Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "platelets" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Функциональное состояние тромбоцитов у пациентов с уролитиазом после литотрипсии
Functional state of platelets among patients with urolythiasis after lithotripsy
Autorzy:
Barinov, Edward F
Kravchenko, Artem N
Sulaieva, Oksana N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032340.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
работы: установить
как исходное функциональное состояние тромбоцитов влияет
на развития гематурии после проведения литотрипсии
urolithiasis
lithothripsy
hemorrhage
platelets
Opis:
По данным мировой статистики, мочекаменная болезнь (МКБ) занимает лидирующее место в структуре урологических заболеваний [5]. В различных странах мира МКБ регистрируют у 1,5-3% населения. Несмотря на значительные успехи в изучении патогенеза и разработке методов лечения МКБ в высоком проценте случаев уролитиаз ведет к обструкции мочевых путей [3]. Данное состояние требует экстренного восстановления оттока мочи, для чего наиболее часто используется литотрипсия [1, 9]. Общепризнанный в мире метод контактной литотрипсии позволяет эффективно и надежно разрушать конкременты разной локализации и химического состава, однако, в ряде случаев сопровождается развитием осложнений, связанных с травмирующим действием уретероскопа и волновой энергии литотриптера на слизистую оболочку мочевыводящих путей и паренхиму почки [11]. Наиболее частым симптомом повреждения органов мочевой системы при этом является микро- или макрогематурия [4, 10]. При этом выраженность и длительность гематурии варьирует у пациентов с уролитиазом, в зависимости от размера, локализации и плотности камня [3]. Феномен гематурии может быть связан как с повреждением слизистой оболочки мочевыводящих путей, так и с нарушением механизмов гемостаза. Поэтому возникает закономерный вопрос: в каком функциональном состоянии находятся тромбоциты пациентов с уролитиазом, и влияет ли исходный статус тромбоцитов на развитие гематурии у пациентов после литотрипсии.
Introduction The functional state of platelets in patients with urolithiasis was estimated to establish whether platelets reactivity is important in determination of hemorrhage development after lithotripsy. Methods Platelets aggregation, induced by collagen (1 µM), ADP (5 µМ), epinephrine (5 µМ) and PAF (150 µM), was measured by aggregometer 490-2D (Chrono-log, USA) at hospital admission and 1 day after lithotripsy in 67 patients with urolithiasis. Data analysis was performed using MedCalc version 12.3 statistical software. Results Patients with urolithisasis demonstrated low platelet aggregation, induced with collagen and PAF (p<0,001), was related with inflammatory reaction of organism in negative manner: patients with leukocytosis demonstrated decrease reactivity of platelets (10,39,6%) where as in patients without sighs of inflammatory reaction this value was 30,93,8% (p<0,05). We did not find relation between platelet aggregation, induced by collagen, PAF and epinephrine with risk of hemorrhage after lithothripsy. However ADP-stimulated platelet aggregation was related with risk of haematuria (p=0,026) after lithotripsy. Conclusions Urolithiasis is accompanied with reduction of platelet response to collagen and PAF. Additional decrease of ADP-induced aggregation is associated with risk of hemorrhage after lithotripsy.
Źródło:
Journal of Health Sciences; 2014, 4, 1; 151-160
1429-9623
Pojawia się w:
Journal of Health Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of acetylsalicylic acid and circulating microRNAs in primary prevention of cardiovascular events in patients with Diabetes Mellitus Type 2 - a review
Autorzy:
Chabior, A.
Pordzik, J.
Mirowska-Guzel, D.
Postuła, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085138.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
diabetes mellitus
primary prevention
platelets
acetylsalicylic acid
microRNA
Opis:
Introduction. Type 2 diabetes mellitus (T2DM) is a common metabolic disorder, which carries a risk for atherosclerosis and cardiovascular impairment. The purpose of this review is to demonstrate the role of acetylsalicylic acid (ASA) in primary cardiovascular prevention in T2DM patients, as well as present an outline of microRNAs (miRNA) relevant to ASA therapy and should be evaluated as targets to improve treatment. Brief description of state of knowledge. Although the etiology of hypercoagulable state in T2DM is considered multifactorial, attention mainly focuses on platelet disturbances. Platelets in T2DM not only demonstrate intensified adhesion, activation, aggregation, and thrombin generation, but are likely to deliver miRNAs at specific sites of action in the cardiovascular system, hence contributing to the pathogenesis of cardiovascular events. Objective. Since cardiovascular disease (CVD) is currently the leading cause of mortality among T2DM patients, appropriate risk stratification and management is necessary to reduce morbidity and mortality in this group. A large number of T2DM patients show inadequate response to antiplatelet therapy, which currently revolves around ASA, despite compliance with treatment regimens proposed by the guidelines. Conclusions. The review shows that the use of ASA for primary prevention is beneficial in patients at high cardiovascular risk. However, it is important to select patients in whom ASA therapy will bring the most beneficial outcome with minimal risk for adverse effects. This can be potentially achieved with the use of unique biomarkers. The biologically diverse characteristics of miRNA make them a promising novel biomarker and potential tool for better risk stratification, as well as antiplatelet therapy optimization.
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2019, 26, 4; 515-522
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Allelic polymorphism of endothelial NO-synthase gene and its functional manifestations
Autorzy:
Dosenko, Victor
Zagoriy, Vyacheslav
Haytovich, Nikolay
Gordok, Olga
Moibenko, Alexey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041240.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
activity of nitric oxide synthase
endothelial nitric oxide synthase
RNA expression
platelets
allelic polymorphism
Opis:
Investigation of the mechanisms of phenotypic realization of allelic polymorphism of the eNOS gene has shown that the level of eNOS mRNA and activity of this enzyme in platelets depends from genotype. We identified a T-786→C polymorphism in the promoter region, a variable number of tandem repeats (4a/4b) in intron 4 and the G894→T polymorphism in exon 7 of the eNOS gene in isolated human platelets. We measured eNOS mRNA in isolated platelets by reverse transcription-PCR and eNOS enzyme activity by fluorimetric detection system FCANOS-1 using diaminofluorescein diacetate (DAF-2A). It was shown that the level of eNOS mRNA is the lowest for the -786C/C promoter genotype. In exon 7 homozygotes (894T/T) the level of RNA is lower than in normal homozygotes (894G/G), but higher than in heterozygotes (894G/T). The eNOS activity in platelets is lower in carriers of the 786C/C promoter genotype than in normal homozygotes (2.1 × P=0.03), and lower comparing to heterozygotes (2.9 × P>0.05). The eNOS activity accompanying the 894T/T variant of exon 7 is also lower than in normal homozygotes (P>0.05). Regarding the polymorphism in intron 4 - the enzyme's activity is lower in carriers of the 4a/4a genotype comparing to normal homozygotes (1.7 × P>0.05) and lower than in heterozygotes (1.9 × P>0.05). These results allow one to conclude that the T-786→C polymorphism of the eNOS gene promoter most significantly affects the gene expression and eNOS activity.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2006, 53, 2; 299-302
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suplementacja propolisem a zmiany w metabolizmie tlenowym krwinek płytkowych eksponowanych na promieniowanie elektromagnetyczne
Propolis supplementation and the changes in the oxidative metabolism of blood platelets exposed to electromagnetic radiation
Autorzy:
Henrykowska, G.
Dziedziczak-Buczyńska, M.
Buczyński, J.
Ziółkowski, W.
Buczyński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1360288.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
Tematy:
promieniowanie elektromagnetyczne
monitory LCD
propolis
układ antyoksydacyjny wewnątrzkomórkowy
krwinki płytkowe
electromagnetic radiation
LCD screens
intracellular antioxidant system
blood platelets
Opis:
Promieniowanie elektromagnetyczne (PEM) działające na organizmy żywe może być źródłem stresu oksydacyjnego. Brak odpowiedniej kompensacji przez białka obrony antyoksydacyjnej prowadzi do niekontrolowanego wzrostu reaktywnych form tlenu, co może być przyczyną wielu chorób. Liczne badania naukowe wykazały, że propolis posiada wiele cennych leczniczo właściwości: działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, antyutleniająco, ochronnie na miąższ wątroby i przeciwnowotworowo. Jednak wyniki badań dotyczące zdolności antyoksydacyjnych nie są jednoznaczne i wymagają dalszych badań i analiz. Cel pracy. Określenie wpływu suplementacji propolisem na wybrane parametry stresu oksydacyjnego w krwinkach płytkowych eksponowanych na promieniowanie elektromagnetyczne emitowane przez monitory LCD. Materiał i metody. Materiał stanowiła zawiesina ludzkich płytek krwi. 7% roztwór propolisu dodawany był do preparatu krwinkowego przed ekspozycją na PEM o częstotliwości 1 kHz i natężeniu składowej elektrycznej 220 V/m (odpowiadającemu odległości 15 cm od monitora) przez 60 min. Przed ekspozycją jak i bezpośrednio po niej, określano aktywność dysmutazy ponadtlenkowej oraz stężenie dialdehydu malonowego i oceniano względem próby kontrolnej, którą stanowił materiał nie poddany ekspozycji PEM. Wyniki. Promieniowanie elektromagnetyczne powodowało istotny statystycznie spadek aktywności dysmutazy ponadtlenkowej w stosunku do grupy odniesienia niezależnie od suplementacji propolisem. We wszystkich grupach badanych odnotowano minimalny wzrost stężenia dialdehydu malonowego w porównaniu do wartości wyjściowych, jednak nie były to różnice istotne statystycznie. Wnioski. Uzyskane wyniki pozwalają na stwierdzenie, że analizowane promieniowanie elektromagnetyczne powoduje niekorzystne zmiany w zakresie aktywności jednego z enzymów obrony antyoksydacyjnej – dysmutazy ponadtlenkowej (SOD – 1) oraz niewielkie nasilenie peroksydacji lipidów, czego wyrazem jest wzrost stężenia dialdehydu malonowego (MDA). Suplementacja 7% roztworem propolisu nie jest wystarczającą ochroną przed negatywnym działaniem PEM. Istnieje konieczność prowadzenia dalszych badań w tym kierunku oraz określenie zachowania się innych enzymów antyoksydacyjnych.
Introduction. Electromagnetic radiation (EMR) that has an effect on living organisms may be a source of oxidative stress. A lack of proper compensation by antioxidant defences on the part of proteins leading to an uncontrolled growth of reactive forms of oxygen, which may give rise to numerous health conditions. Various scientific studies have indicated that propolis has multiple valuable medicinal properties: antibacterial, anti-inflammatory, antioxidant, protective – in relation to liver parenchyma, as well as anti-cancer. Nonetheless, the results of studies concerned with its antioxidant capabilities are not explicit and require further tests and analyses. Objective. Determination of the effect of propolis supplementation on selected oxidative stress parameters in blood platelets exposed to electromagnetic radiation mitted by LCD monitors. Material and methods. The material was a suspension containing human blood platelets. A 7% propolis solution was added to a cellular preparation before an exposure to EMR with a frequency of 1 kHz and an intensity of the electric component of 220 V/m (corresponding to sitting a distance of 15 cm from an LCD screen) for a total of 60 minutes. Before the exposure, as well as immediately following it, the researchers determined the level of activity of superoxide dismutase and malondialdehyde concentration, and evaluated it with regard to the control sample, i.e. material which was not subjected to EMR exposure. Results. Electromagnetic radiation caused a statistically significant decrease in superoxide dismutase activity as compared with the reference group, irrespective of propolis supplementation. All of the studied groups indicated a minimal increase in the malondialdehyde concentration as compared with its initial values; however, the differences were not statistically significant. Conclusions. The obtained results allow to conclude that the analysed electromagnetic radiation produced unfavourable changes in the activity of one of the enzymes responsible for antioxidative protection – superoxide dismutase (SOD – 1), and, moreover, a slight intensification in lipid peroxidation, which is expressed by an increase in malondialdehyde concentration (MDA). The supplementation with 7% propolis solution does not constitute sufficient protection against the negative effect of EMR. It is necessary to conduct further studies as well as determine the behaviour of other antioxidative enzymes.
Źródło:
Polish Hyperbaric Research; 2015, 1(50); 61-68
1734-7009
2084-0535
Pojawia się w:
Polish Hyperbaric Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność enzymatyczna katalazy oraz stężenie dialdehydu malonowego (TBARS) w krwinkach płytkowych eksponowanych na promieniowanie elektromagnetyczne o różnym kształcie
Enzymatic activity of catalase and concentration of malondialdehyde (TBARS) in blood platelets exposed to electromagnetic radiation of different shape
Autorzy:
Jankowski, W.
Henrykowska, G.
Dziedziczak-Buczyńska, M.
Pacholski, K.
Buczyński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/366256.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
Tematy:
katalaza
dialdehyd malonowy
krwinki płytkowe
pole elektromagnetyczne
stres oksydacyjny
catalase
malondialdehyde
blood platelets
electromagnetic field
oxidative stress
Opis:
Promieniowanie elektromagnetyczne jako czynnik środowiskowy działa na układy biologiczne w sposób wielotorowy, może wywoływac różnorodne efekty biologiczne, które do tej pory nie zostały w całosci poznane. W organizmie, różnorodne składniki i struktury komórkowe moga stanowić docelową tarczę działania promieniowania elektromagnetycznego. Dotyczy to również płytek krwi, które ze względu na swoją rolę w organizmie i skutki zaburzonej ich funkcji, stanowią interesujacy model badawczy. Celem pracy była ocena wpływu kształtu pola elektromagnetycznego (PEM) o niskiej częstotliwosci na aktywnosc enzymatyczną katalazy oraz stężenie dialdehydu malonowego w krwinkach płytkowych człowieka. Zawiesina ludzkich krwinek płytkowych była poddawana działaniu PEM o różnym kształcie, czestotliwosci 50 Hz i indukcji elektromagnetycznej 10 mT przez 15 i 30 minut. Zródłem PEM były cewki Helmholza ustawione na specjalnie skonstruowanym wsporniku, w którego wnętrzu umieszczano probówki z zawiesiną krwinek. Następnie były one poddawane działaniu okreslonego PEM. Pomiar aktywnosci enzymatycznej katalazy, wykazał jej wzrost w stosunku do wartości kontrolnych niezależnie od czasu ekspozycji i bez względu na kształt zastosowanego pola. Największe zmiany w stosunku do wartości wyjsciowych, obserwowano przy ekspozycji krwinek płytkowych na pole elektromagnetyczne o trójkątnym i prostokątnym przebiegu impulsu. Po 15 min. Oddziaływania promieniowania o kształcie trójkątnym, mediana aktywnosci enzymatycznej katalazy wzrosła z wartości wyjsciowych x=6,49 do x=9,25, a o kształcie prostokątnym do x=7,87. Po 30 min. napromieniowywania również odnotowano zwiekszoną aktywność enzymatyczną w stosunku do wartosci wyjściowych: o 48% (do x=9,63) przy polu elekromagnetycznym o kształcie trójkątnym i o 81% (do x=11,75) przy zastosowaniu prostokątnego impulsu pola. Stężenie dialdehydu malonowego w stosunku do wartosci kontrolnych wzrosło zarówno po 15 jak i po 30 minutach ekspozycji bez względu na kształt zastosowanego impulsu elektromagnetycznego. Największe przyrosty mediany stężenia obserwowano po 15 minutowej ekspozycji krwinek płytkowych na PEM o sinusoidalnym kształcie impulsu, z x=1,57 do x=4,12. Po 30 minutach napromieniowania największy wzrost mediany steżenia MDA zaobserwowano przy działaniu pola elektromagnetycznego o trójkątnym przebiegu impulsu, o 96% w stosunku do wartosci kontrolnych. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że badane PEM powoduje wzrost aktywności enzymatycznej katalazy jak również stężenia dialdehydu malonowego w krwinkach płytkowych. Poziom aktywności enzymu oraz stężenia TBARS w badanych komórkach zależy od kształtu użytego PEM.
The aim of the study was to assess the influence of the shape of the electromagnetic field of low frequency on enzymatic activity of catalase and concentration of malondialdehyde in human blood platelets. The suspension of human blood platelets was subjected to the activity of the electromagnetic field of different shapes, the frequency of 50Hz and the electromagnetic induction of 10mT for 15 and 30 minutes. The Helmholtz coils were the source of the electromagnetic field. They were arranged on the specially prepared bracket, inside of which test tubes with the blood platelets suspension were put. Next, they were subjected to the activity of a specific electromagnetic field. The measurement of the enzymatic catalase activity showed an increase in comparison with the initial values regardless of the time of the exposure and regardless of the shape of the applied electromagnetic field. The greatest changes in comparison with the initial values were observed during the exposure of the blood platelets to the electromagnetic field of triangular and rectangular pulse oscillation. After exposure to the radiation of triangular form for 15 minutes, the median of the enzymatic catalase activity increases from the initial values x=6,49 to x=9,25, of the rectangular form to x=7,87. After 30 minutes of the radiation increased enzyme activity was observed in comparison to the initial values: 48% (to x=9,63) in case of triangular shape of pulse oscillation and 81% (to x=11,75) in case of the rectangular shape. The concentration of malondialdehyde in comparison to the initial values increased after 15 as well as 30 minutes of exposure, regardless of the shape of the applied electromagnetic field. The greatest increases were observed after 15 min. blood platelets exposure to electromagnetic field of sinusoid pulse oscillation , from x=1,57 to x=4,12. After 30 minutes of radiation, the greatest increase of the concentration of malondialdehyde was observed during the exposure to the electromagnetic field of triangular pulse oscillation, 96% in comparison to the initial values. Basing on the achieved results, it can be assumed that the investigated electromagnetic field causes the increase of enzymatic catalase activity and the concentration of malondialdehyde in blood platelets. The level of the enzyme activity and of the concentration of malondialdehyde in tested cells depends on the shape of the applied electromagnetic field.
Źródło:
Polish Hyperbaric Research; 2008, 2(23); 15-24
1734-7009
2084-0535
Pojawia się w:
Polish Hyperbaric Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mechanical and tribological properties of SBR graphene composites
Właściwości mechaniczne i trybologiczne grafenowych kompozytów SBR
Autorzy:
Karl, C. W.
Lang, A.
Möwes, M. M.
Giese, U.
Klüppel, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/272909.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
SBR
graphene nano-platelets
specific surface area
mechanical properties
friction
nanopłytki grafenowe
powierzchnia właściwa
właściwości mechaniczne
tarcie
Opis:
Hybrid SBR composites have been compounded containing graphene nano-platelets in order to improve technical elastomer performance and to reduce the energy dissipation during frictional processes. It is still unclear how to manage a satisfactory exfoliation and inclusion in a rubber matrix. Therefore, investigations were focused on novel carbon-based nanostructured fillers (graphene nano-platelets) with less than 10 nm thickness. In nearly all cases a significant level of friction reduction was achieved. The resulting stick-slip phenomena and properties were described. Moreover, static gas adsorption, curing, mechanical and dynamic mechanical properties were investigated.
Hybrydowe kompozyty SBR zostały połączone z nanopłytkami grafenu w celu poprawy parametrów technicznych elastomerów i zmniejszenia rozpraszania energii podczas procesów tarcia. Nadal nie jest jasne, jak poradzić sobie z zadowalającą eksfoliacją i wprowadzaniem do matrycy kauczukowej. Dlatego też badania koncentrowały się na nowych nanostrukturalnych napełniaczach węglowych (nanopłytkach grafenowych) o grubości mniejszej niż 10 nm. W prawie wszystkich przypadkach osiągnięto znaczny poziom redukcji tarcia. Opisano wynikające z tego zjawisko stick-slip i właściwości. Ponadto zbadano adsorpcję statyczną gazów, utwardzanie, właściwości mechaniczne i dynamo-mechaniczne.
Źródło:
Elastomery; 2018, 22, 4; 263-280
1427-3519
Pojawia się w:
Elastomery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fluorometric assay of oleate-activated phospholipase D isoenzyme in membranes of rat nervous tissue and human platelets
Autorzy:
Krzystanek, Marek
Trzeciak, Henryk
Krzystanek, Ewa
Małecki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040386.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
human platelets
membranes
rat brain
fluorometric assay
phospholipase D
astrocytes
Opis:
Phospholipase D plays a key role in the biosynthesis of phosphatidic acid, a second messenger involved in essential cellular processes. Oleate-activated phospholipase D was the first mammalian phospholipase D isoform to be discovered but is the least known. The study was aimed to test a fluorometric method of assessment of oleate-activated phospholipase D activity in different biological materials. The brain cortex of male Wistar rats, cultured rat brain astrocytes, and human platelets were processed to yield plasmatic membranes for experiments. To assess phospholipase D activity the modified fluorometric method was used. Previously, the method was used only to determine H2O2. In this enzyme-coupled assay phospholipase D activity is monitored indirectly using 10-acetyl-3,7-dihydroxyphenoxazine. First, phospholipase D cleaves exogenous phosphatidylcholine to yield choline and phosphatidic acid. Second, choline is oxidized by choline oxidase to betaine and H2O2. Finally, in the presence of horseradish peroxidase, H2O2 reacts with 10-acetyl-3,7-dihydroxyphenoxazine to generate the highly fluorescent product, resorufin. The concentration of resorufin was measured using excitation and emission at 560 nm and 590 nm, respectively. The proposed optimal parameters of the tested assay are 25 µg of rat brain cortex protein, 50 µg of rat brain astrocyte protein, and 50 µg of human platelet protein in a reaction volume of 200 µL, and 2 min enzymatic reaction at 37°C. The fluorometric method may be applied to assay phospholipase D in different biological materials.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2010, 57, 3; 369-372
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
QUINOLINIC ACID DOES NOT INFLUENCE COAGULATION PROFILE, NOR FIBRINOLYTIC ACTIVITY, UNDER PHYSIOLOGICAL CONDITIONS IN RATS.
Autorzy:
Leszczyńska, Agnieszka
Kamiński, Tomasz W.
Misztal, Tomasz
Cylwik, Bogdan
Pawlak, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/895276.pdf
Data publikacji:
2019-10-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne
Tematy:
rats
coagulation
platelets
fibrinolysis
Quinolinic acid (QA)
uremic toxin
Opis:
Disturbances of hemostatic system are commonly observed in chronic kidney disease (CKD) patients. Along with CKD progression, the levels of tryptophan-derived uremic toxins increase, including quinolinic acid (QA). Objective of the study was to evaluate the effect of QA, a representative of tryptophan metabolites, on coagulation and fibrinolytic activity in male Wistar rats in vivo and platelet activity in vitro. Rats received QA dissolved in drinking water in doses of 3, 10, and 30 mg/kg (or water, VEH) for 14 days. Next, the following parameters were measured in the rat‘s whole blood or plasma ex vivo: thromboelastometric (ROTEM) parameters, standard coagulation parameters and fibrinolytic parameters. To evaluate the direct effect of QA on coagulation and platelet activity, blood from control rats was drawn and analyzed in vitro in the following scheme: samples of whole blood were incubated with QA (100µM) before thromboelastometric (ROTEM) analysis and collagen-induced platelet aggregation, or samples of platelet rich plasma (PRP) were incubated with QA (100µM, 1 and 2mM) 10 minutes before collagen (1µg/ml) or ADP (10µM)-induced platelet aggregation. QA administrated for 14 days in drinking water had no effect per se on activation of coagulation and fibrinolytic parameters in rats ex vivo. Similarly, no changes were observed in a whole blood incubated directly with QA regarding coagulation parameters or collagen-induced platelet aggregation. QA inhibited ADP-induced platelets aggregation in PRP only at higher concentrations of 1 and 2 mM and when aggregation was initiated by the addition of 10µM ADP in vitro.
Źródło:
Acta Poloniae Pharmaceutica - Drug Research; 2019, 76, 5; 863-871
0001-6837
2353-5288
Pojawia się w:
Acta Poloniae Pharmaceutica - Drug Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The disturbance of hemostasis induced by hyperhomocysteinemia; the role of antioxidants
Autorzy:
Malinowska, Joanna
Kolodziejczyk, Joanna
Olas, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039731.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
homocysteine thiolactone
blood platelets
fibrinogen
hemostasis
hyperhomocysteinemia
antioxidant
homocysteine
plasminogen
Opis:
Elevated concentration of homocysteine (Hcy) in human tissues, definied as hyperhomocysteinemia has been correlated with some diseases, such as cardiovascular, neurodegenerative, and kidney disorders. Homocysteine occurs in human blood plasma in several forms, including the most reactive one, the homocysteine thiolactone (HTL) - a cyclic thioester, which represents up to 0.29% of total plasma Hcy. In the article, the effects of hyperhomocysteinemia on the complex process of hemostasis, which regulates the flowing properties of blood, are described. Possible interactions of homocysteine and its different derivatives, including homocysteine thiolactone, with the major components of hemostasis such as endothelial cells, blood platelets, plasmatic fibrinogen and plasminogen, are also discussed. Modifications of hemostatic proteins (N-homocysteinylation or S-homocysteinylation) induced by Hcy or its thiolactone seem to be the main cause of homocysteine biotoxicity in hemostatic abnormalities. It is suggested that Hcy and HTL may also act as oxidants, but various polyphenolic antioxidants are able to inhibit the oxidative damage induced by Hcy or HTL. We also discuss the role of phenolic antioxidants in hyperhomocysteinemia -induced changes in hemostasis.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2012, 59, 2; 185-194
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of hematological parameters in differentiating Plasmodium falciparum and others – a study from Somalia
Autorzy:
Özdemir, Serdar
Algın, Abdullah
Altunok, İbrahim
Arslan, Ebubekir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216801.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
malaria
Plasmodium falciparum
Plasmodium vivax
platelets
Opis:
Introduction and aim. Accurate identification of Plasmodium species is important because of the differences in their treatment. We aimed to investigate the role of hematological and biochemical parameters in the differentiation of Plasmodium falciparum and other plasmodium species. Material and methods. This is a retrospective study. Patients admitted to the emergency department with signs and symptoms of malaria were included into the study. Patients with malaria were grouped as P. falciparum and others. Hematological parameters of two groups were compared by univariate and multivariate analysis. Statistical analysis was performed using the Jamovi. Results. A total of 107 patients were included in the study. According to univariant and multivariant analysis there was no difference in between two groups in the terms of blood urea nitrogen, aspartate aminotransferase, total bilirubin, hemoglobin, hematocrit, white blood cell count, platelet count, and mean platelet volume (in univariate analysis p values were 0.029, 0.011, 0.019, 0.171, 0.870, 0.307, 0.042, and 0.276, respectively and in multivariate analysis p values for blood urea nitrogen, aspartate aminotransferase, total bilirubin, hemoglobin, and platelet count were 0.100, 0.535, 0.328, and 0.213, respectively). Conclusion. The investigated hematological and biochemical parameters were found to be not valuable in predicting type of malaria. On the other hand, we recommend confirming the results of our study with larger samples and multicenter studies.
Źródło:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine; 2022, 4; 430-434
2544-2406
2544-1361
Pojawia się w:
European Journal of Clinical and Experimental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siarkowodór a układ krążenia
Hydrogen sulfide and the cardiovascular system
Autorzy:
Pacholec, Justyna
Olas, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032616.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
siarkowodór
układ krążenia
płytki krwi
stres oksydacyjny
miażdżyca
hydrogen sulfide
the cardiovascular system
blood platelets
oxidative stress
atherosclerosis
Opis:
Hydrogen sulfide is a simple, non organic chemical compound with the general formula of H2S. It has very characteristic odour similar to rotten eggs. H2S is heavier than air and it has very good dissolution in water (it occurs in the form of ions). Hydrogen sulfide takes part in a lot of important functions and has a positive impact on many systems like the excretory, nervous and circulatory system. Studies have shown that the role of hydrogen sulphide in the cardiovascular system is vast and complex. This compound is involved in many essential processes for our body associated with angiogenesis, blood clotting action and blood platelet activation. It has been investigated that H2S takes part in the protection against atherosclerosis.
Siarkowodór to prosty, nieorganiczny związek chemiczny o ogólnym wzorze H2S. Jego cechą charakterystyczną jest zapach – przypomina on aromat zgniłego jajka. Jest to związek cięższy niż powietrze, bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie (występuje w niej w postaci jonów). Siarkowodór spełnia wiele bardzo ważnych funkcji w organizmie człowieka i ma pozytywny wpływ na wiele układów – między innymi na układ wydalniczy, nerwowy czy układ krążenia. Badania dowiodły, iż rola siarkowodoru w układzie krążenia jest różnorodna. Związek ten uczestniczy w wielu istotnych dla naszego organizmu procesach związanych z angiogenezą, krzepnięciem krwi czy aktywacją płytek krwi oraz chroni przed miażdżycą.
Źródło:
Folia Medica Lodziensia; 2015, 42, 1; 63-74
0071-6731
Pojawia się w:
Folia Medica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Platelets and the clinical course of Crohns disease
Płytki krwi a przebieg kliniczny choroby Leśniewskiego-Crohna
Autorzy:
Padysz, M.
Stec-Michalska, K.
Banasik, J.
Gasiorowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053006.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
Crohn disease
inflammatory bowel disease
platelets
mean platelet volume
choroba Leśniowskiego-Crohna
nieswoiste zapalenie jelit
płytki krwi
MPV
Opis:
Background. Crohn’s disease (CD) is a chronic, autoimmune, inflammatory bowel disease (IBD) characterised by periods of exacerbations and remissions. Autoimmune disorders caused by undetermined factors lead to inflammation in the intestinal mucosa. Presently, there is a growing interest in the role of platelets in the assessment of inflammatory lesions in CD. Accordingly, the aim of this study was to answer the question of whether routinely measured platelet indices: concentration of platelets (PLT), the mean platelet volume (MPV), plateletcrit (PCT) could become biomarkers for monitoring the course of CD. Material and methods. In the study programme, there were enrolled 100 patients with a diagnosed CD with a different clinical course, disease location and heterogeneous therapy. In all patients, there were collected blood and stool samples for the assessment of CRP, blood count and fecal calprotectin evaluation. The clinical state of each patient was classified using the Harvey-Bradshaw index. Results. The study showed a positive, statistically significant correlation between fecal calprotectin, CRP, WBC, the Harvey-Bradshaw index and the number of platelets and PCT. Furthermore, the analysis showed a statistically significant negative correlation between MPV and the number of WBC, CRP and fecal calprotectin. Conclusions. Our study showed that platelet indices are a valuable, non-invasive and widely accessible method to assess mucosal healing and the clinical status of the patient.
Wprowadzenie. Choroba Leśniowskiego-Crohna (CD) należy do przewlekłych nieswoistych chorób zapalnych jelit (IBD) o podłożu autoimmunologicznym, przebiegająca z okresami zaostrzeń i remisji. U jej podstaw leżą zaburzenia autoimmunologiczne wywołane przez nieokreślone czynniki, prowadzące do zmian zapalnych w błonie śluzowej jelita. Rośnie zainteresowanie płytkami krwi w aspekcie oceny stanu zaawansowania zmian zapalnych w CD. Celem pracy była odpowiedź na pytanie, czy rutynowo oznaczane w morfologii krwi parametry płytkowe: ilość płytek krwi (PLT), średnia objętość płytek krwi (MPV), płytkokryt (PCT) mogą być wskaźnikami służącymi do monitorowania przebiegu CD. Materiał i metody. D o b adań z akwalifikowano 100 p acjentów o zróżnicowanym p rzebiegu klinicznym, lokalizacji zmian i stosowanej terapii. U wszystkich chorych pobrano krew oraz próbki do stolca celem oznaczenia CRP, morfologii krwi oraz kalprotektyny w kale. Stan kliniczny każdego pacjenta oceniano wykorzystując wskaźnik Harvey- Bradshaw. Wyniki. Wykazano istotnie statystyczną dodatnią korelacje pomiędzy kalprotektyną, CRP, WBC, wskaźnikiem Harvey-Bradshaw oraz ilością płytek krwi i płytkokrytem. Analiza wykazała także istotnie statystyczną ujemną korelację pomiędzy MPV i ilością WBC, CRP oraz kalprotektyną. Wnioski. W naszym badaniu wykazano, że parametry płytkowe mogą stanowić użyteczną, nieinwazyjną i powszechnie dostępną metodę, służącą do oceny gojenia śluzówkowego i stanu klinicznego pacjenta z CD.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2018, 12, 4; 278-284
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hiperlipidemia a markery aktywacji płytek krwi u pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu
Hyperlipidemia and platelet activation markers in patients after ischemic stroke
Autorzy:
Pawełczyk, Małgorzata
Chmielewski, Henryk
Baj, Zbigniew
Klimek, Andrzej
Kaczorowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1061422.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
P-selectin
fibrinogen
hyperlipidemia
ischemic stroke
leukocyte-platelets aggregates
udar niedokrwienny mózgu
hiperlipidemia
fibrynogen
agregaty leukocytarno-pfytkowe
P-selektyna
Opis:
Background: Platelet hyperactivity and coagulation readiness are additional predictors increasing risk of vascular events. The association between hyperlipidemia, excessive platelets activation and reactivity may be clinically significant because of increasing risk of ischemic stroke. Aim: The aim of our study was to investigate the influence of hyperlipidemia on platelet activation markers (platelet P-selectin, leukocyte-platelet aggregates) in patients after ischemic stroke. Methods: The study group consist of 41 patients after ischemic stroke (>3 months) confirmed by CT. We assessed platelet P-selectin and leukocyte-platelet aggregates in hyperlipidemic (HL, n=21), normolipidemic (NL, n=20) group and 20 healthy subjects served as controls using monoclonal antibodies anti-CD61, anti-CD62 and anti-CD45 on flow cytometer. We also assessed MPV and fibrinogen tolevel. Results: We observed the highest percentage of platelets CD62P+ in HL and it was significantly higher compared to NL (p<0,05) and control group (p=0,005). The fibrinogen serum concentration was significantly higher in HL and NL in comparison with control group (p<0,001). There were no significant differences in the percentage of leukocyte-platelet aggregates and MPV between study group. Conclusion: We observed the risk of thrombosis in the shape of the increase of fibrinogen serum concentration in all patients after ischemic stroke. What’s more we noticed that the platelet activation is more intensive in patients with hiperlipidemia.
Wstęp: Nasilona aktywność płytek krwi i gotowość koagulacyjna są czynnikami zwiększającymi ryzyko incydentów naczyniowych. Związek, jaki występuje pomiędzy hiperlipidemią a nadmierną aktywacją i reaktywnością płytek, może mieć istotne znaczenie kliniczne z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu. Cel pracy: Celem pracy jest ocena wpływu hiperlipidemii na wybrane markery aktywności płytek krwi u pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu. Materiał i metodyka: Badaniem objęto 41 pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu (>3 miesięcy) potwierdzonym badaniem TK głowy. U pacjentów z hiperlipidemią (HL=21) i normolipidemią (NL=20) oraz u 20 zdrowych osób stanowiących grupę porównawczą oceniano płytkową P-selektynę oraz agregaty leukocytarno-płytkowe przy użyciu cytometrii przepływowej, stosując przeciwciała monoklonalne anty-CD61, anty-CD62 i anty-CD45. Ponadto oceniano MPV oraz stężenie fibrynogenu w osoczu. Wyniki: W grupie HL obserwowano najwyższy odsetek płytek krwi CD62P+ znacząco wyższy niż w grupie NL (p<0,05) i grupie porównawczej (p=0,005). Stężenie fibrynogenu w osoczu w grupie pacjentów udarowych NL i HL było znamiennie wyższe od stężenia fibrynogenu w grupie porównawczej (p<0,001). Nie wykazano istotnych różnic w odsetku agregatów leukocytarno-płytkowych oraz w średniej objętości płytek krwi pomiędzy poszczególnymi grupami. Wnioski: U wszystkich pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu obserwowano stan zagrożenia trombozą pod postacią zwiększonego stężenia fibrynogenu oraz nadmierną aktywację płytek krwi, bardziej nasiloną w grupie pacjentów z hiperlipidemią.
Źródło:
Aktualności Neurologiczne; 2007, 7, 4; 263-269
1641-9227
2451-0696
Pojawia się w:
Aktualności Neurologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ryzyko powikłań krwotocznych związane ze stosowaniem selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny
Selective serotonin reuptake inhibitors related abnormal bleeding risk
Autorzy:
Pawełczyk, Tomasz
Rabe-Jabłońska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945699.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
adverse effects – haemorrhage
blood platelets
depresja
depression
inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
powikłania krwotoczne
płytki krwi
selective serotonin reuptake inhibitors
Opis:
There was a noticeable progress in psychopharmacotherapy of affective disorders in the past two decades. New drugs and drug’s classes were developed and introduced to daily psychiatric practice including selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI). They have proven to be effective in the treatment of depression in out- and inpatients and, in comparison with other antidepressants i.e. tricyclics, SSRIs seem to have fewer side effects and therefore have become more frequently recommended and widely prescribed by specialists and general practitioners. Despite better tolerability and safety, numerous case reports and observational studies have described an association between SSRIs and the risk of various bleeding disorders including ecchymoses, petechiae, gastrointestinal, genitourinary and intracranial bleeding as well as surgical hemorrhagic complications. Serotonin potentiates platelet aggregation and plays a crucial role in the early phase of platelet activation, called platelet shape change. SSRIs inhibit serotonin uptake from the blood to platelets and decrease its intracellular content, which leads to aggregation disturbances and ineffective primary hemostasis. The authors review the available literature akconcerning antidepressant related bleeding risk, describe the mechanism of that adverse effect, its probability, enumerate risk groups and provide some practical considerations about management of depressive patients at increased risk of hemorrhagic complications.
W ostatnim dwudziestoleciu nastąpił znaczny postęp w psychofarmakoterapii zaburzeń depresyjnych. Wynaleziono i wprowadzono do terapii nowe leki i grupy leków przeciwdepresyjnych, w tym selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny – SSRI, skuteczne w leczeniu depresji i, jak wynikało z przeprowadzonych badań, charakteryzujące się większym bezpieczeństwem w porównaniu z wcześniej stosowanymi preparatami, np. trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi – TLPD. Lepsza tolerancja i mniejsza liczba objawów niepożądanych sprawiły, że SSRI zaczęto często stosować zarówno w leczeniu szpitalnym, jak i ambulatoryjnym, przez specjalistów, a także przez lekarzy pracujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Już po wprowadzeniu ich na rynek pojawiły się liczne doniesienia kazuistyczne oraz badania obserwacyjne wiążące występowanie różnego rodzaju krwawień ze stosowaniem SSRI. Wśród powikłań krwotocznych opisywano drobne podbiegnięcia krwawe, wybroczyny, poważne krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego, krwawienia wewnątrzczaszkowe oraz wzmożone krwawienia podczas zabiegów operacyjnych. Serotonina jest jednym z promotorów agregacji płytek i odgrywa istotną rolę we wstępnej fazie aktywacji trombocytów – procesie nazywanym zmianą kształtu płytek. SSRI hamują wychwyt krążącej we krwi serotoniny i zmniejszają jej wewnątrzpłytkowe zasoby, co powoduje zaburzenia agregacji i upośledzenie pierwotnej hemostazy. Autorzy dokonali przeglądu dostępnego piśmiennictwa na temat ryzyka krwawień związanego ze stosowaniem SSRI, opisali mechanizm powstawania i prawdopodobieństwo jego wystąpienia, wyszczególnili grupy pacjentów o podwyższonym ryzyku krwawień oraz przedstawili praktyczne wskazówki odnośnie do postępowania z chorymi należącymi do grup ryzyka, którzy wymagają leczenia przeciwdepresyjnego.
Źródło:
Psychiatria i Psychologia Kliniczna; 2005, 5, 3; 151-158
1644-6313
2451-0645
Pojawia się w:
Psychiatria i Psychologia Kliniczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hemostaza – temat zawsze aktualny
Haemostasis – issue always up to date
Autorzy:
Pleban, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033885.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
clot
coagulation system
fibrinolysis
haemostasis
platelets
hemostaza
skrzep
układ krzepnięcia
fibrynoliza
płytki krwi
Opis:
Haemostasis is a set of processes with the aim to maintain blood in the liquid state in the vascular bed, and in the case of damage to the vessel – to prevent extravasation by clot formation (initially a platelet clot and then a fibrin clot). The main components of haemostasis include: platelets, vessel wall, plasma coagulation system, endogenous inhibitors of coagulation and fibrinolytic system. The stream of blood is also an important factor. Haemostasis is divided into two main phases: coagulation and fibrinolysis. These two phases take place simultaneously and remain in equilibrium. The prevalence of any of these processes is the result of the advantage of enzyme complex activity over the complex of the other process. In everyday practice, every physician encounters drugs that affect haemostasis. At the end of the article, the most commonly used anticoagulants and antiplatelet agents available in Poland are described with the mechanisms of their action. The effect of oral anticoagulants results from the inhibition of the transformation of vitamin K1 which is essential for the production of coagulation factors II, VII, IX and X. Acenocoumarol and warfarin are currently available in Poland. The group of new oral anticoagulants includes direct inhibitors of activated factor X: rivaroxaban, apixaban and dabigatran – a potent, competitive and reversible direct thrombin inhibitor. Anticoagulants which are used parenterally include unfractionated heparin, low molecular weight heparins and fondaparinux. Antiplatelet drugs can be divided into two groups based on the mechanism of action – drugs acting through the metabolism of arachidonic acid (aspirin) and acting on the platelet membrane receptors (ticlopidine, clopidogrel and prasugrel).
Hemostaza to zespół procesów mających na celu utrzymanie krwi w stanie płynnym w łożysku naczyniowym, a w przypadku uszkodzenia naczynia – zapobieganie wynaczynieniu poprzez utworzenie skrzepu (początkowo płytkowego, następnie fibrynowego). Spośród głównych elementów hemostazy należy wymienić płytki krwi, ścianę naczyń krwionośnych, osoczowy układ krzepnięcia, endogenne inhibitory krzepnięcia i układ fibrynolizy. Istotnym czynnikiem jest także strumień przepływającej krwi. Najczęściej hemostazę dzieli się na dwa główne etapy: krzepnięcie i fibrynolizę. Oba te procesy zachodzą jednocześnie i pozostają w równowadze. Dominacja któregoś z nich to rezultat przewagi aktywności kompleksu enzymatycznego nad aktywnością kompleksu drugiego procesu. W codziennej praktyce każdy lekarz spotyka się z lekami wpływającymi na hemostazę – na końcu artykułu omówiono więc najpowszechniej stosowane leki przeciwkrzepliwe i przeciwpłytkowe dostępne w Polsce oraz mechanizmy ich działania. Działanie doustnych leków przeciwkrzepliwych wynika z hamowania przemiany witaminy K1, niezbędnej do wytwarzania w organizmie człowieka czynników krzepnięcia: II, VII, IX i X. Obecnie dostępne są acenokumarol i warfaryna. W grupie nowych doustnych antykoagulantów znalazły się bezpośrednie inhibitory aktywnego czynnika X: rywaroksaban, apiksaban i dabigatran, który jest silnym, kompetycyjnym, odwracalnym, bezpośrednim inhibitorem trombiny. Antykoagulanty stosowane parenteralnie to heparyna niefrakcjonowana, heparyny drobnocząsteczkowe i fondaparynuks. Ze względu na mechanizm działania leki przeciwpłytkowe można podzielić na dwie grupy: leki działające przez metabolizm kwasu arachidonowego (kwas acetylosalicylowy) i działające na receptory błonowe płytek krwi (tiklopidyna, klopidogrel, prasugrel).
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2015, 11, 2; 166-176
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies