Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "platonizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Ontologia Platona a ewolucja kosmiczna
Plato’s Ontology and Cosmic Evolution
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013402.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
immanencja Boga
ewolucja
struktura nomiczna
platonizm
filozofia procesu
God’s immanence
evolution
nomic structure
Platonism
process philosophy
Opis:
Abstract mathematical formulae are our “mother tongue”, thanks to which we are able to develop a creative dialogue with our physical environment. The application of the language of mathematics gives us access to valuable information about events which occurred billions years ago and so allows us to reconstruct the history of the universe. This amazing property of nature inspires a non-trivial philosophical question: Why are there the mathematically described universal laws of physics at all, when nature could have been only an uncoordinated disorder? The existence of the universal laws of nature seems to constitute the essence of the ontological structure of the world. Various authors call this basic field of formal structures – the matrix of the universe, the field of rationality, the formal field, the Logos, the Absolute, etc. Jan Łukasiewicz, the well-known representative of the Polish School of Logic, argued that the reality of ideal mathematical structures independent of human experience could be regarded as an expression of God’s presence in nature. Regardless of our terminological preferences, this structure can be regarded as a basic level of physical reality where the necessitarian interpretation of the laws of nature is confirmed and the astonishing effectiveness of mathematics could be explained.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 335-349
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogańskie idee polityczne w chrześcijańskim świecie. Władza, jej granice i źródła legitymizacji w ocenie autora dialogu περι πολιτικησ επιστημεσ (De scientia politica)
Pagan political ideas in a Christian world: power, its limits and legitimization in the eyes of the author of περι πολιτικησ επιστημεσ (De scientia politica)
Autorzy:
Wolińska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611870.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Justynian I
cesarz
władza cesarska
platonizm
teoria polityczna
Justinian I
emperor
imperial power
Platonism
political theory
Opis:
De scientia politica was written in the form of a Platonist dialogue and constituted a political and philosophical theory of a state and its ruling king or emperor. The writing was created in the 6th century A.D., during the reign of Justinian I. The information about its existence had been known from a short note in Photios Library, long before its parts were found and published in 1827. The author – excellently educated and continuing the Platonist and Neo-Platonist tradition – preferred to remain anonymous, despite some attempts of identification. The work is highly intellectual, addressed to educated readers, capable of understanding sophisticated literary references and allusions. The author’s effort to give it a scholarly character is clearly visible. Book IV was devoted to military affairs, whereas Book V – to imperial power, where the author discussed the problem of its origin, limitations, principles of choosing a ruler and ruler’s obligations. While expressing the principles which a 6th century ruler (i.e. already a Christian ruler) should obey, the author makes references to the Greek and Roman writers – Homer, Plato and Neo-Platonists, Cicero, Seneca, Titus Livius and others. The Persian model was not alien to him either and it is not always clear if he took from the pagan or the Christian heritage. Frequent references to the predecessors’ thought do not mean that the author of De Scientia politica uncritically took over all of their views. He rather selected from the antique heritage what he thought to be current and at the same time he tried to adjust his work to the reality of a 6th century world. The work, albeit preserved only in fragments is, according to P. N. Bell: „the only surviving example of a Neo-Platonic political theory outside the Arab world”.
Źródło:
Vox Patrum; 2016, 66; 327-351
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowód matematyczny z punktu widzenia formalizmu matematycznego. Część II
Mathematical Proof from the Formalistic Viewpoint. Part II
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013331.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
program Hilberta
platonizm Fregego
intuicja matematyczna
Hilbert’s program
Frege’s Platonism
mathematical intuition
Opis:
In the second part I discuss Frege’s and Hilbert views on the nature of mathematical proof, in particular their discussion concerning the problem of implicit definitions. I also discuss Hilbert’s program and conclude with some remarks concerning the problem of the “decline of intuition” in the formalistic conception of mathematical proof.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 139-153
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza herezji wczesnochrześcijańskich w ujęciu Filastriusza z Brescii
The origin of early Christian heresies according to Philastrius of Brescia
Autorzy:
Szram, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614216.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Filastriusz z Brescii
herezje wczesnochrześcijańskie
judaizm
starożytna filozofia grecka
platonizm
stoicyzm
epikureizm
gnostycyzm
manicheizm
montanizm
Philastrius of Brescia
early Christian heresies
Judaism
ancient Greek philosophy
Platonism
Stoicism
Epicureanism
Gnosticism
Manichaeism
Montanism
Opis:
The original Latin catalogue of heresies, produced by Saint Philastrius of Brescia in the second half of IVth century, encompasses several observations regarding the source of early Christian heterodox movements. These views are dispersed and interwoven into the analysis of particular heresies, and as such do not constitute an integral and standalone teaching on the nature of unorthodoxy and its genesis. The present work attempts at enucleating this standpoint and summarising it in a comprehensive and complementary manner. Regarding the issue of the foundation of heresy, Philastrius proposed his own point of view based on the following threefold argumentation: the theological (Satan is the father of all the world’s heterodoxy – comprehended as a lapse form God’s truth), the moral (heresies rise due to one’s pride), and historical and cultural (errors in early Christian doctrine derive from the Judaic sects or else from the counterfactual views of the ancient Greek philosophers). Philastrius’ perspective refers back to an extensive and modestly younger work Panarion by Epiphanius of Salamis, in which the topic of Jewish-deriving deviations from the doctrine was treated even more at length. The Bishop of Brescia’s index has been the inspiration for the later catalogues of unorthodoxy by St. Augustine (narrow in the topic of Judaic origins of heretical movements and rather focused on influences from the ancient philosophical schools) and Isidore of Seville (intermingling both sources of early heretical movements – i.e. Judaic and Greek – withholding the determination which of them has in fact more influenced the uprising of heterodoxy and the doctrine itself).
Źródło:
Vox Patrum; 2016, 65; 631-651
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół jako rzeczywistość wieczna w doktrynie Orygenesa
Autorzy:
Szram, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627217.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół
Orygenes
Platonizm
stoicyzm
filozofia grecka
Opis:
In Origens theological research, the term Church has a very wide meaning, which conveys the framework of the earthly religious institution and the community of believers. In its fundamental sense, it means the family of all rational beings created by God and His works relating to the history of angels and people. According to this Alexandrian, God created beings gifted with rational thinking, to make up one community closely bonded with Him, meaning the Church understood in a broad sense. There turned out to be an impediment to achieving this eternal plan of God because of the incorrectly used gift of free will by rational beings. The fall through sin caused a breakdown of the first heavenly and earthly Church, and at the same time initiated the long process of a return to the original state of harmony. It is divided into two stages: the Old Testament Church and the Church of Christ.The later, being the fullest manifestation of the community of united people by God in the annals of the visible world, does not have a status as the ultimate Church and only comprises an image of the eschatological reality. There will be a bringing together of the heavenly Church with the earthly Church and a complete union of rational beings with Christ. The Church understood in this way crosses the limits of the present time and becomes an everlasting reality, prepared in the preexistence and also having a continuation and fulfillment in eschatology. It is not eternity understood in an absolute way, pertaining only to God, but in the sense of a lengthy continuation which had a beginning but does not have an end.Origens ecclesiology wastonic teaching on the preexistence of the soul and the Platonic-formed in a climate of ancient Greek philosophy, under the strong influence of Platonic teaching on the preexistence of the soul and the Platonic-stoic theory of the wandering of worlds, which was a normal phenomenon in the Alexandrian environment at the turn of the II and III centuries. Despite such a dependency on erroneous philosophical theories and certain logical inconsistencies, Origen's concept of the eternal Church on many essential points turned out to be an inspiration for later Catholic ecclesiology, particularly in her ecumenical and mystical tendencies. It presents all of humanity as chosen from the beginning by God and called to be His Church. It acknowledges Christ as the foundation and Bridegroom not only of the Christian Church instituted by His incarnation, but the entire community of people for whom this Church of Christ is the visible sacramental sign and invitation to return to unity with God. It is proof that the world was created for Church which does not pass away but grows and changes, in order to finally become the perfect coronation of works as the only family under Christ as the Head, and through Him the Father of the universe.
Źródło:
Verbum Vitae; 2004, 6; 205-226
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samopoznanie umysłu w chrześcijaństwie i buddyzmie
Self-knowledge of the mind in Christianity and Buddhism
Autorzy:
Stróżyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402414.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
samopoznanie
buddyzm tybetański
chrześcijański platonizm
medytacja
self-knowledge
Tibetan Buddhism
Christian Platonism
meditation
Opis:
The article compares the understanding of self-knowledge of the mind in Tibetan Buddhism (in the schools of Mahamudra and Dzogchen) with the ancient, PlatonicChristian philosophy. It argues that in both traditions there are two aspects of the experience of self-knowledge: the impossibility of grasping the mind as an object and theceaseless, unavoidable awareness of the mind’s cognitive activity. The fi rst of those aspects is called by the Tibetan tradition “emptiness”, while the second – lucidity ofthe mind’s nature. In Gregory of Nyssa and Augustine of Hippo we can see a diff erence of accent in terms of the signifi cance of those two motifs, but it seems that bothphilosophers understand self-knowledge in a very similar way. Recognizing those two aspects is what brings the Buddhist and the Western traditions close to each other,while a fundamental diff erence between them lies in the fact that in the latter, selfknowledge of the mind opens a path to the experience of the infi nite mind of God, ofwhich the fi rst is an image, while in Buddhism the concept of God does not appear at all. Individual self-knowledge is treated as the experience of the nature of one, universaland absolute mind.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2020, 17; 19-51
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwin i naturalizm
Darwin and Naturalism
Autorzy:
Sober, Elliott
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553337.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
kreacjonizm
Karol Darwin
deizm
boska interwencja
teoria ewolucji
naturalizm
platonizm
creationism
Charles Darwin
deism
divine intervention
evolutionary theory
naturalism
Platonism
Opis:
Darwinowską teorię ewolucji zwykle postrzega się jako zgodną z wymogami naturalizmu metodologicznego, jak jednak można pogodzić to z faktem, że w O powstawaniu gatunków Darwin wielokrotnie mówił o Bogu? Odpowiedź na to pytanie łączę z objaśnieniem znaczenia naturalizmu metodologicznego. Przy okazji zastanawiam się, czy twierdzenia dotyczące istot nadnaturalnych są kiedykolwiek testowalne i czy uprawianie nauki byłoby niemożliwe, gdyby porzucono naturalizm metodologiczny. Inne pytanie dotyczy tego, czy teoria Darwina oraz jej współczesne następczynie są niezgodne z izolowanymi aktami boskiej interwencji, a kolejne brzmi: jeśli liczby rozumiane są na sposób platoński (jako istniejące poza czasem i przestrzenią), to czy tym samym współczesna zmatematyzowana teoria ewolucji sprzeniewierza się naturalizmowi metodologicznemu?
Darwin’s theory of evolution is usually thought to conform to the requirements of methodological naturalism, but how can this be reconciled with the fact that Darwin talks about God more than a few times in the Origin of Species? Answering this question involves clarifying what methodological naturalism means. In the process, I consider whether propositions about supernatural beings are ever empirically testable and whether science would come to a halt if methodological naturalism were abandoned. Another question is whether Darwin’s theory and its modern successors are incompatible with isolated acts of divine intervention. And if numbers are understood Platonistically (as existing outside of space and time), does the modern mathematical theory of evolution thereby violate methodological naturalism?
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 7-52
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieczysław Gogacz’s Account of Ethics of Protecting Persons
Mieczysława Gogacza teoria etyki chronienia osób
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057898.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
prawda
filozofia współczesna
tomizm
arystotelizm
platonizm
ethics of protecting persons
personal relations
transcendental properties
philosophy of man
Mieczysław Gogacz
Opis:
The key postulate of Mieczysław Gogacz’s ethics of protecting persons is to develop an attitude that always stands on the side of persons and defends the persons. In order to be able to implement this postulate, Gogacz points out that it is necessary to recognize in advance who a person (i.e. the subject of ethics) is. In his account, ethics of protecting persons is an ethical proposition built on metaphysics, on certain metaphysical assumptions. The ethics itself is constituted by norms understood as criteria for selecting actions that protect persons. He indicated three the most important criteria for moral conduct: wisdom, conscience and contemplation. Firstly, human wisdom as the basic criterion of good conduct. Wisdom helps to recognize the ultimate good and enables people to choose the right courses of actions. Secondly, a righteous conscience is another criterion for moral conduct. Gogacz point out that moral conduct requires a regular human reflection, consideration of what is to be done. Thus, thirdly, a contemplation is the last criterion for moral conduct. In this paper, I will attempt to reconstruct this proposal and point its most important theses, concepts and postulates. The course of the argument will correspond to the order of discussing ethical problems in Gogacz's book. The first part of this article begins with a brief discussion on methodological issues: we will explain what ethics is, what are the reasons for the dependence of ethics on anthropology, and then we will recall Gogacz's thesis that ethical research must be preceded by research in metaphysics of a human being. Then, we will present the most important theses of the ethics of protecting persons. Precisely, we will focus on personal relationships. Three rules of ethics will also be formulated. The second part (Anthropological problems) deals with some detailed problems on metaphysics of a human being (i.e. body, soul, conception, birth, death, suffering, etc.) in order to be able to take a closer look at the detailed propositions of ethical problems in the next last part (Ethical problems).
Sama etyka to normy rozumiane jako kryteria doboru działań chroniących osoby. Gogacz przekonuje, że etyka realistyczna poszukuje tych kryteriów - za Arystotelesem i św. Tomaszem - w człowieku. Rezultatem tych poszukiwań jest wskazanie trzech najważniejszych kryteriów postępowania moralnego: mądrości, sumienia i kontemplacji. Po pierwsze, ludzka mądrość jako podstawowe kryterium dobrego postępowania. Mądrość pomaga rozpoznać najwyższe dobro i umożliwia ludziom wybór właściwego kierunku działania. Po drugie, prawidłowo ukształtowane sumienie jest kolejnym kryterium moralnego postępowania. Gogacz zwraca uwagę, że moralne postępowanie wymaga regularnej ludzkiej refleksji, przemyślenia tego, co należy zrobić. A zatem, po trzecie, kontemplacja jest ostatnim kryterium moralnego postępowania. Rozważania te otwierają najważniejszą książkę Mieczysława Gogacza, w której przedstawił on swoją oryginalną propozycję teorii etycznej, tj. Wprowadzenie do etyki chronienia osób. W niniejszym artykule spróbuję zrekonstruować tę propozycję i wskazać jej najważniejsze tezy, koncepcje i postulaty. Przebieg wywodu będzie zgodny z kolejnością omawiania problemów etycznych w tej książce. Część pierwsza tego artykułu rozpoczyna się krótkim omówieniem zagadnień metodologicznym: wyjaśnimy czym jest etyka, jakie racje stoją za uzależnieniem etyki od antropologii, by następnie przywołać tezę Gogacza, że badania etyczne muszą być poprzedzone badaniami z zakresu metafizyki człowieka. Następnie w części pierwszej przedstawimy najważniejsze tezy etyki chronienia osób. Skupimy się na relacjach osobowych. Zostaną również sformułowane trzy zasady etyki. Druga część (Anthropological problems) dotyczy uszczegółowienia zagadnień z filozofii człowieka, aby móc w kolejnej ostatniej części (Ethical problems) przyjrzeć się bliżej szczegółowym propozycjom problemów etycznych.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2021, 10; 181-193
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baśń o Erosie i Psyche Apulejusza z Madaury. Duchowe aspekty baśni
The tale of Cupid and Psyche by Lucius Apuleius Madaurensis. The spiritual aspects of the tale
Autorzy:
Pawłowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614250.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Apulejusz
Eros i Psyche
Metamorfozy
starożytne misteria
misteriozofia
średni platonizm
Apuleius
Cupid and Psyche
Metamorphoses
ancient mysteries
mysteriosophy
Middle Platonism
Opis:
This work will discuss the eponymous tale of „Cupid and Psyche”, originally written as a part of Lucius Apuleius Madaurensis’ „Metamorphoses”. The tale’s main thread, the motif of Psyche making an effort to reclaim Cupid’s lost affection, is depicted through the means of mysteriosophic context of Apuleius’ philosophy, as well as his theory on love. The work will draw upon the characteristic motifs of the ancient sacred mysteries, thus suggesting that the story of Psyche’s trials and tribulations is somewhat an allegory of the spiritual development of man, who searches for love to find the meaning of his life and the fulfillment of his spiritual yearning for the eternal and the divine.
Źródło:
Vox Patrum; 2016, 65; 533-546
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Catharsis in phaedo and republic of Plato
Motyw oczyszczeń w fedonie i państwie Platona
Autorzy:
Pawłowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034790.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
Platon
mit
misteria
katharsis
oczyszczenia
średni platonizm
Plato
myth
mystery
mysteries
catharsis
middle platonism
Opis:
The article takes up the topic of mystical motif of catharsis present in Plato’s dialogues Phaedo and Republic as well as their links with the mysticism of the Ancient Greek mysteries. The philosophical catharsis is a result of touching the divine, transcendent Truth.
Oczyszczenie (katharsis) to motyw typowo misteryjny (orfi cki). W misteriach orfi ckich oczyszczenia przybierały dwojaką formę. Pierwsze miały charakter ciągły i realizowały się w tzw. „życiu orfi ckim” (które jest jakby pierwsza formą „życia fi lozofi cznego”). Drugie spełniały się poprzez misteryjne wtajemniczenia, których istotę stanowiło duchowe doświadczenie boskości (nadprzyrodzoności). Motyw oczyszczeń w obu tych formułach odnajdujemy w dialogach Platona. Pierwsza przyjmuje formę tzw. „życia fi lozofi cznego”, które praktycznie realizuje ideał melete thanatu. Druga spełnia się poprzez dążenie do prawdy, a w punkcie kulminacyjnym przyjmuje postać duchowego doświadczenia prawdy absolutnej, którą okazuje się Bóg. Doświadczenie Prawdy absolutnej jest tu równoważne z misteryjnym wtajemniczeniem w boskość. Filozofi a w swym dążeniu do prawdy przybiera na poziomie duchowym formę filozofi cznych wtajemniczeń. Tym samym wszelkie dążenie do prawdy w formule platońskiej to niejako wejście w oczyszczające (i zarazem przyciągające) pole Prawdy absolutnej.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2019, 18, 3; 67-74
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkrycie niecielesności i nadprzyrodzoności w filozofii średnioplatońskiej i jego egzystencjalne konsekwencje
The Discovery of Incorporeality and the Supernatural in Middle Platonism and its Existential Consequences
Autorzy:
Pawłowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048296.pdf
Data publikacji:
2016-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Middle Platonism
Apueius
Alcinous
Plutarch
Maximus
mysticism
średni platonizm
Apulejusz
Alkinous
Maksymus
mistycyzm
Opis:
The most important and enduring input of Middle Platonism is the way it unveiled the fascinating depths of human nature in its supernatural dimension, and its greatest secrets, including the most important and most sacred mystery of human love, which is the initiation into divinity itself. The discovery of the supernatural dimension of the human nature enforced a change from materialistic life preferences to spiritual ones — it was the consequence of accepting the supernatural aspects of human existence, but also, above all, it revealed its fascinating and mysterious depth in which divinity itself is both hidden and somehow exposed (although only to those who are initiated). Middle Platonic philosophers returned to Platonic postulates: “follow God” and “imitate to God,” which replaced the Stoic “live in accordance with nature” and “follow nature.” In the eyes of the Platonics, the new direction of human ethical development was to be found in imitating the transcendent and incorporeal divinity.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 77-95
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyczne ujęcia problemu prawdy w „post-świecie”
The Classic Approaches to the Problem of Truth in the “Post-World”
Autorzy:
Pawlikowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075958.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
prawda
filozofia współczesna
tomizm
arystotelizm
platonizm
Truth
Contemporary Philosophy
Thomism
Aristotelianism
Platonism
Opis:
1. For many people, the contemporary culture seems to be something different from modernity, it is something resembling a special period of “post-”. At the same time, different trends are present in current culture. Some reach the genesis of nearly two and a half thousand years back, others have about half a century. Perhaps also breaks some modern belief that in every culture, “newer” means “better”. 2. Representatives of the philosophical and theological trend of “Radical Orthodoxy” noticed in this the approach of postmodernism to the pre-modern tradition. Therefore, we can say that we live and operate in a “post-world”, without leading currents of thought. On the other hand, is the current culture very different from the others when you look at it from the perspective of centuries? 3. For many philosophers, it is still important to reach to the great traditional approaches to the problem of truth. These are above all three concepts related to three great philosophical syntheses created by Plato, Aristotle and Saint Thomas Aquinas. This is also evident among the basic contemporary trends critical of the classics and philosophical tradition. 4. M. Heidegger created a certain idea of being reduced to the time determinant. For the supporters of his views, it became the overcoming of Aquinas’s theory. The German thinker also formulated a specific interpretation of Plato's views on truth. He contrasted it with Thomas's concept, especially with the definition of truth as the adequacy of thing to intellect. 5. T. Bartoś – Polish author of the new attempt to read the essence of the concept – believes, in turn, that the statements of the Angelic Doctor can be found close to the characteristics of post-modernity. He points to a certain incoherence and fragmentary nature of the problem, anthropocentrism and pragmatism of the approach, and a rejection of the unity of truth. It seems, however, that there is a lot of exaggeration in this interpretation. De facto, we are dealing here with radical criticism of Thomism as a trend that develops the views of Saint Thomas Aquinas, because none of the known Thomists do not even come close in their deliberations to the view that T. Bartoś formulated. 6. Finally, a group of philosophers using in the method of reflection the achievements of contemporary logic, representatives of analytic philosophy, generally seems to be aimed at getting rid of the term “truth” from his vocabulary. The idea of reaching their assumptions of logical positivism is difficult to discuss with his followers because of the difference in approach to the practice of philosophy itself between the “analysts” and “non-analysts”. The classic concept of philosophy, under which situates itself Platonism, Aristotelianism and Thomism, is different from the concept of linguistic or neo-positivist, which locates to analytic philosophy. 7. The classical approach to truth, especially the definition developed in the final shape in the Middle Ages, indicating the adequacy of things and the intellect as the essence of truth, therefore meets with criticism from various directions. This does not mean that they should go into oblivion, that they have been replaced by newer and better concepts, or simply refuted. The proclamation of the slogans such as “The End of the Era ...”, “The End of Truth ...” sounds propaganda. 8. The classical approach to the problem of truth has lost nothing in its argumentation. In fact, the current forms of criticism do not rely on any discussion, but on the rejection of the principles on which it is based. Heidegger proclaimed his vision of being and truth, supporting it with a hermeneutic analysis of ancient works. He claimed that this vision is contained in the properly read outlooks of ancient Greek thinkers. The current of philosophy practiced with the use of modern logic tools considers reality only in so far as it can be translated into a “language fact”. This is the analysis of language and not reality. The proposal to read the theory of truth contained in the works of Aquinas, submitted by T. Bartoś to be a projection of some interpretative grid on the expression Thomas's interpretation, wherein the radically differs from the recognized positions. 9. It seems that in the whirlwind of ideologies present in philosophy, science and culture in general, it remains to preserve the classical approach to the problem of truth and develop them according to their essential elements. Compilation with principles that are not appropriate to them will not result in the presentation of their authentic content. They are permanent achievements of culture, philosophically justified. Recourse to reality, confrontation with it, makes the classic approaches open in terms of development. None of them provides a closed system also adopted a priori or received by the conversion performed according to a specified number of regulations. The development of the classical approaches to the problem of truth is theoretically interesting for the whole field of philosophy and as such should be supported.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 313-344
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metamorfozy Platońskiej „metafory słońca” (Respublica 509b) w hetero- i ortodoksyjnej teologii (I-III w.): gnostycyzm, Klemens z Aleksandrii i Orygenes
The metamorphosis of the Platonic “metaphor of the sun” (Respublica 509b) in heterodox and orthodox theology (I-III centuries): gnosticism, Clement of Alexandria and Origen
Autorzy:
Mrugalski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612819.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Idea Dobra
transcendencja Boga
platonizm
gnostycyzm
Klemens Aleksandryjski
Orygenes
wpływ greckiej filozofii na chrześcijaństwo
Idea of the Good
transcendence of God
platonism
gnosticism
Clement of Alexandria
Origen
the influence of Greek philosophy on Christianity
Opis:
The metaphor of the sun, in which Plato (Republic 509b) compares the idea of the Good to the sun that dwells above the earth yet affects the phenomena occurring on it, was an inspiration for both heretical and orthodox theology in the first Christian centuries. The Gnostics, Clement of Alexandria and Origen all believed that God, like the Platonic idea of the Good, is radically transcendent in relation to the world, but at the same time is the cause of everything that exists in it. Unlike Plato, who believed that the idea of the Good is knowable and can be the subject of science, the Christian theologians of the first centuries believed that God was like a blinding light. This means that God, according to them, though intelligible, is unknowable in His essence. Therefore, God cannot be the subject of science. Another modification of the Platonic metaphor was the introduction of the element of sunlight, to which the philosopher from Athens did not refer. For the Gnostics, the rays of the sun were “eons” – spiritual beings that existed in the space between the first principle of all things and the material world. For Clement and Origen, the light that comes from the sun was the Son – the power and wisdom of God. In contrast to the Gnostics, who believed in the progressive degradation of the spiritual world through successive emanations, the Alexandrian Fathers believed that the Son possessed all the knowledge of God and therefore revealed to man the true God. Yet the revelation of God by the Son, and even the grace that assists human beings in the process of learning about God, do not give man complete knowledge of the essence of God. Thus the Gnostics, Clement and Origen, despite some doctrinal differences, all accepted the concept of the radical transcendence of God on the ontological and epistemological levels.
Źródło:
Vox Patrum; 2017, 68; 21-58
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ajdukiewicz alternatywny: pragmatysta i platonik
Autorzy:
Marciszewski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705798.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
asercja
definicja realna
empiryzm
fallibilizm
fundamentalizm
intersubiektywność
matematyka obiektywna
metodologia empiryczno-historyczna
nauka dedukcyjna
nauka empiryczna
niewyczerpywalność matematyki
obiekt abstrakcyjny
platonizm
pragmatyzm
Opis:
Ajdukiewicza postrzega się jako myśliciela, który przeszedł ewolucję od radykalnego konwencjonalizmu do empiryzmu. W proponowanym tu ujęciu alternatywnym, ewolucja prowadzi do empiryzmu, ale typu pragmatycznego i z pewnym elementem platonizmu. Wyrazem pragmatyzmu jest m.in. arty-kuł Logika a doświadczenie (1947), gdzie twierdzenia logiki uważa autor za pokrewne metodologicznie zdaniom nauk przyrodniczych. Różni je stopień zależności od doświadczenia, nie zaś pełna zależność w jednym przypadku, a niezależność w drugim. Taka wizja stopniowalności cechuje też Quine'a w jego manifeście pragmatyzmu Two dogmas of empiricism. Orientacja pla-tońska pojawia się w studium Trzy pojęcia definicji (1958), gdzie Ajdukiewicz przyznaje obywatelstwo w nauce definicjom realnym, świadom, iż dotyczą one powszechników, czyli idei w sensie platońskim. Jak pogodzić empiryzm, pragmatyzm i platonizm? Tego problemu Ajdukiewicz nie podjął, staje się to więc zadaniem jego interpretatorów. W artykule proponuje się interpretację po myśli Gödla, czołowego platonika XX w. Dystansował się on od klasycznie platońskiego pogłdu, że wszystkie twierdzenia matematyki cieszą się tym samym, najwyższym stopniem konieczności. Dostrzegał między nimi, podob-nie jak Quine, róznice zależne od stopnia odległości od doświadczenia. Jest ona szczególnie duża np. w hipotezie continuum, a minimalna w przypadku elementarnych twierdzeń o liczbach naturalnych. Te drugie sprawdzają się wciąz doświadczalnie w praktyce obliczeniowej, co jest na rzecz ich prawdzi-wości argumentem pragmatycznym. A skoro dotyczą obiektów nie-fizycznych i nie-psychicznych, odnoszą się do świata platońskiego5.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 239-253
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O postawach fizyków wobec filozofii
On physicists’ attitudes towards philosophy
Autorzy:
Łukasik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41302697.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
physics
philosophy
apriorism
positivism
Platonism
beauty
fizyka
filozofia
aprioryzm
pozytywizm
platonizm
piękno
Opis:
Celem artykułu jest analiza postaw fizyków wobec filozofii na przykładach stanowisk wybitnych teoretyków. Można wyróżnić postawy profilozoficzne (Einstein, Bohr, Heisenberg, von Weizsäcker, Penrose, Rovelli) oraz antyfilozoficzne (Weinberg, Hawking, Feynman). Analizie poddano argumenty fizyków za filozofią lub przeciw niej z uwzględnieniem kierunków filozoficznych, do których omawiani fizycy się odnoszą. Okazuje się, że najbardziej krytycznie odnoszą się fizycy do wszelkich koncepcji filozoficznych dopatrujących się czynników apriorycznych w ludzkim poznaniu, natomiast ci, którzy dostrzegają pozytywne znaczenie filozofii dla nauki, najczęściej nawiązują do tradycji pitagorejsko-platońskiej jako właściwej podstawy rozumienia fizyki współczesnej.
The article analyses physicists’ attitudes towards philosophy on the examples of the positions of eminent theorists. There are two physicists’ philosophical attitudes towards philosophy: pro-philosophical (Einstein, Bohr, Heisenberg, von Weizsäcker, Penrose, Rovelli) and anti-philosophical (Weinberg, Hawking, Feynman). I analyse some physicists’ arguments for or against philosophy. It is demonstrated that physicists are most critical of all philosophical conceptions that accept a priori factors in cognition, while those who recognize the significance of philosophy for science most often refer to the Pythagorean-Platonic tradition as the proper basis for understanding modern physics.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 2; 9-34
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies