Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pole tematyczne" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Zapożyczenia niemieckie w gwarze spiskiej (na podstawie materiału zgromadzonego w Korpusie spiskim)
German borrowings in Spisz dialect (on the basis of material collected in the Corps of Spisz)
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498367.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
gwara spiska
zapożyczenia niemieckie
pole tematyczne
Korpus spiski
Opis:
The article is an attempt at defining the range of lexical Germanisms in thematic fields in the Spisz dialect. This will allow to indicate which areas were most affected and to determine the numer of borrowings in specific semantic fields. The basis for the discussion is the Corps of Spisz.
Artykuł jest próbą określenia na podstawie gwary spiskiej zasięgu germanizmów leksykalnych w polach tematycznych, które pozwolą wskazać, przez jakie dziedziny życia szerzyły się one najbardziej, z określeniem liczby zapożyczeń w poszczególnych polach semantycznych. Podstawą omówienia jest powstały Korpus spiski.
Źródło:
Gwary Dziś; 2019, 11
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cioty, duchy, zmory jako ginący element języka i kultury ludowej okolic Gniezna
Cioty, duchy, zmory as a dying element of the language and folk culture around Gniezno
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075907.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialectology
ethnography
educational project
thematic field
dialektologia
etnografia
projekt edukacyjny
pole tematyczne
Opis:
W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań dialektologiczno-etnograficznego projektu edukacyjnego dotyczącego świąt wierzeń i przesądów w okolicach Gniezna. Omówiono założenia projektu oraz problemy związane z badaniami terenowymi. Dzięki wspólnym badaniom dialektologów i uczniów udało się uzyskać materiał umożliwiający opis zmian między innymi w mikropolu tematycznym magia i demonologia ludowa. Analiza wybranych przykładów została przedstawiona w artykule.
The article presents the results of dialectological and ethnographic research of an educational project concerning the holidays, beliefs and superstitions in the region of Gniezno. Objectives of the project and the problems associated with fieldwork were discussed. Thanks to the joint research of dialectologists and students, we managed to obtain a material that would enable the description of changes in the thematic, among others, magic and folk demonology. Analysis of selected examples is presented in the article.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 155-170
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie pola tematycznego z zakresu stroju ludowego na podstawie danych z Korpusu Spiskiego
Research into the lexis in the field of folk costumes based on the Spiš Dialect Corpus data.
Autorzy:
Grochola-Szczepanek, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854200.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
thematic vocabulary
folk costume
corpus data
pole tematyczne
strój ludowy
badania korpusowe
Opis:
Celem artykułu jest omówienie leksyki z zakresu stroju ludowego, utrzymującej się współcześnie w mowie mieszkańców Spisza. Powszechnie wiadomo, że archaiczne nazwy zanikają wraz z wymieraniem tradycyjnych form życia wiejskiego, a ich miejsce zastępują nowe, ogólne określenia. Dane do badania pola tematycznego pochodzą z Korpusu Spiskiego. Otrzymane wyniki stanowią zbiór ok. 150 nazw elementów stroju ludowego. W opisie stosuje się podział na makro- i mikropola w obrębie stroju męskiego oraz kobiecego. Leksyka zróżnicowana jest pod względem formalnym, semantycznym, geograficznym oraz frekwencyjnym.
The purpose of the article is to discuss the names of folk costumes from contemporary speech of the inhabitants of Spiš in Poland. It is common knowledge that as the traditional forms of rural life disappear, so do archaic names replaced by new, more general terms.The data come from the Spiš Dialect Corpus. The obtained results consist of a collection of about 150 names of elements of folk costumes. The description is divided into thematic fields concerning men’s and women’s outfits. The names vary in terms of formality, semantics, geography and frequency.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 81-94
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka mikropola tematycznego MUCHA w języku mieszkańców okolic Pobiedzisk w środkowej Wielkopolsce
FLY lexis in the thematic microfield in the language spoken by the inhabitants of Pobiedziska in central Wielkopolska
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008038.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
language of rural residents
thematic field
gwara
język mieszkańców wsi
pole tematyczne
Opis:
Autorka artykułu omawia wąską grupę słownictwa skupionego wokół tematu MUCHA. Przytaczane w tekście poświadczenia terenowe pochodzą z najnowszych eksploracji w okolicach Pobiedzisk, miasta położonego w niedalekiej odległości od Poznania. Autorka podkreśla wartość współpracy ze szkołami w pozyskiwaniu lokalnej leksyki.
The author of the article discusses a narrow group of vocabulary focused around the topic of FLY. The field credentials come from the most recent exploration in the area of Pobiedziska, a town located in the vicinity of Poznań. The author emphasizes the value of cooperation with schools in acquiring the local lexis.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 201-211
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe nazwy potraw, napojów i produktów spożywczych w polszczyźnie – formalno-genetyczne mechanizmy nominacyjne (rekonesans leksykograficzny)
New names of dishes, beverages, and foods in the Polish language: formal and genetic nominative mechanisms (a lexicographic research)
Autorzy:
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765362.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
słownictwo kulinarne
pole tematyczne
pole leksykalno-semantyczne
potrzeby nominacyjno-ekspresywne użytkowników polszczyzny
tendencje nazwotwórcze
culinary terminology
thematic field
lexical and semantic field
formal and genetic nominative mechanisms
Opis:
Artykuł stanowi próbę przedstawienia formalno-genetycznych mechanizmów nominacyjnych w nowym nazewnictwie potraw, napojów i produktów spożywczych w polszczyźnie. Autorka przyjmuje perspektywę komparatywną, podstawą weryfikacji czyniąc opis tych mechanizmów w monografii Studia nad słownictwem kulinarnym we współczesnej polszczyźnie z 2005 roku. Materiał współczesny pochodzi z dwu opracowywanych na bieżąco źródeł leksykograficznych dostępnych online. Analiza struktury formalno-genetycznej najnowszych nazw potraw, napojów i produktów spożywczych ze strukturą analogicznego pola leksykalno-semantycznego sprzed prawie 20 lat prowadzi do wniosku, że mechanizmy nominacyjne cechuje elastyczna stabilność, a obserwowana współcześnie przewaga aktywności systemu słowotwórczego nad importacją leksemów obcych (odwrotnie niż na początku XXI wieku) jest wynikiem zmian zewnętrznojęzykowych.
This article is an attempt to present the formal and genetic nominative mechanisms in the new nomenclature of dishes, beverages, and foods in the Polish language. The author adopts a comparative perspective, making the description of these mechanisms in the monograph Studia nad słownictwem kulinarnym we współczesnej polszczyźnie (Studies on the culinary vocabulary in the contemporary Polish language) of 2005 the basis for her review. The contemporary material comes from two online lexicographical sources that are being developed on an ongoing basis. An analysis of the formal and genetic structure of the most recent names of dishes, beverages, and foods with the structure of the analogous lexical and semantic fi eld from almost 20 years ago leads to the conclusion that the nominative mechanisms are characterised by flexible stability, and the predominance of the activity of the word-formation system over the importation of foreign lexemes that is observed currently (in contrast to the early 21st century) results from extralinguistic changes.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 808, 9; 54-66
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe nazwy potraw, napojów i produktów spożywczych w polszczyźnie jako zwierciadło współczesnych tendencji żywieniowych (rekonesans leksykograficzny)
New names of dishes, beverages, and foods in the Polish language as a reflection of the contemporary nutritional trends (a lexicographic research)
Autorzy:
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765509.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
słownictwo kulinarne
pole tematyczne
pole leksykalno-semantyczne
potrzeby nominacyjno-ekspresywne użytkowników polszczyzny
tendencje nazwotwórcze
culinary terminology
thematic field
lexical and semantic field
nominatice and expressive needs of Polish speakers
naming trends
Opis:
Artykuł zawiera przegląd współczesnych tendencji żywieniowych utrwalonych w XXI-wiecznych jednostkach siatki nominacyjnej pola leksykalno-semantycznego POTRAWY, NAPOJE I PRODUKTY SPOŻYWCZE polszczyzny. Ma charakter rekonesansu, bo oparty został wyłącznie na analizie leksyki zarejestrowanej w dwu opracowywanych na bieżąco słownikach, a nieobecnej w monograficznym opracowaniu leksyki kulinarnej z 2005 roku. Można jednak zauważyć najogólniejsze prawidłowości. Przede wszystkim kontynuowane są silne glokalizacyjne i prozdrowotne tendencje nazwotwórcze obecne w tym polu co najmniej od ostatniego dziesięciolecia XX wieku. Uzupełniają je procesy nowsze, skutkujące pojawianiem się w słownictwie niewielkich zakresowo, kilkuelementowych kategorii semantycznych. Najwyraźniej dochodzą wśród nich do głosu poglądy ekologiczne (wegetarianizm i weganizm) oraz traktowanie pożywienia jako źródła przyjemności (określenia zmysłowe, nazwy używki, żywność komfortowa).
The culinary recipe is a genre that has undergone numerous modifications related to its transmission medium over the centuries. Originally, it functioned in the oral form, but with the development of writing, it began to appear in the written form as well. After the invention of audiovisual media, cooking advice began to be made available via television and, over time, also via the Internet (YouTube, Instagram, TikTok). The first recipes were formulated by people widely regarded as authorities, but later any Internet user could become a creator. The type of audience has also changed. The passive reader has become an active and dynamic co-creator of culinary advice.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 809, 10; 7-18
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz świata zdehumanizowanego: na przykładzie obrazu chorych umysłowo w powieści Elfriede Jelinek Die Klavierspielerin i jej przekładzie na język polski autorstwa Ryszarda Turczyna
Autorzy:
Kubaszczyk, Joanna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611323.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
dehumanization
translation
conceptual metaphor
frames
semantic field
mentally ill
waste
merchandise
językowy obraz świata
dehumanizacja
przekład
metafora pojęciowa
ramy interpretacyjne
pole tematyczne
umysłowo chory
odpad
towar
Opis:
The article analyzes a fragment of the novel Die Klavierspielerin by Elfriede Jelinek and its translation into Polish by Ryszard Turczyn. Jelinek’s novel can be regarded as a social novel, in which the author performs not only an analysis of individual fate but also of the society, where an individual is treated as a “social product”. The analysis of the human and social condition takes place in Jelinek’s work through a language that mercilessly reveals the way the protagonists think, as well as social mechanisms. The article shows how Jelinek’s language reveals contemporary dehumanization in relation to the elderly and the mentally ill. Based on the theory of cognitive metaphors, the author analyzes textual worldview: she assumes after Lakoff and Johnson, and indirectly also after Jelinek, that linguistic metaphors are manifestations of conceptual metaphors. At the same time, the article attempts to investigate whether and how much this linguistic worldview has been reproduced in the Polish translation of the book.
Przedmiotem analizy jest fragment powieści Elfriede Jelinek Die Klavierspielerin oraz jej przekład na język polski dokonany przez Ryszarda Turczyna. Powieść Jelinek można uznać za powieść społeczną, w której autorka przeprowadza nie tyle analizę jednostkowego losu, ile analizę społeczeństwa, przedstawioną na przykładzie jednostki będącej „produktem” społecznym. Analiza kondycji człowieka i społeczeństwa odbywa się u Jelinek poprzez język, który bezlitośnie dezawuuje sposób myślenia bohaterów i mechanizmy społeczne. W artykule pokazane jest, w jaki sposób poprzez język Jelinek odsłania współczesną dehumanizację w odniesieniu do osób starszych i chorych psychicznie. Autorka w oparciu o teorię metafory kognitywnej analizuje tekstowy obraz świata, zakładając za Lakoffem i Johnsonem i pośrednio również za Jelinek, że metafory językowe można traktować jako manifestacje metafor myślowych. Jednocześnie stara się odpowiedzieć na pytanie, czy i na ile ten językowy obraz świata został odtworzony w przekładzie na język polski.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies