Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "planowanie przestrzenne, partycypacja społeczna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-19 z 19
    Tytuł:
    Regulamin udziału społeczenstwa w planowaniu przestrzennym
    The rules of citizen participation in spatial planning
    Autorzy:
    Szlachetko, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570310.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Metropolitalny
    Tematy:
    regulamin, udział społeczeństwa, planowanie przestrzenne, partycypacja społeczna
    Opis:
    Regulamin został opracowany w ramach projektu „Więcej dialogu w planowaniu przestrzennym” realizowanego przez Instytut Metropolitalny (www.im.edu.pl) i współfinansowanego ze środków Miasta Gdańska. Dotychczas zaprezentowane rozważania w przedmiocie konsultacyjnych form udziału społeczeństwa w planowaniu przestrzennym, zarówno w zakresie dyskusji publicznej, jak i konsultacji społecznych, znalazły odzwierciedlenie w projekcie uchwały. Ukazuje ona w jaki sposób można wykorzystywać potencjał rozwiązań wynikających z obowiązujących przepisów prawa, a zwłaszcza z przepisów u.p.z.p. oraz u.s.g.
    Źródło:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2015, 2(4)
    2353-7558
    Pojawia się w:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konsultacyjne formy udziału społeczenstwa w planowaniu przestrzennym
    Consultational forms of citizen participation in spatial planning
    Autorzy:
    Szlachetko, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570204.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Metropolitalny
    Tematy:
    formy, konsultacje,
    planowanie przestrzenne, partycypacja społeczna
    forms,
    public consultation
    spatial planning,
    social participation
    Opis:
    Planowanie przestrzenne jest ważne, tyle co skomplikowane. Ważne, gdyż jego rezultaty w dużej mierze przesądzają o jakości życia człowieka. W końcu zależy ono m.in. od lokalizacji obiektów infrastruktury technicznej czy społecznej. Skomplikowane, gdyż w ramach tego procesu ścierają się różne interesy i wartości, a organ planistyczny powinien je zważyć i w odpowiednim zakresie uwzględnić. Temu też służą takie instytucje prawne jak: (1) dyskusja publiczna, (2) konsultacje społeczne, o których mowa w niniejszym opracowaniu.
    Źródło:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2015, 2(4)
    2353-7558
    Pojawia się w:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego
    Autorzy:
    Wójcicki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023152.pdf
    Data publikacji:
    2018-07-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    zarządzanie terytorialne
    Opis:
    Partycypacja to wielowymiarowe zjawisko odnoszące się do różnych obszarów życia społecznego i gospodarczego. Dotyczyć może zarówno indywidualnych preferencji związanych z codziennymi wyborami jednostki, uczestnictwa w życiu społecznym wspólnoty, jak i zaangażowania jednostek w działania struktur oraz instytucji demokratycznego państwa. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie dyskusji na temat pojęcia partycypacji społecznej, zwłaszcza w kontekście relacji społeczeństwa ze sferą administracji publicznej. Wskazane zostały najważniejsze formy oraz zakres partycypacji społecznej. Szczególną uwagę poświęcono znaczeniu procesów uspołecznienia w planowaniu przestrzennym, które stanowi jeden z podstawowych elementów zarządzania terytorialnego w samorządzie lokalnym.
    Źródło:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2013, 24; 169-184
    2353-1428
    Pojawia się w:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Finansowanie społeczne jako nowe narzędzie partycypacji społecznej w gospodarce przestrzennej
    Autorzy:
    Sowada, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023346.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-16
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    crowdfunding
    finansowanie społecznościowe
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    zagospodarowanie przestrzenne
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie finansowania społecznościowego i jego wykorzystania w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie: czy finansowanie społecznościowe można uznać za nową formę partycypacji społecznej, która nawiązuje do tradycyjnych działań w tym zakresie, korzystając z zupełnie nowych narzędzi? W celu uzyskania odpowiedzi na tak sformułowane pytanie przeprowadzono analizę danych dotyczących polskich projektów finansowanych społecznościowo, które miały wpływ na planowanie i zagospodarowanie polskich jednostek osadniczych, oraz przeprowadzono pogłębione studium przypadku – warszawskiego projektu „Uratujmy Jazdów”. Wyniki badania pozwalają uznać przedmiotowe zjawisko za nową formę partycypacji społecznej, dając jednocześnie podstawy do rekomendacji w zakresie możliwości jej wykorzystania przez władze lokalne.
    Źródło:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2016, 34; 21-32
    2353-1428
    Pojawia się w:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The framework model of the social participation in the process of the local spatial planning
    Autorzy:
    Trębacz, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/115598.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    social participation
    local spatial planning
    partycypacja społeczna
    lokalne planowanie przestrzenne
    Opis:
    Different forms of planning and urban design works are used in the process of decision-making on the local level, starting with visions of development, through comprehensive or master plans, finishing with the implemented action plans. Also, various kinds of social participation can be used in the process in spatial planning. The method of participation depends on the range of willingness of the local authority to divide the power and include informing, consultation or placation up to real partnership and delegation of power to citizens. Each form of participation is appropriate for a different situation. Generally, the act of using a specific form of participation in the process of creation of urban design or a planning activity is advisable. This article presents the framework of the model of participation suitable for spatial planning process on the local level. That model would be based on common consensus about the utilization of space. The consensus should be worked out in support of disclosed social and economic interests of important stakeholders from different groups of the local society and the public community as well. It is established using feedback loops on the most important steps of work as a method of gaining the best solution.
    Źródło:
    Challenges of Modern Technology; 2017, 8, 2; 37-40
    2082-2863
    2353-4419
    Pojawia się w:
    Challenges of Modern Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partycypacja społeczności lokalnej w planowaniu przestrzennym (przykład gminy Dąbrowice)
    Local community participation in spatial planning (example municipalities Dąbrowice)
    Autorzy:
    Kikosicka, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965384.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    spatial planning
    social participation
    local community
    planowanie przestrzenne
    partycypacja społeczna
    społeczności lokalne
    Opis:
    Artykuł podejmuje problematykę partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego w naszym kraju na przykładzie gminy wiejskiej Dąbrowice. W artykule przedstawiono poziom wiedzy mieszkańców o procesie partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym małej gminy wiejskiej oraz stopień ich zaangażowania w ten proces. Autorka zaprezentowała także swoje rozważania dotyczące partycypacji społecznej i zmian w planowaniu przestrzennym w okresie transformacji systemowej w Polsce. W opracowaniu ustalono stopień znajomości planów wśród respondentów terenów wiejskich, a także scharakteryzowano osoby, zarówno biorące udział w procesie partycypacji, jak i osoby bierne.
    Spatial planning has an important impact on the lives and functioning of residents and municipal authorities. Spatial Development Act passed in 2003 meant that the main principal management space has the municipality and the planning process itself was largely a consequence of the consultation and social negotiations. Despite the list of statutorily guaranteed opportunities for public participation in the planning process shows that the people have a large range of options for participation in many stages of planning. However, the legacy of the previous regime and the mentality of the population makes people often become passive recipients of this process. Slightly more than half of the respondents believe that people do not have any impact on land use. It is a symptom of civil society in Polish conditions. residents often are not informed about same possibilities of participation in spatial planning. In addition, pre-experience transformation make people not interested planning issues.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2014, 16
    1508-1117
    2353-4826
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Programowanie rewitalizacji a proces zmiany miasta – z perspektywy doświadczeń w partycypacyjnym planowaniu zagospodarowania przestrzennego w wybranych polskich miastach
    Programming of revitalization and the process of change of a city – from a perspective of experience in participatory planning of spatial management in selected polish cities
    Autorzy:
    Mliczyńska-Hajda, Dagmara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857897.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    urban planning
    city
    revitalization
    public participation
    urbanistyka
    miasto
    rewitalizacja
    planowanie przestrzenne
    partycypacja społeczna
    Opis:
    Rewitalizacja jako metoda interwencji w zdegradowanych dzielnicach miast lokuje się z trudem w arsenale metodycznym planowania zagospodarowania przestrzennego. Trafia przez to najczęściej do kategorii „instrument naprawczy”, reaktywny. Oczekuje się, że program rewitalizacji wyzwoli te spośród endogenicznych zasobów, które zdołają zniwelować skutki degradacji społeczno-gospodarczej i zmienią tylko tę część miasta, hamując niekorzystny bieg rzeczy. Artykuł przedstawia obserwacje i wnioski z partycypacyjnego programowania procesów rewitalizacji w dwóch polskich miastach, podjętych i przeprowadzonych z uwzględnieniem wywołania zmiany przestrzennego zagospodarowania w skali szerszej, wykraczającej poza postulat przywrócenia status quo i naprawy zniekształconych relacji funkcjonalno-przestrzennych.
    Revitalization, as a method of intervention in deprived urban neighborhoods, hardly places itself in the arsenal of land-use planning methodology. Thereby it gets, mostly, to the category: instrument of repair, reactive. It is expected that the program of revitalization will trigger those of the endogenous resources that manage to overcome the effects of socio-economic degradation, and will change only that deprived part of the city, suppressing unfavorable course of things. The paper presents the observations and conclusions of the participatory programming of revitalization in two Polish cities that had been undertaken and carried out with regard to achieve change in land use of broader scale, beyond the requirement to restore the status quo and repair distorted functional and spatial relationships.
    Źródło:
    Studia Miejskie; 2013, 12; 119-134
    2543-5302
    2082-4793
    Pojawia się w:
    Studia Miejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział społeczności lokalnej w rozwoju ziem górskich
    The participation of local community in the mountain lands development
    Autorzy:
    Gonda-Soroczynska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61272.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    zagospodarowanie ziem gorskich
    lad przestrzenny
    planowanie przestrzenne
    partycypacja spoleczna
    spolecznosc lokalna
    Opis:
    W opracowaniu omówiono udział społeczności lokalnej w rozwiązywaniu współczesnych problemów ziem górskich. Partycypacja społeczna to ważny proces demokratyczny. Odgrywa ona istotną rolę w rozwiązywaniu współczesnych problemów rozwoju nie tylko ziem górskich, ale i podgórskich, nizinnych, nadmorskich. Problematyka ta została przedstawiona na podstawie przykładu Ziemi Lądeckiej, a zwłaszcza małego miasta Lądek Zdrój, siedziby gminy (6140 stałych mieszkańców). Miejscowość położona jest na Ziemi Kłodzkiej, na wysokości 440–480 m n.p.m., pomiędzy Górami Złotymi a Krowiarkami, w dolinie rzeki Białej Lądeckiej. Teren przynależy geograficznie do Sudetów Południowo- Wschodnich. W demokratycznym kraju, jakim jest Polska w szczególny sposób winno zwracać się uwagę na udział społeczeństwa w kształtowaniu i pielęgnowaniu przestrzeni, dbałość o ład przestrzenny. Tylko przy aktywnym udziale społeczności lokalnych właściwie mogą być rozwiązywane określone problemy przestrzenne związane z rozwojem miast i wsi, ich odnową, rewaloryzacją i rewitalizacją. Wdrażając zrównoważony rozwój do planowania i gospodarowania przestrzenią jakże istotne są formy aktywności społecznej. Przedmiotem analizy były również mechanizmy partycypacji społecznej jako narzędzia zarządzania, czynnik pewności tak ważny przy podejmowaniu każdego nowego przedsięwzięcia. Wskazano trzy pola tworzenia możliwości i rozwijania partycypacji społecznej (dostęp do informacji; udział w procesie podejmowania decyzji; dostęp do środków prawnych i administracyjnych). Przedstawiono aktywny udział społeczności lokalnych w konsultacjach społecznych stanowiących klucz pozytywnych przemian w przestrzeni. Zwrócono również uwagę na jej słabości, wdrażając zrównoważony rozwój do planowania i gospodarowania przestrzenią. Skrótowo wskazano rozwiązania dotyczące partycypacji społecznej stosowane w tzw. „starych krajach UE”. Na szczególną uwagę zasługuje instytucja mediatora społecznego, chroniąca przed konfliktami pomiędzy uczestnikami dyskusji dotyczących zagospodarowania, organizacji w przestrzeni. Mówiąc o partycypacji społecznej, należy zwrócić uwagę na podstawowe uwarunkowania rozwoju przestrzeni, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, tak by już od samego początku procesu planistycznego wszystko właściwie ułożyć, uporządkować, zaplanować, ku zadowoleniu społeczności lokalnych.
    In the study there has been discussed the participation of local community in solving contemporary problems of mountain lands. Public participation is an important democratic process. It plays an important part in solving the contemporary development problems not only of mountain lands but also of submontane, lowland, seaside ones. The issues have been presented on the basis of the example of Lądek Lands, especially a small town of Lądek Zdrój, the commune seat (6140 permanent inhabitants). The town is located on the Kłodzko Lands, at the altitude of 440-480 metres above sea level, between the Golden Mountains and Krowiarki in the valley of Biała Lądecka river. Geographically the land is affiliated to the South-East Sudeten. In the democratic country, as Poland is, a particular attention should be paid to the community participation in forming and cultivating the space, care for spatial order. Certain local spatial problems connected with town and village development, their renewal, restoration and revitalization may be solved only with the active participation of local communities. While implementing balanced development to planning and spatial management very important are the forms of social activity. The subject of analysis were also the mechanisms of social participation as the management tool, the factor of certainty so important in undertaking every new project. Three fields of creating possibilities and developing social participation (information access, participation in the process of decision making, access to legal and administrative measures) were presented. Active participation of local communities in social consultations being the key of positive changes in space was presented. A special attention was paid to its weakness, while implementing balanced development to planning and spatial management. Some solutions applying to social participation used in so called “old EU countries" were briefly pointed out. A special attention deserves the institution of social mediator, protecting against the conflicts between the participants of the discussion concerning management, organization of the space. While talking about social participation one should pay attention to basic determinants of spatial development, both external and internal, so as from the very beginning of the planning process everything would be properly arranged, put in order, planned, to the satisfaction of local communities.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola jednostek pomocniczych gminy w procesie planowania i zagospodarowania przestrzennego
    The role of communal auxiliary units in the process of spatial planning
    Autorzy:
    Ważny, Karol
    Maciaszek, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973559.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Metropolitalny
    Tematy:
    planowanie przestrzenne,
    jednostki pomocnicze gminy, partycypacja społeczna
    spatial planning,
    local auxiliary units,
    social participation
    Opis:
    Zasadą, która wyznacza charakter administracji publicznej w Polsce jest zasada decentralizacji. Zgodnie z nią większość zadań administracji publicznej powinna być przekazywana na szczebel lokalny, któremu nada się samodzielność w wykonywaniu zadań publicznych. Zasada ta jest wprost wyrażona w art. 15 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (dalej: Konstytucja RP), lecz nabiera ona szczególnego znaczenia, kiedy weźmie się pod uwagę fakt, że w art. 163 Konstytucji RP zawarto domniemanie kompetencji w zakresie wykonywania zadań publicznych dla samorządu terytorialnego. Samorząd terytorialny (na każdym szczeblu) jest korporacją prawa publicznego, która obligatoryjnie zrzesza mieszkańców. Oznacza to, że istotą decentralizacji administracji publicznej jest przybliżenie i podporządkowanie administracji obywatelom, które może być ograniczane tylko potrzebą ochrony dobra wspólnego i udzielaniem pomocy poszczególnym jednostkom. (…)
    Land use planning is one of main the public tasks performed at the level of local government. This process is comprehensively regulated by the polish law in the Spatial Planning and Land Use Act of 27th March 2003. It determines which entities are involved in the procedure of land use planning. What seems to be controversial in this area is the possibility of including organs of communal auxilliary units into the process of spatial planning. The judgements of polish provincial administrative courts and administrative supervisory organs definitely show that public authorities can act only on the basis of law, and therefore that the participation of any administrative organ in this process must have a clear statutory basis. The Spatial Planning and Land Use Act does not contain any relevant regulation in this area. On the other hand, a teleological and functional interpretation of this law could indicate that local auxiliary units – which are formal unions of the inhabitants of these units, without legal personality, but largely having a social character – do not need to have a clear legal basis to take part in the land use planning process because they represent a form of social participation, allowing citizens to express their opinion on the development of their immediate surroundings. This cannot be seen as a performance of public duties with the use of administrative governance
    Źródło:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2015, 2(4)
    2353-7558
    Pojawia się w:
    Metropolitan. Przegląd Naukowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partycypacja społeczna jako narzędzie planowania rozwoju miasta
    Social Participation as a Tool in Urban Planning
    Autorzy:
    Guranowska-Gruszecka, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1523590.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    metropolia
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    sprawiedliwość społeczna
    dobro wspólne
    metropolis
    social participation
    urban planning
    social justice
    common good
    Opis:
    Wzmożona partycypacja społeczna staje się w ostatnich kilku latach zjawiskiem powszechnym w dużych, szybko rozwijających się polskich miastach, nasilając się w sytuacjach dyskursów końcowych o planach miejscowych, gotowych do uchwalenie przez władze samorządowe, w pełni uzgodnionych i pozytywnie zaopiniowanych w toku procesu planowania przestrzennego przez wszystkie instytucje branżowe. W artykule podjęto analizę zmierzającą do wyjaśnienia: -- z jakich powodów opracowania planistyczne będące narzędziem ładu przestrzennego są poddawane ostrej krytyce na forum publicznym przez niektóre nowe, tworzące się stowarzyszenia, broniące interesów niektórych grup mieszkańców; -- czy zjawisko takiej partycypacji społecznej stojącej w opozycji do ekspansji rozwojowej miast jest zjawiskiem nowym, czy standardowym, powtarzającym się w historii; -- czy słusznym są żądania społeczne w kontekście bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz prawa do miasta, czyli do przestrzeni wspólnych w świetle podstawowych zasad demokratycznych; -- jak osiągnąć pozytywne skutki partycypacji społecznej dającej nadzieję na zadowolenie większości społeczności miejskiej z efektów rozwoju gospodarczego popartego rozwojem funkcjonalno- -przestrzennym miasta; jakie jeszcze elementy tego rozwoju będą potrzebne współcześnie. Wnioski stanowić będą odpowiedź na pytanie zarysowane w tytule artykułu, a mianowicie czy można partycypację społeczną tak ukierunkować, by stała się rzeczywistym narzędziem w planowaniu przestrzennym zmierzającym do zrównoważonego rozwoju. W podsumowaniu sugerowane będzie wdrożenie teorii zrównoważonej partycypacji społecznej jako narzędzia harmonijnego rozwoju wzrastających metropolii.
    Social participation is getting more popular in the last years in big, fastly developing cities. Urban movements, that recently emerged in the biggest Polish cities, are constituted on the term of social participation. The term is becoming therefore more important for local politics, for instance in creating processes of local spatial management plans. The article’s aim is to answer following questions: -- why spatial plans are often criticized by public opinion and NGOs? -- what is the relation between social participation and urban development? -- how “the right to the city” is represented by Polish ways of social participation? -- how to achieve positive effects of social participation? The article concludes with propositions for social participation in sustainable development of urban areas, basing on practical and theoretical examples.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2018, 61(4) Architektura; 5-17
    2353-2688
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym w europejskim programie wspólnotowym URBACT
    Public participation in urban planning in European Community programme URBACT
    Autorzy:
    Hanzl, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87931.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    planowanie przestrzenne
    partycypacja społeczna
    programy wspólnotowe
    program URBACT
    spatial planning
    social participation
    Community programs
    URBACT program
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest prezentacja wybranych działań podejmowanych w ramach programu URBACT. Przedstawiono przykłady, których problematyka koncentrowała się na zagadnieniach uczestnictwa społecznego w kształtowaniu przestrzeni miejskiej. W artykule wykorzystano materiały dostępne w witrynie internetowej programu URBACT (http://urbact.eu), w tym w szczególności materiały podsumowujące doświadczenia projektów: PARTECIPANDO, UDIEX – UDIEX ALEP, raport URBACT CCTWG, a także materiały dostępne w witrynach internetowych instytucji prowadzących poszczególne projekty. Dla prezentacji i oceny wybranych projektów wykorzystano aparat pojęciowy zaczerpnięty z teorii planowania komunikacyjnego (Healey 1997), a także z opracowania Innes J.E., Booher D.E. (2000).
    URBACT was set up in 2003 as a Community Initiative programme – a platform of exchange of experience between the cities of European Union concerning the integrated development of cities. In October 2007 the European Commission accepted the URBACT II Operational Programme for 2007-2013. The URBACT I initiatives focused on social cohesion within deprived areas of the cities. The networks composed of cities, government representatives, NGOs and local universities and research institutes fostered exchange of good practises and creation of common and accessible for other European urban practitioners base of knowledge. The integrated approach to tranformation of urban areas including the local specific and the practical experience of other centers had been worked out. The issues of citizens participation and social exclusion were one of the essential thematic area of URBACT city networks: Young Citizens Project, Partners 4 Action, MED-INT, CITIZ@MOVE, REGENERA , SECURCITY and Young People – from Exclusion to Inclusion. The paper refers to the experience of former programme editions (URBAN PP (pilot projects), URBAN I, URBAN II and URBACT I), concentrating on the examples of citizens participation in the local authorities activities which concerned the issues of shaping of city space. The few methods are described in details: le contract de quartier which was applied in Bruxell, the consultations to General Urban Distribution Plan - Cardedeu (Barcelona region, Spain), the citizens participation in General Plan of Urban Arrangement - Sewill, the Participatory Budget - Sewill, the rehabilitation of modernist housing estates – Rome, and planning workshops techniques: Planning for Real, Pattern Language, Action Planning. The conclusions include a list of the most popular participatory techniques used in the cities of PARTECIPANDO network.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 10; 568-578
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena stanu partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym w Polsce
    Assessment of the state of social participation in spatial planning at the local level in Poland
    Autorzy:
    Mikołajczyk, Tomasz
    Leśniewska-Napierała, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11541861.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    konsultacje społeczne
    interesariusze
    Polska
    social participation
    spatial planning
    social consultations
    stakeholders
    Polska
    Opis:
    Partycypacja oznacza uczestnictwo jednostki przy podejmowaniu dotyczących jej bezpośrednio decyzji. Stanowi ona przedmiot rozważań naukowych ze względu na swoją wieloaspektowość. Poprzez partycypację społeczną rozumieć można udział mieszkańców i innych interesariuszy w formalnych i nieformalnych procesach samoorganizacji, zmierzających do polepszenia warunków życia i funkcjonowania w ramach społeczności lokalnej. Partycypacja bywa porównywana do partnerstwa samorządu gminnego z mieszkańcami, ukierunkowanego na realizację działań przyczyniających się do rozwoju lokalnego. Po roku 1989, gdy samorządy terytorialne w Polsce ponownie się odrodziły, udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji zaczął odgrywać ważną rolę. Uczestnictwo to polegało początkowo jedynie na wyborze swoich przedstawicieli do władz. Jednak wraz z upływem czasu zauważyć można zwiększające się zainteresowanie sprawami lokalnymi. Partycypacja społeczna stanowić może duże wyzwanie dla władz. Jej zaplanowanie, a następnie organizacja nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty. Mimo to dobrze przeprowadzony proces partycypacji może spowodować, że interesariusze będą mieli poczucie uczestniczenia w wypracowaniu danego rozwiązania. Różnorodność problemów i konfliktów występujących w gminach nie pozwala na jednoznaczne wskazanie zasad partycypacji. Każdy przedmiot poddawany konsultacjom jest w istocie nowym doświadczeniem, dlatego ramy partycypacji nie są i nie powinny być ściśle określone. Głównym celem artykułu jest ocena stanu wykorzystania narzędzi partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym w wybranych gminach w Polsce. Zakres przestrzenny badań stanowi 20 gmin różnego typu, które w latach 2018–2021 brały udział w unijnym projekcie „Rozwinięcie zasobów ludzkich i rzeczowych do prowadzenia procesu pogłębionych konsultacji i monitoringu społecznego w obszarze zagospodarowania i planowania przestrzennego w 20 gminach z terenu całej Polski”. Na potrzeby niniejszego opracowania użyto następujących metod badawczych: a) analiza danych zastanych polegająca na analizie dokumentacji projektowej, b) pogłębione wywiady indywidualne (IDI) z ekspertami w dziedzinie partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym oraz pracownikami urzędów badanych gmin. Zaprezentowane w artykule wyniki badań mogą stanowić punkt wyjścia do szerszej dyskusji na temat roli i potrzeby partycypacji społecznej we współczesnym planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym w Polsce. Z przeprowadzonych badań wynika, że partycypacja społeczna w Polsce ulega przemianom. Urzędnicy i władze zauważają, że społeczności lokalne zaczynają w coraz większym stopniu interesować się planowaniem przestrzennym, wskutek czego konieczne jest zapewnienie prawidłowego prowadzenia partycypacji społecznej. Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym powinna być częścią ciągłego dialogu między władzami a mieszkańcami. Angażowanie interesariuszy w kwestie związane z przestrzenią nie powinno być ograniczane do podstawowych konsultacji. Planowanie przestrzenne ma wpływ na otoczenie, a podjęte decyzje planistyczne mogą oddziaływać na warunki i jakość życia mieszkańców.
    Participation means the attendance of an individual in making decisions that affect him/her directly. It is a subject of scientific considerations due to its multi-aspect nature. Social participation can be understood as the participation of residents and other stakeholders in formal and informal self-organisation processes aimed at improving living conditions and the functioning within the local community. Participation is sometimes compared to the partnership of the commune self-government with the inhabitants, and its objective is the implementation of activities contributing to local development. After 1989, when local self-governments revived in Poland, public participation in decision-making began to play an important role. Initially, this participation consisted only in the election of its representatives for the authorities. However, with the passage of time, an increasing interest in local matters could be noticed. Social participation can be a great challenge for the authorities. Planning it and then organising it may not always bring the expected results. Nevertheless, a well-conducted participation process can make stakeholders feel involved in developing a given solution. The variety of problems and conflicts occurring in communes does not allow for a clear indication of the rules of participation. Each subject to consultation is, in fact, a new experience; therefore, the framework for participation is not and should not be strictly defined. The main purpose of this article is to assess the state of social participation tools usage in spatial planning in selected communes in Poland. The spatial scope of the research consists of 20 municipalities of various types, which between 2018 and 2021 took part in the EU project titled ‟The Development of Human and Material Resources for Conducting the Process of In-Depth Consultations and Social Monitoring in the Area of Spatial Development and Planning in Twenty Communes in Poland”. For the purposes of this study, the following research methods were used: a) an analysis of the existing data consisting in the analysis of project documentation; and b) in-depth individual interviews (IDI) with experts in the field of social participation in spatial planning and with employees of offices of the surveyed communes. The research results presented in the article may constitute a starting point for a wider discussion on the role of – and the need for – social participation in contemporary spatial planning at the local level in Poland. The conducted research shows that social participation in Poland is changing. Officials and authorities notice that local communities are becoming more and more interested in spatial planning, which makes it necessary to ensure proper social participation. Public participation in spatial planning should be a part of a continuous dialogue between authorities and residents. Stakeholder involvement in spatial issues should not be limited to basic consultations. Spatial planning has an impact on the surroundings, and the planning decisions made on this basis can affect the conditions and quality of life of residents.
    Źródło:
    Space – Society – Economy; 2022, 33; 41-64
    1733-3180
    2451-3547
    Pojawia się w:
    Space – Society – Economy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Public participation in planning in the Egyptian context
    Autorzy:
    Aboelnaga, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/115794.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    public participation
    spatial planning
    regional disparities
    implementation
    Egypt
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    dysproporcje regionalne
    implementacja
    Egipt
    Opis:
    Public participation is a critical aspect in the planning, also spatial planning. Its role is changing dramatically as it is present not only in social development but also tackles issues connected with cultural, educational. The most important element in participation is the will to do it – to engage in the process of planning the of life, of new urban communities, and how it is taking place in the planning process at different levels/ scales. There is a need to strengthen the public participation in the Egyptian context. Consequently, there are many cases in public participation related to the different levels (metropolitan, city, action area), connected to urban issues, besides, the sectoral issues related to economic development and societal needs. Thus, there is still a gap between existing national policies and their implementation at local level. The important question is how to achieve the local needs with strategies prepared on upper-level agencies. The main problem, in addition to the environmental issues is the regional disparities, poverty illustrated by low human development index. The research aim is to determine general framework and rules of citizen participation in Egypt by illustrating many cases from Egyptian context, and to examine the process and assess their effectiveness and the paper will end with the policy changes.
    Źródło:
    Challenges of Modern Technology; 2017, 8, 2; 31-36
    2082-2863
    2353-4419
    Pojawia się w:
    Challenges of Modern Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tearing the space apart. Responsible participation or self-serving participation
    Rozdzieranie przestrzeni. Partycypacyjna odpowiedzialność czy partycypacyjna prywata
    Autorzy:
    Barełkowski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034252.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    spatial planning
    urban design
    social participation
    planning procedures
    activism
    planowanie przestrzenne
    projektowanie urbanistyczne
    partycypacja społeczna
    procedury planistyczne
    aktywizm
    Opis:
    Participation in spatial planning has specific origins rooted in the ideology that in the past was responsible for inhuman actions and large-scale social manipulations. This article is an account onparticipation, written in the context of over twenty years of experience in actively introducing participatory techniques into various planning procedures. The original assumptions about making spatial planning a matter of importance to local communities had to collide with the reality determined both by the authorities and by individual and collective interests. The attempt to reorient the paradigm of social participation is aimed at preserving many of its positive features.
    Partycypacja w planowaniu przestrzennym ma specyficzne korzenie utkwione w ideologii, która w przeszłości odpowiadała za nieludzkie działania i społeczne manipulacje wielkiej skali. Artykuł ten jest rozrachunkiem z partycypacją, spisanym w kontekście ponad dwudziestu lat doświadczeń w aktywnym wprowadzaniu technik partycypacyjnych do różnych procedur planistycznych. Pierwotne założenia o uczynieniu planowania przestrzennego sprawą ważną dla lokalnych społeczności musiały zderzyć się z rzeczywistością zarówno determinowaną przez władzę, jak i przez indywidualne i zbiorowe interesy. Podjęta tu próba reorientacji paradygmatu partycypacji społecznej ma na celu zachowanie wielu jej pozytywnych cech.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2021, 45; 77-108
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partycypacja społeczna w kontekście budowy trasy średnicowej w Opolu
    Autorzy:
    Kurek, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1024149.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    partycypacja społeczna
    konsultacje społeczne
    planowanie przestrzenne
    trasa średnicowa
    Opole
    social participation
    social consultations
    spatial planning
    cross-city route
    Opis:
    Autor artykułu postawił sobie za cel opisanie przebiegu konfliktu przestrzennego oraz analizę procesu partycypacji społecznej w kontekście planowanej budowy trasy średnicowej przebiegającej przez wyspę Pasiekę w Opolu. Posługując się metodą studium przypadku podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytania: czy władze samorządowe zastosowały „dobre praktyki” postulowane przez organizacje pozarządowe oraz jaką rolę odegrał w nich ruch miejski.
    This article aims to describe and analyse the process of spatial conflict and social participation in the context of the planned construction of the cross-city route running through Pasieka Island in Opole. By applying the case study method, an attempt was made to find the answers to the following questions: were the so-called good practices postulated by non-governmental organisations applied and what role was played by an urban movement?
    Źródło:
    Konwersatorium Wiedzy o Mieście; 2019, 32, 4; 107-120
    2543-9421
    2544-1221
    Pojawia się w:
    Konwersatorium Wiedzy o Mieście
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie geoankiety jako narzędzia konsultacji społecznych w procesie planowania przestrzennego w aglomeracji poznańskiej
    The use of geo-questionnaire as a public consultation tool in the process of urban planning in Poznań Agglomeration
    Autorzy:
    Bąkowska, E.
    Kaczmarek, T.
    Mikuła, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/346137.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
    Tematy:
    partycypacyjne systemy informacji geograficznej
    geoankieta
    partycypacja społeczna
    planowanie przestrzenne
    Public Participatory GIS
    geo-questionnaire
    public participation
    urban planning
    Opis:
    W obliczu złożoności gospodarki przestrzennej a także samego procesu planowania przestrzennego, konieczne jest poszukiwanie rozwiązań pozwalających na usprawnienie i zwiększenie przejrzystości procesów planistycznych. Określając potencjał narzędzi internetowych opartych na systemach geoinformacyjnych, autorzy artykułu przedstawili możliwości zastosowania geoankiety jako narzędzia wspierającego partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym – zarówno w jej ustawowych, jak i pozaustawowych formach. W niniejszym artykule zaprezentowano sześć zastosowań geoankiety w Poznaniu i gminach podmiejskich, realizowanych w latach 2015-2016. Zwrócono uwagę na silne i słabe strony wdrażania narzędzi e-partycypacji w jednostkach samorządu terytorialnego oraz na możliwości i ograniczenia w tym zakresie z punktu widzenia praktyki planistycznej.
    In the face of the complexity of urban planning, it is necessary to search for solutions improving and increasing transparency of planning processes. Defining the potential of online tools based on Geographic Information Systems (GIS), the authors of the paper presented the geo-questionnaire as a tool supporting public participation in urban planning – both in the statutory and non-statutory forms. In the paper six geo-questionnaire implementations carried out in the years 2015-2016 in Poznań and its metropolitan area have been analyzed, highlighting the strengths and weaknesses of the implementation of e-participation tools and the opportunities and limitations in the point of view of planning practices.
    Źródło:
    Roczniki Geomatyki; 2017, 15, 2(77); 147-158
    1731-5522
    2449-8963
    Pojawia się w:
    Roczniki Geomatyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uspołecznienie procesu planowania przestrzennego na przykładzie miasta Poznania
    Participatory spatial planning process on the example of Poznań City
    Autorzy:
    Kaczmarek, Tomasz
    Wójcicki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694044.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    sustainable development
    spatial planning
    public participation
    public consultations
    Polish cities
    City of Poznań
    rozwój zrównoważony
    planowanie przestrzenne
    partycypacja społeczna
    konsultacje społeczne
    polskie miasta
    Opis:
    In the last several years a new approach to city management can be observed in Polish cities, and it takes into account elements of public participation (participatory governance). New, often non-statutory forms of the participation and representation of citizens are also being introduced into the decision-making process relating to spatial planning. The purpose of this article is to show the current state of the socialization of the local planning process in Poland. The article tries to answer the question of how to strike a balance between the specialized knowledge of the planners and the contribution that inhabitants bring to the process. Taking the example of Poznań City, the existing forms of public consultations and their impact on the content of planning documents were evaluated. To achieve this goal, the results of participants’ observations during the public consultations and their surveys were used. A diverse activity of the city inhabitants was observed, depending on the type of local development plans and interests, often of particular residents and their representative social organizations. The need to improve the decision-making process in urban planning was highlighted, taking into account alongside the traditional the new forms and tools of social participation (e.g. public participatory GIS ). Their use will increase the range of consultations and inclusion of so far under-representedgroups of residents of the City.
    Efektem liberalizacji gospodarki przestrzennej w Polsce jest pojawianie się konfliktów przestrzennych na obszarach podlegających intensywnym procesom urbanizacji, szczególnie w dużych miastach. Towarzyszy temu wzrost świadomości i aktywności społecznej w zakresie zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Według Davida Harveya („Bunt miast, prawo do miasta i miejska rewolucja”, 2012) „prawo do miasta” oznacza nie tylko prawo dostępu do jego zasobów i dobrego miejskiego życia w najróżniejszych jego aspektach, lecz także możliwość decydowania przez mieszkańców o tym, co w ich mieście się dzieje i w jakim kierunku się ono rozwija. Od kilku lat w polskich miastach daje się zauważyć nowe podejście do zarządzania, uwzględniające elementy realizacji ww. prawa poprzez dialog społeczny (participatory governance). Nowe, często pozaustawowe formy uczestnictwa mieszkańców i ich reprezentacji wprowadzane są także do procesu decyzyjnego, jakim jest planowanie przestrzenne. Celem artykułu jest przedstawienie stanu uspołecznienia procesu lokalnego planowania przestrzennego w Polsce. W artykule podejmuje się próbę odpowiedzi na pytanie: Jak osiągnąć równowagę miedzy specjalistyczną wiedzą planistów a wkładem, jaki wnoszą do procesu planistycznego mieszkańcy? Na przykładzie Poznania ocenie poddano dotychczasowe formy konsultacji społecznych oraz ich wpływ na treść dokumentów planistycznych, a tym samym kształtowanie przestrzeni miejskiej. Aby osiągnąć zakładany cel, wykorzystano wyniki obserwacji uczestniczącej w trakcie konsultacji społecznych, badania ankietowe ich uczestników oraz mieszkańców obszarów objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Zwrócono uwagę na potrzebę doskonalenia procesu decyzyjnego w miejskim planowaniu przestrzennym, uwzględniającego obok tradycyjnych także nowe formy i narzędzia partycypacji społecznej (m.in. participatory public GIS).
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 1; 219-236
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział społeczności w procedurze planowania przestrzennego
    Community participation in spatial planning procedure
    Autorzy:
    Ociepa-Kubicka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297514.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    planowanie przestrzenne
    partycypacja społeczna w planowaniu
    zasada zrównoważonego rozwoju
    ład przestrzenny
    spatial planning
    public participation in spatial planning
    principle of sustainable development
    spatial order
    Opis:
    W artykule przeanalizowano przepisy prawne dotyczące planowania przestrzennego pod kątem uwzględnienia w nich problematyki udziału społeczeństwa w tym procesie. Następnie przedstawiono wyniki ankiety na temat świadomości społeczeństwa o przysługujących mu prawach udziału w procesie miejscowego planowania oraz zaangażowania obywateli w sprawy związane z zagospodarowaniem terenu miejsca zamieszkania. Analiza wyników ankiet wskazuje, że społeczeństwo jest zainteresowane zagospodarowaniem terenu zamieszkania, ale na ogół nie bierze udziału w procedurze planowania. Świadczy o tym fakt, że bardzo mały odsetek obywateli kiedykolwiek składał uwagi, wnioski bądź brał udział w dyskusji publicznej nad projektami dokumentów planistycznych. Brak aktywności społecznej spowodowany jest przede wszystkim niedostatecznym stanem wiedzy społeczeństwa na temat ważności i procedury planowania przestrzennego. Większość badanych nie ma świadomości wpływu na ustalenia planów, a tym samym możliwości partycypacji w decyzjach dotyczących zagospodarowania terenu. Przyczyną bierności jest również niedostateczne informowanie społeczeństwa przez lokalne władze o pracach planistycznych.
    The following paper analyzes the legal regulations which refer to spatial planning in order to take the issues of public participation in the planning process into account. There are presented the results of a survey on society awareness about their rights within the participation in the local planning and citizen involvement in these matters related to the place where the person lives. The analysis of survey results indicates that the public is interested in development of the area within their residence, however, in general, the community does not participate in the planning procedure. It is evidenced by the fact that a very small percentage of people ever made any comments, conclusions or took part in a public discussion on the project of planning documents. The lack of social activity is caused mainly by insufficient knowledge of the society about the importance and procedure planning. Most of the respondents are not aware of the impact on the findings of plans, and thus on the opportunity of participation in decisions regarding the land usage. The reason for inactivity is also connected with insufficient information given to the public by the local authorities about the planning work.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2015, 18, 4; 471-481
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja prawa do miasta a uprawnienia i obowiązki mieszkańców w procesie planowania przestrzennego
    The right to the city concept – rights and responsibilities of the citizens in spatial planning
    Autorzy:
    Olejnik, T.
    Terlega, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40775.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    miasta
    przestrzen miejska
    przestrzen publiczna
    planowanie przestrzenne
    partycypacja spoleczna
    prawo do miasta
    plany miejscowe
    city
    urban space
    public space
    spatial management
    public participation
    local plan
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2018, 17, 1
    1644-0633
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-19 z 19

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies