Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polskie Oświecenie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
„Daj Boże Oświecenie w Polsce!”. Określenia Boga w pierwszym roczniku czasopisma „Monitor”
'God, Give the Enlightenment in Poland!'. Names of God in the first issue of "Monitor"
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400611.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Polish Enlightenment
religion
"Monitor"
God
oświecenie polskie
religia
„Monitor”
Bóg
Opis:
W artykule przedstawiono określenia Boga obecne w czasopiśmie „Monitor” w 1765 roku. Periodyk, propagując hasła oświeceniowe, nie podważał wiary w Boga. Pojawiają się w nim określenia Boga jako stworzyciela (Stwórca), władcy (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), opiekuna (Opatrzność) i sędziego (wyrok boski, boski urząd sądzenia). Także skonwencjonalizowane zwroty (uchowaj Boże, daj Boże) odzwierciedlają religijny światopogląd redaktorów bądź korespondujących z nimi czytelników „Monitora”.
The paper depicts the names of God present in the journal ‘Monitor’ in 1765. The maga-zine, while promoting Enlightenment slogans, did not undermine the faith in God. Therefore, the following names of God appear in the periodical: the Creator (Stwórca), the Ruler (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), the Guardian (Opatrzność) and the Judge (wyrok boski, boski urząd sądzenia). There are also conventionalized phrases (uchowaj Boże, daj Boże) which reflect the religious belief of the editors or Monitor’s readers corresponding with them.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 63-76
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zniszczenie i odbudowa zabytków wieku Oświecenia
Autorzy:
Bieniecki, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536286.pdf
Data publikacji:
1951
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
zabytki wieku Oświecenia
polskie Oświecenie
architektura Oświecenia
konserwacja zabytków Oświecenia
odbudowa Pałacu na Wodzie
odbudowa Zamku Warszawskiego
odbudowa Pałacu Blanka
odbudowa warszawskich pałaców
kościół Bernardynów
kościół Karmelitów
zbór kalwiński na Lesznie
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1951, 3-4; 178-193
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypełnianie szczeliny? O perspektywie feministycznej w refleksji literaturoznawczej nad polskim oświeceniem
Filling the Gap? The Feminist Perspective in the Literary Reflection on Polish Enlightenment
Autorzy:
Kowalewska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798828.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Oświecenie; literaturoznawstwo polskie; interpretacja; feminizm; écriture féminine
Enlightenment; Polish literature studies; interpretation; feminism; écriture féminine
Opis:
Celem artykułu jest poruszenie problemu zastosowania instrumentarium krytyki feministycznej do badań nad literaturą polskiego oświecenia. Jak dotąd, nie cieszy się ona popularnością w środowisku rodzimych znawców tej epoki. Wskazano zalety feminizmu w literaturoznawstwie jak również potencjalne zagrożenia, związane z aplikowaniem kategorii gender do badań nad literaturą dawną. Największym zagrożeniem wydaje się nieuwzględnianie kontekstu historycznego i społeczno-kulturowego. Przywołano prace odnoszące się do innych epok lub literatur obcych, które mogą stanowić punkt wyjścia do badań piśmiennictwa polskiego oświecenia. Jedną z nich jest monografia Marka Jastrzębca-Mosakowskiego, zatytułowana Strategie wymazywania. Kobiece bohaterki w męskich tekstach francuskiego Oświecenia. Wymieniono badaczy polskiego oświecenia, którzy dostrzegają potencjał gender studies (Barbara Judkowiak, Weronika Pawlik-Kwaśniewska). Wskazano obszary badań i możliwości, jakie daje użycie narzędzi krytyki feministycznej. Spodziewane efekty to przywrócenie imienia anonimowych dotąd autorek, odkrycie lub ponowne odczytanie ich twórczości, otwarcie nowych przestrzeni dla jej opisu i interpretacji.
The article raises the problem of the use of the feminist criticism apparatus in research on the Polish Enlightenment literature. The method has not been popular among Polish experts of the epoch. The article discusses the advantages of feminism in literature studies as well as the potential risks associated with the application of the category gender to research on early literature. The greatest threat seems to be the failure to take into account the historical and socio-cultural context. The paper refers to other epochs or foreign literature, which may constitute a starting point for research into the literature of Polish Enlightenment. One such work is a monograph by Marek Jastrzębiec-Mosakowski entitled Strategie wymazywania. Kobiece bohaterki w męskich tekstach francuskiego Oświecenia [Strategies of erasure. Female heroines in the male texts of French Enlightenment]. The article lists researchers of Polish Enlightenment who notice the potential of gender studies (Barbara Judkowiak, Weronika Pawlik-Kwaśniewska) and  points to the areas of research and possibilities offered by the use of feminist criticism tools. The article aims at restoring the names of the previously anonymous female authors, discovering or re-reading their work, as well as opening new spaces for their description and interpretation.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 9-24
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wierszowana historiozofia wolności (1773-1830)*
Autorzy:
Waśko, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420689.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
filozofia dziejów
wolność
oświecenie
romantyzm
poezja polska
rewolucja francuska
polskie powstania
Opis:
Tematem artykułu są związki poezji polskiej epoki oświecenia i wczesnego romantyzmu ze współczesną filozofią dziejów. Obok tematyki historii narodowej w poezji polskiej tego okresu daje się zauważyć także zainteresowanie historią powszechną ludzkości. Poeci polscy starają się określić pozycję Polski – dawnej i współczesnej – w historii powszechnej. Ukazują przebieg dziejów ludzkości oraz w różny sposób odpowiadają na pytanie, czym są dzieje i czy rządzą nimi jakieś stałe prawa. Franciszek Karpiński (1741-1825), wybitny reprezentant sentymentalizmu, opłakuje upadek złotej wolności szlacheckiej po I rozbiorze Polski (1772) oraz ukazuje historię, zgodnie z poglądami Jana Jakuba Rousseau, jako proces stopniowego upadku wolności w miarę oddalania się od pierwotnego stanu natury. Jakub Jasiński (1761-1794) uważa z kolei, że wolność jest prawem naturalnym człowieka, a historia spełni swój cel, gdy prawo to zostanie przywrócone dzięki zwycięstwu rewolucji francuskiej i polskiego powstania przeciwko zaborcom. Julian Ursyn Niemcewicz (1757-1841) twierdzi natomiast, że postęp nie jest możliwy, bo natura ludzka jest pełna wad, a historia ludzkości to „Boże igrzysko”. Adam Mickiewicz (1798-1855) i Juliusz Słowacki (1809-1849), najwybitniejsi poeci polskiego romantyzmu, przedstawiają dzieje powszechne jako postęp wolności. Młody Mickiewicz w roku 1822 utożsamia postęp z realizacją haseł rewolucji francuskiej, choć krytycznie ocenia jej przebieg. Natomiast Słowacki w okresie powstania listopadowego (1830) za ideał ustroju gwarantującego wolność jednostki i narodu uznaje brytyjską monarchię konstytucyjną. Analizowane w artykule wiersze dowodzą, że poeci polscy rozpatrują sprawę polską na tle historii powszechnej. Ich spektrum ideowe obejmuje staropolską tradycję republikańską i myśl Rousseau (Karpiński), hasła rewolucji francuskiej (Jasiński, Mickiewicz) oraz liberalizm brytyjski (Słowacki). Niemcewicz natomiast jest pesymistą i nie wierzy w postęp.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2013, 4, 6; 55-75
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies