- Tytuł:
-
Efekty nawadniania roślin zbożowych w Polsce
The effects of irrigation of cereals in Poland - Autorzy:
- Zarski, J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/59945.pdf
- Data publikacji:
- 2009
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
- Tematy:
-
rosliny uprawne
zboza
nawadnianie
efektywnosc nawadniania
efekty produkcyjne
przyrost plonow
czynniki plonowania
czynniki glebowe
opady atmosferyczne - Opis:
-
Z przeprowadzonych badań naukowych wynika, że średnie wieloletnie
zwyżki plonów ziarna poszczególnych gatunków zbóż podstawowych, osiągane
pod wpływem deszczowania w porównywalnych warunkach glebowo-klimatycznych,
są podobne. Wielkość efektów produkcyjnych nawadniania zbóż uzależniona
jest przede wszystkim od rodzaju gleb, a szczególnie ich właściwości wodnych.
W konkretnym sezonie wegetacji, w danych warunkach glebowych, efekty produkcyjne
nawadniania zbóż są często bardzo różne, korelując istotnie z ilością opadów
atmosferycznych w okresie wzmożonego zapotrzebowania roślin na wodę.
Na podstawie powyższych wniosków, proponuje się rozważanie problematyki
nawadniania roślin zbożowych w Polsce, w dwóch przyszłościowych obszarach
zastosowania:
1. Deszczowanie roślin zbożowych na glebach średnich i lekkich o przewadze
IV klasy bonitacyjnej ma charakter interwencyjny. Spełnia typową w warunkach
przejściowego klimatu Polski rolę uzupełniającą braki opadów atmosferycznych,
zapobiegając spadkom plonów w wyniku wystąpienia okresów posusznych
i przyczyniając się do stabilizacji plonowania w poszczególnych latach. Prowadzi
do przeciętnych bezwzględnych przyrostów plonów ziarna rzędu 0,50–1,00 t.ha-1,
względnych 10–30% i jednostkowych 5–10 kg.ha-1.mm-1. Wielkość tych efektów
nie stanowi dostatecznej zachęty dla potencjalnych inwestorów. Jednak powinno
się zakładać pewien niewielki udział zbóż na polach wyposażonych w deszczownie,
zasadniczo przeznaczone do nawadniania innych grup użytkowych. Argumentem
mogą być wymogi racjonalnego następstwa roślin oraz względy jakościowe.
Z tego powodu zaleca się deszczować w pierwszej kolejności chlebowe
odmiany pszenic, a szczególnie browarne odmiany jęczmienia.
2. Deszczowanie roślin zbożowych na glebach bardzo lekkich i lekkich,
mających przepuszczalne podłoże, spełnia rolę podstawowego czynnika plonotwórczego. Na takich glebach produkcja zbóż bez nawadniania jest praktycznie bezcelowa
(średnie plony rzędu 1,50 t.ha-1). Średnie wieloletnie bezwzględne efekty produkcyjne
deszczowania przekraczają 2,50 t.ha-1, a jednostkowe 20 kg.ha-1.mm-1.
Obszar ten można traktować jako główną rezerwę produkcyjną krajowego rolnictwa,
po którą będzie można sięgnąć w miarę wzrostu popytu na produkty żywnościowe
oraz pozyskiwania zagranicznych rynków zbytu.
Results of studies have shown that yield increased achieved as effect of supplemental irrigation of spring or winter cereals are similar. Yield increases resulting from irrigation depend mostly on the kind of soil, particularly its moisture conditions. In the definite vegetation season and in the actual soil conditions the effects of irrigation of cereals varried, and they correlate significantly with the rainfall at growth stage when the requirement of moisture is critical. The problems of irrigation of cereals in Poland should be considered in two aspects: 1. Irrigation of cereals grown on medium and light soils should be considered as interventional, so as to prevent yield decreases caused by drought, and to assure stable crops in the Polish transitory climate condition. That measure can lead to average yield increases: absolute of 0,50–1,00 t.ha-1, relative of 10–30% and unitary of 5–10 kg.ha-1.mm-1. This might not encourage farmers to include cereals in their crop rotation on fields equipped with irrigation systems but cereals should take a part in an equipped with irrigation systems fields meant for other plants. Irrigated should be the bread varieties of wheat and then malt barley. 2. Irrigation of cereal plants grown on very light soils and light soils of permeable subsoil can be considered a basic yield-creating factor. Cereal production on such soils is pointless (an average yield equals 1,50 t.ha-1) whereas an average absolute productive effects of irrigation exceed 2,50 t.ha-1, unitory outranks 20 kg.ha-1.mm-1. Therefore it might be considered to be a production reserve of Polish agriculture, should the need for agricultural production increase arise. - Źródło:
-
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587 - Pojawia się w:
- Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł