Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "powieść kryminalna" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Studium w szkarłacie
Autorzy:
Doyle, Arthur Conan
Współwytwórcy:
E S
Kotwica, Wojciech
Choromańska, Paulina
Pustówka, Danuta
Data publikacji:
2022-08-31
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Modernizm
powieść kryminalna
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową w Warszawie z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Biblioteki.
Źródło:
Arthur Conan Doyle, tłum. E.S., Późna zemsta, Polski Dom Wydawniczy, Rzym 1947.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Dolina trwogi
Autorzy:
Doyle, Arthur Conan
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
nieznany
Kotwica, Wojciech
Data publikacji:
2023-10-23
Wydawca:
Fundacja Wolne Lektury
Tematy:
Modernizm
powieść kryminalna
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (www.wolnelektury.pl).
Źródło:
Arthur Conan Doyle, Dolina trwogi, wyd. Towarzystwo Wydawnicze "Rój", Warszawa 1928.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Pies Baskerville'ów
Autorzy:
Doyle, Arthur Conan
Współwytwórcy:
Eugenia Żmijewska
Niedziałkowska, Marta
Kowalska, Dorota
Trzeciak, Weronika
Data publikacji:
2010-08-17
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
powieść kryminalna
Modernizm
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Arthur Conan Doyle, Tajemnica Baskerville'ów: dziwne przygody Sherlocka Holmes, tłum. Eugenia Żmijewska, Warszawa 1902
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Guzik z kamei
Autorzy:
Ottolengui, Rodrigues
Współwytwórcy:
Mirandola, Franciszek
Data publikacji:
2015-05-20
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Modernizm
powieść kryminalna
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl) na podstawie tekstu dostępnego w serwisie Wikiźródła (http://pl.wikisource.org). Redakcję techniczną wykonała Paulina Choromańska, natomiast korektę utworu ze źródłem wikiskrybowie w ramach projektu Wikiźródła.
Źródło:
Rodrigues Ottolengui, Guzik z kamei, tłum. F. Mirandola, Wydawnictwo Polskie R. Wegnera, Poznań [ca 1929].
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Groźny cień
Autorzy:
Doyle, Arthur Conan
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Z. N.
Kotwica, Wojciech
Sekuła, Aleksandra
Czabator, Marianna
Kozioł, Paweł
Data publikacji:
2015-09-09
Wydawca:
Fundacja Wolne Lektury
Tematy:
Modernizm
powieść kryminalna
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl).
Źródło:
Arthur Conan Doyle, Groźny cień, tłum. Z.N., nakł. Gebethner i Wolff, Warszawa 1909.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Znak czterech
Autorzy:
Doyle, Arthur Conan
Współwytwórcy:
Widigier, Wacław
Choromańska, Paulina
Kotwica, Wojciech
Data publikacji:
2023-06-02
Wydawca:
Fundacja Wolne Lektury
Tematy:
Epika
powieść kryminalna
Modernizm
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Wolne Lektury z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
Źródło:
Arthur Conan Doyle, Znak czterech, tłum. W. Widigier, Dom Książki Polskiej, [Warszawa, 1926].
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Spłacony dług
Autorzy:
Wallace, Edgar
Współwytwórcy:
On-Rut, L.
Kopeć-Gryz, Aleksandra
Pyzikiewicz, Zuzanna
Krzak, Ania
Kotwica, Wojciech
Sekuła, Aleksandra
Świetlik, Maria
Data publikacji:
2021-09-28
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Dwudziestolecie międzywojenne
powieść kryminalna
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl).
Źródło:
Edgar Wallace, Spłacony dług, tłum. L. On-Rut, Udziałowa Spółka Wydawnicza, Kraków 1929.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Prokurator Alicja Horn
Autorzy:
Dołęga-Mostowicz, Tadeusz
Współwytwórcy:
Kotwica, Wojciech
Choromańska, Paulina
Kępska, Monika
Data publikacji:
2024-07-16
Wydawca:
Fundacja Wolne Lektury
Tematy:
Epika
powieść kryminalna
Dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Źródło:
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Prokurator Alicja Horn, wyd,. trzecie, Towarzystwo Wydawnicze "Rój", Warszawa 1939.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Tytuł:
W matni
Autorzy:
Nachalnik, Urke
Współwytwórcy:
Żydek, Paulina
Sekuła, Aleksandra
Nożyńska, Weronika
Data publikacji:
2024-10-21
Wydawca:
Fundacja Wolne Lektury
Tematy:
Epika
powieść kryminalna
Dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Źródło:
Urke Nachalnik, W matni, Wydawnictwo M. Fruchtmana, Warszawa 1938.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Tytuł:
Archiwistyczny reportaż kryminalny. Retrokryminalna paraliteratura
Autorzy:
Szczerbakiewicz, Rafał Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608009.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
reportage
archive
criminal story
reportaż
archiwum
powieść kryminalna
Opis:
The purpose of the article is to discuss features of the so-called retro crime novel. The conventions of this genre relate, among others, to the classic interwar murder mystery or the so-called militia novel from the era of the Polish People’s Republic. The author shows that these novels exploit the nostalgic and melancholy needs of the reader perceiving popular fiction as a form of escapism. An unexpected rival to these novels has recently arisen in the shape of journalist reportages describing spectacular investigations and criminal court cases from 20th-century Poland. As a model for the new species was considered Barbara Seidler’s reportages – the criminal reportages perform similar nostalgic functions (albeit supplied with sound archival work), namely seeking solutions to cases from previous years. Such reportages can be seen as reliable portraits of the 20th-century society as reflected in the history of felony and scandal, their public perception and urban mythology. The author shows modern authors of this kind of reportage (Cezary Łazarewicz, Łukasz Orbitowski, Przemysław Semczuk, Magda Omilanowicz), who experiment interestingly with narrative form – either coming closer to conventions of a novel, complying with the strict rules of the criminal chronicle or escaping into attempts of quasi-psychological rendering the reportage  introspective.
Celem artykułu jest omówienie cech tzw. retrokryminałów, których konwencje nawiązują m.in. do klasycznej międzywojennej powieści kryminalnej czy tzw. powieści milicyjnej z czasów PRL-u. Autor pokazuje, że retrokryminały wykorzystują nostalgiczne i  melancholijne potrzeby czytelników traktujących literaturę popularną jako formę eskapizmu. Ich nieoczekiwaną konkurencją od kilku lat są dziennikarskie reportaże opisujące spektakularne śledztwa i sądowe  procesy kryminalne z dwudziestowiecznych dziejów Polski. Za wzór dla nowego gatunku uznano twórczość nestorki reportażu sądowego Barbary Seidler. Reportaże kryminalne pełnią podobne funkcje  nostalgiczne, które uzupełnia jednak solidna praca archiwistyczna – poszukiwanie rozwiązań zagadek sprzed lat. Są rzetelnymi obrazami dwudziestowiecznego społeczeństwa, które przegląda się w historii skandali i zbrodni, ich społecznym odbiorze i miejskich mitologiach. Autor wskazuje współczesnych twórców tej formy reportażu  (Cezarego Łazrewicza, Łukasza Orbitowskiego, Przemysława  Semczuka, Magdę Omilanowicz), którzy interesująco eksperymentują z formą narracji, raz zbliżając się do konwencji powieściowej, innym razem trzymając się sztywnych reguł kroniki kryminalnej, a czasami uciekając w próby quasi-psychologicznej introwertyzacji reportażu.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między horrorem a kryminałem. Katarzyna Puzyńska i Wojciech Chmielarz
Between horror story and detective novel. Katarzyna Puzyńska and Wojciech Chmielarz
Autorzy:
Walc, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231112.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
vampire
werewolf
zombie
crime story
horror
wampir
wilkołak
powieść kryminalna
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie, jak, mimo ustalonych dawno temu postulatów, nakazujących „oczyszczenie” powieści kryminalnej z elementów fantastycznych i nadprzyrodzonych, motywy te funkcjonują we współczesnych utworach z tego gatunku. Jako kontekst należy wskazać zjawiska dające się zauważyć w najnowszej literaturze i kulturze popularnej. Jednym nich jest zmiana postrzegania typowych monstrów z horroru, które stają się zarówno „mniej groźne”, jak i „bardziej ludzkie”. Kolejnym – zakwestionowanie związku postaci (a także zespołu motywów) z fabułą. To na przykład, co było dotąd typowe dla horroru, może pojawić się w powieści kryminalnej. Przeprowadzono analizę wybranych utworów dwojga współczesnych pisarzy: Katarzyny Puzyńskiej (Czarne narcyzy, Martwiec, Rodzanice i Utopce) oraz Wojciecha Chmielarza (Wampir, Zombie i Wilkołak) pod kątem występowania w nich motywów rodem z powieści grozy. We wszystkich omawianych tekstach to ludzie, a nie potwory są zabójcami. W utworach Chmielarza nazwy rodem z horroru to metafory ludzkiego zła lub szaleństwa (autor odwołuje się do zakorzenionych w kulturze znaczeń słów użytych jako tytuły). Katarzyna Puzyńska z kolei za miejsce zdarzeń wybiera małe, często prawie wyludnione miejscowości, gdzie wciąż żywa jest wiara w duchy, wampiry, nawiedzone domy (autorka odwołuje się między innymi do wierzeń słowiańskich). Ukazuje przy tym siłę ludzkich lęków (dotyczy to, w odpowiednich okolicznościach, nawet policjantów), jak również fakt, że istoty ludzkie potrafią być gorsze od potworów z fikcji literackiej. Motywy rodem z horroru funkcjonują w omawianych tekstach na kilka sposobów: 1) jako odwołania do doświadczenia odbiorcy, który odczytuje np. zaprezentowane w powieści nazwy w oparciu o własną wiedzę; 2) jako element lokalnej lub rodzinnej tradycji (żywy najczęściej w miejscach oddalonych od „centrów”); wreszcie 3) ucieleśnienie ukrytych w ludzkiej psychice obsesji i lęków, które niespodziewanie mogą się ujawnić.
We can see many changes in so-called formula stories in last decades. One of them is the change of typical monsters from horror stories. They not only became “less dangerous” and “more human” (especially in texts for younger readers). The characters cease to be associated with the horror at all. They can be placed in detective novel, for example. The author of te essay concentrates on novels by two contemporary Polish writers: Wampir (Vampire), Wilkołak (Werewolf) and Zombie by Wojciech Chmielarz as well as Czarne narcyzy (Black daffodils), Martwiec (untranslantable – it is one of the Slavic words for vampire), Rodzanice and Utopce (local names, meaning also “ghosts or deities of fate” and “kelpies”) by Katarzyna Puzyńska. In all novels malefactors are real people. In the books by Wojciech Chmielarz monsters’ names are metaphors for human evil. Katarzyna Puzyńska, on the other hand, chooses small, partially depopulated villages as the place of action. In such places some people still believe in ghosts, vampires, werewolves, haunted houses and so on. But the killers are human too. The author shows what even policemen are afraid of as well as the truth, that people are sometimes much worse than the monsters from literary fiction.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 403-424
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katowice i powieść kryminalna. Wykorzystanie Tylko martwi nie kłamią Katarzyny Bondy na zajęciach języka polskiego jako obcego
Katowice and crime novel. Only the dead never lie by Katarzyna Bonda in Polish as a foreign language classes
Autorzy:
Gęsina, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47052881.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
crime novel
glottodidactics
Katarzyna Bonda
city
powieść kryminalna
glottodydaktyka
miasto
Opis:
Powieść kryminalna jest współcześnie niezwykle popularnym gatunkiem zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Opisuje często autentycznie istniejące miejsce, które – obok detektywa i zbrodniarza – staje się jej równoprawnym bohaterem. W artykule, odwołując się do globalnego fenomenu powieści kryminalnej oraz roli, jaką odgrywa przestrzeń miejska w tego typu literaturze, przedstawiono koncepcję cyklu zajęć z języka polskiego jako obcego na poziomie minimum B2 w oparciu o fragment Tylko martwi nie kłamią Katarzyny Bondy, którego akcja rozgrywa się w Katowicach. Koncepcję tych zajęć zaplanowano zgodnie z zasadami kształcenia działań receptywnych w ujęciu zadaniowym, opracowanych przez Iwonę Janowską. Celem artykułu jest zatem ukazanie powieści kryminalnej jako źródła wiedzy o miejscu zamieszkania dla studenta-cudzoziemca, dla którego praca z tego typu tekstem jest nie tylko okazją do nauki języka polskiego jako obcego, ale także poznania miasta, w którym przyszło mu mieszkać.
The crime novel is nowadays an extremely popular genre both in Poland and around the world. It often describes an authentically existing place, which – next to the detective and the criminal – becomes her equal component. The article, referring to the global phenomenon of the crime novel and the role that urban space plays in this type of literature, presents the concept of a series of classes in Polish as a foreign language at a minimum B2 level based on the excerpt Only the Dead Never Lie by Katarzyna Bonda, the action of which takes place in Katowice. The concept of these classes was planned in accordance with the principles of teaching receptive actions in terms of tasks, developed by Iwona Janowska. The aim of the article is therefore to show a crime novel as a source of knowledge about the place of residence for a foreign student, for whom working with this type of text is not only an opportunity to learn Polish as a foreign language, but also to get to know the city in which they happened to live.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 61-71
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje polski kryminał gejowski? Rekonesans
Is there a Polish gay crime novel? A study
Autorzy:
Tuszyńska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231116.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
LGBTQ
crime fiction
gay novel
naturalistic novel
powieść kryminalna
powieść gejowska
powieść środowiskowa
Opis:
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania: Jak możemy rozumieć pojęcie „kryminał gejowski”? Czy w Polsce wyodrębniła się taka odmiana gatunkowa? Czy jest to odmiana kryminału, czy raczej powieści gejowskiej? Przedmiot zainteresowania stanowią między innymi utwory Edwarda Pasewicza (Śmierć w darkroomie), Michała Witkowskiego (Drwal, Zbrodniarz i dziewczyna) i Andrzeja Selerowicza (Kryptonim „Hiacynt”, Zbrodnia, której nie było). Analiza tych utworów skupia się na sposobie wykorzystania schematu kryminalnego oraz wybranych taktyk pisarskich w kontekście najpopularniejszych strategii charakterystycznych dla konwencji kryminalnej (np. zwrot w stronę powieści społecznie zaangażowanej, eksplorowanie przestrzeni miejskiej, psychologizacja bohaterów), a także najważniejszych cech powieści środowiskowej (różne koncepcje przedstawiania grup społecznych). W konsekwencji definicja kryminału gejowskiego odnosi się zarówno do cech powieści środowiskowej, jak i kryminalnej, sytuując analizowany fenomen literacki w domenie odmian gatunkowych literatury popularnej, wraz z właściwymi jej historycznymi przekształceniami poetyki oraz semantyki tekstów.
This paper is an attempt at finding answers to the following questions: How can the term gay crime novel be understood? Has such a sub-genre been established in Poland? Is it a sub-genre of crime fiction or rather gay novel? The author examines works by such writers as Edward Pasewicz (Śmierć w darkroomie [The Death in the Darkroom]), Michał Witkowski (Drwal [The Woodcutter], Zbrodniarz i dziewczyna [The Criminal and the Girl]), and Andrzej Selerowicz (Kryptonim „Hiacynt” [Codename Hyacinth], Zbrodnia, której nie było [The Crime that Never Was]). The analysis of the works is focused on the use of the crime scheme and selected writ-ing techniques in the context of the most popular strategies typical of crime fiction convention (e.g. a shift towards a socially engaged novel, urban space exploration, psychologisation of protagonists) as well as the most important characteristics of naturalistic novel (different ideas of presenting social groups).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 71-94
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna powieść kryminalna jako wariacja na temat superbohatera. Rozważania wstępne
The Contemporary Crime Novel as a Variation on the Superhero Theme. Preliminary Thoughts
Autorzy:
Darska, Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364995.pdf
Data publikacji:
2018-10-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
superhero
crime novel
detective
anti-hero
antybohater
powieść kryminalna
detektyw
superbohater
Opis:
W artykule zwrócono szczególną uwagę na detektywa jako postać kluczową dla opowieści o walce ze złem. Zachowania detektywa, jego decyzje i sposób myślenia pozwalają na zderzenie tej postaci z komiksowym superbohaterem. Przedstawiono podobieństwa między detektywem a superbohaterem, kładąc nacisk na symbolikę maski oraz stroju wkładanego dosłownie lub metaforycznie wtedy, gdy dochodzi do starcia z tymi, którzy stoją po stronie zła. Jednocześnie zwrócono uwagę na niejednoznaczność zwyczajności i słabości stanowiących część charakterystyki współczesnego detektywa, pozwala ona bowiem na rozpatrywanie bohatera kryminału w kontekście antybohatera, który – nieco paradoksalnie – jednocześnie wciela się w rolę superbohatera.
In the article “The Contemporary Crime Novel as a Variation on the Superhero Theme. Preliminary Thoughts,” I draw attention to the detective as the key figure of stories narrating the fight against evil. The detective’s behavior, decisions, and mentality all make him a figure quite compatible with the comic book superhero. I attempt to lay out features common to the detective and superhero, placing emphasis on the symbolism of the mask and disguise donned either metaphorically or literally in the confrontation with evildoers. I also discuss the complex nature of ordinariness and weakness as defining features of the contemporary detective, for they allow us to view the crime novel hero as an antihero, a figure that simultaneously (and somewhat paradoxically) is embodied in the role of the superhero.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 13; 40-47
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bohater – nieudacznik w peerelowskiej krainie. O Lesiu Joanny Chmielewskiej
An inept hero in the People’s Republic of Poland. About Joanna Chmielewska’s Lesio
Autorzy:
Bujnicki, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231121.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powieść kryminalna
humor
parodia
stylizacja
PRL
crime novel
comic
parody
styling
Opis:
Lesio to piąta powieść kryminalna Joanny Chmielewskiej, która stanowi w jej pisarstwie pozycję wyjątkową. Podjęta w artykule interpretacja ma ukazać zarówno sposoby przekształcenia modelu powieści kryminalnej, jak i wydobyć jej humorystyczna dominantę. W analizie tekstu stosowano metody badań strukturalnych połączone z elementami socjologii literatury. Powieść odbiega od ukształtowanego wcześniej wzorca zmianą struktury narracyjnej z pierwszoosobowej na trzecio-osobową oraz mocniejszym wyeksponowaniem ludycznego obrazu świata. Autorka akcentowała aspekt humorystyczny, wysuwając go przed kryminalną intrygę i skupiając się na kreacji bohatera oraz na wywołanych jego działaniami komicznych zdarzeniach. Twórczość Chmielewskiej wyodrębniał stosowany przez nią typ komizmu, który odróżniał jej utwory od „klasycznego” kryminału. W Lesiu nastąpiła zmiana konwencji – kryminał „serio” zastąpiła zabawa w kryminał. Autorka konwencjom powieści kryminalnej, nadawała nowe znaczenia i odwołując się do obiegowych motywów gatunku (zbrodnia (nie)doskonała, napad na pociąg), banalizuje je i ośmiesza. Kolejne części artykułu skupiają się na: charakterystyce bohatera; aspektach komediowych; parodii i stylizacjach językowych, których tłem są stosunki społeczno-kulturowe w PRL w latach siedemdziesiątych XX wieku. Istotną przyczyną zwrotu pisarzy i czytelników w stronę „zabawnej sensacji” zdaje się rodzaj oswajania negatywnie kojarzonej przez wielu Polaków niezbyt odległej przeszłości. Kpina z aparatu sprawiedliwości, pokazywanie nieudolnych policjantów, opieszałość organów ścigania łączą się z apologią zwykłego obywatela, który „domowymi sposobami” radzi sobie w tej rzeczywistości. Powieść Chmielewskiej znalazła licznych naśladowców i kontynuatorów po roku 1989 w nurcie groteskowym powieści kryminalnej. Lesio stanowi ważny przykład rozmaitości gatunkowej powieści kryminalnej, zmienności form i funkcji aspektu ludycznego w jej strukturze.
Joanna Chmielowska’s crime novel Lesio differs from others in its genre due to its narrative perspective and its uniquely strong comedic aspect, which is emphasised in the subtitle. The titular protagonist, an office-working architect, represents the prototype of the artistically talented underachiever. His attempts at murdering colleague Matylda, PA and “punctuality police”, and another colleague, his rival for the affections of “office-crush” Barbara, are both inept and amusing. The two projected murders are situated amidst comedic events and thus transform the crime novel into a grotesque parody. Lesio’s role and character undergo changes during the novel’s three parts owing to his participation in a workplace contest, as well as his contribution towards the planning of a large holiday and recreational centre. Subsequent sections of this article will focus on the analysis of the following: characterisation of the protagonist; comedic aspects; parody and linguistic styling; and portrayal of the sociocultural background of the People’s Polish Republic in the 1970s.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 247-269
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies