Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "relacje polsko-żydowskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
(Nie)pamiętanie. O trudnościach z odmitologizowaniem pamięci zbiorowej
Autorzy:
Kawa, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22180762.pdf
Data publikacji:
2023-11-23
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
pamięć
relacje polsko-żydowskie
Holokaust
mitologizacja
Opis:
Artykuł porusza kwestie związane z mitologizacją pamięci zbiorowej w Polsce w odniesieniu do relacji polsko-żydowskich i Holokaustu. Tematy te wciąż budzą wiele emocji w polskim dyskursie publicznym. Kwestia postawy polskiego społeczeństwa wobec Zagłady jest także bardzo często podejmowana w debatach politycznych. Na potrzeby polityki historycznej dochodzi do zniekształcania historii, uwypuklania jednych faktów i przemilczania bądź zakłamywania innych. Mity funkcjonujące w pamięci zbiorowej bardzo trudno z niej usunąć co zostało pokazane na przykładzie narracji powstających wokół postaci Ireny Sendlerowej i Jana Karskiego, a także wydarzeń odzwierciedlających skalę przemocy antyżydowskiej po zakończeniu II wojny światowej (np. pogromu kieleckiego).
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2023, 1, 1; 307-315
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kilku sposobach uobecniania się motywu wolności lub jej braku w powieściach Pauliny Wilkońskiej
On several ways in which the motif of freedom, or lack thereof, is present in Paulina Wilkońskas novels
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311168.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Paulina Wilkońska
19th century popular novel
national slavery
Polish-Jewish relations in literature
motif of reading in literature
self-therapeutic function of literature
powieść popularna XIX wieku
niewola narodowa
relacje polsko-żydowskie w literaturze
motyw czytelnictwa w literaturze
autoterapeutyczna funkcja literatury
Opis:
W niniejszym artykule przedmiotem uwagi jest kilka sposobów uobecniania się motywu wolności lub jej braku w powieściach Pauliny Wilkońskiej, reprezentantki literatury popularnej XIX wieku. Zagadnienie to omówiono w odniesieniu do trzech sfer. Pierwsza z nich wiąże się z tematyzacją pragnienia wolności i doświadczania niewoli narodowej. Druga dotyczy ograniczeń swobody podmiotu w przestrzeni społeczno-obyczajowej, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji młodych ludzi poddanych przemocy przesądów i naciskom finansowym. Trzeci wymiar analizy obejmuje strategie wolności odautorskiej, wyrażające się w przyjemności pisania i jego autoterapeutycznej funkcji oraz wybranych zabiegach podtrzymujących więź z czytelnikiem. Bowiem to właśnie czytelnik jest tu traktowany jako niejawny, ale niezwykle ważny bohater prozy Wilkońskiej.
The main subject of this article is the several ways in which the motif of freedom, or the lack of it, is made present in the novels of Paulina Wilkońska, a representative of the 19th-century popular literature. The issue is discussed in relation to three aspects. The first is related to the thematization of the desire for freedom and the experience of national bondage. The second issue concerns the limitations of subjectivity in the social space, with particular attention to the situation of young people, enslaved by prejudices and financial pressures. The third dimension of the analysis includes strategies of authorial freedom, expressed in the pleasure of writing and its self-therapeutic function, as well as selected treatments that sustain the bond with the reader. For it is the reader who is treated here as the implicit but extremely important protagonist of Wilkońska's fiction.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 185-205
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życia opłacone dwukrotnie? O publikacji Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie Anny Bikont
Lives Paid for Twice? On Anna Bikont’s Book The Price. In Search of Jewish Children after the War
Autorzy:
Bartnicka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233755.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Holocaust
II wojna światowa
dzieci żydowskie
Lejb Majzels
relacje polsko-żydowskie
ostateczne rozwiązanie
World War II
Jewish children
Leib Majzels
Polish-Jewish relations
Final Solution
Opis:
Losy osób ocalonych z Holocaustu cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem badaczy, którzy na łamach swoich publikacji postanawiają oddać głos bezpośrednim świadkom tragicznych wydarzeń II wojny światowej. Cel ten przyświecał także Annie Bikont, która w pracy Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie przedstawiła historie dzieci wyratowanych z Zagłady. Niniejszy artykuł stanowi próbę omówienia i oceny dokonanej przez autorkę analizy oraz wyciągniętych przez nią na tej podstawie wniosków.
The fate of Holocaust survivors enjoys the unwavering interest of researchers who, in their publications, decide to give voice to the eyewitnesses of the tragic events of the Second World War. Anna Bikont also pursued this aim and, in her book Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie (The Price. In Search of Jewish Children after the War), she presented the stories of children rescued from the Holocaust. This article attempts to discuss and evaluate the author’s analysis and the conclusions she draws from it.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 3; 209-218
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć i… troska (S.J. Żurek, Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2021)
Memory and… Care (S.J. Żurek, The Polish-Jewish de-remembering: Essays – Studies – Interpretations, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2021)
Autorzy:
Wójcik-Dudek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13152648.pdf
Data publikacji:
2022-11-24
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
memory studies
relacje polsko-żydowskie
Zagłada
literatura polska w Izraelu
emigracja
Polish-Jewish relations
Shoah
Polish literature in Israel
emigration
Opis:
Pamięć i… troska to artykuł recenzyjny poświęcony książce Sławomira Jacka Żurka Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje, która ukazała się w roku 2021 nakładem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Publikacja lubelskiego badacza stanowi wielopłaszczyznowe rozpoznanie najnowszych ustaleń w zakresie memory studies oraz próbę zastosowania narzędzi interpretacyjnych do lektury konkretnych tekstów literackich podejmujących problematykę relacji polsko-żydowskich. W kręgu zainteresowań Żurka pozostają więc m.in.: poetycki dialog między Franciszką Arnsztajnową a Józefem Czechowiczem, twórczość Arnolda Słuckiego, wizja Polski w tekstach żydowskich poetów działających na emigracji czy współczesne narracje literackie o Zagładzie wchodzące często w popkulturowy dialog z tradycyjnymi toposami judajskimi. Autor przekonuje, że od ponad 30 lat praca nad pamięcią w ramach analiz historycznych, kulturoznawczych i literaturoznawczych pomaga nie tylko przywrócić właściwe proporcje wkładowi polskich Żydów w rozwój polskiej kultury, ale przede wszystkim zweryfikować stereotypy dotyczące relacji między Żydami a nie-Żydami. Publikacja została wysoko oceniona przez literaturoznawców skupionych wokół badań nad relacjami polsko-żydowskimi oraz pamięcią o Holokauście, a niniejszy artykuł recenzyjny jest krytycznym omówieniem tez stawianych przez Żurka.
A review article entitled “Memory and… Care” is an in-depth discussion of the book by Sławomir Jacek Żurek Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje [The Polish-Jewish de-remembering: Essays – Studies – Interpretations] published in 2021 by The Learned Society of the John Paul II Catholic University of Lublin. The said publicaton by the Lublin-based scholar contains a multi-layered reception of the most recent findings in the field of memory studies, which at the same time purports to utilise them in the process of reading particular literary texts dealing with Polish-Jewish relations. Żurek directs his interpretative endeavour among others at: the poetic dialogue between Franciszka Arnsztajnowa and Józef Czechowicz, the ouevre of Arnold Słucki, the particular vision of Poland sustained in texts by Jewish émigré poets, and at the contemporary literary narratives regarding the Shoah, which oftentimes enter into popocultural dialogue with traditional Jewish topoi. The author’s main claim seems to be that more than 30 years of working through memory within the framework of historical, cultural and literary analyses, has not only hepled to restore correct proportions of the Polish Jews’ contribution to the Polish culture, but most of all to verify the stereotypes pertaining to the Jews’ relationships with non-Jews. The publication has been commended by scholars focused on studies of Polish-Jewish relations and the memory of the Holocaust, while the present review article is a critical discussion of theses put forward by Żurek.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2022, 30, 2; 1-15
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje polsko-żydowskie w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej
Polish-Jewish Relations in the Wieluń District in the Second Polish Republic
Autorzy:
Widera, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850484.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Wieluń district
Polish-German border
Wieluń
Polish-Jewish relations
Jews
Second Polish Republic
powiat wieluński
granica polsko-niemiecka
relacje polsko-żydowskie
Żydzi
II Rzeczpospolita
Opis:
Zagadnienie relacji polsko-żydowskich w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej nie było podejmowane przez wielu badaczy. Trudno jest dokonać ich jednoznacznej oceny ze względu na złożoność problemu. Były one kształtowane przez ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Sprowadzały się one do: handlu, wydarzeń społecznych i religijnych oraz polityki. Niezależnie od przykładów zarówno przyjaznego współistnienia, jak i incydentalnych zdarzeń o charakterze przestępczym, w omawianym okresie splecione dzieje ludności polskiej i żydowskiej wpłynęły na dynamiczny rozwój społeczny tych terenów w warunkach niepodległego kraju. Obecność Żydów na tych terenach, którzy byli skupieni w siedmiu gminach wyznaniowych, została zakończona w wyniku skutków II wojny światowej.
The issue of Polish-Jewish relations in the Wieluń district in the Second Polish Republic has not been explored by many researchers. Due to the complexity of the problem, it is difficult to define these relations unequivocally. They were shaped by the socio-economic situation of the day, and were related to trade, social and religious events, and politics. Regardless of the examples of both friendly coexistence and incidental criminal events, in the discussed period, the interwined history of the Polish and Jewish populations influenced the dynamic social development of these territories in the Polish independent state. The Jews, who were organized into seven religious communities, disappeared from the region as a result of the Second World War.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2022, 12; 53-76
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Violence as the Cause of Jewish Flight from Poland, 1945–1946
Przemoc jako powód wyjazdów Żydów z Polski w latach 1945–1946
Autorzy:
Semczyszyn, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52157883.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
emigracja
wykluczenie
marginalizacja etniczna
relacje polsko‑żydowskie
przemoc
antysemityzm
emigration
exclusion
ethnic marginalization
Polish-Jewish relations
violence
antisemitism
Opis:
This article discusses the violence against the Jews as a factor affecting the postwar emigration of Jewish survivors from Poland. The author assumes that violence was related to the exclusion of Jews from the Polish national community. However, this exclusion was of a complex nature and took place primarily not on the political or institutional level, but on the level of social ties. In some part of Polish society Jews were perceived as “others”, “redundant people” or even enemies. Postwar emancipation proclaimed by the communists resulted in the policy of inclusion and made Jews equal, although in practice, even during the so-called Jewish autonomy (1945–1949), there were no equal rights in all areas (e.g. restitution of property). In times of social, economic and political crisis, the emigration of Jews was a favorable phenomenon for the authorities. Thus, the communist government did not encourage emigration, but rather turned a blind eye to it.
Artykuł omawia przemoc jako czynnik wpływający na powojenną emigrację ocalałych Żydów z Polski. Autorka zakłada, że przemoc wiązała się z wykluczeniem Żydów z polskiej wspólnoty narodowej. Wykluczenie to miało jednak złożony charakter i odbywało się w pierwszej kolejności nie na poziomie politycznym czy instytucjonalnym, ale na poziomie więzi społecznych. Przez część społeczeństwa polskiego Żydzi byli postrzegani jako „inni”, „ludzie zbędni”, a nawet wrogowie. Proklamowana przez komunistów powojenna emancypacja zaowocowała polityką inkluzji i prawnym zrównaniem Żydów, choć w praktyce nawet w okresie tzw. autonomii żydowskiej (1945–1949) równouprawnienie nie dotyczyło wszystkich obszarów (np. restytucji mienia). W czasach kryzysu społecznego, gospodarczego i politycznego emigracja Żydów była zjawiskiem korzystnym dla władz. Dlatego też, choć rząd komunistyczny nie zachęcał do wyjazdów, to jednocześnie przymykał na nie oko.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2022, 54
1230-1698
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Lebensraum” i przestrzeń „abjectu”. O „Białym kamieniu” Anny Boleckiej
Lebensraum and the Space of Abject Art: On „Biały kamień” by Anna Bolecka
Autorzy:
Dajnowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449155.pdf
Data publikacji:
2021-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
tożsamość
postpamięć
przestrzeń literacka
przestrzeń jako metafora
relacje polsko-żydowskie
identity
post-memory
literary space
space as a metaphor
Polish-Jewish relations
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie kategorii przestrzeni literackiej potraktowanej tu jako metafora odniesiona raczej do wymiarów doświadczenia tożsamościowego, pamięci i postpamięci niż jako termin spacjologiczny sensu stricto. Przedmiotem rozważań jest powieść Anny Boleckiej Biały kamień, a ściślej – ukryte w niej tropy zatartej i wypartej pamięci o żydowskiej (współ)genealogii dzisiejszej polskości. Analizy poetyki powieściowej prowadzą do ujawnienia wagi postaci kobiecych, które prócz ściśle fabularnych funkcji pełnią też role wielkiej metafory utraconej (żydowskiej) matki dzisiejszej, w dominującym stopniu katolickiej, Polski. Szczególną wagę mają tu obrazy o charakterze abiektalnym, zgodnie z intuicją Julii Kristevej, ujawniające ambiwalentny charakter relacji dziecko-matka i tym samym wskazujące na dialektyczny charakter nie-pamięci (katolickich) Polaków o ich żydowskich korzeniach.
The article analyzes the category of literary space which is understood here rather as a metaphor of experiencing identity, memory and post-memory than as a spatial term sensu stricto. The author reflects on the novel by Anna Bolecka, Biały kamień [White stone], and more specifically on the hidden tropes of the blurred and denied past memories  of Jewish genealogical component of today’s Polishness. The reading of the novel’s poetics demonstrates the importance of female characters that, apart from their function in the plot construction, figuratively signify the lost Jewish mother of today’s, mostly Catholic, Poland. In addition, following the thinking of Julia Kristeva, of special significance are the images of abject art.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 49-65
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fałszerze pieprzu Moniki Sznajderman w roli lektury uzupełniającej, czyli jeszcze jedna odsłona prawdy o XX wieku
Monika Sznajdermans “Pepper Counterfeiters” in the role of supplementary reading – a bit more of the truth about the 20th century
Autorzy:
Kania, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075447.pdf
Data publikacji:
2021-05-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
memory;
identity;
Polish language education;
Polish-Jewish relationships;
Holocaust;
critical thinking
pamięć;
tożsamość;
edukacja polonistyczna;
relacje polsko-żydowskie;
Zagłada;
myślenie krytyczne
Opis:
Wiedza o relacjach polsko-żydowskich, zwłaszcza w czasie II wojny światowej i Zagłady, jest w polskim społeczeństwie wciąż niewystarczająca i obarczona wieloma stereotypami. Edukacja polonistyczna w obowiązkowym wymiarze nie pozwala na podjęcie tego trudnego tematu, dlatego w liceum warto uczynić lekturą uzupełniającą książkę Moniki Sznajderman Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna, opowieść o pamięci i tożsamości. Jej omówienie powinno zostać starannie przemyślane, a uczniowie powinni być przygotowani do odbioru. Metodą w zaproponowanych działaniach dydaktycznych jest przede wszystkim myślenie krytyczne. Tak zinterpretowany utwór daje szansę na wykształcenie w młodych ludziach postawy dystansu wobec narodowych mitów dotyczących relacji polsko-żydowskich i przygotowanie ich do świadomego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym.
Knowledge about Polish-Jewish relations, especially during World War II and the Holocaust, is still insufficient in Polish society and is burdened with many stereotypes. Polish language education in its compulsory dimension does not allow to take up this difficult topic, so in secondary school it is worth to discuss Monika Sznajderman's “Pepper Counterfeiters. A family story” as supplementary book about memory and identity. Its overview should be carefully prepared and the students should be prepared for reception. The method suggested in the proposed didactic activities is primarily critical thinking. Thus interpreted, the literary work gives young people a chance to distance themselves from national myths about Polish-Jewish relations and to prepare them for conscious participation in social and cultural life.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2021, 13; 173-186
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debaty o pamięci w kontekście relacji polsko‑żydowskich ostatniego stulecia. Rezonans medialny wzajemnych stosunków na tle obchodów 50. rocznicy wydarzeń marca 1968 na łamach tygodników „Polityka” i „Sieci”
Debates on remembrance, in the context of last‑century Polish‑Jewish relations. Media resonance of mutual associations against the background of the 50th anniversary of March 1968 events in the weekly magazines „Polityka” and „Sieci”
Autorzy:
Zemła, Bernardyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666714.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
antysemityzm
polityka historyczna
relacje polsko‑żydowskie
antisemitism
political history
Polish‑Jewish relations
Opis:
The main objective of this article is drawing a general outline of Polish‑Jewish relations in years between 1918-2018 while analysing contemporary image of these relations that has been shaped through bipolar political narration in two ways: heroically nostalgic and critical. I will try to prove that story of common past, having great impact on the image of our nation, has now become yet another front line of ideological division of Polish society. As relentless dispute about antisemitism in times of independent Poland continues, it intensifies with current events that evoke it, such as amendment of act about Institute of National Remembrance (IPN) and commemorations of important events: liberation of Auschwitz concentration camp, riots in ghetto in Warsaw, Polish March of 1968. I will also present points of disagreement in historiography of Polish and Jewish experiences as well as analysis of media reaction about infamous events of March ‘68 that arose during spring of 2018 by occasion of their 50th anniversary, using examples from weekly magazines of opinion “Polityka” and “Sieci”.
Celem podjętym w artykule jest przedstawienie w bardzo ogólnym zarysie stosunków polsko‑żydowskich w latach 1918-2018 oraz ich współczesnego obrazu kształtowanego w ramach dwubiegunowo prowadzonej narracji politycznej, określanej jako heroiczno‑nostalgiczna oraz krytyczna. Postaram się wykazać, że opowieści o wspólnych losach, wywierające wpływ na kształtowanie wizerunku naszego narodu, stały się obecnie kolejną linią ideologicznego podziału społeczeństwa polskiego. Trwa nieustający spór o różnym natężeniu na temat występowania antysemityzmu w dziejach niepodległej Polski, a intensywności nabiera przy okazji przywołujących ten problem bieżących wydarzeń, takich jak np. nowelizacja ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, obchody rocznic wyzwolenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, powstania w getcie warszawskim, wydarzeń polskiego Marca 1968 roku. W artykule przedstawię punkty sporne w historiografii wspólnych, polsko‑żydowskich, doświadczeń oraz analizę rezonansu medialnego niechlubnych wypadków marcowych, jaki - na łamach tygodników opinii „Polityka” i „Sieci” - powstał wiosną 2018 roku przy okazji obchodów 50. rocznicy tych wydarzeń.
Źródło:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2019, 25; 159-195
1895-3492
2353-9747
Pojawia się w:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koniec kresowego świata – miasteczko Wołożyn i jego dzieje do 1941 r.
The end of the Eastern Borderlands – the history of the town of Wołożyn to 1941
Autorzy:
Głowiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546783.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kresy północno-wschodnie
Nowogródczyzna
Wołożyn
relacje polsko-białoruskie
relacje polsko-żydowskie
okupacja sowiecka
North-Eastern Confines
Polish-Belarussian relations
Polish-Jewish relations
Soviet occupation
Opis:
Województwo nowogródzkie, istniejące w latach 1921–1939, nie tylko było jednym z najbiedniejszych w II Rzeczypospolitej, ale dotykały go też liczne konflikty społeczno-narodowe i ekonomiczne, z trudnym i niekiedy gwałtownie wybuchającym sporem polsko-białoruskim i polsko-żydowskim na czele. Rolniczy charakter tego w większości bardzo mocno zacofanego regionu Polski podkreślały nie liczne i słabo tu rozwinięte miasta i miasteczka, z prowincjonalnym i nieprzekraczającym 10 tys. mieszkańców Nowogródkiem oraz największym ośrodkiem – Lidą, która miała ich 36 tysięcy. Wytyczone po I wojnie światowej nowe granice państwowe przecinały Województwo Nowogródzkie, w sposób sztuczny oddzielając je od zrośniętej z nim wcześniej Mińszczyzny. Skutkiem tego rozgraniczenia było rozdziel enie rodzin, tradycyjnych rynków i ukształtowanych historycznie krain, co potęgowało tylko zacofanie i biedę tej części Polski. Na obszarze województwa, jak chyba nigdzie indziej w okresie międzywojennym, czas zastygł w miejscu, konserwując kształtującą się wiele wieków rzeczywistość polskich Kresów Północno- -Wschodnich. Agresja sowiecka na Polskę z 17 września 1939 r. i następująca po niej okupacja tych ziem zniszczyła ten w równej mierze archaiczny, co senny, ubogi, ale i barwny w różnorodności etnicznej i kulturowej kresowy świat. Artykuł pokazuje ten koniec, zapisany we wspomnieniach polskich mieszkańców miasteczka Wołożyn, osady leżącej na styku ziemi wileńskiej, nowogródzkiej i mińskiej. Dla przybliżenia tego mało znanego w Polsce kresowego ośrodka przedstawiona też została pokrótce jego historia.
The Nowogródek Voivodeship, existing in the years 1921-1939, was not only one of the poorest in the Second Polish Republic, but also had experienced multiple social, national, and economic conflicts, primarily those difficult and violently breaking out at times: Polish-Belarussian and Polish-Jewish. The agricultural character of this mostly extremely backward region of Poland could have only been highlighted by its few underdeveloped cities and towns, such as Nowogródek, with less than ten thousand inhabitants, and the biggest center – Lida, inhabited by thirty-six thousand people. The new state borders, established after World War I, split the Nowogródek Voivodeship in an unnatural way, separating it especially from Mińszczyzna (Mińsk region), thus dividing families, traditional markets, and historically formed lands, only deepening the backwardness and poverty in the region. It had been a place, like probably nowhere else in the interwar period, where time seemed to have stood still, conserving the forming over many centuries reality of Polish North-Eastern Confines. The Soviet aggression against Poland, which started on the 17th September 1939, and the ensuing occupation, destroyed this borderland world: equally archaic, drowsy, and poor, but also colorful in its ethnicity and culture. This article presents that end, as preserved in the memories of the Polish inhabitants of the town of Wołożyn, a place located at the meeting point of Wileńszczyzna (Wilno region), Nowogródczyzna (Nowogródek regon), and Mińszczyzna. In order to provide a closer look into this little known Borderland town, the author also presented, as breifly as possible, its history.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 11, 2; 31-54
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Notatki z wygnania. Skibet. Hatikvah (1970/2010) i Return To Poland (1981) Mariana Marzyńskiego
Notes From Exile. Skibet. Hatikvah (1970/2010) And Return To Poland (1981) Mariana Marzyńskiego
Autorzy:
Preizner, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449346.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
Marian Marzyński
emigracja
Marzec’68 w Polsce
film dokumentalny
relacje polsko-żydowskie,
polscy Żydzi
Marian Marzynski
emigration
March of 68 in Poland
documentary
Polish-Jewish relations
Polish Jews
Opis:
Marian Marzyński jest znanym i cenionym twórcą filmów dokumentalnych, w których, bazując w dużej mierze na własnej biografii, opowiada o trudnych polsko-żydowskich relacjach oraz dwudziestowiecznej historii. Charakterystyczny styl reżysera – stała obecność w świecie przedstawionym, autorski komentarz, liczne nawiązania do własnego życiorysu, prowadzona z ręki kamera, wykorzystywanie materiałów z gromadzonego przez dziesięciolecia archiwum – pozwalają mu snuć narrację z perspektywy świadka i uczestnika wielkiej Historii. Istotnym wątkiem w twórczości reżysera jest emigracja. Zmuszony do niej w wyniku wydarzeń określanych wyrażeniem „Marzec ‘68”, jako pierwszy przekuł to doświadczenie na wypowiedzi artystyczne. Jego debiut zagraniczny – zrealizowane dla duńskiej telewizji „Skibet/Hatikvah” (1970/2010) – to pierwszy zapis filmowy sytuacji, w jakiej znaleźli się Polacy żydowskiego pochodzenia, którzy opuścili Polskę w wyniku antysemickiej nagonki. Obraz ludzi pozostających w zawieszeniu, niepewnych przyszłego losu i własnej tożsamości, jest przejmujący, mimo – a może właśnie dzięki niemu – surowości i skromności obrazu. Poświęcony mu tekst Joanny Preizner osadza filmy Marzyńskiego w historycznym, politycznym i obyczajowym kontekście, czyniąc ze wspomnień marcowych emigrantów osobną opowieść, niezbędną do zrozumienia wydarzeń i wypowiedzi pokazanych na ekranie.
Marian Marzyński is a well-known and valued director of documentary films in which, basing mostly on his own biography, he talks about difficult Polish-Jewish relations and 20th-century Eastern European history. The director’s characteristic style – constant presence in the diegesis, author’s commentary, numerous references to his own biography, camera from the hand, using materials from the archive collected for decades - allow him to narrate the narrative from the perspective of a witness and participant in the great History. An important thread in the director’s work is emigration. Forced to leave his homeland as a result of the events called “March ‘68,” he was the first to translate this experience into artistic expression. His debut abroad – made for the Danish television “Skibet / Hatikvah” (1970/2010) – is the first recording of a situation in which Poles of Jewish origin found themselves after leaving Poland as a result of anti-Semitic campaign. The image of lost people, unsure of their future fate and their own identity, is absolutelty impressive, despite – or maybe thanks to – the severity and modesty of the image. The text by Joanna Preizner on that picture sets Marzyński’s films in a historical, political and moral context, making the memories of March ‘68 emigrants a separate story, necessary to understand the events and statements shown on the screen.
Źródło:
Polonia Journal; 2019, 10; 67-125
2083-3121
Pojawia się w:
Polonia Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez ruiny i zgliszcza. Społeczne i kulturowe zmiany powojennej rzeczywistości widziane oczyma Mordechaja Canina.
Autorzy:
Kawa, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462581.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
zagłada Żydów
powojenna Polska
relacje polsko-żydowskie
narracje o byłych obozach
Żydzi w Polsce po wojnie
Jewish extermination
Polish-Jewish relations
narrations about the former camps
Jews in Poland after war
Opis:
Artykuł ukazuje powojenną Polskę, widziana oczyma Mordechaja Canina – Żyda urodzonego w Sokołowie Podlaskim, który przyjeżdża po wojnie do kraju, by zobaczyć, jak wygląda „pożydowskie” życie w Polsce. Ogląda powojenną rzeczywistość z perspektywy żydowskiej. Stara się sprawdzić, co zostało po zgładzonych w Holokauście współbraciach. W artykule nie relacjonuje całej opowieści Canina. Ograniczam się do kilku wątków. Pierwszym z nich będzie cisza, związana ze zmianą struktury demograficznej odwiedzanych miasteczek. W drugim wątku odnoszę się do macew jako powojennych przedmiotów „codziennego użytku” i żydowskich kirkutów, w wielu przypadkach rozgrabionych i zniszczonych w czasie II wojny lub po jej zakończeniu. Trzeci wątek jest próbą opisania relacji polsko-żydowskich w odniesieniu do żydowskiego dobytku, który został w domach opuszczonych przez Żydów. Ostatni wątek poświęcony został wizycie Canina w byłych obozach koncentracyjnych i w obozach zagłady. Wszystkie te tematy pokazują, jak zmieniła się rzeczywistość społeczno-kulturowa i religijna w powojennej Polsce, na której ziemiach dokonała się tak straszna tragedia, jaką była Zagłada. W podsumowaniu odnoszę się więc do relacji polsko-żydowskich, na które tragedia Holokaustu także odcisnęła swoje piętno.
Abstract This article attempts to present one of the post-war Poland's face seen by Mordechaj Canin – Jew, born in Sokolow Podlaski, who came to Poland after war to see how the Jewish life looks like in the country. Canin sees the post-war reality from the Jewish perspective. He tries to check what remained after Polish Jews killed during the Holocaust. I do not relate whole Canin's story in my article but I focus on few threads. First one is the silence connected with the change of demographical structure in visited towns. In the second thread I write about Jewish tombstones which can be defined as 'objects of everyday use' in Poland after war. I also mention about Jewish cemeteries. Many of them were devastated during the WWII and after. The third thread attempts to describe the Polish-Jewish relations with reference to Jewish belongings left in their houses. Last thread was focused on Canin's visits to former concentration and death camps. All of those subjects show how the social-cultural and religion reality in post-war Poland, where the tragedy of the Holocaust took place has changed. In summary I refer once again to Polish-Jewish relations marked by the Holocaust.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2019, 1; 93-103
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kto jest fałszerzem pieprzu?”. Monika Sznajderman: Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna. Wołowiec, Wydawnictwo Czarne, 2016, ss. 280
“Who has forged the pepper?” Monika Sznajderman: Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna. Wołowiec, Wydawnictwo Czarne, 2016, ss. 280.
Autorzy:
Czwordon-Lis, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699600.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
esej autobiograficzny
relacje polsko-żydowskie
autobiographical essay
Polish-Jewish relations
Opis:
This review of Monika Sznajderman’s autobiographical essay endeavours to show the techniques and the ethical value of reconstructing Polish and Jewish fates entangled in the history of the author’s family and her own dualistic identity. The review retells a story of Jewish and Polish relations during the war, and demonstrates how Sznajderman manages to avoid stereotypes in her work. Finally, it is emphasised that it is not the historical processes that interest Sznajderman the most, but rather the interpersonal relations.
Recenzja autobiograficznego eseju Moniki Sznajderman koncentruje się na technikach i etycznym wymiarze rekonstrukcji żydowskiego oraz polskiego losu w historii rodziny i własnej dwojakiej tożsamości pisarki. Autorka recenzji przedstawia opowieść o Żydach i Polakach w czasie wojny, pokazuje także, w jaki sposób Sznajderman unika, konstruując swoją wypowiedź, stereotypów. W recenzji podkreśla się również, że nie tło historyczne, ale międzyludzkie więzi najmocniej interesują eseistkę.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2018, 4; 472-480
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izraelczycy spoglądają na Polaków przez obiektyw kamery filmowej
Israelis Look at Poles via the Lens of the Cine‑ Camera
Autorzy:
Bauer, Ela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699508.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ocaleni z Holokaustu w filmach izraelskich
Holokaust w kinie izraelskim
relacje polsko-żydowskie podczas II wojny światowej
Holocaust survivors in Israeli films
Holocaust in Israeli cinema
Polish-Jewish relations during Second World War
Opis:
Próba zrozumienia różnych sposobów ukazywania Holokaustu w kinie izraelskim była już podejmowana w licznych opracowaniach naukowych. Chociaż badania te wyróżniają się szerokim zakresem tematów, procesów i perspektyw, nie zawierają one odniesień do różnych ujęć relacji polsko‑żydowskich obecnych w kinie izraelskim. Niniejszy artykuł rozpoczyna dyskusję nad sposobami ukazywania relacji polsko‑żydowskich na podstawie takich filmów dokumentalnych i fabularnych, jak: Aba’le Bo La‑lonapark Nitzy Gonen z 1995 roku, Wiosna 1941 Uriego Barbasha z 2007 roku, Pizza b’Auschwitz (Pizza w Auschwitz) Mosha Zimmermana z 2008 roku, Ema Shel Valentina (Matka Walentyny) Arika Lubzkiego i Mattiego Hararriego z 2009 roku czy Hakatayim (Past Life) Aviego Neshera z 2016 roku. Proponowana dyskusja o postrzeganiu relacji polsko‑żydowskich zaprezentowana w powyższych filmach może wzbogacić naszą wiedzę o nich po II wojnie światowej i w jej trakcie.
There is already wide range of studies that aim at understanding the different ways in which the Holocaust is presenting in Israeli cinema. Although these studies present wide spectrum of themes, processes and points of view regarding this issue, this rich corpus of research does not include references to the various ways in which Polish-Jewish relations are portrayed in Israeli films. This article is interesting to open scholarly discussion on the ways in which Jewish-Polish relations are presenting in in several documentary and fictional Israeli films: Aba'le Bo La-lonapark (Daddy Come to the Amusement Park), directed by Nitza Gonen in 1995; Spring 1941, directed by Uri Barbash in 2007; Pizza b'Auschwitz (Pizza in Auschwitz) by Mosh Zimmermanh in 2008; Ema shel Valentina (Valentina's Mother), directed by Arik Lubzki and Matti Hararri in 2009; and Hakatayim (Past Life) directed by Avi Nesher in 2016. A discussing  on the perception  of Polish Jewish relations at this collection of films can add an additional angle to the topic of Polish-Jewish relations during and after the Second War World. 
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2018, 4; 113-137
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbrodnia w wieloetnicznym Lwowie. Żydzi w kryminałach Marka Krajewskiego
Crime in multiethnic Lvow. Jews in Marek Krajewski’s crime stories
Autorzy:
Domagalska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690181.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Marek Krajewski
crime story
Lvow
Polish-Jewish relations
myth of ritual murder
powieść kryminalna
Lwów
relacje polsko-żydowskie
mit mordu rytualnego
Opis:
Recently there has been a boom in Polish popular novels. One of the most widely read genres are crime stories whose plot is set in the interwar Poland, in which the authors must take into consideration the demographics of that time. One of the most popular authors and pioneer of this type of crime stories is Marek Krajewski. In this article, I analyze his cycle of novels about detective inspector Popielski (Głowa Minotaura, Erynie, Liczby Charona) the plots of which are set in pre-war Lvow. I study how Krajewski presents the diversity of the Jewish minority and the types of clichés or stereotypes he uses. I especially focus on the myth of ritual murder and try to consider if this representation is legitimized, taking into consideration that the highly readable popular novel is an important tool to shape or modify ethnic myths and imageries.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2017, LXXII; 71-85
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies