Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polish lands" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Atlas historyczny Polski w badaniach nad średniowiecznym osadnictwem Polski. Związki Atlasu ze Słowikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu
Historical Atlas of Poland in the study of the medieval settlement of Poland. The Atlas relationship to the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
Autorzy:
Piber-Zbieranowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055666.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historical geography
history of settlements
Historical Atlas of Poland
Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
Mazovia
geografia historyczna
historia osadnictwa
Atlas historyczny Polski
Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu
Mazowsze
Opis:
Artykuł przedstawia związki między dwiema pomnikowymi seriami opracowywanymi w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk – Atlasem historycznym Polski i Słownikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu. Pod tym kątem omówiono ideę ich powstania, założenia koncepcyjne oraz dzieje powiązań instytucjonalnych. Odrębną część poświęcono analizie wykorzystania Atlasu w opracowywaniu Słownika, koncentrując się na tomach dotyczących Mazowsza.
This article presents the relationship between two monumental series developed at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences – the Historical Atlas of Poland and the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages. From this perspective, the author presents the idea of their development, conceptual assumptions and the history of institutional relations. A separate part is devoted to analysing the use of the Atlas in the compilation of the Dictionary, focusing on the volumes devoted to Mazovia.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 172-188
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die katholische Kirche in Polen und Erster Weltkrieg
The Catholic Church in Poland and the First World War
Kościół katolicki w Polsce a pierwsza wojna światowa
Autorzy:
Hurysz, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145672.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
die katholische Kirche
Polnische Länder
Erster Weltkrieg
Papst Benedikt XV
Primat Edmund Dalbor
Erzbischof Alexander Kakowski
Bischof Adam Stephan Sapieha
päpstliche Sammlung von 1915
Konvent der polnischen Bischöfe 1917
Polenfrage im Ersten Weltkrieg
Catholic Church
Polish lands
World War I
Pope Benedict XV
Primate Edmund Dalbor
Archbishop Alexander Kakowski
Bishop Adam Stephen Sapieha
Papal Collect from 1915
Congress of Polish Bishops in 1917
Polish issue during World War I
Kościół katolicki
ziemie polskie
I wojna światowa
papież Benedykt XV
prymas Edmund Dalbor
arcybiskup Aleksander Kakowski
biskup Adam Stefan Sapieha
kolekta papieska z 1915 r.
zjazd biskupów polskich w 1917 r.
kwestia polska w czasie I wojny światowej
Opis:
Der vorliegende Text stellt ausgewählte Aspekte der Aktivitäten der katholischen Kirche in Polen während des Ersten Weltkriegs vor. Alle unternommenen kirchlichen Aktionen basierten auf zwei Grundpfeilern: Gebet und Nächstenliebe. Die polnische Frage, also die Wiedererlangung der Unabhängigkeit, war nicht ohne Bedeutung. Alle diese Phänomene erreichten die katholische Kirche in den polnischen Landen. Besonders die von der Kirche entwickelte Karitatives- und Wohltätigkeitsaktionen überschritten die Grenzen der Teilung. Das von Bischof Adam Stephan Sapieha eingesetzte der Fürstbischöfliche Hilfsausschuss für die von der Kriegsniederlage Betroffenen (Abk. K.B.K.) hatte sich in dieser Hinsicht große Verdienste erworben. Am 5. Februar 1915 wurde im Rahmen des Nationalrates das Posener Komitee zur Hilfe für das Königreich Polen gegründet. Erzbischof Eduard Likowski wurde Vorsitzender, und nach seinem Tod wurde Erzbischof Edmund Dalbor sein Nachfolger. Die katholische Kirche und ihre Bischöfe arbeiteten aktiv mit dem am 9. Januar 1915 in Lausanne gegründeten Allgemeinen Komitee für Kriegsopferhilfe in Polen zusammen. Die für November 1915 geplante Aktion war das größte Echo der Zusammenarbeit der katholischen Kirche mit dem Sienkiewicz-Komitee. Im März 1917 fand auf der siebten Konferenz der katholischen Bischöfe des Königreichs Polen anlässlich des hundertjährigen Bestehens der Erzdiözese Warschau (1817) ein beispielloses Ereignis statt, nämlich der erste Kongress der Polnisches Episkopat während der Teilungen. Der Klerus bildete eine Gruppe, die die Nation integrierte, die nach dem Fall der Republik Polen in drei getrennten staatlichen Organismen lebte. Während der Teilungen und während des Ersten Weltkriegs haben die Priester die polnische Nation in großem Umfang vermittelt. Dank dessen konnte der neue Staat Ende 1918 erfolgreich wiederaufleben.
Prezentowany tekst przybliża wybrane aspekty działalności Kościoła katolickiego na ziemiach polskich w okresie I wojny światowej. Podjęte akcje kościelne opierały się na dwóch podstawowych filarach: modlitwie i działalności charytatywnej. Nie bez znaczenia była sprawa polska, czyli odzyskanie niepodległości. Zjawiska te dotyczyły Kościoła katolickiego na wszystkich ziemiach polskich. Szczególnie akcje charytatywne i dobroczynne rozwijane przez Kościół przekraczały granice rozbiorowe. Ogromne zasługi miał w tym względzie Książęco-Biskupi Komitet Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny (w skrócie: K.B.K.) powołany przez biskupa Adama Sapiehę. 5 lutego 1915 r. powstał w ramach Rady Narodowej Poznański Komitet Niesienia Pomocy Królestwu Polskiemu. Przewodniczącym został arcybiskup Edward Likowski, a po jego śmierci następca arcybiskup Edmund Dalbor. Kościół katolicki i jego biskupi czynnie współpracowali z Komitetem Generalnym Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, który zawiązał się w Lozannie 9 stycznia 1915 r. Największym echem współpracy Kościoła katolickiego z Komitetem Sienkiewiczowskim była akcja zaplanowana na listopad 1915 r. W marcu 1917 r. na siódmej konferencji biskupów katolickich z Królestwa Polskiego z okazji setnej rocznicy powstania archidiecezji warszawskiej (1817) doszło do wydarzenia bez precedensu, mianowicie pierwszego zjazdu episkopatu polskiego w okresie zaborów. Duchowieństwo stanowiło grupę integrującą naród zamieszkujący po upadku Rzeczypospolitej trzy odrębne organizmy państwowe. Księża w ogromnym stopniu przeprowadzili naród polski przez okres zaborów i w czasie I wojny światowej. Nowe państwo mogło dzięki temu skutecznie odrodzić się pod koniec 1918 r.
The presented text introduces selected aspects of activities of the Catholic Church in Poland during the First World War. All actions taken in the Church were based on two basic pillars: prayer and charity work. The Polish issue, i.e. regaining independence, was not without significance. All these phenomena reached the Catholic Church in Poland. Especially charity and philanthropy actions developed by the Church crossed the borders of the partition. The Ducal-Bishops Aid Committee for Those Afflicted by the Defeat of War (in short K.B.K.), established by Bishop Adam Stephen Sapieha, had great merits in this regard. 5 February 1915 the Poznań Committee for Aid to the Kingdom of Poland as part of the National Council was established. Archbishop Edward Likowski became the chairman, and after his death, his successor was Archbishop Edmund Dalbor. The Catholic Church and its bishops actively cooperated with the General Committee for Aid to War Victims in Poland, which was established in Lausanne on 9 January 1915. The action planned for November 1915 was the greatest echo of the cooperation between the Catholic Church and the Sienkiewicz Committee. In March 1917 at the seventh conference of Catholic bishops from the Kingdom of Poland on the occasion of the hundredth anniversary of the foundation of the Archdiocese of Warsaw (1817), an unprecedented event took place, namely the first congress of the Polish episcopate during the partitions. The clergy constituted a group integrating the people inhabiting three separate state organisms after the fall of the Republic of Poland. Priests to a great extent led the Polish nation in communication through the period of partitions and during the First World War. Thanks to this, the new state could successfully reborn at the end of 1918.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2023, 43; 205-222
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce banków w rozwoju gospodarczym ziem polskich w latach 1870–1913
Role of banks in the economic development of the Polish lands from 1870 to 1913
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340847.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
polska bankowość XIX w.
rozwój gospodarczy ziem polskich w XIX w.
polska spółdzielczość kredytowa
polska bankowość uniwersalna
Polish banking in the 19th century
economic development of the Polish lands in the 19th century
Polish credit cooperatives
Polish universal banking
Opis:
Na rozwój gospodarki polskiej w XIX w. wpłynęło wiele wzajemnie oddziałujących czynników: kapitał rzeczowy, kapitał ludzki i społeczny, jakość instytucji, polityka państw zaborczych, ich sytuacja makroekonomiczna, a także system bankowy. Niniejsze opracowanie poddaje analizie rolę instytucji sektora bankowego we wspomaganiu rozwoju gospodarki ziem polskich w latach 1870–1913. Podstawową ich rolą było koncentrowanie oszczędności oraz ich przekierowywanie do podmiotów gospodarczych. Niektóre banki angażowały się w finansowanie inwestycji i wspomaganie zakładania nowych przedsiębiorstw. W artykule wskazano kierunki zależności między procesami gospodarczymi a rozwojem banków: czy to zmiany w gospodarce były pierwotne wobec rozwoju bankowości, czy też to banki inicjowały procesy zmian w gospodarce realnej? Wnioski płynące z analizy są następujące: system bankowy zaczął odgrywać wyraźniejszą rolę we wspieraniu rozwoju gospodarki dopiero od lat 90. XIX w. Wcześniej zasięg sektora finansowego był relatywnie płytki, niedobór kapitału stanowił jedną z barier rozwoju gospodarki. Począwszy od lat 90. XIX w., banki zaczęły włączać się w proces industrializacji, angażując się we wspieranie zakładania przedsiębiorstw, niektóre banki zaczęły ewoluować w kierunku modelu banku uniwersalnego. Ważną rolę w rozwoju gospodarki lokalnej (gospodarstw rolnych i sektora drobnych przedsiębiorstw) odgrywały spółdzielnie kredytowe.
The development of the Polish economy in the nineteenth century was influenced by a number of interacting factors: physical capital, human and social capital, the quality of institutions, the policies of the partitioning states, their macroeconomic situation, and the banking system. This study analyses the role of banking institutions in supporting the development of the economy of the Polish lands in the years 1870–1913. Their primary role was to concentrate savings and redirect them to economic entities. Some banks were involved in financing investments and supporting the establishment of new enterprises. The article identifies the directions of the relationship between economic processes and the development of banks: were changes in the economy primary to the development of banking, or did banks initiate processes of change in the real economy? The conclusions of the analysis are that the banking system only began to play a clearer role in supporting the development of the economy from the 1890s onwards. Prior to that, the reach of the financial sector was relatively shallow, the scarcity of capital being one of the barriers to the development of the economy. From the 1890s onwards, banks began to become involved in the process of industrialisation by becoming involved in supporting the establishment of businesses, while some banks began to evolve towards the universal bank model. Credit cooperatives played an important role in the development of the local economy (farms and the small business sector).
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 27, 2; 37-75
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja wsi na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski Ludowej w refleksji socjologicznej
Modernization of villages in the Western and Northern Lands of People’s Poland in sociological reflection
Autorzy:
Walerski, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146187.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Polish sociology
socialist modernization
Western and Northern Lands
rural areas during the Polish People’s Republic (PRL)
socialized economy
historia polskiej socjologii
modernizacja socjalistyczna
Ziemie Zachodnie i Północne
wieś w okresie PRL
gospodarka uspołeczniona
Opis:
Procesy modernizacyjne wdrożone przez władze Polski Ludowej objęły ze szczególnym nasileniem polską wieś. Zjawiska, takie jak industrializacja i urbanizacja, reorganizacja systemu rolnictwa czy wprowadzenie obowiązku szkolnego miały gwarantować awans społeczny mas chłopskich oraz przyczynić się do budowy nowego społeczeństwa socjalistycznego w powojennej Polsce. Ziemie Zachodnie i Północne, na których rozwój gospodarki uspołecznionej odbywał się znacznie szybciej niż w Polsce Centralnej i Wschodniej, stanowiły swoiste laboratorium społeczne, a zarazem obszar szczególnie interesujący dla badań socjologicznych. Niniejszy artykuł ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze polska socjologia przyczyniła się w okresie PRL do analizy oraz udokumentowania procesu socjalistycznej modernizacji na wspomnianym terytorium.
The modernization processes implemented by the authorities of People’s Poland particularly affected the Polish countryside. Phenomena such as industrialization, urbanization, the reorganization of the agricultural system, and the introduction of compulsory education were meant to guarantee social advancement for the rural masses and contribute to the construction of a new socialist society in post-war Poland. The Western and Northern Lands, where the development of a socialized economy occurred much more rapidly than in Central and Eastern Poland, served as a unique social laboratory and an area of special interest for sociological research. This article aims to answer the question of the extent to which Polish sociology contributed during the PRL era to the analysis and documentation of the socialist modernization process in the mentioned territory.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 337-359
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Mennonites’ ‘Great Trek’ from the Occupied Regions of Ukraine to Warthegau in 1943–4
Autorzy:
Martynenko, Volodymyr
Venger, Nataliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28700242.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Mennonite refugees
evacuation from Ukraine
Ethnic German Liaison Office
Third Reich
Volksdeutsche
Western Polish lands
Opis:
The German troops’ large-scale retreat on the Eastern Front was accompanied by a substantial population outflow from the occupied regions of the USSR. The German Mennonites (approx. 35,000 people) preferred to obey the occupiers’ order and evacuate to the west in the autumn of 1943. Several thousands of them were transported in echelons directly to Warthegau and the region of Danzig. The remaining part of deportees had to sustain a difficult and dramatic route in the convoys. The Nazi leadership planned to use them as settlers or labour force on the annexed Western Polish lands. After the end of the Second World War, most of the Mennonites were forcibly repatriated to the USSR; others succeeded in emigrating to Canada or Latin America.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2023, 126; 207-237
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U źródeł historii wychowania na ziemiach polskich
The beginnings of upbringing in Polish territory
Autorzy:
Meissner, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519634.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish lands under annexation
history of upbringing and its development
Opis:
The article revolves around the history of upbringing in Poland as a science discipline. The first historical-pedagogical works appeared in the Renaissance and were continued in Age of Enlightenment. However, it was not until the-19th century when a discipline called ‘history of upbringing’ was created. Its development, by East European standards, took place in difficult social and political circumstances. Poland, at that time annexed by Russia, Prussia and Austria, did not enjoy conditions conducive to scientific development. The annexation was counterbalanced by actions instigated by cultural, educational and scientific institutions. As a result, historical science could develop despite the political situation and the financial shortcomings. Introduction of pedagogy and history of upbringing at the Krakow and Lvov Universities was important to the development of the history of upbringing. Antoni Karbownik’s post-doctoral degree in the history of upbringing obtained in 1905 from the Jagiellonian University and post-doctoral degrees in pedagogy (also the Jagiellonian University) awarded to Leon Kulczyński, Euzebiusz Czerkawski, Aleksander Skórski, Antoni Danysz and Bolesław Mańkowski (Lvov University) were breakthroughs in the history of upbringing. For the areas of study to become disciplines of science, they had to be defined, including their research object and the methodological basis. Władysław Seredyński Franciszek Majchrowicz, Antoni Karbowiak and Antoni Danysz adopted a position on the subject. In the late 19th and the early 20th centuries the history of upbringing was perceived as a discipline of science related to history with respect to the ,methodology and with pedagogy with respect to the content, with its own research, terminology, sources and academic teachers. The history of education was officially a part of culture. In this context, educational matters should be viewed.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2021, 44; 171-183
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Основные идеи русской исторической полонистики и творческое наследие П.Н. Жуковича
Basic Ideas of Russian Historical Polish Studies and the Creative Heritage of Platon N. Zhukovich
Autorzy:
Kruczkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520849.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
P.N. Żukowicz
zachodniorusycyzm
Polska
Litwa
prawosławne ziemie litewskie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
rosyjska polonistyka historyczna
podstawowe idee rosyjskiej polonistyki historycznej
P.N. Zhukovich
West Russianism
Polska
Lithuania
the Russian Orthodox lands of Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
Russian historical Polonistics
fundamental ideas of Russian historical Polonistics
Opis:
Artykuł przedstawia podstawowe (fundamentalne) idee rosyjskiej polonistyki historycznej w twórczym dziedzictwie Platona N. Żukowicza jako konserwatywnego historyka orientacji słowianofilskiej. Żukowicz badał historię Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego, terenów Ukrainy w XVI–XVIII w., a szczególną uwagę poświęcił reformacji w Polsce, w tym problematyce współpracy prawosławnych i protestantów, a także szerzeniu się unii kościelnej.
The article presents the fundamental ideas of Russian historical Polish studies in the creative heritage of Platon N. Zhukovich, a conservative historian of Slavophilic orientation. Zhukovich studied the history of Poland, the Grand Duchy of Lithuania, and the territory of Ukraine from the sixteenth to the eighteenth century, and he paid particular attention to the Reformation in Poland, including the issues of cooperation between Orthodox and Protestant followers, as well as the spread of the Church Union.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 2; 73-105
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзейнасць польскага войска на беларускіх землях падчас Лістападаўскага паўстання 1830–1831 гг.
Activities of the Polish army in the Belarusian lands during the November Uprising of 1830–1831
Działalność wojska polskiego na ziemiach białoruskich w czasie powstania listopadowego 1830–1831
Autorzy:
Швед, Вячаслаў
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932734.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
November uprising
revolutionary Diet
partisan detachments
Polish troops
lands of Belarus
the Central Polish Council in Lithuania
powstanie listopadowe
sejm rewolucyjny
oddziały partyzanckie
wojska polskie
ziemie białoruskie
Centralna Rada Polski na Litwie
Лістападаўскае паўстанне
рэвалюцыйны сейм
партызан¬скія атрады
польскія войскі
беларускія землі
Цэнтральная польская рада ў Літве
Opis:
At the beginning of the article, the author describes how the “Belarusian / Liсvin” issue was raised at the sessions of the revolutionary Sejm and the state of the partisan rebel units in Belarus, which the Polish troops were supposed to help. The main content of the article is devoted to the analysis of the actions of the Polish regular troops on the territory of Belarus: the routes of the troops of D. Khlapovsky, A. Giełgud, H. Dembińsky; their battles on the lands of Belarus; new expeditions after the defeat of the previous ones (found in the department of manuscripts of the BUV).
Na początku artykułu autor opisuje, jak podnoszona była kwestia „bia-łoruskа/lićwinska” i stan oddziałów partyzanckich na ziemiach białoruskich, którym miały pomagać polskie oddziały. Główna treść artykułu poświęcona jest opisaniu działań polskich wojsk regularnych na terytorium ziem białoruskich: szlaki wojsk D. Chłapowskiego, A. Giełguda, H. Dembińskiego; ich bitwy na ziemiach białoruskich; nowe wyprawy po klęsce poprzednich (odnalezione w dziale rękopisów BUW).
На пачатку артыкула аўтар апісвае пастаноўку "беларускага / ліцвінскага" пытання на пасяджэннях рэвалюцыйнага сейма і стан партызанскіх атрадаў паўстанцаў у Беларусі, дапамагчы якім і павінны былі польскія войскі. Асноўны змест артыкула прысвечаны апісанню дзеянняў польскіх рэгулярных войскаў на беларускіх землях: маршруты войскаў Д. Хлапоўскага, А. Гелгуда, Г. Дэмбінскага; іх баявыя дзеянні; праекты новых экспедыцый пасля паражэння папярэдніх (знойдзеныя ў аддзеле рукапісаў БУВ).
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 265-277
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Collective or individual biography? A communist in “Regained Lands” just after the WW2
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590953.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Western and Northern Lands in Poland
Polish Government Plenipotentiaries
communists
biography
1945
human resources policy
Ziemie Zachodnie i Północne w Polsce
Pełnomocnicy Rządu RP
komuniści
biografistyka
1945 rok
polityka kadrowa
Opis:
Celem artykułu jest porównanie życiorysów rządowych pełnomocników kierowanych w 1945 r. na nowo przyłączane do Polski ziemie oraz poszukiwanie łączących ich elementów. Zaprezentowano sylwetki ludzi zarządzających tuż po wojnie „Ziemiami Odzyskanymi” Leonarda Borkowicza, Jakuba Prawina, Stanisława Piaskowskiego oraz Aleksandra Zawadzkiego. Przybliżono także biografie tych, którzy choć nominowani, nie przejęli powierzanych im stanowisk – Aleksandra Kaczochy-Józefskiego oraz Jerzego Sztachelskiego. Szczególny nacisk został położony na podejmowane przez nich polityczne i ideologiczne wybory. W artykule podjęto również rozważania na temat polityki kadrowej polskich komunistów.
The aim of the article is to compare the biographies of the governmental plenipotentiaries who were sent to Poland in 1945 and to search for the elements connecting them. The profiles of people managing the “Regained Lands” just after the war are presented – Leonard Borkowicz, Jakub Prawin, Stanisław Piaskowski and Aleksander Zawadzki. The biographies of those who, although nominated, did not take over their posts – Aleksander Kaczochy-Józefski and Jerzy Sztachelski – have also been presented. Particular emphasis was placed on the political and ideological choices they made. The article also discusses the human resources policy of Polish communists.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 27-47
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopiśmiennictwo pedagogiczne organizacji nauczycielskich u progu Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Michalski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040625.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czasopiśmiennictwo pedagogiczne
organizacje nauczycielskie
ziemie polskie
pierwsza wojna światowa
pedagogical journals
teachers’ organizations
Polish lands
First World War
Opis:
Zanim Polska odzyskała w 1918 r. niepodległość ważną rolę w rozwoju rodzimych i upowszechnianiu międzynarodowych koncepcji edukacyjnych oraz w projektowaniu rozwiązań dotyczących przyszłego w kraju ustroju szkolnictwa odegrały czasopisma pedagogiczne ukazujące się w okresie pierwszej wojny światowej pod szyldem organizacji nauczycielskich. Należały do nich: „Szkoła”, „Muzeum”, „Ruch Pedagogiczny”, „Wychowanie w Domu i Szkole”, „Przegląd Pedagogiczny”, „Szkoła Polska”, „Miesięcznik Pedagogiczny”.
Before Poland regained independence in 1918, a great role in the development of domestic educational concepts and propagation of international ones, as well as in designing solutions concerning the future school system, was played by pedagogical journals published during the Great War by teachers’ organizations. They included: “Szkoła” (School), “Muzeum” (Museum), “Ruch Pedagogiczny” (The Pedagogical Movement), “Wychowanie w Domu i Szkole” (Education at Home and at School), “Przegląd Pedagogiczny” (Pedagogical Review), “Szkoła Polska” (Polish School), “Miesięcznik Pedagogiczny” (Pedagogical Monthly).
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 82-95
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Episkopat wobec integralności ziem polskich po II wojnie światowej. Wybrane problemy z najnowszej literatury i źródeł
The Episcopate in the face of Polish land integration after World War II. Selected issues from the latest literature and sources
Autorzy:
Gryz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340508.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish Episcopate
Western and Northern Lands
church administration
state-Church relations
Polish People's Republic
Holy See
Episkopat Polski
Ziemie Zachodnie i Północne
Kresy Wschodnie
administracja kościelna
relacje państwo–Kościół
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Stolica Apostolska
Opis:
W artykule przedstawiono wyselekcjonowane kwestie dotyczące zaangażowania prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz innych biskupów w sprawę powstania i stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. Uwzględniono najważniejsze etapy w chronologii wydarzeń związanych z tą problematyką (1945 – 1951 – 1956 – 1972). Najistotniejsze okazały się decyzje podjęte w sierpniu 1945 r., kiedy utworzono pięć administratur apostolskich dla diecezji warmińskiej z siedzibą w Olsztynie, gdańskiej oraz w Gorzowie Wielkopolskim, Opolu dla Śląska Opolskiego i Wrocławiu dla Dolnego Śląska. W czerwcu 1972 r., po ratyfikacji przez Bundestag układu granicznego zawartego między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec, zakończył się okres tymczasowości polskich struktur kościelnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Papież Paweł VI w bulli Episcoporum Poloniae coetus zlikwidował administratury apostolskie i utworzył cztery nowe diecezje (gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską, szczecińsko-kamieńską i opolską). W procesie stabilizacji polskich struktur kościelnych, który trwał dwadzieścia siedem lat, decydujące było stanowisko kolejnych papieży i Stolicy Apostolskiej. Uwzględniali oni poglądy niemieckiego i polskiego episkopatu oraz stan relacji polsko-niemieckich w kwestii aprobaty linii granicznej. Wśród polskich hierarchów najaktywniejszy okazał się biskup Bolesław Kominek (administrator apostolski w Opolu, arcybiskup wrocławski i kardynał). W artykule podstawę syntetycznej narracji stanowi wybór polskojęzycznych, najnowszych publikacji na temat relacji państwowokościelnych w Polsce po II wojnie światowej oraz edycje źródłowe. Wykorzystano między innymi osobiste notatki prymasa Wyszyńskiego Pro memoria, listy pasterskie Episkopatu Polski, komunikaty Konferencji Episkopatu Polski oraz oficjalne wypowiedzi biskupów.
The article presents selected issues concerning Polish Primates cardinal August Hlond and cardinal Stefan Wyszyński and other bishops’ engagement in the case of emergence and stabilisation of the Polish church administration on the Western and Northern Lands after World War II. It covers the most important stages in the chronology of events related to this topic (1945 – 1951 – 1956 – 1972). The most significant decisions were made in August 1945, when five apostolic administrations were created for the dioceses of Warmia and Gdańsk, Gorzów, Opole Silesia and Lower Silesia. In June 1972, after the Bundestag’s ratification of the border agreement between the Polish People's Republic and the Federal Republic of Germany, the temporary nature of the Polish ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories came to an end. In his bull Episcoporum Poloniae coetus, Pope Paul VI liquidated apostolic administrations and created four new dioceses (Gorzów, Koszalin-Kołobrzeg, Szczecin-Kamieńsk and Opole). In the twenty-seven-year long process of stabilisation of the Polish ecclesiastical structures, the position of successive Popes and the Holy See was decisive. They were taking into account the views of the German and Polish episcopates and the state of Polish-German relations in the matter of the boundary line approval. The most active among the Polish hierarchy was Bishop Bolesław Kominek (apostolic administrator in Opole, archbishop of Wrocław, and cardinal). The basis of the article’s synthetic narrative is the selection of the latest Polish publications on state-church relations in Poland after the Second World War, and source editions. The personal notes of Primate Wyszyński – Pro memoria, pastoral letters of the Polish Episcopate, announcements of the Episcopal Conference of Poland, and official statements of bishops, among others, were used.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 100-122
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greek Catholic Church and its Clergy in the Western and Northern Territories of Poland Between 1947 and 1957 – аn Outline of a Collective Portrait
Autorzy:
Hałagida, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590950.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Ukrainian Greek Catholic Church
Ukrainian minority in Poland
western and northern Polish lands Ukraiński Kościół greckokatolicki
mniejszość ukraińska w Polsce
zachodnie i północne ziemie Polski
Ukraiński Kościół greckokatolicki
Opis:
The text is an attempt to show a group portrait of Greek-Catholic clergy and consecrated persons who, after 1947, (after the “Vistula” action) found themselves in the western and northern parts of Poland. The analysis was carried out based on 142 people (diocesan priests, monks and nuns), who had to function in extremely unfavourable conditions, which in practice resulted in an actual ban on the functioning of the Greek Catholic pastoral ministry and on any religious performance by consecrated persons of the ministry among – also resettled – believers. On the basis of archival materials from state and – above all – ecclesiastical (Greek-Catholic and Roman-Catholic) archives, as well as the literature on the subject, the aforementioned group was analysed in terms of age, date of ordination, entry into the monastery or congregation, or the exercise of ministry – in the absence of an alternative – in the Latin rite. The question of a return to the native spiritual habit (when it was possible) and of the involvement in structures loyal to the authorities (the state “Caritas” or “Patriotic Priests”) was also examined. This publication is the first attempt to address the issue on such a nationwide scale.
Tekst jest próbą ukazania zbiorowego portretu greckokatolickich osób duchownych i konsekrowanych, które po 1947 r. (tj. po akcji „Wisła”) znalazły się na zachodnich i północnych ziemiach Polski. Analizie poddano 142 postacie (kapłani diecezjalni, zakonnicy i zakonnice), którym przyszło funkcjonować w skrajnie niesprzyjających warunkach, sprowadzających się w praktyce do faktycznego zakazu funkcjonowania duszpasterstwa greckokatolickiego oraz pełnienia przez osoby konsekrowane jakiejkolwiek posługi w tym rycie wśród – także przesiedlonych – wiernych. Na podstawie materiałów archiwalnych z archiwów państwowych oraz – przede wszystkim – kościelnych (greckokatolickich i rzymskokatolickich), a także literatury przedmiotu, przeanalizowano wspomnianą grupę m.in. pod kątem wieku, daty święceń, wstąpienia do zakonu lub zgromadzenia czy też pełnienia posługi – w warunkach braku alternatywy – w obrządku łacińskim. Nie pominięto także kwestii powrotu do rodzimego rytu duchownych (gdy już to było możliwe) oraz zaangażowania w strukturach lojalnych wobec władz (państwowy „Caritas” czy „księża patrioci”). Publikacja jest pierwszą próbą podjęcia tytułowego zagadnienia w takiej skali.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 5-26
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Green Wrocław: Urban narratives of three post-war generations of Wrocław’s inhabitants
Autorzy:
Biskupska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914203.pdf
Data publikacji:
2020-10-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish Western Lands
social memory
cultural heritage
greenery
Wrocław
Opis:
This study is an invitation to reflect on issues that fall within the area of collective memory, an area that awaits further in-depth analysis. More specifically, this article is a proposal of a broader study on cultural landscape and places of memory than that which is dominant in the sociological literature. In particular, I examine the relationship between the inhabitants of the Polish “Western Lands” and the material German heritage of the cities in which they happen to live. I mainly focus on the relation between socially constructed memory and greenery—a “negligible” part of the space of human life. As I demonstrate in the article, the “green” narrations about Wrocław created after World War II are lasting and are still present in the stories of city’s inhabitants today.
Źródło:
Polish Journal of Landscape Studies; 2020, 3, 6; 9-26
2657-327X
Pojawia się w:
Polish Journal of Landscape Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська наука та освіта у міжвоєнний період на землях, що входили до Польщі
Ukrainian education and learning on Ukrainian lands included in the Second Republic of Poland in the interwar period
Oświata i nauka ukraińska w okresie międzywojennym na ziemiach wchodzących w skład II Rzeczpospolitej
Autorzy:
Sahan, Hałyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048520.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
українська наука, українсько-польські зв’язки, західноукраїнські землі, Наукового товариства ім. Шевченка
nauka ukraińska, stosunki ukraińsko-polskie, Ukraina Zachodnia, Towarzystwo Naukowe im. Tarasa Szewczenki.
Ukrainian science, Ukrainian-Polish relations, Western Ukrainian lands, Shevchenko Scientific Society
Opis:
У статті розкрито становище української вищої освіти та науки на західноукраїнських землях, які у міжвоєнний період увійшли до складу Польщі. Показано зусилля Наукового товариства ім. Шевченка у Львові, Товариства українських наукових викладів ім. П.Могили та Ставропігійського братства при греко-католицькій церкві Успіня Пресвятої Богородиці щодо організації університетських курсів. Зазначено, що значний влад у розвиток української науки та її презентації на світовому рівні зробила Богословська Академія у Львові (заснована у жовтні 1929 р.). Беззаперечним лідером української науки в регіоні у міжвоєнний період було Наукового товариства ім. Шевченка, яке попри всі складнощі змогло розвивати українську науку і знайомити з нею іноземний світ.
The article describes the situation of Ukrainian higher education and science in the western Ukrainian lands, which became part of Poland in the interwar period. Through the efforts of the Shevchenko Scientific Society in Lviv, the Association of Ukrainian Scientific Exhibitions. P. Graves and the Stavropigian Brotherhood at the Greek Catholic Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary on the organization of university courses. It is noted that a significant authority in the development of Ukrainian science and its presentation at the world level was made by the Theological Academy in Lviv (founded in October 1929). The undisputed leader of Ukrainian science in the region during the interwar period was the Scientific Society. Shevchenko, who, despite all the difficulties, was able to develop Ukrainian science and familiarize it with the foreign world.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sytuacji ukraińskiego szkolnictwa wyższego oraz nauki na zachodnich ziemiach ukraińskich, które stały się częścią Polski w okresie międzywojennym. Szczególna uwagę zwrócono na wysiłki Towarzystwa Naukowego im Tarasa Szewczenki we Lwowie, Towarzystwa Ukraińskich Wykładów Naukowych im P. Mohyły i Bractwa Stawropigijskiego przy Kościele greckokatolickim Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w zakresie organizacji kursów uniwersyteckich. Autorka konstatuje, że znaczący wkład do rozwoju nauki ukraińskiej podniesienia jej poziomu miała Akademia Teologiczna we Lwowie (założona w październiku 1929 r.). Analiza dokumentów źródłowych wskazuje jednoznacznie, że w okresie międzywojennym niekwestionowanym liderem rozwoju nauki ukraińskiej w tym regionie było Towarzystwo Naukowe im. Tarasa Szewczenki, które mimo rozlicznych trudności było w stanie rozwijać ukraińską naukę i prezentować ją poza granicami Ukrainy.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 235-244
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demograficzny obraz ziem polskich w przededniu I wojny światowej
Demographic picture of the Polish lands before the outbreak of the First World War
Autorzy:
Pociecha, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Główny Urząd Statystyczny
Tematy:
historia Polski
historia statystyki polskiej
ludność ziem polskich
I wojna światowa
history of poland
history of polish statistics
population of polish lands
first world war
Opis:
W 2018 r. Główny Urząd Statystyczny, wydawca roczników statystycznych, obchodził setną rocznicę powstania. W niniejszym artykule przedstawiono zawartość książki będącej bezpośrednim poprzednikiem roczników statystycznych – wydanej w 1915 r. Statystyki Polski autorstwa Adama Krzyżanowskiego i Kazimierza Władysława Kumanieckiego, wybitnych statystyków i ekonomistów polskich. Celem artykułu jest prezentacja sytuacji demograficznej na ziemiach polskich w przededniu wybuchu I wojny światowej, co zapoczątkowuje analizę procesu odzyskania niepodległości prowadzoną przez pryzmat sytuacji demograficznej i społeczno-gospodarczej kraju. Przedstawiono liczbę ludności zamieszkującej poszczególne dzielnice ziem polskich ok. 1910 r., szacunki dotyczące liczby ludności polskiej na tych ziemiach oraz dane o skali emigracji i ruchu naturalnego ludności historycznych ziem polskich. Informacje te stanowią przyczynek do poznania historii odrodzenia niepodległości Polski oraz historii statystyki polskiej.
n 2018, Statistics Poland, the publisher of statistical yearbooks celebrated its 100th anniversary. The purpose of this work is to present a book which is the immediate predecessor of the Polish statistical yearbooks. The work, published in 1915, entitled ”Polish Statistics”, was elaborated by Adam Krzyżanowski and Kazimierz Władysław Kumaniecki, eminent Polish statisticians and economists. Based on this work, we can reconstruct the demographic picture of the Polish lands before the outbreak of the First World War, which initiates the analysis of the process of independence restoration through demographic and socio-economic situation of the country. The number of population on historical Polish lands around the year 1910 is shown. At the same time, the estimates of the number of Polish population on these lands with the information on the scale of emigration and vital statistics is presented. Such information contributes to the knowledge of the history of the rebirth of Polish independence and the history of statistics.
Źródło:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician; 2019, 64, 7; 56-69
0043-518X
Pojawia się w:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies