Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polszczyzna XVII wieku" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Słowa ważniejsze niż inne – metoda słów kluczy w badaniu polszczyzny dawnej
Autorzy:
Majdak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474007.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
metoda słów kluczy
korpus tekstów
polszczyzna XVII-XVIII wieku
Opis:
Celem artykułu jest próba zastosowania metody słów kluczy do badania polszczyzny dawnej. Podstawą prezentowanych analiz jest materiał z Elektronicznego korpusu tekstów polskich XVII i XVIII w. (do 1772 r.), który powstaje w Pracowni Historii Języka Polskiego XVII-XVIII wieku Instytutu Języka Polskiego PAN. Materiał podzielono na cztery okresy (I 1601-1650, II 1651-1700, III 1701-1750, IV 1751-1772) i porównano wyniki dla tekstów z zakresu polityki. Rezultaty pokazały zasadność użytej metody. Wskazały także na silny związek listy wyrazów z doborem utworów oraz na konieczność stałej rozbudowy źródeł korpusowych dla polszczyzny wszystkich epok.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 229-243
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aoryst
czasownik
fleksja
polszczyzna kresowa
polszczyzna XVII wieku
tryb warunkowy
aorist
verb
flexion
border Polish
seventeenth-century Polish
the conditional
Opis:
This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy fonetyczne polszczyzny południowokresowej w listach metropolity kijowskiego Jana (Hioba) Boreckiego z lat 1624–1629
Phonetic features of the Polish language of the Southern Borderland in the letters by Jan (Hiob) Borecki, the metropolitan of Kiev, from the years 1624–1629
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594249.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
polszczyzna XVII wieku
polszczyzna południowokresowa epistolografia
Jan Borecki
Polish language in the 17th century
the Polish of the Southern borderland
epistolography
Opis:
Artykuł zawiera omówienie graficzno-fonetycznych właściwości dwóch listów Jana (Hioba) Boreckiego, prawosławnego metropolity kijowskiego w latach 1620–1631. Listy te, adresowane do księcia Krzysztofa Radziwiłła, datowane jeden na 1624 rok, drugi na 1629 rok, zachowały się w rękopisach, nie są jednak najprawdopodobniej autografami. Pod względem językowym reprezentują one polszczyznę południowokresową XVII wieku, czyli historyczną odmianę regionalną języka polskiego używaną na dawnych Kresach Południowo-Wschodnich, pozostającą pod wpływem języka ruskiego (ukraińskiego). Analiza językowa, ograniczona do przedstawienia kresowych regionalizmów fonetycznych, wykazała, że badane listy poświadczają szereg istotnych cech tejże odmiany, takich jak np. przejście grupy eń w ę w pozycji przed spółgłoską szczelinową s, wygłosowe -ć w miejscu -c, przejście ś w R przed C, zachowanie C przed samogłoskami innymi niż i, mieszanie spółgłosek l i ł, formy z r w miejscu rz oraz formy hiperpoprawne z rz (lub rż) zamiast r, formy z twardą grupą ke oraz ky i inne. Niektóre właściwości bardzo charakterystyczne dla polszczyzny południowokresowej, jak np. redukcja i zwężenie samogłoski nieakcentowanej, nie znalazły jednak w analizowanych tekstach swojego potwierdzenia.
The article includes graphical and phonetic description of two letters written by Jan (Hiob) Borecki, the Orthodox metropolitan of Kiev in the years 1620–1631. Addressed to prince Krzysztof Radziwiłł, the letters dated 1624 and 1629 were preserved as manuscripts, but probably they are not autographs. In terms oflanguage, they represent the Polish language of the Southern Borderland in the 17th century – the historical regional variety of the Polish language of former South-Eastern Borderland, influenced by the Ruthenian (Ukrainian) language. Linguistic analysis, restricted to depicting the phonetic regionalisms of the Borderland, has shown that the examined letters authenticate many significant features of the variety in question, such as for example: transition of the eń group into ę while before fricative consonant s, occurrence of the final ć in the place of c, transition of ś into R before C, the way C was used before vowels other than i, mixing of consonants l and ł, forms including r in the place of rz as well as hypercorrect forms including rz (or rż) in the place of r, forms with strong ke, ky and other groups. However, there are some features that are characteristic for the Polish language of the Southern Borderland, for example reduction and narrowing of an unstressed vowel which are not confirmed in the analysed texts.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 199-220
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamiętniki jako źródło wiedzy o kształtowaniu się kompetencji leksykalnej (na przykładzie XVII-wiecznych Les anecdotes de Pologne… F. P. Dalairaca)
Diaries as a source of knowledge about the development of lexical competence as exemplified by the 17th century Les anecdotes de Pologne... by F. P. Dalairac
Autorzy:
Zarębski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680464.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bilingwizm francusko-polski
kompetencja
leksyka
pamiętnik
polszczyzna XVII wieku
French-Polish bilingualism
competence
lexis
diary
Polish language of 17th century
Opis:
The author analyzes the lexical competence of F.P. Dalairac as reflected in the diary Les anecdotes de Pologne… written in French in the 17th century. Dalairac, who was the subject of king John III Sobieski, had written a diary that documented the events of the military expedition in 1683. He included in his diary rich Polish lexical material which was interspersed with the French text throughout the book. The study of this general and specialist vocabulary proves that the author of the diary possessed advanced knowledge of the Polish language. Dalairac was bilingual in French and Polish. His diary is the interesting source for the research on bilingual competence resulting from language influences at the time.
W artykule podjęto próbę opisu kompetencji leksykalnej w XVII-wiecznym, francuskojęzycznym pamiętniku F. P. Dalairaca Les anecdotes de Pologne…. Autor, który był poddanym Ludwika XIV, przebywał na dworze króla Jana III Sobieskiego. W diariuszu dokumentującym wydarzenia związane z wyprawą wojenną w 1683 roku zamieścił bogaty polski materiał leksykalny. Na podstawie obserwacji słownictwa specjalistycznego i ogólnego, które zostało wplecione w tekst francuski, można sądzić, że autor posiadał zaawansowaną kompetencję językową w zakresie języka polskiego, był więc osobą dwujęzyczną. Poddany ekscerpcji pamiętnik stanowi ciekawe źródło do badań charakterystycznych dla mowy biblingwalnej zachowań językowych, które były konsekwencją dawnych kontaktów językowych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2018, 25; 157-170
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sylwetka lingwistyczna Symeona Połockiego (1628–1680), humanisty pogranicza polsko-ruskiego
Мовний профіль Симеона Полоцького (1628–1680) – гуманіста польсько-руського пограниччя
Autorzy:
Lisowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015571.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Симеон Полоцький як гуманіст
польська мова польсько-українського пограниччя в XVII ст.
мультилінгвізм
мова як носій культурних цінностей окцидентальна культура
ортодоксальна культура
Simeon Polockij as a humanist
the Polish language of the Ruthenian – Polish bordenland in 17th century
plurilinguism
language as a value carrier
occidental culture
orthodox culture
Symeon Połocki jako humanista
polszczyzna pogranicza rusko-polskiego w XVII wieku
multilingwizm
język jako nośnik wartości kultury
kultura okcydentalna
kultura ortodoksyjna
Opis:
Symeon Połocki (1628–1680), humanista pogranicza rusko-polskiego, tworzył w języku polskim, łacińskim, ruskim i cerkiewnosłowiańskim. Jego multilingwizm wynika nie tyle z sąsiadowania na tym samym terenie dwu języków etnicznych – ruskiego i polskiego, ile ze współistnienia tam systemu wartości, których nośnikami są te języki – wartości kultury ortodoksyjnej oraz wartości kultury okcydentalnej. W tym sensie mówić można o multilingwizmie intelektualnym Symeona Połockiego. Polszczyna utworów literackich ciągle nie doczekała się opisu lingwistycznego.
Симеон Полоцький (1628–1680), гуманіст польсько-руського пограниччя, творив українською, польською, латинською, руською та церковнослов’янською мовами. Його мультилінгвізм пов’язаний не стільки із сусідством на спільній території двох етнічних мов – руської та польської, скільки зі співіснуванням на тій же території системи цінностей, носіями яких є ці мови: цінностей ортодоксальної та окцидентальної культур. У цьому сенсi можна говорити про інтелектуальний мультилінгвізм Симеона Полоцького. Польська мова його літературних творів досі не дочекалася лінгвістичного дослідження.
Simeon Polockij (1628–1680), a humanist from the Ruthenian – Polish bordenland, created his litterary works in the Polish, Latin, Ruthenian and Church Slavonic languages. His pluriliguism results not from the fact that two ethnic languages (Ruthenian and Polish) neighboured on the same area, but from the fact that two value systems – orthodox and occidental ones coexisted on the same area. The two languages were carriers of the values. In this sense the Simeon Polockij’s pluriliguism can been said as being of an intellectual nature. The Polish language of Simeon Polockij’s literary works have not been linguisically analyzed yet.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 251-265
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies