Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "poezja białoruska" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Франтишек Рут Тихий – выдающийся пропагандист белорусского языка и литературы межвоенного периода в Чехословакии
František Rut Tichý – wybitny krzewiciel języka i literatury białoruskiej okresu międzywojennego w Czechosłowacji
Frantishek Rut Tihi – a distinguished propagator of the Belarusian language and literature in the interwar period in Czechoslovakia
Autorzy:
Черны, Марцел
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106866.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
czesko-białoruskie kontakty literackie
poezja białoruska
opowiadania białoruskie
tłumaczenie artystyczne
czeska białorutenistyka
cenzura
dokumenty archiwalne
percepcja literatury
Czech-Belarusian literary contacts
Belarusian poetry
Belarusian story
artistic translation
Czech studies of Belarusian literature
censorship
archival documents
literature perception
Opis:
Imię Františka Rut Tichý’ego (1886–1968), pseudonim Zdeněk Broman, który zajmował się tłumaczeniem na język czeski (głównie poezji) z niemieckiego, francuskiego i języków słowiańskich, bardzo dobrze znali przedstawiciele kręgów naukowych germanistów, bohemistów i slawistów. Obecnie zarówno tłumacz, jak i jego działalność należą do osiągnięć zapomnianych krzewicieli kultury słowiańskiej żyjących i pracujących w pierwszej połowie XX wieku. Autor artykułu omawia działalność Tichy’ego związaną z czeskimi badaniami białorutenistycznymi w okresie międzywojennym (niektóre z nich dotyczą okresu po 1945 roku), zwłaszcza w zakresie tłumaczeń literatury białoruskiej na język czeski (Yanka Kupala, Aleś Dudar, Arkadź Morkavka, Cishka Gartny). Po raz pierwszy opublikowano pełną bibliografię tłumaczeń Tichy’ego z języka białoruskiego (tłumaczenia zachowały się w prywatnych zbiorach archiwum literackiego Muzeum Piśmiennictwa Narodowego Pradze).
The name of Frantishek Rut Tihi (1886–1968) who gave himself the pseudonym Zdenek Broman was well known by German specialists, Czech specialists and Slavists. He was engaged in translations from German, French and the Slavonic languages into the Czech language (poetry mostly). Nowadays the author and his activity belong to the feats of forgotten propagators of Slavonic cultures who lived and worked in the first half of the 20th century. The article discusses his work devoted to Belarusian studies carried by Czech scholars in the interwar period (with some exceptions after 1945), especially the translations of the Belarusian literature into the Czech language (Yanka Kupala, Ales Dudar, Arkady Morkavka, Cishka Gartny). The bibliography of all Tihi’s translations from the Belarusian language has been published for the first time (translations have been preserved in his private resources in literary archives in Památníku národního písemnictví in Prague).
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 81-129
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Франтишек Рут Тихий – выдающийся пропагандист белорусского языка и литературы межвоенного периода в Чехословакии
František Rut Tichý – wybitny krzewiciel języka i literatury białoruskiej okresu międzywojennego w Czechosłowacji
Frantishek Rut Tihi – a distinguished propagator of the Belarusian language and literature in the interwar period in Czechoslovakia
Autorzy:
Черны, Марцел
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944926.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Czech-Belarusian literary contacts
Belarusian poetry
Belarusian story
artistic translation
Czech studies of Belarusian literature
censorship
archival documents
literature perception
czesko-białoruskie kontakty literackie
poezja białoruska
opowiadania białoruskie
tłumaczenie artystyczne
czeska białorutenistyka
cenzura
dokumenty archiwalne
percepcja literatury
Opis:
Imię Františka Rut Tichý’ego (1886–1968), pseudonim Zdeněk Broman, który zajmował się tłumaczeniem na język czeski (głównie poezji) z niemieckiego, francuskiego i języków słowiańskich, bardzo dobrze znali przedstawiciele kręgów naukowych germanistów, bohemistów i slawistów. Obecnie zarówno tłumacz, jak i jego działalność należą do osiągnięć zapomnianych krzewicieli kultury słowiańskiej żyjących i pracujących w pierwszej połowie XX wieku. Autor artykułu omawia działalność Tichy’ego związaną z czeskimi badaniami białorutenistycznymi w okresie międzywojennym (niektóre z nich dotyczą okresu po 1945 roku), zwłaszcza w zakresie tłumaczeń literatury białoruskiej na język czeski (Yanka Kupala, Aleś Dudar, Arkadź Morkavka, Cishka Gartny). Po raz pierwszy opublikowano pełną bibliografię tłumaczeń Tichy’ego z języka białoruskiego (tłumaczenia zachowały się w prywatnych zbiorach archiwum literackiego Muzeum Piśmiennictwa Narodowego Pradze).
The name of Frantishek Rut Tihi (1886–1968) who gave himself the pseudonym Zdenek Broman was well known by German specialists, Czech specialists and Slavists. He was engaged in translations from German, French and the Slavonic languages into the Czech language (poetry mostly). Nowadays the author and his activity belong to the feats of forgotten propagators of Slavonic cultures who lived and worked in the first half of the 20th century. The article discusses his work devoted to Belarusian studies carried by Czech scholars in the interwar period (with some exceptions after 1945), especially the translations of the Belarusian literature into the Czech language (Yanka Kupala, Ales Dudar, Arkady Morkavka, Cishka Gartny). The bibliography of all Tihi’s translations from the Belarusian language has been published for the first time (translations have been preserved in his private resources in literary archives in Památníku národního písemnictví in Prague).
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 81-129
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944943.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos of home
Belarusian poetry
the semantics of the artistic image
style
aesthetic representation
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106808.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
topos of home
Belarusian poetry
style
aesthetic representation
semantics of the artistic image
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 131-138
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Крытыка i апалагетыка цывiлiзацыi ў беларускай лiтаратуры 20–30-х гадоў ХХ стагоддзя
Krytyka i apologetyka cywilizacji w białoruskiej literaturze lat 20-tych i 30-tych XX wieku
Critique and apologetics of civilization in the Belarusian literature of the 1920s and 1930s
Autorzy:
Данiльчык, Аксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
scientific and technological progress
civilization
culture
futurism
expressionism
philosophical context
Belarusian poetry
rozwój naukowo-techniczny
cywilizacja
kultura
futuryzm
ekspresjonizm
kontekst filozoficzny
białoruska poezja
Opis:
Porównanie cywilizacji i kultury w białoruskich pracach teoretycznych i utworach literackich okresu międzywojennego wskazało na problem rozwoju naukowo-technicznego. Autorka artykułu omawia niniejszy temat zarówna z perspektywy kontekstu filozoficznego, jak i na gruncie poszukiwań estetycznych. Mimo że nie skupia uwagi na oryginalnych teoriach białoruskich intelektualistów z początków XX wieku, podkreśla znaczenie doświadczenia innych państw w tym zakresie. Autorka wskazuje na fakt, że pierwsze dekady XX wieku białoruskiej humanistyki były świadkiem wzmożonego zainteresowania wymienioną tematyką. Wynikało to z ogólnych tendencji europejskiej filozofii i sztuki oraz z faktu, że po zwycięstwie rewolucji 1917 roku w licznych publikacjach wzywano do tworzenia kultury nowego typu. Analiza utworów literackich i tekstów kulturoznawczych J. Barychevskogo, P. Dvarkevicha, A. Babareki, T. Klyashtornogo i innych pozwoliła autorce sformułować wniosek, że kontekst białoruskiej literatury w kulturze pierwszych dekad XX wieku świadczy nie tylko o wysokim poziomie estetycznym poezji i krytyki, lecz także o dążeniu do zdefiniowania najważniejszych problemów ludzkości, zwłaszcza trudnych relacji między cywilizacja a kulturą.
Belarusian literature of the interwar period reflected such an important issue as the interpretation of scientific and technological progress in an opposition to civilization and culture in theoretical and literary texts. This topic in the article is discussed from the point of view of both actual philosophical context and aesthetic quest. We are talking about the original theoretical development of Belarusian intellectuals of the early twentieth century as well as considerable importance and mastering of foreign experience because 1920s and 1930s witnessed an increased attention to various aspects of the topic in Belarusian humanistic space. This was due both to general tendencies in the European philosophy and art, and to the fact that after the victory of the Russian Revolution of 1917, publications of the 1920s called to create a new type of culture. The analysis of literary and cultural texts of E. Borichevsky, P. Dvarkevich, A. Babareka, T. Klyashtorny and other authors enables to conclude that the context of Belarusian literature and culture of the 1920s and 1930s reflects not only the high aesthetic level of poetry and criticism, but also the desire to comprehend most significant problems of human existence and complicated relations between civilization and culture.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Крытыка i апалагетыка цывiлiзацыi ў беларускай лiтаратуры 20–30-х гадоў ХХ стагоддзя
Krytyka i apologetyka cywilizacji w białoruskiej literaturze lat 20-tych i 30-tych XX wieku
Critique and apologetics of civilization in the Belarusian literature of the 1920s and 1930s
Autorzy:
Данiльчык, Аксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109954.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
rozwój naukowo-techniczny
cywilizacja
kultura
futuryzm
ekspresjonizm
kontekst filozoficzny
białoruska poezja
scientific and technological progress
civilization
culture
futurism
expressionism
philosophical context
Belarusian poetry
Opis:
Porównanie cywilizacji i kultury w białoruskich pracach teoretycznych i utworach literackich okresu międzywojennego wskazało na problem rozwoju naukowo-technicznego. Autorka artykułu omawia niniejszy temat zarówna z perspektywy kontekstu filozoficznego, jak i na gruncie poszukiwań estetycznych. Mimo że nie skupia uwagi na oryginalnych teoriach białoruskich intelektualistów z początków XX wieku, podkreśla znaczenie doświadczenia innych państw w tym zakresie. Autorka wskazuje na fakt, że pierwsze dekady XX wieku białoruskiej humanistyki były świadkiem wzmożonego zainteresowania wymienioną tematyką. Wynikało to z ogólnych tendencji europejskiej filozofii i sztuki oraz z faktu, że po zwycięstwie rewolucji 1917 roku w licznych publikacjach wzywano do tworzenia kultury nowego typu. Analiza utworów literackich i tekstów kulturoznawczych J. Barychevskogo, P. Dvarkevicha, A. Babareki, T. Klyashtornogo i innych pozwoliła autorce sformułować wniosek, że kontekst białoruskiej literatury w kulturze pierwszych dekad XX wieku świadczy nie tylko o wysokim poziomie estetycznym poezji i krytyki, lecz także o dążeniu do zdefiniowania najważniejszych problemów ludzkości, zwłaszcza trudnych relacji między cywilizacja a kulturą.
Belarusian literature of the interwar period reflected such an important issue as the interpretation of scientific and technological progress in an opposition to civilization and culture in theoretical and literary texts. This topic in the article is discussed from the point of view of both actual philosophical context and aesthetic quest. We are talking about the original theoretical development of Belarusian intellectuals of the early twentieth century as well as considerable importance and mastering of foreign experience because 1920s and 1930s witnessed an increased attention to various aspects of the topic in Belarusian humanistic space. This was due both to general tendencies in the European philosophy and art, and to the fact that after the victory of the Russian Revolution of 1917, publications of the 1920s called to create a new type of culture. The analysis of literary and cultural texts of E. Borichevsky, P. Dvarkevich, A. Babareka, T. Klyashtorny and other authors enables to conclude that the context of Belarusian literature and culture of the 1920s and 1930s reflects not only the high aesthetic level of poetry and criticism, but also the desire to comprehend most significant problems of human existence and complicated relations between civilization and culture.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 57-74
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
Autorzy:
Русецкая, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108337.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poezja białoruska
przekład
współczesna literatura białoruska w Polsce
Belarusian poetry
translation
modern Belarusian literature in Poland
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej "Pępek nieba" oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku "Nie chyliłem czoła przed mocą". Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 461-472
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
Autorzy:
Русецкая, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944886.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
translation
modern Belarusian literature in Poland
Bellarusian poetry
poezja białoruska
przekład
współczesna literatura białoruska
w polsce
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej Pępek nieba oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku Nie chyliłem czoła przed mocą. Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 461-472
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Білоруська поезія в перекладах українських поетів-неокласиків
Autorzy:
Сірик, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625044.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Poetic translations, as an important example of Ukrainian and Belarusian literary connections and as means of axiological understanding of national creative writing, are considered in the article The subject of study is the Belarusian poetry of the 20th
poezja białoruska, związki literackie, przekład artystyczny, tłumacze ukraińscy, treść, forma, strategia translatorska
белорусская поэзия, литературные связи, художественный перевод, украинские переводчики, содержание, форма, переводческая стратегия
Opis:
Poetic translations, as an important example of Ukrainian and Belarusian literary connections and as means of axiological understanding of national creative writing, are considered in the article.The subject of study is the Belarusian poetry of the 20th century in translations by two generations of Ukrainian neo-classics.Special attention is paid to the Ukrainian neoclassical heritage in the Belarusian poetry translation, the content of poems on the levels of topics, problems and ideological issues, the adequacy of artistic translations.The subject of the analysis are the poems by Maksim Bohdanovič, Yanka Kupala, their translations into Ukrainian by Mychaylo Drai-Khmara, Maksym Rylskiy and Hryhoriy Kochur.The study revealed that the Belarusian poetry in translation by neo-classics has humanistic and national liberation character.In turn, translators, having priorities in the aesthetic and civic aspects, at the same time, showed the highest level of adequate and highly artistic translation.
Poezja białoruska w przekładach ukraińskich poetów-neoklasykówW artykule analizowane są białorusko-ukraińskie przekłаdy utworów poetyckich jako ważna forma dwustronnych związków literackich oraz sposób identyfikacji wartości aksjologicznych o wymiarze narodowym. Przedmiotem badania jest poezja białoruska ХХ w  w przekładach neoklasyków ukraińskich dwóch generacji. Skupiono uwagę na takich zagadnieniach, jak: dorobеk tłumaczy w zakresie przekładów poezji białoruskiej, tematyka, problematyka i zawartość ideowa tłumaczonych utworów, strategia artystyczna tłumaczy. Do analizy wybrano utwory białoruskojęzyczne (Janki Kupały, Мaksima Bahdanowicza) oraz ich przekłady na język ukraiński Мychajła Draj-Chmary, Мaksyma Rylskiego і Hryhorija Koczura. Wyniki badania wykazały, że poezja białoruska w tłumaczeniach neoklasyków ukraińskich ma charakter humanistyczny i narodowo-wyzwoleńczy. Tłumacze, posiadając własne priorytety w wymiarze estetycznym i obywatelskim, prezentują także przekład adekwatny i o wysokim poziomie artystycznym.
В статье рассматриваются поэтические переводы как важная форма украинско-белорусских литературных контактов и как метод познания аксиологических приоритетов творчества национального характера. Предметом исследования является белорусская поэзия ХХ века в переводах украинских неоклассиков двух генераций. Внимание сосредоточено на следующих вопросах: 1) наследие украинских неоклассиков в области перевода белорусской поэзии; 2) тематика, проблематика и идейное направление произведений; 3) искусство переводческой стратегии, способствующей адекватной передаче формы и содержания оригиналов. Объектом анализа в контексте стратегии междусловянского перевода являются белорусскоязычные произведения (Максима Багдановича, Янки Купалы) а также их версии на украинском языке в переводах Михаила Драй-Хмары, Максима Рыльского и Григория Koчура  В результате исследования выявлено, что белорусская поэзия в переводах неоклассиков имеет гуманистический и национально-освободительный характер. В свою очередь переводчики, имея приоритеты в эстетическом и гражданском аспектах, одновременно представляют высокий уровень адекватного и высокохудожественного перевода.
W artykule rozpatrywane są przekłady poetyckie jako ważna forma ukraińsko-białoruskich  związków literackich і jako metoda dotarcia do aksjologicznych priorytetów twórczości o wymiarze narodowym. Przedmiotem badania jest poezja białoruska ХХ wieku w przekładach neoklasyków ukraińskich dwóch generacji. Skupiono uwagę na kilku zagadnieniach, mianowicie: 1) dorobеk tłumaczy w zakresie przekładów poezji białoruskiej; 2) tematyka, problematyka i zawartość ideowa przetłumaczonych utworów; 3) strategia artystyczna tłumaczy sprzyjająca аdеkwatnemu odtwarzaniu formy i treści oryginałów. Jako obiekt analizy w kontekście strategii przekładu międzysłowiańskiego wybrano utwory białoruskojęzyczne (Janki Kupały, Мaksima Bahdanowicza) oraz ich przekłady na język ukraiński dokonane przez Мychajła Draj-Chmarę, Мaksyma Rylskiego і Hryhorija Koczura. Badanie wykazało, że poezja białoruska ma charakter humanistyczny i narodowo-wyzwoleńczy. Z kolei poeci ukraińscy, wyrażając aspiracje estetyczne i obywatelskie, reprezentują zarazem wysoki poziom przekładu adekwatnego і wysokoartystycznego.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларуская пародыя другой паловы ХХ стагоддзя: феномен сюжэта з варыяцыямі
Belarusian parody of the second half of the 20th century: the phenomenon of the plot with variations
Białoruska parodia drugiej połowy XX wieku: fenomen fabuły z wariacjami
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520980.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
parody
stylization
plot with variations
style
humor
Belarusian poetry
rhythm
poezja białoruska
parodia
stylizacja
fabuła z wariacjami
styl
rytm
беларуская паэзія
пародыя
стылізацыя
сюжэт з варыя¬цыямі
стыль
гумар
рытм
Opis:
A plot with variations is a special type of parody, where the author is required to create stylistically convincing versions of the texts of several authors through the prism of one precedent text. R. Baradulin and P. Sushko offered original artistic versions of a humorous reassessment of the works of famous Belarusian poets of the 20th century through the plot of the poem "The hare brews beer" by U. Karatkevich and the folk song "Yas mowed clover." The parodies of R. Baradulin and P. Sushko embody two types of parody: in R. Baradulin, the emphasis is generally on parodying the style of a certain author, in P. Sushko – on parodying the author's style by parodying the style of a specific work. In the Belarusian parody of the second half of the 20th century, the plot with variations was a means of humorous reinterpretation of someone else's artistic experience on the basis of certain aesthetic and axiological attitudes and the affirmation of the stylistic versatility of poetry.
Fabuła z wariacjami to szczególny rodzaj parodii, gdzie od autora wymaga się stworzenia przekonujących stylistycznie wersji tekstów kilku autorów przez pryzmat jednego tekstu precedensowego. R. Baradulin i P. Suszko zaproponowali oryginalne artystyczne wersje humorystycznej rewizji twórczości znanych białoruskich poetów XX wieku poprzez fabułę wiersza U. Karatkiewicza Zając warzy piwo i pieśni ludowej Kosił Jaś koniuszynę. Parodie R. Baradulinа i P. Suszko ucieleśniają dwa rodzaje parodii: u R. Baradulinа nacisk kładziony jest na ogół na parodiowanie stylu pewnego autora, u P. Suszko – na parodiowanie stylu autora poprzez parodiowanie stylu konkretnego utworu. W białoruskiej parodii z drugiej połowy XX wieku fabuła z wariacjami była środkiem humorystycznej reinterpretacji cudzego doświadczenia artystycznego w oparciu o pewne postawy estetyczne i aksjologiczne oraz afirmację wszechstronności stylistycznej poezji.
Сюжэт з варыяцыямі – адмысловы від пародыі, дзе ад аўтара патрабуецца стварыць стылёва пераканаўчыя варыянты тэкстаў некалькіх аўтараў праз прызму аднаго прэцэдэнтнага тэксту. Р. Барадулін і П. Сушко прапанавалі арыгінальныя мастацкія варыянты гумарыстычнай пераацэнкі твораў вядомых беларускіх паэтаў ХХ стагоддзя праз сюжэт верша Заяц варыць піва У. Караткевіча і народнай песні Касіў Ясь канюшыну. Пародыі Р. Барадуліна і П. Сушко ўвасабляюць два тыпы парадзіравання: у Р. Барадуліна акцэнт ставіцца ўвогуле на парадзіраванні стылю пэўнага аўтара, у П. Сушко – на парадзіраванні стылю аўтара праз парадзіраванне стылю канкрэтнага твора. У беларускай пародыі другой паловы ХХ стагоддзя сюжэт з варыяцыямі быў сродкам гумарыстычнага пераасэнсавання чужога мастацкага вопыту на аснове пэўных эстэтычна-аксіялагічных установак і артыкуляцыі стылёвай шматграннасці паэзіі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 37-52
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аўтарскія стратэгіі ў беларускай і італьянскай жаночай паэзіі міжваеннага перыяду (Наталля Арсеннева, Яўгенія Пфляўмбаўм, Антонія Поццы)
Autorskie strategie w białoruskiej i włoskiej poezji kobiecej okresu międzywojennego (Natalla Arsienniewa, Jaugenia Pflaumbaum, Antonia Pozzi)
Authors Strategies in Belarusian and Italian Women’s Poetry of the Interwar Period (Natallia Arsiennieva, Jaughenia Pflaumbaum, Antonia Pozzi)
Autorzy:
Danilchyk, Aksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222672.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Italian poetry
authors' strategies
introspection
expressionism
Belarusian poetry
strategie autorskie
introspekcja
ekspresjonizm
poezja białoruska
poezja włoska
аўтарскія стратэгіі
інтраспекцыя
экспрэсіянізм
беларуская паэзія
італьянская паэзія
Opis:
Artykuł podejmuje problem strategii autorskich na przykładzie białoruskiej i włoskiej poezji kobiecej okresu międzywojennego, w szczególności białoruskich poetek Natalii Arsienniewej, Jewgienii Pflaumbaum i włoskiej poetki Antonii Pozzi. W ich twórczości można wyodrębnić kilka wspólnych tematów: piękno/wspaniałość, twórczości/poezji, natury i jej ścisłego związku ze stanem emocjonalnym lirycznej bohaterki, a także dystansowanie się od motywów społecznych. W artykule analizuje się, jak w tym okresie zmieniały się autorskie strategie poetek.
The article deals with the problem of the author’s strategies on the example of Belarusian and Italian women's poetry of the interwar period, in particular, Belarusian poetesses Natallia Arsiennieva, Jaughenia Pflaumbaum and Italian poetess Antonia Pozzi. There are several common themes in their works11: beauty /magnificence, creativity/ of the poetry, nature and its close connection with the emotional state of the lyrical character, as well as distancing from social motives. The article examines how the authorial strategies of poetesses changed during this period.
У артыкуле разглядаецца праблема аўтарскіх стратэгій на прыкладзе беларускай і італьянскай жаночай паэзіі міжваеннага перыяду, у прыватнасці беларускіх паэтак Наталлі Арсенневай, Яўгеніі Пфляўмбаўм і італьянскай паэткі Антоніі Поццы. У іх творчасці можна выдзеліць некалькі агульных тэмаў: красы / хараства, творчасці / паэзіі, прыроды і яе цеснай сувязі з эмацыйным станам лірычнай гераіні, а таксама дыстанцыянаванне ад сацыяльных матываў. У артыкуле даследуецца, якім чынам змяняліся аўтарскія стратэгіі паэтак на працягу дадзенага перыяду.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 143-157
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Архетып дому як увасабленне вобразу Айчыны ў творчасцi Яна Чыквiна
Archetype of home as an embodiment of the image of homeland in Jan Czykwin’s ouvre
Archetyp domu jako uosobienie obrazu ojczyzny w twórczości Jana Czykwina
Autorzy:
Tyczko, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117149.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian poetry
archetype-images
national cultural code
national identity
poezja białoruska
archetyp-obraz
narodowo-kulturowy kod
tożsamość narodowa
Opis:
Belarusian poetry is defined by the presence of many common worldwide literary archetypes: the House, the Stranger, the Boundaries, the Transformation, the Sacrifice, and others. It is believed that in poetic works of J. Czykwin one archetype often means an emphasis of the other. A combination of several archetypes is clearly manifested in the verse, the primary basis of which serves a daily human life and its surrounding reality. The image of the House in the works of J. Czykwin is conceptually multidimensional, emotionally and spiritually rich, full of ontological content. J. Czykwin’s poetry embodies a unique spiritual experience, national cultural code of the Belarusian people, which occurs through the use of archetypical images and motives inherent to the Belarusian culture.
Poezja białoruska charakteryzuje sie licznymi archetypami obecnymi również w literaturze świtowej, takimi jak dom, obcy, granica, transformacja, poświęcenie i inne. W utworach poetyckich Jana Czykwina jeden archetyp jest środkiem do zaakcentowania innego. Połączenie kilku archetypów najbardziej widoczne jest w poezji, której podstawę stanowią codzienne zmagania człowieka i otaczająca rzeczywistość. Obraz domu w twórczości J. Czykwina jest wielowymiarowy, emocjonalnie i duchowo wzbogacony ontologiczna treścią. Poezja J. Czykwina uosabia unikalne duchowe doświadczenie, narodowo-kulturowy kod Białorusinów.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 73-82
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walżyna Mort: poetka między dwoma kontynentami
Autorzy:
McMillin, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625018.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vaĺžyna Mort, Belarusian poetry, American poetry, Belarusian emigration, intimacy
Walżyna Mort, poezja białoruska, poezja amerykańska, emigracja białoruska, intymność
Вальжына Морт, беларуская паэзія, амерыканская паэзія, беларуская эміграцыя, інтымнасць
Opis:
Vaĺžyna Mort is one of the most talented Belarusian poets in emigration. The aim of this article is to analyse the works of this poet written before and after her emigration to the United States. Amongst works discussed are: Factory of Tears (a bilingual edition, 2008), Collected Body (works only in English, 2011) and Epidemija ružaŭ (2017). Mort’s best poems to date include Belaruskaja mova I and Belaruskaja mova II, Rafalu Vajačaku, Fabryka slioz / Factory of Tears, Scena siaredniaviečnaj vajny (pavodlie adnajmiennaj karciny Dega, Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na pliažach Flarydy, N’iu Jork and Uspaminy; prominent amongst her prose works are Hopniki and Ciotka Hanna; of her English-language mentioned are Photograph and A Portrait of a Mother in Fall. Mort’s exceptional talent is for use of her native language and for exceptionally vivid imagery, for unusually perceptive descriptions as well as a profoundly ironic view of the banal aspects of both Belarusian and American life: she also possesses a most touching ability to describe her family. Very open in writing about her body and human physical functions in general, she is one of the most memorable Belarusian poets living today.
Walżyna Mort jest jedną z najbardziej utalentowanych współczesnych poetek białoruskich na emigracji. Celem artykułu jest analiza poetycka utworów, które powstały zarówno przed emigracją, jak i po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Wśród przeanalizowanych książek znalazły się: Fabryka śloz (teksty białoruskie i angielskie, 2008), Collected Body (wiersze angielskie, 2011) oraz najnowsze wydanie wierszy białoruskich Epidemija ružau (2017). Omówiono najlepsze wiersze poetki w języku białoruskim oraz angielskim, m.in.: Biełaruskaja mowa I, Biełaruskaja mowa II, Rafału Wajačaku, Fabryka śloz/Factory of Tears, Scena siaredniawiečnaj wajny (pawodle adnajmiennaj karciny Dega), Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na plažach Flarydy, Nju Jork, Uspaminy, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Badaniu poddano także prozatorskie utwory Hopniki i Ciotka Anna. W artykule udowodniono, że twórczość Mort charakteryzuje się bogactwem języka, obrazowością, niezwykłą spostrzegawczością oraz ironią w opisie banalności codziennego życia zarówno na Białorusi, jak i w Ameryce. Poetka szczerze pisze o rodzinie i intymnych stronach ludzkiego życia. Niewątpliwie jest jedną z najbardziej wyrazistych i oryginalnych postaci współczesnej literatury białoruskiej.
Вальжына Морт – адна з найбольш таленавітых сучасных беларускіх паэтак на эміграцыі. Мэта данага артыкула – аналіз твораў паэткі, напісаных да і пасля яе эміграцыі ў Злучаныя Штаты. Сярод кніг, на якіх факусіруецца ўвага ў артыкуле: Фабрыка слёз (паралельныя белaрускія і англійскія тэксты, 2008), Collected Body (англамоўныя вершы, 2011) і найноўшая кніга беларускіх вершаў Эпідэмыя ружаў (2017). Разглядаюцца найлепшыя вершы паэткі на беларускай і англійскай мове, такія як: Беларуская мова І, Беларуская мова II, Рафалу Ваячаку, Фабрыка слёз / Factory of Tears, Сцэна сярэднявечнай вайны (паводле аднайменнай карціны Дэга), Мужчыны прыходзяць як лічбы ў календары..., На пляжах Фларыды, Нью Ёрк, Успаміны, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Асобна аналізуюцца два празаічныя творы: Гопнікі і Цётка Анна. Аўтар артыкулу прыходзіць да высновы, што творчасць Вальжыны Морт вылучаецца багаццем мовы і маляўнічай вобразнасцю, незвычайнай назіральнасцю і вострай іроніяй у апісаннях банальнасці штодзённага жыцця як у Беларусі, так і ў Амерыцы. Паэтка шчыра піша пра сваю сям'ю і інтымныя праявы чалавечага жыцця. Яна, несумненна, з’яўляецца адной з самых каларытных і арыгінальных постацяў у сучаснай беларускай літаратуры.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskojęzyczny wiersz Kraków Adeli z Ustronia jako klucz do ustalenia autorstwa poematu Macocha
Autorzy:
Багдановіч, Ірынa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624802.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Adel of Ustron
the poem Stepmom
the poem Krakow
Gabriel Puzynya
attribution
pseudonym
Belarusian poetry in Polish
poetry of the XIXth century
Adela z Ustronia
poemat Macocha
wiersz Kraków
Gabriela Puzynina
atrybucja
pseudonim
białoruska poezja polskojęzyczna
poezja XIX wieku
Адэля з Устроні
паэма Мачаха
верш Кракаў
Габрыэля Пузыня
атрыбуцыя
псеўданім
беларуская польскамоўная паэзія
паэзія ХІХ стагоддзя
Opis:
This article is the first literary analysis which shapes the specifics and means of poetics in the poem Krakow. The manuscript, in which the author used the pseudonym Adel, dates back to 1850. It was placed in the famous manuscript along with the well-known Belarusian anonymous poem Stepmom. The nature of artistic means used in the poem Krakow, suggests, that the real author of this work is the well-known writer Gabriel Puzynya (1815 – 1869). This conclusion confirms the author’s earlier statement that G. Puzynya is the most likely the author of the Belarusian poem Stepmom.
У артыкуле ўпершыню праводзіцца літаратуразнаўчы аналіз вобразнай спецыфікі і сродкаў паэтычнага майстэрства верша Krakow, рукапіс якога быў падпісаны псеўданімам Адэля, датаваны 1850 годам і змяшчаўся ў адным канвалюце з рукапісам вядомай ананімнай беларускай паэмы Мачаха. Характар мастацкіх сродкаў, выкарыстаных у вершы Кракаў, дазваляе меркаваць, што яго аўтарам з’яўляецца вядомая на той час пісьменніца Габрыэля Пузыня (1815–1869). Такая акалічнасць дадаткова абгрунтоўвае высунутае раней аўтарам дадзенага артыкула сцверджанне, што Г. Пузыня – найбольш верагодная аўтарка беларускай паэмы Мачаха. 
Artykuł prezentuje pionierską analizę literaturoznawczą środków wyrazu artystycznego i obrazowania poetyckiego wiersza Kraków, którego  rękopis datowany na 1850 rok, podpisany pseudonimem Adela, został odnaleziony w jednej obwolucie z rękopisem znanego anonimowego poematu Macocha. Środki artystyczne wiersza Kraków, a także poematu Macocha potwierdzają tezę, że autorem obu utworów jest znana w owym czasie pisarka, Gabriela Puzynina (1815–1869).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyckie kartki z łagru — codzienność i tęsknoty (o poezji Łarysy Marozawej)
Poetic notes from the camp — everyday life and longings (about Larisa Marozawa’s poetry)
Autorzy:
Cupała, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915290.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
labor camp
Belarusian poetry
Stalinism
political prisoner
łagier
poezja białoruska
stalinizm
więzień polityczny
Opis:
This article deals with poems of a Belarusian poet, Larysa Marozawa. Marozawa was one of the victims of Stalin's regime. The author puts forward the thesis that in Belarus today the same methods are used to eliminate political opposition as sixty years ago. The paper presents examples of modern political prisoners in Belarus. Next, the author analyzes several surviving works of Larysa Marozawa. The author is trying to prove that the atmosphere described in these poems may correspond with what is happening today in the labor camps in Belarus.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2014, 4; 23-31
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies