Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "prebenda" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-3 z 3
    Tytuł:
    Zagadnienie podmiotowości prawnej prebendy w świetle uregulowań kościelnych i państwowych
    The issue of legal subjectivity of prebends in light of church and state regulations
    Autorzy:
    Skoczykłoda, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14796491.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    prebend
    benefice
    legal subjectivity
    ownership
    Catholic Church
    prebenda
    beneficjum
    podmiotowość prawna
    własność
    Kościół katolicki
    Opis:
    Artykuł przedstawia zagadnienie podmiotowości prawnej prebend, zwanych też beneficjami, które od wieków stanowiły istotną część organizacji kościelnej. Aby mogły swobodnie realizować swoje zadania, Kościół katolicki przyznawał im osobowość prawną, co w średniowieczu było w pełni uznawane przez ówczesne systemy państwowe. Jednak wraz z  laicyzacją Europy uznawanie prebend za osoby prawne przestało być automatyczne, a z czasem państwa zupełnie przestały uznawać beneficja za podmiot prawa świeckiego. Mimo to dalej były one traktowane przez Kościół jako jego jednostki organizacyjne, uprawnione do posiadania własnego majątku. Choć dziś prebendy nie są już spotykane, dalej wynikają z nich liczne wątpliwości praktyczne. Autor poszukuje rozwiązania problemu przysługiwania własności beneficjom i przedstawia złożoną ewolucję podejścia do owej materii w Polsce. Pozwala to ustalić, iż nieruchomości, których własność przysługiwała przed laty prebendom, powinny zostać przypisane tym podmiotom prawnym Kościoła, z którymi działalność beneficjum była związana, lub tym, które realnie korzystały z nieruchomości prebend po zaprzestaniu przez nie działalności.
    The article portrays the issue of the legal subjectivity of prebends, also called benefices, which were an important part of the church organization for centuries. In order to freely carry out their tasks, the Catholic Church conferred upon them legal personality, which was recognized in full by the contemporary state systems. However, together with the increasing secularization of Europe, the recognition of prebends as legal persons ceased to be automatic, and over time states completely stopped recognizing benefices as a subject of secular law. Nevertheless, they were still treated by the church as organizational units entitled to owning property. Although prebends are unheard of in contemporary times, many practical doubts still arise. The present study attempts to search for a solution to the problem of the right of ownership of benefices and delineates the complex evolution of the approach to this matter in Poland. This allows one to establish that real estate, the ownership of which was vested in prebends years ago, should be assigned to those legal subjects of the church with which the activities of a benefice were associated or those that actually used a prebend’s real estate after the cessation of a benefice’s activity.
    Źródło:
    Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 1; 43-85
    0070-2471
    Pojawia się w:
    Czasopismo Prawno-Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bractwo Różańcowe w Urzędowie w XVIII wieku
    The Rosary Brotherhood in Urzędów in the 18th Century
    Autorzy:
    Surdacki, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953897.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    bractwa
    konfraternie
    Bractwo Różańcowe
    Urzędów
    parafia
    prebenda
    prebendarz
    seniorzy bractwa
    beneficjum
    uposażenie
    Brotherhoods
    confraternities
    Rosary Brotherhood
    parish
    prebend
    prebendary
    seniors of brotherhood
    benefice
    salary
    Opis:
    Among the bigger and smaller social groups that have existed in the history, religious brotherhoods deserve a special attention. Their origin goes back to the Christian times. In the medieval Western Europe brotherhoods became a common phenomenon. In Poland, like in the whole Catholic Church, a specially dynamic development of brotherhoods took place only after the Trent Council. They became an important factor in the revival of the Church and they influenced the spiritual awareness of the society. They also played an important role in fighting Protestantism. Well-organized brotherhoods, often having their own altars, chapels and chaplains, realized their own public-religious aims contained in their statutes. In the 17th-18th centuries Urzędów had four religious brotherhoods. Urzędów was a crown town, established by King Władysław Jagiełło in 1405. It was the seat of the deanery of the same name, which belonged in that time to the Zawichost arch-deanery and the Cracow diocese. Three of the Urzędów brotherhoods were confraternities that were the best known and the most popular in Poland: The Literary Brotherhood, The St. Anna's Brotherhood, and The Rosary Brotherhood. Apart from them the unique St. Sebastian Brotherhood was active for a short time that did not exist anywhere else. The oldest of them was the Literary Brotherhood of Our Lady, which was established in 1489; the youngest was the Jesus and the Immaculate Mary Rosary Brotherhood. It was established in 1721 and accepted in 1726. It was founded by noblemen, Krzysztof Węgliński and Benedykt Węgliński. The two men also had the right of patronage over the brotherhood. By virtue of the foundation and erection the brotherhood had its own benefice (rosary prebend), chapel with a fraternal altar in it, and its own prebendary. In his account of 1781 the inspector states that at the beginning the prebend had its own chapel adjacent to the parish church, but after the church had been burned down in 1755, and another one was built, the chapel was situated in one of the aisles. The confraternity's main aim was to propagate the cult and glory of Our Lady as well as promoting and practicing the rosary services that were headed by an appointed priest who did the religious service in the brotherhood. The prebendaries were chosen and presented by the founders. The successive prebendaries in Urzędów were: Rev. Paweł Smoleński, Rev. Krakowiecki, Rev. Błażej Pezielski, Rev. Franciszek Szymański, Rev. Adrian Pawełecki. The last prebendary in the 18th century was Rev. Szymon (Mateusz) Tymiński. The successors of the confraternity founders had the right of presentation. Brotherhoods, especially the bigger ones, had their own administrations. They were headed by the seniors who were obliged to see to the whole of their activities. Also the brotherhood scribe was an important person, as he entered the names of new members of the brotherhood in a special register; he also collected and noted down the membership fees. In the Urzędów Rosary Brotherhood most of the mentioned functions and tasks were performed by two trusted members, usually representatives of the municipal authorities, and, as a rule, wealthy people, called “provisories” or “seniors”. The religious associations' activities were always based on bigger or smaller financial foundations. Of the Urzędów ones the Rosary Brotherhood had decidedly the most financial resources. Its wealth resulted from the benefice guaranteed by the founders and collators. Besides the property belonging to the brotherhood itself, their prebendary had his own, ample salary. Both the prebendary and the brotherhood itself had estates, bequeathed sums of money on the estates belonging to the Urzędów townspeople, and revenues coming from collections, contributions and alms from the parishioners. The fall of brotherhoods came in the period of a full bloom of the Enlightenment in Europe and the development of the so-called Catholic Enlightenment. In the period immediately preceding the final fall of Poland in 1795 all brotherhoods active there were doomed to wretched existence and slowly they ended their life in the initial phase of the occupation of the Polish lands by the three invaders. In 1801 only the Rosary Brotherhood still worked at the Urzędów church, while the remaining ones stopped their activities, and their benefices were given to the parish after the fire of the parish church in 1755. The other sources of income and charity bequests were assigned for building a new church. The Rosary Brotherhood continued its work after Poland lost sovereignty, through most of the 19th century. However, the political and social conditions in which it had to work was completely new; also the situation in which the Polish Church found itself was completely different from the previous one.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 2; 25-55
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Appointing Canonical Prebendaries in the Vilnius Cathedral Chapter During the 14th-18th Centuries
    Obsadzanie prebend kanonickich w kapitule katedralnej wileńskiej w XIV-XVIII wieku
    Autorzy:
    Kasabuła, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950527.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Wilno
    diecezja wileńska
    katedra
    kapituła katedralna
    prałat
    kanonik
    koadiutor
    patronat
    prebenda
    grand duchy of lithuania
    vilnius
    diocese of vilnius
    cathedral
    cathedral chapter
    prelate
    canon
    coadjutor
    patron
    ius patronatus
    prebendary
    Opis:
    The diocesan bishop enjoyed the right to fill cathedral chapter stalls and bestow patronages and benefices in medieval Western Europe, including in the Kingdom of Poland. However, a different practice developed in Lithuania in the Diocese of Vilnius, which was established in 1388. The King of Poland and the Grand Duke of Lithuania, Władysław II Jagiełło, founded the first Vilnius chapter when the Diocese of Vilnius was created. This chapter began with two prelates and ten canonical prebendaries. The next two prelatures: the custody (established before 1397) and the archdeacon (established in 1435) as well as the two canons, which were established in the early 16th century, were also grand-ducal or royal foundations. The king received and sustained these beneficiaries ius patronatus. The last two prelatures, cantoria and scholasteria, which Bishop Jan z Książąt Litewskich created, remained part of the bishops’patronage right from 1561 onward. The patronage right in the Vilnius chapter was established in the second half of the 16th century, when, in 1588, King Sigismund Augustus II gave the chapter the right to present candidates for the deanery. Compared to the cathedral chapters under the Polish crown, the diocesan bishop’s influence in filling the seats in the Vilnius chapter was definitely more modest, and even minimal, as it pertained to only two prelatures. The monarch, who could nominate up to three prelatures and all twelve canons, had incomparably greater rights. The bishop was vested ius patronatus with only two prelatures, and the chapter was vested with only one prelature. Once the chapter canon coadjutors appeared cum futura successione in the Vilnius capitular college, the Holy See was able to exercise a certain influence over filling the Vilnius chapter. A priest who was nominated as a canon coadjutor had to legitimize his appointment by presenting a papal bull that indicated his right of succession. This state of affairs lasted until the end of the 18th century.
    Obsadzanie stalli w kapitułach katedralnych związanie z prawem prezenty i patronatu w średniowiecznej Europie zachodniej, w tym także w Królestwie Polskim, należało do biskupa diecezjalnego. Inna praktyka ukształtowała się natomiast na Litwie w powstałej w 1388 r. diecezji wileńskiej. Już pierwsze fundacje na rzecz miejscowej kapituły katedralnej z 1388 r.: dwie prałatury i 10 kanonii, były dziełem króla Polski i wielkiego księcia litewskiego, Władysława II Jagiełły. Kolejne dwie prałatury: kustodia (przed 1397 r.) i archidiakonia (w roku 1435) oraz dwie kanonie, powstałe w początkach XVI w., także były fundacjami wielkoksiążęcymi lub królewskimi. Król otrzymał i utrzymał ius patronatus na te beneficja. Dwie ostatnie prałatury, kantoria i scholasteria, utworzone przez biskupa Jana z Książąt Litewskich, od 1561 r. pozostały przy prawach patronatu biskupiego. Prawa patronackie w kapitule wileńskiej ustaliły się ostatecznie w drugiej połowie XVI stulecia, gdy król Zygmunt II August w 1558 r. przekazał kapitule prawo przedstawiania kandydatów na dziekanię. W porównaniu z kapitułami katedralnymi w Koronie, wpływ biskupa diecezjalnego na obsadzanie miejsc w kapitule wileńskiej był zdecydowanie skromniejszy, wręcz minimalny (tylko dwie prałatury). Natomiast nieporównanie większe prawa miał monarcha, który nominował aż do trzech prałatur i wszystkich dwunastu kanonii. Biskupowi przysługiwał ius patronatus tylko na dwie prałatury. Kapituła prezentowała na jedną prałaturę. Pewien wpływ na obsadę stalli kapituły wileńskiej zdobyła Stolica Apostolska z chwilą pojawienia się w wileńskim kolegium kapitulnym kanoników koadiutorów cum futura successione. Duchowny nominowany na kanonika koadiutora ekspektanta musiał wylegitymować się bulą papieską na prawo sukcesji. Taki stan rzeczy utrzymał się do końca XVIII w.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 1
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-3 z 3

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies