- Tytuł:
-
Przeżywanie i rozumienie śmierci z perspektywy prymatologicznej
Experiencing and Understanding Death from the Perspective of Primatology - Autorzy:
-
TROJAN, Maciej
SIKORSKA, Julia - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1046992.pdf
- Data publikacji:
- 2020-01-12
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
tanatologia porównawcza, prymatologia, człowiekowate, śmierć
comparative thanatology, primatology, hominids, death - Opis:
-
Tanatologia porównawcza zajmuje się tematyką przeżywania śmierci u gatunków zwierząt innych niż człowiek. Obserwacje i badania eksperymentalne prowadzone w środowisku naturalnym pozwalają na uchwycenie ewolucyjnych homologii w zakresie odczuwania silnych negatywnych emocji oraz utrzymującego się przez jakiś czas podwyższonego poziomu stresu.
W przypadku naczelnych najwięcej doniesień dotyczy kontynuowania opieki nad martwym potomstwem przez matki lub inne samice. Zjawisko to jest bardzo zróżnicowane i zależy od wielu czynników środowiskowych. Inne doniesienia opisują dwustopniową reakcję na śmierć matki osieroconych młodych. Faza gwałtownego strachu ustępuje apatii interpretowanej jako depresja prowadząca do rychłej śmierci, i to nawet wówczas, gdy młode znajdą nową opiekunkę.
Udało się także zaobserwować reakcje dorosłych osobników na śmierć członków grupy. Intensywność reakcji ma związek z rodzajem śmierci. Bardziej dramatyczny przebieg ma reakcja na niespodziewaną nagłą śmierć niż na zgon z powodu długiej choroby.
Bezpośredni kontakt ze zwłokami zależy od płci i statusu zmarłego. Najczęściej odnotowuje się dotyk, iskanie, głaskanie, potrząsanie lub uderzanie. Czasem także przeciąganie zwłok.
W przypadku większości naczelnych reakcja na śmierć ma podłoże emocjonalno-popędowe, niemniej jeśli chodzi o człowiekowate, można przypuszczać, że mają one pewien poznawczy konstrukt śmierci, jej nieodwracalności oraz funkcjonalnego stanu zmarłego. Nie ma dowodów, że jakiekolwiek naczelne poza człowiekiem rozumieją nieuchronność śmierci oraz jej bezpośrednie biologiczne przyczyny.
Comparative thanatology is the study of the experience of death in nonhuman species of animals. Observations collected both in natural environments and by way of experimental research allow for capturing evolutionary homology in experiencing intense negative emotions and long-lasting heightened levels of stress. In primates, most reports deal with mothers or other females continuing care for dead offspring. This phenomenon is varied and depends on many environmental factors. Other reports describe a two-stage reaction to mother’s death in bereaved young. A phase of intense fear is followed by apathy interpreted as depression, leading promptly to death even if the young succeed in finding a new caregiver. Researchers have also observed certain reactions to the death of group members in adult individuals. The intensity of that reaction depends on the kind of death. The reaction to a sudden and unforeseeable death is more dramatic than to that of a death preceded by a long illness. The tendency to seek direct contact with the cadaver depends on the sex and status of the deceased. Usually touch, social grooming, stroking, shaking or hitting is described, as well as, occasionally, moving the remains. For most primates the reaction to death is emotion-drive based. However, we could suspect that the hominids have a certain cognitive construct of death, regarding its reversibility and the functional state of the deceased. There is no proof that any primates except for humans understand the inevitability of death and its immediate biological causes. - Źródło:
-
Ethos; 2017, 30, 4 (120); 213-225
0860-8024 - Pojawia się w:
- Ethos
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł