Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "racjonalny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Hierarchisation of Values in Acts of Law Application
Hierarchizacja wartości w aktach stosowania prawa
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344096.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
legal norms
binding legal values
rational lawmaker
specificity of the values
pattern of applying values
normy prawne
obowiązujące wartości prawne
racjonalny prawodawca
specyfika wartości
wzorzec stosowania wartości
Opis:
When creating a legal system, a rational lawmaker formulates not only legal norms, but also binding legal values. The lawmaker does so either directly (e.g. through the principles of law) or indirectly (when the interpreter of a legal text assigns a positive value to a prescribed action and a negative value to a prohibited action). The specificity of the values, in particular their collision nature, means that if the lawmaker itself does not resolve the expected conflict, the court must do so. The lawmaker should do this in accordance with the pattern of applying values; a pattern that can be reconstructed analogously to the pattern of applying legal norms.
Tworząc system prawny, racjonalny prawodawca formułuje nie tylko normy prawne, lecz także obowiązujące wartości prawne. Czyni to bezpośrednio (np. poprzez zasady prawa) lub pośrednio (gdy interpretator tekstu prawnego przypisuje działaniu nakazanemu wartość dodatnią, a działaniu zabronionemu – wartość ujemną). Specyfika wartości, a w szczególności ich kolizyjny charakter, powoduje, że jeśli ustawodawca sam nie rozwiąże oczekiwanego konfliktu, musi to zrobić sąd. Powinien to czynić zgodnie ze wzorcem stosowania wartości; wzorcem, który można zrekonstruować analogicznie do wzorca stosowania norm prawnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 71-79
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Values in Zygmunt Ziembiński’s theory of legal interpretation: sources
Wartości w teorii wykładni prawa Zygmunta Ziembińskiego: źródła
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825314.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
law interpretation
values
axiologically rational legislator
wykładnia prawa
wartości
aksjologicznie racjonalny prawodawca
Opis:
The early phase of Zygmunt Ziembiński’s theory of law interpretation was developed between the late 1950s and early 1970s. From the very outset, values would feature permanently in the theory as components of the axiological system of the legislator. Certain values, such as legal certainty and the correspondence between law and social life, became central to two interpretations: static and dynamic interpretation, respectively. Ziembiński was the first Polish legal theorist to define functional interpretation as a paradigm that invokes the legislator’s values. As he argued, two types of functional interpretation: analogia legis or extensive interpretation have their effect anchored in the adopted values, thus preventing cases which happen to be strongly justified axiologically by such values from being excluded from regulation. Values also enable identification of the norms-conclusions derived through analogia juris and argumentaa fortiori. By providing grounds for the postulation of the rule of law, values ultimately safeguard the legal system from abuse.
Wczesna faza teorii wykładni prawa Zygmunta Ziembińskiego to okres od końca lat 50. do początku lat 70. XX w. Od samego początku w teorii rozwijanej przez Ziembińskiego wartości były składnikiem aksjologicznego systemu prawodawcy. Określone wartości, takie jak bezpieczeństwo prawne oraz zgodność prawa z praktyką społeczną, stały się kluczowe dla dwóch typów interpretacji: statycznej i dynamicznej. Ziembiński jako pierwszy polski teoretyk prawa zdefiniował wykładnię funkcjonalną jako paradygmat odwołujący się do wartości prawodawcy. Jak argumentował, dwa typy wykładni funkcjonalnej: analogia legis czy wykładnia rozszerzająca mają swoje zakotwiczenie w przyjętych wartościach, przez co uniemożliwiają wyłączenie spod regulacji przypadków, które są silnie uzasadnione aksjologicznie tymi wartościami. Wartości umożliwiają również identyfikację norm-wniosków wyprowadzanych w drodze analogia iuris i argumenta a fortiori. Będąc podstawą rządów prawa, wartości ostatecznie chronią system prawny przed nadużyciami.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 2; 63-71
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Habitus and cultural fit in higher education.
Habitus i dopasowanie kulturowe w szkolnictwie wyższym.
Autorzy:
Pham Xuan, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143795.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
nierówności edukacyjne
rozwój szkoły
Bourdieu
habitus
racjonalny wybór
Educational-inequality
School-development
Habitus
Rational-choice
Opis:
This article is about the phenomenon of educational inequality and how to explain it from a conflict theoretical perspective. In a first step, I will discuss the rational-choice approach which is used in quantitative educational research and then I will explore the question of how educational inequality can be explained from the perspective of Bourdieu's sociology. In this context, I will discuss the phenomenon of cultural fit, followed by insights into the study "The fine differences in school careers". In conclusion, an inequality-reflective school development perspective is argued, which places at its centre the awareness that phenomena of educational inequality cannot be explained exclusively by rational choices.
Niniejszy artykuł dotyczy zjawiska nierówności edukacyjnych, które próbuję wyjaśnić poprzez zastosowanie perspektywy teoretycznej konfliktu. Najpierw omówię podejście racjonalnego wyboru, które jest często stosowane w ilościowych badaniach edukacyjnych dotyczących nierówności edukacyjnych. Następnie nakreślę, w jaki sposób nierówności edukacyjne mogą być objaśniane z perspektywy koncepcji Bourdieu. Skoncentruję się na zjawisku dopasowania kulturowego i podzielę się spostrzeżeniami z mojego badania empirycznego „Drobne różnice w kulturze”. W podsumowaniu będę opowiadać się za perspektywą rozwoju szkoły odzwierciedlającą nierówności, która w swoim centrum stawia świadomość, że zjawisk nierówności edukacyjnych nie da się wyjaśnić wyłącznie za pomocą racjonalnych wyborów.
Źródło:
Forum Oświatowe; 2022, 34, 1(67); 95-104
0867-0323
2450-3452
Pojawia się w:
Forum Oświatowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się systemu sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych w stosunkach służbowych
Shaping the system of judicial control of disciplinary decisions in service relationships
Autorzy:
Kuczyński, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056705.pdf
Data publikacji:
2021-12-16
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
stosunek służbowy
odpowiedzialność dyscyplinarna
racjonalny prawodawca
pracownik
właściwość sądu
service relationship
disciplinary liability
rational legislator
employee
competence of a court
Opis:
Początkowo odpowiedzialność dyscyplinarna nie podlegała kontroli sądowej. Kształtowanie się systemu sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych było długotrwałym procesem, który został ostatecznie ustalony wraz z wejściem w życie konstytucyjnej zasady prawa go sądu. Systemowa analiza przedmiotowych przepisów wskazuje, że ustrój oraz funkcjonowanie tej instytucji nie opierają się na jasnych i racjonalnych założeniach spełniających postulowane kryteria zadowalającej (przyzwoitej) regulacji. Istniejące przepisy często w odmienny sposób regulują aspekty instytucjonalne, materialne i procesowe tej kontroli. Takie ujęcie systemu kontroli stawia strony (zwłaszcza obwinionych) w różnych, często niesprawiedliwie nierównych sytuacjach procesowych wynikających z odmiennych zasad postępowania obowiązujących w sądach powszechnych i sądach administracyjnych.
Initially, disciplinary liability was not subject to judicial control. The shaping of the judicial control of disciplinary decisions was a long-standing process which was finally established with the entry into force of the constitutional principle right of access to court. A systemic analysis of the provisions in question indicates that the system and functioning of this institution are not based on clear and rational assumptions that meet the postulated criteria of a satisfactory (decent) regulation. Existing provisions often regulate institutional, material and procedural aspects of this control in a different way. This approach to the control system puts the litigant parties (especially the accused) in unjustifiably different procedural situations resulting from different rules of procedure in force in common courts of law and administrative courts.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, specjalny I, XXI; 599-609
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od chrześcijańskiego racjonalizmu do racjonalistycznego ateizmu - francuska myśl oświeceniowa.
From Christian Rationalism to Rationalist Atheism - French Enlightenment Thought
Autorzy:
Budzanowska, Anna Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231634.pdf
Data publikacji:
2021-05-11
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
philosophie clandestine
radykalne oświecenie we Francji
racjonalny ateizm
N. Fréret
J.L. de Burigny
Du Marsais
radical enlightenment in France
rational atheism
Opis:
CEL NAUKOWY: Artykuł ma na celu wykazanie, że antychrześcijańskie treści, obecne we francuskiej filozofii podziemnej XVIII wieku (philosophie clandestins), libertynów erudycyjnych związanych z środowiskiem akademii: Académie des Sciences, Académie française, a zwłaszcza Académie des Inscriptions et Belles Lettres (tzw. Małej Akademii), miały wpływ na formowanie się idei laickości zaproponowanej przez ideowych ojców rewolucji 1789 roku dla Francji ery porewolucyjnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym analizowanym problemem badawczym jest podejście do zagadnienia religii i wiary w ideach podziemnych filozofów, niekojarzonych z refleksją polityczną, związanych bowiem ze światem literackim epoki, zapisanych na kartach manuscrits philosophiques clandestins. Zastosowano metody badawcze właściwe dla nauk społecznych i humanistycznych, w tym analizę krytyczną, badania porównawcze i metodologię teorii literatury. PROCES WYWODU: Na podstawie treści tajnych manuskryptów, w szczególności: N. Fréreta, J.L. de Burigny’ego i Du Marsais, zaprezentowano ślady przejścia z chrześcijańskiego racjonalizmu – idei wiodącej okresu absolutyzmu oświeconego we Francji – w koncepcję racjonalistycznego ateizmu, który stał się wyróżnikiem francuskiego oświecenia i ery porewolucyjnej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Filozofia potajemna przyczyniła się do skruszenia Ancien régime’u. Libertyni erudycyjni wywodzący się ze świata literatury, niekojarzeni z refleksją polityczną ani prawną, zakwestionowali istnienie boga, traktując religie jako systemy etyczne służące kontroli społecznych postaw. Idee niegroźne, jako obserwacja naukowo-badawcza, przełożone do sfery ustrojowo-politycznej ukonstytuowały rdzeń ideowy wyniesiony przez encyklopedystów na sztandary rewolucji 1789 roku, które następnie zapisano w doktrynie laickości epoki porewolucyjnej Francji republikańskiej. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Badania ostatnich dziesięcioleci dowiodły, że istniała zależność pomiędzy osiemnastowiecznymi akademikami a rozkwitem heterodoksyjnej i antyreligijnej, libertyńskiej myśli, krążącej w podziemnym obiegu za pośrednictwem manuskryptów filozoficznych. Zjawisko to równoległe do oficjalnej, publicznej działalności badawczej akademików z różnych dziedzin, w tym literatury czy nauk ścisłych, stało się ważnym elementem samookreślenia się epoki, zwłaszcza we Francji i tego, co tam zdarzyło się w odniesieniu do procesów sekularyzacji po 1789 roku.
RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the article is to prove that the anti-Christian libertine theories present in the French underground philosophy of the XVIII century (philosophie clandestins), the secret philosophers associated with the academy environment: Académie des Sciences, Académie française, and especially the Académie des Inscriptions et Belles Lettres (so-called.The Small Academy) influenced the formation of the idea of secularism proposed by ideological fathers of the Revolution of 1789 for post-revolution France. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem under consideration is the approach of the French secret philosophers to the issue of religion and faith that is not associated with political reflection but related to the literary world of the era, written on the pages of manuscrits philosophiques clandestins. Social and humanities-specific research methods were used, including critical analysis, comparative research and methodology of literature theory. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article is based on the contents of secret manuscripts in particular: N. Fréret, J.L. de Burigny and Du Marsais. It articulates visible traces of the transition from Christian rationalism, the leading thought of the period of enlightened absolutism in France, to the concept of rationalist atheism that became the signature of the the French Enlightenment and the post-revolution era. RESEARCH RESULTS: The secret philosophers associated with the literary world, but not with political or legal reflection, questioned the thesis of the existence of God by treating religions as ethical systems for controlling social attitudes. The harmless thoughts of scientific observation, translated into the legal and political sphere, constituted the ideological core raised for the banners of the Revolution of 1789, which were then enshrined in the doctrine of secularism of the post-revolutionary era of the French republican concept. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Studies of recent decades have also shown that there was a relationship between eighteenth century academicians and the heterodonistic and atyreligious, libertical thought circulating in the underground through of philosophical manuscripts. 
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2021, 12, 39; 143-155
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada racjonalnego prawodawcy a systemowa regulacja niektórych instytucji prawa pracy
The principle of a rational legislator and the systemic regulation of some labour law institutions
Autorzy:
Kuczyński, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057926.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
racjonalny prawodawca
pracownik
pracodawca
odpowiedzialność dyscyplinarna
upomnienie
przewinienie mniejszej wagi
rational legislator
employee
employer
disciplinary liability
reprimand
minor infraction
Opis:
Systemowy przegląd niektórych instytucji prawnych odpowiedzialności dyscyplinarnej pracowników prowadzi do wniosku, że regulacja prawa dyscyplinarnego nie opiera się na racjonalnych i logicznych założeniach. Wątpliwości budzi istnienie wielu ustaw normujących oddzielnie dla poszczególnych grup pracowniczych i z reguły w odmienny sposób funkcjonalnie tożsame materialne i procesowe instytucje odpowiedzialności dyscyplinarnej. Odmienności tych nie tłumaczy różny czas uchwalania poszczególnych ustaw i przedmiotowe odrębności związane z wykonywaniem poszczególnych zawodów. Co do prawodawcy, analiza odpowiednich przepisów prawnych wskazuje, że w wielu sytuacjach nie zachowują one zasady spójności terminologicznej lub spójności systemowej. Odnosi się to zwłaszcza do norm, które ze względu na wadliwe traktowanie kwestii językowych związanych z zasadą racjonalnego tworzenia prawa nie spełniają wymogu przedmiotowej adekwatności.
A systemic review of selected legal institutions of employees’ disciplinary liability leads to the conclusion that the regulation of disciplinary law is not based on rational and logical assumptions. Concerns are raised as to the existence of many statutes that regulate, separately for individual employee groups and, as a rule, differently, functionally identical substantive and procedural institutions of disciplinary liability. Such differences are not explained, by the different times at which individual statutes were enacted and the subject matter differences related to the exercise of particular professions. As for the legislator, a review of the relevant provisions of law indicates that the said regulations do not, in many situations, satisfy the principle of terminological consistency or the requirement of systemic coherence. This applies in particular to norms that, due to their faulty treatment of linguistic issues relating to the rational creation of law, do not meet the requirement of the said adequacy.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, specjalny II, XXI; 95-106
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbudowane z patyków
Autorzy:
Wieczorek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850704.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi
Tematy:
kompozycja
realna przestrzeń
układ trójwymiarowy
czynnik racjonalny
Opis:
We see sense where things are clear. Education in the field of composition introduces a rational factor into creation. The exercises in Danuta Wieczorek's studio are designed to make the students engage both intuition and intellect. Students of graphic arts are mostly involved in creating illusion on a plane. In the third semester they experience a creative shock. This time they build a three-dimensional layout out of lines. They construct an object from slats, give shape to the real space. Characteristic features of the layout are highlighted with colour. As a result of this experience, they create sophisticated abstract sculptures made of colourful sticks.
Źródło:
Powidoki - magazyn artystyczno-naukowy; 2020, 3; 180-185
2657-652X
Pojawia się w:
Powidoki - magazyn artystyczno-naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inspiracje naturą jako źródło tożsamości architektury
Inspirations by Nature as a Source of a Architectural Identity
Autorzy:
Stec, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/527741.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
nature
architecture
inspirations by nature in architecture
formal trend of inspirations
rational trend of inspirations
identity of architecture
architecture of the eighteenth to twenty-first century
natura
architektura
inspiracje naturą w architekturze
formalny nurt inspiracji
racjonalny nurt inspiracji
tożsamość architektury
architektura XVIII–XXI wieku
Opis:
Reflections have been made on inspirations based on nature, which regenerate the identity of architecture. The analysis was placed in the perspective from the eighteenth to the twenty-first century. It was noticed that the crises of architecture and urbanism that were taking place at that time were overcome thanks on concrete inspirations by nature, adequate to current knowledge. The „returns to nature”, which suggest a return to the sources and the „turns towards nature” suggesting a reversal from existing situation towards other, recognized as natural. They also indicate the different aspects of nature, that can be included in two trends of inspirations: formal, based on the stylization of the shapes of nature and rational, consisting in the simplicity and the logic of nature visible in its constructions, processes and principles of functioning. The nature in such a broad sense appears as an inexhaustible source of original inspirations. The indicated examples, despite formal differences, have a similar force of regenerating the identity of architecture in situations of exhausting its forms and their inadequacy to current needs. The conclusions attempt to generalize the phenomenon described.
W artykule podjęto refleksję nad inspiracjami naturą odradzającymi tożsamość architektury. Analizę osadzono w perspektywie od XVIII do początku XXI wieku. Zauważono, że kryzysy architektury i urbanistyki mające wtedy miejsce, były pokonywane w oparciu o konkretne inspiracje naturą adekwatne do ówczesnej wiedzy. Omówione powroty do natury i zwroty ku naturze sugerują odwrót od istniejącej sytuacji w stronę inną, kojarzoną z przyrodą. Wskazują także na odmienne aspekty natury, które dają się ująć w dwa nurty inspiracji: formalny, oparty na stylizowaniu kształtów natury oraz racjonalny, polegający na prostocie i logice natury widocznej w jej konstrukcjach, procesach i zasadach funkcjonowania. Natura w tak szerokim ujęciu jawi się jako niewyczerpane źródło oryginalnych inspiracji. Wskazane przykłady, pomimo różnic formalnych, mają podobną siłę odradzania tożsamości architektury w sytuacjach wyczerpania jej form i ich nieadekwatności do aktualnych potrzeb. We wnioskach podjęto próbę uogólnienia opisanego zjawiska.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2019, 3; 53-70
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multiple utility concepts – individual choice as an outcome of a game
Koncepcje użyteczności wielokrotnej – wybór podmiotu jako wynik gry
Autorzy:
Musialik, Grażyna
Musialik, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584089.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
multiple utility
consumer theory
rational choice
teoria konsumenta
użyteczność wielokrotna
racjonalny wybór
Opis:
The paper aims to analyse individual choices within the framework of multiple utility concepts. These concepts are based on the assumption that people, while making their choices, strive for more than one value, and respectively make more than one ordering of bundles of goods or states of affairs. The paper presents, first of all, the relations between the notion of utility and the notion of the ordering of bundles of goods (states of affairs). Secondly, it discusses the mechanisms governing the individual choices suggested on the grounds of the multiple utility theory. In particular, an important issue of these theories is identified, namely, the matter of choice when one faces incommensurable values. Thirdly, G. Kavka’s idea is taken into consideration, enabling its solution. Its crucial features are described, enabling, as it seems, to build a formal model of individual choice in the case of incommensurable values. The paper is based on the analysis of the subject-related literature and its content is of a theoretical nature only.
Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza wyborów podmiotu w ramach koncepcji użyteczności wielokrotnej. Koncepcje te oparte są na założeniu, że ludzie w swoich wyborach kierują się więcej niż jedną wartością, względnie dysponują więcej niż jednym uporządkowaniem koszyków dóbr czy też stanów rzeczy. Praca przedstawia w pierwszej kolejności relacje pomiędzy pojęciem użyteczności a pojęciem uporządkowania koszyków dóbr (stanów rzeczy). Po drugie, omówione zostają mechanizmy wyborów podmiotu proponowane na gruncie teorii użyteczności wielokrotnej. Przede wszystkim zidentyfikowano zasadniczy problem tych teorii, a mianowicie wybór w sytuacji niewspółmiernych wartości. Po trzecie, rozpatrzona została idea G. Kavki, pozwalająca na rozwiązanie tego problemu. Opisane są jej zasadnicze cechy pozwalające – jak się wydaje – na konstrukcję formalnego modelu wyboru podmiotu w sytuacji niewspółmiernych wartości. Praca bazuje na analizie literatury przedmiotu, a jej zawartość ma charakter jedynie teoretyczny.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2019, 63, 8; 108-117
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenie handlu w niedziele – przewidywanie skutków regulacji czy wróżenie z fusów?
Autorzy:
Krzysztof, Koźmiński,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902473.pdf
Data publikacji:
2019-05-29
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
legislation
regulatory impact assessment
legislative planning
Sunday trade ban
consumer behavior
economic law analysis
rational homo oeconomicus
legislacja
ocena skutków regulacji
planowanie legislacyjne
zakaz handlu w niedziele
zachowania konsumentów
ekonomiczna analiza prawa
racjonalny homo oeconomicus
Opis:
This article is devoted to the issue of new Polish regulations introducing the principle of prohibiting trade on Sundays. As is clear from the justification of the Act, the argument for the provisions on the prohibition of trade on Sunday is first of all concern for employees’ rights and family relations, striving to guarantee time for the families of employees. The Act also provides for numerous exceptions to the principle of prohibiting trading on Sundays (including the possibility of selling at gas stations, railway stations, airports, hospitals, and also permits trade in flowers, souvenirs and religious goods). In addition, it will be acceptable to provide other services such as catering (Sundays restaurants and bars open on Sundays), cultural (the opportunity to visit the museum, cinema, theater) and sports (sports fields, gyms, swimming pools, ice rinks, sports halls also open on Sundays). The legislator declares that he cares about on the transfer of activities outside shopping centers, and new solutions will not cause losses on the part of entrepreneurs and lower tax revenues. On the other hand, as shown in the analysis and analogous experiences of other European countries quoted in the article (eg in Hungary, after the introduction of a trade ban on Sunday, sales increased because consumers bought more products “on stock”), experts ‒ regardless of the methodology used ‒ are not able to predict precise socio-economic effects of the proposed regulations. This is because the recipients of new regulations are taking steps to comply with the new law (among others, Polish entrepreneurs have introduced major changes in their activities to avoid economic losses after the entry into force of the Act on the prohibition of Sunday trading), and consumers behave often irrationally, which also makes it difficult to accurately estimate the consequences of new solutions.
Źródło:
Studia Iuridica; 2018, 78; 212-231
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumowanie per analogiam w prawie precedensowym: dwa ujęcia analogii
Analogical reasoning in precedential law: Two accounts of analogy
Autorzy:
Koszowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806719.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analogia
per analogiam
rozumowanie
wnioskowanie
z podobieństwa
argumentum
a simili
model
teoria
ujęcie
precedens
sądowy
precedensowe
stosowanie
prawo
intuicja
racjonalny
zasada
reguła
proporcja
analogy
analogical
reason
reasoning
inference
from
similarity
argument
a simile
theory
account
judicial
precedent
precedential
applying
law
intuition
intuitive
rational
Opis:
Oprócz zwięzłego przedstawienia modelu precedensu z reguł w artykule zostały opisane dwa podstawowe ujęcia (modele, koncepcje) rozumowania per analogiam w prawie precedensowym. Pierwsze z nich zostało nazwane faktualnym, a drugie racjonalnym. Terminologia ta jest podyktowana tym, że w ramach modelu faktualnego do ustalenia istotnego podobieństwa między porównywanymi stanami faktycznymi dochodzi za pośrednictwem, nie do końca dostępnej dla ludzkiego poznania, intuicji tudzież emocji albo rezultatu, jaki – z jakichś innych przyczyn – pożądany jest w danym przypadku. Natomiast zgodnie z założeniami modelu racjonalnego podobieństwo to jest stwierdzane poprzez odwołanie się do pojęcia „precedensowych racji” oraz „faktów sprawczych” sprawy precedensowej i odpowiedników tych faktów w sprawie, której skutki prawne chcemy poprzez sięgnięcie do rozumowania z analogii dopiero określić. W efekcie sposób stawiania ostatecznych konkluzji jest w tym ujęciu prawniczej analogii bardziej przejrzysty i przewidywalny. Drugie natomiast, faktualne ujęcie takiej analogii, poza tym, że pozostaje bardziej tajemnicze („mistyczne”), zdaje się w większym stopniu umożliwiać sędziom wydawanie sprawiedliwych, w ich mniemaniu lub w mniemaniu społeczeństwa, rozstrzygnięć, zwłaszcza gdy ten, kto stawia wnioski per analogiam, jest osobą odznaczającą się dużą wiedzą prawniczą i doświadczeniem życiowym. Oprócz modelu faktualnego i racjonalnego w artykule została przedstawiona również koncepcja, która sprowadza rozumowanie z analogii do proporcji (A:B jest jak C:D), oraz takie ujęcie wnioskowania a simile, w którym o wystąpieniu istotnego podobieństwa przesądza nie podobieństwo między faktami porównywanych spraw, lecz sama możliwość objęcia tych faktów jakaś ogólną zasadą (regułą).
Apart for the concise presentation of the rule-based model of binding judicial precedent, this article describes two basic accounts of analogical reasoning in precedential law. The first account has been named: the factual model and the second: the rational model. This terminology was adopted due to the fact that judgment of similarity within the factual model is deemed to be a direct result of the very facts of the cases being compared, or of the unfathomed mystical workings of human intuition (emotions) or the outcome desired for the case at hand. The rational model, in turn, is based upon the notion of precedential reasons and casual facts, which are the facts that are relevant in the light of such reasons. Dependence upon these two notions makes the rational model more predictable and explicable. In certain circumstances, however, analogy to proceeds needs therein some additional factors which do not stem from the gist of that model. The factual model, unpredictable though it may seem to be, is faster and apt to provide us with just, or socially desirable, conclusions, especially when utilized by a person of a great legal knowledge and experience. Two other possible accounts of analogical reasoning in precedential law, i.e. the principle-based model and the proportional model, have been rebutted. The reason is: lack of analogical pattern of thinking involved and serious difficulties in its forensic application respectively.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2015, 25, 1; 7-41
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The value experience of the emotional immersion in games
Doświadczenie wartości w przeżyciu emocjonalnej imersji
Autorzy:
Jacko, Jan Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367808.pdf
Data publikacji:
2019-02-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
immersja
racjonalny gracz
etyka
zarządzanie wrażeniami
Opis:
The study presents a phenomenological analysis of the value experience in the emotional immersion in games. The text shows two possible variants of this experience: emotional illusion and delusion. In the emotional illusion, players emotionally distance themselves from their hierarchy of values to enjoy the game. With emotional delusion, emotions motivate players to deny their hierarchy of values. The study explains this distinction in the context of certain theories of rational action.
W pracy przedstawiono fenomenologiczną analizę doświadczenia wartości w przeżyciu emocjonalnej imersji w grach. Tekst pokazuje dwa jego warianty: emocjonalną iluzję oraz emocjonalne kłamstwo. W emocjonalnej iluzji gracz  emocjonalnie dystansuje się względem własnej hierarchii wartości, aby rozkoszować się grą. W emocjonalnym kłamstwie emocje motywują graczy do decyzji niezgodnych z przyjętą przez nich hierarchią wartości. Zaproponowano wyjaśnienie tych doświadczeń w kontekście niektórych teorii racjonalnego działania.
Źródło:
Homo Ludens; 2018, 1, 11; 83-100
2080-4555
Pojawia się w:
Homo Ludens
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje użyteczności wielokrotnej − aspekty metodologiczne
Autorzy:
Musialik, Grażyna
Musialik, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582125.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
teoria konsumenta
użyteczność wielokrotna
racjonalny wybór
etyka
Opis:
Przedmiotem niniejszej pracy są niektóre problemy powstające na gruncie teorii wyboru konsumenta. W ramach ekonomii neoklasycznej teoria ta oparta jest na założeniu pojedynczej użyteczności, tj. przypisywaniu koszykom dóbr jednej charakterystyki. W opozycji do niej sformułowane zostały koncepcje użyteczności wielokrotnej, czyli takie koncepcje wyboru, w ramach których koszykom dóbr przypisywana jest więcej niż jedna charakterystyka. Celem artykułu jest analiza argumentów za koncepcją pojedynczej użyteczności i użyteczności wielokrotnej i przeciw niej oraz udowodnienie tezy, że standardowa teoria wyboru w ramach ekonomii głównego nurtu nie musi stać w sprzeczności z koncepcjami użyteczności wielokrotnej. Praca opiera się na krytycznej analizie literatury przedmiotu i ma charakter wyłącznie teoretyczny. W końcowej części artykułu wskazano również na konsekwencje metodologiczne związane z koncepcjami użyteczności wielokrotnej.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 475; 207-214
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia źródeł prawa
Axiology of the sources of law
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693816.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sources of law
axiology of law
values legally binding
rational legislator
universally binding law
internal law
źródło prawa
aksjologia prawa
wartości obowiązujące prawnie
racjonalny aksjologicznie prawodawca
prawo powszechnie obowiązujące
prawo o charakterze wewnętrznym
Opis:
The expression ‘sources of law’ (fontes iuris oriundi) denotes a social fact which due to the constitution and legal doctrine is qualified as a law-making fact. A complete theory of the sources of law ought to be such that based on its elements it should be possible to state unequivocally whether a given norm of conduct does or does not belong to the norms of the legal system that is binding and applicable. This, in turn, may be decided base on a so-called extended normative conception of the sources of law. The necessary components of this conception are: (i) the political justification of the foundations of a legal system; (ii) the law-making competences of the organs of public authority; (iii) the law-making role of the custom and precedent; (iv) the law-interpreting rules permitted in a given system; (v) the interference rules permitted in a given system, and (vi) the rules governing the conflict of laws in a given system. The system of the sources of law created in this way is on the one hand legitimised by certain values while on the other hand it implements many of them in practice. The basic part of the axiology of the legislator in the sphere of the sources of law is made up by the legally binding values, i.e. the values which the legislator himself introduced to the legal system. They include first and foremost the rule of law, the certainty of law and the citizens’ confidence in the state and the laws made by the state as well as the dignity of a human being and the rights and freedoms of an individual. Apart from the legal values there are values of universal character upon which political doctrines are built. These too influence the shape of the sources of law.
Wyrażenie „źródło prawa” (fons iuris oriundi) oznacza fakt społeczny, który ze względu na obowiązującą konstytucję i doktrynę prawniczą kwalifikowany jest jako fakt prawotwórczy. Zupełna teoria źródeł prawa powinna charakteryzować się tym, że na podstawie jej elementów o każdej dowolnej normie postępowania można z całą pewnością orzec, czy stanowi czy też nie normę obowiązującego systemu prawnego. Kwestię tę można rozstrzygnąć na podstawie tzw. rozwiniętej normatywnej koncepcji źródeł prawa. Koncepcja ta jako niezbędne swe składniki wymienia: 1) uzasadnienie polityczne podstaw systemu prawnego; 2) kompetencje normodawcze organów władzy publicznej; 3) prawotwórczą rolę zwyczaju i precedensów; 4) dopuszczane w danym systemie reguły interpretacyjne; 5) dopuszczane w danym systemie reguły inferencyjne oraz 6) dopuszczane w danym systemie reguły kolizyjne. Stworzony w ten sposób system źródeł prawa z jednej strony sam jest legitymowany określonymi wartościami, z drugiej zaś ‒ wiele z nich realizuje. Podstawową część aksjologii prawodawcy w sferze źródeł praw tworzą wartości obowiązujące prawnie, tzn. wartości, które sam prawodawca wprowadził do systemu prawa. Do nich należą przede wszystkim wartość państwa prawnego, pewności prawa, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, ale też wartości godności człowieka oraz praw i wolności jednostki. Obok wartości prawnych na ukształtowanie źródeł prawa wpływ mają wartości o charakterze powszechnym stanowiące budulec dominujących doktryn politycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 15-26
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mary Douglas "Jak myślą instytucje" – między racjonalnością ekonomiczną i socjologicznym determinizmem
Mary Douglas 'How Institutions Think' – between economic rationality and sociological determinism
Autorzy:
Ząbkowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693185.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
collective action
rational choice
institutionalism
theory of cognition
Émile Durkheim
działanie zbiorowe
racjonalny wybór
instytucjonalizm
teoria poznania
Opis:
The book under review contains the essence of the thought of a respected researcher. It refers to economic, sociological, anthropological and philosophical issues. The review points in particular to those theoretical questions which are of interest to sociologists, economists and students oflaw. These are the origins and motives of collective action, the sustainability of the institutional framework of choice, and the relative meaning of justice.
Recenzowana książka to kwintesencja dorobku znanej uczonej, który obejmuje zagadnienia ekonomii, socjologii, antropologii i filozofii. Artykuł recenzyjny zwraca uwagę szczególnie na te teoretyczne zagadnienia, które interesują socjologów, ekonomistów i prawników. To zagadnienia przyczyn zbiorowego działania, trwałości instytucjonalnych ram wyboru oraz względności pojęcia sprawiedliwości.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 3; 253-260
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies