Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "przełom XX i XXI wieku" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Zaufanie i nieufność dorosłych katolików do Kościoła instytucjonalnego w Polsce. Na podstawie wyników badań socjologicznych z przełomu XX i XXI wieku
    Trust and distrust of adult Catholics in the institutional Church in Poland. Based on the results of sociological research at the turn of the 20th and 21th centuries
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2148257.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    adult Catholics
    distrust
    institutional Church
    trust
    turn of the 20th and 21st centuries
    katolicy dorośli
    Kościół instytucjonalny
    nieufność
    przełom XX i XXI wieku
    zaufanie
    Opis:
    Artykuł ten prezentuje i analizuje zaufanie oraz nieufność dorosłych katolików do Kościoła instytucjonalnego w Polsce. Podstawę tej analizy stanowią wyniki badań socjologicznych i sondaży opinii społecznej, które zrealizowano w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku. Szczegółowa prezentacja tych badań i socjologiczna analiza ich wyników stanowiły właściwą metodę zredagowania tego artykułu. Problemem badawczym jest tu pytanie ogólne: Czy i w jakim zakresie badani katolicy dorośli w Polsce deklarowali w okresie przełomu wieków zaufanie do Kościoła instytucjonalnego i do jego aktywności religijno-społecznej, a jaki odsetek tych katolików deklarował nieufność do Kościoła i do tej jego aktywności w kraju? Badania socjologiczne i sondaże społeczne wykazały, że większość dorosłych katolików polskich ufała Kościołowi instytucjonalnemu i akceptowała jego aktywność religijną i społeczną w tym okresie. Z drugiej strony badania te ujawniły także zmniejszenie w XXI wieku, w relacji do XX wieku, odsetka tych katolików dorosłych, którzy ufali Kościołowi instytucjonalnemu, a zarazem wskazały na znaczny wzrost odsetka tych, którzy deklarowali nieufność do Kościoła i nie akceptowali jego aktywności religijnej i społecznej.
    This article presents and analyzes the trust and distrust of adult Catholics in the institutional Church in Poland. The basis for this analysis are the results of sociological research and public opinion polls carried out in the second half of the 20th century and in both decades of the 21st century. A detailed presentation of this research and a sociological analysis of its results are the appropriate method of writing this article. The research problem here is a general question: Did adult Catholics in Poland, and to what extent, declare their trust in the institutional Church and its religious and social activity during the turn old the century, and what percentage of these Catholics declared distrust of the Church and its activity in the century? Sociological research and social surveys showed that the majority of adult Polish Catholics trusted the institutional Church and accepted its religious and social activity during this period. On the other hand, these studies also revealed a decrease in the 21st century, in relations to the 20th century, in the percentage of adult Catholics who so far trusted the institutional Church, and at the same time indicated a significant increase in the percentage of adult Catholics who declared distrust of the Church and they accepted his religious and social activity.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2022, 29; 223-248
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Litewska leksykografia gwarowa z przełomu XX i XXI wieku (na tle wybranych polskich słowników regionalnych)
    Lithuanian Dialect Lexicography at the Turn of the Twenty-First Century (against the Background of Selected Polish Regional Dictionaries)
    Autorzy:
    Sakalauskienė, Vilija
    Sawaniewska-Mochowa, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38455509.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    turn of the 21st century
    leksykografia gwarowa i regionalna
    gwary litewskie
    gwary polskie
    przełom XX i XXI wieku
    ujęcie porównawcze
    dialect and regional lexicography
    Lithuanian dialects
    Polish dialects
    comparative approach
    Opis:
    The aim of this co-authored article is to provide an overview of contemporary Lithuanian dialect dictionaries in terms of their macro- and microstructure as compared to the concepts of description applied in selected recently published Polish regional dictionaries. The study considers the following issues in a comparative perspective: The range of entries (integral or differential, with selection made by lexicographers according to the adopted criteria). The arrangement of entries (alphabetical, alphabetical-cluster, thematic). The form of headwords (single- or multi-word). The way of defining the meaning (descriptive, synonymic, referential). The choice of textual illustrations and their notation. The use of grammatical information and the level of its complexity. The use of lexical maps and other visuals complementing the content of the definitions of headwords. As discussed, the comparison reveals significant similarities between the concepts of constructing Lithuanian and Polish dialect dictionaries. In both cases lexicographers compile integral dictionaries, which document the entire spoken language of the inhabitants of a given village or area, as well as differentia dictionaries, which focus on dialectal vocabulary. Although there is a preference for the alphabetical arrangement of entries, Polish dialect lexicographers have made some very successful attempts to compile thematic dictionaries (e.g. the ten-volume Dialect Dictionary of the Lublin Region (Słownik gwar Lubelszczyzny)). There are no dictionaries with this type of structure in Lithuanian lexicography. Lithuanian dialect lexicographic practice is strongly influenced by the pattern of description used in the Academic Dictionary of Lithuanian (Lietuvių kalbos žodynas). This tradition is also the source of the mixed alphabetical-cluster arrangement of entries and the single-word form of the headwords, which are followed by phrases. On the other hand, the ways of defining the meaning in the Polish and Lithuanian dictionaries under discussion are very similar. One novelty in Polish dialect lexicography as compared to the Lithuanian dictionaries is the practice of listing phraseologisms and verbal aspect pairs, or even triads, as separate entries. The use of grammatical terminology is not at the same level of complexity. The Lithuanian dictionaries include extensive grammatical information, unlike most of the Polish ones, where it is rather selective, apart from those compiled by Józef Kąś, which contain a full range of such data. The Latin grammatical terminology used in the Lithuanian dictionaries may be difficult to understand for non-linguists. The same applies to quotations illustrating the use of particular lexical items: they are provided in a full phonetic form, including the stress marking. In the case of Polish regional dictionaries, the tradition of such notation has been abandoned in favour of semi-phonetic, simplified spelling in order to make them more accessible to non-specialists. One new feature in Polish dialect lexicography which is worth noting is the visual component: in some dictionaries the definitions of headwords come with lexical maps (e.g. A Dialect Dictionary of the Lublin Region) and illustrations (e.g. the dictionaries compiled by Józef Kąś, which feature visuals of ethnographic value).      
    Celem tego współautorskiego artykułu jest przegląd współczesnych litewskich słowników gwarowych z punktu widzenia ich makro- i mikrostruktury w komparacji z koncepcjami opisu zastosowanego w wybranych najnowszych polskich słownikach regionalnych. Przedmiotem porównania były następujące zagadnienia szczegółowe: Zasób haseł (pełny czy dyferencyjny, dokonywany przez leksykografów według ustalonych kryteriów). Układ haseł (alfabetyczny, alfabetyczno-gniazdowy, tematyczny). Postać hasła (jedno- czy wielowyrazowa). Sposób definiowania haseł (opisowy, synonimiczny, za pomocą odsyłaczy). Dobór ilustracji tekstowych i sposób ich zapisu. Zakres wykorzystania danych gramatycznych w opisie haseł. Wprowadzanie map leksykalnych i materiałów ikonograficznych uzupełniających treść definicji leksemów hasłowych o aspekt wizualny. Ujęcie porównawcze ukazało istotne zbieżności między koncepcjami konstruowania litewskich i polskich słowników gwarowych. W praktyce leksykograficznej litewskiej i polskiej mieszczą się zarówno słowniki pełne, dokumentujące całościowo mowę mieszkańców konkretnej wsi lub danego areału, jak i dyferencyjne, skupione na słownictwie gwarowym. Preferowany przez leksykografów jest alfabetyczny układ haseł, ale na gruncie polskiej leksykografii gwarowej są bardzo udane próby opracowania słownika tematycznego (10-tomowy Słownik gwar Lubelszczyzny). Słowników z takim układem w leksykografii litewskiej brakuje. Na sposobie opracowania litewskich słowników gwarowych mocno zaważyła metoda opisu stosowana w Słowniku języka litewskiego (Lietuvių kalbos žodynas). Z tej tradycji czerpany jest wzorzec układu alfabetyczno-gniazdowego i utrzymanie jednowyrazowej postaci hasła głównego, a dopiero w dalszej kolejności podawanie związków wyrazowych. Natomiast sposoby definiowania znaczeń w słownikach polskich i litewskich są bardzo zbliżone. Nowością w polskiej leksykografii gwarowej w stosunku do słowników litewskich jest traktowanie jako odrębnych haseł frazeologizmów oraz czasownikowych par aspektowych, a nawet triad. Nasycenie słowników gwarowych terminologią gramatyczną jest różne. Słowniki litewskie mają bogaty zasób tych danych, pełne informacje w sposób usystematyzowany podawane są w leksykonach opracowanych przez Józefa Kąsia, w innych polskich słownikach – wybiórczo. W litewskich słownikach gwarowych stosowana jest łacińska terminologia gramatyczna, co z perspektywy niejęzykoznawcy może być trudne w odbiorze. Podobnie jak zapisywanie cytatów gwarowych, ilustrujących użycia leksemów hasłowych, w pełnej postaci fonetycznej, z zaznaczeniem akcentów. W polskich słownikach regionalnych odchodzi się od tradycji takiego zapisu na rzecz pisowni półfonetycznej, uproszczonej, by ułatwić korzystanie z nich niespecjalistom. Cenną nowością w polskiej leksykografii regionalnej jest uzupełnianie definicji haseł mapami językowymi (Słownik gwar Lubelszczyzny) oraz ilustracjami (bogatą ikonografią o walorach etnograficznych wyróżniają się zwłaszcza słowniki opracowane przez Józefa Kąsia).
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiara w dogmaty maryjne dorosłych katolików w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych
    Belief in the Marian Dogmas of Adult Catholics in Poland at the Turn of the 20th and 21st Centuries: A Study on Sociological Research
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33720184.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Dogmaty maryjne
    wiara w dogmaty maryjne
    katolicy dorośli
    przełom XX i XXI wieku
    Marian dogmas
    belief in the Marian dogmas
    adult Catholics
    the turn of the 20th and 21st century
    Opis:
    W artykule ukazano wiarę dorosłych katolików w Polsce w dogmaty maryjne. Podstawę tej prezentacji stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych na przełomie XX i XXI wieku wśród dorosłych katolików zamieszkujących miasta i wsie. Badania uwzględnione w tym artykule zostały zrealizowane przez autorów za pomocą różnych metod socjologicznych. Badania te wykazały, że nastawienie dorosłych katolików do dogmatów maryjnych było zróżnicowane i zależne od takich czynników jak płeć, miejsce zamieszkania, wiek, deklaracje wiary religijnej i praktyk kultowych. Badania wykazały, że w XXI wieku mniej dorosłych katolików akceptowało dogmaty religijne i wierzyło w ich sens religijny niż w XX wieku.
    This article investigates the level of belief in the Marian dogmas reported by adult Catholics in Poland. The discussion is based on sociological research carried out at the turn of the 20th and 21st centuries involving adult Catholics living in towns and villages. The research covered in this article was carried out by the authors with the use of diverse sociological methods. The results show that adult Catholics’ attitudes towards the Marian dogmas vary and depend on factors such as gender, place of residence, age, declarations of religious faith and worship practices. The research shows that the number of adult Catholics in Poland who accept religious dogmas and acknowledge their religious significance decreased between the 20th and the 21st century.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2023, 66, 1; 83-106
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Identyfikacje wyznaniowe, religijne i kultyczne deklarowane przez młodzież szkolną i akademicką w Polsce. Na podstawie wyników badań socjologicznych zrealizowanych w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku
    Denominational, Religious and Cult Identifications Declared by School and University Youth in Poland. Based on the Results of Sociological Research Conducted in the Second Half of the 20th Century and in Both Decades of the 21st Century
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2096271.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
    Tematy:
    denominational identifications
    religious identifications
    cultic identifications
    turn of the 20th and 21st century
    middle school students
    high school students
    university students
    determinants of youth religiosity
    identyfikacje wyznaniowe
    identyfikacje religijne
    identyfikacje kultyczne
    przełom wieku XX i XXI
    gimnazjaliści
    licealiści
    studenci
    uwarunkowania religijności młodzieży
    Opis:
    W artykule tym analizuję identyfikacje młodzieży szkół gimnazjalnych, średnich i studentów wyższych uczelni z: Kościołem katolickim (wyznaniowe), wiarą w Boga (religijne) i obowiązkowymi praktykami religijnymi (kultyczne). Identyfikacje te były widoczne w postawach, przekonaniach, zachowaniu i działaniach młodzieży polskiej w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku. Podstawę do tej prezentacji stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1956–2018 przez wielu badaczy religijności i moralności młodzieży uczącej się w gimnazjach, szkołach średnich i studiującej w uczelniach wyższych. W jakiej skali badana młodzież polska utrwalała własną wiarę i kontynuowała tradycje religijne przekazane jej przez rodziców podczas wychowaniu religijnego we własnych przekonaniach i działaniach? Jaki odsetek spośród tej młodzieży zwątpił w te prawdy religijne i wartość tradycji, czy też odrzucił je jako zbędne w swoim życiu osobistym i religijnym? Na te pytania odpowiem na podstawie wyników badań w tym artykule, jej deklaracje dotyczące tych identyfikacji. 
    In this article, I analyze the identifications of middle school, high school, and university students with: Catholic Church (denominational), faith in God (religious) and compulsory religious practices (cultic). These identifications were evident in the attitudes, beliefs, behaviour and actions of Polish youth in the second half of the 20th century and in both decades of the 21st century. The basis for this presentation are the results of sociological research carried out between 1956 and 2018 by a number of researchers into the religiosity and morality of young people studying in middle schools, high schools and studying in universities. To what extent did the Polish youth consolidate their own faith and continue the religious traditions handed down to them by their parents during their religious upbringing in their own beliefs and actions? What percentage of these young people doubted these religious truths and the value of traditions, or rejected them as unnecessary in their personal and religious lives?    I will answer these questions based on the research findings in this article, taking into account her declarations regarding these identifications. 
    Źródło:
    Konteksty Społeczne; 2020, 8, 2; 38-90
    2300-6277
    Pojawia się w:
    Konteksty Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Valorisation of Mythological Female Characters in the Writings of Azama, Huston, Lemoine, and Py, at the Turn of the Century (1980–2020)*)
    Waloryzacja roli mitologicznych postaci kobiecych w interpretacjach Azamy, Huston, Lemoine’a oraz Py z przełomu wieków (1980–2020
    Autorzy:
    Leontaridou, Dora
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366549.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    myths
    women
    French and Francophone theatre
    the 20th–21st century
    Olivier Py
    Michel Azama
    Nancy Huston
    Jean-René Lemoine
    mythes
    réécriture
    femmes
    théâtre français et francophone
    XXIe siècles
    mity
    kobiety
    teatr francuski i frankofoński
    przełom XX–XXI wieku
    Oliver Py
    Opis:
    In mythological rewritings in French and Francophone theatre at the turn of the century, female characters are valorised compared to their counterparts in hypotexts. They obtain a more significant role through various processes. The aim of the paper is to explore this issue, and, above all, to examine how the foregrounding of female characters is achieved in the rewritings of Enchaîné [Bound] by Olivier Py, Iphigénie ou le péché des dieux [Iphigenia or the Sin of the Gods] by Michel Azama, Jocasta reine [Jocasta Regina] by Nancy Huston, and Médée, poème enragé [Medea, Written in Rage] by Jean-René Lemoine. These particular works have been selected, among others, because they are representative of the process of attributing more significance to mythological female characters.
    Dans les réécritures des mythes du théâtre français et francophone au tournant du siècle, les personnages féminins sont d’habitude valorisés par rapport à ceux de leurs hypotextes. Leur valorisation est réalisée de diverses façons. Elle est différentiée selon la matrice antique, et le point de vue de la relecture du créateur. Cet article présentera quelques valorisations des personnages mythiques féminins, à l’aide des exemples précis : la prise de la parole et l’expansion de leur rôle, la resémentisation de l’épisode mythique,  la relance de l’action. 
    W interpretacjach mitów antycznych w teatrze francuskim i frankofońskim z przełomu XX i XXI wieku postaci kobiece zyskują na znaczeniu w stosunku do ich pierwowzorów z hipotekstów. Dzieje się tak dzięki wykorzystaniu różnorodnych zabiegów. Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia tego zagadnienia, a przede wszystkim zbadania, w jaki sposób nadaje się większą wagę postaciom kobiecym w tragediach: Enchaîné autorstwa Oliviera Py, Iphigénie ou le péché des dieux Michela Azamy, Jocasta reine Nancy Huston oraz Médée, poème enragé Jean-René Lemoine’a. Utwory te wybrano między innymi z uwagi na ich reprezentatywny charakter w ukazywaniu waloryzacji roli postaci kobiecych wywodzących się z mitologii.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 2; 251-265
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies