Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "relatywizm językowy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Przekład na styku kultur. Od translatorskiego pesymizmu do (niesymetrycznego) dialogu międzykulturowego
    Translation at the Crossroads of Cultures. From Translator Pessimism to (Asymmetrical) Intercultural Dialogue
    Autorzy:
    Czech, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37479338.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    tłumaczenie
    socjologia przekładu
    relatywizm językowy
    dialog międzykulturowy
    prawa kulturowe
    kolonializm
    postkolonializm
    translation
    sociology of translation
    linguistic relativism
    intercultural dialogue
    cultural rights
    colonialism
    postcolonialism
    Opis:
    Artykuł ukazuje różnorodne podejścia do przekładu jako działania społecznego zachodzącego na granicy porządków językowych i kulturowych. Zestawia ze sobą translatorski pesymizm wywodzący się z relatywizmu językowego oraz zdecydowanie bardziej optymistyczną koncepcję tłumaczenia jako dialogu międzykulturowego, mającą swoje źródło w hermeneutyce. Zwraca też uwagę na liczne asymetrie i kłopoty tkwiące w przekładowym dialogu na styku kultur. Ich ilustracją – przedstawioną w końcowej części artykułu – są zagadnienia związane ze strategiami obrony praw kulturowych w ramach przekładu w kontekstach kolonialnym i postkolonialnym.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 181-206
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat w informacji dziennikarskiej – informacja czy interpretacja. Analiza językoznawcza
    Autorzy:
    Kępa-Figura, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643363.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Informacja dziennikarska, teoria dyskursu, relatywizm językowy, reguła kooperacji Grice’a
    Opis:
    The aim of this article is to reflect on the collision between the assumed, genologically-conditioned function of journalistic information and the communicative practice. Attention is paid to the linguistic relativity, treated here as a multi-levelled phenomenon, and to Grice’s idea of linguistic cooperation. An analysis of journalistic information published on the Internet is used as scientific argumentation in the article. Two conclusions are drawn on this basis. First, the world presented in journalistic information cannot be information, it has to be interpretation because lack of objectivity is the price that man pays for obtaining knowledge about the world. Second, this lack of objectivity is ignored in the process. Within linguistic communities, speakers assume that the objectivity of judgment is a fact. This is manifested in the form of normative expectations towards journali
    Źródło:
    Zeszyty Prasoznawcze; 2013, 56, 3
    0555-0025
    2084-3836
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prasoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowe poznawanie rzeczywistości w świetle hipotezy Sapira-Whorfa i jego implikacje logopedyczne
    Linguistic Cognizance of Reality in the Light of the Sapiro-Whorf Hypothesis and Its Linguistic Implications
    Autorzy:
    Michalik, Jędrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11542868.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
    Tematy:
    poznanie
    hipoteza Sapira-Whorfa
    językowy obraz świata
    relatywizm
    determinizm
    cognition
    Sapiro-Whorf hypothesis
    linguistic image of the world
    relativism
    determinism
    Opis:
    Punktem wyjścia dla rozważań o językowym poznawaniu rzeczywistości w świetle hipotezy Sapira-Whorfa są wybrane koncepcje filozoficzne, począwszy od starożytnych Greków i ich rozumienia poznania, bytów i idei, przez Arystotelesowskie ujęcie poznania św. Tomasza z Akwinu i nowożytną myśl filozoficzną Kartezjusza i Immanuela Kanta. Rozważania o poznaniu na gruncie lingwistyki zapoczątkowane zostały przez strukturalizm i wyróżnienie przez Ferdinanda de Saussure’a opozycji la langue – la parole. Dalsze teorie o związku poznania z językiem związane są z nurtem generatywno-transformacyjnym, który zakładał istnienie wrodzonej i uwarunkowanej genetycznie kompetencji językowej przy jednoczesnym rozdzieleniu języka i procesów poznawczych. W opozycji do generatywizmu ukształtował się kognitywizm, który zakładał ścisły związek poznania i języka. Hipoteza Sapira-Whorfa, interpretowana w artykule logopedycznie, wyróżnia dwie zasadnicze opozycje: determinizm – relatywizm i obiektywizm – subiektywizm postrzeżeniowy. Pierwsza z nich odnosi się do różnic między silniejszym i bardziej radykalnym stanowiskiem determinizmu, zakładającym, że postrzeganie rzeczywistości jest w pełni zależne od języka, jakim włada człowiek, a relatywizmem uwzględniającym wpływ języka na sposób spostrzegania świata.
    The starting point for the reflection on the linguistic cognizance of reality in the light of hypotheses of Sapiro-Whorf is the selected philosophical concepts, starting with the ancient Greeks and their understanding of cognition, entities and ideas, through the Aristotelian approach towards cognition demonstrated by St. Thomas of Aquinas up to the modern philosophy of Descartes and Immanuel Kant. Reflections on cognizance on the grounds of linguistics stem from structuralism and F. de Saussure distinguishing the la langue – la parole opposition. Further theories on the relations between cognition and language are related to the generative-transformative movement which assumed existence of an inherent and genetically conditioned language competence and simultaneous separation between language and cognition processes. Cognitivism which assumed strict and direct relation between cognition and language formed in opposition to generativism. The Sapiro-Whorf hypothesis interpreted in the paper in terms of logopaedics distinguishes between two primary oppositions: determinism – relativism and perceptual objectivism – subjectivism. The first opposition refers to differences between a stronger and more radical opinion of determinism which assumes that perception of reality is fully dependent on language which a person commands and relativism which considers influence of language on perception of the world.
    Źródło:
    Eruditio et Ars; 2022, 4, 1; 65-77
    2545-2363
    Pojawia się w:
    Eruditio et Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumacz komparatysta — tłumacz uwikłany w język. O dwóch „poezjotwórczych” kategoriach gramatycznych w języku polskim i słoweńskim
    Prevajalec kot komparativist ter njegovo soočanje z jeziki. O dveh „poezijoustvarjalnih” slovničnih kategorijah v polščini in slovenščini
    The Comparative Translator: A Translator Involved in Language. Regarding Two Poetic Grammatical Categories in Polish and Slovenian
    Autorzy:
    Muszyńska-Vizintin, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487118.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    tłumacz - komparatysta
    relatywizm językowy
    kategorie gramatyczne
    narzędnik w poezji
    liczba podwójna
    utracone w tłumaczeniu
    prevajalec — komparativist
    jezikovni relativizem
    slovnične kategorie
    orodnik v pesmih
    slovenska dvojina
    izgubljeno v prevodu
    translator-comparatist
    relativism of languages
    grammatical categories
    instrumentalis in poety
    dualis in Slovenian
    lost in translation
    Opis:
    Prevajalec kot posredovalec med izvirnikom in prevodom je oseba, ki istočasno deluje med dvema jezikoma, dvema kulturami in dvojno literarno dediščino, ki sta doživeli različen razvoj. Prevajalsko delo je podobno delu komparatističnemu (primerjanje, analiza besedil, raziskovanje literarnih in kulturnih kontekstov, razlik in podobnosti), torej lahko trdimo, da je prevajalec „idealen — komparativist” oziroma „komparativist — praktik”, ki se mora med celotnim postopkom prevajanja soočati z jezikovno in kulturno različnostjo. Pri prevajanju iz izvirnega v drug in drugačen jezik se razkriva jezikovnen relativizem, ki ga včasih ni mogoče premostiti. Različna narava jezikov se lahko pojavlja ne samo na nivoju semantike oziroma v pragmatični (ustvarjalni) uporabi (tako im.„ususu”), temveč tudi na področju slovnice: v slovničnih oblikah, katere omogočajo ustvarjanje določene pesniške „vizijnosti” v enem jeziku, ki — zaradi drugačnega slovničnega sistema — ni prevedljiva v drugačen jezik (npr. v poljščini: orodnik — instrumental, ki nima potrebe po uporabi predloga (z /s) ali v slovenščini: izjemna in ni prevedljiva več v druge jezike, „intimna” kategorija dvojine). Razlike med raznimi načinami jezikovne konceptualizacije so opazljive samo preko primerjalne analize med izvirnikom in prevodom, kar — v praktičnem dejanju — dela prevajalec, na področju teorije pa prevajalski kritiki.
    The translator as a mediator between the original and the translation is a person who is simultaneously working between two languages, two cultures and two literary heritages, which have experienced different developments. The work of translation is similar to that of comparativism (comparing, text analysis, exploration of literary and cultural contexts, differences and similarities), so it is possible to say that the translator is an ideal comparatist, or a „comparatist — practitioner”, who must cope with the diversity of languages and cultures during the whole process of translation. Translation from the original to another language reveals relativism, which sometimes cannot be overcome. The different linguistic nature may appear not only at the level of semantics, or in the pragmatic conventions, but also in the field of grammar: for example, grammatical forms, which enable the creation of a certain poetic “visionism” in the original language, do not allow translation into another language, as the latter uses a different grammatical system. Thus, the Polish instrumentalis, which does not need to use the preposition s/z, is untranslatable into Slovenian and, considering the same principle, the Slovenian “intimate” category of the dual form is untranslatable into other languages. The differences between the various linguistic conceptualization are observable only through a comparative analysis between the original and the translation, which — in practical action — is done by the translator, and — in theory — by the translation critics.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 355-373
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smoleńska roszada 2010. Walka o wartości czy gry rzeczywistością
    The Smolensk reshuffle 2010. Battling for values or playing with the reality?
    Autorzy:
    Wróbel, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194427.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic relativism
    social construction of reality
    2010 presidential election
    relatywizm językowy
    społeczne tworzenie rzeczywistości
    wybory prezydenckie 2010
    Opis:
    Tekst dotyczy problematyki zjawiska przemiany rzeczywistości za pomocą językowej manipulacji znaczeniami symboli i pojęć kluczowych dla narracji o rzeczywistości partii politycznych, w kontekście przemiany tego zjawiska na skutek katastrofy smoleńskiej i następującego po nim zjawiska krótkotrwałego zastąpienia rzeczywistości nową wytworzoną tuż po katastrofie. Przedstawia związek teorii relatywizmu językowego Sapira-Whorfa z koncepcją społecznego tworzenia rzeczywistości Bergera i Luckmana w kontekście próby uchwycenia kampanii prezydenckiej Jarosława Kaczyńskiego w paradygmacie konstruowania językowego rzeczywistości społecznej ze wskazaniem kluczowych wypowiedzi i ich zmiany w czasie, a także pozostawiony po wyborach bałagan w rzeczywistościach i jego konsekwencje, które ukazały się zupełnie inne dla organizacji partyjnych niż dla ogółu wyborców.
    The study deals with the phenomenon of reality transformation by means of semantic modification and change of meanings of key concepts in narrative about the reality. It explains how political parties undertook such an attempt and the context of the transformation of this phenomenon as a result of the Smolensk plane crash and subsequent short-term replacement of before crash reality with a new reality constructed just after the event. Deals with relationship of Sapir-Whorf theory of Linguistic relativism with the concept of Social Construction of Reality by Berger and Luckman. The context of teoretical frame is the Jaroslaw Kaczynski’s presidential campaign of 2010 with the focus on key statements of the candidate and their changes over time. Concluding with the problem of disorder in the realities after the presidential elections and the consequences of which appeared to be completely different for the organization of the party than the general population.
    Źródło:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2013, 1, 41; 167-183
    1231-0298
    Pojawia się w:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies