- Tytuł:
-
„Prozodia starożytna”, „wiersze miarowe” i Norwidowskie recitativa
‘Ancient Prosody,’ ‘Measured Poems,’ and Norwid’s Recitatives - Autorzy:
- Seweryn, Agata
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/28407688.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
- Tematy:
-
Józef Franciszek Królikowski
Stanisław Okraszewski
Cyprian Norwid
prozodia
sylabotonizm
melopoesis
recytatyw
retoryka
oda
tradycja antyczna
tradycja ludowa
oświecenie
romantyzm
prosody
syllabotonicism
rhetoric
ode
ancient tradition
folk tradition
recitative
Enlightenment
Romanticism - Opis:
-
Rozprawa poświęcona jest dawnej refleksji teoretycznoliterackiej na temat prozodii tekstu literackiego oraz – rozpatrywanej pod tym kątem – praktyce polskich pisarzy przełomu oświeceniowo-romantycznego (Józefa Franciszka Królikowskiego, Stanisława Okraszewskiego) i dojrzałego romantyzmu (Cypriana Norwida). Wychodząc od wczesnych sporów o sylabotonizm, łączonych wówczas z „muzycznością” poezji, autorka pokazuje dwa dominujące ujęcia tej problematyki: klasycystyczne, stawiające za wzór prozodię starożytną, nawiązujące do ideałów melopoesis, lokujące lirykę w kontekście muzyki i retoryki, oraz sentymentalno-romantyczne, nawiązujące do rodzimej tradycji ludowej i średniowiecznej, dystansujące się od „retoryczności” na rzecz nowego rozumienia „liryczności”. Echa tego sporu odzywają się w Norwidowskim dyskursie, a w warstwie prozodycznej jego poezji – prowokującej melorecytatywny sposób głosowej realizacji – można dostrzec kontynuację tradycji melopoesis, w której „retoryczność” nie była stawiana w opozycji do „liryczności” tekstu.
The study concerns historical theories on the prosody of a literary text, in particular theoretical and practical propositions submitted in the late Enlightenment and early Romanticism period by Polish writers – Józef Franciszek Królikowski and Stanisław Okraszewski, and the poet of mature Romanticism – Cyprian Norwid. Starting from the early disputes about syllabotonicism (accentual-syllabic versification), in the earlier formulations associated with the ‘musicality’ of poetry, the author shows two dominant approaches to this issue: the classicistic, and sentimental and romantic. The former puts ancient prosody forward as a model, refers to the ideals of melopoesis, and places lyric in the context of music and rhetoric; the latter, on the other hand, refers to the medieval tradition and native folklore which distance themselves from ‘the rhetorical’ in favour of a new concept of ‘the lyrical.’ The reverberation of this dispute echos in Norwid’s discourse, whereas in the prosodic layer of his poetry, provoking melodeclamation in a manner of voice realisation, one can see a continuation of the melopoesis tradition in which ‘the rhetorical’ of a poetical text does not contradict ‘the lyrical.’ - Źródło:
-
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 145-166
2084-6045
2658-2503 - Pojawia się w:
- Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł