Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polska poezja religijna" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Przez płytką rzekę historii”. Jan Paweł II i wątki oświeceniowe
“Across the Shallow River of History”: John Paul II and the Threads of the Enlightenment
Autorzy:
Chachulski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1753200.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Paweł II
oświecenie
polska poezja religijna
John Paul II
Enlightenment
Polish religious poetry
Opis:
Artykuł składa się z czterech cząstek poświęconych różnym okolicznościom, w jakich Jan Paweł II ujawniał swoje zainteresowanie literaturą i szerzej – kulturą XVIII wieku. W części pierwszej analizie poddano fragment wystąpienia Papieża w polskim parlamencie w dniu 11 czerwca 1999 roku. Jan Paweł II przywołał wówczas ideę Konstytucji 3 Maja i przytaczając hasła związane z jej uchwaleniem oraz z powrotem do Polski gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, dokonał aktualizacji przesłania, tak ważnego dla polskiej świadomości. W części drugiej analizie poddano te fragmenty książki Pamięć i tożsamość, w których Jan Paweł II mówi o roli oświecenia w europejskiej historii nowożytnej i o niejednoznacznym dziedzictwie oświecenia w XX wieku. W części trzeciej przywołano kilka uwag Papieża na temat wartościowania dzieł literackich – znów nawiązując do tomu Pamięć i tożsamość. Jan Paweł II wydawał się szczególnie cenić takie ich cechy, jak artystyczna doskonałość, dzieło literackie jako świadectwo życia, wreszcie głębokie, bezkompromisowe zaangażowanie Autora w wierze. W części czwartej wskazano te utwory, powstałe w wieku XVIII, które były lub z dużą dozą prawdopodobieństwa mogły być przedmiotem zainteresowania i akceptacji Jana Pawła II – z uwagi na jego preferencje, wybory i literackie zainteresowania.
This article consists of four sections devoted to the various circumstances in which John Paul II revealed his interest in the literature and culture of the 18th century. In the first part, a fragment of the Pope’s speech to the Polish parliament on June 11th, 1999 was analysed. John Paul II then recalled the Constitution of May 3rd and, citing the slogans related to its adoption and General Jan Henryk Dąbrowski’s return to Poland, updated the message, one which is so important for the Polish consciousness. The second part analyses those fragments of the book Memory and Identity in which John Paul II talks about the role of the Enlightenment in modern European history and the ambiguous heritage of the Enlightenment in the 20th century. The third part recalls some of the Pope’s comments on the evaluation of literary works in Memory and Identity. John Paul II seemed to particularly value such qualities as artistic perfection, a literary work as a testimony of life, and finally, the deep, uncompromising commitment of an author to their faith. The fourth part indicates those works, created in the eighteenth century, which were, or with a high degree of probability could be, the subject of interest and acceptance by John Paul II, based on his preferences, choices and literary interests.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 345-355
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utrwalone dziedzictwo – pieśni religijne w twórczości Władysława z Gielniowa, Franciszka Karpińskiego i Kazimierza Brodzińskiego
Autorzy:
Reginek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668945.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Polish religious poetry
church songs
origin of church songs
polska poezja religijna
pieśń kościelna
źródła śpiewów kościelnych
Opis:
The study of Polish religious songs shows the literary and musical values of selected works and also presents the authors of these works. This paper presents the achievements of three eminent poets: Władysław of Gielniow (ab. 1440–1505), Franciszek Karpiński (1741–1825) and Kazimierz Brodziński (1791–1835). Their activity in the field of popularization of church chant deserves to be particularly appreciated. Also the motives of fascination with religious chant are interesting. Sometimes this form of expression was the result of personal faith, sometimes it sprang from some additional motives or conditioning. The popularity of a particular poetic work depends to a large extend on its musical form. The religious chants of the poets mentioned above, though coming from various times and composed in various places are truly outstanding and popular, which makes them constantly present in the repertory of church songs. The fact that they were included in the latest edition of Śpiewnik kościelny (Church Songbook) by Fr. Jan Siedlecki may serve as a proof of keen acceptance and a sign of their belonging to cultural heritage.
Badania nad polską pieśnią religijną wskazują na walory literacko-muzyczne wybranych utworów, jak również przybliżają sylwetki samych twórców. Niniejszy artykuł przedstawia najważniejsze osiągnięcia trzech wybitnych poetów: Władysława z Gielniowa (ok. 1440–1505), Franciszka Karpińskiego (1741–1825) i Kazimierza Brodzińskiego (1791–1835), których działalność na polu upowszechnienia pieśni kościelnej zasługuje na szczególne uznanie. Interesujące są również same motywy fascynacji poezją pieśniową o tematyce religijnej, czasem taka forma twórczości wynikała z osobistej wiary, niekiedy też z dodatkowych pobudek czy uwarunkowań. Duże znaczenie w upowszechnieniu danego utworu poetyckiego odgrywa forma muzyczna. Pieśni religijne wspomnianych poetów z różnego czasu i miejsca powstania odznaczają się cennymi walorami i popularnością, co sprawia, że są one stale obecne w repertuarze śpiewów kościelnych. Umieszczenie ich w najnowszym wydaniu Śpiewnika kościelnego ks. Jana Siedleckiego może stanowić potwierdzenie żywej recepcji i znak trwałego dziedzictwa.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2015, 13
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Kudyba, twórca poezji religijnej
Wojciech Kudyba, the Author of Religious Poetry
Autorzy:
Kwiek-Osiowska, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951921.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
kultura chrześcijańska
literatura chrześcijańska
polska poezja religijna
polska poezja metafizyczna
polska liryka XX wieku
polska liryka XXI wieku
Christian culture
Christian literature
Polish religious poetry
Polish metaphysical poetry
Polish lyrics of the 20th century
Polish lyrics of the 21st century
Opis:
Autorka opisuje osobę Wojciecha Kudyby, naukowca i poetę religijnego, w sposób ogólny próbując scharakteryzować jego poetycki dorobek twórczy na podstawie kilku książek. Podjęte analizy prowadzą do konkluzji na temat literackich środków stylistycznych, stosowanych przez W. Kudybę. Przykłady używanych przezeń tropów artystycznych autorka wylicza, podając w zestawieniach tytuły wierszy (utworów) z poszczególnych tomów, które zawierają dany typ chwytów literackich. Analiza ma charakter przeglądowy.
The author describes Wojciech Kudyba, a scholar and a religious poet, trying to characterize his poetic output on the basis of a few books. The analyses carried out in the book lead to the conclusions referring to the stylistic devices used by Wojciech Kudyba. The examples of the poet’s artistic tropes are enumerated by the author who in her specifications provides the titles of the poems published in particular volumes along with the information about a particular type of literary devices found in these poems.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 185-204
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazy biczowania Chrystusa w wybranych mesjadach pasyjnych z XVII wieku
Autorzy:
Drożdżewicz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030354.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Baroque
Polish epic poetry
Polish Passion literature
messiad
Polish religious poetry
Passion symbols
barok
epos polski
literatura pasyjna polska
mesjada
poezja religijna polska
symbolika pasyjna
Opis:
My paper addresses the ways of presenting the Passion of Christ in the 17th century Polish passion messiads. Concentrating on the images of the flagellation of Christ in the narrative poems of Kasper Miaskowski, Abraham Rożniatowski, Wacław Potocki and Wespazjan Kochowski, I analyze the relation of the motifs used by them to the exegetic, the mystic, and the apocryphal traditions. Respectful of their original context, my interpretation of the fragments is supported by a thorough analysis of their structure and use of rhetoric devices. My research allows me to conclude that in order to approach the mysteries of faith, the authors of the messiads used symbolic language as a living faith tradition.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 356-379
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska poezja modlitewna średniowiecza
Polish prayer poetry in the Middle Ages
Autorzy:
Nowaczyński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850730.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Polish literature
Medieval prayer poetry
genre studies
literatura polska
średniowieczna poezja religijna
genologia
Opis:
Jako granicę dla średniowiecznej poezji religijnej przyjęto umownie – istnieją tu rozbieżności wśród badaczy – pierwsze dziesięciolecia XVI w. Autora interesuje wyłącznie obraz gatunku, jego poetyka wyznaczona koncepcją podmiotu, adresata i tematyką wiersza. Praca ta sytuuje się więc na terenie genologicznie zorientowanej historii literatury, chodzi w niej wyłącznie o wydobycie podstawowych cech polskiej modlitwy poetyckiej średniowiecza. Analiza pozwala wskazać kilka istotnych cech tej poezji. 1. Wszystkie utwory grupują się wokół świąt kościelnych, stąd przyjęty w pracy, abstrahujący od ewolucji poezji średniowiecza, podział na utwory maryjne, bożonarodzeniowe, pasyjne, o Zmartwychwstaniu, Duchu Świętym i Bożym Ciele. 2. Modlitwy średniowieczne kierowane są najczęściej do Maryi jako pośredniczki w wyjednywaniu łask, Jezusa – nowonarodzonego lub umęczonego – i po części Ducha Świętego. Niezwykle rzadkie są natomiast utwory adresowane bezpośrednio do Boga Ojca. 3. Modlitwy średniowieczne, jak wiedzieliśmy, rozpięte są między rozumem a uczuciem. Niezależnie jednak od dominacji określonej władzy ich myśl krąży stale wokół określonych prawd wiary, np. niepokalanego poczęcia, dziewiczego narodzenia, bosko-ludzkiej natury Chrystusa, zbawczej Męki, Zmartwychwstania, darów Ducha Świętego itp. 4. Wydaje się, że właśnie brak w modlitwach średniowiecznych indywidualizacji, nasycenia ich pierwiastkiem osobistym jest jednym ze źródłem słabości tej poezji jako sztuki. 5. Ta ogólność, niedookreślenie podmiotu odbija się też w wyjątkowej anemii próśb. Wszystkie one, niezależnie czy maryjne, czy bożonarodzeniowe, czy pasyjne kończą się z reguły tym samym pragnieniem dobrej śmierci. Jak więc widzimy modlitwa średniowieczna zorientowana jest wyraźnie na potrzeby roku kościelnego, kierowana głównie do Maryi i Jezusa, podporządkowana propagowaniu prawd wiary, monotematyczna w zakresie próśb, nastawiona przede wszystkim na adresata i jednostronna w koncepcji człowieka.
Although researchers differ about the matter, it can generally be stated that the Medieval prayer poetry date back to the fi rst decade of the 16th century. The author of the paper is exclusively interested in the general features of the genre and its poetics, manifesting itself in the way it utilizes the lyrical subject, the addressee and it organizes the content of the poem. Hence, the paper qualifi es within the realm of history of literature, in its aspect of genre studies. The analysis undertaken in the paper help defi ne certain defi ning features of the prayer poem: 1. All the poems focus around the Ecclesiastical feasts, which leads the author to adopt a division of the poems into those that refer to Mother Mary, Christmas, Passion and Easter, the Holy Spirit and Corpus Christi. This division ignores the main evolutionary trends in Medieval Polish poetry. 2. Medieval prayers are mostly addressed to Mother Mary, as the Mediatrix of Grace; to Jesus – the newly born and the crucifi ed; and partly also to the Holy Spirit. Poems directly addressing God the Father are extremely rare. 3. Medieval prayers stretch between the mind and the heart. Nonetheless, irrespective of which extreme they actually take, they constantly refer to the Articles of Faith, such as the Immaculate Conception, the Virgin Birth, the human-divine nature of Christ, His redemptive death, resurrection, gifts of the Holy Spirit, etc. 4. Medieval prayers are visibly devoid of individuality and this lack of a personal aspect diminishes the artistic value of these poems. 5. The generality and the indeterminacy of the lyrical subject is also refl ected in the feebleness of the intercessions expressed in the poems. They all seem to end with a request of a good death. All in all, one can notice that Medieval prayer is closely related to the course of the Ecclesial calendar, mostly directed towards Mother Mary and Jesus Christ, subservient to the purpose of promoting the Articles of Faith, monothematic as regards the requests made by the authors, mostly addressee-oriented and representing a onesided conception of a human being.
Źródło:
Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 255-281
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoxa theologica Wacława Potockiego wobec kaznodziejskich „nowin”
Relations Between Wacław Potockis Paradoxa Theologica and the Predicatory „News”
Autorzy:
Pawlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954684.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura barokowa – tematy
motywy
poezja religijna polska – XVII w.
sacrum w literaturze
polskie kazania barokowe
baroque literature – subjects
motifs
Polish religious poetry – 17th century
sacrum in literature
Polish baroque homilies
Opis:
The object of the interest of the author of the article is the problem of relations between preaching and the late-baroque religious poetry. On the example of a few Wacław Potocki's (1621-1696) works from the collection `Ogród nie plewiony' most often defined by the poet as `theological paradoxes' (paradoxa theologica), analogies are shown between poetry and the baroque religious rhetoric, first of all seen in the construction of the utterance, defined in baroque theory of poetry and prose as predicatory concept (conceptus praedicabilis, concetto predicabile). A confrontation of Potocki's epigrams with the late-baroque predicatory prose leads to the conclusion about only a partial imitation of the baroque concept-preachers' practice resulting from the poet's traditionalism and his unfavourable attitude towards his contemporary literary and predicatory `news'.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 161-186
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.] Ks. Wacław Buryła, Dogonić światło, Oficyna Wydawnicza 4K, Bytom [2008], ss. 155, [5].
[Rev.] Father Wacław Buryła, To Catch the Light up, Editorial Publishing 4K, Bytom [2008], pp. 155, [5].
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440917.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Wacław Buryła (1954-)
poezja polska 21 wieku
liryka religijna
poezja metafizyczna
poezja religijna
kultura chrześcijańska
Bóg i człowiek w poezji
[Waclaw Buryla (1954-)]
Polish poetry in the 21. century religious lyric
metaphysical poetry
religious poetry
Christian culture
God and man in poetry
Opis:
Recenzja krótko opisuje osobę ks. Wacława Buryły jako poetę i organizatora konkursu literackiego poezji religijnej. Autor przedstawia tomik ks. Buryły pt. Dogonić światło (Bytom [2008]) i cytuje jeden wiersz pt. zawsze blisko, który opublikowno w tej książce poetyckiej.
The review shortly describes the person of father Wacław Buryła (Waclaw Buryla) as the poet and the organizer of literary competition on religious poetry. The author presents the book by father Buryła Dogonić światło [To Catch the Light Up] (Bytom [2008]) and quotes one poetical work zawsze blisko [always near], that is published in the poetical book.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 245-246
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Maria Mili Purymska, Na skrzydłach wiatru, Zagnańsk : Świętokrzyskie Towarzystwo Regionalne ; Chicago : [s.n.] 2012, 103, VIII s.
Autorzy:
Szymczyk, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440882.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Purymska Maria Mili (1946 -)
polska poezja w Stanach Zjednoczonych
poezja
emigracyjna religijna poezja liryczna
patriotyczna poezja liryczna
osobista poezja liryczna
Polish poetry in the United States
poetry of emigration
religious lyric poetry
patriotic lyric poetry
personal lyric poetry
Opis:
W dniu 7 grudnia 2012 r. w Jezuickim Ośrodku Milenijnym w Chicago (USA) odbyła się promocja tomiku wierszy pt. Na skrzydłach wiatru Marii Mili Purymskiej. Tomik został wydany pod redakcją dra Andrzeja Macieja Zarębskiego w Świętokrzyskim Towarzystwie Regionalnym jako 295. pozycja Biblioteki Świętokrzyskiej. To jest dowód na współpracę pomiędzy Świętokrzyskim Towarzystwem Regionalnym a Zrzeszeniem Literatów Polskich im. Jana Pawła II w Chicago, którego autorka jest członkinią od 2006 r. Warto nadmienić, że opiekunem duchowym Zrzeszenia Literatów Polskich im. Jana Pawła II jest o. Jerzy Karpiński SJ. Książka została wydana z okładką według projektu artystki. M.M. Purymska, (urodzona 13 czerwca 1946 r. w m. Mielewskie woj. Podlaskie), jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Specjalizacja – Kartografia z tytułem magister, studia ukończyła w 1968 r. W 1991 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych. Jako twórczyni wszechstronna uprawia nie tylko poezję i prozę, ale także malarstwo i fotografię artystyczną, inspirując innych do wewnętrznej transformacji i osiągania wyższego poziomu duchowego. Poezja i malarstwo Purymskiej to duchowa medytacja. Maluje pejzaże, portrety, kwiaty i anioły. W ciągu ostatnich lat prezentowała swoją twórczość malarską na kilkunastu wystawach w aglomeracji chicagowskiej. Brała udział w Jesieniach i Wiosnach Poetyckich organizowanych przez Zrzeszenie Literatów Polskich im. Jana Pawła II w Chicago od 2009 r. We wstępie do książki dr Andrzej Maciej Zarębski napisał: „wiersze są przesycone uczuciem tęsknoty za dzieciństwem i młodością spędzonymi w Ojczyźnie. Cechuje je wiara w rychły do niej powrót. Przesłanie tej nostalgicznej i refleksyjnej poezji jest tak ekspresyjne, że czytelnik podziela tę nadzieję i wiarę. I na tym polega siła i urok poezji Marii Mili Purymskiej” (od redakcji, str. 5). W debiutanckim tomie autorki czytamy w wierszu-przesłaniu: „Nie pędź tak szybko / Przez życie Nie warto… / Usiądź wygodnie w fotelu / Zajrzyj w głąb siebie / Spytaj swojego Anioła / O cel twego istnienia / On ci zapali światła zielone / Wskaże drogę właściwą / Zrozumiesz / Że trzeba było na chwile / Przystanąć…” (Przesłanie, str. 43). W tytułowym wierszu autorka chciałaby „wstąpić do wieczności”, „Zanurzyć się w świetle miłości / Dotknąć nieznanej materii. / Przekroczyć całunem mgły / chaos tego świata / i wydobyć piękno / emanujące boską miłością” (Na skrzydłach wiatru, str. 7). W Polsce ukazała się recenzja pióra Elżbiety Słoń pt. Kobieta uskrzydlona wiatrem. Recenzentka wskazała na zawartość pięciu części tomiku poezji: „Pierwsza z nich dotyczy szeroko pojętej miłości, kolejne – ziemi ojczystej, chrześcijańskiej wiary, uroków pór roku. Na zakończenie autorka przedstawiła refleksje i przemyślenia na bardzo różne tematy. Książka wzbogacona jest obrazami Purymskiej” (Elżbieta Słoń, Kobieta uskrzydlona wiatrem, „Goniec Świętokrzyski. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny Regionalistów Świętokrzyskich”, r. 2012, nr 3 (40), wrzesień 2012, s.171 (plik pdf). Pierwsza część nosi tytuł O miłości. Miłość wydaje się być treścią życia artystki. Poetka opisuje miłość, zwracając się do niej jak do osoby: ,,Skąpana w rosie / Rozczesujesz włosy wiatrem / By wpleść w nie chabry / Maki i konwalie” (O miłości, str. 10). Druga część poetyckiego tomu nosi tytuł Ojczysta ziemia. Tu z wierszy przebija tęsknota za Polską, za rodzinnym Podlasiem. Autorka-emigrantka, mieszkając w Ameryce Północnej, czuje się jednak Polką. Czytamy w utworze o tym samym tytule: ,,Moja ojczysta ziemia / jest dumna z imienia Polski / Wpisana jest w niej poezja / od Tatr aż po Bałtyk” (Ojczysta ziemia, str. 34). Część trzecia tomiku zatytułowana Akt wiary zawiera wiersze religijne albo nawiązujące do religii. Podmiot liryczny wierszy zastanawia się: ,,Po co nam smutek / Pytam sama siebie / Zamknę go w sejfie / I odeślę do Boga” (Pytania, str. 51). W wielu utworach Aktu wiary podmiot liryczny modli się, mamy do czynienia z wierszami-modlitwami (Modlitwa o poranku, Kochany Boże, Słowo o Matce Boskiej, Dziękczynienie oraz inne), a oto urywek wiersza pt. Dziękczynienie: „Dziękuję Ci Boże / Za każdy dzień / Słoneczny deszczowy / Ciepły i mroźny (…) / Za uśmiech dziecka / I zgorzkniałą twarz / Starca / Dziękuję / Za każdą cząstkę / Twojego Wszechświata / Za to że jesteś Ty inni i ja / Dziękuję” (Dziękczynienie, str. 57). Elżbieta Słoń zauważyła w swojej recenzji, że „Na końcu książki trafić można na deser – na reprodukcje olejnych obrazów Marii Mili Purymskiej. Artystka lubi malować pejzaże, kwiaty, anioły, portrety, martwą naturę. Obrazy są ekspresyjne, dużo w nich ciepłych, uderzających w oczy kolorów: brązów, czerwieni, odcieni żółtego, często na tle ciemnych zieleni czy granatu. Reasumując – interesująco namalowane wiersze I ciekawe do nich ilustrowanie”. W części pt. Refleksje poetka w swoich wierszach opowiada o radości, ciszy, samotności, zachwycie, zazdrości, wybaczaniu. W wierszu pt. Moim dzieciom poetka wyznała: ,,Byłyście małymi okruszkami / Kiedy po raz pierwszy / Ujrzałam i trzymałam / W moich ramionach / Tuliłam was i prosiłam / Aniołów o prowadzenie (...)” (Moim dzieciom, str. 82). Późny debiut autorki zasługuje na uwagę czytelników.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 1(1); 149-151
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.] Ks. Stefan Radziszewski, Kamińska ostiumiczna, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011, ss. 272, bibliogr., indeks.
[Rev:] Father Stefan Radziszewski, Ostiumic Kamienska, Publishing Jednosc, Kielce 2011.
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951883.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Anna Kamieńska (1920-1986)
poezja polska XX wieku
poezja religijna
liryka metafizyczna
literatura polska
Anna Kamienska (1920-1986)
Polish poetry of the 20th century religious poetry
metaphysical lyrics
Polish literature
Opis:
W recenzji książki monograficznej ks. Stefana Radziszewskiego pt. Kamińska ostiumiczna (‘Kamieńska w odrzwiach’) omówiono krótko jej strukturę, zawartość (treść) i konkluzje twórcy dzieła. Książka dotyczy opisu i analizy poezji polskiej poetki chrześcijańskiej Anny Kamieńskiej (1920-1986). Autor monografii objął badaniem całą twórczość poetycką tej poetki (wszystkie tomiki wierszy). Ks. Radziszewski wprowadził kategorię ‘ostiumiczności’, którą rozumie czworako (definiuje to na s. 238): 1. dziedzictwo poetyki quasi sacrum, 2. negacja negacji (interpretacja symboliczna), 3. swoiste odczytanie apokastasis panton [odnowienia całego bytu], 4. realizacja idei paschalnej.
In his review of the monographic book by father Stefan Radziszewski Ostiumic Kamienska (‘Kamienska in the door’) the author briefly discussed the structure, content and conclusions of this work. The book is concerned with the description and analysis of the poetry of Anna Kamienska (1920-1986) a Polish Christian poet. In his monograph Stefan Radziszewski dealt with all of Kamienska’s poetic works. He introduced the category ‘ostiumicsness’ that he understood in four ways (he defined it on p. 238): 1. heritage of the ‘quasi sacred ‘ poetics, 2. the negation of negation (a symbolic interpretation), 3. specific re-reading of apokatastasis panton [renewal of all the being], 4. realization of the paschal idea.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 217-220
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.] o. Eligiusz Dymowski, Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane), Wydawnictwo Prymat Mariusz Śliwowski, Białystok 2014, ss. 210.
[Rev.] Father Eligiusz Dymowski OFM, The Touch of the Memory. (The Selected Verses), Publishing Prymat Mariusz Sliwowski, Bialystok 2014, pp. 210.
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440995.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Eligiusz Dymowski OFM (1965-)
poezja polska 21 wieku
liryka religijna
poezja metafizyczna
poezja religijna
kultura chrześcijańska
Bóg i człowiek w poezji
eschatologizm
Nowa Mretafizyczność
Eligiusz Dymowski (1965-)
Polish poetry in the 21. century religious lyric
metaphysical poetry
religious poetry
Christian culture
God and man in poetry eschatologism
New Metaphysics (New Metaphysicsness)
Opis:
Recenzja krótko opisuje osobę o. Eligiusza Dymowskiego OFM (urodzonego w 1965) jako polskiego poetę religijnego. Autor przedstawia tomik o. Dymowskiego pt. Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane) (Białystok 2014), cytuje i opisuje chrześcijańskie wiersze, które opublikowno w tej książce poetyckiej.
The review shortly describes the person of father Eligiusz Dymowski OFM as the Polish poet. The author presents the book by father Dymowski Dotyk pamieci. (Wiersze wybrane) [The Touch of the Memory. (The Selected Verses) (Bialystok 2014) and quotes and describes some poetical works, that are published in the poetical book.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 247-260
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Litania do Marii Panny” Jerzego Lieberta w kantacie Karola Szymanowskiego
Autorzy:
Szczurko, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669067.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Jerzy Liebert
Karol Szymanowski
cantata
poetic litany
prayer
Polish poetry
Polish religious music
transcendence
kantata
litania poetycka
modlitwa
poezja polska
polska muzyka religijna
transcendencja
Opis:
The subject of the article is Litany to Virgin Mary op. 59 by Karol Szymanowski, written to excerpts of a poem by Jerzy Liebert. The author starts by concentrating on the characteristics of the works of Liebert, who was a leading representative of religious‑philosophical poetry during the period between the two world wars. She also discusses the evolution of the poet’s religious‑philosophical views and the way in which they influenced his literary activity. The analysis begins with Liebert’s lyrical poem Litany to the Virgin Mary, a poem of great simplicity yet symbolically charged, constituting an example of the kind of poetry where the subject “becomes locus transcendentiae”. The context for the poem is provided both by liturgical litany and poetic litany, with examples of poems written by Liebert prior to the Litany. In the later part of the article the author focuses on the attributes of Szymanowski’s cantata, which the composer himself regarded as “perhaps the best work he had ever written”. Having indicated the reasons why Liebert’s poem was the source of inspiration, and having described the circumstances under which the work was composed, the author moves on to characterise the constitutive features of the cantata, identifying them at the level of style and aesthetics, in the relation between words and music, and the symbolism of the imagery and expressive figures. In the interpretation of the work she refers to analyses by other authors, including Mieczysław Tomaszewski’s conception which depicts the Litany as an embodiment of the “Franciscan” idiom.
Przedmiotem artykułu jest Litania do Marii Panny op. 59 Karola Szymanowskiego, napisana do fragmentów wiersza Jerzego Lieberta. Autorka koncentruje się najpierw na cechach twórczości Lieberta, jako czołowego przedstawiciela poezji religijno‑filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego, wskazując także na ewolucję poglądów filozoficzno‑religijnych poety, determinujących jego aktywność literacką. Analizie poddany jest najpierw pełen prostoty, nacechowany symbolicznie liryk Lieberta Litania do Marii Panny, stanowiący przykład poezji, w której podmiot „staje się locus transcendentiae”. Kontekst dla wiersza stanowi zarówno litania liturgiczna, jak i litania poetycka, z przykładami wierszy napisanych przed Litanią Lieberta. W dalszej części artykułu autorka skupia się na walorach kantaty Karola Szymanowskiego, uznanej przez samego kompozytora za „może najlepszy utwór, jaki napisał”. Wskazując najpierw na przyczyny inspiracji wierszem Lieberta oraz okoliczności powstania dzieła, autorka przechodzi do charakterystyki cech konstytutywnych kantaty, odnajdując je na poziomie stylu i estetyki, w relacji słowa i muzyki oraz symbolice figur obrazowych i wyrazowych. W interpretacji dzieła pojawiają się odniesienia do analiz innych autorów, m.in. koncepcji Mieczysława Tomaszewskiego, przedstawiającego Litanię jako wcielenie idiomu „franciszkańskiego”.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2017, 15
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jezus i Samarytanka. Spotkanie człowieka z Chrystusem w ujęciu Pieśni o blasku Wody, Karola Wojtyły
Jesus and the Samaritan Woman: Meeting with Christ in Karol Wojtyła’s Song of the Brightness of Water
Autorzy:
Bogacz, Roman
Ligas, Maria Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951875.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Jesus Christ
Samaritan Woman
meeting with Christ
Karol Wojtyła (1920-2005)
Song of the Brightness of Water
Polish poetry
religious poetry
Jezus Chrystus
Samarytanka
spotkanie z Chrystusem
Pieśń o blasku wody
poezja polska
poezja religijna
Opis:
In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.
Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go „twarzą w twarz” przez całą wieczność.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 51-71
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jesus and the Samaritan Woman: Meeting with Christ in Karol Wojtyła’s Song of the Brightness of Water
Jezus i Samarytanka. Spotkanie człowieka z Chrystusem w ujęciu Pieśni o blasku Wody, Karola Wojtyły
Autorzy:
Bogacz, Roman
Ligas, Maria Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951876.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Jesus Christ
Samaritan Woman
meeting with Christ
Karol Wojtyła (1920-2005)
Song of the Brightness of Water Polish poetry
religious poetry
Jezus Chrystus
Samarytanka
spotkanie z Chrystusem
Pieśń o blasku wody
poezja polska
poezja religijna
Opis:
In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.
Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go „twarzą w twarz” przez całą wieczność.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 27-50
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawierzyć Bogu całkowicie - twórczość Stanisława Kazimierza Leszczyńskiego (1944-2020)
To trust God completely. The work of Stanisław Kazimierz Leszczyński (1944 - 2020)
Autorzy:
Ciechalski, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234812.pdf
Data publikacji:
2022-10-15
Wydawca:
Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:
Stanisław K. Leszczyński
poets from Kujawy
contemporary Polish poetry
reflective-religious poetry
wood carving
Stanisław K. Leszczyński,
poeci z Kujaw
polska poezja współczesna
liryka refleksyjno-religijna
rzeźba w drewnie
Opis:
S.K. Leszczyński to poeta, który studiował fizykę i matematykę na UMK i filozofię na UW, a związany był z Nauczycielskim Klubem Literackim we Włocławku. Wiersze publikował w prasie lokalnej i ogólnopolskiej, wydał cztery tomiki poetyckie. W jego twórczości zauważyć się daje wrażliwość na urodę świata i powaby natury oraz zachwyt nad bujnością życia. Poeta wyrażał fascynację wsią jako krainą arkadyjską. Wybór życia z dala od wielkich skupisk ludzkich, pośpiechu, blichtru i sztucznych wartości pogłębił w nim postawę refleksyjną. Jego wiersze mają wymiar metafizyczny, obecna jest w nich wrażliwość religijna i etyczna. Autor nawiązuje do problematyki biblijnej oraz twórczości M. Sępa Szarzyńskiego, F. Karpińskiego, A. Mickiewicza, B. Leśmiana, K.I. Gałczyńskiego, S. Grochowiaka czy W. Broniewskiego. Jego język poetycki jest bogaty, gęsto ozdobiony nietuzinkowymi metaforami, porównaniami, epitetami, a także konstrukcjami o wydźwięku paradoksalnym. Występuje w nim swoista drapieżność obrazowania, a także sielankowa łagodność. Poeta nie stronił też od dosadności i wyrażeń nacechowanych silnie ekspresją, które zderzał z rzeczywistością uniwersalną, transcendentną. Z tradycją łączy go częste stosowanie układu stroficznego, przestrzeganie zasad rytmiki, przywiązanie do rymów, przeważnie niedokładnych, bywa, że o charakterze asocjacyjnym. Ze współczesnością – zmetaforyzowanie i eliptyczność wypowiedzi, tworzenie wierszy stychicznych, w których segmentacja tekstu zależy od indywidualnych akcentów logicznych i emocjonalnych, rezygnacja ze znaków przestankowych, porzucenie tradycyjnych schematów wersyfikacyjnych. S.K. Leszczyński zajmował się też rzeźbą w drewnie. Wykonywał amfory, kielichy, patery i inne przedmioty, które wystawiane były w galeriach krajowych i zagranicznych. Twórczość artysty rozpięta jest między tymi dwoma żywiołami, gdzie w jednym królują słowa, a w drugim formy wydobywane z drewna; w jednym jest abstrakcyjna ulotność, a w drugim namacalny konkret; wreszcie w jednym szukanie mądrości, filozofowanie, w drugim zaś uroda tego, co fizyczne. Artysta, obracając się w tych skrajnie odległych od siebie światach, próbował osiągnąć swoistą pełnię.
S.K. Leszczyński was a poet who studied physics and mathematics at the Nicolaus Copernicus University and philosophy at the University of Warsaw. He was associated with the Teachers’ Literary Club in Włocławek. He published poems in the local and national press, and published 4 volumes of poetry. His work shows sensitivity to the beauty of the world and the charms of nature, as well as admiration for the lushness of life. The poet expressed his fascination with the countryside perceiving it as an Arcadian land. His choice to live away from great clusters of people, haste, glitz and artificial values deepened his reflective attitude. His poems have a metaphysical dimension; some religious and ethical sensitivity is present in them. The author refers to biblical issues and the works of Polish writers: M. Sęp Szarzyński, F. Karpiński, A. Mickiewicz, B. Leśmian, K.I. Gałczyński, S. Grochowiak and W. Broniewski. His poetic language is rich, densely adorned with extraordinary metaphors, comparisons, epithets, and paradoxical constructions. One can observe some specific predatory imaging in it, as well as an idyllic gentleness can also be perceived. The poet did not shy away from bluntness and expressions that were strongly expressive, which he clashed with the universal, transcendent reality. By the frequent use of a strophic pattern, adherence to the rules of rhythm, adherence to rhymes, mostly inaccurate, and sometimes associative, he connects his works with tradition. On the other hand, he encounters contemporary – metaphorical and elliptical expression, creating stychic poems in which the segmentation of the text depends on individual logical and emotional accents, giving up punctuation marks, abandoning traditional versification schemes. S.K. Leszczyński also dealt with wood carving. He created amphoras, goblets, platters and other items that were displayed in domestic and foreign galleries. The work of this artist is stretched between these two elements, where words reign in one, and forms extracted from wood- in the other; in one there is an abstract elusiveness, and in the other- a tangible concrete; and finally, in one, seeking wisdom, philosophizing, and in the other, the beauty of what is physical. The artist, rotating in these extremely distant worlds, tried to achieve a kind of fullness and completeness.
Źródło:
Studia Włocławskie; 2022, 24; 640-662
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:
Studia Włocławskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywy religijne w poezji ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) z okresu bukowińskiego (1908-1919)
Religious Motifs in Fr. Joseph Janiszewski’s Poetry (1880-1940) of the Bukovinian Period (1908-1919)
Религиозные мотивы в поэзии Юзефа Янишевского (1880-1940) буковин- ского периода (1908-1919)
Autorzy:
Bujak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440932.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Bukowina
Janiszewski Józef
ksiądz (1880-1940)
Kościół rzymskokatolicki na Bukowinie
poezja patriotyczna
poezja polska
poezja religijna
Polacy na Bukowinie
prasa polska XIX i XX w.
ruch abstynencki
Bukovina
Fr. Joseph Janishevski (1880-1940)
Roman-catholic Church in Bukovina
patriotic poetry
Polish poetry
religious poetry
Poles in Bukovina
Polish press 19th and 20thc.
abstinent movement
Буковина
ксёндз Юзеф Янишевский (1880 1940)
римско-католическая церковь на Буковине
патриотическая поэзия
польская поэзия
религиозная поэзия
поляки на Буковине
польская пресса XIX и начала XX века
абстинентское движение
Opis:
Jak dotąd nikt nie zajmował się badaniem dorobku duszpasterskiego, społecznego i pisarskiego ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) na Bukowinie. Artykuł powstał przy pomocy metodologii historycznoliterackiej (historiograficzna analiza dokumentu literackiego). Niniejsze opracowanie jest pierwszą próbą zwrócenia uwagi na człowieka i jego poezję ubogacającą ducha religijnego, zachęcającą do kształcenia, unikania nałogów, wyzwolenia się z nich, nadto do wytrwałej, zbiorowej pracy dla wzmocnienia patriotyzmu i walki o niepodległość Polski. Działalność oraz twórczość literacka tego wzorowego kapłana polskiego były m.in. powodem osadzenia go w niemieckim obozie koncentracyjnym oraz męczeńskiej śmierci podczas II wojny (zginął z rąk hitlerowskich Niemców w 1940 r.). Poezja ks. J. Janiszewskiego może być pomocna w kształtowaniu osobowości współczesnych kapłanów oraz świeckich Polaków. Ksiądz-poeta może służyć za wzór wychowawczy do naśladowania w trudnym XXI wieku. Artykuł niniejszy, mający charakter obszerniejszej rozprawy, jest istotnym przyczynkiem do dziejów literatu-ry polskiej istotnie rozszerzającym źródłową wiedzę o zapomnianych dokonaniach literackich księdza J. Janiszewskiego. Powołanie kapłańskie złączone z potrzebą uczestnictwa w życiu zbiorowości religijnej i narodowej zaowocowało kazaniami, popularnymi odczytami, publicystyką prasową oraz twórczością poetycką ze znamiennym dydaktyzmem adresowanym przede wszystkim do ludu polskiego, żyjącego w nędzy duchowej, intelektualnej, politycznej i materialnej. Niektóre cechy tej poezji zaprezentowano na wybranych przykładach, które dowodzą, że ks. Józef Janiszewski był utalentowanym i pracującym nad swoim warsztatem poetą. Mimo rozlicznych, absorbujących zajęć duszpasterskich i społecznych, zdołał stworzyć przynajmniej kilkadziesiąt udanych, zróżnicowanych tematycznie, formalnie i wersyfikacyjnie utworów wierszowanych. Znaczna część tych poezji nosiła cechy tzw. kontrafaktury, tj. skomponowana była rytmicznie do rytmów znanych już melodii, przez co nadawała się do śpiewu jako hymny, kolędy, marsze lub inne pieśni. Autor artykułu jako pierwszy w historiografii literatury opisuje sylwetkę ks. J. Janiszewskiego oraz opisuje i ogólnie analizuje jego twórczość literacką (nowość). Autor jako pierwszy z badaczy odkrywa zapomnianego księdza-poetę działającego na Bukowinie na początku XX w. (ziemie na pograniczu obecnej Ukrainy i Rumunii). Do tekstu dodano pierwszy raz publikowaną obszerną bibliografię podmiotową (wykaz dzieł autorskich ks. Janiszewskiego).
Until now nobody yet has studied the pastoral, social and written work of Fr. Joseph Janishevski (1880-1940) of Bukovina. The following article was prepared with the help of the historic-literary method (historiographic analysis of the literary document). This is the first attempt of drawing attention to a man and his poetry enriching the religious spirit and encouraging to education, to avoiding addictions and abandoning them, to persistent community effort for strengthening patriotism and struggle for freedom of Poland. The activity and literary creativity of this eminent Polish priest were among other reasons responsible for his imprisonment and placing him in German concentration camp, which finally led to his martyrdom during the World War II (1940). Poetry of Fr. J. Janishevski may appear helpful in shaping personalities of contemporary priests and lay Poles. A priest-poet may serve as a pedagogic pattern to follow in a difficult 21st century. The present paper, having a form of a larger dissertation, may significantly contribute to the history of Polish literature by broadening essentially the resource knowledge about the forgotten literary work of Fr. J. Janishevski. His priestly vocation together with the need of participation in the religious and national community life flourished in sermons, popular speeches, published pieces and poetic creativity. All were characterized by a significant didactism addressed mainly to Polish folk, existing in spiritual, intellectual, political and material poverty. Some features of this poetry were presented in the selected examples, which prove that Fr. J. Janishevski was a talented poet working on his craft. Apart from his numerous and absorbing pastoral and social dealings, he managed to write at least several dozens smart, various in subject, form and verse pieces of poetry. A major part of this poetry was a kind of contrafacture, i.e. it was composed according the rhythm of well known melodies, so it was ready to be sung as hymns, Christmas carols, marches or other songs. The author of this article is the first in the historiography of literature, who describes the personality of Fr. J. Janishevski and analyses his literary work (novelty). He is also the first to discover the forgotten priest-poet in Bukovina at the earliest of the 20th c. (the area at the frontier of the Ukraine and Romania). The text is supplemented with the first published wide subject bibliography (a list of works by Fr. Janishevski).
До сих пор никто не занимался изучением пастырского, общественного и писательского наследия ксёндза Юзефа Янишевского (1880-1940) на Буко- вине. Автор статьи опирается на историко-литературную методологию (историографический анализ литературного документа). Данное исследова- ние является первой попыткой обратить внимание на этого человека и его обогащённую религиозным духом поэзию – на человека, склонного к совершенствованию, к избеганию дурных привычек, избавлению от них, особенно к длительной, совместной работе по укреплению патриотизма и борьбе за независимость Польши. Деятельность и литературное творчество этого образцового польского священника были, между прочим, причиной заключения его в немецкий концлагерь и мученической смерти во время Второй мировой войны (погиб от рук гитлеровцев в 1940 г.). Поэзия ксёндза Ю. Янишевского может быть полезна в формировании личности священни- ков и польских граждан. Ксёндз-поэт может служить образцом воспитания и примером подражания в трудном ХХI веке. Данная статья имеет характер обширного исследования, является суще- ственным вкладом в изучение польской литературы, расширяющим источ- ники знания о забытых литературных произведениях ксёндза Ю. Янишевского. Священническое призвание в соединении с потребностью участия в жизни религиозной и гражданской общественности засвидетель- ствованы его проповедями, популярными докладами, газетной публицисти- кой, а также поэтическим творчеством с характерным дидактизмом, адресо- ванным прежде всего польскому народу, живущему в духовной, интеллекту- альной, политической и материальной нужде. Некоторые черты этой поэзии представлены в избранных примерах, которые доказывают, что ксёндз Юзеф Янишевский был талантлив и прилежен в работе над своим поэтическим мастерством. Помимо различных всепоглощающих занятий, пастырских и общественных, он смог создать не менее нескольких десятков удачных, тематически и по версификации разнообразных произведений. Значительная часть этих стихов имеет характер так называемой контрафактуры, то есть соответствует ритмам известных мелодий, благодаря чему они могли быть использованы для пения как гимны, марши и иные песни. Автор статьи впервые в истории литературы представляет портрет ксён- дза Ю. Янишевского и общий анализ его литературного творчества (новиз- на). Автор впервые открывает забытого ксёндза-поэта, жившего на Буковине в начале ХХ века (территория на пограничье нынешних Украины и Румы- нии). К тексту статьи прилагается впервые публикующаяся обширная библиография по предмету исследования (список произведений ксёндза Янишевского).
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 1(5); 135-212
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies