- Tytuł:
- Dualizm sacrum-profanum w poetyckiej opowieści Skírnismál i litewskich pieśniach weselnych
- Autorzy:
- Buivytė, Giedrė
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/611434.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
mythical formula
prototypical image
transformation of role
implicit mythical reference
poetic mode of thought
formuła mityczna
obraz prototypowy
transformacja roli
implicytne odniesienie mityczne
myślenie poetyckie - Opis:
-
Comparative Indo-European poetics studies the poetic diction common to Indo-European tradition. Moreover, the Indo-European daughter traditions share a common division of mythology. With reference to comparative mythology and the roles of gods, the general division of the universe reveals the following layers: “magical sovereignty (and heavenly administration of the universe), warrior power (and administration of the lower atmosphere), and peaceful fecundity (and administration of the earth, the underworld and the sea)” (Dumezil 1988: 121). The essential aspect of archaic worldview has the following shape: “Life is lived on a twofold plane; it takes its course as human existence and, at the same time, shares in a transhuman life, that of the cosmos or the gods” (Eliade 1959: 167). This paper aims at revealing the transformations of the theme of the celestial wedding from the sacred to the profane with reference to the poetic narrative of The Lay of Skirnir and Lithuanian folk songs. The argument involves: (1) an analysis of the reflection of the myth theme and its motifs in the poetic narrative; (2) deciphering mythic formulas as embedded in the context of the poetic narrative. In the folk songs, the bride and the bridegroom imitate the actions of their celestial prototypes. The motif of shaking the earth, as rendered by the formulas Jörð bifask ‘the ground shakes’ and žemuže dreba ‘the earth shakes’, is manifest in both traditions, inasmuch as it is linked to the metaphorical “shaking of the bride” in the prototypical mytheme, employed to convey the unwillingness of the bride to marry.
Poetyka indoeuropejska bada słownictwo wspólne dla różnych języków w ramach całej rodziny językowej. „Mniejsze” tradycje na obszarze indoeuropejskim mają także wspólne elementy mitologiczne. Mitologia porównawcza badająca rolę bogów odsłania następujące warstwy: „magiczną suwerenność (i niebiańskie zarządzanie wszechświatem), moce wojownicze (i zarządzanie niższymi warstwami atmosfery) oraz pełną pokoju płodność (i zarządzanie ziemią, podziemiem i morzem)” (Dumezil 1988: 121). Najistotniejszy aspekt archaicznego obrazu świata przejawia się w sposób następujący: „Życie odbywa się na dwóch płaszczyznach – jest ludzką egzystencją, a jednocześnie ma udział w życiu transludzkim, życiu Kosmosu i bogów” (Eliade 1961: 167). Niniejszy artykuł dotyczy transformacji motywu niebiańskiego ślubu, przejścia od sacrum do profanum z odniesieniem do poetyckiej opowieści Skírnismál i litewskich pieśni ludowych. Przeprowadzono: (1) analizę realizacji motywu mitologicznego w ww. opowieści; (2) odszyfrowanie formuł mitycznych wprzęgniętych w kontekst tej opowieści. W pieśniach ludowych panna młoda i pan młody naśladują czynności swoich niebiańskich pierwowzorów. Motyw trzęsącej się ziemi oddany jest formułami Jörð bifask i žemuže dreba ‘ziemia się trzęsie’, obecnymi w obu tradycjach, i łączy się z metaforycznym „drżeniem panny młodej” w prototypowym mitemie, przywoływanym w celu wyrażenia jej niechęci wyjścia mąż. - Źródło:
-
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032 - Pojawia się w:
- Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł