Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pogranicze wschodnie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Cenzurowanie tematyki pogranicza w Polsce Ludowej w latach 1945–1956. Przegląd problematyki badań
    Censorship of the border – line problems in the Peoples Republic of Poland in the literature of the 1945–1956 years. A Review of the problems
    Autorzy:
    Budrowska, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950953.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    cenzura
    pogranicze wschodnie
    literatura piękna polska
    piśmiennictwo naukowe
    Opis:
    The article is dedicated to one of the categories of the censors’ practices in the Peoples Republic of Poland in the 40s and 50s literature of the 20th century: censored of the border-line-subject. These problem was one of the most controlled and purished in Poland of political reason by the Main Office of Control of Press, Publication and Shows (GUKPPiW), especially – the east border – line problem. Of the examples of literature texts (Konstanty Ildefons Gałczyński, Kazimiera Iłłakowiczówna, Jan Józef Szczepański) and the science – texts,the author described complicated political and cultural situation in socialist countries in the 40s and 50s of the XX century.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 533-542
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Książęta Jerzy i Krzysztof Zbarascy wobec problemów południowo-wschodniego pogranicza Rzeczypospolitej w drugim i trzecim dziesięcioleciu XVII wieku
    The princes Jerzy and Krzysztof Zbaraski towards the problems of South-Eastern borderlands of Polish Republic in second and third decade of 17th century
    Autorzy:
    Anusik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689512.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVII w.
    pogranicze południowo-wschodnie
    Jerzy ks. Zbaraski
    Krzysztof ks. Zbaraski
    Zygmunt III
    Turcja
    Tatarzy
    Kozacy
    Polish Republic in the first half of 17th century
    South-Eastern borderlands
    Jerzy prince Zbaraski
    Krzysztof prince Zbaraski
    Sigismund III
    Turkey
    Tatars
    Cossacks
    Opis:
    The princes Jerzy and Krzysztof Zbaraski were descendants of the old and very wealthy magnates family. Their education, wealth and mental qualities predestined them to play an important role in the political arena. Reluctance on the part of Sigismund III made, however, that the two brothers found themselves in the ranks of the opposition. As owners of large estates in the South-Eastern borderlands, the princes have to be interested in both the situation in Ukraine, as well as relations with neighboring countries in this region of the Polish Republic. In the middle of the second decade of the seventeenth century, they fell into conflict with the hetman Stanislaw Żółkiewski. They believed that the policy of hetman in borderlands leads to war with Turkey. Zbaraski brothers advocated the maintenance of peace with the Sultan. Their relation to the Ottoman Empire did not change until the end of their lives. Maintaining peaceful relations with Turkey they regarded as one of the priorities of the foreign policy of the Polish Republic. On the issue of relations with the Crimean Khanate the princes Zbaraski looked through the prism of Turkish politics. They regarded rulers of Crimea as performers of the policy of Istanbul and sultan tool to exert pressure on the Polish Republic. They were in favor of not to provoke Tartars. But both of them took an active part in the fight against Tartar s invasions. In the fight against the Tatars they were ready to use the help of the Cossacks. In the years 1624–1628 the Zbaraski brothers supported the idea of intervention in the internal affairs of the Crimean Khanate. They believed that fueling the civil war in the Crimea will be in every way beneficial to the interests of the Polish Republic. Very interesting was also the attitude of Zbaraski brothers to the Cossacks. Both princes believed Cossacks as the rebels, destroyers of internal order and adventurers provoking conflicts with Turkey. They do not accept the policy of tolerance towards Cossacks in the period before Cecora. After Khotyn war they urged Cossacks to stop their trips to the Black Sea. The both brothers quickly recognized the danger posed by an alliance of Orthodox bishops and the Cossacks. They found it as a serious threat to the interests of the Polish Republic in Ukraine. The princes Zbaraski referred to the Cossacks with a sense of superiority and contempt. Appreciated, however, their military force. The Zbaraski brothers advocated a policy of hard hand against the Cossacks. Prince Jerzy has repeatedly stated that the Cossacks do not need any committee, but a sword. However, the princes of Zbaraż feel awe in front of a large and valiant Cossacks army. They feared the destruction of their landed estates. After the conclusion of the Treaty of Kurukove they opted, however, for strict compliance with its terms. Relatively little attention devoted Zbaraski brothers to the situation in the Danubian principalities – Moldavia and Wallachia. But both brothers carefully watched the actions of the ruler of Transylvania – Bethlen Gabor. The paradox seems the fact that after the death of Krzysztof, when he was the most powerful magnate in the South-Eastern borderlands of the Republic, Jerzy Zbaraski was much less interested in the situation in that region. His attention was absorbed at that time by completely different problems. It is in this context to note that even earlier the issue of the problems of the South-Eastern borderlands of Polish Republic were not the main subject of the interest of the Zbaraski brothers. Both princes were politicians who tried to influence the whole, as well internal and foreign policy of the state. Because of that reason they followed and commented all the most important events that have taken place in the Central and Eastern Europe in the second and third decade of the seventeenth century.
    Książęta Jerzy i Krzysztof Zbarascy byli potomkami starej i ogromnie bogatej rodziny magnackiej. Ich wykształcenie, majątek i walory umysłowe predestynowały ich do odgrywania ważnej roli na arenie politycznej. Niechęć ze strony Zygmunta III sprawiła jednak, że obaj bracia znaleźli się w szeregach opozycji. Jako właściciele wielkich majątków na kresach, książęta z natury rzeczy musieli być zainteresowani zarówno sytuacją na Ukrainie, jak i stosunkami z państwami graniczącymi w tym regionie z Rzecząpospolitą. W połowie drugiego dziesięciolecia XVII w. popadli w konflikt z hetmanem Stanisławem Żółkiewskim. Uważali bowiem, że polityka hetmana na kresach prowadzi do wojny z Turcją. Zbarascy opowiadali się natomiast za utrzymaniem pokoju z sułtanem. Swojego stosunku do państwa Imperium Osmańskiego nie zmienili do końca życia. Utrzymanie pokojowych stosunków z Turcją uważali za  jeden z priorytetów polityki zagranicznej Rzeczypospolitej. Na kwestię stosunków z Chanatem Krymskim książęta Zbarascy patrzyli przez pryzmat polityki tureckiej. Władców Krymu uważali za wykonawców polityki Stambułu i narzędzie służące sułtanom do wywierania nacisku na Rzeczpospolitą. Opowiadali się za tym, by nie prowokować Tatarów. Brali jednak czynny udział w zwalczaniu najazdów tatarskich. W walce z Tatarami gotowi byli wykorzystać pomoc Kozaków. W latach 1624–1628 bracia Zbarascy poparli pomysł interwencji w wewnętrzne sprawy Chanatu Krymskiego. Uważali bowiem, że podsycanie wojny domowej na Krymie będzie pod każdym względem korzystne dla interesów Rzeczypospolitej. Bardzo ciekawy był też stosunek braci Zbaraskich do Kozaczyzny. Obaj książęta uważali Kozaków za buntowników, burzycieli porządku wewnętrznego i awanturników prowokujących konflikty z Turcją. Nie akceptowali polityki pobłażania Kozakom w okresie przed Cecorą. Po Chocimiu nakłaniali Kozaków do zaprzestania wypraw na Morze Czarne. Obaj bracia bardzo szybko dostrzegli niebezpieczeństwo, jakie stanowił sojusz prawosławnych władyków z Kozaczyzną. Uznali go za poważne zagrożenie dla interesów Rzeczypospolitej na Ukrainie. Książęta Zbarascy odnosili się do mołojców z poczuciem wyższości i z pogardą. Doceniali jednak siłę wojskową Kozaczyzny. Bracia Zbarascy opowiadali się za polityką twardej ręki wobec Kozaków. Książę Jerzy wielokrotnie powtarzał, że na Kozaków nie trzeba żadnych komisji, tylko szabli. Niemniej książęta ze Zbaraża czuli respekt przed liczną i bitną armią kozacką. Bali się zniszczenia swoich majątków. Po zawarciu ugody kurukowskiej opowiedzieli się jednak za rygorystycznym przestrzeganiem jej warunków. Stosunkowo niewiele uwagi poświęcali natomiast Zbarascy sytuacji w księstwach naddunajskich – Mołdawii i Wołoszczyźnie. Śledzili zaś poczynania władcy Siedmiogrodu – Bethlena Gabora. Paradoksem wydaje się to, że po śmierci Krzysztofa, kiedy został najpotężniejszym latyfundystą na kresach Rzeczypospolitej, Jerzy ks. Zbaraski w dużo mniejszym stopniu interesował się sytuacją w tamtym regionie. Jego uwagę absorbowały bowiem w tym czasie zupełnie inne problemy. Warto w tym kontekście zaznaczyć, że również wcześniej problematyka pogranicza południowo-wschodniego nie stanowiła bynajmniej głównego przedmiotu zainteresowania braci Zbaraskich. Byli oni bowiem politykami, którzy próbowali wpływać na całokształt tak wewnętrznej, jak i zagranicznej polityki państwa, śledząc i komentując na bieżąco wszystkie najistotniejsze wydarzenia, które rozgrywały się w Europie Środkowo-Wschodniej w drugim i trzecim dziesięcioleciu XVII w.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół teorii młodzieży pogranicza wschodniego
    Around the theories of the youth from the eastern borderlands
    Autorzy:
    Długosz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423473.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Lubuskie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    youth
    the Eastern Borderlands
    life plans
    educational aspirations
    emigration
    młodzież
    pogranicze wschodnie
    plany życiowe
    aspiracje edukacyjne
    Opis:
    The aim of this article was to present the empirical and theoretical knowledge on the topic of the youth from the Eastern Borderlands. The authors attempted to provide the characteristics of the youth concerned and explain the noticed qualities. The empirical data concerning the young generation come from the surveys conducted between 2007 and 2017. The material gathered from seven surveys shows that the youth from the borderlands use conventional strategies of entering adulthood. In social life, they are driven by meritocratic rules. They base their future on tertiary education at prestigious universities outside the region. The borderlands are not attractive for living and majority of the researched intend to leave their place of residence and move to a metropolis or abroad. As a consequence of youth emigration, the borderlands will be deprived of the endogenic sources of social development.
    Celem artykułu było zaprezentowanie wiedzy empirycznej i teoretycznej na temat młodzieży pogranicza. W tekście starano się odpowiedzieć na pytanie dotyczące cech młodzieży i wyjaśnić zaobserwowane właściwości. Bazę empiryczną wiedzy na temat młodej generacji stanowiły badania sondażowe zrealizowane w latach 2007-2017. Zgromadzony materiał z siedmiu sondaży pokazuje, że młodzież pogranicza stosuje konwencjonalne strategie wchodzenia w dorosłość. W życiu społecznym kieruje się ona merytokratycznymi regułami. Swoją przyszłość buduje w oparciu o wyższą edukację na prestiżowych uczelniach poza regionem. Pogranicze stanowi mało atrakcyjne miejsce do życia i większość badanych zamierza w przyszłości opuścić swoje miejsce zamieszkania przenosząc się do metropolii lub zagranicę. W konsekwencji emigracji młodzieży pogranicze zostanie pozbawione endogennych źrodeł rozwoju społecznego.
    Źródło:
    Rocznik Lubuski; 2018, 44, 1; 55-69
    0485-3083
    Pojawia się w:
    Rocznik Lubuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Border trade as a factor in the development of peripheral areas – the example of Poland’s eastern borderland
    Handel przygraniczny jako czynnik rozwoju obszarów peryferyjnych na przykładzie pogranicza wschodniego Polski
    Autorzy:
    Malkowski, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/581634.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    border trade
    peripheral area
    eastern borderland
    handel przygraniczy
    obszar peryferyjny
    pogranicze wschodnie
    Opis:
    Changes in the functions of borders affect the socio-economic changes taking place in border regions. They had been hitherto treated as peripheral due to the low level of economic development. The increased permeability of borders has revived contacts between communities divided by borders. The article presents selected results of research conducted by the author in four provinces of the Polish eastern border region. The aim of the research was to determine the volume of border trade and its significance for peripheral regions. In the article, the available data from GUS [Main Statistical Office] and the Border Guard as well as the results of author’s own research based on CATI methodology were used. The conducted research indicates the importance of border trade for the development of Poland’s eastern border regions. The vast majority of foreigners visiting this area declare shopping as their main purpose of travel. The vast majority of Russians, Belorussians, and Ukrainians shop within fifty kilometers from the border. An important factor impacting on the volume of border traffic is the functioning of preferential agreements on low border traffic.
    Zmiany funkcji granic wpływają na przemiany społeczno-gospodarcze zachodzące w regionach przygranicznych. Dotychczas były one traktowane jako peryferyjne ze względu na niski poziom rozwoju gospodarczego. Wzrost przenikalności granic spowodował ożywienie kontaktów między społecznościami podzielonymi granicami. Artykuł przedstawia wybrane wyniki badań prowadzonych przez autora w 4 województwach wschodniego pogranicza Polski. Celem badań było określenie wielkości handlu przygranicznego i jego znaczenia dla obszarów peryferyjnych. W artykule wykorzystano dostępne dane GUS i Straży Granicznej oraz wyniki badań własnych autora opartych na metodologii CATI. Przeprowadzone badania wskazują na istotne znaczenie handlu przygranicznego dla rozwoju obszarów pogranicza wschodniego Polski. Zdecydowana większość cudzoziemców odwiedzających ten obszar deklaruje zakupy jako główny cel podróży. Zdecydowana większość Rosjan, Białorusinów i Ukraińców dokonuje zakupów w odległości do 50 km od granicy. Istotnym czynnikiem wpływającym na rozmiary ruchu granicznego jest funkcjonowanie preferencyjnych umów o małym ruchu granicznym.
    Źródło:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2019, 63, 6; 75-85
    1899-3192
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nieznane” grodzisko w Dzięciołach, pow. łosicki. Perspektywy badawcze
    ‘Unknown’ Stronghold at Dzięcioły, Łosice County. Research Perspectives
    Autorzy:
    Skrzyńska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/551138.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-28
    Wydawca:
    Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
    Tematy:
    wczesne średniowiecze
    wschodnie Mazowsze
    pogranicze polsko-ruskie
    sieć grodowa
    późne średniowiecze
    lokacja miast
    early Middle Ages
    eastern Mazovia
    Polish-Ruthenian borderland
    stronghold network
    late Middle Ages
    town location
    Opis:
    A non-invasive exploration of the stronghold at Dzięcioły, Łosice County, in NE Poland began in 2018 (Fig. 1, 2). Based on the results of test excavations from 1968, the stronghold was dated to the 12th century. Its three-line defence system consists of fortifications on the outside of the suburbium, the stronghold proper, and the small ringfort located on its inner grounds. Also visible are such elements as the remnants of supposed gateways, earthen ramps across the moats, and a dyke leading from the stronghold towards the river (Fig. 3, 4), allowing movement inside and outside the settlement. The dating of the site and related determination of its function are the most important research problems. The existing chronology, based on a traditional archaeological analysis, does not allow for the correct conclusions. The situation is complicated by the fact that the site at Dzięcioły consists of three separate sets of fortifications, with one of them (the central one) exceptionally developed, comprising two ditches and three concentric embankments. As the site has not been excavated, its chronology can only be inferred by noticing several possibilities for relative dating. There is a hypothesis that the stronghold at Dzięcioły is a remnant of the early medieval settlement of Łosice, translocated in the High Middle Ages to a settlement of the same name established nearby, first mentioned in the first half of the 15th century. However, analysis of the sources indicates that the stronghold at Dzięcioły may have been abandoned at the end of the first half of the 13th century, when the basin of the Middle Bug River became a target for armed invasions. This possibility has been confirmed preliminarily by the results of geophysical prospection. Alternatively, the stronghold at Dzięcioły could have been abandoned in the first quarter of the 14th century due to a change in the geopolitical situation in the region. As a result, the early medieval road network lost its dominant position, and the previously secondary routes increased in importance. It was on such a route that the new settlement of Łosice was established. It could have taken over the strategic functions previously served by the stronghold at Dzięcioły. Indirect data in this respect is provided by the results of onomastic research. The connection between the early medieval stronghold and the chartered town is also indirectly evidenced by information about the Church of the Dormition of the Blessed Virgin Mary, which was supposed to exist in Łosice as early as in 1264. The church could have been located in the stronghold before it was abandoned and later moved to the ‘new’ Łosice. The geophysical prospection carried out at the site revealed the presence of a rectangular anomaly measuring about 19×16 m, situated in the courtyard of the inner ringfort. The anomaly is interpreted as the remains of a burnt, wooden or wood-and-brick structure. Preliminary examination of the phenomenon of translocation indicates that in Mazovia and the areas of the Polish-Ruthenian/Polish-Lithuanian borderland, it happened it two stages. The older phase can be dated from the second half of the 10th century to the 12th century and is associated with the establishment of a stronghold network of the early state. This process is illustrated by examples from Old Mazovia and its borderland with Kievan Rus’. The stronghold network of the region survived at least until the end of the 12th or mid-13th century, when the second stage of translocation changes began. The strongholds were abandoned, and non-fortified settlements, which took over their functions, were established in the vicinity. Their proto-city status might have been further conditioned by the organisation of trading sites. The settlements were then situated at key points of travel routes, resulting in the development of local exchange in the context of long-distance trade. Due to dynamic economic and demographic development, these settlements were granted city rights in the 15th and 16th century.
    Źródło:
    Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 261-270
    0043-5082
    Pojawia się w:
    Wiadomości Archeologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O wybranych pierwiastkach wschodnich na Ziemiach Zachodnich
    On selected eastern elements in the Western Territories
    Autorzy:
    Dębicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11543516.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Ziemie Zachodnie
    Kresy
    pierwiastki wschodnie
    pogranicze polsko-niemieckie
    Western Territories
    eastern elements
    Polish-German borderland
    Opis:
    Artykuł jest próbą spojrzenia na Ziemie Zachodnie, w szczególności na pogranicze polsko-niemieckie, przez pryzmat pierwiastków o wschodniej proweniencji, które dają się odnaleźć w tamtejszej przestrzeni kulturowej – zarówno w wymiarze materialnym, jak i niematerialnym (symbolicznym). W szczególności chodzi tu o zjawiska, którym początek dały: powojenne przesiedlenia Polaków z terenu Kresów II RP; przesiedlenia Łemków, Ukraińców i in. w ramach akcji „Wisła”; pozostałości po okresie PRL-u i związanej z tym okresem polskiej orientacji ideologiczno-geopolitycznej; współczesna imigracja ukraińska. Wskazanie na tego rodzaju wybrane pierwiastki ma ukazać mniej znane oblicze Ziem Zachodnich, stając się zarazem jednym z ich wyróżników.
    The article is an attempt to look at the Western Territories, in particular at the Polish-German borderland, through the prism of elements of Eastern provenance that can be found in the local cultural space - both in the material and intangible (symbolic) dimension. In particular, it concerns the phenomena that were initiated by: post-war resettlement of Poles from the Kresy area of the Second Polish Republic; resettlement of Lemkos, Ukrainians and others. as part of the „Vistula” campaign; remnants of the period of the People’s Republic of Poland and the Polish ideological and geopolitical orientation associated with this period; contemporary Ukrainian immigration. Pointing to such selected elements is to show the less known face of the Western Territories, becoming at the same time one of their distinguishing features.
    Źródło:
    Studia – konteksty pogranicza; 2022, 6; 41-58
    2543-6465
    Pojawia się w:
    Studia – konteksty pogranicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies