Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "proporcja" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
W sprawie zasadniczej proporcji gospodarczej
Regarding to principal economic proportion
Autorzy:
Hozer, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453898.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Katedra Ekonometrii i Statystyki
Tematy:
właściwa proporcja
współistnienie
proper proportion
coexistence
Opis:
Pomiędzy liczbą gospodarstw domowych a liczbą podmiotów gospodarczych zachodzi proporcja 5:1. Proporcję tę nazywamy „quantum satis”.
There is a 5:1 ratio between the number of households and business entities. This ratio is considered “quantum satis”.
Źródło:
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych; 2012, 13, 1; 127-130
2082-792X
Pojawia się w:
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weryfikacja typowej proporcji między liczbą gospodarstw domowych a liczbą przedsiębiorstw (quantum satis) dla wybranych krajów
Autorzy:
Hozer, Józef
Machała, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/542021.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Główny Urząd Statystyczny
Tematy:
business entities
households
quantum satis
podmioty gospodarcze
gospodarstwa domowe
właściwa proporcja
Opis:
Pomiędzy liczbą gospodarstw domowych (G) i liczbą podmiotów gospodarczych (X) zachodzi proporcja G=αX, gdzie α kształtuje się na poziomie 5,00 w przypadku krajów dobrze rozwiniętych. Celem badania jest weryfikacja powyższej proporcji (zwanej „quantum satis”) w krajach o dużej liczbie ludności w latach 2010—2016. Badaniem objęto: Brazylię, Chiny, Indie, Kanadę, Polskę, Rosję i Stany Zjednoczone; dane uzyskano ze stron internetowych urzędów statystycznych oraz OECD. W badaniu wykorzystano formuły funkcji regresji. W 2016 r. taką proporcję osiągnęły gospodarki Rosji i Chin. W gospodarce krajów wysoko rozwiniętych α może być mniejsze niż 5,00, na co wpływają outsourcing, przedsiębiorczość czy liberalizm gospodarczy (do takich państw należą m.in. Stany Zjednoczone i Kanada).
There is a G = αX ratio between the number of households (G) and the number of business entities (X), where α equals 5.00 for well-developed countries. The aim of the study was to verify this proportion (called ”quantum satis”) for countries with significant number of population in the period of 2010—2016. It involved countries such as Brazil, Canada, China, India, Poland, Russia and the USA on the basis of data obtained from the statistical offices websites and the OECD. The formulas of the regression function were used in the research. In 2016 such proportion was reached by Russia and China. For the economies of highly developed countries the value of α may be less than 5,00, which is influenced by processes such as outsourcing, entrepreneurship and economic liberalism (such countries include i.a. the USA and Canada).
Źródło:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician; 2017, 7
0043-518X
Pojawia się w:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On values of the psi function
Autorzy:
Adam, M.
Piątek, B.
Pleszczyński, M.
Smoleń, B.
Wituła, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122581.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
psi function
golden ratio
Fibonacci numbers
funkcja psi
złota proporcja
liczby Fibonacciego
Opis:
In the present paper, values of the psi function for many arguments connected with the golden ratio and Fibonacci numbers are determined or given in alternative form. Moreover, some integral representation of the psi function is found. This is a potential calculation base of values of the psi function for powers of argument. We also note that this integral representation gives better numerical estimation of values of the psi function than the respective Legendre’s integral formula.
Źródło:
Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics; 2017, 16, 1; 7-18
2299-9965
Pojawia się w:
Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preproporcjonalne i proporcjonalne odliczenie podatku naliczonego od 2016 r. jako racjonalizacja mechanizmu podatku od towarów i usług
Autorzy:
Skwierczyńska, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610580.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
input tax
proportion
pre-proportion
deduction
VAT
podatek naliczony
proporcja
preproporcja
odliczenie, VAT
Opis:
The input tax shapes the amount of payable tax in VAT. On January 1, 2016 the provisions of the amending Act introducing the so-called pre proportion will enter into force. The realization of the right to deduct input tax connected with mixed-business (taxed VAT and untaxed VAT) is going to be even more complicated when the taxpayers purchase goods or services connected with the third type of business – generally taxed VAT but exempt from VAT. The use of pre proportional deduction does not exclude the use of proportional deduction associated with the so-called sales structure. These considerations are an attempt to assess the introduced solutions in the context of rationalization mechanism of VAT, which is nearly half of the revenues to the state budget.
Podatek naliczony ostatecznie kształtuje wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług. Dnia 1 stycznia 2016 r. wchodzą w życie przepisy ustawy zmieniającej wprowadzające tzw. preproporcję. Realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego, służącego tzw. działalności mieszanej (opodatkowanej VAT i nieopodatkowanej VAT), komplikuje się tym bardziej, gdy dokonany zakup towaru bądź usługi związany będzie z trzecim typem działalności – podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale korzystającej ze zwolnienia od podatku. Zastosowanie preproporcji nie wyłącza bowiem stosowania proporcjonalnego odliczenia podatku od towarów i usług opartego o tzw. strukturę sprzedaży. Niniejsze rozważania stanowią próbę oceny wprowadzanych rozwiązań w kontekście racjonalizacji mechanizmu podatku od towarów i usług, stanowiącego blisko połowę wpływów do budżetu państwa.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2016, 50, 1
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Certain inequalities connected with the golden ratio and the Fibonacci numbers
Autorzy:
Adam, M.
Piątek, B.
Pleszczyński, M.
Smoleń, B.
Wituła, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122821.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
Fibonacci numbers
golden ratio
Perrin constant
liczby Fibonacciego
złota proporcja
stała Perrin’a
Opis:
In the present paper we give some condensation type inequalities connected with Fibonacci numbers. Certain analytic type inequalities related to the golden ratio are also presented. All results are new and seem to be an original and attractive subject also for future research.
Źródło:
Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics; 2016, 15, 1; 5-15
2299-9965
Pojawia się w:
Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study on stability of self-compacting concrete applied for filling layer structure from paste, mortar and concrete
Autorzy:
Liu, He
Zhang, Jingyi
Yang, Yanhai
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174048.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
stabilność
beton samozagęszczalny
warstwa wypełniająca
lepkość plastyczna
proporcja mieszanki
stability
self-compacting concrete
filling layer
plastic viscosity
mix proportion
Opis:
Self compacting concrete (SCC) filling layer is core structure of China rail track system (CRTS) ? type ballastless track. Construction quality, service performance and durability of CRTS ? ballastless structure are affected by stability of SCC for filling layer. In this study, the stability of SCC of filling layer is researched at three levels as paste, mortar and concrete by theory and experiment. Evaluation indices including bleeding (B), surface bubble rate (θ), thickness of paste (paste) and thickness of surface mortar (L) are proposed based on the theoretical calculation and analysis. The threshold viscosity of paste 0.394 Pa·s and mixture satisfied area are obtained at paste level based on the relationship between viscosity and B, θ of paste. The mixture satisfied area was defined at mortar level under criterions of maximum value of paste and slump flow. Optimal range of gap between neighboring aggregates (λca) 12.4 mm-14.1 mm is chosen by flow ability, passing ability, stable ability of SCC. These research results will help to further understand the stability of SCC.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2022, 68, 3; 501--522
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WZORCE HARMONII OPARTEJ NA GEOMETRIACH NIEEUKLIDESOWYCH W ARCHITEKTURZE WSPÓŁCZESNEJ. CZĘŚĆ I
Patterns of harmony based on non-Euclidean geometry in contemporary architecture. Part I
Autorzy:
Tobolczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440096.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
architektura
harmonia oparta na geometrii
forma brył geometrycznych
proporcja matematyczna w architekturze
architecture
harmony based on Non-Euclidean geometry
hyperbolic geometry in architecture
Opis:
Ład przestrzenny w architekturze oparty na proporcjach matematycznych i kompozycji prostych brył geometrycznych ma ugruntowaną tradycję sięgającą starożytności. Geometria euklidesowa, poszerzona w XVII wieku przez francuskiego matematyka i filozofa Kartezjusza (fr. René Descartes), aż do połowy XX wieku stanowiła nienaruszalną bazę architektonicznych poszukiwań twórczych w zakresie geometrii. Jednak wraz z doskonaleniem nowych technologii budowania opartych na żelbecie i stali oraz rozwojem cyfryzacji, w kręgach twórców architektury narastało przekonanie o potrzebie przekroczenia dotychczasowych ograniczeń klasycznej geometrii. Przełom dokonany w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych poprzedniego stulecia rozpoczął nową erę architektury opartej na geometriach nieeuklidesowych. W niniejszym artykule przedstawiono osiągnięcia pionierów (m.in. takich jak: Felix Candela, Maciej Nowicki, Frei Otto), którzy przyczynili się do wypracowania nowych wzorców dynamicznej ekspresji we współczesnej architekturze. Celem artykułu badawczego jest prezentacja indywidualnych osiągnięć na tym polu kilku wybitnych twórców. Przeprowadzona analiza i studium przypadków wykazują śmiałość nowoczesnych kompozycji architektonicznych opartych na układach nieliniowych w stosunku do tradycyjnej modernistycznej architektury. Praca ma wartość edukacyjną i praktyczną, stanowiąc źródło wiedzy i inspiracji dla współczesnej twórczości architektonicznej.
The spatial order in architecture, based on mathematical proportions and compositions of simple geometric solids, has a strongly established tradition dating back to antiquity (Ancient Egypt, Babylon, Greece). The greatest contribution to the creation of the European fundamentals of this type of harmony laid Pythagoreans, Plato and Euclid. The Euclidean geometry, extended in 3D dimensions in the 17th century by the French mathematician and philosopher Descartes (fr. René Descartes), was an inviolable base of architectural exploration of the geometry up to the middle of the 20th centuries. However, with the development of new building technologies based on reinforced concrete & steel and along with the development of digitization, modern engineers and architects felt the need to exceed the existing limitations of classical geometry. The breakthrough, made in the fifties and sixties of the previous century, opened a new era of architecture based on Non-Euclidean geometry. This article presents the achievements of pioneers (i.e. Felix Candela, Maciej Nowicki, Frei Otto) who have contributed to the development of new patterns of dynamic expression based on hyperbolic geometry in modern architecture. The purpose of this research article is to indicate individual achievements in this field by several prominent creators. The analysis and case study in the article demonstrated the boldness of modern architectural compositions based on non-linear systems compared to traditional modernist architecture. The work has an educational and practical value to be a source of knowledge and inspiration for contemporary architects.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2019, 1(59); 31-42
2084-4689
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starożytne wzorce harmonii opartej na prostych bryłach geometrycznych w architekturze współczesnej
The Ancient Patterns of Harmony Based on Simple Geometric Solids in Contemporary Architecture
Autorzy:
Tobolczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509426.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
architektura
harmonia oparta na geometrii
forma brył geometrycznych
proporcja matematyczna w architekturze
architecture
harmony based on geometry
form of geometric volumes
mathematical proportion in architecture
Opis:
architektura harmonia oparta na geometrii forma brył geometrycznych proporcja matematyczna w architekturze
architecture harmony based on geometry form of geometric volumes mathematical proportion in architecture
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2018, 61(4) Architektura; 61-71
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determining the optimal distance between buildings based on the solar altitude angle to facilitate appropriate illumination in residential interiors in accordance with current legislation
Wyznaczanie optymalnej odległości między budynkami i dopuszczalnej wysokości projektowanego budynku na podstawie wysokości słońca
Autorzy:
Bartnicka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174412.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
distance between buildings
N-S orientation
building
solar altitude angle
H/W ratio
access of sunlight
odległość między budynkami
orientacja N-S
budynek
wysokość słońca
proporcja H/W
dostęp światła słonecznego
Opis:
The article touches upon the subject of the availability of sunlight in residential interiors. The distance between buildings is one of the crucial factors responsible for the penetration of sunlight into interiors. The optimal distance can be calculated algebraically and to determine the output data it is sufficient to know the location of the obscuring building in relation to the north. The aim of the article is to propose an alternative way to check the access of sunlight without the need to create a 3D model and computer simulation. Using the presented method, it is possible to determine the optimal distance between buildings, which will guarantee no shading to the existing building. The proposed solution derives from the graphic approach to this subject presented in Mieczysław Twarowski’s book Słońce w architekturze [The Sun in Architecture], i.e. to the so-called sun ruler. The author proposes to change the graphic plotting of the shadow into an algebraic conversion of the distance between buildings. For the calculations, known formulas for the height of the sun (α) and for the azimuth of the sun (γ) were used. As a result of the analysis of spatial layouts of buildings and the possibility of shading, original formulas for calculating the distance between buildings were derived. The obtained result reflects the proportion between the distance and height of the building (W = xH) at a specific time for the selected latitude. The publication proves that it is possible to determine the optimal distances between buildings in an algebraic way without the need for CAD programs. The presented formulas may be used as an instrument for checking the correctness of the non-shading charts presented by investors in multi-family housing projects. At the same time, these formulas can be used to calculate the approximate height of the proposed building depending on the expected distance between that building and existing buildings.
W artykule poruszono tematykę dostępności światła słonecznego do wnętrz mieszkalnych. Jednym z niezwykle istotnych czynników odpowiadających za przenikanie światła słonecznego do wnętrz jest odpowiednia odległość pomiędzy budynkami. Optymalną odległość można wyliczyć algebraicznie, a do ustalenia danych wyjściowych wystarczy informacja, jakie jest usytuowanie budynku przesłaniającego względem kierunku północy. Celem artykułu jest zaproponowanie alternatywnego sposobu sprawdzania dostępu promieni słonecznych bez konieczności tworzenia modelu 3D oraz symulacji komputerowej. Za pomocą przedstawionej metody można określić optymalną odległość pomiędzy budynkami, przy której zachowaniu nie nastąpi zacienianie budynku istniejącego. Proponowane rozwiązanie wywodzi się z graficznego podejścia do tej tematyki prezentowanego w książce Mieczysława Twarowskiego Słońce w architekturze, czyli do tzw. linijki słońca. Autorka proponuje przemianę graficznego wykreślania cienia na algebraiczne przeliczanie odległości między budynkami. Do przeliczeń wykorzystane zostały znane wzory na wysokość słońca (α) i na azymut słońca (γ). W wyniku analiz układów przestrzennych budynków i możliwości zacieniania wywiedzione zostały autorskie wzory służące do przeliczania odległości między budynkami. Uzyskany wynik odzwierciedla proporcję między odległością a wysokością budynku (W = xH) w konkretnej godzinie dla wybranej szerokości geograficznej. W publikacji ukazano, że istnieje możliwość ustalenia optymalnych odległości pomiędzy budynkami w sposób algebraiczny, bez konieczności wykorzystywania programów CAD. Przedstawione wzory mogą stać się instrumentem sprawdzania poprawności wykresów braku zacieniania przedstawianych przez inwestorów w projektach zabudowy wielorodzinnej. Jednocześnie wzory te można wykorzystywać do wyliczania orientacyjnej wysokości budynku projektowanego w zależności od przewidywanej odległości pomiędzy nim a budynkami istniejącymi.
Źródło:
Architectus; 2022, 3 (71); 87--94
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Did the Sex Ratio at Birth Reflect Social and Economic Inequalities? The Pilot Study from the Poznań Province, 1875–1913
Autorzy:
Liczbińska, Grażyna
Sobkowiak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368002.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
urban / rural localities
married / unmarried women
sources of environmental stress
sex ratio at birth
adverse living conditions
obszary miejskie / wiejskie
kobiety zamężne / niezamężne
źródła stresu środowiskowego
proporcja płci po urodzeniu
niekorzystne warunki życia
Opis:
The goal of this study was to examine whether and to what extent sex ratio values at birth may have reflected social and economic inequalities in the Province of Poznań (German: Provinz Posen) in the last decades of the 1800s and early 1900s. It was assumed that maternal economic, social and emotional well-being differed according to the size of the place of residence (Poznań / town / village) and her marital status (married / unmarried). In the population of the Province, urban areas (e.g., Poznań) and single motherhood were the predictors increasing the chance that the proportion of boys to girls at birth would decline below the biological norm. These factors could affect women during pregnancy through biological (physiological) mechanisms induced by adverse economic conditions (poverty, poor housing conditions, physical effort related to work and spatial mobility) and psychological stress (lack of social approval and support, social instability, occurrence of stigmatization, etc.). It is worth noting, however, that the variability of sex ratio values at birth could also be due to other factors, not identified (captured) in this paper.
Celem pracy było sprawdzenie, czy i w jakim stopniu wskaźnik proporcji płci przy urodzeniu mógł odzwierciedlać nierówności społeczne i ekonomiczne w prowincji poznańskiej w ostatnich dekadach XIX i na początku XX wieku. W pracy założono, że ekonomiczny, społeczny i emocjonalny dobrostan matki różnił się ze względu na wielkość ośrodka zamieszkania (Poznań / miasteczko / wieś) i stan cywilny (kobiety niezamężne / mężatki). W populacji zamieszkującej prowincję poznańską obszary miejskie (np. Poznań) i samotne macierzyństwo były predyktorami zwiększającymi szansę na spadek proporcji chłopców do dziewczynek przy urodzeniu poniżej normy biologicznej. Czynniki te mogły działać na kobiety w ciąży poprzez mechanizmy biologiczne (fizjologiczne) indukowane niekorzystnymi warunkami ekonomicznymi (ubóstwo, złe warunki mieszkaniowe, wysiłek fizyczny związany z pracą, mobilność przestrzenna) i stresem psychologicznym (brak aprobaty i wsparcia społecznego, niestabilność społeczna, stygmatyzacja itp.). Warto podkreślić, że zmienność wskaźnika proporcji płci mogła wynikać również z innych czynników, które w tej pracy nie zostały zidentyfikowane (uchwycone).
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2020, 42; 95-121
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proporcjonalność wartości dóbr a zasada współmierności obrony koniecznej w polskim prawie karnym
Autorzy:
Sosik, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1336888.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
obrona konieczna
proporcjonalność
współmierność
wartość dóbr
zamach
dysproporcja dóbr
proporcja dóbr
kontratyp
self-defence/necessary defence
proportionality
commensurability
value of interests
attack
disproportion of interests
proportion of interests
justifications (defences to criminal liability)
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia problematykę proporcjonalności wartości dóbr w kontekście warunku współmierności obrony koniecznej do niebezpieczeństwa wynikającego z bezprawnego i bezpośredniego zamachu na określone dobro chronione prawem. Celem opracowania jest przeprowadzenie analizy owego warunku współmierności poprzez dokonanie wykładni pojęcia konieczności obrony oraz ustalenie czy z tego warunku wynika obowiązek zachowania proporcji wartości dóbr pozostających w kolizji w danej kontratypowej sytuacji. Aby osiągnąć zarysowany cel, autor artykułu posługuje się przede wszystkim metodą formalno-dogmatyczną oraz metodą analizy judykatury. Choć warunek proporcjonalności dóbr nie jest wyrażony expressis verbis w treści przepisów regulujących instytucję obrony koniecznej w polskim prawie karnym, taka analiza wydaje się być zasadna w szczególności z uwagi na powszechnie funkcjonujący w doktrynie oraz orzecznictwie pogląd jakoby rażąca dysproporcja dóbr była w obronie koniecznej niedopuszczalna. Autor w swojej analizie dokonuje krytycznej oceny wskazanego wyżej poglądu.
This paper presents the issue of the proportionality of interests in the context of the condition of commensurability of self-defence with the danger arising from an unlawful and direct attack on a specific interest protected by law. The aim of the study is to analyse this condition of commensurability by construing the notion of the necessary defence and by determining whether this condition implies an obligation to retain the proportion of the value of interests in conflict the case of specific defences to criminal liability. In order to achieve this goal, the author primarily employs the formal and dogmatic method as well as the method of analysing judicial decisions. While the condition of proportionality of interests is not expressly contained in the regulations governing the institution of self-defence in Polish criminal law, such an analysis seems justified, in particular, because of the view commonly held in the doctrine and case law whereby a glaring disproportion of interests is inadmissible in self-defence. In his analysis, the author presents a critical assessment of the aforementioned view.
Źródło:
Ius Novum; 2020, 14, 4; 66-79
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumowanie per analogiam w prawie precedensowym: dwa ujęcia analogii
Analogical reasoning in precedential law: Two accounts of analogy
Autorzy:
Koszowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806719.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analogia
per analogiam
rozumowanie
wnioskowanie
z podobieństwa
argumentum
a simili
model
teoria
ujęcie
precedens
sądowy
precedensowe
stosowanie
prawo
intuicja
racjonalny
zasada
reguła
proporcja
analogy
analogical
reason
reasoning
inference
from
similarity
argument
a simile
theory
account
judicial
precedent
precedential
applying
law
intuition
intuitive
rational
Opis:
Oprócz zwięzłego przedstawienia modelu precedensu z reguł w artykule zostały opisane dwa podstawowe ujęcia (modele, koncepcje) rozumowania per analogiam w prawie precedensowym. Pierwsze z nich zostało nazwane faktualnym, a drugie racjonalnym. Terminologia ta jest podyktowana tym, że w ramach modelu faktualnego do ustalenia istotnego podobieństwa między porównywanymi stanami faktycznymi dochodzi za pośrednictwem, nie do końca dostępnej dla ludzkiego poznania, intuicji tudzież emocji albo rezultatu, jaki – z jakichś innych przyczyn – pożądany jest w danym przypadku. Natomiast zgodnie z założeniami modelu racjonalnego podobieństwo to jest stwierdzane poprzez odwołanie się do pojęcia „precedensowych racji” oraz „faktów sprawczych” sprawy precedensowej i odpowiedników tych faktów w sprawie, której skutki prawne chcemy poprzez sięgnięcie do rozumowania z analogii dopiero określić. W efekcie sposób stawiania ostatecznych konkluzji jest w tym ujęciu prawniczej analogii bardziej przejrzysty i przewidywalny. Drugie natomiast, faktualne ujęcie takiej analogii, poza tym, że pozostaje bardziej tajemnicze („mistyczne”), zdaje się w większym stopniu umożliwiać sędziom wydawanie sprawiedliwych, w ich mniemaniu lub w mniemaniu społeczeństwa, rozstrzygnięć, zwłaszcza gdy ten, kto stawia wnioski per analogiam, jest osobą odznaczającą się dużą wiedzą prawniczą i doświadczeniem życiowym. Oprócz modelu faktualnego i racjonalnego w artykule została przedstawiona również koncepcja, która sprowadza rozumowanie z analogii do proporcji (A:B jest jak C:D), oraz takie ujęcie wnioskowania a simile, w którym o wystąpieniu istotnego podobieństwa przesądza nie podobieństwo między faktami porównywanych spraw, lecz sama możliwość objęcia tych faktów jakaś ogólną zasadą (regułą).
Apart for the concise presentation of the rule-based model of binding judicial precedent, this article describes two basic accounts of analogical reasoning in precedential law. The first account has been named: the factual model and the second: the rational model. This terminology was adopted due to the fact that judgment of similarity within the factual model is deemed to be a direct result of the very facts of the cases being compared, or of the unfathomed mystical workings of human intuition (emotions) or the outcome desired for the case at hand. The rational model, in turn, is based upon the notion of precedential reasons and casual facts, which are the facts that are relevant in the light of such reasons. Dependence upon these two notions makes the rational model more predictable and explicable. In certain circumstances, however, analogy to proceeds needs therein some additional factors which do not stem from the gist of that model. The factual model, unpredictable though it may seem to be, is faster and apt to provide us with just, or socially desirable, conclusions, especially when utilized by a person of a great legal knowledge and experience. Two other possible accounts of analogical reasoning in precedential law, i.e. the principle-based model and the proportional model, have been rebutted. The reason is: lack of analogical pattern of thinking involved and serious difficulties in its forensic application respectively.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2015, 25, 1; 7-41
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pitagorejski model ustroju doskonałego
Pythagorean Model Of the Perfect Political System
Autorzy:
Gajda-Krynicka, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953971.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
utopia
państwo doskonałe
ustrój polityczny
sprawiedliwość
Platon
pitagoreizm
pitagoreizm hellenistyczny
arche-zasada
miara
proporcja
Archytas
Okellos z Leukanii
Hippodamos z Miletu
Zaleukos
Charondas
Theagenes
Euryfamos z Metapontu
Utopia
perfect state
political system
justice
Plato
Pythagoreanism
Hellenistic Pythagoreanism
arche-principle
measure
proportion
Ocellus Leucanus
Hippodamus of Miletus
Zaleucus
Euryphamus of Metapontum
Opis:
In history of philosophy the origin of the first plans of the perfect political system, called an ideal one, or – from the time Thomas More’s Utopia was published – a utopian one, is usually associated with Plato’s philosophy in which the model of the perfect state has its justification in a transcendent principle of reality: in The State – in the supersensible world of ideas; in Laws – in the world of the principles that are inaccessible to the sensual inspection, i.e. ἀρχαί. However, already Aristotle’s testimony points to the fact that the perfect state was written about long before the times of Plato. Studies of the Pythagorean philosophy that originated before Plato, allow the statement that its followers saw the imperfection of the political systems that they knew, and also they knew its causes, which they perceived in infringement by political structures of the principle of universal justice that is omnipresent in the universe. The first plans of the perfect system must have been originated already in the first, so-called old Pythagorean union; however, the state of the writings by the Pythagorean philosophers does not allow their detailed reconstruction. On the basis of fragments and the doxographic evidence that are preserved and recognized as authentic we can only infer that they thought that the state-polis as a microcosmos in its structure should imitate the structure of the universe – the model and pattern of perfection for all beings constituting the universe, which can be reduced first of all to the conviction that in all the aspects of its functioning it should be subjected to the measure, harmony and proportions determined by universal justice. We find a confirmation of such a conception of the perfect system in the collection of the so-called Pythagorean apocryphal works preserved to our times – works that were written towards the end of the 4th or at the beginning of the 3rd century B.C., and popularized under the names of “old” Pythagoreans (like Charondas, Zaleukos, Archytas of Tarentum, Ocellus, Hippodamus of Miletus, Aresas, Diotogenes, Sthenidas, Ecphantus, Euryphamus of Metapontum), transmitted by late philosophers and compilers, like Porphyrius, Iamblichus or Stobaeus. Since the standpoints of various researchers as to the dating and origin of those writings differ from one another, it should be accepted that they were written either as imitations of the old-Pythagorean writings that have not been preserved, or they developed, according to Pythagorean teaching on the principles and the universe, findings included in the so-called Πυϑαγορικὰ ὑπομνήματα. Among those apocryphal works we find a lot of writings explicitly or implicitly devoted to the question of the perfect political system: the very form of politeia, the authority, status and obligations of the ruler, laws and their sources, the status and obligations of citizens, education, ethical and moral norms. All these writings share acceptance of a definite model for the perfect system: it is the universe and its structure. According to the old-Pythagorean teaching about two principles-ἀρχαί, the universe consists of the rational principle containing proportion and measure (πέρας), and the principle devoid of this measure and proportion (ἄπειρον). In the structure of the universe the rational principle puts its measure and proportion on the irrational principle – which is manifested in the proper numerical relations, in the harmony of oppositions, in the equilibrium of coming into existence and disappearance of all the beings the universe consists of, as well as in the eternal existence and invariability of the very universe. Disturbance of the proper proportions of the structure causes its disintegration. The authors of the pseudo-Pythagorean writings perceive the causes of political upheavals and falls of states in such disturbances of the proper proportions and relations in the field of polis. Hence the perfect political system is one that in the micro scale imitates the correctness of the structure of the universe, which should be manifested in proper relations between the ruler or the authority and the citizens, and in passing proper laws that should be a “translation” of the law of universal justice into the language of human decisions in citizens’ ethical and moral actions. Hence Pythagorean apocryphal works are a proof that long before Plato philosophers wrote about the perfect political system.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 55-96
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies