Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "proverbs;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Сорока-ворона в детской потешке
A Magpie/a Crow in the Nursery Rhymes
Autorzy:
Червинский, Петр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46468511.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
фольклорные тексты
потешки
пословицы
ролевая семантика действий и персонажей
модели текстов народной традиции
folklore texts
nursery rhymes
proverbs
semantics of figures’ roles and acts
text models in the folklore tradition
Opis:
Цель проведенного в предлагаемой работе анализа состояла в том, чтобы определить на основе выбранных текстов семантику главного действующего лица – сороки, которая характеризуется в ряде из них одновременно как сорока-ворона, а также сорока-сорока, сорока-белобока и др. Использовались описательный и сопоставительный методы, позволившие представить материал более объективно и разносторонне. Для решения поставленных задач рассматриваются в данной статье варианты текста одной известной потешки, имеющей отношение к кормлению кашей детей. Определяются роли не только сороки, но и других упоминаемых в текстах участников, созываемых, но не появляющихся, «небывалых» гостей, пяти деток (по более полному варианту), последнему из которых кашки не достается с объяснением почему. Обычно и традиционно пять перечисляемых с помощью указательных местоимений деток соотносятся с пальцами детской руки. Потешка тем самым имеет обучающий смысл. Выявляются роли, значения и соотношения участников, на основе чего выстраивается синтагматическая модель, представляемая с помощью формулы. Даются сопоставления с пословицами, повериями, приметами, сказкой, в которых сорока встречается, наделяемая определенными свойствами. Характеризуются ее эти свойства. Сорока поверхностно, с точки зрения разбираемого текста, сравнивается с вороной. Делается вывод о том, что собой представляют с учетом фольклорной семантики, то и другое не только как видимое и воспринимаемое, но и как невидимое и потустороннее существо.
The purpose of the analysis conducted in the proposed work was to determine, on the basis of the selected texts, the semantics of the main actor – the magpie, which is characterized in a number of them simultaneously as a magpie/a crow, as well as a magpie/magpie, a magpie/white side, etc. There were used the descriptive and the comparative methods which allowed to present the material in a more objective and comprehensive manner. The article deals with the variants of a well-known nursery rhymes text. The story is about feeding the children with kasha. The text determines not only the role of the magpie but also of other creatures which act in the variant texts: called but usually not arriving, “unusual”, guests and five children (according to the expanded variant). The last of the five doesn’t get the food and the text explains the reason why. The nursery rhyme has educational meaning. The author of the article analyses the roles, the semantics and relations among aforesaid creatures and thus the general syntagmatic model is constructed which was represented by the formula. The comparative material is based on the proverbs, tales, predictions and a fairy-tale. The magpie acts in all of these and the bird has got some determined features. These features are also characterised and described from the point of view the text and they are also compared with the crow. The author concludes what these birds are for the folklore semantics but also as the seen and observed as well as unseen creatures from the beyond.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2023, 22; 85-104
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Субстандартная лексика русских пословиц и поговорок первой половины XVIII в.
Substandard Vocabulary in Russian Proverbs and Sayings From the First Half of the 18th Century
Autorzy:
Николаева, Елена
Николаев, Сергей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030916.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
substandard vocabulary
phraseological unit
proverbs
phraseology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 3; 555-562
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Опозиція «свій / чужий» у семантичній структурі польських паремій
The Opposition Us–Them in the Semantic Structure of Polish Paroemias
Opozycja swój/obcy w strukturze semantycznej polskich paremii
Autorzy:
Мороз, Тетяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38699495.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
proverbs
opposition us–them
antonymic components
linguistic worldview
linguistic consciousness
semantic structure
Opis:
This article presents the results of a study of the opposition us–them in the composition of Polish proverbs and sayings. This opposition is one of the dominant elements of paroemias and it is an integral part of the linguistic worldview. The article focuses on the description and analysis of the value content of the opposition under scrutiny as an element of Polish paroemias. It also presents peculiarities of its perception in the language consciousness of the Polish people and the reflection of these peculiarities in the context of paroemic units.
Niniejszy artykuł przedstawia wyniki badań nad opozycją swój/obcy w strukturze polskich przysłów i powiedzeń. Omawiana opozycja jest jednym z dominujących elementów paremii, jak również integralną częścią językowego obrazu świata. Artykuł skupia się na opisie i analizie treści wartościującej badanej opozycji jako elementu polskich paremii. Przedstawia również osobliwości jej postrzegania w świadomości językowej Polaków oraz ich odzwierciedlenie w kontekście jednostek paremicznych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фразеологические и паремиологические заимствования петровской эпохи как диалог культур
Phraseological and Paremiological Borrowings During the Era of Peter the Great: A Dialogue of Cultures
Autorzy:
Мокиенко, Валерий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030660.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
The era of Peter the Great
European innovations of Peter’s time
phraseological units
paremias
proverbs
tracing
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 4; 799-811
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thematic category of nutrition, cuisine, and hospitality in Hungarian proverbial lore
Grupa tematyczna żywienie, kulinaria, gościnność w węgierskim zasobie paremiologicznym
Autorzy:
Zimonyi-Kalinyina, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192873.pdf
Data publikacji:
2021-01-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Cuisine
gastronomy
hospitality
Hungarian
Hungarikum
proverbs
kuchnia
gastronomia
gościnność
węgierski
hungarikum
przysłowia
Opis:
This study discusses Hungarian proverbs dealing with gastronomy and hospitality both in a direct and figurative way. Using recent and earlier editions of dictionaries of proverbs, relevant proverbs were found by searching for keywords. A substantial number of proverbs were identified as belonging to the gastronomy and hospitality thematic group. Through a comparative and descriptive approach, all the selected proverbial material was divided into subgroups. A special semantic filter was applied to distinguish the proverbs containing so-called Hungarikum realia. The identification of Hungarian proverbs in the thematic group contributes to discussions on the theory of the common Central-European linguistic area.
Celem artykułu jest dobór węgierskich przysłów grupy tematycznej gastronomii i gościnności zarówno w sensie dosłownym, jak i przenośnym. W charakterze źródła wykorzystano ostatnie i wcześniejsze wydania słowników paremii. Przysłowia wybierano zarówno według słów kluczowych, jak i innych ich komponentów. Znaleziono znaczną liczbę przysłów odnoszących się do danej grupy tematycznej. Za pomocą analizy porównawczej i opisowej cały zebrany materiał został podzielony na cztery podgrupy. Specjalny filtr semantyczny był zastosowany do identyfikacji w przysłowiach składnika specyficznych węgierskich realiów, tak zwanych hungarikumów. Dobór węgierskich przysłów danej grupy tematycznej był także wykorzystany do rozpatrzenia teorii wspólnego środkowoeuropejskiego obszaru językowego.
Źródło:
Językoznawstwo; 2020, 14; 129-140
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza użycia przysłów w dyskursie polityki na przykładzie tekstów prasowych w języku hausa opublikowanych w okresie wyborów powszechnych w Nigerii w 2019 r.
Analysis of the Use of Proverbs in the Political Discourse. The Example of Press Texts in Hausa Published During the General Election in Nigeria in 2019
Autorzy:
Zając, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522888.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Języków i Kultur Afryki. Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne
Tematy:
Hausa proverbs
discourse of politics
general elections in Nigeria
press in Hausa language
Opis:
The article is an analysis of functions and contents of Hausa proverbs in the Nigerian political discourse. Hausa proverbs (karin magana) are short linguistic formations, durable sayings with fixed interpretations. In formal terms, karin magana (just as proverbs in other languages) are the units of text, the minimal (finished) texts which are used in utterance as set ready-made quotes. The source material for the analysis covers selected press texts published in some of the most popular Nigerian newspapers in Hausa whose main theme is politics. The titles of these newspapers are as follows: Aminiya, Albishir, Al-Mizan and Leadership A Yau. All press articles used for the analysis were published between the 30th of January and the 27th of February 2019 when the Nigerian General Election was held. The analysis has shown that proverbs are a significant element of press language and have various functions in the structure of journalistic texts. Analyzing the contents expressed in the proverbs, it was observed that their general meanings are solidified in the context of current political events, which allows them to be used as rhetorical figures aimed at influencing the reader in the intended manner.
Źródło:
Afryka; 2019, 49; 61-80
1234-0278
Pojawia się w:
Afryka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przekazie uniwersalnym tekstów kultury na podstawie przysłów w języku hausa i polskim
Considering the Universal Message of Cultural Texts on the Basis of Hausa and Polish Proverbs
Autorzy:
Zając, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522872.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Języków i Kultur Afryki. Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne
Tematy:
Hausa proverbs
cultural keywords
linguistic view of the world
comparative paremiology
universality of the message
Opis:
The paper concerns single-sentence texts recorded in different languages according to similar structural schemes, known as proverbs. It focuses on comparing the semantic content of proverbs in Hausa and Polish, but also takes into account the way of illustrating the concepts expressed by means of these contents. The applied methodology draws attention to the words most frequently used in proverbs, which (referring to Wierzbicka 1997) are considered to be cultural keywords, that is: words with a special cultural status. They encode contents that are important to the way the particular community functions. Based on the collection of proverbs by Kirk-Greene (1966), Yunusa (1977), Kłosińska (2011) and Adalberg (1889-94), pairs of proverbs having the same meaning (message) and the way of imaging (the same key words) in Hausa and Polish, have been found. The occurrence of such pairs of proverbs (e.g. Matambayi ba ya ɓata – “Who asks, does not stray”, Rigakafi ta fi magani – “Prevention is better than cure”) in languages geographically and culturally distant evokes the question of universal values, independent of the natural and cultural environment. Examples will be presented along with translation and explanation of meaning.
Źródło:
Afryka; 2018, 47; 11-28
1234-0278
Pojawia się w:
Afryka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa-klucze kultury w przysłowiach hausa
Culture Keywords in Hausa Proverbs
Autorzy:
Zając, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578140.pdf
Data publikacji:
2018-11-20
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
culture keywords
proverbs
Hausa language
comparative paremiology
culture-specific concepts
Opis:
The article presents a combined approach towards a comparison of proverbs in different languages through the analysis of culture-specific concepts that are essential for coding the meaning of proverbs. The theory of culture keywords (Wierzbicka 1997) is adopted to the analysis of Hausa proverbs in a comparative perspective. The aim of the article is to indicate that proverbs are a representation of the linguistic image of the world and therefore may be subject to comparison in terms of the similarities and differences between languages and cultures. The word frequency analysis of 1505 Hausa proverbs led to identifying 55 items whose function can be specified as Hausa culture keywords. The presentation of 10 top items is to confirm their culture values and to identify 6 thematic areas which they represent. The presentation of 10 other keywords shows that the distinguished areas and their lexical representation may be used as methodological basis for comparative works on proverbs.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2018, 1-2 (265-266); 155-181
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Representation of Water in Polish and Belarusian Phraseology and Paremiology
Obraz wody we frazeologii i paremiologii polskiej i białoruskiej
Autorzy:
Wysoczański, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837688.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
phrasemes
proverbs
Polish language
Belarusian language
linguistic representation of the world
linguistic representation of water
frazeologizmy
paremie
język polski
język białoruski
językowy obraz świata
językowy obraz wody
фразеалагізмы
парэміі
польская мова
беларуская мова
моўная карціна свету
моўная карціна вады
Opis:
The issues associated with the vision of water in the Slavic languages are prominent. The linguistic perception of water in the Polish language, especially in folk Polish, has been explored from many sides. Also noted is the linguistic representation of water in the Belarusian language. The object of this article is to present the representation of water, fixed in the language, in the light of phraseological and paremiological profiling as applied to Polish and Belarusian dictionary units within the plan of interlingual comparison. The gathered material allows to recognise the fundamental perspectives in the vision of water in the building of its linguistic representation and to distinguish the elementary profiles together with their many specifying facets. The analysis reveals the colloquial description of water as such and – especially – the connections between water and various concepts, particularly the links to the human being. Reflected is the indication where water comes from, specified its amount in particular expressions, provided information about water at a given time and in a given place as well as about its availability. Portrayed is life underwater and on the water. Recorded are the attributes of water and its impact on some objects, the water’s quality of being fit or unfit to drink or harmful, as well as relating water to something else. The value and qualities of water are noted. The presence of water in the functioning of the human being and in the life of animals is recorded. Presented is the demand for water. The reconstruction of the linguistic representation of water performed in comparative terms on Polish and Belarusian phraseological and paremiological material illustrates the prevalent analogies and fairly considerable dissimilarities.
Problematyka oglądu wody w językach słowiańskich jest zauważalna. Wielostronnie przybliżone zostało językowe postrzeganie wody w polszczyźnie, zwłaszcza ludowej. Zaznaczone jest też językowe przedstawienie wody w języku białoruskim. Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie utrwalonego w języku obrazu wody w świetle wyprofilowania frazeologicznego i paremiologicznego na materiale jednostek słownikowych języka polskiego i języka białoruskiego w planie konfrontacji międzyjęzykowej. Zebrany materiał pozwala dostrzec w budowaniu językowego obrazu wody zasadnicze perspektywy jej oglądu i wyróżnić podstawowe profile z wieloma specyfikującymi je fasetami. Analiza ukazuje potoczne opisanie wody jako takiej oraz – w szczególności – powiązań wody z różnorodnymi pojęciami, zwłaszcza związków z człowiekiem. Odzwierciedlone jest wskazanie, skąd się bierze woda, precyzowana jest ilość wody w określonych przejawach, są informacje o wodzie w danym czasie i miejscu oraz o jej dostępności. Odtworzone jest życie w wodzie i nad wodą. Zarejestrowane są atrybuty wody i jej oddziaływanie na niektóre obiekty, zdatność, niezdatność bądź szkodliwość wody, a także odniesienie wody względem czegoś. Odnotowywana jest wartość i walory wody. Utrwalona jest woda w funkcjonowaniu człowieka i życiu zwierząt. Ukazane jest zapotrzebowanie na wodę. Dokonana rekonstrukcja językowego obrazu wody w ujęciu porównawczym na materiale frazeologiczno-paremicznym języka polskiego i języka białoruskiego unaocznia przeważające zbieżności i dość znaczne odmienności.
У славянскіх мовах вобраз вады зарысаваны мовазнаўцамі даволі выразна. Моўная карціна вады ў польскай мове, асабліва ў дыялектах, дачакалася шматбаковага аналізу. Моўнае катэгарызацыя вады ў беларускай мове таксама была прадметам даследавання. Мэтай гэтага артыкула з’яўляецца выяўленне замацаванага ў мове вобразу вады ў святле фразеалагічнага і парэміялагічнага прафілявання (спосабу ўспрымання канкрэтнага суб’екта) на матэрыяле слоўнікавых адзінак польскай і беларускай моў у плане міжмоўнай канфрантацыі. Сабраны матэрыял дазваляе ў мадэлі моўнай карціны вады прасачыць асноўныя перспектывы яе ўспрымання і дапамагае распазнаць асноўныя профілі/ідэалагічныя варыянты са шматлікімі катэгорыямі/прыкметамі, якія іх вызначаюць. Праведзены аналіз выявіў наіўныя веды пра ваду, а таксама ўзаемадачыненні вады з іншымі паняццямі, у першую чаргу з чалавекам. У матэрыяле знайшлі адлюстраванне наступныя характарыстыкі:  адказ на пытанне адкуль бярэцца вада, удакладненне колькасці вады, інфармацыя пра ваду ў гэты час і ў гэтым месцы, а таксама даступнасць да яе. Паказана жыццё ў вадзе і над вадой. Выяўлены атрыбуты вады і яе ўздзеянне на некаторыя аб’екты, прыдатнасць/непрыдатнасць/шкоднасць вады, а таксама супастаўленне вады з нечым іншым. Звернута ўвага на тое, што вада разглядаецца як каштоўнасць. Падкрэслена значэнне вады ў жыцці чалавека і жывёл і, у сувязі з гэтым, адзначана запатрабаванне на ваду. Рэканструкцыя моўнай карціны вады ў параўнальным аспекце на фразеалагічна-парэміялагічным матэрыяле польскай і беларускай моў наглядна паказала, у першую чаргу, пераважную колькасць агульных рыс, але выявіла таксама і даволі істотныя адрозненні паміж даследаванымі мовамі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 313-336
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LATYNIZMY W TEKSTACH PRAWNYCH I PRAWNICZYCH – UJĘCIE KONTRASTYWNE POLSKO-NIEMIECKIE
LATINISMS IN LEGAL TEXTS – A CONTRASTIVE APPROACH POLISH-GERMAN
LATINISMEN IN RECHTSTEXTEN IM KONTRASTIVEN POLNISCH-DEUTSCHEN VERGLEICH
Autorzy:
WOŹNIAK, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920797.pdf
Data publikacji:
2018-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Rechtssprache
Rechtstexte
Latinismen
lateinische Parömien
lateinische Sentenzen
język prawny
język prawniczy
teksty prawne i prawnicze
latynizmy
paremie łacińskie
legal language
legal text
legal Latinisms
Latin proverbs
Opis:
Struktury o proweniencji łacińskiej przeniknęły do współczesnych systemów prawnych zarówno kontynentalnych, jak i anglosaskich. Łacińskie zapożycze-nia świadczą o wspólnym rodowodzie kulturowym i społecznym państw Euro-py. Większość zapożyczeń uległa adaptacji na płaszczyźnie fonetycznej, morfologicznej i gramatycznej. Inne, jak łacińskie paremie, terminy i zwroty, zachowały swoje oryginalne brzmienie i zapis. Celem niniejszego artykułu jest omówienie istoty latynizmów, w szczególności ich pochodzenia, miejsca we współczesnym językoznawstwie oraz funkcji, które pełnią w tekstach z zakresu prawa. W drugiej części artykułu przedsta-wione zostaną wyniki analizy zastosowań struktur łacińskich w polskich i niemieckich tekstach prawnych i prawniczych, zebranych w bazie Eurlex. Badanie ma na celu nie tylko porównanie częstotliwości występowania latyni-zmów w dokumentach prawnych, ale także ukazanie sposobów wprowadzenia zwrotów łacińskich do tekstu i omówienie konsekwencji użycia latynizmów dla odbioru tekstu.
Strukturen lateinischer Herkunft sind in die gegenwärtigen Rechtssysteme – sowohl in das kontinentale Rechtssystem als auch in das angelsächsische Common Law – mit der Rezeption des römischen Rechts eingedrungen. Die lateinischen Entlehnungen und Lehnwörter weisen auf die gemeinsame kul-turelle und soziale Herkunft der europäischen Länder hin. Viele der übernom-menen Latinismen wurden eingebürgert, d.h. an die geltenden phonetischen, morphologischen und grammatischen Normen jeweiliger Sprache angepasst. Andere aber – wie lateinische Parömien, Termini und Ausdrücke – haben ihren ursprünglichen Wortlaut und ihre ursprüngliche Schriftweise beibehalten. Das Ziel des vorliegenden Artikels ist es, das Wesen der Latinismen, deren Herkunft, Platz in der heutigen Sprachwissenschaft aber auch Funktion in unterschiedlichen Rechtstexten zu besprechen. Der zweite Teil des Beitrags widmet sich der Häufigkeit der Latinismen in deutschen und polnischen Rechtstexten. Da werden die Ergebnisse der Analyse der in Eurlex gesammelten polnischen und deutschen Rechtsakte, Urteile und anderen Rechtsdokumente in Hinsicht auf das Vorkommen von Latinismen geschildert. Die Untersuchung bezweckt neben dem Vergleich der Häufigkeit der Latinismen in Rechtstexten auch die Darstellung verschiedener Weisen der Einführung der Latinismen in die deutschen und polnischen Rechtstexte und die Konsequenzen deren Einführung für die Verständlichkeit dieser Texte.
Terms and Phrases of Latin origin have been incorporated into the contempo-rary Continental and Anglo-Saxon legal systems. Latin borrowings are a sign of the common cultural and social origin of European countries. Most of the bor-rowings have been adapted on the phonetic, morphological and grammatical level. Others, like Latin proverbs, terms and phrases retained their original pronunciation and orthography.The main goal of this article is to discuss the essence of Latinisms, in particular their place in the contemporary linguistics and their function in legal texts. In the second part the article presents the results of the analysis of the Latin struc-tures, used in Polish and German legal texts, available in the Eur-lex databases. The research is aimed not only at comparing the occurrence of Latin terms, phrases or proverbs in legal documents, but also at showing the way of their introducing to the text and discussing the consequences of their usage for the understanding of the law.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 31, 1; 69-88
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Frequenz des Gebrauchs des Lexems Gott in den deutschen und polnischen Sprichwörtern sowie Idiomen als Maßstab religiöser Prägung beider Sprachen
The frequency of using of the word God in German and Polish proverbs and idioms as the determinant of religious marking of both languages
Autorzy:
Wojaczek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559361.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Deutsch, Gebrauchsfrequenz, Gott, Idiome, Polnisch, Religion, religiöse Prägung der Sprache, Sprichwörter, vergleichende Sprachanalyse
comparative linguistic analysis, frequency of using, German language, God, idioms, Polish language, proverbs, religion, religious marking of language
Opis:
Der vorliegende Beitrag versteht sich als eine vergleichende Analyse der meist charakteristischen sprachlichen Ausdrücke, die vom Grad der religiösen Prägung der deutschen und polnischen Sprache zeugen soll. Da die Religion ein wichtiger konstituierender Teil jeder Kultur ist, werden hier vor allem Sprichwörter und Idiome in den beiden erwähnten Sprachen untersucht, deren Charakter wohl am stärksten kulturbedingt ist, wobei den Gegenstand der Untersuchung die Gebrauchsfrequenz des Lexems Gott bildet. Die Analyse zeigt ziemlich deutlich die überwiegende Häufigkeit des Auftretens des zu besprechenden Wortes in den polnischen Ausdrücken, was auch schlussfolgern lässt, dass das Polnische religiös stärker als das Deutsche geprägt ist.
This paper is comparative linguistic analysis of the most characteristic linguistic expressions which can testify about the degree of religious marking of German and Polish languages. Because religion is important factor forming every culture, proverbs and idioms, the character of which strictly depends on cultural conditions, are the subject of the analysis in both mentioned above languages The subject of carried out research is the frequency of using of the word God in analysed liguistic units. The analysis clearly shows significantly more frequent occurring of the examined word in Polish expressions which enables to conclude that Polish language is characterised by greater religious marking than German language.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2013, 33; 225-234
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarskie przepowiednie meteorologiczne związane z dniem św. Tryfona
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034248.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
meteorologia ludowa
przysłowia kalendarzowe
św. Tryfon
folklor
obrzędowość
folk meteorology
calendar proverbs
St. Tryphon
folklore
ceremonials
Opis:
Autorka analizuje ludowe przepowiednie pogody wyekscerpowane z wydanego w roku 1900 tomu Народна метеорология (Ludowa meteorologia). Na podstawie ich analizy stwierdza, że chociaż w języku bułgarskim brakuje przysłów kalendarzowych, to w tradycji ludowej funkcjonowały przepowiednie pogody i przyszłych plonów związane z określonymi ważnymi datami kalendarza liturgicznego. Najważniejszą z tych dat jest 1 lutego – dzień św. Tryfona, patrona winnic i winiarzy. Artykuł zawiera omówienie tych właśnie prognoz.
The author analyzes the folk weather predictions extracted from the volume Народна метеорология (Folk Meteorology) published in 1900. Based on their analysis, she concludes that although the Bulgarian language lacks calendar proverbs, in the folk tradition there were predictions of weather and future crops related to certain important dates of the liturgical calendar. February 1 – the day of St. Tryphon, patron of vineyards and winemakers - is the most important of these dates. These predictions are discussed in the article.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 181-191
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Франкова концепція походження паремій: міжжанровий перехід
Koncepcja Iwana Franki dotycząca pochodzenia paremii: przejście międzygatunkowe
Franko’s concept of the origin of paremia: inter-genre transition
Autorzy:
Szymkiw, Jaryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343597.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
inter-genre transition
genre genesis
paremiology
proverb fund
proverbs and sayings
przejście międzygatunkowe
geneza gatunku
paremiologia
fundusz przysłów
przysłowia i porzekadła
Opis:
W artykule została przeanalizowana geneza przysłów i porzekadeł – jedno z naj- mniej zbadanych zagadnień paremiologii. Podkreślono, że przedstawiony problem rzadko pojawia się w polu naukowych zainteresowań folklorystów ukraińskich i zagranicznych. Jednak największy wkład w rozwiązanie tajemnicy pochodzenia paremii miał Iwan Franko, który w podstawowym trzy- tomowym korpusie Galicyjsko-ruskie przypowieści ludowe (ukr. Галицько-руські народні приповідки) najpełniej przedstawił sposoby uzupełniania funduszu przysłów. Według koncepcji badacza jednym z najbardziej wydajnych sposobów jest tzw. przejście międzygatunkowe, kiedy obszerniejsze gatunki zostają zredukowane do lakonicznej formuły słownej przypowieści (ukr. приповідки). Praca ujawnia, że Iwan Franko udowodnił ścisłe połączenie przysłów i porzekadeł z dowcipem, baśnią i opowiada- niem ludowym. Na podstawie konkretnych przykładów odzwierciedla się trudną pracę analityczną, jaką wykonał autor zbioru aforyzmów ludowych, starając się prześledzić pochodzenie każdego egzem- plarza. Dzięki systematycznej pracy Iwana Franki w zakresie genezy paremii udało się uwypuklić ten aspekt badań folklorystycznych na nowym poziomie i potwierdzać ścisłe korelacje międzygatunkowe, poprzez które ujawnia się niewidzialna substancja mądrości ludowej.
The article analyses the genesis of proverbs and sayings – one of the least researched issues in paremiology. It emphasizes that the specified problem only sometimes fell into the field of scientific interests of Ukrainian and foreign folklorists. However, the greatest contribution to solving the mystery of the origin of paremia was made by Ivan Franko, who, in the fundamental three-volume corpus Galician-Russian Folk proverbs, most fully presented the ways of replenishing the proverb fund. According to the researcher’s concept, one of the most productive ways is so-called “inter-genre transi- tion”, when larger genres are reduced to the concise verbal formula of the proverb. This work reveals that Ivan Franko proved a close connection between proverbs and sayings and anecdotes, fairy tales, and folk tales. The specific examples show the complex analytical work carried out by the compiler of the collection of folk aphorisms as they tried to trace the origin of each individual sample. Thanks to the systematic work of Ivan Franko in the field of the genesis of paremias, it was possible to bring this aspect of folkloristic studies to a new level and testify to the close inter-genre relationships through which the invisible substance of folk wisdom is revealed.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2022, 10, 2; 57-71
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Lepiej cały kufel wypić, aniżeli kroplę rozlać”. Spożycie alkoholu w świetle przysłów w językach hiszpańskim i polskim
„Better to drink a whole tankard than spill a drop”. Alcohol consumption in the light of proverbs in Spanish and Polish
Autorzy:
Szymański, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104653.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
paremiologia
przysłowia
folklor słowny
spożycie alkoholu
etnolingwistyka
językoznawstwo kontrastywne
paremiology
proverbs
verbal folklore
alcohol consumption
ethnolinguistics
contrastive linguistics
Opis:
W artykule w ujęciu kontrastywnym przeanalizowano kwestie dotyczące spożycia alkoholu poruszane w zbiorach przysłów w dwóch językach (polskim i hiszpańskim w odmianie z Półwyspu Iberyjskiego i wariancie meksykańskim). Obejmują one m.in. przyjemność płynącą z picia alkoholu, aprobatę lub dezaprobatę wobec jego spożycia, stosunek do abstynencji i ludzi niepijących, a także skutki konsumpcji. Korpus stanowiący podstawę badań składa się z ponad 2 900 przysłów z zakresu jedzenia i picia, a część analityczna wykorzystuje metodologię prac kontrastywnych w dziedzinach paremiologii i frazeologii. Celem artykułu jest zbadanie zakorzenionych w kulturze i kulturowo motywowanych sądów i przekonań odzwierciedlonych w przysłowiach, a także zachęcenie do ogólnej refleksji nad wartościami przekazywanymi w paremiach. Wnioski płynące z analizy pozwalają dostrzec szereg podobieństw między językami i kulturami, ale ukazują również istotne różnice w podejściu do konsumpcji alkoholu, a dodatkowo także perspektywę, z jakiej były tworzone.
The present study examines in contrastive terms issues concerning alcohol consumption raised in collections of proverbs in two languages (Polish and Spanish in the Iberian Peninsula variety and the Mexican variant). These include the pleasure of alcohol drinking, the approval or disapproval of alcohol consumption, attitudes towards abstinence and non-drinkers, and the effects of its intake. The corpus underpinning the research consists of more than 2,900 proverbs related to food and drink, and the analytical part uses the methodology of contrastive work in the fields of paremiology and phraseology. The aim of the work is to explore the culturally rooted and culturally motivated judgements and beliefs reflected in proverbs, as well as to encourage general reflection on the values conveyed in proverbs. The conclusions of the analysis allow us to see a number of similarities between languages and cultures, but also reveal important differences in attitudes towards alcohol consumption and, in addition, the perspective from which they were created.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 163-180
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedaleko pada kokos od palmy. O innowacjach przysłowiowych we współczesnej polszczyźnie
Autorzy:
Szutkowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41151848.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Paremiology
innovation mechanisms
proverbs
anti-proverbs
Opis:
The research on the phenomenon of variantivity in natural languages should comprise all their subsystems. Much attention has been given to phonetic, morphological, lexical, phraseological phenomena, while strictly paremiological ones have been handled to a lesser extent to date. The discussed issue of proverbial innovations in the contemporary Polish language partly fills in the research gap. The factographic material collected in the paper has shown a significant nominative and expressive potential of paremic units fulfilled as a result of numerous modifications of the canonical form of the proverbs used commonly in the Polish language. The said results could be obtained from the paremiological material excerpted with the use of www.google.com search engine in generally available online resources. The criterion adopted for selecting the initial units was the indicator of their frequency based on the socalled paremiological minimum. Afterwards, a secondary modified proverb was compared to its original, which enabled a description of basic innovation mechanisms and identification of the function of a specific registered innovation.
Źródło:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2023, 14; 209-221
2084-1302
Pojawia się w:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies