Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polska rzeczpospolita ludowa" wg kryterium: Temat


Tytuł:
La comunidad ecuménica de Taizé y los cambios políticos en Polonia a fines del siglo XX
The Ecumenical Community of Taizé and political changes in Poland at the end of the 20th century
Ekumeniczna Wspólnota z Taizé a zmiany polityczne w Polsce końca XX wieku
Autorzy:
Zatyka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2149283.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Taizé
ecumenism
Polish People’s Republic
communism
European integration
lay people
political transformation in Poland
John Paul II
ekumenizm
Polska Rzeczpospolita Ludowa
komunizm
integracja europejska
laikat
transformacja ustrojowa w Polsce
Jan Paweł II
Opis:
The principal aim of this article is to show the relationship between the Ecumenical Community of Taizé and Poles in the time of political changes in Poland at the end of the 20th century. The Youth Council initiated in the 1970s by the community, which was later transformed into the Young Adults European Meetings, created an opportunity to intensify the ecumenical process, but also to enable meetings of thousands of young Europeans from two antagonistic blocs, eastern and western, separated by the Iron Curtain between 1945 and 1989. Recently published documents of the authorities of the Polish People’s Republic (PRL), used by the author in the article, prove hostility of the communist regime towards the Catholic Church in Poland, but also reveal some methods used in this struggle. They also show that shortly before the Youth Council organized in France by the Taizé Community, the communist authorities appointed necessity to conduct actions aimed at weakening the Church in the area of ecumenism and the movements and organizations of lay people, which were slowly developing themselves that time. The Poles living in the communist state were accompanied by the Taizé brothers. Their dedication have been continued also after the collapse of the regime. The intensity of the events organized by the community has changed, as well as a number of participants of meetings in this French village and the Youth Adults European Meetings organized by Taizé. While during the time of communism there were only several dozen or hundred young participants from Poland, after the end of the regime, Poles in the number of tens of thousands dominated these events. During the political transformation Taizé has become one of the main foreign destinations for young Polish Christians, as well as a place of their natural integration with other young adults from the European Union countries. The person who contributed significantly to the inclusion of Poles in the activities of this community, both during the communist period and during the political transformation, was Pope John Paul II form Poland.
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie relacji między ekumeniczną Wspólnotą z Taizé a Polakami na tle zmieniającej się sytuacji politycznej w Polsce końca XX w. Zainicjowany w latach 70. przez tę wspólnotę Sobór Młodych, który następnie przekształcił się w Europejskie Spotkania Młodych, stworzył okazję nie tylko do intensyfikacji procesu ekumenicznego, ale też do regularnych spotkań tysięcy młodych Europejczyków z antagonistycznych bloków, wschodniego i zachodniego, rozdzielonych Żelazną Kurtyną między 1945 a 1989 r. Upublicznione w ostatnim czasie dokumenty władz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL), z których korzystał autor, dowodzą nie tylko wrogości komunistycznego reżimu wobec struktur Kościoła katolickiego w Polsce, ale też ujawniają stosowane w tej walce metody. Ukazują również, iż na krótko przed organizowanym we Francji przez Wspólnotę z Taizé Soborem Młodych władze komunistyczne uznały za niezbędne akcje w obszarze ekumenizmu oraz rozwijających się dopiero w PRL ruchów i organizacji katolików świeckich, służące osłabieniu Kościoła. Solidarni z żyjącymi w komunistycznym państwie Polakami bracia z Taizé nie ustali w animowaniu młodzieżowych spotkań także po upadku reżimu. Zmieniła się intensywność tych wydarzeń, a także liczba osób wyjeżdżających do tej francuskiej miejscowości i na organizowane przez Taizé Europejskie Spotkania Młodych. O ile w okresie PRL udawało się tam od kilkudziesięciu do kilkuset młodych katolików, o tyle po zakończeniu komunistycznego reżimu Polacy w liczbie kilkudziesięciu tysięcy osób rocznie zdominowali te wydarzenia. W okresie transformacji ustrojowej Taizé stało się jednym z głównych miejsc zagranicznych wyjazdów grup młodych chrześcijan z Polski, a także ich naturalnego integrowania się z rówieśnikami z państw Unii Europejskiej. Osobą, która w znaczący sposób przyczyniła się do włączenia Polaków w działalność tej wspólnoty, zarówno w okresie komunizmu, jak i podczas transformacji ustrojowej, był pochodzący z Polski papież Jan Paweł II.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 93-106
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Ligi Kobiet na Białostocczyźnie w latach 1945–1989, ss. 456
The Activity of the Women’s League in the Białystok Region in the Years 1945–1989, pp. 456
Autorzy:
Zaniewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2902426.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
rozprawa doktorska
historia kobiet
organizacja kobieca
Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet
Liga Kobiet Polskich
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Białostocczyzna
The Activity of the Women’s League in the Białystok Region in the Years 1945–1989
pp. 456
Opis:
Rozprawa doktorska „Działalność Ligi Kobiet na Białostocczyźnie w latach 1945‒1989”, napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Małgorzaty Dajnowicz, podejmuje tematykę aktywności masowej organizacji kobiecej w okresie Polski Ludowej. Celem pracy było ukazanie ewolucji działalności podejmowanej przez Ligę Kobiet w północno-wschodniej części Polski Ludowej w świetle uwarunkowań społeczno-politycznych i gospodarczych w kraju. Autoreferat rozprawy doktorskiej obejmuje swym zakresem główne założenia rozprawy doktorskiej, wykorzystane materiały źródłowe i metody badawcze, strukturę pracy oraz wnioski końcowe.
Doctoral dissertation „The activity of the Women’s League in the Białystok region in the years 1945–1989”, written under the supervision of prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz, deals with the activity of a mass women’s organization operating in the period of People’s Poland. The aim of the work was to show the evolution of the activities undertaken by the Women’s League in the north-eastern part of People’s Poland in the light of socio-political and economic conditions in the country. The self-report of the doctoral dissertation covers the main assumptions of the doctoral dissertation, the source materials and research methods used, the structure of the work and final conclusions.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 273-282
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze komunistyczne wobec zakonów męskich na Środkowym Nadodrzu w latach 1970-1980
The communist authorities’ policy with regard to male religious orders in Środkowe Nadodrze in the years 1970-1980
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023021.pdf
Data publikacji:
2015-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
the Office of Religious Affairs
Środkowe Nadodrze
religious orders
Gorzów Wielkopolski
the Security Service
the Polish People’s Republic
zakony
Służba Bezpieczeństwa
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Urząd do Spraw Wyznań
Opis:
In the 1970s in the Polish People's Republic, despite declaration of co-existence of the state and the Church, the Communists continued to fight with the Church on the ideological plane and strived to weaken it and reduce its pastoral activity, and it especially referred to religious orders in Polish society. Those principles were implemented by the organs of administration and security in Środkowe Nadodrze. During that period, they tried to lead a flexible policy with regard to religious orders. According to the top-down decisions, religious authorities tried to neutralize monks from the political influence of bishops. First, they sought, and with success, to make religious orders and congregations in that area loyal to them. They did that mainly through frequent individual conversations with monks and visits to religious houses. Then they continued to implement the task of forcing the orders to respect socio-political principles and binding state laws. They systematically analysed and then provided the Office of Religious Affairs in Warsaw with the information on the overall assessment of the current attitudes and activities of religious orders  in their provinces. They monitored, on a regular basis, the relationships inside religious orders and their pastoral activities. They sought to set monks at variance with the local bishop and diocesan clergy. The actions taken by local governments towards religious orders brought the desired effect. Monks complied with the state regulations concerning the Church and they were not engaged in anti-socialist activities.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 103; 285-306
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie Kościoła katolickiego podczas spotkań roboczych organów wyznaniowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej1
The Issue of the Catholic Church During Working Meetings of the Denominational Bodies for Religious Matters of the People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154454.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół katolicki
Niemiecka Republika Demokratyczna
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych
Urząd do spraw Wyznań
duchowieństwa
biskupi
Watykan
Catholic Church
German Democratic Republic
Polish People’s Republic
State Secretariat for Church Affairs
Office for Religious Affairs
clergy
bishops
Vatican
Opis:
W prowadzeniu polityki wobec Kościoła katolickiego w NRD i PRL sporą pomocą były robocze spotkania organów wyznaniowych obu państw: Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych (SSdsK) i Urząd do spraw Wyznań. Ułatwiały one realną ocenę bieżącej sytuacji oraz pomagały w ustalaniu dalszych zadań. Dawały możliwość dobrego zapoznania stron z aktualną problematyką wyznaniową. Wymiana informacji na tych naradach przyczyniała się do lepszego poznania różnic występujących w zakresie polityki wobec Kościoła w obu krajach socjalistycznych. W uzgadnianiu zagadnień urzędy opierały się na marksistowsko-leninowskiej analizie sytuacji oraz politycznych wskazówkach swoich partii jako podstawy kooperacji urzędów wyznaniowych PRL i NRD. Dzięki temu podjęta w ich zakresie koordynacja i współpraca pozwalała im skuteczniej wykorzystać koncepcje i udoskonalać metody zróżnicowanej polityki wobec Kościoła katolickiego. Dokonywano okresowych podsumowań wyników w zakresie polityki wyznaniowej wobec Kościoła katolickiego. Na tych spotkaniach analizowano relacje władz państwowych z biskupami w obu krajach. Omawiano także stosunek do Stolicy Apostolskiej, wymieniano poglądy i informacje o nowych aspektach polityki Watykanu wobec krajów socjalistycznych. Podejmowano kwestię wciągnięcia katolików świeckich, a także duchowieństwa i hierarchii do wspierania polityki państw socjalistycznych pod pozorem walki o pokój w ramach Berlińskiej Konferencji Katolików. Dyskutowano na temat sposobów aktywizacji w jej ramach organizacji katolickich krajów socjalistycznych i zachodnich pod hasłem walki o umocnienie pokoju światowego.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 631-657
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vehicles for disabled people on tests at The Motor Transport Institute in Warsaw (1945-1990)
Pojazdy dla osób niepełnosprawnych w badaniach Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie (1945-1990)
Autorzy:
Zakrzewski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24084923.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Transportu Samochodowego
Tematy:
disabled people
invalids
homologation test
Motor Transport Institute
ITS
tricycle
moped
wheelchair
Polish People’s Republic
PRL
Deutsche Demokratische Republik
DDR
Czechoslovakia
Polski Fiat 126P
semi-automatic clutch
osoba niepełnosprawna
inwalidzi
badania homologacyjne
Instytut Transportu Samochodowego
trójkołowiec
motorower
wózek inwalidzki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Niemiecka Republika Demokratyczna
NRD
Czechosłowacja
sprzęgło półautomatyczne
Opis:
This extensive analytical article presents vehicles for disabled people, that were driving on the Polish roads in the years 1945-1990. Over the years, they have undergone detailed type-approval tests at the Motor Transport Institute in Warsaw, thanks to which the original technical characteristics and functional description of this type of vehicles have been analysed and presented for the first time. The material was illustrated with numerous photographs, drawings and tables, and appropriate conclusions were presented at the end.
W tym obszernym analitycznym artykule zaprezentowano pojazdy dla osób niepełnosprawnych, które poruszały się po polskich drogach w latach 1945-1990. Na przestrzeni lat przeszły one szczegółowe badania homologacyjne w Instytucie Transportu Samochodowego w Warszawie dzięki czemu zachowała się oryginalna po raz pierwszy zanalizowana i zaprezentowana charakterystyka techniczna i opis funkcjonalny tego typu pojazdów. Materiał zobrazowano licznymi fotografiami, rysunkami i tabelami a na końcu zaprezentowano stosowne wnioski.
Źródło:
Transport Samochodowy; 2023, 1; 51--68
1731-2795
Pojawia się w:
Transport Samochodowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola „Przyjaciółki” w życiu kobiet wiejskich PRL-u w latach 1956–1975, ss. 269
The Educational Role of the Przyjaciółka Magazine in the Life of Rural Women of the Polish People’s Republic in the Years 1956–1975, pp. 269
Autorzy:
Zajko-Czochańska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9234251.pdf
Data publikacji:
2022-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
„Przyjaciółka”
prasa kobieca
kobieta wiejska
rozprawa doktorska
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Przyjaciółka
rural women
women’s press
doctoral dissertation
Polish People’s Republic
Opis:
Autoreferat rozprawy doktorskiej pt. Edukacyjna rola „Przyjaciółki” w życiu kobiet wiejskich PRL-u w latach 1956‒1975 napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Małgorzaty Dajnowicz prezentuje działania najpopularniejszego czasopisma kobiecego wydawanego w okresie Polski Ludowej na rzecz upowszechniania wiedzy wśród kobiet wiejskich. Autorka przedstawia cel poznawczy pracy, pytania badawcze, wykorzystane w dysertacji doktorskiej źródła, a także metody badawcze. W autoreferacie zaprezentowano strukturę rozprawy wraz z syntetycznym omówieniem każdego z rozdziałów pracy, a także wnioski końcowe zawarte w dysertacji.
Self-report of the doctoral dissertation entitled The educational role of “Friend” in the life of rural women in the People’s Republic of Poland in the years 1956–1975 written under the supervision of prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz presents the activities of the most popular women’s magazine published during the People’s Republic of Poland for the dissemination of knowledge among rural women. The author presents the cognitive purpose of the work, research questions, sources used in the doctoral dissertation, as well as research methods. The self-report presents the structure of the dissertation along with a synthetic discussion of each of the chapters of the work, as well as the final conclusions contained in the dissertation.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2022, 2(13); 231-238
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fałszywa ustawa, fałszywe dekrety, fałszywy Sejm. Rzecz o posiedzeniu Krajowej Rady Narodowej w 15 sierpnia 1944 r.
The First Actual Meeting of the State National Council on August 15, 1944, and the Minutes from that Meeting
Autorzy:
Zaborski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Krajowa Rada Narodowa
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowej
sejm
parlament
praworządność
dekret
ustawa
komunizm
władza ludowa
ustawa o pełnomocnictwach
Polska Ludowa
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Polska Lubelska
the State National Council
the Polish Committee of National Liberation
Sejm
parliament
the rule of law
decree
statute
communism
the communist authority
the People’s Poland
the Polish People’s Republic
Opis:
Poniżej publikowany materiał dotyczy posiedzenia Krajowej Rady Narodowej odbytego w dniu 15 sierpnia 1944 r. w Lublinie. Składa się ono z dwóch części: artykułu monograficznego oraz opracowanego dokumentu źródłowego (protokołu tego posiedzenia). Zagadnienie to nie było badane historyczno-prawnie po 1990 r., mimo że dotyczy zagadnień kluczowych dla ustroju Polski w latach 1944-1989. Analiza ww. protokołu unaocznia ogrom naruszeń praworządności, które legły u podstaw tzw. Polski Ludowej (lata 1944-1952) i PRL (1952). Niby-sejm (KRN) zatwierdził 15 sierpnia 1944 r. dekrety, które wydał organ nie tylko nie posiadający uprawnień do ich wydawania, ale nadto nieistniejący prawnie (PKWN). W niniejszym numerze „Głosu Prawa” zamieszczamy pierwszą część: opracowanie monograficzne.
This material is about the meeting of the State National Council on August 15, 1944, in Lublin. It consists of two parts: the monographic paper and the source document (minutes from the meeting). The issue was not examined from a historical and legal perspectives after 1990, even though it refers to crucial problems of the Polish legal system between 1944 and 1989. An analysis of the above-mentioned protocol demonstrates the scale of rule of law violations, which were at the roots of the People’s Poland (1944-1952) and the Polish People’s Republic (1952). A quasi-parliament (the State National Council) confirmed on August 15, 1944, the decrees which were enacted by an organ not only without powers to do so, but also non-existing in legal terms (the Polish Committee of National Liberation). In this issue of “The Voice of Law”, the first part – the monographic paper – is published.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2022, 5, 1 (9); 188-213
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kwestii wyższego stopnia naukowego doktora w Polsce Ludowej
Higher doctoral degrees in the Polish People’s Republic
Autorzy:
Wojtczak, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927031.pdf
Data publikacji:
2019-12-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polska Ludowa
stopień doktora odpowiednich nauk
Polska Rzeczpospolita Ludowa
stopień doktora nauk
warunki nadawania wyższego stopnia naukowego
Opis:
A higher academic degree that could be earned in the Polish People’s Republic was that of a doctor of a given branch of science (until 1951) or a doctor of science (1951–1958). These degrees were conferred pursuant to diff erent legislative acts of varying importance including an act of parliament, a decree, an order, a regulation or a statute, all of them governing the regime and the functioning of schools of higher education and other establishments of tertiary education. While the legal provisions applicable to the conferral of academic degrees were relatively stable in the intitial postwar years (and were subject to the same law binding in 1924–1952 with only minor amendments), the law adopted in 1951 introduced more revolutionary changes. Based on the Soviet model, they virtually broke with the Polish tradition of higher academic degrees.During the analysed period, alongside the reforms in the conferral of degrees, also the requirements and conditions for candidates for a higher academic degree were changing. Likewise, organs participating in the process, operating within the organisational structures of the establishments as well as those outside their structures, were a subject to change. Hence an attempt in this article to answer the following questions: (1) for whom was the right to register candidates for a doctor’s degree reserved, (2) what was the level of participation of the central organs in the process, and what was the level of involvement of the establishments of higher education and other scientifi c institutions (as of 1951), (3) who could apply for registration and what were the regulations governing the whole process, and whether (4) the communist regulations governing the process of the conferral of academic degrees actually added to their importance and the academic advancement or rather acted to the contrary.An important element in the analysis was identifi cation of the legally formulated and applied requirements which doctoral dissertations had to meet, as well as examination of the grades or evaluations given by reviewers of doctoral dissertations in years 1945–1951 and 1952- 1958.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2016, 4 (16); 33-58
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konferencja wyższych przełożonych żeńskich zgromadzeń zakonnych i konsulta w PRL – zarys problematyki
The Conference of Major Superiors of Female Religious Orders and the consulta in the Polish People’s Republic-an outline
Autorzy:
Wiśniewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023517.pdf
Data publikacji:
2014-06-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
zakony żeńskie
przełożone żeńskich zakonów
konferencja
Polska
Rzeczpospolita Ludowa
polityka wyznaniowa
female religious orders
Superiors of female religious orders
conference
Polish People’s Republic
religious policy
Opis:
The formation process of the institutions of the Conference of Major Superiors of Female Religious Orders in Poland started in the period in which there had already been some structures of the cooperation between convents, developed for the common defence of nuns against the negative effects of the religious policy of the communist authorities, the policy which was aimed at the liquidation of the institution subordinate to the Church, including religious orders. The interaction of female religious congregations was the answer to the necessity of the consolidation of forces and construction - under the guidance of Polish Primate S. Wyszyński – common programmes, the aim of which was to help the religious congregations survive and function in the communist reality. The evolution of the cooperation forms: from the spontaneous and regulated by law the Conference of Major Superiors of Female Religious Orders, with the statute approved by the Holy See and canonically erected consulta, overlapped with similar movements of the consecrated life in the world. In the realities of the Polish People’s Republic, the Conference was not as autonomous as was formulated by canon law under normal conditions. The Conference had to be in a close relationship with Primate S. Wyszyński and the Department of Monastic Affairs, created by the Primate, who in practice gained control over the entire existing cooperation between religious orders. Regardless of the factual and legal restrictions on the activities of the Conference and its consulta, which was essentially an advisory body to the Polish Primate, the achievements of that institution for the religious life in Poland were extremely significant, which was reflected primarily in: the prudent implementation of the conciliar reforms in religious congregations, their liturgical renewal, deepening the democratization process, regulating the legal status, changes in the substantial and permanent formation of the members of congregations.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 297-327
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedszkola i ochronki zakonne w świetle polskiego prawa oświatowego w latach 1945-1961
Kindergartens and nurseries in the light of education law in Poland between 1945 and 1961
Autorzy:
Wiśniewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043880.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
przedszkola
ochronki
wychowanie przedszkolne
polska rzeczpospolita ludowa
żeńskie zgromadzenia zakonne
prawo oświatowe
reżim komunistyczny
ograniczenia wolności religijne w PRL
zgromadzenia zakonne w PRL
Ministerstwo Oświaty
kindergartens
nurseries
pre-school education
female religious congregations
education law
anti-religious activities
communist regime
repression against religious orders
Polish People's Rebuplic
the Ministry of Education
Opis:
Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego.
Polish communist authorities of the People's Republic sought to secularization of education system, starting from the lowest level of education, namely kindergartens. As part of the anti-Church state religious policy, kindergartens run by female religious congregations were gradually eliminated in the first two postwar decades. Restricting independent of the ruling ideology entities that had been contributing up to that moment to preschool education institutions, resulted, in an undemocratic, totalitarian political system, in the monopoly of the state on organizing, conducting and supervising the institutions of preschool education, which would encourage more effective indoctrination of pupils. The education law became one of the instruments to implement the objective. Although until 1961 a pre-war educational Act of 1932 officially was still in force, in practice since the forties the state began to move religious congregations away from responsibility of raising a child of a preschool age. This phenomenon was not stopped by protests of superiors from religious congregation and hierarchy of the Church who claimed that the Polish government ratified international convention against discrimination in education, according to which, apart from state-run kindergartens there could also be “other” non-state educational institutions. Despite the absence of legal obstacles, religious congregations could not revive the business of conducting pre-school education.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 311-333
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój kolei żelaznych na ziemiach polskich w ujęciu historycznoprawnym
Legal-history approach to the development of railways on Polish lands
Autorzy:
Wilczek-Karczewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973532.pdf
Data publikacji:
2015-03-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
historia kolei
transport kolejowy
doba porozbiorowa
Druga Rzeczpospolita
Polska Ludowa
Polskie Koleje Państwowe
militaryzacja kolei
legal-history of railways
railway transport
post-partition period
the Second Republic of Poland
Polish People’s Republic
The Company “Polish State Railways”
militarization of railways
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje dzieje kolei na ziemiach polskich w ujęciu historycznoprawnym. Obejmuje dobę porozbiorową, Drugą Rzeczpospolitą i Polskę Ludową. W opracowaniu pokazano, iż początkowo budowa kolei następowała z inicjatywy podmiotów prywatnych (głównie towarzystw akcyjnych). Podmioty te były jednak przez rządy nadzorowane, a budowa i eksploatacja linii kolejowych była działalnością koncesjonowaną. W drugiej połowie XIX wieku nastąpił proces nacjonalizacji kolei. Poszczególne rządy w pełni doceniły wartość transportu kolejowego dla rozwoju gospodarki i wzmocnienia obronności państwa. Ponadto państwo przejmowało linie nierentowne oraz wspierało tworzenie tras lokalnych. W artykule opisano również historyczny rozwój przedsiębiorstwa „Polskie Koleje Państwowe” oraz scharakteryzowano akty prawne, odnoszące się do militaryzacji kolei.
This papers refers to the legal-history of railways on Polish lends. It includes post-partition period, the Second Republic of Poland and the Polish People’s Republic. The construction of railways was at first an initiative of the private sector. However, the latter were supervised by the State and the construction and exploitation of railways was licensed. The nationalization process of railways began in the second half of the XIX Century because of their importance for the national economy and defense. Incidentally, nationalization included unprofitable and local railways. The paper speaks also of the company history of “Polish State Railways” and the militarization of railways in Poland.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2015, 4, 1; 100-124
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika stosunków polsko-radzieckich w latach 1944-1991
Analysis of the Polish-Soviet relations between 1944-1991
Autorzy:
Weremiuk, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/501890.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
Penetracja
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Polska Rzeczpospolita Ludowa
dominacja
cybernetyka
Penetration
Union of Soviet Socialist Republics
People’s Republic of Poland
domination
cybernetics
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie cybernetycznego modelu procesu radzieckiej penetracji w Europie Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej, który pozwala również na wykrycie i dokonanie analizy procesów penetracyjnych łączących ZSRR z PRL. Przez niespełna pół wieku Europa Środkowo-Wschodnia znajdowała się pod dominacją radziecką. Na końcowym etapie II wojny światowej państwa leżące w tej części Europy stały się obiektem radzieckiej penetracji. Proces ten w poszczególnych państwach wyglądał inaczej – wynikało to z uwarunkowań historycznych (tradycji ulegania państw bloku wschodniego), stosowanych metod i ich skuteczności oraz z zachowania się systemu penetrowanego (podatność na bodźce sterujące, stopień autonomiczności). Penetracja ZSRR była okresowo zakłócana, przede wszystkim wskutek przesileń politycznych w tym państwie, do których dochodziło w momentach zmian na stanowisku sekretarza generalnego KPZR. W latach 80. XX w. radzieckie kierownictwo postawiło imperium przed wyzwaniami współczesności. Uruchomione mechanizmy spowodowały przerwanie procesów penetracyjnych. Nastąpiło przetransformowanie więzów zależności w kierunku wywierania wpływu. Cybernetyczny model penetracji z jednej strony pozwala na przeanalizowanie oraz wyjaśnienie charakteru i działania radzieckich struktur penetrujących, z drugiej zaś stwarza podstawę do rozważań na temat zakresu i skutków radzieckich działań penetracyjnych oraz stopnia zależności państw bloku wschodniego, w tym PRL, od ZSRR.
This article aims at presenting a cybernetic model of the process of Soviet penetration of Eastern and Central Europe after the second world war, which facilitates identification and analysis of the penetration process that linked the Soviet Union with the People’s Republic of Poland. For almost half a century, Central and Eastern Europe has remained under Soviet domination. During the final phase of WW II, the countries in this part of Europe have become a target of Soviet penetration. The process of penetration was country-specific, reflecting historical backgrounds (readiness to subdue showed by the Eastern Bloc countries), methods used and their efficiency as well as the properties of the penetrated systems (sensitivity to incentives imposing control, level of autonomy). The penetration processes had been periodically disturbed by political turning points in the Soviet Union that were inherent to the changes in the position of the Secretary General of the Communist Party of the Soviet Union. In the 1980s the Soviet leadership made an attempt to adapt the Soviet empire to contemporary challenges. The mechanisms have been activated that disrupted the Soviet penetration- the relationships have been shifted towards the influence. The cybernetic model of penetration allows, on the one hand, to analyze and explain the character and activity of the Soviet penetrating structures, while on the other hand it creates a foundation for reflections on the scope and effects of the Soviet penetration as well as on the level of dependence of the Eastern Bloc countries, including the People’s Republic of Poland on the Soviet Union.
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2014, 6, 11; 43-57
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Percepcja Organizacji Jedności Afrykańskiej w świetle zachowanych dokumentów Departamentu V i Departamentu II MSZ PRL z lat 1963-1989
Autorzy:
Urbański, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230832.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Organizacja Jedności Afrykańskiej
polityka zagraniczna Polski
stosunki polsko-afrykańskie
Polska Rzeczpospolita Ludowa
panafrykanizm
Organization of African Unity
Polish foreign policy
Polish-African relations
Polish People’s Republic
Pan-Africanism
Opis:
Celem artykułu jest analiza dokumentów dotyczących Organizacji Jedności Afrykańskiej powstałych w Departamencie V i Departamencie II MSZ PRL w latach 1963–1989. Polscy dyplomaci od utworzenia OJA monitorowali działalność tej organizacji w kontekście przemian zachodzących na kontynencie afrykańskim. Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte były okresem nadziei na intensywny rozwój integracji afrykańskiej i relacji nowo powstałych państw z krajami socjalistycznymi. Polska, podobnie jak inne kraje socjalistyczne, z ZSRS na czele, postrzegała Afrykę jako obszar rywalizacji z blokiem zachodnim. Zainteresowanie polskich dyplomatów OJA i Afryką znacząco spadło w latach osiemdziesiątych w związku z kryzysem polityczno-gospodarczym w Polsce oraz problemami społeczno-gospodarczymi na Czarnym Lądzie.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 113-127
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawa operacyjnego sprawdzenia kryptonim „Zakonnik”. Inwigilacja ks. Henryka Surmy przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1974-1977
The case of operational investigation (code name: “Monk”). Invigilation of Rev. Henryk Surma by Security Service in the years 1974-1977
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043515.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Security Office
People’s Republic of Poland
surveillance
freedom of conscience and religion
Church-State relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Poland
religious freedom
Law on Religion
Urząd Bezpieczeństwa
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
inwigilacja
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
prawo wyznaniowe
Opis:
Celem opracowania jest ukazanie na przykładzie jednego z zakonników sposobu postępowania Służby Bezpieczeństwa wobec duchownych, którzy znaleźli się w spektrum zainteresowania tej instytucji, z uwagi na podejrzenie prowadzenia „antypaństwowej” działalności. Tego rodzaju sprawy operacyjnego sprawdzenia zakładane były przez Służbę Bezpieczeństwa PRL bardzo często i miały na celu sprawdzenie doniesień o prowadzeniu przez duchownych działalności uznawanej przez władze komunistyczne za wrogą ustrojowi PRL. Ks. Henryk Surma, nie godząc się na komunistyczne ograniczenia praw człowieka, ani na dążenia władz PRL zmierzające do marginalizacji Kościoła, próbował na własną rękę pozyskać środki na remont kościoła parafialnego, wykorzystując przy tym swoje prywatne kontakty z obywatelami RFN. Podejrzany o działania antypaństwowe, poddany został przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa wszechstronnej kontroli i naciskom. Ostatecznie inwigilację zakończono po kilku latach, nie udowodniwszy duchownemu działania na szkodę PRL. Akta sprawy pokazują, że ks. Surma był dobrym duszpasterzem, który za swe zaangażowanie zapłacił zainteresowaniem ze strony Służby Bezpieczeństwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The aim of the study is to depict, using the case of one of the monks as an example, the operational activity of Security Service towards the clergy, who were the focus of attention of this institution due to suspicions of conducting “anti-state” activity. Such cases of operational investigation were frequently launched by Security Service in the Polish People’s Republic, and they aimed at verifying allegations of activity considered to be hostile to the communist regime. Rev. Henryk Surma, who did not consent to the communist restrictions of human rights and the authorities’ efforts to relegate the Church to the periphery of society, made attempts to gain the resources for the renovation of his parish church using his private connections with citizens of the Federal Republic of Germany. Suspected of conducting anti-state activity, he was subjected to numerous forms of control and pressure. Ultimately, the investigation was closed after several years, and the charges of conducting activity against the Polish People’s Republic were not proved. The records of the case show that Rev. Surma was a good priest whose commitment attracted the attention of Security Service. The present article is based on the archival documents from the Archive of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 221-238
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza ludowa contra brat Kloc. Z frontu walki z nielegalnym handlem dewocjonaliami w powiecie kozielskim w 1965 r.
Communist authorities contra Brother Kloc. The battlefront against the illegal trade of devotional items in the Koźle district in 1965
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044040.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
People’s Republic of Poland
trade in the period of People’s Republic of Poland
freedom of conscience and religion
religious freedom
church-state relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Republic of Poland
law on religion
Catholic Church
Polska Rzeczpospolita Ludowa
PRL
handel w PRL
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
Kościół Katolicki
Opis:
W artykule przedstawiony został casus jednego z zakonników Kościoła Katolickiego. Zdaniem autora przypadek ten dobrze ilustruje realia, w jakich przyszło żyć duchowieństwu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojciech Kloc, ze Zgromadzenia Braci Albertynów, prowadził handel dewocjonaliami w celu zarobienia pieniędzy na remont dachu domu zakonnego. Z tego powodu został zatrzymany przez milicję przed jednym z kościołów w Kędzierzynie (powiat kozielski), gdzie odebrano mu dewocjonalia, którymi handlował oraz pieniądze, które przy nim znaleziono. Czyn, którego się dopuścił zakonnik, został zakwalifikowany jako przestępstwo w świetle ustawy z 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Sąd Powiatowy w Koźlu skazał brata Wojciecha Kloca na karę grzywny, nakazał pokrycie kosztów sądowych, a także orzekł przepadek dewocjonaliów na rzecz Skarbu Państwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The article presents the case of one of the monks of the Catholic Church. In the author’s opinion, this case is a good illustration of the realities of the clergy in the period of People’s Republic of Poland. Wojciech Kloc from the Albertine Brothers traded devotional objects in order to earn funds for the renovation of the roof of the monastery. For this reason, he was detained by the militia in the vicinity of one of the churches in Kędzierzyn (the Koźle district). The militia took away both the devotional items he was trading and the money found on him. The monk’s deed was recognised as a crime under the Act of 1958 on the permissions for non-public economic units to be engaged in industry, craft, trade and some services. The District Court in Koźle sentenced Brother Wojciech Kloc to a fine, ordered him to pay the court costs and ordered forfeiture of the devotional items to  the State Treasury. The present article is based on the archival documents from the Archives of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 191-200
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies