Temat: principle of rule of law - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: „W tej Rzeczypospolitej prawo królem, prawo senatorem, prawo szlachcicem”. Idea nadrzędności prawa i jej praktyczne konsekwencje w realiach staropolskiej przedkonstytucyjnej monarchii „mieszanej” (XVI–XVIII wiek)
“In this Commonwealth, the Law is a King, the Law is a Senator and the Law is a Nobleman”. The Rule of Law Principle and its Practical Consequences in the Reality of Old-Polish Pre-Constitutional Mixed Monarchy
Autorzy:: Kucharski, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1927191.pdf
Data publikacji:: 2021-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: zasada rządów prawa
Rzeczpospolita Obojga Narodów
historia prawa
prezentyzm
rule of law principle
Polish-Lithuanian Commonwealth
history of law
presentism
Opis:: Artykuł poświęcony jest problemowi używania współczesnej terminologii prawnej w badaniach naukowych dotyczących przednowoczesnego i przedkonstytucyjnego systemu prawnego. Główny przedmiot analizy to istnienie zasady rządów prawa w Rzeczpospolitej Polsko-Litewskiej między XVI a XVIII w. Autor stara się ustalić czy jest w ogóle usprawiedliwione odwoływanie się do współczesnej idei rządów prawa by opisać system rządów w Rzeczpospolitej? A jeśli tak, to jak tego dokonać by uniknąć prezentyzmu? Autor stara się sformułować zespół cech dotyczących zasady rządów prawa, które można by odnieść do Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Próbuje też ustalić zestaw warunków, które były konieczne do rozwoju idei rządów prawa w przednowoczesnej rzeczywistości.
The presented article is devoted to using present-day legal terminology in scientific research on pre-modern and pre-constitutional states’ legal systems. The main focus of analysis is the rule of law principle existence between the 16th and 18th centuries in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author tries to establish whether this is even justified to use the modern idea of the rule of law to describe the Polish-Lithuanian pre-partitions political system? And, if so, how technically do that to avoid presentism? The author tries to formulate a set of features concerned with the rule of law principle applicable to the Polish-Lithuanian Commonwealth. He also tries to determine the set of conditions necessary for the rule of law principle to blossom in pre-modern reality fully
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 63-78
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Deliberatywna filozofia nauk administracyjnych
Deliberative Philosophy of Administrative Sciences
Autorzy:: Cern, Karolina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2170523.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:: administrative sciences
deliberative democracy
co-originarity of the rule of law and the principle of sovereignty
deliberative public philosophy
public rights
nauki administracyjne
demokracja deliberatywna
współźródłowość zasady praworządności i zasady demokracji
deliberatywna filozofia publiczna
prawa podmiotowe publiczne
Opis:: W niniejszym artykule zostaje sformułowana teza o konieczności prowadzenia badań z zakresu deliberatywnej filozofii nauk administracyjnych. Wprzódy zostają wskazane trzy przesłanki ogólne do sformułowania tej tezy, tj: 1) zasada demokracji ujmowana na gruncie demokracji deliberatywnej jako współźrodłowa z zasadą praworządności; 2) deliberatywna filozofia publiczna, która w nastawieniu kontekstualno partykularnym ujmuje adresata prawa jako pełnoprawnego uczestnika namysłu nad prawem oraz 3) abstrakcyjna zasada autonomii woli, zgodnie z którą adresat prawa powinien móc także rozumieć siebie jako twórcę prawa. W krokach następnych te zasady ogólne analizowane są w kontekście triady nauk administracyjnych gwoli uszczegółowienia i kontekstualizacji tezy głównej.
This article formulates the thesis that research is needed in the field of deliberative philosophy of administrative sciences. First of all, three general premises for the formulation of this thesis are indicated, namely: 1) the principle of sovereignty, understood in deliberative democracy as co-original with the rule of law; 2) a deliberative public philosophy which, from a contextual and particularistic point of view, considers the addressee of law as a full participant in the debate on law; and 3) the abstract principle of autonomy of will, according to which the addressee of law should also be able to understand themselves as an author of law. In the following steps, these general premises are analysed in the context of the triad of administrative sciences in order to provide more detail and context for the main thesis.
Źródło:: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 4(33); 6-20
2082-3304
Pojawia się w:: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Environmental Rule of Law and Article 2 of the 1997 Polish Constitution
Zielone państwo prawne w świetle Artykułu 2 Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:: Karpus, Karolina
Karpus, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/6567772.pdf
Data publikacji:: 2023-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: principle of sustainable development
environmental rule of law
public participation in environmental matters
environmental constitutionalism
zasada zrównoważonego rozwoju
zielone państwo prawne
partycypacja społeczna w ochronie środowiska
zielony konstytucjonalizm
Opis:: The ongoing sustainable development transformation of socio-economic life in a contemporary state inevitably impacts its legal system. The concept of ‘environmental rule of law’ proposes a model regulatory approach based on the assumption that the rule of law is a prerequisite for effective enforcement of environmental protection in a democratic country. Presently, one of the main challenges in that regard is the problem of public authorities lacking efficiency in enforcing environmental law. For this reason, a critical assessment of Art. 2 of the Polish Constitution is required in order to establish the extent to which the recognition of the concept has already taken place in the Polish legal system and to form recommendations on the necessary research into the rule of law conducted from the joint perspective of constitutional and environmental law in the context of international obligations of the Polish State.
Transformacja życia społeczno-gospodarczego w kierunku zrównoważonego rozwoju nieuchronnie oddziałuje na system prawa współczesnego państwa. Koncepcja „zielonego państwa prawnego” to modelowe podejście regulacyjne oparte na założeniu, że poszanowanie zasady demokratycznego państwa prawnego stanowi niezbędny wymóg, od którego zależy skuteczne wdrażanie ochrony środowiska w demokratycznym kraju. Obecnie jednym z głównych wyzwań w tym zakresie jest brak efektywności władzy publicznej w egzekwowaniu przestrzegania prawa ochrony środowiska. Z tego względu konieczne jest dokonanie krytycznej oceny Art. 2 Konstytucji, prowadzącej do ustalenia stopnia rozpoznania koncepcji w polskim systemie prawnym i do przedstawienia rekomendacji odnośnie kierunków niezbędnych badań nad zasadą demokratycznego państwa prawnego, realizowanych w sposób łączący perspektywę prawa konstytucyjnego z prawem ochrony środowiska, z uwzględnieniem międzynarodowych zobowiązań państwa polskiego.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 237-249
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Granice interpretacji zasady demokratycznego państwa prawnego
Limits of the interpretation of the democratic rule of law principle
Autorzy:: Bałaban, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692914.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Constitutional Tribunal
democratic rule of law
principle of budgetary equilibrium
postponement of decisions of the Constitutional Tribunal
Trybunał Konstytucyjny
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada równowagi budżetowej
odraczanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego
Opis:: Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland contains a provision with an overwhelming normative potential, which was already known at the time of its introduction (29 December 1989) into the Constitution of the Polish People’s Republic and its continuation in an unchanged form in a newly adopted constitutional act on 2 April 1997. In 1989 it was supposed to become an ‘antidote’ to the doctrine of the ideologisation of the Constitution, replacing the rule that ‘The People’s Republic of Poland is a socialist state’ contained in Article 1 of the Constitution. In 1997, its revolutionary role was replaced by the role of the legal value, understood in two ways. Firstly, it was supposed to be the basis for a system of detailed principles, tools and guarantees necessary to build an efficient democratic and just state. Secondly, it was supposed to create a presumption of the dominance of such an idea and be a source of exponential interpretations that would supplement and improve the functioning of a new, classical formula of the state. The three-component constitutional formula of the rule of law, democracy and justice means the coupling of legal and axiological tools in defence of the state, nation and citizens (individuals). Its division into threeseparate elements (the rule of law, a democratic state, a just state), encountered in constitutional law textbooks, weakens this formula and also diminishes the importance of its three derivatives. The democratic and ‘justice’ element of this principle, if we are to seek its own separate, independent meanings, is developed in further principles and norms of the Constitution. An important question as to the scope of the effect of broad interpretations of the principle of a democratic rule of law is the search for interpretations that are erroneous and burdened with consequences. Thisgroup, I believe, includes the problem of the Constitutional Tribunal postponing the entry into force of decisions declaring the loss of validity of a binding normative act contrary to an act of higher legal force and the problem of the significance of the principle of budgetary equilibrium for the case-law of the Constitutional Tribunal.
Artykuł 2 Konstytucji RP zawiera przepis o nader znacznym potencjale normatywnym, co było wiadome w chwili jego wprowadzania (29 grudnia 1989) do Konstytucji PRL i utrzymania go w niezmienionej formie w nowo uchwalonym 2 kwietnia 1997 r. akcie konstytucyjnym. W 1989 r. miał się stać „odtrutką” na doktrynę ideologizacji konstytucji, zastępując zawartą w art. 1 dotychczasową zasadę „PRL jest państwem socjalistycznym”. W 1997 r. jego dotychczasową rewolucyjną rolę zastąpiła rola wartości prawnej dwojako rozumianej. Po pierwsze, miał być podstawą systemu szczegółowych zasad, narzędzi i gwarancji niezbędnych do budowy sprawnego demokratycznego i sprawiedliwego państwa. Po drugie, miał stwarzać domniemanie dominowania takiej idei i być źródłem interpretacji wykładniczych uzupełniających i usprawniających funkcjonowanie nowej, klasycznej formuły państwa. Trójskładnikowa konstytucyjna formuła państwa prawnego, demokratycznego i sprawiedliwego oznacza sprzężenie narzędzi prawnych i aksjologicznych w obronie państwa, Narodu i obywateli (jednostek). Jej rozbicie na trzy oddzielne elementy (państwo prawne, państwo demokratyczne, państwo sprawiedliwe), spotykane w podręcznikach prawa konstytucyjnego, osłabia tę formułę, a także umniejsza znaczenie trzech jej pochodnych. Element demokratyczny i „sprawiedliwościowy” omawianej zasady, jeśli mielibyśmy poszukiwać jego odrębnych, samoistnych znaczeń, rozwinięty jest w dalszych zasadach i normach Konstytucji. Istotnym pytaniem co do zakresu konsekwencji szerokich zabiegów interpretacyjnych zasady demokratycznego państwa prawnego jest poszukiwanie interpretacji błędnych i zarazem brzemiennych w konsekwencje. Do tej grupy należy, jak sądzę, problem odraczania przez Trybunał Konstytucyjny wejścia w życie wyroków o utracie mocy obowiązującej aktu normatywnego sprzecznego z aktem o wyższej mocy prawnej oraz znaczenia dla orzecznictwa Trybunału zasady równowagi budżetowej.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 53-59
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Konstytucyjne podstawy ładu publicznego w administracji w świetle Konstytucji oraz orzecznictwa. Zagadnienia wybrane
Autorzy:: Zdyb, Marian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/609461.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: public administration
Polish Constitution
principle of separation of powers
rule of law
right to a fair trial
legislation
legal certainty
human dignity
common good
administracja publiczna
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
zasada podziału władz
zasada państwa prawnego
prawo do sądu
legislacja
pewność prawa
godność człowieka
dobro wspólne
Opis:: The building of the new system of the Republic of Poland requires relevant configuration of public order in administration. Crucial to this are currently: the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, the verdicts of the Polish Constitutional Tribunal and administrative courts as well as established doctrine. In this regard, what is required is the precise identification of key standards, principles and values. The letter undoubtedly necessitates the analysis of the principle of separation of powers, the rule of law, the right to a fair trial, the principle of respect for human dignity and drawing attention to the dysfunctionality of the public order. Substantial problems in this domain may be related to law's creation and application, and a clear definition of axiological grounds of the existing legal order. By necessity, in this article only some of them are presented, e.g. concerning indefinite terms, legitimization of law, justice in law, legal security, legal certainty, protection of acquired rights and legitimate expectations, and the principle of appropriate legislation. The aim of the author of this article is to provoke an in-depth debate over the issue connected with search for optimal model of the order in the sphere of public administration in the perspective of new challenges.
Budowa nowego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wymaga odpowiedniego ukształtowania ładu publicznego w administracji. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma aktualnie Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także ukształtowane na jej podstawie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (jak również sądów administracyjnych) oraz utrwalone poglądy doktryny. Niezbędne w tym zakresie staje się dokonanie identyfikacji podstawowych standardów, zasad i wartości. Wiąże się to niewątpliwie z koniecznością analizy m.in.: zasady podziału władz, zasady państwa prawnego, prawa do sądu, problemu poszanowania godności człowieka oraz zwrócenia uwagi na zagadnienie dysfunkcjonalności ładu publicznego. Istotne problemy w tym kontekście wiązać się mogą z tworzeniem i stosowaniem prawa oraz z wyraźnym określeniem aksjologicznych podstaw obowiązującego porządku prawnego. Z konieczności w artykule prezentowane są tylko niektóre nich, np. związane z zagadnieniami pojęć niedookreślonych, legitymizowaniem prawa, sprawiedliwością w prawie, bezpieczeństwem prawnym, pewnością co do prawa, ochroną praw nabytych i maksymalnie ukształtowanych ekspektatyw oraz naruszeniem zasad przyzwoitej legislacji. Zamiarem autora opracowania jest sprowokowanie pogłębionej dyskusji nad zagadnieniem związanym z poszukiwaniem optymalnego modelu ładu w sferze administracji publicznej w perspektywie nowych wyzwań.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
0458-4317
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Krytyka prawa przez autorów tekstów prasowych w kontekście zasady demokratycznego państwa prawnego
Criticism of law by the press in the context of the principle of the rule of law
Autorzy:: Gmerek, Karolina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1596377.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: principle of the rule of law
principle of proper legislation
criticism of law
krytyka prawa
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada poprawnej legislacji
Opis:: Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza zjawiska krytyki prawa przez autorów tekstów prasowych. Zagadnienie zostało omówione w kontekście jednej z zasad współtworzących zasadę demokratycznego państwa prawnego – zasady poprawnej legislacji. Punktem wyjścia analizy materiału empirycznego jest charakterystyka zasady poprawnej legislacji jako zasady prawa w ujęciu systemowym oraz zasady demokratycznego państwa prawnego, z której zasada poprawnej legislacji (jak szereg innych norm-zasad) została wyinterpretowana.
The main purpose of this article is to show certain aspects of the phenomenon of the criticism of law bythe press (by journalists and other authors). This issue is discussed in the contextof one of the norm-principles of law co-creatingthe principle of the rule of law – the principle of proper legislation. The legislative process in a democratic state is determined by legal norms. Some of them are thenorm-principles of law (principles of law in a directive sense)which collectively makeup the principleof proper legislation. This norm-principle of lawsets certain obligations for the legislator. The way in which the lawmaker fulfills them is subjected to criticism by the press.
Źródło:: Acta Iuris Stetinensis; 2016, 14, 2; 75-87
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:: Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Mediation Principles in the Civil Society and Features of Their Application in the Educational Environment of Ukraine
Autorzy:: Sheremet, Anzhelika
Blashchuk, Tetiana
Ishchuk, Serhii
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/18653956.pdf
Data publikacji:: 2022-09-27
Wydawca:: Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:: mediation
alternative dispute resolution
principle
rule of law
educational environment
civil society institutions
confidentiality and voluntariness
Opis:: Aim. The main purpose of research presented in this article is to analyse mediation principles as an alternative way of dispute resolution and features of their application in the educational environment of Ukraine. For which purpose it was necessary to perform the following tasks: - the concept and role of mediation principles were studied; - certain types of mediation principles were defined; - the essence and significance of the most important mediation principles were revealed; - and the application of mediation principles in Ukraine was clarified. In Ukraine, civil society institutions have been trying on their own to introduce and promote mediation as a way of alternative dispute resolution. However, systemic problems of access to justice require finding other ways to resolve conflict situations. Mediation becomes especially relevant in the context of COVID-19 coronavirus pandemic, when access to the court system is limited. Methods. The study is based on the analysis of enacted regulations and their comparison in different countries, as well as information obtained from the study of literature, including works by authors of both legal and other social sciences where mediation is used as a means of compromise, including psychology, medicine, ecology, along with the use of tools and comments specific to the study of law. To study the prospects and effective application of mediation principles in the educational environment, sociological surveys of various participants of the educational process were conducted. Results. The results of study showed that certain types of mediation principles are applied in different countries taking into account the peculiarities of national legal systems. Notwithstanding, such principles as the rule of law, the principle of equality (equal rights) of the parties, the principle of voluntariness, confidentiality and mediator behaviour (independence and impartiality, trust and justice) are applied in most of the studied national models of mediation, consequently they can be called fundamental. The survey results have revealed the readiness of the educational environment to introduce mediation as a tool for resolving conflicts in the educational environment. In Ukraine, the draft law “On Mediation” defines general principles of mediation; however, the problem is insufficiently clear criteria for disputes that cannot be transferred to mediation. In addition, the principle of the rule of law should be defined as one of the fundamental principles of mediation. Conclusions. The specifics of the implementation of mediation principles in Ukraine and their correlation with the principles of the judicial process require further research.
Źródło:: Journal of Education Culture and Society; 2022, 13, 2; 231-250
2081-1640
Pojawia się w:: Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: O niepołączalności ról procesowych organów jednostek samorządu terytorialnego
On the incompatible procedural roles of local self-government bodies
Autorzy:: Kmieciak, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1036881.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: local self-government bodies
administrative proceedings
impartiality of adjudication
exclusion of an authority from settling a case
principle of the rule of law
organy jednostek samorządu terytorialnego
postępowanie administracyjne
bezstronność orzekania
wyłączenie organu od załatwienia sprawy
zasada praworządności
Opis:: W artykule przedstawiono analizę zagadnienia dopuszczalności prowadzenia przez organy jednostek samorządu terytorialnego (wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) postępowania administracyjnego w sprawach, w których jednostki te mają interes prawny, czyli są traktowane jako strony. W ocenie autora w takich przypadkach organy jednostek samorządu terytorialnego tracą zdolność do prowadzenia postępowania (podlegają wyłączeniu od załatwienia sprawy). Krytycznie odniósł się on do uchylenia w 1994 r. przepisu, który stanowił wprost o wyłączeniu tych organów. Od tego czasu, zarówno w nauce prawa, jak i w orzecznictwie sądowym, trwają spory, czy podstawą wyłączenia mogą być przepisy art. 24 § 1 pkt 1 i 4 Kodeksu postępowania administracyjnego. Autor postuluje szybką zmianę Kodeksu – uzupełnienie przepisów art. 25 o uregulowanie stanowiące treść uchylonego w 1994 r. art. 27a i niewielką korektę obecnego art. 26. Stawia on zarazem pytanie, czy legislatywie wystarczy odwagi do dokonania tych zmian.
The article presents an analysis of the permissibility of conducting administrative proceedings by local self-government bodies (commune heads, mayors and city presidents) in cases in which these bodies have a legal interest, that is, are treated as parties. In the author’s opinion, in such cases local self-government bodies lose the ability to conduct the proceedings (are excluded from settling a case). The author takes a critical stance towards the repeal of a provision in 1994 that explicitly referred to the exclusion of these bodies. Since then, both in legal science and in judicial practice, there have been disputes as to whether such exclusion can be based on the provisions of Article 24 § 1 point 1 and 4 of the Code of Administrative Procedure. The author calls for a rapid amendment of the Code, supplementing Article 25 with a regulation constituting the content of Article 27a which was repealed in 1994, and making a minor revision of the existing Article 26. The question of whether the legislature has enough courage to make these changes is also addressed.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 4; 83-95
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Pojęcie dobra wspólnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:: Jarczak, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/449447.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:: the common good
the Constitutional Court
the principle of the common good
the democratic rule of law
dobro wspólne
Trybunał Konstytucyjny
zasada dobra wspólnego
zasada demokratycznego państwa prawa
Opis:: The subject of this article is to present the principle of the common good and attempt to define the concept of the common good in the jurisprudence of the Polish Constitutional Court. Although the principle of the common good is the supreme constitutional principle, the Constitutional Tribunal has not worked out one definition of the common good. The Constitutional Tribunal invokes the concept of the common good in particular directly as the right or one of the reasons justifying the restriction of freedom and constitutional rights or as an axiological basis for the reasons for restricting constitutional freedoms and rights. The Constitutional Tribunal for the resolution of individual cases only supports the concept of the common good.
Źródło:: Polonia Journal; 2017, 5-6; 131-145
2083-3121
Pojawia się w:: Polonia Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Prawo intertemporalne w państwie prawnym
Intertemporal law in a state ruled by law
Autorzy:: Mikołajewicz, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693416.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: rule of law/principle of the rule of law/principle of the state ruled by law
intertemporal law
dignity of the person
principle of law
transitional law
principle of lex retro non agit
retroactivity of the law/retroactive law
institutional reality
państwo prawne
prawo intertemporalne
godność ludzka
zasada prawa
prawo przejściowe
zasada lex retro non agit
retroaktywność prawa
rzeczywistość instytucjonalna
Opis:: This paper aims at presenting the rudimental relationships between so-called intertemporal law and the principle of the state ruled by law. This principle is considered to be embedded in the ontological structure of the law as defined by the constitutionally declared recognition of human dignity as the source of individual rights and freedoms, and therefore the rights and freedoms that may not be arbitrarily disposed of, since the absence of arbitrariness (in the sense that no man can ever be a means of the law but always its goal) is an inherent feature of the law founded on the bonds with human dignity. After examination of the philosophical, normative, cognitive and historical context of intertemporal law, the issues of intertemporal law itself have been briefly summarised. The question of intertemporal law remains strictly connected with the principle of the state ruled by law considered as acumulatively understood principle of principles designed to implement an accepted concept of the state ruled by law. The principle of the state ruled by law protects the following three fundamental values associated with intertemporal issues: human freedom, legal certainty, and clarity and transparency of the law (which may also be considered to be a manifestation of legal certainty) protected, inter alia, under the principles of legislative correctness. It is precisely the principle of the state ruled by law that is the fundamental determinant of the legal correctness of legislative decisions concerning any intertemporal regulation, while its primary function is to protect individuals against illegitimate activities of public authorities.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono podstawowe związki między tzw. prawem intertemporalnym a zasadą państwa prawnego. Zasadę tę osadzono w strukturze ontycznej prawa wyznaczanej deklarowanym konstytucyjnie uznaniem godności ludzkiej za źródło praw i wolności jednostki. Praw zatem niedysponowanych, albowiem jednym z aspektów prawa fundowanego na związkach z godnością ludzką jest jego niearbitralność (w sensie, że człowiek nie może być środkiem prawa, zawsze jest jego celem). Po rozpoznaniu kontekstu filozoficznego, normatywnego, kognitywnego i historycznego problematyki intertemporalnej skrótowo została przedstawiona ona sama. Problematyka prawa intertemporalnego pozostaje w ścisłych związkach z zasadą państwa prawnego, traktowaną jako koniunktywnie pojęta zasada zasad służących realizacji przyjętej koncepcji państwa prawnego. Zasada państwa prawnego chroni trzy podstawowe wartości łączące się z zagadnieniami intertemporalnymi. Pierwszą jest wolność ludzka; drugą ‒ pewność prawa, trzecią ‒ jasność i przejrzystość prawa (co skądinąd można traktować jako przejaw pewności prawa), której ochronie służą m.in. zasady poprawności legislacyjnej. To właśnie zasada państwa prawnego jest podstawowym wyznacznikiem prawnej poprawności decyzji prawodawczej co do stanowienia regulacji intertemporalnych, podstawową jej funkcją jest zaś ochrona jednostki przed nielegitymowanymi działaniami organów władzy publicznej.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 4; 11-27
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Precautionary proportionality principle as an instrumental preventive measure from the COVID-19: Can European human rights survive in the state of public health emergency?
Zasada proporcjonalnej ostrożności jako instrumentalny środek zapobiegawczy w walce z COVID-19: czy europejska koncepcja praw człowieka przetrwa stan zagrożenia zdrowia publicznego?
Autorzy:: Fan, Jizeng
Wang, Yuhong
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1730332.pdf
Data publikacji:: 2021-04-14
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: COVID-19
Europe
coronavirus
human rights
sovereignty
rule of law
fundamental rights protection
proportionality principle
precautionary principle
Europa
koronawirus
prawa człowieka
suwerenność
zasada praworządności
ochrona praw podstawowych
zasada proporcjonalności
zasada ostrożności
Opis:: Autorzy wychodzą z założenia, że koncepcja nieograniczonej suwerenności С.Schmitta nie jest pozbawiona wad. Zarówno brytyjska teoria prawa konstytucyjnego A. Dicey’a, jak i międzynarodowe instrumenty dotyczące praw człowieka wymagają, aby stosowanie środków ograniczających prawa człowieka było zgodne z zasadą proporcjonalności. Jednak te wymogi normatywne były rzadko wykorzystywane do sądowej kontroli przez dwa ponadnarodowe sądy w Europie. Odpowiednio, władze publiczne niektórych państw europejskich preferują bardziej radykalną zasadę ostrożności. Chociaż wykazuje ona większą skuteczność w powstrzymywaniu koronawirusa, wiążą się z jej stosowaniem liczne skutki uboczne. W odpowiedzi na wskazane problemy autorzy proponują w niniejszym artykule innowacyjną koncepcję zasady proporcjonalnej ostrożności.
The authors believe that the C. Schmitt’s notion of unconstraint sovereignty is not flawless. Both A. Dicey’s theory of British constitutional law and the international human rights instruments have required the measures of the derogation of human rights must be given in accordance with proportionality principle. However, these normative requirements have hardly been applied to the judicial scrutiny by the two supranational courts in Europe. Correspondingly, some European public authorities favour the more radical precautionary principle. Although this principle is more effective in suppressing the new coronavirus, it is associated with numerous side effects. Thus, the authors propose in this article an innovative concept of precautionary proportionality principle.
Źródło:: Przegląd Europejski; 2021, 1; 117-143
1641-2478
Pojawia się w:: Przegląd Europejski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Przestrzeganie zasady jawności postępowania sądowego w Polsce podczas stanu epidemii COVID-19. Wyniki badań empirycznych
Compliance with the Open Court Principle in Poland During the COVID-19 Epidemic. Results of Empirical Research
Autorzy:: Pilitowski, Bartosz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33724879.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: judges
open court principle
rule of law
professional values
COVID-19 pandemic
sędziowie
jawność rozpatrzenia sprawy
praworządność
wartości grupy zawodowej
pandemia COVID-19
Opis:: Artykuł dotyczy zasady jawności postępowania sądowego, która jest uznawana za ważną część prawa do sądu zagwarantowanego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i traktatach międzynarodowych. W artykule omówiono prawne podstawy i wyjątki od zasady jawności postępowania sądowego oraz jej znaczenie z perspektywy socjologicznej jako instytucji kontroli społecznej. Następnie autor omawia wyniki empirycznych badań praktycznego przestrzegania zasady jawności postępowania sądowego w czasie epidemii, które polegały na analizie zarządzeń prezesów sądów regulujących zasady wstępu do budynków sądów oraz na obserwacjach posiedzeń sądowych. Na koniec przedstawiono reakcje sędziów na zaobserwowane zagrożenia dla zasady jawności postępowania sądowego i porównano je z reakcjami na zagrożenia dla innych elementów prawa do sądu. Autor zastanawia się, jakie wnioski płyną z wyników tych badań dla zrozumienia przemian w zakresie systemu wartości grupy zawodowej sędziów w Polsce.
The article concerns the principle of open court, which is an important part of the right to a fair trial under the Constitution of the Republic of Poland and international treaties. It discusses the legal basis and exceptions to the principle of open court and its importance from the sociological perspective as an institution of social control. Next, the author discusses the results of empirical research on the practical observance of the open court principle during the state of epidemic. Orders of court presidents regulating access to court buildings and observation of court sessions are analysed. Finally, the author compares the reactions of judges to the observed threats to the principle of open court and compares them with the reactions to threats to other elements of the right to a fair trial. He discusses possible conclusions that can be drawn from the results of these studies for understanding the changes in the value system of the professional group of judges in Poland.
Źródło:: Zeszyty Naukowe KUL; 2023, 66, 2; 119-141
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Racjonalizacja polityki: o związku między demokracją a rządami prawa
The rationalisation of policy: on the relationship between democracy and the rule of law
Autorzy:: Raban, Ofer
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693201.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: civil liberties
political liberties
democracy
rule of law
checkerboard statutes
principle of rationality
wolności obywatelskie
wolności polityczne
demokracja
demokracja liberalna
rządy prawa
ustawy szachownicowe
zasada racjonalności
Opis:: What is the relation between democracy and the rule of law? Why did they develop more or less simultaneously, and why do we tend to conjoin them when describing good government? After all, theoretically, these two are: a non-democratic regime may operate with a robust rule of law (think of eighteenth-century England) while a government elected by popular vote mayflout the rule of law principles (think of Russia or Turkey or Pakistan). And yet, to repeat, there seems to be some mutual reinforcement – perhaps even some interdependence – between these two systems of political organisation. This article will survey the most common explanation for the confluence of democracy and the rule of law, and will then propose a new one – namely, that democracy and the rule of law complement each other in the rationalisation of government power.
Jaki jest związek między demokracją a rządami prawa? Dlaczego rozwijają się one mniej więcej równolegle i dlaczego zwykle je łączymy, opisując dobre rządzenie? Ostatecznie pod względem teoretycznym są różne: niedemokratyczny reżim może działać w ramach ugruntowanych rządów prawa (np. osiemnastowieczna Anglia), a rząd wybrany w powszechnych wyborach może łamać reguły prawne (np. Rosja, Turcja bądź Pakistan). Mimo to, powtórzmy, wydaje się, że zachodzi tu jakieś wzajemne wzmocnienie – być może nawet jakaś współzależność – między tymi dwoma systemami organizacji politycznej. W artykule zostaną przeanalizowane najczęściej przytaczane wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania demokracji i rządów prawa, a następnie zaproponowane nowe – tzn. że demokracja i rządy prawa uzupełniają się w racjonalizowaniu sprawowania władzy.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 4; 21-39
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: The concept of the State of Law
Pojęcie państwa prawnego
Autorzy:: Oniszczuk, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1185238.pdf
Data publikacji:: 2015-06-01
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: democratic state ruled by law
rule of law
legitimacy
legalism
law-abiding state principles
the principle of trust in the state and the law
demokratyczne państwo prawne
porządek prawny
praworządność
legalizm
zasada zaufania jednostki do państwa i prawa
zasady państwa prawnego
Opis:: Political systems of various states are currently described as the rule of law states, lawabiding states, democratic states ruled by law, lawful states, or law-governed states? Mostly, it is noticed that the states ruled by law are characterized by the fact that the power is exercised by the set of abstract principles which govern the conduct of all people (a general norm) by equal rules, in opposition to the state governed by people (the order of an individual or group of individuals). Such a state acts on the basis of law and within its limits. The above statement corresponds with the apprehension of the law-abiding state. The law observing state is formally characterized by functioning on the basis of, and within the limits of law whereas its substantial dimension means that the law is equal (equal for everyone). This description is not sufficient to characterize the rule of the law state. It is only a fragment of even broader concept of the democratic state ruled by law.
Współcześnie ustroje wielu państw są opisywane jako ustroje państw prawnych, praworządnych czy demokratycznych państw prawnych. Zwykle zauważa się, że cechą państwa prawnego, inaczej niż w wypadku państwa rządzonego przez ludzi (np. rozkaz jednostki), jest to, że władzę sprawuje system abstrakcyjnych reguł, które kierują postępowaniem wszystkich ludzi (generalna norma) na jednakowych zasadach. Takie państwo działa na podstawie i w granicach prawa. Powyższe stwierdzenie odpowiada w zasadzie pojmowaniu państwa praworządnego. Państwo praworządne formalnie cechuje bowiem działanie na podstawie i w granicach prawa, zaś jego wymiar materialny oznacza, że prawo jest jednakowe (równe) dla wszystkich. Opis ten nie wystarczy dla scharakteryzowania państwa prawnego. Jest więc też tylko fragmentem opisu jeszcze szerszej koncepcji, jaką jest demokratyczne państwo prawne.
Źródło:: Studia z Polityki Publicznej; 2015, 2, 2(6); 57-77
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:: Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: The Fundamental Constitutional Principle of Democracy and the Rule of Law and the Supervision of Legality on the Grounds of the Basic Law of Finland
Autorzy:: Serzhanova, Viktoriya
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/514783.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk Społecznych
Tematy:: the principle of democracy and the rule of law
a fundamental constitutional principle
supervision over the legality
the Basic Law of Finland
Opis:: The political system of Finland and the consciousness of the Finnish society are strongly attached to the rule of law and solidified democratic principles. Strict observance of the principles of democracy and the rule of law, including individual rights and freedoms, especially in the context of their relations with the state authorities, ought to be perceived as a peculiar characteristic feature and singularity of Finland, similarly as of the other Nordic states. In fact, the substance of an individual’s status and the protection of his/her rights has always been and still remains a very significant area of these states’ functioning. Hence, the principle of democracy and the rule of law on the grounds of the Basic Law of Finland, having been in force since 1 March 2000, was included into the catalogue of the fundamental constitutional principles, forming the basics of the state’s political system. Among the Nordic traditions cultivated by Finland there can also be placed strongly preserved supervision of legality, performed not only by the judicial system, like for instance the control of the constitutionality of law and the liability of the supreme state officials, but also by the non-judicial authorities of legal protection, such as: the Chancellor of Justice of the Council of State (Government) and the Ombudsman of Eduskunta (Parliament), which are so characteristic and directly originate from the Nordic legal and constitutional culture. Therefore, a whole separate chapter of the Finnish Constitution has been devoted to the matters of the control over the legality. The hereby paper aims at conducting the analysis of the content and scope of the fundamental constitutional principle of democracy and the rule of law, as well as the questions of the supervision of legality, its comprehension and range on the grounds of the Basic Law of Finland.
Źródło:: Political Preferences; 2018, 21; 29-40
2449-9064
Pojawia się w:: Political Preferences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "principle of rule of law" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język