Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "poddaństwo" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Podmiotowość chłopstwa staropolskiego
    Subjectivity of the Old Polish Peasantry
    Autorzy:
    Wyżga, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28765356.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    podmiotowość
    chłopstwo
    szlachta
    gospodarka
    rynek lokalny
    poddaństwo
    pańszczyzna
    sąd
    subjectivity
    peasantry
    nobility
    economy
    local market
    serfdom
    serfdom duties
    court
    Opis:
    Wciąż powszechna jest opinia o chłopstwie jako o ubezwłasnowolnionym i traktowanym przedmiotowo elemencie systemu folwarczno-pańszczyźnianego, a zarazem brutalnie wykorzystywanej ofierze tego systemu. Celem artykułu jest propozycja analizy położenia chłopstwa wychodząca z założenia o istnieniu podmiotowości tej najliczniejszej grupy społecznej. Podmiotowość ta mogła wynikać m.in. z zapotrzebowania rynku pracy na siłę roboczą, co wymagało od dworów pewnej elastyczności, ale też z chłopskiej aktywności na lokalnym rynku handlowym. Ta aktywność współgrała z przedsiębiorczością i zamożnością niektórych chłopów. W ten też sposób można rozumieć ich występowanie w sądach grodzkich, a także pewną sprawczość i decyzyjność w relacjach z innymi stanami społecznymi Rzeczypospolitej przedrozbiorowej.
    There is still a widespread belief that the peasantry was an incapacitated and objectively treated element of the manorial-serf system and, simultaneously, a brutally exploited victim of this system. The article proposes an analysis of the peasantry’s position based on the assumption of the existence of the subjectivity of this most numerous social group. This subjectivity resulted, among other factors, from the labour market’s demand for labour, which required a certain flexibility on the part of the manors, but also from peasant activity in local markets. This activity interacted with the entrepreneurship and wealth of some peasants. This activity made peasant entrepreneurship possible, and even enabled some to become wealthy. In this way, it is also possible to understand their appearance in the municipal courts and their particular prominence and capacity to manage their own affairs in relation with other social estates in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 771-792
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Serfdom and Mobility in Eighteenth-Century Bohemia. On Josef Grulich’s Book Migrační strategie: Město, předměstí a vesnice na panství České Budějovice ve druhé polovině 18. století, České Budějovice: Jihočeská univerzita v Českých Budějovicích, 2018, 286 pages
    Autorzy:
    Wyżga, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367963.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Serfdom
    rural-to-urban migrations
    České Budějovice
    marriage
    employment
    migration strategies
    poddaństwo
    migracje z obszarów wiejskich do miejskich
    Czeskie Budziejowice
    małżeństwo
    zatrudnienie
    strategie migracyjne
    Opis:
    The article discusses a book focusing on migration strategies as exemplified by the area surrounding the city of České Budějovice in the second half of the eighteenth century. Formally, the peasant population in Bohemia was bound in serfdom until 1781, which has until recently been believed to have considerably curtailed its mobility. The underlying research is based mostly on letters of discharge and registers of births, marriages and deaths. The author sets out to explain the migration strategies followed by the residents of villages situated in the surroundings of a major urban center. He discusses the migrants’ main motivations and the ways in which they tried to relocate within the bounds of the law. Special attention is paid to movements relating to labor markets and matrimony. The issue of migration strategies is discussed against a vast social background.
    Artykuł omawia książkę poświęconą strategiom migracyjnym, czego przykładem jest obszar otaczający miasto Czeskie Budziejowice w drugiej połowie XVIII wieku. Formalnie ludność chłopska w Czechach była związana pańszczyzną do 1781 roku. Do niedawna uważano, że znacznie ograniczało to jej mobilność. Zasadniczo badania opierają się głównie na listach zwalniających i rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów. Autor postanawia wyjaśnić strategie migracji stosowane przez mieszkańców wsi położonych w pobliżu dużego ośrodka miejskiego. Omawia główne motywacje migrantów i sposoby prób przenosin podejmowanych w granicach obowiązującego prawa. Szczególną uwagę zwraca się na ruchy związane z rynkami pracy i małżeństwem. Problem strategii migracyjnych jest omawiany na szerokim tle społecznym.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2019, 41; 233-247
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę nowej syntezy historii społecznej? Uwagi nad Ludową historią Polski Adama Leszczyńskiego
    Towards a New Synthesis of Social History? Notes on the People’s History of Poland by Adam Leszczyński
    Autorzy:
    Wyżga, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2105971.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-25
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    serfdom
    corvée
    peasants
    burghers
    social history
    economy
    synthesis
    poddaństwo
    pańszczyzna
    chłopi
    mieszczaństwo
    historia społeczna
    gospodarka
    synteza
    Opis:
    Celem artykułu recenzyjnego jest ujęcie popularnej syntezy historycznej Adama Leszczyńskiego pt. Ludowa historia Polski w kontekście zapotrzebowania na nową syntezę historii społecznej. Skupiono się przede wszystkim na partii książki odnoszącej się do okresu przed XIX w. Omówiona została przyjęta przez Autora oś narracji, skoncentrowana na wyzysku mas społecznych przez elity w długim, obejmującym prawie całe pasmo dziejowe Polski, okresie. Zwrócono uwagę na nie dość krytyczne wykorzystanie starszej historiografii, pominięte lub zbyt słabo zaakcentowane różne aspekty życia poddanych, jak również uwzględnienie pewnych istotnych pozycji literatury przedmiotu.
    The purpose of this review article is to review Adam Leszczyński’s popular historical synthesis, Ludowa historia Polski (A People’s History of Poland), in the context of the need for a new synthesis of social history. The focus is primarily on the part of the book devoted to the period before the nineteenth century. It discusses the narrative axis adopted by the Author, focused on the exploitation of social masses by elites over a long period, covering almost the entire history of Poland. Attention is drawn to the insufficiently critical use of older historiography and the omission or underemphasis of various aspects of subjects’ lives. Also, the extent to which some important items from the literature on the subject have been included is also discussed.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 1; 195-229
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z zagadnień związków władzy z podporządkowaniem i równością
    From the Problems of the Relationships of Authority with Subordination and Equality
    Autorzy:
    Wołpiuk, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955361.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    podporządkowanie
    porządek prawny
    społeczny
    uległość
    posłuszeństwo
    przemoc
    władza polityczna
    dobrowolne podporządkowanie władzy
    atrybuty władzy
    rządzenie
    autorytaryzm
    równość
    równość wobec prawa
    postprawda
    niewolnictwo
    poddaństwo
    feudalizm
    własność
    bogactwo
    nierówność materialna
    subordination
    voluntary subordination to authority
    legal order
    social order
    submission
    obedience
    violence
    political authority
    attributes of power
    rule
    authoritarianism
    equality
    equality in law
    “post-truth”
    slavery
    serfdom
    feudalism
    property
    wealth
    material inequality
    Opis:
    Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza zjawiska podporządkowania jako przejawu stosunków między władzą polityczną a społeczeństwem oraz zjawiska równości jako przyrodzonego prawa jednostki ludzkiej. Autor podjął próbę zbadania wzajemnych relacji między oboma zjawiskami, zwłaszcza z punktu widzenia wpływu na kształtowanie się stosunków między władzą polityczną a społeczeństwem.
    The subject matter of this paper is the analysis of the phenomenon of subordination as a manifestation of the relationships between political authority and society and of the phenomenon of equality as an inherent right of individuals. The author has made an attempt to examine the mutual relationships between the two phenomena, especially from the perspective of the impact on the establishment of relationships between political authority and society.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 4; 7-31
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sarmatyzm i Prusy w XVIII i początku XIX wieku
    Autorzy:
    Łukasiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603023.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Sarmatyzm
    absolutyzm oświecony
    klientela
    poddaństwo
    Opis:
    Historia polsko-pruska oceniana była dotąd z perspektywy obronnej, wyniesionej z czasów rozbiorów. Prowadziło to do typowej we wrogich relacjach przesadnej diabolizacji przeciwnika. Diabolizacja umiarkowana była już bardziej uzasadniona. Pruskie działania modernizacyjne były lekceważone albo przemilczane. W końcu jednak pojawiła się historiografia modernizacyjna, do której należała nawet konserwatywna szkoła krakowska, ale i endeckie, a wiec modernizacyjne pisarstwo historyczne Władysława Konopczyńskiego i Adama Skałkowskiego, ukazujące Sarmatyzm jako feudalny anachronizm i modernizację absolutystyczną, a więc odgórną w Prusach (von oben). Ten nurt utrzymuje się w historiografii do dzisiaj, jednak funkcjonuje też częsta multikulturowa perspektywa odrębności, inności, a nie niższości Sarmatyzmu.Autor uważa za konieczne weryfikację tego stanu rzeczy i charakterystykę działań reformatorskich, dzięki którym w 1918 r. dystans między poziomem rozwoju cywilizacyjnego ziem zaboru pruskiego i rosyjskiego od 1793 r. bardzo wzrósł. Następnie wskazuje na kilka elementów takiej analizy.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 76
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bazylianie jako właściciele dóbr klasztornych w drugiej połowie XVIII wieku
    Autorzy:
    Lorens, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950008.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Basilian Fathers
    monastery
    economic instruction
    manor
    economy management
    serfdom
    bazylianie
    monaster
    instrukcja ekonomiczna
    folwark
    gospodarka
    poddaństwo
    Opis:
    The Basilian monks, by reason of their ownership of landed estates conferred to them by charters, managed monastic manors. In supervising their subjects and in organising work they followed the guidelines set out in economic instructions, such as an instruction for the procurator, i.e. the Basilian father stewarding a manor at the village of Werchrata in the Bełz Voivodeship, formulated in 1768. The instruction contains rules of the procurator’s conduct towards the owners of neighbouring estates, the domestics, servants and subjects of the monastery, his care for manorial buildings and livestock, for harvest and crops.
    Bazylianie z racji posiadania dóbr ziemskich, nadanych im na mocy fundacji, sprawowali zarząd nad folwarkami klasztornymi. W nadzorowaniu poddanych i organizacji pracy kierowali się wytycznymi sformułowanymi w instruktarzach ekonomicznych. Przykładem tego typu dokumentu była instrukcja dla prokuratora, czyli zakonnika zarządzającego gospodarstwem folwarcznym monasteru w Werchracie w województwie bełskim, pochodząca z 1768 r. Sformułowano w niej zasady postępowania prokuratora wobec właścicieli sąsiednich gruntów, czeladzi i poddanych klasztornych, opieki nad budynkami folwarcznymi i inwentarzem żywym oraz troską o zebranie i przechowywanie zbiorów. 
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2018, 79
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadprzyrodzona motywacja poddania żony mężowi w świetle Ef 5, 21–24
    The Supernatural Motivation ofa Wife‘s Submission to her Husband in the Light of Eph 5:21-24
    Autorzy:
    Kułaczkowski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/495193.pdf
    Data publikacji:
    2007-06-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    małżeństwo
    poddaństwo
    powołanie chrześcijańskie
    mąż
    żona
    Chrystus
    Zbawca
    Kościół
    Opis:
    One of the most important biblical texts about marriage are included in Ef 5. This fragment analyzes various aspects of the relationship between husband and wife. According to this, a special attribute of Christian marriage is sacramentality, consisting in participation of spouses, as personal communion, in salvation mystery understood as a deep bond of Christ with Church, thanks to which the marriage of Christians assumes a preternatural dimension. Moreover, Christ`s bond with Church is an example of mutual relations between spouses. A detailed mutual relation of husband and wife is stressed here, and especially the fact of wife`s submission to her husband, that can not be unders- tood as any sort of slavery, but rather as a form of Christian`s calling and the serve to Christ. As Christ is a head of the Church and takes care about the full development of it, especially in salva- tion, the same should be a husband for his wife.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2007, 24; 95-110
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legal Reforms of Agrarian Relations in the Duchy of Warsaw between 1807 and 1809
    Reformy prawne stosunków agrarnych w Księstwie Warszawskim w latach 1807–1809
    Autorzy:
    Konarski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348290.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Duchy of Warsaw
    serfdom
    peasants
    legal reforms
    Księstwo Warszawskie
    poddaństwo
    chłopi
    reformy prawne
    Opis:
    The article analyses the reforms of agrarian relations, which were carried out during the first years of the Duchy of Warsaw, created as a result of the peace treaties of 1807. The legal status of peasants was at that time initially regulated in a general way by the provisions of the Constitution granted by Napoleon Bonaparte on 22 July 1807. These provisions were then made more specific with the promulgation of the Decree of 21 December 1807, which brought about the abolition of serfdom and allowed peasants to move within the territory of the Duchy. According to the Decree, the land was the property of the lord and a peasant leaving the village should return the land to the lord along with the crops, the buildings and the livestock. This meant that after the Decree came into force, there was a possibility of unlimited eviction of peasants, as well as increasing serfdom burdens. It should be noted, however, that due to the considerable depopulation of the country at that time and the emerging difficulties in providing manpower for the manor house, eviction was used relatively rarely. Nevertheless, later on, the reform carried out by this Decree was said to “remove peasant’s boots along with his shackles”. In this article, the author analyses the provisions of this Decree in the context of regulations resulting from the Constitution of the Duchy, Napoleonic Code and the Decree of 23 February 1809 introducing a temporary organisation of rural communes. The reflections on peasant reforms in this period were supplemented by an analysis of the socio-economic situation in the lands forming the Duchy and selected statements that appeared in the relevant literature on the peasant question from the past till the present.
    Przedmiotem analizy w artykule są reformy stosunków agrarnych, jakie przeprowadzone zostały w pierwszych latach istnienia Księstwa Warszawskiego, powstałego wskutek postanowień traktatów pokojowych z 1807 r. Status prawny chłopów został w tym czasie najpierw uregulowany w sposób ogólny postanowieniami Konstytucji nadanej przez Napoleona Bonaparte 22 lipca 1807 r. W dalszej kolejności postanowienia te uszczegółowiono, ogłaszając w dniu 21 grudnia 1807 r. dekret, który przyniósł likwidację poddaństwa, a także przyznając chłopom możliwość przenoszenia się w obrębie ziem Księstwa. Dekret ten stwierdzał, że ziemia jest własnością pana i chłop opuszczający wieś powinien oddać panu ziemię wraz z zasiewem, jak również budynki i inwentarz. Oznaczało to, że po wejściu dekretu w życie powstała możliwość nieograniczonych rugów chłopskich oraz podnoszenia obciążeń pańszczyźnianych. Należy jednak zaznaczyć, że w związku ze znacznym wyludnieniem kraju w tym okresie i z pojawiającymi się trudnościami w zapewnieniu siły roboczej dla folwarku rugi stosowano względnie rzadko. Niemniej w późniejszym czasie o reformie przeprowadzonej tym dekretem mówiono, że „zdjęła chłopu kajdany z nóg razem z butami”. W niniejszym artykule autor poddaje analizie postanowienia tego dekretu w kontekście regulacji wynikających z Konstytucji Księstwa, Kodeksu Napoleona oraz dekretu z dnia 23 lutego 1809 r. wprowadzającego tymczasową organizację gmin wiejskich. Rozważania na temat reform chłopskich w tym okresie uzupełnione zostały analizą sytuacji społeczno-gospodarczej na ziemiach wchodzących w skład Księstwa oraz wybranymi wypowiedziami, jakie pojawiały się w kwestii włościańskiej na łamach literatury przedmiotu od czasów dawnych do współczesnych.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 1; 93-123
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Herr über die Herzen“? Friedrich II. im Zeitalter der Empfi ndsamkeit
    Autorzy:
    Frevert, Ute
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640567.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Fryderyk II Pruski, czasy epoki wrażliwości, polityka emocji, poddaństwo i obywatelstwo, władza
    Opis:
    The article focuses on the Prussian king Frederick II and analyzes his “emotional policies”. Although, like most of his contemporaries, he considered himself to be an homme sensible, in direct reference to the Age of Sensibility, his policies spoke a different language: he acted ruthlessly by embarking on war whenever it suited his interests while his people felt the ensuing financial squeeze. Why, then, did he write so fervently about political emotions in his manifestos and testaments? Why did he praise monarchs whose aim was to be loved rather than feared by their subjects? What did the fact that he spoke of his own love for his people mean? How did this love materialize, and how did the people receive it? The article argues that Frederick was indeed keen on presenting himself as a loving and beloved king because he had developed an interest in his people as productive and imaginative as well as obedient but not necessarily oppositional subjects. He thus engaged in policies that aimed at reaching out to the people by fashioning himself as an approachable king: he invited them to write petitions and complaints and always staged his returns from expeditions or wars with ceremonious displays of loyalty from the gathered crowds. It is certainly hard to judge how this policy was received by the people. The available sources allow us to discern a growing sense of pride and expectation among urban dwellers, who engaged in a two-way communication with the king: on the one hand, they gladly and thankfully showed him their devotion, love, and reverence; at the same time, however, they put demands on his time and approachability. Gradually they started thinking in terms of laying down conditions: if the king wants us to love him, we want something back, we want him to prove his love for us. At this point, some scant traces of a change in political communication may be identified – a change that became more pronounced and evident after the French Revolution.
    Źródło:
    Prace Historyczne; 2013, 140, 3
    0083-4351
    Pojawia się w:
    Prace Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies