Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "political principle" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-20 z 20
    Tytuł:
    Podstawy prawne i realizacja zasady zrównoważonego rozwoju w Polsce na przykładzie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
    Legal basis and implementation of the principle of sustainable development in Poland, based on the example of the rural development program
    Autorzy:
    Czerwińska-Koral, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053300.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-19
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    zrównoważony rozwój
    rolnictwo
    Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
    konstytucja
    zasada ustrojowa
    sustainable development
    rural areas
    agriculture
    Rural Development Program
    constitution
    political principle
    Opis:
    Zrównoważony rozwój rolnictwa to koncepcja programowania rozwoju wsi i rolnictwa łącząca cele produkcyjne z wymaganiami środowiskowymi. Trwały rozwój zrównoważonego rolnictwa jest skierowany na harmonizowanie celów społecznych, ekonomicznych i ekologicznych. Zasada zrównoważonego rozwoju stanowi podstawę aksjologiczną działalności Unii Europejskiej i jest współcześnie motywem regulacji prawnorolnych. W polskim prawie zasada zrównoważonego rozwoju jest zawarta w art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i uznaje się ją za zasadę ustrojową. Definicję zrównoważonego rozwoju zawiera art. 3 pkt 50 ustawy Prawo ochrony środowiska. W przepisach ustawy z 20 lutego 2015 r. o wspieraniu obszarów wiejskich z udziałem Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 nie znajdziemy wprost odwołania do zasady zrównoważonego rozwoju. Celem artykułu jest naświetlenie podstaw prawnych zasady zrównoważonego rozwoju i odpowiedź na pytanie, czy Program Rozwoju Obszarów Wiejskich realizuje zasadę zrównoważonego rozwoju.
    Sustainable agricultural development is a concept of rural and agricultural development programming that combines production goals with environmental requirements. The sustainable development of sustainable agriculture is aimed at harmonizing social, economic and environmental goals. The principle of sustainable development is the axiological basis of the European Union’s activity and is nowadays the motive for legal and agricultural regulations. In Polish law, the principle of sustainable development is contained in Art. 5 of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and is considered a systemic principle. The definition of sustainable development is included in Art. 3 point 50 of the Environmental Protection Law. In the provisions of the Act of February 20, 2015 on supporting rural areas with the participation of the European Agricultural Fund for Rural Development under the Rural Development Program for 2014-2020, we do not find a direct reference to the principle of sustainable development. The aim of the article is to highlight the legal basis of the principle of sustainable development and to answer the question whether the Rural Development Program implements the principle of sustainable development?
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 4, XX; 61-70
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O kategorii „zasada” w narracji politologicznej
    The Category of „Principle” in the Narration of Political Science
    Autorzy:
    Gierycz, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849506.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zasada polityczna
    norma
    reguła
    postulat
    zasady społeczne
    metapolityka
    ewolucja zasad
    transpozycja zasad
    zapożyczenie zasad
    political principle
    norm
    rule
    postulate
    social principles
    metapolitics
    evolution of principles
    transposition of principles
    borrowing of principles
    Opis:
    In the political space there are often references to the notion of „principle.” This category appears against the backdrop of various contexts, so that it seems to loose its semantic clarity. The lexicons and encyclopaedias of political science do not this concept precise in their narration. In view of a genetic and contextual analysis the paper seeks to show such an understanding of the notion of „principle” that is characteristic of political science. A typology of political principles and their relations have also been proposed. Starting from the concept of arche/principium, the author presents briefly the evolution of the category of „principle” in the political space. He shows the semantic relation between the principle and arche as to that which is basic and fundamental. Then he remarks that we should distinguish ontological and functional principles, with respect to the degree how essential the problem is for a political community to which the notion of „principle” refers. In respect with the types of political issues defined by the category of principle the author lists three types of political principles: normative, regulative, and postulative-critical. He also remarks that in the narration of political science the category of principle is sometimes discussed to define metapolitical principles, closely related to the political space, especially social principles that may become an inspiration for political principles. The last part of the paper is devoted to the relations between particular types of principles. Three kinds of such relations have been distinguished. Two of them (evolution and transposition of principles) deal with the relations that occur within political principles. The relation named as a borrowing deals with the relation between political and metapolitical principles.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2007, 35, 1; 5-24
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady prawa rolnego – stabilizacja czy ewolucja?
    Principles of agricultural law – stabilization or evolution?
    Autorzy:
    Czechowski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531053.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Temida 2
    Tematy:
    principle of agricultural law
    political transformation
    evolution of the principles
    Opis:
    It has been more than thirty years since, in the pages of “Państwo i Prawo” (State and Law), together with Professor Andrzej Stelmachowski, who is not with us anymore, we formulated the principles of agricultural law for the young, developing discipline of Juridical Science, i.e. for the agricultural law. Dynamic development of the agricultural law in the previous political formation (also continued in the free–market economy) required the formulation of specific guiding principles of this discipline of Juridical Science. The passage of time, the political transformation that took place in Poland after 1989 as well as Poland’s membership in the European Union require verification of the formulated principles of agricultural law. Existing agricultural law as well as the legislation of the European Union and national legislation allow the formulation of new principles of agricultural law and ranking them according to the importance of legal regulation. They include: 1. The principle of intervention impact on agriculture and rural areas by the European Union and nation states in accordance with the objective of the EU Common Agricultural Policy. 2. The principle of productivity including the stimulation of technical and agricultural as well as biological progress by the state. 3. The principle of protection of the productivity of land within the frameworks of the protection of natural resources in conjunction with development of spatial rural areas. 4. The principle of protection of the farm as a farmer’s workshop and of the protection of other forms of land management.
    Źródło:
    Studia Iuridica Agraria; 2011, 9; 107-114
    1642-0438
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Agraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Higher Principle? An Attempt to Develop a Near Universal Approach to Explaining Voter Turnout through Micro-Macro Interactions
    Autorzy:
    Nový, Michal
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810818.pdf
    Data publikacji:
    2016-03-30
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    voter turnout
    cross-level interaction
    multilevel modelling
    political equality hypothesis
    higher principle
    Opis:
    Over the past decade, several authors have tried to explain why people participate in elections by examining both direct and contingent effects of diverse sets of factors. While the direct effects follow a simple logic that some independent variable directly affects turnout, contingent effects work on the assumption that the influence of one explanatory variable differs across varying levels of another explanatory variable. In the previous research, the existence of latter effects has been justified on the basis of more or less convincing stories. An attempt is made here to provide a more general framework, stemming from the question, “At what moment do representative democracies achieve political equality?” From this starting point, the article introduces a near universal approach for understanding contingent effects in voter turnout theory and for developing various hypotheses that may be tested using multilevel models that include cross-level interaction.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2016, 193, 1; 87-100
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legal and Political Determinants of Implementation of the Principle of Subsidiarity in the Federal Republic of Germany
    Autorzy:
    Wroniszewska, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594833.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    political determinants
    subsidiarity
    Federal Republic of Germany
    European Union
    political organizational system
    Federal States
    legislative
    principle of subsidiarity
    Opis:
    It is not surprising that subsidiarity is very often discussed with autonomy and federation (equally multidimensional concepts, similarly discussed in science). It is clearly evident taking into account, for example, results of analysis of the key words (tags) in scientific publications. The European Union has significantly contributed in popularizing of the concept so it is no surprise that strongly linked with EU's problems has become a central point of the discussion of its organizational structure and internal relationships between forming elements. It is difficult to imagine analysis of the conditions for implementing of subsidiarity in Germany without prior presentation of the state political system's solutions. Studying the structure and functioning of public administration enables to identify the place and role of the local government, to measure degree of independence of the local authority as a central point of discussion in relation to the subsidiarity.
    Źródło:
    Polish Political Science Yearbook; 2015, 44; 238-267
    0208-7375
    Pojawia się w:
    Polish Political Science Yearbook
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Założenia ogólne charakteryzujące zatrudnienie w samorządzie terytorialnym (porównanie z zasadami funkcjonowania korpusu służby cywilnej)
    General assumptions characterising employment in local self-government (a comparison with the principles of functioning of the civil service corps)
    Autorzy:
    Góral, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056757.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-15
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    samorząd terytorialny
    pracownik samorządowy
    służba cywilna
    Konstytucja RP
    zasada neutralności politycznej
    Local self-government
    local self-government employee
    civil service
    the Constitution
    of the Republic of Poland
    the principle of political neutrality
    Opis:
    Opracowanie zawiera prezentację założeń ogólnych regulacji prawnej dotyczącej osób zatrudnionych w samorządzie terytorialnym, skonfrontowanych z celem i zasadami służby cywilnej. W pierwszej części ukazano wzajemne relacje między unormowaniami dotyczącymi statusu pracowników samorządowych i ustawami o służbie cywilnej w ujęciu historycznym. W drugiej części znalazły się uwagi o obowiązującym stanie prawnym z uwzględnieniem regulacji konstytucyjnych. Podkreślono, że podobieństwa między pragmatyką samorządową i pragmatyką służby cywilnej są znaczące. Dotyczy to też zasad, na których opiera się zatrudnienie w samorządzie terytorialnym i służbie cywilnej. Na gruncie samorządowym nie uwzględniono jedynie zasady neutralności politycznej, co może budzić wątpliwości.
    The study presents the assumptions of the general legal regulation concerning persons employed in local self-government, confronted with the purpose and principles of the civil service. The first part shows the mutual relations between the legislation concerning the status of local self- -government employees and the acts on the civil service from a historical perspective. The second part comprises comments on the legislation in force at present, including constitutional regulations. It was emphasised that the similarities between the regulations on local self-government and civil service are significant. This also applies to the principles on which employment in local self-government and civil service is based. In the case of regulations concerning local self-government, only the principle of political neutrality was not included, which may raise doubts.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2021, specjalny I, XXI; 317-330
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Amendment to the Civil Service Act of 30 December 2015 in the Context of the Requirement of Political Neutrality of Civil Servants
    Autorzy:
    Banaszkiewicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618583.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    state of law
    civil service
    principle of professionalism
    political neutrality
    państwo prawa
    służba cywilna
    zasada profesjonalizmu
    neutralność polityczna
    Opis:
    Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the law of 30 December 2015. In one of the provisions of the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the person it-holders were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions on the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, which in Poland goes back to its tradition of 1922. Subsequently, it presents the concept of creation, the meaning of existence and the history of this service in Poland. It begins by the Act of 1922 and indicates Acts of 1996, 1998 and 2006, briefly referring to the political realities of their adoption. Then he refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. It ensures the functioning of the civil service professional and directing its activities in the public interest only, which is a prerequisite for the proper implementation of tasks of this service. Apart from that he expressed an opinion, what will be the effects in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
    Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 r. W jednym z przepisów tej nowelizacji został zmieniony sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, która w Polsce sięga swą tradycją 1922 r. W dalszej kolejności przedstawia ideę utworzenia, sens istnienia oraz historię przedmiotowej służby w Polsce, oprócz ustawy z 1922 r., wspominając o ustawach z 1996, 1998 i 2006 r. i krótko nawiązując do politycznego tła ich uchwalenia, a następnie odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie. Zapewnia ona funkcjonowanie w ramach służby cywilnej profesjonalnej i kierującej się w swych działaniach tylko interesem publicznym kadry, co stanowi konieczny warunek prawidłowej realizacji stojących przed tą służbą zadań. Na koniec autor formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 4
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany wprowadzane w roku 2015/2016 w ustawie z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej – refleksje wybrane
    Changes made at the turn of 2015 and 2016 in the Act of 21 November 2008 on the civil service – comments selected
    Autorzy:
    Banaszkiewicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/476695.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    state of law
    civil service
    the principle of professionalism
    political neutrality
    państwo prawa
    służba cywilna
    zasada profesjonalizmu
    neutralność polityczna
    Opis:
    Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the Law of 30 December 2015. In one of the provisions, the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the people it concerned were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions in the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, the idea of its creation and history in Poland, and then refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. Apart from that he expressed an opinion, what will the effects be in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
    Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 roku. W jednym z przepisów tej nowelizacji zmieniony został sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, ideę jej utworzenia i historię w Polsce, następnie zaś odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie, formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady (równocześnie, czym może być ono motywowane jako działalność celowa).
    Źródło:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2016, 2(19); 59-76
    1689-8052
    2451-0807
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany wprowadzane w roku 2015/2016 w Ustawie z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej – refleksje wybrane
    Changes made at the turn of 2015 and 2016 in the act of 21 november 2008 on the civil service – comments selected
    Autorzy:
    Banaszkiewicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1590926.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    state of law
    civil service
    the principle of professionalism
    political neutrality
    państwo prawa
    służba cywilna
    zasada profesjonalizmu
    neutralność polityczna
    Opis:
    Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 roku. W jednym z przepisów tej nowelizacji zmieniony został sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, ideę jej utworzenia i historię w Polsce, następnie zaś odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie, formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady (równocześnie, czym może być ono motywowane jako działalność celowa).
    Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the Law of 30 December 2015. In one of the provisions of the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the person it-holders were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions on the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, the idea of its creation and history in Poland, and then refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. Apart from that he expressed an opinion, what will be the effects in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
    Źródło:
    Studia Administracyjne; 2016, 8; 151-166
    2080-5209
    2353-284X
    Pojawia się w:
    Studia Administracyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Impact of the Subsidiarity Principle on Polish Democratic Reforms
    Autorzy:
    Popławska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43449032.pdf
    Data publikacji:
    1994-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    impact
    principle
    reforms
    Communism
    democration
    subsidiarity
    philosophy
    community
    totalitarian system
    unions
    human rights
    political system
    constitutional law
    pluralism
    local government
    Źródło:
    Droit Polonais Contemporain; 1994, 1-4; 71-89
    0070-7325
    Pojawia się w:
    Droit Polonais Contemporain
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ unormowań konstytucyjnych Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej na partycypację kobiet w sferze publicznej
    The Impact of Constitutional Regulations of the Republic of Poland and the Republic of Lithuania on the Participation of Women in the Public Sphere
    Autorzy:
    Niewiadomska-Cudak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085195.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    konstytucja
    zasada równości płci
    partycypacja polityczna kobiet
    niedoreprezentowanie
    rząd
    parlament
    constitution
    the principle of gender equality
    political participation of women
    underrepresentation
    government
    parliament
    Opis:
    Artykuł analizuje konstytucyjną normę dotyczącą równości płci, zawartą w ustawie zasadniczej Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. i w Konstytucji Republiki Litewskiej (Lietuvos Respublikos Konstitucija) z 1992 r. Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób w tych dwóch najważniejszych dla obu państw aktach normatywnych, mających najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa, zapisana jest zasada równości płci. W kręgu zainteresowań badawczych będzie więc kwestia konstytucyjnych unormowań i ich wpływu na partycypację kobiet w rządach obu analizowanych państw, krajowych parlamentach oraz Parlamencie Europejskim. Obecny deficyt demokracji można rozpatrywać z poziomu niedoreprezentowania kobiet w strukturach politycznych. Udział kobiet zwiększa bowiem legitymizację instytucji demokratycznych oraz przyczynia się do zmniejszenia występujących w życiu publicznym nierówności pomiędzy płciami. Budowanie świadomości na temat roli instytucji publicznych w aspekcie równości szans bez względu na płeć koresponduje z zasadą sprawiedliwości społecznej, zgodnie z którą kobiety i mężczyźni powinni mieć równy dostęp do wysokich urzędów, w tym do krajowego i europejskiego parlamentu. Równość i sprawiedliwość to podstawowe wartości i istota demokracji. Cechą o szczególnym znaczeniu jest równość płci. Wiarygodną podstawę do jej zdefiniowania daje konstytucja, dlatego w artykule przeanalizowano, w jaki sposób jej przepisy wpływają na partycypację kobiet w sferze politycznej.
    The article analyses the constitutional norm on gender equality referred to in the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and the Constitution of the Republic of Lithuania (Lietuvos Respublikos Konstitucija) of 1992. The author tries to answer the question of how the principle of gender equality is enshrined in the two most important normative acts for both countries, which have the highest legal force in the system of legal sources. The scope of research interests therefore includes the issue of constitutional regulations and their impact on the participation of women in the governments of both surveyed countries, their national parliaments, and the European Parliament. The current democratic deficit can be viewed from the point of view of underrepresentation of women in political structures. The participation of women increases the legitimacy of democratic institutions and contributes to reducing gender inequalities in public life. Building awareness of the role of public institutions in the field of equal opportunities regardless of gender corresponds to the principle of social justice, according to which women and men should have equal access to high offices, including the national and European parliaments. Equality and justice are the core values and essence of democracy. A feature of particular importance is gender equality. A reliable basis for defining it is provided by the constitution, therefore the article presents how its provisions may have an impact on women’s participation in the political sphere.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 70-83
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozum publiczny w praktyce – kwestia legitymacji moralnej wniosku grupy posłów o stwierdzenie niekonstytucyjności przesłanki aborcyjnej
    Public reason in practice – the moral legitimacy of the motion of Polish MPs challenging the constitutionality of abortion law
    Autorzy:
    Ciszewski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692746.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    public reason
    legitimacy of political actions
    abortion law
    eugenic abortion
    the sincerity principle
    rozum publiczny
    legitymacja działań politycznych
    regulacja aborcyjna
    aborcja eugeniczna
    zasada szczerości
    Opis:
    In the paper, I analyse the argumentation which supports the motion put forward by a group of Polish MPs challenging the constitutionality of the provision which allows abortion in the event of grave and irreversible fetal defects or an incurable illness that threatens the foetus life. My considerations do not concern the legality of this action. Instead, I am interested in the issue of moral legitimacy of the MPs’ action. I search for the answer whether their initiative is defensible in terms of public morality. The evaluation is conducted according to the principles of the most important contemporary conception of political legitimacy, which is John Rawls’s theory of public reason. Therefore, firstly, I give an account of the Rawlsian theory of public reason. I focus mainlyon the conditions that settle the criteria of the legitimacy of political actions. Then I summarise the arguments which support the demand of the MPs concerned. Finally, in the main part of the paper, I evaluate their action in the light of the theory of public reason.
    W niniejszym artykule zajmuję się analizą argumentacji zawartej we wniosku grupy posłów do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów dopuszczających aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. Przedmiotem rozważań nie są jednak dywagacje natury prawnej, ale kwestia legitymacji moralnej działania podjętego przez posłów. Szukam więc odpowiedzi na pytanie, czy ich inicjatywa broni się w świetle zasad moralności publicznej. Podstawę tej oceny stanowi najważniejsza współczesna koncepcja legitymacji działań politycznych, tj. teoria rozumu publicznego Johna Rawlsa. W pierwszej kolejności przybliżono więc, na czym polega teoria rozumu publicznego Rawlsa (skupiając się przede wszystkim na wskazaniu warunków, które na gruncie tej koncepcji decydują o legitymacji działań politycznych). Następnie omówiono pokrótce najważniejsze argumenty, jakie wysuwa grupa posłów na rzecz wysuwanego żądania. W głównej części tekstu dokonano oceny tego działania w świetle wyłożonych wcześniej warunków legitymacji.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 3; 17-31
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformacja systemu politycznego w świetle różnych koncepcji rozliczania przeszłości
    Transformation of the political system in the light of various concepts of settling the past
    Autorzy:
    Florek, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22443150.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    political transformation
    principle of legalism
    European Court of Human Rights
    justice
    rule of law
    transformacja polityczna
    zasada legalizmu
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    państwo prawa
    sprawiedliwość
    Opis:
    Sukcesja czy transformacja systemu politycznego jest procesem niejednokrotnie wymagającym zmierzenia się z niechlubną przeszłością. Historia państw europejskich w XX w. zna wiele przykładów takich wydarzeń. Różne państwa podchodzą w odmienny sposób do oceny i rozliczenia przeszłości. Celem artykułu nie jest ocena decyzji politycznych, a jedynie przyjrzenie się kwestiom dogmatycznym oraz odpowiedź na pytanie, czy polityka stoi ponad prawem. Z drugiej strony należy postawić pytanie, czy strategia grubej kreski jest prawnie sprawiedliwa i moralnie słuszna. Autorka stawia hipotezę, że Europejski Trybunał Praw Człowieka nie odnosi się do oceny sprawiedliwości dokonywanej przez państwa – sukcesorów „trudnej przeszłości historycznej”, a jedynie ocenia legalizm podjętych orzeczeń. W wyniku analizy orzecznictwa ETPCz oraz literatury można dojść do wniosku, że instytucja międzynarodowa, jaką jest Europejski Trybunał, nie chce oceniać polityki obranej przez państwa, a jedynie kwestie poszanowania zasady legalizmu.
    Succession or transformation of the political system is a process that often requires dealing with the shameful past. The history of European countries in the 20th century knows many examples of such events. Thus, different countries have different approaches to assessing and settling the past. The aim of the article is not to evaluate political decisions, but only to look at dogmatic issues. Is politics above the law? On the other hand, is the thick line strategy legally fair and morally sound? The author hypothesizes that the European Court of Human Rights does not assess justice made by states – successors of the "difficult historical past", but only assesses the legality of the judgments made. As a result of the analysis of the jurisprudence of the ECtHR and the literature, it can be concluded that an international institution such as the European Tribunal does not want to assess the policy chosen by states, but only the issues of respecting the principle of legality.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 2; 60-72
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Racjonalizacja polityki: o związku między demokracją a rządami prawa
    The rationalisation of policy: on the relationship between democracy and the rule of law
    Autorzy:
    Raban, Ofer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693201.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    civil liberties
    political liberties
    democracy
    rule of law
    checkerboard statutes
    principle of rationality
    wolności obywatelskie
    wolności polityczne
    demokracja
    demokracja liberalna
    rządy prawa
    ustawy szachownicowe
    zasada racjonalności
    Opis:
    What is the relation between democracy and the rule of law? Why did they develop more or less simultaneously, and why do we tend to conjoin them when describing good government? After all, theoretically, these two are: a non-democratic regime may operate with a robust rule of law (think of eighteenth-century England) while a government elected by popular vote mayflout the rule of law principles (think of Russia or Turkey or Pakistan). And yet, to repeat, there seems to be some mutual reinforcement – perhaps even some interdependence – between these two systems of political organisation. This article will survey the most common explanation for the confluence of democracy and the rule of law, and will then propose a new one – namely, that democracy and the rule of law complement each other in the rationalisation of government power.
    Jaki jest związek między demokracją a rządami prawa? Dlaczego rozwijają się one mniej więcej równolegle i dlaczego zwykle je łączymy, opisując dobre rządzenie? Ostatecznie pod względem teoretycznym są różne: niedemokratyczny reżim może działać w ramach ugruntowanych rządów prawa (np. osiemnastowieczna Anglia), a rząd wybrany w powszechnych wyborach może łamać reguły prawne (np. Rosja, Turcja bądź Pakistan). Mimo to, powtórzmy, wydaje się, że zachodzi tu jakieś wzajemne wzmocnienie – być może nawet jakaś współzależność – między tymi dwoma systemami organizacji politycznej. W artykule zostaną przeanalizowane najczęściej przytaczane wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania demokracji i rządów prawa, a następnie zaproponowane nowe – tzn. że demokracja i rządy prawa uzupełniają się w racjonalizowaniu sprawowania władzy.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 4; 21-39
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Parytety i kwoty płci a zasada wolnych wyborów
    Gender parities and quotas in relation to the principle of free elections
    Autorzy:
    Znaniecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585443.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    partycypacja polityczna
    parytety płci
    kwoty płci
    zasada wolnych wyborów
    prawo konstytucyjne
    prawo wyborcze
    political participation
    gender parities
    gender quotas
    principle of free elections
    constitutional law
    electoral law
    Opis:
    W artykule została przeprowadzona analiza parytetów i kwot płci w świetle zasady wolnych wyborów. W tym celu autor odwołuje się głównie do doktryny prawa konstytucyjnego. Konkluzją analizy jest, że obligatoryjne parytety i kwoty płci są sprzeczne z zasadą wolnych wyborów. W związku z tym autor zaleca usunięcie obowiązkowych kwot wyborczych z polskiego prawa wyborczego. Można też przedstawić inne, mniej radykalne rozwiązanie, w postaci złagodzenia sankcji za ich naruszenie. Dobrowolne, wewnątrzpartyjne parytety i kwoty płci nie naruszają natomiast zasady wolnych wyborów, z uwagi na brak narzuconego na drodze prawnej obowiązku ich stosowania.
    In this artice are analysed the gender parities and quotas in relation to the principle of free elections. For this purpose, the author refers mainly to the doctrine of constitutional law. The analysis leads to conclusion that the compulsory gender parities and quotas are at variance with the principle of free elections. In this light, author recommends to remove the compulsory electoral quotas from the Polish electoral law. It is also possible to present the other, less radical solution, in the form of tempering the sanction for their infringement. The voluntary gender parities and quotas, by contrast, do not violate this principle, due to the lack of duty imposed by legal means to apply them.
    Źródło:
    Studia Wyborcze; 2017, 23; 25-40
    1898-0082
    Pojawia się w:
    Studia Wyborcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
    Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
    Autorzy:
    Stępień-Załucka, Beata
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
    Data publikacji:
    2024-07-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    constitutional principles
    democratic legal state
    sovereignty of the people
    principle of representation
    political pluralism
    elections
    electoral law
    zasady konstytucyjne
    demokratyczne państwo prawne
    suwerenność narodu
    zasada przedstawicielstwa
    pluralizm polityczny
    wybory
    prawo wyborcze
    Opis:
    The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
    Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Views of the Polish Political Class on the Institution of a Nationwide Referendum
    Autorzy:
    Witkowski, Zbigniew
    Serowaniec, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007517.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    the principle of nation sovereignty
    nationwide referendum
    the Polish Constitutional Tribunal
    the nation as a sovereign
    public authorities
    Polish political class
    art. 4 of the Constitution of the Republic of Poland
    Opis:
    In the light of art. 4 of the Constitution of the Republic of Poland, the nation as a sovereign has the right to steer the state’s policy, express an opinion on governing of the state, as well as codecide with the state organs in the governing process. The nation is a source of power and may assume the role of an arbitrator in conflict situations between constitutional state organs but also in disputes between the subjects of the political scene, which is reflected in the targeting of the activities of public authorities according to the will expressed via a referendum. Due to the introduction of the principle of nation sovereignty in the Constitution of the Republic of Poland, it seemed that a nationwide referendum was bound to become an important instrument allowing the expression of opinions and formulation of decisions by the sovereign.
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2016, 4(114); 165-174
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Principle of Protection of local Self-Government in the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997
    Zasada ochrony samorządu lokalnego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
    Autorzy:
    Chorążewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/940686.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    rule protection of constitutional bases safeguarding the local self-government
    local self-government
    the principle of the political system rule of local self-governance
    rule of subsidiarity
    rule of self-standing
    rule of decentralization
    samorząd terytorialny
    zasada ustroju
    reguła samorządności terytorialnej reguła pomocniczości
    reguła samodzielności
    reguła decentralizacji
    reguła ochrony podstaw konstytucyjnych samorządności terytorialnej
    Opis:
    Quite a few studies, including the comparative-legal ones, have been devoted to the legal status of local self-government’s, but not many of them have regarded this institution’s status within the constitutional system from the viewpoint of the Polish state’s constitutional identity (its axiology). Moreover, the Polish literature so far has been lacking a complex study of this topic. Hence, the intention of this study is to attempt a systematic and comprehensive analysis of the political status of the local self-government in order to find and recreate the principle of the Polish political system which is adequate to that institution. The need to make such an analysis is obvious when we consider that the Polish Constitution of 2nd April 1997 does not name the principle of the system that would directly pertain to the constitutional position of this institution. To remove that lack of analysis, this article is devoted to constitute’s study of the institution of the local self-government discussed through the prism of the principle of protection of localself-government.
    Wiele opracowań naukowych, w tym porównawczo-prawnych, poświęcono statusowi prawnemu samorządu lokalnego, ale niewiele z nich zostało odniesionych do statusu tej instytucji w systemie konstytucyjnym z punktu widzenia konstytucyjnej tożsamości państwa polskiego (jego aksjologii). Co więcej, w polskiej literaturze do tej pory brakowało kompleksowej analizy wskazanego zagadnienia. W związku z tym celem tego opracowania jest próba systematycznej i kompleksowej analizy statusu politycznego samorządu lokalnego w celu znalezienia i odtworzenia zasady polskiego systemu politycznego odpowiedniej dla tej instytucji. Potrzeba dokonania takiej analizy staje się oczywista, gdy weźmiemy pod uwagę, że polska Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. Nie określa zasady systemu, która bezpośrednio dotyczyłaby konstytucyjnej pozycji tej instytucji. Aby usunąć ten brak, niniejszy artykuł poświęcony jest studiom nad instytucją samorządu lokalnego omawianą przez pryzmat zasady ochrony samorządu lokalnego
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 249-269
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sądy konstytucyjne w państwach Kaukazu Południowego (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja)
    Constitutional Courts in the South Caucasus (Armenia, Azerbaijan, Georgia)
    Autorzy:
    Czachor, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2189149.pdf
    Data publikacji:
    2023-02-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    principle of a democratic state ruled by law
    post-Soviet constitutionalism
    constitutional judiciary
    comparative constitutional law of the post-Soviet states
    political systems of the South Caucasus states
    zasada demokratycznego państwa prawnego
    konstytucjonalizm postradziecki
    sądownictwo konstytucyjne
    konstytucyjne prawo porównawcze państw postradzieckich
    ustroje państw Kaukazu Południowego
    Opis:
    The functioning of the constitutional courts is a European standard, widely accepted also in post-Soviet countries. The following paper looks at the basic legal provisions of the constitutional courts in Armenia, Azerbaijan, and Georgia from a comparative perspective. While Armenia and Georgia undertake some democratic reforms, Azerbaijan remains a consolidated autocracy, what justifies such comparisons. It argues that despite being in line with European practice, there is no one model of a South Caucasus of the constitutional judiciary. The most important differences affect the nomination of judges, the scope of competencies, and the subjects eligible to submit the complaints. The study did not confirm the hypothesis that the model of the constitutional judiciary in Azerbaijan, as an authoritarian state, differs significantly from the more democratic models of Armenia and Georgia.
    Funkcjonowanie wyodrębnionych organów sądownictwa konstytucyjnego jest w Europie obecnie powszechnym standardem, również w państwach postradzieckich. Poniższy artykuł jest próbą ogólnego spojrzenia na ustrój sądów konstytucyjnych w Armenii, Azerbejdżanie i Gruzji. O ile Armenia i Gruzja podejmują demokratyczne reformy, Azerbejdżan pozostaje skonsolidowaną autokracją, co uzasadnia podjęcie porównania istniejących tam rozwiązań. Wskazano, że ich rozwiązania są zgodne z europejską praktyką, aczkolwiek nie ma tam jednolitego modelu. Różnice dotyczą sposobu wyboru sędziów, zakresu kompetencji sądów i podmiotów uprawnionych do składania skarg. Nie znalazła potwierdzenia hipoteza, że model azerbejdżański, jako funkcjonujący w państwie autorytarnym, będzie znacząco różnić się od rozwiązań obowiązujących w Armenii i Gruzji.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 1(71); 77-88
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pitagorejski model ustroju doskonałego
    Pythagorean Model Of the Perfect Political System
    Autorzy:
    Gajda-Krynicka, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953971.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    utopia
    państwo doskonałe
    ustrój polityczny
    sprawiedliwość
    Platon
    pitagoreizm
    pitagoreizm hellenistyczny
    arche-zasada
    miara
    proporcja
    Archytas
    Okellos z Leukanii
    Hippodamos z Miletu
    Zaleukos
    Charondas
    Theagenes
    Euryfamos z Metapontu
    Utopia
    perfect state
    political system
    justice
    Plato
    Pythagoreanism
    Hellenistic Pythagoreanism
    arche-principle
    measure
    proportion
    Ocellus Leucanus
    Hippodamus of Miletus
    Zaleucus
    Euryphamus of Metapontum
    Opis:
    In history of philosophy the origin of the first plans of the perfect political system, called an ideal one, or – from the time Thomas More’s Utopia was published – a utopian one, is usually associated with Plato’s philosophy in which the model of the perfect state has its justification in a transcendent principle of reality: in The State – in the supersensible world of ideas; in Laws – in the world of the principles that are inaccessible to the sensual inspection, i.e. ἀρχαί. However, already Aristotle’s testimony points to the fact that the perfect state was written about long before the times of Plato. Studies of the Pythagorean philosophy that originated before Plato, allow the statement that its followers saw the imperfection of the political systems that they knew, and also they knew its causes, which they perceived in infringement by political structures of the principle of universal justice that is omnipresent in the universe. The first plans of the perfect system must have been originated already in the first, so-called old Pythagorean union; however, the state of the writings by the Pythagorean philosophers does not allow their detailed reconstruction. On the basis of fragments and the doxographic evidence that are preserved and recognized as authentic we can only infer that they thought that the state-polis as a microcosmos in its structure should imitate the structure of the universe – the model and pattern of perfection for all beings constituting the universe, which can be reduced first of all to the conviction that in all the aspects of its functioning it should be subjected to the measure, harmony and proportions determined by universal justice. We find a confirmation of such a conception of the perfect system in the collection of the so-called Pythagorean apocryphal works preserved to our times – works that were written towards the end of the 4th or at the beginning of the 3rd century B.C., and popularized under the names of “old” Pythagoreans (like Charondas, Zaleukos, Archytas of Tarentum, Ocellus, Hippodamus of Miletus, Aresas, Diotogenes, Sthenidas, Ecphantus, Euryphamus of Metapontum), transmitted by late philosophers and compilers, like Porphyrius, Iamblichus or Stobaeus. Since the standpoints of various researchers as to the dating and origin of those writings differ from one another, it should be accepted that they were written either as imitations of the old-Pythagorean writings that have not been preserved, or they developed, according to Pythagorean teaching on the principles and the universe, findings included in the so-called Πυϑαγορικὰ ὑπομνήματα. Among those apocryphal works we find a lot of writings explicitly or implicitly devoted to the question of the perfect political system: the very form of politeia, the authority, status and obligations of the ruler, laws and their sources, the status and obligations of citizens, education, ethical and moral norms. All these writings share acceptance of a definite model for the perfect system: it is the universe and its structure. According to the old-Pythagorean teaching about two principles-ἀρχαί, the universe consists of the rational principle containing proportion and measure (πέρας), and the principle devoid of this measure and proportion (ἄπειρον). In the structure of the universe the rational principle puts its measure and proportion on the irrational principle – which is manifested in the proper numerical relations, in the harmony of oppositions, in the equilibrium of coming into existence and disappearance of all the beings the universe consists of, as well as in the eternal existence and invariability of the very universe. Disturbance of the proper proportions of the structure causes its disintegration. The authors of the pseudo-Pythagorean writings perceive the causes of political upheavals and falls of states in such disturbances of the proper proportions and relations in the field of polis. Hence the perfect political system is one that in the micro scale imitates the correctness of the structure of the universe, which should be manifested in proper relations between the ruler or the authority and the citizens, and in passing proper laws that should be a “translation” of the law of universal justice into the language of human decisions in citizens’ ethical and moral actions. Hence Pythagorean apocryphal works are a proof that long before Plato philosophers wrote about the perfect political system.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 55-96
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-20 z 20

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies