Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "reduction CO2" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Audit and Modernisation of Lighting in Gdynia – Energy Efficiency and Environmental Impact
Audyt i modernizacja oświetlenia w Gdyni – efektywność energetyczna i konsekwencje ekologiczne
Autorzy:
Demianiuk, Tomasz Jóżef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833863.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
energy efficiency audit
street lighting modernisation
CO2
emission reduction
lighting uniformity improvement
energy-saving LED luminaires
street lighting impact on the ecosystem
increasing road users’ safety standard
CO2 emission reduction
audyt efektywności energetycznej
modernizacja oświetlenia ulicznego
redukcja emisji CO2
poprawa równomierności pokrycia światłem
energooszczędność opraw LED
wpływ oświetlenia ulicznego na ekosystem
uczestnik ruchu drogowego
standard bezpieczeństwa
Opis:
Lighting modernisation effectively reduces electricity costs. LED luminaires' optics enable targeting a light beam exactly where it is needed. Light colour and uniformity selection options provide comfortable conditions for driving vehicles and using the city space. The main reason for luminaire replacement is the financial gain from using energy-saving luminaires. However, this modernisation also improves the safety and comfort of life. Besides, the light beam of the LED luminaires is eye-friendly and as close to natural daylight as possible. This light colour allows us to correctly assess the distance to other objects and people at night. The environmental aspect is also important. LED luminaires are made without elements harmful to the environment. Due to the reduced electricity consumption, less CO2, sulfur, and nitrogen compounds, as well as other toxic substances are released into the atmosphere. The energy and environmental benefits of modernising luminaires in Gdynia are discussed below.
Modernizacja oświetlenia skutecznie redukuje koszty zużycia energii elektrycznej. Optyka opraw LED pozwala kierować strumień światła dokładnie tam, gdzie jest potrzebny. Możliwości wyboru barwy światła oraz równomierności oświetlenia tworzą komfortowe warunki prowadzenia pojazdów oraz korzystania z przestrzeni miejskiej. W argumentacji na korzyść wymiany opraw na pierwszy plan wysuwane są korzyści finansowe wynikające z zastosowania opraw energooszczędnych. Jednakże modernizacja poprawia również bezpieczeństwo i komfort życia. Ponadto strumień światła opraw LED jest przyjazny dla oka i w maksymalnym stopniu odzwierciedla naturalne światło dzienne. Taka barwa światła pozwala prawidłowo ocenić odległość innych przedmiotów i osób w porze nocnej. Nie bez znaczenia jest także aspekt ekologiczny. Oprawy LED są wykonane bez użycia pierwiastków szkodliwych dla środowiska. Dzięki zmniejszonemu zużyciu energii elektrycznej do atmosfery trafia mniej CO2, związków siarki, azotu oraz innych substancji toksycznych. Poniżej omówimy korzyści energetyczne i ekologiczne modernizacji opraw w Gdyni.
Źródło:
Acta Energetica; 2020, 2; 22--28
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative analysis of the life-cycle emissions of carbon dioxide emitted by battery electric vehicles using various energy mixes and vehicles with ICE
Autorzy:
Borkowski, Adam
Zawiślak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24202422.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
Tematy:
sustainable mobility
vehicle CO2 emission
life cycle assessment
carbon footprint
GHG reduction
zrównoważona mobilność
emisja CO2
ocena cyklu życia
ślad węglowy
redukcja emisji gazów cieplarnianych
Opis:
The research aims to find an effective way to reduce real-world CO2 emissions of passenger vehicles, by answering the question of what kind of vehicles in various countries generates the smallest carbon footprint. Emissions were calculated for vehicles from three of the most popular segments: small, compact, and midsize, both with conventional body and SUVs. Each type of vehicle was analyzed with various types of powertrain: petrol ICE (internal combustion engine), diesel ICE, LPG ICE, petrol hybrid, LPG hybrid and BEV (battery electric vehicle) with four different carbon intensity of electric energy source. The final conclusion provides guidelines for environmentally responsible decision-making in terms of passenger vehicle choice.
Źródło:
Combustion Engines; 2023, 62, 1; 3--10
2300-9896
2658-1442
Pojawia się w:
Combustion Engines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czyste technologie węglowe – szansą rozwoju sektora górniczego
Clean coal technologies – chance for development of mining sector
Autorzy:
Marcisz, M.
Probierz, K.
Chmielniak, T.
Sobolewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113598.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
węgiel kamienny
czyste technologie węglowe
przetwórstwo paliw
przygotowanie paliw
wytwarzanie energii
zgazowanie
emisja CO2
redukcja CO2
efekt cieplarniany
hard coal
clean coal technologies
fuel processing
fuel preparation
energy generation
gasification
CO2 emission
CO2 reduction
greenhouse effect
Opis:
Udokumentowane zasoby paliw kopalnych oraz prognozy ich zużycia wskazują, że węgiel, w perspektywie średnio i długoterminowej, będzie miał istotną rolę jako źródło energii i surowiec dla przemysłu chemicznego. Dotyczy to zarówno naszego kraju, jak i gospodarki światowej. Procesy przetwórstwa węgla, w tym zgazowanie i piroliza mogą wykorzystywane być również do wielotonażowej produkcji wodoru, tworząc podstawę do rozwoju nowych kierunków energetycznych w ramach tzw. Gospodarki Wodorowej. W powiązaniu ze wzrostem zapotrzebowania na energię spowoduje to konieczność rozwoju zarówno istniejących, jak i opracowania nowych wysokoefektywnych technologii wykorzystania węgla. Oprócz wymagań wzrostu sprawności wytwarzania energii kluczowym kierunkiem rozwoju technologii węglowych będzie radykalne obniżenie ich uciążliwości dla środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem emisji CO2, uważanej za jedną z podstawowych przyczyn efektu cieplarnianego. W pracy przedstawiono charakterystykę podstawowych kierunków rozwoju Czystych Technologii Węglowych (CTW), obejmujących zarówno procesy przygotowania paliwa, jak również jego przetwórstwa do energii oraz cennych produktów chemicznych w tym paliw płynnych i gazowych. Szczególną uwagę poświęcono metodom obniżenia emisji CO2 oraz technologiom zgazowania jako źródła gazu syntezowego dla zastosowań energetycznych i chemicznych. Przedstawiono podstawy procesu zgazowania węgla oraz stan rozwoju komercyjnych technologii zgazowania na świecie. Omówiono również wyniki badań ukierunkowanych na rozwój własnych, krajowych, rozwiązań technologicznych. Dotyczy to zwłaszcza rozwoju fluidalnej technologii zgazowania wykorzystującej jako surowiec w procesie ditlenek węgla. Ważnym elementem pracy jest również przedstawienie aktualnej sytuacji w obszarze działań administracyjnych oraz komercyjnych ukierunkowanych na wdrożenie pierwszych układów przemysłowych w naszym kraju.
Fossil fuel reserves and forecasts of their consumption indicate that coal, in the medium to long term perspective, will have a significant role as a source of energy and raw materials for the chemical industry. This applies both to Poland and world economy. Coal can also be a valuable source of hydrogen, whose multi-tonnage production is the basis for the development of new energy directions within Hydrogen Economy. The key directions of coal technologies development are related to increase of energy efficiency and radical reduction in environmental impact, with particular emphasis on CO2 emission, which contribute in to global warming and climate change. The paper presents the main directions for the development of Clean Coal Technologies (CTW), which covers both, coal preparation processes and coal processing into energy and valuable chemical products including liquid and gaseous fuels. Particular attention has been paid to CO2 separation processes and coal gasification technology as a source of synthesis gas for energy and chemical applications. The principles of the gasification process and state of development of commercial solutions were shown. The results of national research aimed at the development of in-house, technology were also discussed. An important part of the paper is also presentation of the current situation in the field of activities aimed at the implementation of the first commercial gasification technology in Poland.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 121-135
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenia operacyjne instalacji aminowego usuwania CO2 ze spalin – od skali laboratoryjnej do pilotowej
Operational experiences of different scale Carbon Capture plants
Autorzy:
Więcław-Solny, L.
Krótki, A.
Tatarczuk, A.
Stec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283144.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
emisja CO2
usuwanie CO2
CCS Carbon Capture and Storage
monoetanoloamina-MEA
strategiczny program badawczy
CO2 emission
reduction CO2
absorption
MEA – monoethanolamine
carbon capture and storage (CCS)
strategic research programme
Opis:
Polityka klimatyczna UE ukierunkowana jest na obniżenie emisji szkodliwych związków do środowiska. W przypadku sektora energetycznego, od lat kładzie się duży nacisk na obniżenie emisji tlenków siarki SOx, tlenków azotu NOx, pyłów oraz CO2. W związku z wprowadzeniem systemu handlu emisjami CO2 , coraz większego znaczenia nabierają technologie obniżające emisje gazów cieplarnianych, w tym technologie wychwytu i składowania CO2 (CCS – Carbon Capture and Sequestration). W artykule przedstawiono postęp prac nad procesem usuwania CO2 ze spalin bloków węglowych, realizowanych w ramach Strategicznego Programu Badawczego „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii: Opracowanie technologii dla wysoko sprawnych „zero-emisyjnych” bloków węglowych zintegrowanych z wychwytem CO2 ze spalin”. Przedstawiono doświadczenia zespołu realizującego badania procesu wychwytu CO2 na instalacjach w skali laboratoryjnej, półtechnicznej i pilotowej. Zaprezentowano wyniki testów procesu wychwytu CO2 ze spalin z zastosowaniem instalacji pilotowej aminowego usuwania CO2 o wydajności 1 t CO2/d. W ramach realizowanych badań pilotowych prowadzonych w Elektrowni Łaziska w 2013 r., wykonano ponad 80 testów, w ramach których udało się wydzielić 20 ton dwutlenku węgla ze spalin kotłowych. Przeanalizowano wpływ innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych instalacji pilotowej. Potwierdzono wysoką sprawność procesu wychwytu CO2 z zastosowaniem absorpcji chemicznej w roztworze MEA przekraczającą 90% oraz możliwość obniżenia zużycia ciepła w procesie regeneracji sorbentu poprzez integrację cieplną obiegów w obszarze instalacji wychwytu CO2.
EU’s climate policy is focused on the reduction of harmful emissions. The energy sector put a great emphasis on the reductionof emissions of sulfur oxides SOx, nitrogen oxides NOx, carbon monoxide CO, particulates and carbon dioxide CO2 . Mitigation of CO2 emissions is the challenge of the power sector, because just under 80% of the electricity generated in Poland is powered by coal-fired power plants. Technologies reducing greenhouse gas emissions, including technologies, CO2 capture and storage (CCS – Carbon Capture and Sequestration), are becoming increasingly important, according to the introduction of CO2 emissions trading system – EU ETS. The Carbon Capture and Storage (CCS) technology is one of the key ways to reconcile the rising demand for fossil fuels, with the need to reduce CO2 emissions. Globally CCS is likely to be a necessity in order to meet the Union’s greenhouse gas reduction targets Post-combustion process like amine based chemical absorption CO2 is ideally suitable for conventional power plants. There are still only a few facilities worldwide in which this technology is actively being practiced and the demonstration phase of CCS technology needs more activity – the biggest one in Europe have 280 t CO2 /d yield and is located in Mongstad in Norway. This paper presents the progress of the CO2 capture from the flue gas research implemented within the framework of the Strategic Research Programme “ Advanced technologies for energy generation: Development of a technology for highly efficient zero-emission coal-fired power unitswith integrated CO2 capture”. Some of the experience of the researchers performing CO2 capture plants on a laboratory, semi-technical and pilot scale are presented. First pilot tests of CO2 capture from coal- fired flue gas in Poland were carried out in cooperation with TAURON Polska Energia and Tauron Wytwarzanie, at Laziska Power Plant for six months of 2013 year. The Pilot Plant was connected to the hard coal-fired boiler. The plant is able to receive about 200m3/h of real flue gas that contains different types of pollutants such as SOx, NOx and particles. The Pilot Plant consists of flue gas pre-treatment unit – deep desulfurization, and CO2 capture unit – consist of absorber and desorber columns. The Pilot Plant operates 24 h per day, 5 days per week. Because the CO2 concentration in flue gas to be treated consequently fluctuates round the clock operation allows for extended evaluation of the solvent, and capture process efficiency on real work parameters of the boiler. Over 500 h, 81 tests and more than 20 t of separated CO2 were achieved during the operation with 30 wt% MEA (monoethanolamine). The unique design of the Pilot Plant allowed for the evaluation of various process modifications. Process modifications such as split stream and heat recuperation had been evaluated with the plant. The effect of heat recovery – recuperation can easily be seen in Fig.5. Achieved efficiency of CO2 separation was above 85% and the lowest noticed energy demand of sorbent regeneration was 3,6 MJ/kg CO2 – for MEA as a sorbent, and heat recuperation evaluated – Fig. 3. Those power required for regeneration comprise the energy requirements of the process subsequently determining the operating and maintenance costs – about 50–60% of OPEX. The main noticed operational problem of the CO2 capture plants was corrosion of the some devices, that means how important is the right material choosing during plant designing stage.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2014, 17, 3; 393-404
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emisja CO₂ osobowych samochodów hybrydowych
Emission of carbon dioxide from hybrid cars in Poland
Autorzy:
Matyjaszek, H.
Zawisza, T.
Podsiadło, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/310755.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
samochód
pojazd hybrydowy
napęd hybrydowy
zużycie paliwa
redukcja emisji CO2
hybrid car
hybrid drive
fuel consumption
CO2 emission reduction
Opis:
W artykule omówiony został wpływ napędów hybrydowych pojazdów osobowych na emisję substancji dwutlenku węgla. Napędy hybrydowe coraz częściej są spotykane w samochodach osobowych. Dzięki zastosowaniu takiego napędu można wpłynąć na zmniejszenie zużycia paliwa a zasięg pojazdu wynosi kilkaset kilometrów.
In the last couple of months Poland struggled with air pollution. This problem brought back discussion about new ways to decrease emission of lethal gasses to atmosphere. One of the ways featured by car manufacturers is to propagate hybrid and electric cars as the way of urban transportation. The article contains main features of hybrid cars, influence on the quality of air, and measures needed to utilize hybrid car.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 9; 101-103
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emission Reduction in Oil & Gas Subsurface Characterization Workflow with AI/ML Enabler
Autorzy:
Thanh, Thuy Nguyen Thi
Lee, Samie
Nguyen, The
Duyen, Le Quang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323253.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
CO2 emission
net zero carbon
machine learning
CCUS
digital transformation
emission reduction
digital subsurface workflow
emisja CO2
transformacja cyfrowa
redukcja
Opis:
According to (McKinsey & Company, 2020), drilling and extraction operations are responsible for 10% of approximately 4 billion tons of CO2 emitted yearly by Oil and Gas sector. To lower carbon emissions, companies used different strategies including electrifying equipment, changing power sources, rebalancing portfolios, and expanding carbon-capture-utilization-storage (CCUS). Technology evolution with digital transformation strategy is essential for reinventing and optimizing existing workflow, reducing lengthy processes and driving efficiency for sustainable operations. Details subsurface studies take up-to 6–12 months, including seismic & static analysis, reserve estimation and simulation to support drilling and extraction operations. Manual and repetitive processes, aging infrastructure with limited computing-engine are factors for long computation hours. To address subsurface complexity, hundred-thousand scenarios are simulated that lead to tremendous power consumption. Excluding additional simulation hours, each workstation uses 24k kWh/month for regular 40 hours/month and produces 6.1kg CO2. Machine Learning (ML) become crucial in digital transformation, not only saving time but supporting wiser decision-making. An 80%-time-reduction with ML Seismic and Static modeling deployed in a reservoir study. Significant time reduction from days-tohours-to-minutes with cloud-computing deployed to simulate hundreds-thousands of scenarios. These time savings help to reduce CO2-emissions resulting in a more sustainable subsurface workflow to support the 2050 goal.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2023, 2; 289--294
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How to improve freight transport emissions management?
W jaki sposób poprawić zarządzanie emisjami w transporcie towarów?
Autorzy:
Cichosz, Marzenna
Pluta-Zaremba, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/362198.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Logistyki
Tematy:
sustainability
multimodal transport
intermodal transport
CO2 reduction
chemical freight
logistics service provider
LSP
rozwój zrównoważony
transport multimodalny
transport intermodalny
redukcja CO2
transport chemii
usługodawca logistyczny
Opis:
Background: To fight against climate change, the EU is committed to the world's most ambitious climate and energy targets, i.e. CO2 reduction at least 20% by the year 2020 and 80-95% by 2050, in reference to 1990. This paper aims to look at the problem of freight transport emissions' measurement and management in order to reduce CO2. The focus is on the chemical industry itself. The authors try to answer following research questions: (i) Do chemical and logistics companies in Poland measure and manage freight transport emissions? (ii) Where do they see the biggest challenges to emissions' management and how do they address them? (iii) Is a toolbox facilitating modal shift able to increase the usage of multimodal transport by chemical and logistics companies? Methods: The research problem is investigated using a two-stage effort. Stage one is structured, in-depth interviews conducted among chemical and logistics companies operating in Poland. The results of this stage have provided the base for the toolbox developed to facilitate the modal shift in chemical transports. Stage two presents the results of the toolbox's beta-version tests conducted among chemical companies in Poland in 2017. Results: Within the findings, the authors diagnose the obstacles which prevent companies from multimodal transport, and present toolbox consisting of: consulting services, multimodal planning guidelines, IT visualization, and CO2 calculator. The toolbox facilitates transport partners' cooperation on shifting chemical freight from road to multimodal. Conclusions: With technological developments, which strongly influence shippers and transport providers and offer improvement opportunities in efficient transport management, the topic of freight transport emissions' measurement and management in order to reduce CO2 should be investigated in more detail.
Wstęp: Chcąc walczyć ze zmianami klimatycznymi, UE zobowiązała się do realizacji ambitnych celów klimatycznych i energetycznych, tj. redukcji CO2 o co najmniej 20% do 2020 roku i 80-95% do 2050 roku, w odniesieniu do 1990 roku. Celem tego artykułu jest spojrzenie na problem pomiaru i zarządzania emisjami w transporcie towarów w celu ograniczenia emisji CO2. Artykuł koncentruje się na przemyśle chemicznym. Autorzy starają się odpowiedzieć na następujące pytania badawcze: (i) Czy firmy chemiczne i logistyczne w Polsce mierzą i zarządzają emisjami transportu towarowego? (ii) Gdzie widzą największe wyzwania związane z zarządzaniem emisjami i jak je adresują? (iii) Czy zestaw narzędzi ułatwiających zamianę gałęzi transportu, przyczyni się do zwiększenia wykorzystania transportu multimodalnego przez firmy chemiczne i logistyczne? Metody: Problem badawczy jest analizowany dwustopniowo. Pierwszy etap to ustrukturyzowane, pogłębione wywiady przeprowadzone wśród firm chemicznych i logistycznych działających w Polsce. Wyniki tego etapu posłużyły do przygotowania narzędzia ułatwiającego zamianę gałęzi transportu chemicznego. Drugi etap prezentuje wyniki testów beta wersji narzędzia wspierającego zamianę transportu drogowego chemii na transport multimodalny, które to testy przeprowadzono wśród firm chemicznych w Polsce w 2017 roku. Wyniki: Autorzy dokonali diagnozy przeszkód uniemożliwiających firmom transport multimodalny oraz przygotowali i przedstawili narzędzie obejmujące: usługi konsultingowe, wytyczne do zmiany gałęzi, wizualizację IT rozwiązania multimodalnego oraz kalkulator CO2. Celem narzędzia jest ułatwienie współpracy partnerów w zakresie zamiany transportu drogowego towarów chemicznych na transport multimodalny. Wnioski: Ze względu na zmiany technologiczne, które mają znaczny wpływ na załadowców i dostawców usług transportowych oraz oferują możliwości usprawnienia zarządzania transportem, należy bardziej szczegółowo zbadać kwestię pomiaru i zarządzania emisjami transportu towarowego w celu ograniczenia emisji CO2.
Źródło:
LogForum; 2019, 15, 1; 93-105
1734-459X
Pojawia się w:
LogForum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of solar photovoltaic technology on GHGs reduction – a case study in Jordan
Wpływ technologii fotowoltaicznej na redukcję gazów cieplarnianych: studium przypadku w Jordanii
Autorzy:
Darwish, Haneen
Darwish, Walaa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348280.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
greenhouse gas emissions
renewable energy
CO2 reduction
solar photovoltaic system
RETScreen
emisje gazów cieplarnianych
energia odnawialna
redukcja CO2
system fotowoltaiczny
Opis:
The global warming phenomenon, primarily caused by the emissions from conventional energy sources, has become a pressing concern worldwide. Greenhouse gases (GHGs), particularly carbon dioxide (CO2), emitted into the atmosphere contribute significantly to this issue. They have diverse impacts on climate, ecosystems, public health, and socio-economic systems, highlighting the need for comprehensive mitigation and adaptation strategies. To address this problem and minimize GHG emissions, renewable energy sources have emerged as the most promising alternative for power generation. These sources offer a sustainable and clean alternative to fossil fuels, mitigating climate change, reducing air pollution, and fostering energy independence. In the context of this study, a 100 kW solar photovoltaic (PV) station was proposed in Ma’an, Jordan, as a sustainable solution. The effectiveness of this PV station in mitigating GHG emissions was evaluated by comparing it to a base case involving an oil station. To perform this analysis, RETScreen software, a widely recognized tool for assessing renewable energy projects, was used to examine the environmental impact of switching from a conventional energy system to a renewable energy system. The results obtained from the analysis revealed a remarkable reduction in annual gross GHG emissions in the proposed case compared to the base case. Specifically, the emissions would be reduced by 89%, translating to an annual reduction of 49.9 tonnes of CO2. These findings underscore the significant potential of the proposed solar PV station in curbing the emissions responsible for global warming. By significantly reducing GHG emissions, the solar PV station contributes to creating a more sustainable future, aligned with the principles of environmental preservation and climate change mitigation.
Zjawisko globalnego ocieplenia, przede wszystkim spowodowane emisjami z konwencjonalnych źródeł energii, stało się palącym problemem na całym świecie. Emitowane do atmosfery gazy cieplarniane (GHG), w tym zwłaszcza dwutlenek węgla (CO2), w istotny sposób przyczyniają się do tego problemu. Mają one różnorodny wpływ na klimat, ekosystemy, zdrowie publiczne oraz systemy społeczno-gospodarcze, co podkreśla potrzebę kompleksowych strategii zarówno w zakresie ich ograniczania, jak i adaptacji. Aby rozwiązać ten problem i zminimalizować emisje GHG, źródła energii odnawialnej pojawiły się jako najbardziej obiecująca alternatywa dla wytwarzania energii. Źródła te oferują zrównoważoną i czystą alternatywę dla paliw kopalnych, przyczyniając się do łagodzenia zmian klimatycznych, redukcji zanieczyszczeń powietrza oraz promowania niezależności energetycznej. Jako trwałe rozwiązanie w kontekście tych badań zaproponowano stację fotowoltaiczną o mocy 100 kW w miejscowości Ma’an w Jordanii. Skuteczność tej stacji fotowoltaicznej w ograniczaniu emisji GHG została oceniona poprzez porównanie jej z przypadkiem bazowym, obejmującym stację ropną. W celu przeprowadzenia tej analizy wykorzystano oprogramowanie RETScreen, powszechnie uznawane narzędzie do oceny projektów związanych z energią odnawialną. Celem było zbadanie wpływu środowiskowego przejścia od konwencjonalnego systemu energetycznego do systemu opartego na energii odnawialnej. Wyniki analizy wykazały znaczną redukcję rocznych emisji GHG w zaproponowanym przypadku w porównaniu z przypadkiem bazowym. Konkretnie, emisje zostałyby zredukowane o 89%, co przekłada się na roczną redukcję o 49,9 ton CO2. Te wyniki podkreślają znaczący potencjał proponowanej stacji fotowoltaicznej w zwalczaniu emisji odpowiedzialnych za globalne ocieplenie. Mając na uwadze znaczne zmniejszenie emisji GHG, stacja fotowoltaiczna przyczynia się do stworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości, zgodnej z zasadami ochrony środowiska i łagodzenia zmian klimatycznych.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 12; 809-813
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Introducing geothermal energy into existing district heating systems – successful examples from Slovakia
Wprowadzenie energii geotermalnej do istniejących systemów centralnego ogrzewania – udane przykłady ze Słowacji
Autorzy:
Halas, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/203472.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
geothermal district heating
direct geothermal energy uses
natural gas saving
CO2 emission reduction
Slovakia
sieci c.o.
energia geotermalna
oszczędność spalania gazu naturalnego
redukcja emisji CO2
Słowacja
Opis:
In the case of Slovakia, an abundance of geothermal water reservoirs and the existence of many district heating systems present optimal conditions for introducing geothermal energy and enhancing geothermal project development. During the last three years, two such projects were implemented in Slovakia which focused on incorporating geothermal energy into existing district heating systems. The projects are located in the towns of Sala and Sered in the Danube basin, and are very similar to each other ? old natural gas burned central boiler plants with a wide distribution network were present in both towns. New production geothermal wells were drilled in both locations, and piping and heat exchanger stations were built and connected to the existing boiler plants’ circuits. Heating water and hot tap water is now prepared using geothermal energy, achieving significant natural gas savings and CO2 emissions reduction. Good project design and conception has been confirmed after several months of operation, and geothermal energy has proven to be the optimal RES in particular localities. These projects create good examples how old fossil fuel based district heating systems can be modernised and optimised by adding a geothermal heat source. They constitute good examples to be studied in other CEE countries possessing many centralised heating systems which require modernisation, optimisation, and ecological improvement. These factors can be achieved by incorporating geothermal energy as one of the applied energy sources.
Słowacja, która charakteryzuje się występowaniem licznych zbiorników wód geotermalnych oraz – jednocześnie – istnieniem wielu pracujących sieci centralnego ogrzewania (c.o.), posiada optymalne warunki dla wprowadzania energii geotermalnej do takich sieci. Będzie to skutkować redukcją zużycia paliw kopalnych, a także zachęcać do realizacji projektów geotermalnych. W ostatnich trzech latach zrealizowano na Słowacji dwa projekty dotyczące włączenia energii geotermalnej do istniejących systemów c.o. W każdej miejscowości wykonano nowe otwory geotermalne, wybudowano rurociągi wody geotermalnej i stacje wymienników geotermalnych, które podłączono do układów istniejących kotłowni. Ogrzewanie i ciepła woda użytkowa pochodzą obecnie z geotermii, dzięki czemu znacząco zredukowano również emisję CO2 . Słuszność koncepcji i dobre zaprojektowanie prac znalazły potwierdzenie po kilku miesiącach funkcjonowania instalacji, a energia geotermalna sprawdziła się jako optymalne odnawialne źródło energii. Projekty te są dobrymi przykładami, w jaki sposób stare, oparte na paliwach kopalnych sieci centralnego ogrzewania mogą być zmodernizowane i zoptymalizowanie przez dodanie geotermalnego źródła ciepła. Stanowią one przypadki studyjne warte naśladowania także w innych krajach Europy środkowo-wschodniej. Kraje te posiadają bowiem wiele scentralizowanych systemów grzewczych, które wymagają modernizacji i ich pracy w sposób bardziej przyjazny dla środowiska – można to osiągnąć poprzez włączenie energii geotermalnej jako jednego ze źródeł energii.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2013, R. 52, nr 1, 1; 171-179
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak nie stabilizować cen energii elektrycznej - nieudana ingerencja państwa
How Not To Stabilise Electric Energy Prices – Unsuccessful State’s Interference
Autorzy:
Sikorska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054846.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
energia elektryczna
ceny energii
ograniczanie emisji CO2
spółki energetyczne
cena uprawnień
rynek energii
electric energy
reduction of CO2 emission
energy companies
prices of rights
energy market
Opis:
Pomimo konsekwentnej polityki Unii Europejskiej ograniczania emisji CO2 i świadomości jej wpływu na wzrost cen uprawnień do emisji, organ odpowiedzialny nie zapobiegł skokowemu wzrostowi cen energii elektrycznej w 2019 r. i w następnych latach. Ustawa, która zamroziła ceny obowiązywała tylko w 2019 r. i miała charakter doraźny. Została przygotowana w pośpiechu, nierzetelnie, niezgodne z zasadami legislacji, bez konsultacji z podmiotami podlegającymi regulacji, z niekompletną oceną skutków. Nie zadbano o uzyskanie w odpowiednim czasie wymaganych opinii zgodności z prawem Unii Europejskiej. Choć ustawę przewidziano tylko na rok, była w tym czasie czterokrotnie nowelizowana, w tym dwu krotnie ze względu na naruszenie przepisów UE. Osiągnięta w ten sposób stabilizacja cen kosztowała 4,5 mld zł. NIK oszacowała, że koszty mechanizmów rekompensacyjnych czterech największych sprzedawców energii elektrycznej i spółki dokonującej rozliczeń wyniosły blisko 24 mln zł. W 2019 r. gospodarstwa domowe zaoszczędziły przeciętnie od 109 do 305 zł. Ustawa nie miała wpływu na ceny energii elektrycznej po 2019 r. i kiedy przestała obowiązywać wzrosły one dla nich o prawie 20%.
Despite the consistent policy of the European Union as for CO2 reduction, and the awareness of its impact on the growth of prices for access to energy, the competent minister did not prevent abrupt rises of electric energy in 2019 and the years that follo wed. The growing prices of the rights to CO2 emission resulted in the growth of prices of the energy produced from fossil fuels. The law that froze the electric energy prices was in force only by 2019, and it was of an ad hoc nature. It was developed in haste, carelessly, in non-compliance with the rules of legislation, without consultations with the entities that it involved, and its results were not considered thoroughly. Opinions on its compliance with the European Union’s laws were not provided on time, either. Although the law was binding only in 2019, it was amended four times, including two amendments stemming from breaches of the EU regulations. The stabilisation of prices introduced with that law cost PLN 4.5 billion. NIK assessed that the costs of the compensatory mechanisms of the four largest electric energy sellers and the company that made settlements stood at almost PLN 24 million. While households saved in 2019 from PLN 109 to PLN 305 on average. The law did not have an impact on the prices of electric energy after 2019, and after it stopped being in force, i.e. after 1 January 2020, these grew by almost 20 percent. In her article, the author presents the detailed findings of the audit in the area.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2021, 66, 6/I (401); 52-65
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Life cycle assessment of composite straw bale technology in residential buildings in the context of environmental, economical and energy perspectives - case study
Ocena cyklu życia technologii straw bale w budynkach jednorodzinnych w aspekcie środowiskowym, ekonomicznym i energetycznym - studium przypadku
Autorzy:
Kozień-Woźniak, Magdalena
Fąfara, Marta
Łukaszewski, Łukasz
Owczarek, Eliza
Gierbienis, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1852653.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
straw bale
słoma
redukcja CO2
ocena cyklu życia
materiał zrównoważony
akceptacja rynku
CO2 reduction
life cycle assessment
sustainable material
market acceptance
Opis:
Occurrences associated with the phenomena of climate change are increasingly visible. Effects of progressive environmental pollution are monitored with growing concern. Still, in the construction sector, the choice of sustainable materials and the knowledge concerning them is insignificant. Studies have shown that single-family residential buildings form the largest share of new buildings in Central European countries. It should be assumed that it is the improvement of this particular section of the construction sector to be the goal of further development of societies. This paper presents a case study of the construction of a house using straw - a material that, on the one hand, is a product associated with local tradition, while significantly reducing carbon footprint of its production and use, on the other. The construction of a prototypical house with the application of composite technology, i.e. timber framing with straw bale infill, was compared with a conventional method (ceramic masonry units) which is currently the most popular choice for building single-family houses in Poland. The study is based on the building’s life cycle assessment (LCA) over its consecutive phases as a tested and reliable method of the verification of a material’s impact on the environment.
Z coraz większą uwagą przyglądamy się zjawiskom związanym ze zmianami klimatycznymi, coraz bardziej widocznymi, ale również odczuwalnymi psychofizycznie skutkami postępującego zanieczyszczenia środowiska. Temat rozwiązań przyjaznych środowisku przestał być jedynie ciekawostką, ale stał się realnym zagadnieniem, które podejmowane jest w wielu dziedzinach życia społeczeństw oraz dyskusji ogólnoświatowych. Począwszy od sposobu pozyskiwania surowców, poprzez gospodarkę i wiele sektorów przemysłowych. Nie inaczej jest również z budownictwem. Badania pokazują, że największy procent powstających budynków w krajach Europy środkowej stanowią budynki mieszkalne jednorodzinne. Należy założyć, że to właśnie poprawa tej części sektora budowlanego powinna stanowić cel dalszego rozwoju społeczeństw. W branży budowlanej wybór zrównoważonych materiałów i wiedza o nich wciąż nie jest duża. Pokazują to ankiety, które zostały wykonane również w ramach niniejszego artykułu. Jednocześnie wybór takich produktów na wczesnym etapie projektowania domu, porównując ich parametry, pozwala prowadzić do zmian w kierunku realizacji zrównoważonego budownictwa. W założeniu dalszego rozwoju ekologicznych postaw społecznych, ale przede wszystkim spodziewanych, bo już dziejących się zaostrzeń związanych z prawnymi regulacjami m.in. Unii Europejskiej możemy spodziewać się, że wybór materiałów ekologicznych będzie celem przyszłości. W oparciu o tę obiecującą tezę artykuł prezentuje przykład studium przypadku budowy domu z wykorzystaniem słomy - materiału, który jest z jednej strony produktem związanym z tradycją lokalną, ale również wpływającego znacząco na redukcję śladu węglowego przy produkcji i eksploatacji. Przykład budowy prototypowego domu z wykorzystaniem mieszanej technologii tj. konstrukcji drewnianej z wypełnieniem z bloczka ze słomy został porównany z konwencjonalną, najczęściej wybieraną formą budowy domów jednorodzinnych w Polsce (bloczkiem ceramicznym). Badania opierają się o analizę podczas faz oceny całkowitego cyklu życiu (LCA), jako sprawdzonego i wymiernego sposobu weryfikacji wpływu materiału na środowisko. Na ich podstawie stwierdzono, że zastosowanie technologii mieszanej w budowie domów jednorodzinnych może być szansą dla rozwijającego się rynku budownictwa ekologicznego w Polsce. Budynki te wykazują znaczny potencjał w zakresie śladu ekologicznego nie tylko ze względu na użyte do ich budowy materiały, ale także poprzez proekologiczne zachowania ich mieszkańców. Charakterystyka i parametry domu, a w szczególności jego izolacyjność oraz koszty budowy pozwalają uznać trend łączenia technologii i rozwiązań materiałowych za szansę na upowszechnienie proekologicznych tendencji w budownictwie jednorodzinnym w Polsce. W artykule przedstawiono najważniejsze cechy fizyczne słomy. Odpowiednio wykonane i przechowywane bloczki ze słomy charakteryzują się parametrami, które pozwalają konkurować z popularnymi materiałami ocieplającymi ściany, takimi jak wełna mineralna czy styropian. Przedstawiony w artykule przypadek / prototyp potwierdza tezę, że dzięki zastosowaniu technologii kompozytowej słoma niekoniecznie musi kojarzyć się z tradycyjną architekturą końca XIX i początku XX wieku, ale może być ciekawą alternatywą dla współczesnych budynków jednorodzinnych.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2021, 67, 2; 49-65
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Massive, Volumetric and Energetic Effects of Coal Exchange between Coke and Exhaust Gases at Various Levels of Cupola Processing Stack
Efekty masowe, objętościowe i energetyczne wymiany węgla pomiędzy koksem a gazami na różnych poziomach słupa przetworowego żeliwiaków
Autorzy:
Longa, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/351092.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
żeliwiak
koks
redukcja CO2
wymiana węgla
wymiana energii
cupola
coke
CO2 reduction
exchange of coal
energy exchange
Opis:
Formulas for the calculation of mass, volume and energetic effects bound with reaction CO2 + C = 2 CO have been derived in the paper. The effects occur in the charge coke, which pass from the upper boundary of the heating zone to the lower boundary of the combustion zone as well as in the cupola gases generated in the combustion area and moving through the charge material stack to the upper boundary of the heating region. The formulas include the effects at the lower levels and the maximum effects i.e. occurring between the lower boundary of the combustion zone and the upper melting region. The presented example of calculations contains full information on the size of analyzed reaction effects and describes its energetic model. The work contributes to the elaboration of so far inexisting theory of thermal zone and subzone balances of cupolas as well as the method of calculation of gas temperature at the sub- and zone boundaries followed by the kinetics of zone processes, which depend on the temperature of gases.
W pracy wyprowadza się wzory do obliczania efektów masowych, objętościowych i energetycznych, związanych z reakcją CO2 + C = 2 CO. Wymienione efekty zachodzą w koksie wsadowym, przemieszczającym się od górnej granicy strefy podgrzania do dolnej granicy strefy spalania oraz w gazach żeliwiakowych, generowanych w strefie spalania, a następnie przemieszczających się przez słup materiałów wsadowych do górnej granicy strefy podgrzania. Wzory ujmują efekty pomiędzy dowolnymi poziomami oraz maksymalne efekty, tj. zachodzące pomiędzy dolną granicą strefy spalania a górną granicą strefy podgrzania. Przedstawiony w pracy przykład obliczeniowy zawiera pełną informację o wielkości efektów analizowanej reakcji oraz identyfikuje jej energetyczny model. Praca stanowi podstawę do zbudowania, dotąd nieistniejącej, teorii bilansów cieplnych strefowych i substrefowych żeliwiaków oraz metody obliczania temperatury gazów na granicach stref i substref, a następnie kinetyki procesów strefowych, zależnych od temperatury gazów.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2011, 56, 2; 231-243
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method for efficient distribution of means to reduce CO2 emissions in a set of power plants
Autorzy:
Kałuszko, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/406407.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
CO2 emissions
reduction
dynamic programming
Opis:
A method for the allocation of technologies of reduction of CO2 emission to sources of emissions based on dynamic programming has been described. The purpose of the application of the method was to develop an efficient strategy of allocating financial means for reducing CO2 emissions from a set of coal and lignite fired power plants (carbon dioxide sources) which enables reduction of the total emissions to the required level within a given time horizon, at the minimum cost. The application of the method is illustrated based on the set of the 20 largest Polish coal and lignite fired power plants.
Źródło:
Operations Research and Decisions; 2013, 23, 2; 55-65
2081-8858
2391-6060
Pojawia się w:
Operations Research and Decisions
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości przemysłowego wykorzystania ditlenku węgla - badania nad zastosowaniem CO2 w procesie otrzymywania gazu syntezowego
Possibilities of carbon dioxide industrial utilization- research on CO2 application in synthesis gas production
Autorzy:
Więcław-Solny, L.
Łabojko, G.
Babiński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282849.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
redukcja emisja CO2
gaz syntezowy
reforming parą wodną
autotermiczny reforming
reforming metanu ditlenkiem węgla
katalizatory tlenkowe zol-żel
reduction of CO2 emission
synthesis gas
steam reforming
autothermal reforming
carbon dioxide reforming of methane
sol-gel oxide catalyst
Opis:
Konieczność obniżania emisji ditlenku węgla z sektora energetycznego - zgodnie z polityką klimatyczną UE - wymagać będzie w najbliższych latach wskazania metod jego utylizacji lub zagospodarowania. O ile metody wydzielania ditlenku węgla wydają się znane i opanowane (wymagają jednak dostosowania skali przerobu takich instalacji), to metody jego dalszego zagospodarowania otwierają ścieżkę poszukiwań dla wielu ośrodków badawczych. W przypadku krajowych uwarunkowań geologicznych i zagospodarowania terenu, składowanie wydzielonego ditlenku węgla może być problematyczne. Wynika stąd potrzeba zaproponowania konkretnych rozwiązań jego przemysłowego zastosowania. W artykule dokonano przeglądu możliwych zastosowań ditlenku węgla (przemysł chemiczny, spożywczy). Dokonano charakterystyki katalizatora zol-żel, stosowanego w badaniach reformingu metanu ditlenkiem węgla. Prezentacja wyników badań suchego reformingu gazu ziemnego ditlenkiem węgla obejmuje wyniki uzyskane dla dwóch katalizatorów niklowych: przemysłowego (INS Puławy - katalizator G-0117-7H) i otrzymanego metodą zol-żel. Określono współczynniki konwersji, uzyskane w procesie suchego reformingu w reaktorze przepływowym dla różnych stosunków substratów na wejściu CO2/CH4. Omówiono podstawowe problemy procesowe, związane z zastosowaniem ditlenku węgla w procesie reformingu metanu - tworzenie depozytów węglowych.
The European Union has steadily strengthened and multiplied its actions to achieving maximum CO2 emission reduction from the energy sector. A wide range of separation and capture of CO2 from gas streams technologies currently exist. Carbon capture and storage is one of the potential method of controlling greenhouse gas emissions, but to solve the CO2 emission problem we need to develop new industrial CO2 recycle method. So, this paper focused on possibilities of CO2 industrial utilization. Recently, carbon dioxide reforming of methane becomes more attractive way to utilize carbon dioxide. It has been demonstrated that carbon dioxide reforming of methane produces synthesis gas (H2/CO =1), which is useful for the synthesis of acetic acid, dimethyl ether, hydrocarbons and oxo-alcohols. Carbon deposition over catalysts surface is the main problem for carbon dioxide reforming with methane. Therefore, the better activity and stability of catalysts are necessary to be improved. In this work, the carbon dioxide reforming of methane on commercial (INS Puławy G-0117-7H) and new sol-gel Ni-based catalyst was investigated. The carbon dioxide reforming of methane operated under molar ratio of CH4:CO2 = 1:1; 1:2; 2;1 at two different temperatures, 600 and 700?C. Results of the carbon dioxide reforming of methane showed activity with promising low carbonaceous deposition. The methane conversion increased with temperature growth, the molar ratio of obtained synthesis H2/CO was about 1 for CH4:CO2 = 1:1.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 633-643
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moznosti utraceni CO2 v dotezovanych loziscich uhlovodiku
Possibility of geosequestration of CO2 in exploited hydrocarbon deposits
Autorzy:
Bujok, P.
Briza, K.
Panek, P.
Svozil, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300065.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
sekwestracja CO2
wtórna eksploatacja
redukcja emisji CO2
geosequestration of CO2
recovery
reduction of CO2
Opis:
W referacie autorzy przedstawili problematykę redukcji emisji CO2, jego odseparowywania oraz możliwości długotrwałego magazynowania w odpowiednich magazynach z punktu widzenia geosekwestracji (użycia magazynów geosfery). Najbardziej przyszłościowym pod tym względem są częściowo sczerpane złoża węglowodorów. Poprzez składowanie w tych złożach CO2 z równoczesną wtórną eksploatacją złoża ropy naftowej osiąga się wzrost całkowitej produkcji ropy o 10-15%.
The authors deal with problems of reduction of carbon dioxide emissions, carbon dioxide capture and possibilities of long-term storage in suitable storage sites, especially from the point of view of the so-called geosequestration (utilisation of geospheric sinks). It is hydrocarbon deposits where mining operations are being completed that seem to be the most suitable potential storage spaces. There, deposited CO2 sweeps out residual oil and increases the total recovery by 10-15%.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 125-133
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies