Temat: protection of biodiversity - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Problematyka bioróżnorodności w nowym PROW na lata 2014-2020
The issue of biodiversity in the new Rural Development Programme (RDP) for the years 2014-2020
Autorzy:: Gała, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/952973.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Temida 2
Tematy:: biodiversity
protection of biodiversity
the Convention on biodiversity protection
the rural development
Opis:: One of the human expansions on Earth there is substantial increase of species extinction rate. And this process leads to significant reduction in biodiversity. However, its protection is necessary for the most elementary reasons: – to maintain mechanisms of living nature action, – to maintain nature’s capacity to survive the environment changes; – to prevent the loss of natural values, not yet identified and used, which may constitute the basis for development and guarantee for survival of future generations. The notion of biodiversity was defined by the Convention on biodiversity adopted at the United Nations Conference on the Environment and Development (so called “Earth Summit”) in Rio de Janeiro, 5th June 1992. Both the Republic of Poland and the European Union is the Signatory of this Convention. Therefore, the obligations imposed on the Convention signatories shall be reflected both in the national and the European Union legislation. Undoubtedly, the legal regulations, both of the Community and the national ones concerning support for rural development include solutions purposed to protect biodiversity. It also appears that these solutions intend to approach the coherent system to support biodiversity.
Źródło:: Studia Iuridica Agraria; 2015, 13; 165-177
1642-0438
Pojawia się w:: Studia Iuridica Agraria
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Assessment of the Legal Model for Environmental Protection in the Common Agricultural Policy
Autorzy:: Król, Monika A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618875.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Common Agricultural Policy
protection of biodiversity
protection of landscape
cross compliance
direct payments
public goods
Wspólna Polityka Rolna
ochrona różnorodności biologicznej
ochrona krajobrazu
wymogi wzajemnej zgodności
płatności bezpośrednie
dobra publiczne
Opis:: The aim of this article was to summarize long-term research on the legal instruments of the Common Agricultural Policy in which agricultural activity and rural development are treated equally as an element of sustainable development. Conducted research allows one to advance the thesis that Common Agricultural Policy has evolved over the years from a narrow production approach to agriculture to a holistic approach in which farming is viewed as a harmonious, sustainable use and rational management of natural resources and elements of nature, recognized as a highly protected public good. Agricultural activity gains a new approach that goes beyond the sphere of private professional or business activity. As a result of the imposition of environmental obligations, serving to the public interest, and reimbursement these activities from public funds, agricultural activity becomes the sphere of protection and production of environmental public good and, thus, extends the traditional concept of public good. Implementing environmental protection instruments in farming activities has specific consequences. Implementing the imposed duties increases the cost of farming. Failure to comply with regulatory requirements in subsequent years may result in penalties even exceeding the greening amount received, which would mean a partial reduction in other payments.
Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie autorskich badań nad prawnymi instrumentami Wspólnej Polityki Rolnej, w których działalność rolnicza i rozwój obszarów wiejskich traktowane są równoważnie jako element zrównoważonego rozwoju. Działalność rolnicza zyskuje nowe ujęcie, wykraczające poza sferę prywatnej aktywności zawodowej czy gospodarczej. Wskutek nałożenia obowiązków na rzecz ochrony środowiska, służących interesowi publicznemu, i wynagradzania tych działań ze środków publicznych, staje się ona sferą ochrony i wytwarzania środowiskowych dóbr publicznych, a przez to rozszerza tradycyjną koncepcję dobra publicznego. Wdrożenie instrumentów ochrony środowiska w działalności rolniczej rodzi określone konsekwencje. Wykonanie nałożonych obowiązków zwiększa koszty prowadzenia działalności rolniczej. Niedopełnienie wymogów gospodarowania zgodnie z ustanowionymi regulacjami prawnymi w kolejnych latach będzie mogło powodować sankcje nawet przewyższające otrzymaną kwotę z tytułu zazielenienia, co będzie oznaczać częściowe zmniejszenie innych płatności.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2017, 26, 1
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Traditional and novel proposals for the protection of endangered pollinating insects
Tradycyjne i nowe propozycje ochrony zagrożonych owadów zapylających
Autorzy:: Basu, Saikat Kumar
Cetzal-Ix, William
Magbalot-Fernandez, Alminda
Zandi, Peiman
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2175244.pdf
Data publikacji:: 2020-11-12
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: bee
biodiversity
insects
methods of protection
pollination
Opis:: Obecnie wymieranie owadów zapylających staje się problemem ogólnoświatowym. Jest to istotne nie tylko z punktu widzenie utraty bioróżnorodności, ale ma ogromne znaczenie dla rolnictwa i gospodarki żywnościowej świata. Tradycyjne sposoby ochrony owadów i innych zapylaczy postrzega się, albo w kategoriach ochrony gatunkowej, albo ochrony biotopowej, w ich naturalnych lub półnaturalnych siedliskach. Jednak coraz czyściej podejmuje się próby ochrony tej grupy owadów w środowiskach silnie zmienionych przez człowieka, jak na przykład aglomeracje miejskie i towarzysząca im infrastruktura. Istnieją też inne propozycje, jak na przykład zakładanie pewnego rodzaju upraw - „Ostoje Zapylaczy”, na niewielkich poletkach w sąsiedztwie pól uprawnych lub miejscach nie przydatnych gospodarczo. W obecnej sytuacji wszystkie propozycje ochrony, zarówno te starsze - klasyczne, jak i te nowe, powinny być stosowane w sposób kompleksowy, bo tylko to może przynieść poprawę sytuacji owadów zapylających.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Naturae; 2020, 5; 177-193
2543-8832
2545-0999
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Naturae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Problematyka ochrony środowisk antropogenicznych w Polsce
The protection of anthropogenic habitats in Poland
Autorzy:: Molenda, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/271462.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:: ochrona przyrody
środowisko antropogeniczne
bioróżnorodność
protection of nature
anthropogenic environment
biodiversity
Opis:: Artykuł porusza problem ochrony środowisk antropogenicznych w Polsce. W ostatnich latach coraz większą uwagę przywiązuje się do ochrony tego typu środowisk. Jest to najczęściej związane z występowaniem na tych obszarach chronionych gatunków roślin i zwierząt. Stosowane formy ochrony nie zawsze są jednak adekwatne do danego typu środowiska. Sytuację tę należy wiązać z brakiem odpowiednika angielskiej formy ochrony przyrody jaką jest SSSI “Site of the Special Scientifically Interest”. Wprowadzenie odpowiednika tej formy ochrony zdecydowanie ułatwiłoby obejmowanie ochroną środowisk antropogenicznych (sensu stricte).
The paper reviews of the forms of protection of man-made habitats in Poland. It discusses the role of anthropogenic habitats such as colliery spoil heaps, sandpits, artificial wetlands in the maintenance of local biodiversity, i.e., flora and fauna. The authors put stress on the necessity of establishing new forms of protection for these kinds of habitats. An example of such a form of protection which deserves consideration is the conservation designation “Site of Special Scientific Interest” in effect in Great Britain. Due to the major biotopic functions of anthropogenic sites and the purpose of nature conservation, the authors believe that the proposed establishment of an equivalent to the SSSI in Poland is relevant and necessary.
Źródło:: Journal of Ecology and Health; 2013, R. 17, nr 2, 2; 76-80
2082-2634
Pojawia się w:: Journal of Ecology and Health
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Biodiversity As An Ecological Safety Condition. The European Dimension
Różnorodność biologiczna jako warunek bezpieczeństwa ekologicznego. Wymiar Europejski
Autorzy:: RZEŃCA, AGNIESZKA
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/974069.pdf
Data publikacji:: 2015-03-01
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: biodiversity
biodiversity protection
forms of nature protection
Natura 2000
ecological safety conditions
bioróżnorodność
ochrona bioróżnorodności
formy ochrony przyrody
stan bezpieczeństwa ekologicznego
Opis:: Contemporary research concerning the benefits (services) of the ecosystems (environment) confirm the rank and significance of the natural environment and its resources for shaping humanity's well-being. Particularly highlighted is the need to protection of live natural resources to preserve biodiversity, which is essential for retaining the basic ecological processes and providing the sustainability of usage of these resources. Consequently, protection of biodiversity is not only an environmental issue, but also an economic and social issue involving the well-being and quality of life of society. Thus, biological diversity is an essential condition for providing ecological safety, retaining the continuity of natural processes, and conditions the quality of life and economic potential. The main purpose of the paper is to indicate the theoretical bases of biodiversity protection from the perspective of the natural and economic sciences, and to describe the diversity of biodiversity protection levels in the EU states. A specific aim is to indicate the forms and instruments of nature conservation involved in biodiversity protection, and to carry out an overview of established nature conservation programmes in selected EU countries. In order to accomplish such a complex aim, this article presents an overview of literature found in the natural, economic and legal sciences and popular magazines presenting scientific research within the field of biodiversity. Then a comparative analysis is presented based on the statistical data coming from various international statistics resources (OECD, EUROSTAT, EEA).
Współczesne badania nad świadczeniami (usługami) ekosystemów (środowiska) potwierdzają rangę i znaczenie środowiska przyrodniczego i jego zasobów dla kształtowania dobrobytu człowieka. Szczególnie mocno akcentują ochronę żywych zasobów przyrody dla zachowania bioróżnorodności, która jest niezbędna dla utrzymania podstawowych procesów ekologicznych oraz zapewnienie trwałości użytkowania tychże zasobów. W efekcie ochrona bioróżnorodności to nie tylko problem przyrodniczy, ale również problem ekonomiczny i społeczny, dobrobytu i jakości życia. Zatem różnorodność biologiczna jest niezbędnym warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego zachowania ciągłości procesów przyrodniczych, warunków i jakości życia oraz potencjału gospodarczego. Głównym celem artykułu jest wskazanie teoretycznych podstaw ochrony bioróżnorodności z perspektywy nauk przyrodniczych i ekonomicznych oraz identyfikacja zróżnicowań poziomu ochrony bioróżnorodności w krajach Unii Europejskiej. Celem szczegółowym jest wskazanie form ochrony przyrody jako instrumentu ochrony bioróżnorodności oraz dokonanie przeglądu ustanawianych form ochrony przyrody w wybranych krajach UE. Dla realizacji tak założonego celu dokonano przeglądu literatury z zakresu nauk przyrodniczych, ekonomicznych i prawnych oraz aktualnych czasopism z zakresu nauk przyrodniczych prezentujących badania naukowe w obszarze bioróżnorodności. Analiza porównawcza została przygotowana w oparciu o dane statystyczne pochodzących z różnorodnych zasobów statystyki międzynarodowej (OECD, EUROSTAT, EEA).
Źródło:: Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2015, 18, 1; 97-117
1508-2008
2082-6737
Pojawia się w:: Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Optimisation of the conservation of rare and vulnerable plant species in the perspective of climate change in Lithuanian (nature) reserves
Autorzy:: Ignatavicius, G.
Toleikiene, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/204694.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: biodiversity
climate change
protection of species
species sensitivity to climate change
factors important to species protection
protection intensity
Opis:: Nature reserves are one of the most important measures in saving biodiversity, however, during the climate change, a real danger arises, that these territories would not be able to fulfill the objectives. In order to mitigate negative effects of climate change in protected areas it is necessary to create and apply management programs, based on future ecosystems needs. The main aim of presented study was to evaluate sensitivity of rare and vulnerable species to climate change in order to suggest measures for better management of nature reserves in the future. According to scientific literature, 12 biological and ecological plant characteristics determining sensitivity of species (limiting factors) have been detected. 73 plant species that are protected in Lithuanian reserves were evaluated qualitatively according to limiting factors of climate change. As the result, it was offered to apply additional protection measures to 47 species in the light of climate change. Groups of plant species that should be affected highly negatively or highly positively were identified. 16% of plant species protected in nature reserves were evaluated as very sensitive to climate change and the condition of these plants may worsen. On the other hand, 14 plant species were given as least sensitive to negative effects and future climate is more favorable to species growth and spread than the existing. The highest danger is predicted for Silene chlorantha (Willd.) Ehrh., and the best condition is predicted for Mentha longifolia (L.) Huds. Dactylorhiza incarnata (L.) Soó. The study also gives recommendations for the protection of rare plants in the future. Different management measures are taken into account: mitigation of the direct effect of climate change (I), improvement of an existing level of rareness (II), respecting the relation to physical and biological environment (III), consideration of spread and geographical limits (IV). Three management intensity levels were suggested according to species sensitivity.
Źródło:: Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 3; 61-73
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:: Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Ochrona zasobów zwierząt gospodarskich w kontekście zrównoważonego rozwoju
Protection of Genetic Resources of Farm Animals in the Context of Sustainable Development
Autorzy:: Szulc, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371781.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: zwierzęta gospodarskie
ochrona
rozwój zrównoważony
biodiversity
protection of genetic resources
native breeds of farm animals
sustainable development
Opis:: Artykuł prezentuje zagadnienie ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich w kontekście trzech wymiarów zrównoważonego rozwoju: społecznego, ekonomicznego i ekologicznego. Każda zachowana rasa to krok ku zachowaniu tradycyjnej struktury lokalnych społeczności, ich tradycji i kultury. To stworzenie możli-wości bezpiecznej egzystencji dla rolników gospodarujących na niewielkim areale, gdzie nie ma szans na pro-wadzenie intensywnej produkcji. To miejsca pracy związane z wytwarzaniem tradycyjnej, zdrowej żywności. To wreszcie dbałość o środowisko naturalne oparta na racjonalnym gospodarowaniu i poszanowaniu dla innych organizmów, to poprawa dobrostanu użytkowanych zwierząt. W artykule wskazano, że zachowanie rodzimych ras zwierząt dla przyszłych pokoleń daje potomnym możliwość korzystania z tego żywego banku genów. Dziś trudno przecież powiedzieć, kiedy i jak będzie trzeba z niego skorzystać. Chroniąc te rasy gwarantujemy przy-szłym pokoleniom takie same możliwości jakie sami posiadamy, a dbałość o to jest przecież sednem zrównowa-żonego rozwoju.
The paper presents the issue of protection of farm animals’ genetic resources in the context of three aspects of the balanced development: social, economic and ecological. Each preserved breed is stating the step towards keeping the traditional structure of local communities, their traditions and culture. It provides possibilities of the secured existence for farmers producing on small areas where there are no chances for running the intensive production. These workplaces are connected with production of the traditional, health food. And at last, it is related to the care of the natural environment based on the rational management and esteem for other organisms and also welfare improvement of farm animals. In this article it was pointed, that the behavior of native animal breeds for future generations will give descendants possibilities of using this alive gene bank. At present, it is difficult to determine when and how, it should be used in the future. Protecting these breed can guarantee for the future generations the same possibilities, which we are having now and the care of this matter is stating the cor-nerstone of the sustainable development idea.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2011, 6, 2; 141-146
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Agrobiodiversity in the Logic of Environmental Sustainability and Protection of Human Rights in the Context of International and European Union law
Agrobioróżnorodność w logice ekorozwoju i ochronie praw człowieka w kontekście prawa międzynarodowego i Unii Europejskiej
Autorzy:: Krajewski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371497.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: agricultural biodiversity
protection of biological resources
environmental sustainability
human rights
agrobioróżnorodność
ochrona zasobów biologicznych
ekorozwój
prawa człowieka
Opis:: The origins of agriculture can be attributed, among others, to biodiversity. The emergence of new, more productive varieties and breeds resulted from combining the adaptation capacities of organisms with human intellect. Today, this component of cultural heritage requires special legal protection and sustainable use for the benefit of present and future generations.
Początki rolnictwa uwarunkowane były m.in. bioróżnorodnością. Pojawienie się nowych, bardziej produktywnych odmian i ras wynikało z połączenia zdolności adaptacyjnych organizmów z ludzkim intelektem. Obecnie ten element dziedzictwa kulturowego wymaga szczególnej ochrony prawnej i zrównoważonego użytkowania z korzyścią dla obecnych i przyszłych pokoleń.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2020, 15, 2; 53-60
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Ochrona różnorodności gatunkowej występującej w biocenozach łąkowych w Ogrodzie Botanicznym Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych w Bydgoszczy
The protection of species diversity occurring in the meadow biocoenoses in the Botanical Garden of the National Centre for Plant Genetic Resources in Bydgoszcz
Autorzy:: Majtkowska, Gabriela
Tomaszewski, Bartosz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2199197.pdf
Data publikacji:: 2016-12-30
Wydawca:: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:: gatunki chronione
ochrona zasobów genowych
różnorodność biologiczna
zbiorowiska łąkowe
biodiversity
meadows community
protection of genetic resources
protected species
Opis:: Opracowanie przedstawia wyniki oceny obiektów zgromadzonych w Krajowym Centrum Zasobów Genowych w Radzikowie oraz Ogrodzie Botanicznym w Bydgoszczy w kolekcji roślin łąkowo-pastwiskowych. Kolekcja liczy 305 obiektów (ze 161 gatunków), występujących w zbiorowiskach łąkowo-pastwiskowych, z wyłączeniem gatunków roślin z rodziny bobowatych (Fabaceae), wiechlinowatych (Poaceae) i ciborowatych (Cyperaceae). Większość zgromadzonych materiałów (41%) pochodzi z terenów województw świętokrzyskiego i kujawsko-pomorskiego, gdzie 56% prób zebrano z łąk i pastwisk, 23% ze stanowisk kserotermicznych, natomiast pozostałe z nieużytków i zbiorowisk leśnych. Spośród zgromadzonych obiektów 48 (20%) to gatunki występujące na bardzo małej (od kilku do kilkunastu) i małej (do 100) liczbie stanowisk w skali kraju. Około 30% stanowią gatunki, które w siedliskach naturalnych charakteryzują się spadkiem liczby stanowisk lub wyraźnym ubytkiem osobników na stanowiskach. Wśród zgromadzonych gatunków 20 reprezentuje różne kategorie zagrożenia: 13 to gatunki narażone na wyginięcie, 4 — gatunki rzadkie, a 3 — taksony szczególnie zagrożone wymarciem.
The paper presents the results of the evaluation of plant objects collected by the National Centre for Plant Genetic Resources in Radzików and by the Botanical Garden in Bydgoszcz in the meadow and pasture collection. The collection includes 305 objects (from 161 species) occurring in meadow and pasture communities, with the exception of the plant species of legumes (Fabaceae), grasses (Poaceae) and sedges (Cyperaceae). The majority of the collected materials (41%) comes from regions Świętokrzyskie and Kujawsko-Pomorskie, where 56% of the samples were collected from the meadows and pastures, 23% from the xerothermic sites, and the rest from the wastelands and forest communities. From among the collected objects 48 (20%) are the species occurring in a very small (from a few to a dozen) and a small (up to 100) numbers of sites in the country. About 30% are the species that are characterized by the decrease in the number of sites or a clear loss of individuals in sites in natural habitats. 20 among the collected species represent the various categories of risk: 13 species at risk of extinction, 4 — rare species, and 3 — taxa especially endangered.
Źródło:: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2016, 280; 101-117
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Charakterystyka statystyczna potencjalnych i rzeczywistych zasobów naturalnych roślin naczyniowych ze szczególnym uwzględnieniem gatunków leczniczych na terenie ośrodków rekreacyjno-wypoczynkowych: „Park Miejski Knurów”, „Park Szczygłowice” k. Knurowa i „Czerwionka – Dębieńsko Las” w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym (GOP)
Statistical estamination of potential and realy natural resources of vascular plants in the area of recreation sites:„Park Miejski Knurów”, „Park Szczygłowice” near Knurów and „Czerwionka – Dębieńsko Las” in Upper Silesian Industry Region, with special attention to medicinal species
Autorzy:: Jędrzejko, Krzysztof
Nikiel, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1039337.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:: vascular plants
biodiversity
legal protection
upper silesia
rybnik
coal area (rybnicki okręg węglowy)
southern poland
flora of medicinal species
Opis:: The studied recreation centres: „Park Miejski Knurów”, „Park Szczygłowice” near Knurów and „Czerwionka – Dębieńsko Las” are situated in Upper Silesia, within Upper Silesian Industrial Area in southern Poland (Fig. 1 and 2). Many areas in this region were influenced mainly by mining and metallurgical industries. In many places it led to a serious deterioration of the condition of the flora and its habitat. MATERIAL AND METHODS Bibliographical studies and local vegetation research that have been carried out in the vegetation season 2008–2009 in the area of the three recreation resorts, allowed a detailed ecological analysis of the fl ora and evaluation of the natural resources of vascular plants, including medicinal plants. An alphabetical list of species of the vascular fl ora was carried out, with regard to the resorts mentioned. A detailed statistical analysis contains important features related to: 1 – the use of the species in a given category of health care and homeopathy, 2 – the possibility of acquiring a given kind of medicinal raw material, 3 – the diversity of species as regards pharmacological infl uence, 4 – the diversity of fl ora as regards biologically active content of endogenic chemical substances, including medicinal agents, 5 – a group of other functional features included in an inventory of plant species. The gained results have been presented in histograms (Fig. 3–10). RESULTS As a result of the research we have confirmed the existence of 373 species of vascular plants (=100%), where 308 species are medicinal plants and 123 species (33%) are used in homeopathy. There are 6 species protected by the law. 2 of them are fully protected and 4 species are partially protected. CONCLUSION The studied recreation areas are characterized by a considerably high degree of species diversity. Such factors as the influence of environmental conditions on the plant raw material have to be considered and therefore, the material cannot be used for pharmaceutical purposes. Nevertheless, thanks to its vegetation diversity, the examined area is a natural gene bank for medicinal plants. Abundant populations of many of them can provide seeds for their cultivation outside the area of intensive industrial contamination.
Niniejsza praca dotyczy oceny jakościowej gatunków roślin naczyniowych Tracheophyta ze szczególnym uwzględnieniem flory leczniczej – na trzech wybranych terenach, zachowujących znaczną naturalność środowiska przyrodniczego w Rybnickim Okręgu Węglowym (ROW), stanowiącym południową część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (Ryc. 1, 2). Dotąd region rybnicki nie był jeszcze, nawet fragmentarycznie badany pod względem oceny naturalnych zasobów gatunków leczniczych. Analizy florystyczne prowadzili autorzy w terenie w okresach wegetacyjnych (w latach 2008 i 2009), przy czym szczególną uwagę zwracano na częstość występowania i udział roślin leczniczych na badanych terenach – w kontekście zróżnicowania jakościowego zajmowanych przez nie siedlisk życiowych oraz obserwacji objawów negatywnego wpływu na te rośliny czynników antropopresyjnych typu przemysłowego. Badania te dotyczyły wybranych obszarów, jakie stanowiły trzy ośrodki rekreacyjno-wypoczynkowe i ich strefy otulinowe tj. „Park Szczygłowice” i „Park Miejski Knurów”, które leżą w granicach administracyjnych miasta Knurowa, oraz „Czerwionka-Dębieńsko Las” w Czerwionce w powiecie rybnickim w południowej Polsce (Ryc. 1, 2). Obszary objęte eksploatacją górniczą na obszarze ROW-u cechuje znaczny zakres odkształceń antropogenicznych środowiska naturalnego, zwłaszcza abiotycznego (antropogenizacja siedlisk), które powstały w efekcie wieloletniej, intensywnej działalności wydobywczej węgla kamiennego. Omawianą florę gatunków naczyniowych badano na obszarach przystosowanych do celów rekreacyjnych, które zachowują większą naturalność, a także w obrębie stref otulinowych takich enklaw. MATERIAŁ I METODY Badania florystyczne i obserwacje ekologiczne oraz wstępne analizy fitosocjologiczne metodą Brauna-Blanqueta [1, 2, 3] prowadzone były w terenie w sezonach wegetacyjnych w latach 2008 i 2009. Dotyczyły one przede wszystkim oceny bogactwa naturalnych zasobów genowych/gatunkowych roślin naczyniowych w szacie roślinnej trzech badanych obszarów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz ich otulin (Ryc. 1 i 2). Oprócz dokonanej w terenie wnikliwej analizy florystycznej, polegającej na szczegółowej inwentaryzacji gatunków roślin naczyniowych (spisy florystyczne), wykonano również obszerny zbiór alegatów zielnikowych (ponad 500 arkuszy). Podczas prac laboratoryjnych dokonano ostatecznej weryfikacji taksonomicznej krytycznych, trudnych do indentyfikacji w warunkach polowych gatunków i ich niższych taksonów. Dokumentację zielnikową złożono w Zielniku Naukowym Katedry i Zakładu Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (ul. Ostrogórska 30, 41-200 Sosnowiec), a następnie przekazano do centralnego w Polsce Zielnika Naukowego Instytutu Botaniki PAN im. W. Szafera w Krakowie. Podstawową bazę danych wykorzystanych do interpretacji statystycznych stanowiły wyniki pochodzące z dwuletnich badań własnych autorów niniejszego artykułu. Przy czym uwzględniono również inne dostępne informacje o charakterze przyczynkowym zamieszczone w opublikowanych artykułach źródłowych lub w autoryzowanych, lecz nieopublikowanych materiałach i raportach, bądź też w zleconych ekspertyzach badawczych, które udostępniły lokalne urzędy gminne [4]. Na tej podstawie dokonano oceny naturalnych zasobów oraz bioróżnorodności flory gatunków naczyniowych (= paprotniki, nasienne). Podjęto również próbę określenia zakresu synantropizacji szaty roślinnej na badanych terenach. Wykaz pełnego składu gatunkowego flory naczyniowej ze szczególnym uwzględnieniem gatunków leczniczych wraz z komentarzami zamieszczono w czasopiśmie Farmacja Polska, Nr 12, 2010 – w druku [5]. Ze względu na znaczną obszerność materiału, w niniejszym artykule zwrócono przede wszystkim uwagę na przedstawienie danych florystycznych o charakterze ilościowym. Zilustrowano je licznymi histogramami (Ryc. 3–11) wraz z załączonymi objaśnieniami i interpretacjami o charakterze merytorycznym. CEL BADAŃ I PODRZĘDNE ZADANIA BADAWCZE Podstawowym celem niniejszego opracowania było dokonanie szczegółowej oceny ilościowej naturalnych zasobów gatunków flory naczyniowej, ich cech indywidualnych, które wskazują na posiadane przez nie właściwości lecznicze oraz nierzadko wiele innych zastosowań użytkowych [6–24]. Aby zrealizować wyznaczony, główny cel badawczy, niezbędne stało się także wykonanie licznych zadań o charakterze podrzędnym. Są to między innymi: 1. Zebranie materiałów źródłowych dotyczących historii osadnictwa oraz rozwoju industrializacji, a także degradacyjnego wpływu czynników antropopresyjnych na naturalne warunki przyrodnicze tego obszaru, a zwłaszcza szatę roślinną i jej siedliska życiowe. 2. Zebranie danych dotyczących oceny specyfiki zagrożenia antropopresyjnego środowiska przyrodniczego badanego obszaru przez wpływ różnych czynników gospodarczych, głównie wielkoprzemysłowych. 3. Przedstawienie charakterystyki aktualnego stanu środowiska naturalnego omawianego terenu i jego walorów rekreacyjno-wypoczynkowych – w kontekście bioróżnorodności florystyczno- fitosocjologicznej badanej szaty roślinnej oraz występującej na tym obszarze flory leczniczej. 4. Wykonanie szczegółowej inwentaryzacji gatunków roślin naczyniowych występujących w badanych rejonach wymienionych obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych [5] wraz z ich charakterystyką morfologiczną (Ryc. 3 i 4). 5. Wskazanie różnych, indywidualnych właściwości użytkowych gatunków badanej flory naczyniowej – na podstawie danych zaczerpniętych z literatury specjalistycznej, a w szczególności takich, które wskazują na ich praktyczne wykorzystanie w określonej kategorii lecznictwa alopatycznego, tj. oficjalnego/akademickiego i oficynalnego lub dotyczących ich wykorzystania w medycynie ludowej oraz homeopatii [15, 28, 36]; (Ryc. 6–10). WYNIKI W efekcie przeprowadzonych badań florystycznych stwierdzono występowanie 373 taksonów roślin naczyniowych Tracheophyta, w tym 308 (83%) alopatycznych gatunków leczniczych Planta medicae, oraz niezależnie 123 gatunków (33%), które znajdują zastosowanie w homeopatii. Do takich właściwości należą przede wszystkim: – częstotliwość/frekwencja występowania poszczególnych gatunków oraz ich niższych taksonów na badanych terenach oraz zakres zagrożenia naturalnych stanowisk występowania poszczególnych gatunków roślin i ich siedlisk – w skali kraju i regionu Górnego Śląska [25–26]. Dotyczy to także zakresu zagrożenia gatunków przez antropopresję, a w przypadku roślin objętych gatunkową ochroną prawną – ich statusu ochronnego w Polsce [26]. Uwzględniono również dane dotyczące przynależności wszystkich gatunków flory naczyniowej do danych form życiowych, jak i określono ich typ ekologiczny (biocenologiczny) [27]. – możliwości praktycznego wykorzystania różnych gatunków roślin jako naturalnego źródła substancji leczniczych/leków stosowanych w ziołolecznictwie alopatycznym [17, 28–38] oraz homeopatii [15, 18]. – przydatności terapeutycznej gatunku macierzystego jako źródła surowca leczniczego z uwzględnieniem występujących w nim głównych endogennych substancji biologicznie aktywnych/ związków chemicznych oraz specyfiki działania farmakologicznego wyciągów pochodzących z danego surowca i określonego gatunku rośliny (jak np. korzeń, kłącze, kwiat, owoc, nasiono itp.) [17, 28–38]. – ochronie prawnej w Polsce podlega jedynie 6 gatunków, z których 2 objęte są ochroną ścisłą, a 4 częściową. WNIOSKI Charakteryzowane obszary rekreacyjno-wypoczynkowe cechuje dość bogate zróżnicowanie gatunkowe roślin naczyniowych, a także znaczny potencjał surowcowy gatunków leczniczych (83% gatunków flory naczyniowej). Niniejsze badania waloryzacyjne pozwoliły ukazać znaczną różnorodność gatunkową w obrębie flory leczniczej występującej na tym terenie. Florę badanych obszarów należy traktować jako naturalny bank genów. Natomiast występowanie obfitych populacji wielu leczniczych gatunków stanowi potencjalne źródło pozyskiwania nasion i rozmnóżek wegetatywnych, które można przenieść z obszaru ROW-u do upraw leżących poza tym regionem, czyli z dala od terenu intensywnie skażonego emisjami pochodzenia wielkoprzemysłowego. Poza niektórymi gatunkami występującymi w stanie dzikim, bezpośrednie wykorzystanie większości surowców dostarczanych przez występujące na omawianym terenie lecznicze rośliny macierzyste w celu samoleczenia (jak np. napary, odwary, maceraty itp.), ze względu na znaczny zakres chemicznego zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego (kontaminacja skażeń poprzemysłowych), jak na razie, bez uprzedniej diagnostyki toksykologicznej danego surowca roślinnego, nie wydaje się możliwe. W efekcie niniejszych badań, na wybranych terenach rekreacyjnych stwierdzono stanowiska występowania licznej grupy gatunków roślin naczyniowych (łącznie 308 gat. wraz z niższymi taksonami), w tym wiele odnotowanych po raz pierwszy na omawianym terenie. Szczegółową analizą statystyczną objęto grupę cech gatunkowych oraz użytkowych, istotnych ze względu na ich indywidualne osobnicze właściwości chemiczne i farmakologiczne, a także ich alopatyczne oraz homeopatyczne. wykorzystanie terapeutyczne. W postaci histogramów przedstawiono: 1 – wykorzystanie gatunków roślin w danej kategorii lecznictwa alopatycznego, w tym oficjalnego (surowce farmakopealne i oficynalne) oraz w medycynie tradycyjnej/ludowej, a także w homeopatii, 2 – określono dostępność gatunkową w zakresie potencjalnej i rzeczywistej możliwości pozyskiwania danych typów surowca leczniczego, 3 – przedstawiono zróżnicowanie liczbowe gatunków pod względem ich oddziaływania farmakologicznego na ustrój człowieka i zwierząt hodowlanych, 4 – zróżnicowanie gatunków flory naczyniowej pod względem zawartości endogennych, biologicznie aktywnych substancji chemicznych, w tym o zdefiniowanych w specjalistycznej literaturze działaniach leczniczych. Uwzględniono również kilkanaście innych, pozostałych cech o charakterze użytkowym, przy czym zwrócono także uwagę na obecność w badanej fl orze gatunków znajdujących wykorzystanie przemysłowe i ozdobne oraz użytkowe w gospodarstwie człowieka.
Źródło:: Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2010, 64, 3-4; 26-41
1734-025X
Pojawia się w:: Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Restoration possibilities of valuable natural habitats
Autorzy:: Nicia, Paweł
Bejger, Romualda
Sterzyńska, Maria
Zadrożny, Paweł
Parzych, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2191411.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Stowarzyszenie SILGIS
Tematy:: restoration of hydrogenic mountain habitats
biodiversity protection
swamp
peat bog
wetland
przywracanie hydrogenicznych siedlisk górskich
ochrona różnorodności biologicznej
bagno
torfowisko
tereny podmokłe
Opis:: Restoration is a well-known and commonly used active and/or passive protection procedure that is aimed at restoring the original habitat conditions. The choice of restoration methods is closely related to the properties and conditions in a given habitat. The scope of activities carried out as part of the restoration procedure is selected in such a way so as to intervene in the natural environment as little as possible and bring the best results. Such activities are commonly considered difficult to implement and burdened with significant costs, while their usefulness is low. However, practice shows that it is possible to undertake restoration activities at low costs and with positive effects that are visible in a relatively short time. The restoration of valuable hydrogenic habitats, such as the mountain fens of the Caltho-Alnetum community in the Babia Góra massif is a great example here. The performed restoration activities proved that with minimal intervention in the environment, with the use of natural local materials or the application of extensive forms of utilisation, the condition of these habitats was improved, the degradation processes were stopped and their natural functioning was restored.
Źródło:: GIS Odyssey Journal; 2021, 1, 1; 37--45
2720-2682
Pojawia się w:: GIS Odyssey Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "protection of biodiversity" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język