Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "podział władzy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Concepts of Separation of Powers in a Comparative Approach – Similarities and Dissimilarities
Koncepcja podziału władzy w perspektywie porównawczej – podobieństwa i różnice
Autorzy:
Csink, Lóránt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942119.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
separation of powers
checks and balances parliamentarism
podział władzy
równowaga władz
parlamentaryzm
Opis:
Separation of powers is one of the most basic principles democratic states are based on. Still, there is No. common standpoint what exactly separation of powers means. The present essay examines the ideas of Rousseau, Marxist scholars and some modern theorists concerning separation of powers and checks and balances mechanisms that exist in the legal system. The author analyses as well how the different powers balance each other in practice.
Podział władzy jest jedną z podstawowych zasad, na których oparte są państwa demokratyczne. Nie odnajdziemy jednak wspólnego stanowiska co do rozumienia i zakresu podziału władzy. Niniejszy esej analizuje idee Rousseau, marksistowskich uczonych i niektórych współczesnych teoretyków dotyczące podziału władzy oraz mechanizmów kontroli i równowagi, które istnieją w systemie prawnym. Autor analizuje również, w jaki sposób poszczególne władze równoważą się w praktyce.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 313-325
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Everyone has Their own Socrates
Każdy ma swojego Sokratesa
Autorzy:
Kseňák, Štefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928654.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
law
homeostasis
Constitution
constitutionality
interpretation
power division
social context
prawo
homeostaza
konstytucja
konstytucyjność
wykładnia
podział
władzy
kontekst społeczny
Opis:
Law is a social construction. It focuses on the regulation of social relations. The interpretation of legal rules is constantly adapting to the social context. On the other side, the law code strongly influences society’s development, determining the future social context. The Constitution, within the understanding of basic law in any country, is one of the basic legal determinants of the future social context of any country. The Constitution affects the form and the content of the future accepted legal determiners and their interpretation. The regulation of social relations by the legal code is about the human effort to achieve insurance in this uncertain world. This effort might bring the result respecting that humanity has not invented anything more effective yet. Any state and transnational community create own superparadigm - the identical worldview of the society. Regarding the changes of the social context, with no respect to its reason, there comes logically a change of social superparadigm. The Constitution responds to it as well as there are the activities of the courts, having the rights of constitutionality defenders.
Prawo to konstrukcja społeczna. Koncentruje się na regulacji stosunków społecznych. Interpretację przepisów prawnych stale dostosowuje się do kontekstu społecznego. Z drugiej strony prawo silnie wpływa na rozwój społeczeństwa, wyznaczając przyszły kontekst społeczny. Konstytucja, w rozumieniu prawa podstawowego państwa, jest jednym z podstawowych prawnych wyznaczników przyszłego kontekstu społecznego każdego państwa. Konstytucja wpływa na kształt i treść przyjętych w przyszłości uwarunkowań prawnych oraz ich wykładnię. Regulacja stosunków społecznych wedle wytycznych określonych prawem stanowi efekt ludziego działania w celu uzyskania zabezpieczenia. Ten wysiłek może przynieść rezultat poprzez poszanowanie tego co już zostało osiągnięte, ponieważ ludzkość dotychczas nie stworzyła jeszcze niczego bardziej efektywnego. Każde państwo i wspólnota ponadnarodowa tworzą własny superparadygmat - identyczny światopogląd społeczeństwa. Jeśli chodzi o zmiany kontekstu społecznego, bez względu na jego przyczynę, logicznie rzecz biorąc, następuje zmiana superparadygmatu społecznego. Odpowiedzią na to jest Konstytucja i działalność sądów, mających uprawnienia obrońców konstytucyjności.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 555-565
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice uprawnień Komisji Europejskiej – na przykładzie sterowania sferą usług użyteczności publicznej
Autorzy:
Ząbkowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488968.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Badań Gospodarczych
Tematy:
Usługi użyteczności publicznej stanowią zasadniczy element modelu europejskiego, służąc polepszeniu jakości życia i przezwyciężeniu społecznego wykluczenia i izolacji. Pozostają również w centrum publicznej debaty co do roli, jaką w gospodarce rynkowej odgrywają władze publiczne państw członkowskich i instytucje Unii Europejskiej.
Kompetencje i obowiązki określone przez Traktat oraz unijne rozporządzenia i dyrektywy podkreślają zasadniczą rolę i szeroki zakres swobody krajowych, regionalnych i lokalnych organów władzy w definiowaniu, organizowaniu, finansowaniu i monitorowaniu usług użyteczności publicznej. Jednocześnie prawo unijne wyposaża Komisję Europejską w liczne instrumenty mające zapewnić zgodność procesu organizowania i finansowania tego typu usług z ogólnym reżimem prawnym Unii – tak, aby uczynić je kompatybilnymi z jej rynkiem wewnętrznym i zapobiec zakłóceniu konkurencji. Artykuł wskazuje na rozbieżności w punktach widzenia władz publicznych i Komisji na ich rolę oraz podział odpowiedzialności i władzy w tym procesie.
Opis:
Usługi użyteczności publicznej stanowią zasadniczy element modelu europejskiego, służąc polepszeniu jakości życia i przezwyciężeniu społecznego wykluczenia i izolacji. Pozostają również w centrum publicznej debaty co do roli, jaką w gospodarce rynkowej odgrywają władze publiczne państw członkowskich i instytucje Unii Europejskiej. Kompetencje i obowiązki określone przez Traktat oraz unijne rozporządzenia i dyrektywy podkreślają zasadniczą rolę i szeroki zakres swobody krajowych, regionalnych i lokalnych organów władzy w definiowaniu, organizowaniu, finansowaniu i monitorowaniu usług użyteczności publicznej. Jednocześnie prawo unijne wyposaża Komisję Europejską w liczne instrumenty mające zapewnić zgodność procesu organizowania i finansowania tego typu usług z ogólnym reżimem prawnym Unii – tak, aby uczynić je kompatybilnymi z jej rynkiem wewnętrznym i zapobiec zakłóceniu konkurencji. Artykuł wskazuje na rozbieżności w punktach widzenia władz publicznych i Komisji na ich rolę oraz podział odpowiedzialności i władzy w tym procesie.
Źródło:
Oeconomia Copernicana; 2013, 4, 3; 23-48
2083-1277
Pojawia się w:
Oeconomia Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hungarian understanding of the division of powers
Węgierskie rozumienie podziału władzy
Autorzy:
Halász, Ivan
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940803.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
division of powers
Hungary
parliament
government
constitution
president
court
podział władzy
Węgry
parlament
rząd
konstytucja
prezydent
sąd
Opis:
Hungarian constitutional system has a number of characteristics, including division of power. This is a result atypical evolution of the political system in Hungary after 1989. Most of the countries of Central and Eastern made a thorough reconstruction of the political system in the nineties of the twentieth century, many constitutions were adopted in 1991–1994. Otherwise had done Hungarians, making a 1989 amendment to the Constitution of 1949. and the adoption of a new constitution putting off indefinitely. Completely new Fundamental Law was adopted only in 2011., in force since 1 January 2012. It introduced in the Hungarian constitutional system significant changes, modifying the way the principle the division of powers. The changes seem to be rational, and therefore to be expected that the Hungarian model finds followers.
System konstytucyjny Węgier posiada szereg cech charakterystycznych, także jeśli chodzi o podział władzy. Jest to skutkiem nietypowego przebiegu ewolucji ustroju, jaką przechodziły Węgry po 1989 r. Większość państw Europy Środkowo-wschodniej dokonało gruntownej przebudowy systemu politycznego w latach dziewięćdziesiątych XX w., liczne konstytucje były uchwalane w latach 1991–1994. Inaczej postąpili Węgrzy, dokonując w 1989 nowelizacji Konstytucji z 1949 r., a uchwalenie nowej konstytucji odkładając na bliżej nieokreśloną przyszłość. Zupełnie nowa Ustawa Zasadnicza została uchwalona dopiero w 2011 r., obowiązuje od 1 stycznia 2012 r. Wprowadziła ona w węgierskim systemie konstytucyjnym istotne zmiany, modyfikując także sposób realizacji zasady podziału władz. Przeprowadzone zmiany wydają się jednak racjonalne, a zatem należy się spodziewać, że model węgierski znajdzie naśladowców.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 6 (34); 59-78
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea pomocniczości w myśli Władysława Piwowarskiego
The Idea of Subsidiarity in the Thought of Władysław Piwowarski
Autorzy:
Hartman, Barbara Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831463.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
idea pomocniczości; podział władzy; społeczeństwo obywatelskie; kompetencje; katolicka nauka społeczna
idea of subsidiarity; division of powers; civil society; competence; catholic social teaching
Opis:
W artykule podejmuje się próbę przedstawienia dorobku badawczego ks.Władysława Piwowarskiego pod względem rozwoju jego oryginalnych, prekursorskich i pielęgnowanych przez prawie 40 lat przemyśleń dotyczących idei pomocniczości. Oryginalność jego prac dotyczących tej idei wynika z kilku istotnych powodów. Są to bowiem badania, które podejmował jako pierwszy z filozofów w Polsce, i które kontynuował oprócz innych, socjologicznych, aż do końca swej drogi naukowej. Reprezentował w nich śmiało nowy trend w katolickiej nauce społecznej, czyli propagowanie idei społeczeństwa obywatelskiego. Ideę subsydiarności adresował do szeroko pojmowanego społeczeństwa.
The article will attempt to present the research achievements of Father Władysław Piwowarski in terms of the development of his original, pioneering and reflections on the idea of subsidiarity cultivated for almost 40 years. The originality of his work on this idea is due to several important reasons. These are the studies that he undertook as the first philosopher in Poland, and which he continued, apart from other sociological ones, until the end of his scientific career. He boldly represented a new trend in Catholic social teaching, that is, the promotion of the idea of civil society. He addressed the idea of subsidiarity to the broadly understood society.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2019, 47, 3; 43-78
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is State Preemption Weakening the Authoritarian Resilience of Local Government in the United States?
Autorzy:
C, Juergensmeyer, Julian
F, Prater, Andrew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902457.pdf
Data publikacji:
2019-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
local government
United States
state preemption
vertical separation of powers
samorządy lokalne
Stany Zjednoczone
przepisy stanowe
pionowy podział władzy
Opis:
In many countries in the world today democratic institutions and ideals seem threatened. Due process, equal protection, freedom of speech, freedom of the press, the right to vote, and other democratic ideals are deeply ingrained in US culture and government. Traditionally, the federal government is thought to be the guardian of these rights, ensuring that state governments adhere to the rule of law established by our written constitution. Similarly, state governments are thought to uphold these democratic ideals vis a vis local governments. The American system of checks and balances and separation of powers and the resulting interplay between the branches of government are considered safeguards that protect the rule of law. This horizontal separation of powers often overshadows the similar function served by the vertical separation of governmental power created by our division of power into federal, state and local. If the federal and state governments act contrary to the rule of law established by our federal and state constitutions, local governments offer at least some degree of authoritarian resilience. The goal of this article is to set forth the manner in which local governments may resist anti-democratic action from federal and state governments and then to discuss the danger posed in the United States by the recent increase in State preemptions of local government power – particularly in regard to sanctuary cities, climate change, gun regulation, affordable housing, and LGBT rights. Ultimately, governments at different levels are intended to monitor each other and when local governments are preempted from exercising their powers in regard to socially important issues their authoritarian resilience is seriously impaired.
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 79; 148-165
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mechanisms of curbing statutory power in a situation of political uniformity of the legislative and executive (comments in the light of RP Constitution of 2 April 1997)
Mechanizmy powściągania władzy ustawodawczej w sytuacji jednolitości politycznej legislatywy i egzekutywy (uwagi w świetle Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.)
Autorzy:
Eckhardt, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940767.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
separation of powers
impediment of statutory power Constitutional Tribunal
podział władzy
hamowanie władzy ustawodawczej Trybunał Konstytucyjny
Opis:
In a situation of uniformity of President’s political orientation, of parliamentary majority which means the government, statutory veto motivated by a difference in a substantial evaluation of acts ceases to operate. In such a situation a task to curb the legislative must reside exclusively in the judiciary, thus in particular in the Constitutional Tribunal. In order to fulfill this task effectively the constitutional tribunal must be free from an allegation that its jurisdiction is motivated by anything else than compatibility with the constitution. From this point of view a way in which judges of the Tribunal are appointed has the key meaning. The issue consists in how to free the composition of the Tribunal from the political system existing in parliament.
W sytuacji jednolitości orientacji politycznej Prezydenta, większości parlamentarnej a co za tym idzie rządu, weto ustawodawcze motywowane różnicą w ocenie merytorycznej ustaw przestaje działać. W takiej sytuacji zadanie powściągania legislatywy spoczywać musi wyłącznie na władzy sądowniczej, w szczególności zaś na Trybunale Konstytucyjnym. Po to aby zadanie to spełniać efektywnie sąd konstytucyjny musi być wolny od zarzutu, iż jego orzecznictwo jest motywowane czymkolwiek innym niż zgodnością z konstytucją. Z tego punktu widzenia, kluczowe znaczenie ma sposób w jaki sędziowie Trybunału są powoływani. Chodzi o to jak uwolnić skład Trybunału od układu politycznego istniejącego w parlamencie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 6 (34); 283-295
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce Senatu w porządku ustrojowym Rumunii – analiza systemowa
Place of the Senate in the political order of Romania-a system analysis
Autorzy:
Maksymiuk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941148.pdf
Data publikacji:
2018-08-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
drugie izby parlamentu
podział władzy
hamowanie się organów
dwuizbowość, Senat
second chambers of parliament checks between branches of power bicameralism
Senate
Opis:
Artykuł dotyczy Senatu, który jest drugą izbą parlamentu Rumunii. Pokazuje, w jakim środowisku prawno-ustrojowym został on po niemal 50 latach przywrócony do porządku konstytucjonalnego państwa. Opisuje całą procedurę wyborczą, w tym sposób wyboru kandydatów na deputowanych. Ponadto wskazuje na kompetencje Senatu w zakresie oddziaływania na władzę wykonawczą i sądowniczą, a także pokazuje jego działania na arenie międzynarodowej. Przedstawia przebieg procesu legislacyjnego wraz z rolą drugiej izby parlamentu, a także opisuje jej funkcję kontrolną oraz kreacyjną. Pozwala to pokazać, że w parlamencie Rumunii panuje model dwuizbowości symetrycznej.
The article concerns the Senate, – the upper chamber of the Romanian Parliament. It shows legal and political environment in which it was restored after almost 50 years. The paper describes entire electoral procedure including how candidates for deputies are chosen. In addition, Senate’s competence in influencing the executive and judiciary and its activities on the international arena are being discussed. Role of the upper chamber in legislative process is being analyzed with emphasis on it’s control and creation function. The conclusion is that there is a symmetrical bicameral model in the Romanian parliament.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 4 (44); 263-281
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej
Disciplinary Responsibility of a Disciplinary Spokesman for Breach of Judicial Independence
Autorzy:
Kardas, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912129.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rzecznik dyscyplinarny
niezawisłość
podział władzy
niezależność
bezprawność
karalność
znamiona przewinienia dyscyplinarnego
stopień bezprawia
independence
division of power
illegality
unlawfulness
punishability
elements of a disciplinary offense
degree of illegality
disciplinary spokesman
Opis:
The following article comprises an analysis of the basis and scope of disciplinary liability of a disciplinary spokesman for breach of judicial independence. It indicates the inherent interdependence between judicial disciplinary liability and the constitutionally protected principle of independence. The author believes that a separate judicial disciplinary liability constitutes one of the guarantees of independence. The protection of independence is further enhanced by the autonomy of the disciplinary proceedings and the means of determining the basis for such liability, the limits of which are delineated by independence. Nevertheless, it serves to outline the spokesman’s competences and thus the scope of legal acts. Abuse of the aforementioned competences in this regard is equal to an abuse of independence. What is more, the commentary sets out to introduce a two-tier understanding of the notion of abuse of independence, that is internal and external breaches. Under the current law, it is impossible for a spokesman to be in breach of independence, for he does not boast one. However, a spokesman can undertake to externally abuse another party’s - i.a. a judge’s - independence. Such abuse can be caused by non-adherence to the established limits of judicial disciplinary liability. Under such circumstances, a spokesman is in breach of his competences, which is subsequently reflected in a material violation of judicial independence. The bases of disciplinary liability of a disciplinary spokesman are set forth in the provisions pertaining to the disciplinary liability of the judiciary and the prosecution. Hence, a disciplinary spokesman’s liability is a sub-type of the general disciplinary liability of the judge (or prosecutor) who serves as a spokesman.
Opracowanie zawiera analizę podstaw i zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości sędziowskiej. Wskazuje na ścisłe związki odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów z konstytucyjną zasadą niezawisłości. Istnienie odrębnej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów stanowi jedną z gwarancji niezawisłości. Ochronie niezawisłości służy autonomiczność postępowania dyscyplinarnego oraz sposób określenia podstaw tej odpowiedzialności, której granice wyznacza niezawisłość. Precyzuje także kompetencje rzecznika, a tym samym zakres zgodnego z prawem działania rzecznika. Przekroczenie przez rzecznika kompetencji w tym zakresie oznacza zawsze naruszenie niezawisłości. Wprowadza rozróżnienie na wewnętrzne i zewnętrzne naruszenie niezawisłości. W świetle obowiązujących przepisów brak jest możliwości naruszenia przez rzecznika własnej niezawisłości, taka mu bowiem nie przysługuje. Rzecznik może natomiast dopuścić się zewnętrznego zamachu na cudzą, tj. przysługującą innemu sędziemu, niezawisłość. Naruszenie przez rzecznika niezawisłości sędziowskiej wynikać może z nierespektowania granic odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. W takich wypadkach dochodzi do nadużycia przez rzecznika uprawnień skutkującego naruszeniem niezawisłości sędziego, wobec którego rzecznik prowadzi czynności. Podstawy odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika za naruszenie niezawisłości określają przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów oraz prokuratorów. Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości jest odmianą odpowiedzialność dyscyplinarnej sędziego lub prokuratora pełniącego urząd rzecznika.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 93-107
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział władzy w Republice Cypryjskiej pomiędzy społeczność grecką i turecką jako prawnoustrojowa odpowiedź państwa na jego strukturę etniczną
The Division of Power in the Republic of Cyprus Between the Greek and Turkish Communities as a Constitutional Response of the State to its Ethnic Structure
Autorzy:
Wereszko, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074723.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Cyprus
division of power
Republic of Cyprus
multinational state
ethnic division
podział władzy
Republika Cypryjska
państwo wielonarodowe
Cypr
podziały etniczne
Opis:
The ethnic structure of the state is one of the factors that can shape its system and result in the adoption of various specific legal mechanisms. The aim of this article is to present, on the example of the Republic of Cyprus, an unusual legal system solution consisting in the proportional division of power, i.e. positions and offices in the state, between the dominant ethnic groups. The analysis will concern selected provisions of the Constitution of the Republic of Cyprus, which refer to the Greek and Turkish communities living in Cyprus and regulate the level and manner of their participation in exercising power in the state. The uniqueness of the constitutional solutions adopted in Cyprus will be emphasized, which, in order to ensure the unity of the state and constitute significant guarantees for ethnic groups, may in practice, however, turn out to be non- -functional or lead to distortions.
Struktura etniczna państwa jest jednym z czynników mogących kształtować jego ustrój i skutkować przyjmowaniem różnych specyficznych mechanizmów prawnych. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie na przykładzie Republiki Cypryjskiej nietypowego rozwiązania prawnoustrojowego polegającego na proporcjonalnym podziale władzy, tj. stanowisk i urzędów w państwie, pomiędzy dominujące grupy etniczne. Analizie poddane zostaną wybrane postanowienia Konstytucji Republiki Cypryjskiej, które odwołują się do greckiej i tureckiej społeczności zamieszkujących Cypr i regulują poziom oraz sposób ich uczestnictwa w sprawowaniu władzy w państwie. Podkreślona zostanie wyjątkowość przyjętych na Cyprze rozwiązań prawnoustrojowych, które mając zapewnić jedność państwa i stanowić istotne gwarancje dla poszczególnych grup etnicznych, mogą jednak w praktyce okazać się niefunkcjonalne bądź prowadzić do wypaczeń.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 237-248
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Classical Liberalism. The Reception of Liberalism in Polish Political Thought in the First Half of the 19th
Autorzy:
Bosiacki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619305.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
integral liberalism
Kingdom of Congress
Kalisians
parliamentary opposition
Benjamin Constant
French Revolution 1789
freedom
separation of powers
civil rights
liberalizm integralny
Królestwo Kongresowe
kaliszanie
opozycja parlamentarna
rewolucja francuska 1789 r.
wolność
podział władzy
prawa obywatelskie
Opis:
The article presents a reminder and an analysis of the phenomenon of Polish classical liberalism, which is a reception of thoughts of Benjamin Constant de Rebecque. In the so-called Kingdomof Poland, a specific quasi-state organism, founded from the piece of the Russian partition of Polandand created after the Congress of Vienna in 1815, the Russian Tsar Alexander I gave the Kingdom the constitution, which newly nominated members of parliament demanded to bind. The opposition was mainly headed by the representatives from the provinceof Kalisz(the Kalisians) under the leadership of Wincenty and Bonaventura Niemojowski. After deposition under house arrest in 1825, Wincenty Niemojowski translated in one volume the basic works of Benjamin Constant, significant from the point of view of the parliamentary struggle, and later armed during the Polish November Uprising 1830-1831. The work contains extensive principle of separation of powers, a very mature concept of freedom, as well as a warranty catalog to public authorities, such as freedom of the press, or the independence of the courts, which Wincenty Niemojowski highlighted in his translation. Paradoxically, it was the widest reception of classical liberalism inPoland, where to this day, trends of modern political thought represented by political parties have not yet developed.
Artykuł prezentuje przypomnienie i analizę zjawiska polskiego klasycznego liberalizmu będącego recepcją myśli Benjamina Constanta de Rebecque’a. W latach tzw. Królestwa Kongresowego, okrojonego z ziem zaboru rosyjskiego, specyficznego organizmu quasi-państwowego, utworzonego po Kongresie Wiedeńskim w 1815 r., car Rosji Aleksander I nadał Królestwu konstytucję, której przestrzegania domagali się głównie posłowie z województwa kaliskiego (kaliszanie) pod przewodnictwem Wincentego i Bonawentury Niemojowskich. Po osadzeniu w areszcie domowym Wincenty Niemojowski przetłumaczył w jednym woluminie podstawowe dzieła Constanta, istotne z punktu widzenia walki parlamentarnej, a później zbrojnej w czasie Powstania Listopadowego 1830–1831. Znalazła się w nim rozbudowana zasada podziału władzy, bardzo dojrzała koncepcja wolności oraz katalog rękojmi władz publicznych, takich jak wolność prasy czy niezawisłość sądów, które Niemojowski uwypuklił w swym tłumaczeniu. Paradoksalnie była to najszersza recepcja klasycznego liberalizmu na ziemiach polskich, gdzie do dziś kierunki współczesnej myśli politycznej, reprezentowane przez partie polityczne, jeszcze się nie wykształciły. 
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozbawienie władzy prezydenta Ukrainy przez parlament w 2014 r. (analiza konstytucyjna)
Divesting the Ukrainian President of power by parliament in 2014 (constitutional analysis)
Autorzy:
Kowalski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942409.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prezydent
Rada Najwyższa Ukrainy
Konstytucja Ukrainy
podział władzy
uzurpacja władzy
president
Verkhovna Rada of Ukraine Constitution of Ukraine
division of state power
state power usurpation
Opis:
Artykuł porusza problematykę odsunięcia od władzy W. Janukowycza przez ukraiński parlament w lutym 2014 r. W tym celu zaprezentowano uchwały Rady Najwyższej Ukrainy z tamtego okresu dotyczące usunięcia z urzędu prezydenta W. Janukowycza, ze szczególnym uwzględnieniem uchwały z 22 lutego 2014 r. o samoodsunięciu się prezydenta Ukrainy od wykonywania konstytucyjnych kompetencji oraz zarządzeniu przedterminowych wyborów prezydenta Ukrainy. Wnikliwa analiza tych uchwał w świetle obowiązującej wówczas ukraińskiej ustawy zasadniczej, orzecznictwa Sądu Konstytucyjnego Ukrainy oraz piśmiennictwa, prowadzi do wniosku o słuszności postawionej w artykule tezy, iż odsunięcie od władzy prezydenta W. Janukowycza zostało dokonane przez Radę Najwyższą Ukrainy w sposób niezgodny z Konstytucją, z naruszeniem takich jej zasad jak zasada: suwerenności narodu, podziału władzy, zwierzchnictwa prawa i nadrzędności Konstytucji, legalizmu działania organów władzy państwowej, czy zakazu uzurpacji władzy.
The article brings up issues of the removing V. Janukovych from power by Ukrainian parliament in February 2014. For that reason resolutions from that period passed by Verkhovna Rada of Ukraine (concerning divesting V. Janukovych of president’s power) were discussed, particularly Resolution on February 22nd, 2014 on Self-Removal of the president of Ukraine from his Constitutional Authority and Early Elections of the president of Ukraine. Thorough analysis of Ukrainian parliament’s resolutions mentioned above in the light of legally binding Ukrainian Constitution at that time, judicial decisions of the Constitutional Court of Ukraine and literature, leads to conclusion, that the divesting V. Janukovych of power by Verkhovna Rada of Ukraine occurred with violation of the Fundamental Law of Ukraine, first of all, principles of: people’s sovereignty, state power division, rule of law and supremacy of Constitution, legality of acting of bodies of state power, ban of state power usurpation, too. This analysis proves an assumption made in the article that Verkhovna Rada of Ukraine divested the Ukrainian president of power unlawfully.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 3 (37); 97-119
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja prawna starosty powiatowego, czyli ustawowe mydło i powidło
The legal position of starost of a county (poviat) which is the statutory mess
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525023.pdf
Data publikacji:
2015-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
starosta powiatowy, powiat, pozycja ustrojowa, organ władzy publicznej,
samorząd terytorialny, kompetencje starosty, zadania własne, zadania zlecone, podział
kompetencji, administracja rządowa, administracja samorządowa
Opis:
Artykuł dotyczy pozycji prawnej starosty powiatowego. W praktyce istnieją wątpliwości, czy w ogóle podmiot ten jest organem władzy publicznej. Z przepisów ustawy o samorządzie powiatowym wynika, iż jest on członkiem zarządu powiatu – organu wykonawczego tej jednostki samorządowej. Z przepisów prawnych nie wynika wprost, iż starosta jest organem samorządowym ani rządowym. Analiza kompetencji starosty prowadzi do wniosku, że wykonuje on zadania zarówno samorządowe, jak i rządowe. Polska Konstytucja wyraźnie oddziela te dwie strefy funkcjonowania administracji publicznej. Zgodnie z zasadą decentralizacji władzy publicznej samorząd terytorialny i jego organy są niezależne od organów administracji rządowej podległej Radzie Ministrów. W praktyce starosta wykonujący zadania administracji centralnej nie jest traktowany jako organ samorządu terytorialnego, tylko jako organ administracji rządowej. W ocenie autora rozwiązanie to jest sprzeczne z przepisami Konstytucji, albowiem gwarantuje ona samorządowi terytorialnemu niezależność i samodzielność.
The article regards to legal status of a starost of a county (poviat). There are doubts if this entity is an organ of public authority. According to statutory regulations the starost is a member (chairman) of The Board of Poviat – an executive organ of a poviat. Legal provisions don’t provide that a stoarost is an organ of self – government neither is this subject an organ of government administration. A starost performs self-government functions (obligations) as well as functions of government administration. The Polish Constitution generally separates local administration from government administration. The principle of decentralization provides that local government and its authorities are independent of organs of government administration. In practice the statost executes tasks of local and government administration. Because of this – this entity is treated as one of organs of government administration. The author of the article claims that this solution violates the Constitutional provisions. This legal act guarantees the independence of local – government and its authorities.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 5 (27); 87-109
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rządowy proces legislacyjny jako dowód fikcyjności podziału władz w Polsce
The government legislative process as proof of the fictitious division of powers in Poland
Autorzy:
Radek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929120.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rząd
proces legislacyjny
konstytucja
podział władzy
government
legislative process
constitution
separation of powers
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie rządowego procesu legislacyjnego w kontekście uwarunkowań reżimu politycznego w Polsce. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na specyfikę rządowego procesu legislacji, a także wyjaśnienie jego największych wad. Autor stara się wykazać, że nastąpiło zachwianie przejrzystości i transparentności ustawodawstwa oraz dochodzi na tym tle do deformacji w zakresie trójpodziału władzy. Ośrodki rządowy i parlamentarny wzajemnie się przenikają, a zaobserwowana funkcjonalna jedność władzy wykonawczej i ustawodawczej, świadcząca o zamkniętym sposobie zarządzania, powoduje że panujący dyskurs legislacyjny jest w znacznym stopniu iluzoryczny, co niestety nie wzmacnia jakości tworzonego prawa w Polsce. Obserwacja negatywnych zjawisk po wyborach w 2015 r. niestety potwierdza te tendencje.
The article is devoted to the analysis of the government’s legislative process in the context of Poland’s political regime conditions. The purpose of this article is to draw attention to the specifics of the government’s legislative process and explain its significant drawbacks. The author tries to show that the transparency of the legislation has been disturbed and that, in this context, there is a deformation of the separation of powers. Government and parliamentary centres interpenetrate each other, and the observed functional unity of the executive and legislative authorities, which proves a secure management method, causes the prevailing legislative discourse to be illusory essentially. It does not strengthen the quality of the law being created in Poland. Unfortunately, the observation of negative phenomena after the 2015 elections confirms these trends.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 101-113
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Separation of Powers, Checks and Balances, and the Limits of Popular Sovereignty: Rethinking the Polish Experience
Autorzy:
Ryszard, Piotrowski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902983.pdf
Data publikacji:
2019-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
separation of powers
checks and balances
rule of law
democracy
the Constitution
human rights
values
sovereign
privacy
new technologies
podział władzy
kontrola i równowaga
praworządność
demokracja
Konstytucja
prawa człowieka
wartości
suwerenność
prywatność
nowe technologie
Opis:
The principle of checks and balances counts among the most fundamental constitutional values, as it is connected with the recognition and guaranteeing of human rights – in other words is the very essence of the Constitution, an act that limits the majority rule to allow for the rights and freedoms of the individual. Also of key importance is the connection of this precept with the essence of the democratic system, understood as one where the majority rule is constrained by human rights. The principle of checks and balances could function in full only in correspondence with culture of respect for human rights. The status of the sovereign needs legitimacy, which derives from the sovereign’s subordination to the Constitution. Being sovereign means being unsubordinated to anybody. It is thus fair to conclude that the attribute of sovereignty actually belongs to the values that have been shaped by culture and linked to the timeless moral rules and principles corresponding to humanity’s eternal dilemmas – the values that create the constitutional culture, i.e. a community’s set of values. The sovereign does not exercise the supreme authority over values, and the values are embodied in the Constitution, which is inseparably linked with the people and their sovereignty. The Constitution of the Republic of Poland reflects the precepts of liberal democracy, or such kind of democracy where the sources of human rights do not stem from the will of the majority. The model of governance adopted in the Constitution could be described as consensual democracy. Constitutional practice has taken a course where the system of consensual democracy – as laid down in the Constitution of Poland, with the power of the majority being constrained by rights of the minority – is turning into a system of a majority democracy, based not on a dialogue between the majority and the opposition, but on the power of a parliamentary majority who disregards the systemic role of the opposition.
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 79; 78-91
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies