Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "places of memory" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Проєкт "Місця памяті української дипломатії" як енциклопедичне джерело
The Places of Memory of Ukrainian Diplomacy project as an encyclopedic work
Autorzy:
Matiash, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056448.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of Encyclopedic Research
Tematy:
Places of Memory of Ukrainian Diplomacy
Ukrainian diplomacy
encyclopedic dictionary
“Місця пам’яті української дипломатії”
українська дипломатія
енциклопедичний довідник
Opis:
Статтю присвячено століттю встановлення дипломатичних відносин між Україною та зарубіжними державами, культурні й наукові заходи зі святкування якого відбулися впродовж 2017-2021 рр. Вони сприяли як налагодженню контактів між представниками науки і культури України та інших країн, так і дослідженню різноманітних питань, збільшуючи обсяг знань про історію української дипломатії. Одним з елементів цього процесу стало маркування в інших країнах знакових місць меморіальними дошками, що унаочнюють історичні дипломатичні зв'язки України з цими державами. Колективна робота з їх виявлення посприяла накопиченню чималої кількості важливої інформації, яку вирішили оприлюднити у вигляді енциклопедичного довідника "Місця пам'яті української дипломатії" (нині укладається). У цій статті описано його значення в контексті висвітлення історії української дипломатії, зокрема виявляючи зародження тісних дипломатичних відносин з іншими державами, що відбувалося в буремний період 1917-1921 рр.
The article is dedicated to the 100th anniversary of the establishment of diplomatic relations between Ukraine and foreign countries. On this occasion, cultural and scientific events took place during 2017-2021. Contacts between figures of science and culture of Ukraine and others were promoted with these events. And another profit from them is the study of various issues increasing knowledge about the history of Ukrainian diplomacy. One of the elements of this process was the symbolic marking with memorial plaques in other countries, which make Ukraine’s historical diplomatic ties with them. Team work aimed to study the symbolic marks of Ukrainian diplomacy has contributed to the accumulation of a lot of important information. That’s why the idea appeared to build the encyclopedic work – Places of Memory of Ukrainian Diplomacy (currently being compiled). This article describes the significance of this encyclopedic dictionary in the context of covering the history of Ukrainian diplomacy, in particular showing the formation of close diplomatic relations with other states, which took place during the turbulent period of 1917-1921.
Źródło:
Енциклопедичний вісник України; 2021, 13; 9-20
2706-9990
2707-000X
Pojawia się w:
Енциклопедичний вісник України
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What Is (Not) Told: Memory and the Rhetoric of Silence in Domnica Radulescu’s Country of Red Azaleas as an American Émigré Novel
Autorzy:
Koval, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1196062.pdf
Data publikacji:
2020-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
milczenie
pamięć traumy
zapomnienie
pamięć miejsc
przekaz pamięci
sensescape
silence
traumatic memory
forgetting
memory of places
memory transmission
Opis:
The essay discusses rhetoric and multiple functions of silence as a means of remembering and forgetting in Domnica Radulescu’s novel Country of Red Azaleas as a typical example of exile fiction. Silence in the novel is presented as a blocker of traumatic memory transmission and expresses the untranslatability of trauma. Silence also becomes constitutive in the formation of characters’ new identity based on forgetting. The essay analyzes other forms of non-verbal/silent memory, such as memory of places and sensory memories and emphasizes their social and political dimension.
Tematem artykułu jest retoryka i różnorakie funkcje milczenia jako instrumentu pamiętania i zapominania w powieści Domnicy Radulescu pod tytułem Kraina czerwonych azalii, która jest typowym przykładem prozy emigracyjnej. W powieści milczenie zapobiega przenoszeniu się pamięci traumy oraz wyraża niemożliwość jej przekazywania. Ponadto odgrywa ono kluczową rolę w formowaniu się nowej tożsamości postaci, opartej na zapomnieniu. Autorka analizuje również inne formy niewerbalnej/niewyartykułowanej pamięci, takie jak pamięć miejsca i pamięć zmysłowa, podkreślając ich wymiar społeczny i polityczny.
Źródło:
Res Rhetorica; 2020, 7, 4; 67-79
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W cieniu deszczowego drzewa. Antropologiczne zapiski z Fortu Kochi
In the shadow of the rain tree: Anthropological notes from Fort Kochi
Autorzy:
Najmrocka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470701.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Indie
Fort Kochi
dziedzictwo zieleni
miejsca pamięci
drzewo deszczowe
India
greenery heritage
rain tree
places of memory
Opis:
The greenery heritage of Kerala’s Fort Kochi is represented by its enormous trees, which, according to legend, remember India’s colonial past. They are living monuments of the memory, with all of their cultural contexts. The locals of Fort Kochi identify with these giant trees, which are also seen as structures of long duration. Rain trees and big banyans are equated to a mother-tree which feeds the underground roots with life-giving energy. There is a cultural analogy between the old growth of trees roots and the cultural landscape of Fort Kochi, which recalls a web-like connection of historical and cultural identity with emotional biographies that endure in the shadow of the trees. Inhabitants of Fort Kochi worship and decorate the old tree giants in an annual festival. This is a symbol of symbiotic life between a multi-cultural society and nature.
Dziedzictwo zieleni keralskiego miasta Fort Kochi obejmuje olbrzymie drzewa, które wedle legendy pamiętają kolonialną przeszłość. Są więc żywymi pomnikami pamięci, wokół których ogniskują się konteksty społeczno-kulturowe. Mieszkańcy Fortu identyfikują się z owymi olbrzymami, upatrując w nich strukturę długiego trwania. Wielkie figowce i deszczowa drzewa utożsamiane są z drzewem-matką – swoistym życiodajnym źródłem energii wszystkich mniejszych drzew – połączonych ze sobą podziemnymi systemami korzeniowymi. Odnajduję w tym analogię do miejskiego krajobrazu Fortu Kochi, który tworzy ów starodrzew. To osobliwa siatka powiązań: historycznej identyfikacji, kulturowej tożsamości oraz emocjonalnej mapy ludzkich życiorysów, które toczą się w ich cieniu. Mieszkańcy upamiętniają stare olbrzymy dekoracjami festiwalowymi, czyniąc z nich symbol wielokulturowej społeczności miejskiej, która żyje w symbiozie z naturą.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2019, 17, 1; 81-87
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utekstawianie miejsc jako forma praktykowania historii ratowniczej. Przykład Podlasia
Textualisation of Places as Part of Rescue History. The Case of Podlasie
Autorzy:
Konończuk, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951543.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
textualisation of places
memory
rescue history
regional literature
Podlasie
Opis:
Textualisation of places recovers memory of the territories which seem marginalized, excluded, places which belong to “the historically mute”. The article exemplifies the concepts of rescue history in cultural texts which originated in the region of Podlasie. One of them is Dana Łukasińska’s drama Antyhona, the story of a borderland Polish-Belarusian village in the years 1942–1947. Next is a performance Metoda Ustawień Narodowych directed by Michał Stankiewicz, narrating the 1946 pacification act against civil Orthodox Belarusian population. And finally, there is the example of Wierszalin, a geo-historical event, which is textualized in Włodzimierz Pawluczuk’s literary reportage Wierszalin. Reportaż o końcu świata, and in the Wierszalin Theatre performances directed by Piotr Tomaszuk. These works substantiate the thesis of the rescue function of regional literature.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 8
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan Batory in the Historical Memory of Grodno and Grodno Residents (the 20th – beginning of the 21st Century)
Stefan Batory w pamięci historycznej Grodna i jego mieszkańców (XX – początek XXI wieku)
Autorzy:
Marozau, Siarhei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837739.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Grodno
Stefan Batory
historical memory
‘places of memory’
pamięć historyczna
„miejsca pamięci”
Гродна
Стэфан Баторый
гістарычная памяць
„месцы памяці”
Opis:
The actualization of the epoch and personality of the King of Poland and the Grand Duke of Lithuania Stefan Batory took place in modern Belarus on the wave of growing scientific and public interest in the political history of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth, neglected in Soviet times. The historical memory of him is most firmly established in the Grodno region and has a 100-year tradition. The article substantiates the reason for this phenomenon - first of all, the city of Grodno owes its worthy status of being a royal city as well as its high historical image to Batory. The ‘places of memory’ left by Batory in Grodno and their European significance are shown: the Old Castle is the only remaining royal castle in Belarus (except the New Castle), in the 1930s it was supposed to be transformed into the ‘Wawel over the Neman’, an analogue of Krakow Wawel; ‘Batoryevka’, known in the history of European medicine (the resting site of the body of Batory); the Vytautas Fara, the most famous Belarusian church destroyed by the communist authorities, which became a symbol of Grodno. Three stages of the evolution of the memory of Grodno and Grodno residents about Batory in the 20th - early 21st centuries are described: from the strong presence in the Grodno tradition from 1919 to 1939 through the transformation into a ‘white spot’ of history in Soviet times (the king who made campaigns to the East, could not be a symbol of the city) to ‘rehabilitation’ in the 1990s and an increasing presence in memory in recent years. The contribution of Grodno historians (Yu. Yadkovsky; scientific events organized by D. Karav) to the historical memory of the inhabitants of the region is emphasized. The forms and ways of manifestation of memory are identified: the nationwide character of celebrations of 1933 in honour of the 400 anniversary of the birth of Batory (apogee of his honour); the inclusion into the modern calendar of memorable dates of the day of remembrance of Batory (December 12), the installation of the monument to the lost churches on the site of Vytautas Fara (2014) and the discovery of new circumstances of its tragedy in 1961, ‘Stefan Batory Festival’ and others. There are three approaches to Batory of modern Grodno: from his recognition as a strong political figure among the figures of Eastern and Central Europe in the second half of the 16th century and his contribution to the development of Grodno through a neutral attitude to its exclusion from urban history (because he favoured the Jesuits, ‘suppressed’ the locals). Recently, public opinion of the city is concerned about the reconstruction of the ‘Vytautas Fara’ church, the reconstruction of the Old Castle, and the installation of a monument to Batory. These issues acquire a new practical meaning in the context of the development of Grodno as a tourist centre. Their solution can give a strong impetus to the tourism business in Belarus.
We współczesnej Białorusi zainteresowanie postacią króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Stefana Batorego oraz jego epoką należy tłumaczyć rozwojem badań naukowych poświęconych zaniedbanej w czasach sowieckich historii politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej. Posiadająca stuletnią tradycję i zakorzeniona najsilniej na Grodzieńszczyźnie pamięć historyczna o władcy jest związana z rolą, jaką odegrał on w dziejach miasta: Grodno zawdzięcza Batoremu pozycję miasta królewskiego i atrakcyjny wizerunek historyczny. W oparciu o topografię Grodna w artykule omówiono miejsca związane z Stefanem Batorym: Stary Zamek jako jedyny zachowany po dziś dzień zamek królewski na Białorusi (oprócz tzw. Nowego Zamku), który w latach trzydziestych XX w. planowano przebudować na wzór krakowskiego Wawelu (tzw. Wawel nad Niemnem), znana w historii europejskiej medycyny Batorówka (miejsce przeprowadzenia sekcji zwłok Stefana Batorego), kościół Najświętszej Maryi Panny (zwany też Farą Witoldową) – najsłynniejszy białoruski kościół zniszczony przez władze komunistyczne, symbol Grodna. W artykule opisano trzy etapy ewolucji pamięci mieszkańców Grodna o Batorym w XX i na początku XXI wieku: od pozytywnego wizerunku w latach 1919–1939, poprzez białą plamę w historii w czasach radzieckich (król wyprawiający się na Wschód nie mógł być symbolem miasta), do „rehabilitacji” w latach 90. i dużego zainteresowanie postacią króla w ostatnich latach. Autor podkreśla wkład historyków Grodna (J. Jadkouski; wydarzenia naukowe organizowane przez D. Karawego) w projekty kultywujące pamięć historyczną mieszkańców regionu. Omówiono formy i sposoby manifestowania pamięci o Batorym: ogólnokrajowe obchody 400-lecia urodzin Batorego w 1933 r. (apogeum jego czci); wpisanie do współczesnego kalendarza pamiętnych dat dnia pamięci Batorego (12 grudnia), ufundowanie na miejscu Fary Witoldowej pomnika upamiętniającego dawny kościół (2014) oraz ujawnienie nowych okoliczności wyburzenia świątyni w 1961 r., „Święto Stefana Batorego” i inne. Opisano różne oceny Batorego jako władcy w opinii współczesnych mieszkańców Grodna: od pozytywnych, uznających go za silną postać polityczną w Europie Wschodniej i Środkowej drugiej połowy XVI w. do negatywnych, związanych z postulatem usunięcia króla z historii miasta (ponieważ faworyzował jezuitów, „tłumił” miejscowych). Omówiono zagadnienia, które w ostatnim czasie nurtują opinię publiczną miasta: odbudowa Fary Witoldowej, przebudowa Starego Zamku i ufundowanie pomnika Batorego. Kwestie te nabierają nowego znaczenia w kontekście rozwoju Grodna jako ośrodka turystycznego. Ich uregulowanie może dać silny impuls dla rozwoju turystyki na Białorusi.
Актуалізацыя эпохі і постаці караля польскага і вялікага князя літоўскага Стэфана Баторыя адбылася ў сучаснай Беларусі на хвалі ўзмацнення навуковай і грамадскай цікавасці да палітычнай гісторыі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, занядбанай у савецкі час. Гістарычная памяць пра яго найбольш трывала ўмацавалася на Гродзеншчыне і мае ўжо 100-гадовую традыцыю. Артыкул абгрунтоўвае прычыну гэтай з'явы – найперш Баторыю горад Гродна абавязаны годным статусам каралеўскага горада і высокім гістарычным іміджам. Паказаны “месцы памяці”, якія пакінуў Баторый у Гродна, і іх еўрапейская значнасць: Стары замак – адзіны на Беларусі (акрамя Новага замку) захаваны каралеўскі замак, у 1930-я г. меркаваны для ператварэння ў “Вавель над Нёманам”, раўназначны кракаўскаму Вавелю; «Батор’еўка», вядомая ў гісторыі еўрапейскай медыцыны (месца анатаміравання цела Баторыя); Фара Вітаўта – самы вядомы беларускі храм, знішчаны камуністычнай уладай, які стаў сімвалам Гродна. Ахарактарызаваны тры этапы эвалюцыі памяці Гродна і гродзенцаў пра Баторыя у ХХ – пачатку ХХІ ст.: ад трывалай прысутнасці ў традыцыі Гродна ў 1919–1939 г. праз ператварэнне ў „белую пляму” гісторыі ў савецкі час (кароль, які рабіў паходы на ўсход, не мог быць сімвалам горада) да “рэабілітацыі” ў 1990-я г. і ўзмацнення прысутнасці ў памяці ў апошнія гады. Падкрэслены ўклад гродзенскіх гісторыкаў (Ю. Ядкоўскі; навуковыя мерапрыемствы, арганізаваныя Д. Каравым) у гістарычную памяць жыхароў краю. Раскрыты формы і спосабы праяўлення памяці: агульнадзяржаўнага характару ўрачыстасці 1933 г. у гонар 400-годдзя нараджэння Баторыя (апагей яго ўшанавання); уключэнне ў сучасны каляндар памятных дат дня памяці Баторыя (12 снежня), усталяванне помніка страчаным храмам на месцы Фары Вітаўта (2014 г.) і адкрыццё новых абставін яе трагедыі 1961 г., «Фестываль Стэфана Баторыя» і інш. Выдзелены тры падыходы ў стаўленні да Баторыя сучасных гродзенцаў: ад яго прызнання моцнай палітычнай фігурай сярод дзеячаў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы другой паловы XVI ст. і ўкладу ў развіццё Гродна праз нейтральнае стаўленне да вырачэння яго з гарадской гісторыі (бо спрыяў езуітам, “душыў” мясцовых жыхароў). Названы пытанні, якія вярэдзяць гарадскую грамадскую думку ў апошні час: адбудова храма “Фара Вітаўта”, рэканструкцыя Старога замку, усталяванне помніка Баторыю. Гэтыя пытанні набываюць новы практычны сэнс у кантэксце развіцця Гродна як турыстычнага цэнтра. Іх вырашэнне можа даць моцны штуршок для турбізнеса Беларусі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 87-101
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restoring the memories of places at the Nicolaus Copernicus University (NCU). On the process of students’ learning through popularization activities
Przywracając pamięć miejscom (UMK). O procesie uczenia się studentów przez działania popularyzatorskie
Autorzy:
Majchrzak-Ptak, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130669.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
learning by doing
action research
places of (living) memory
critical and emancipation
paradigm of student education
educational and research project
uczenie się przez działanie
badania w działaniu
miejsca (żywej) pamięci
krytyczno-emancypacyjny paradygmat kształcenia studentów
projekt edukacyjno-badawczy
Opis:
This paper presents considerations regarding the results of idiographic research carried out within the course of four cycles of an interdisciplinary project: „Students towards the places of (non)memory at Nicolaus Copernicus University”. On a theoretical level, the project was based, among other things, on the concept of memorial sites of Pierre Nora. In terms of methodology the project was based on action research supported by the analysis and interpretation of empirical data collected through the search for sources, (focus) interviews and (self)observation which was subject to thick description. On a didactic level, the project was built around the assumptions of a critical and emancipation paradigm of student education. In the presentation of the results of the project, emphasis was placed on the description of the multi-faceted process of learning by organizing popularizing activities. The process gave project participants the opportunity to be the subjects of their own practice, and its multi-faceted cognition, which fostered critical reflection – by taking into account the context or feedback – and resulted in the formulation of conclusions for the future. In order to show the specificity of the presented process, the text shows the characteristics of the stages of implementation of individual popularization initiatives (planning and preparation stage, public presentation stage and evaluation stage).
W artykule zaprezentowano rozważania dotyczące wyników idiograficznych poszukiwań, przeprowadzonych w toku realizacji czterech cykli interdyscyplinarnego projektu edukacyjno-badawczego „Studenci wobec miejsc (nie)pamięci UMK”. W warstwie teoretycznej projekt ten opierał się m.in. na koncepcji miejsc pamięci Pierre’a Nory, w warstwie metodologicznej osadzony został w ramach badań w działaniu, wspartych analizą i interpretacją danych empirycznych zgromadzonych dzięki przeszukiwaniu źródeł wtórnych, wywiadów na podstawie zdjęć, czy też podporządkowanej gęstemu opisowi (samo)obserwacji, w warstwie dydaktycznej zaś zbudowany został wokół założeń krytyczno-emancypacyjnego paradygmatu kształcenia studentów. Ukazując rezultaty projektu, skoncentrowano się na opisie doświadczanego przez jego uczestników wieloaspektowego procesu uczenia się przez działania popularyzatorskie, który dawał możliwość bycia podmiotem własnej praktyki, jej wieloaspektowego poznania, sprzyjał krytycznemu namysłowi – uwzględniającemu kontekst czy reakcje zwrotne, a w efekcie formułowaniu/wyciąganiu wniosków na przyszłość. W celu ukazania specyfiki prezentowanego procesu w tekście przedstawiono charakterystykę etapów realizacji poszczególnych inicjatyw popularyzatorskich (etap planowania i przygotowywania, etap publicznej prezentacji i etap ewaluacji), których organizacji proces ten towarzyszył.
Źródło:
Dyskursy Młodych Andragogów; 2020, 21; 177-190
2084-2740
Pojawia się w:
Dyskursy Młodych Andragogów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywracanie i utrwalanie pamięci w społeczeństwie polskim o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej poległych w walkach obronnych z niemieckimi i sowieckimi wojskami we wrześniu 1939 roku
Autorzy:
Łach, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038340.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza
żołnierze Straży Granicznej
Druga Rzeczypospolita Polska
kampania polska 1939
utrwalanie pamięci społecznej o żołnierzach formacji granicznych
soldiers of border formations
II Republic of Poland
Polish campaign of 1939
places of struggle
consolidation of social memory
Opis:
Artykuł prezentuje refleksję nad potrzebą utrwalania pamięci społecznej o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej, którzy podczas kampanii polskiej w 1939 r. toczyli bohaterską walkę z wojskami niemieckimi i sowieckimi. Żołnierze oddziałów Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) i Straży Granicznej (SG), wchodząc do związków taktycznych, walczyli w obronie Wielunia, Helu, Węgierskiej Górki, Szacka i Wytyczna. Po wojnie historia wydarzeń z Września i pamięć o żołnierzach KOP i SG była ukrywana. Ważne fakty dotyczące zmagań i bojów żołnierzy zostały wyparte ze zbiorowej świadomości Polaków czy też celowo były pomijane. Dopiero po 1989 r., w nowej rzeczywistości polityczno-gospodarczej pojawiło się w społeczeństwie zainteresowanie pamięcią o żołnierzach KOP i SG, którzy w wojnie obronnej zginęli bądź przeżyli gehennę obozów jenieckich. Głównym celem poszukiwań badawczych było ukazanie miejsc walk obronnych żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. oraz przedstawienie w czasach obecnych działań jednostek samorządu, organizacji społecznych i organów Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w przywracaniu i utrwalaniu pamięci w społeczeństwie polskim. Rozważania w artykule konkretyzują się na postawionej tezie, która brzmi: Utrwalanie i upamiętnianie w społeczeństwie polskim miejsc walk żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. stanowią trwałe wartości dla dziedzictwa narodu i państwa polskiego, które należy popularyzować w procesie wychowania i kształcenia w szczególności młodego pokolenia.
The article is a reflection on the need to preserve the social memory of the soldiers of the border formations of the Second Republic of Poland. In the Polish campaign of 1939, they fought a heroic fight with the German and Soviet armies. Sub-units of the Korpus Ochrony Pogranicza (Border Protection Corps; KOP) and the Straż Graniczna (Border Guard) and units created on their basis have shown outstanding combat qualities. They fought fierce battles against repeatedly stronger opponents, including in the area of Wieluń, on Hel, Węgierska Górka, Wizna, Szacka and Wytyczna. After the war, the history of September events and the memory of the soldiers of the KOP and the Border Guard were secretly suppressed. Important facts about the struggles and battles of the soldiers of the KOP and the Border Guard were deliberately omitted. In the new political reality after 1989, political changes influenced the evolution of Poles’ historical consciousness, which led to an increase in public interest in the memory of the KOP and the Border Guard. The main purpose of the research was to determine the place of defense battles of border guards soldiers from September 1939, as well as to show the activities of local government units, social organizations and Border Guard authorities in restoring and preserving the memory of their heroism in present times. The scientific deliberations in the article are concretised on the following thesis that: Preservation and commemoration of places of struggle of soldiers of border formations in Polish society in September 1939 constitute permanent values for the heritage of the nation and the Polish state, which should be popularized in the process of upbringing and education of young people in particular. generations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 105; 175-194
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poza pamięć zbiorową — społeczne wymiary pamiętania miasta. Zarys problematyki na przykładzie projektu „Wrocław. Pamiętam, że…”
Beyond Collective Memory — The Social Dimensions of Remembering a City: An Outline of the Issue Using the Example of the “Wrocław, Remember…” Project
Autorzy:
Biskupska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372937.pdf
Data publikacji:
2018-09-27
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
autobiographical memory
social memory
collective memory
memory of senses
places of memory
memory of the city
Wrocław
pamięć autobiograficzna
pamięć społeczna
pamięć zbiorowa
pamięć zmysłów
miejsca pamięci
pamięć miasta
Opis:
The author suggests that research into the socially constructed collective past should be expanded to include motifs of social memory that are negotiated in private discourse and emerge intersubjectively (often unconsciously) at the level of everyday life. She considers the relation between places of memory and memory of places, and between social memory and individual memory. The article is based on empirical material from the reminiscences of Wrocław inhabitants published in the book [Wrocław: I Remember… Wrocław. Pamiętam, że…], which was prepared in connection with Wrocław’s role as European Capital of Culture 2016.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 3; 103-119
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie miejsca pamięci - zmiany interpretacji i problemy ochrony w XXI wieku
Polish Memorial Places - changes in interpretation and problems of protection in the 21st century
Autorzy:
Lewicki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113835.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
miejsce pamięci
interpretacja miejsc pamięci
polskie miejsca pamięci
place of memory
interpretation of memory’s places
Polish memorial projects
Opis:
W pracy omówiono pojęcie miejsce pamięci, jego zakres, i wiążące się z nim skojarzenia i społeczny w kolejnych okresach historycznych. Przedstawiono też zmiany rozumienia tego terminu i odmienne kształtowanie różnych miejsc pamięci w kolejnych okresach historycznych, a także zwrócono uwagę na odmienne interpretacje wydarzeń, które upamiętniały, co wpływało na ich różne urządzanie i odmienny odbiór społeczny. Analizując funkcjonowanie polskich miejsc pamięci w XX wieku należy zauważyć częste i gruntowne zmiany ich znaczenia i odbioru społecznego. Interpretacja wydarzeń i form upamiętnienia była zależna od aktualnej sytuacji społecznej i politycznej. Nawet niewielka zmiana sytuacji politycznej powodowała znaczące zmiany interpretacji miejsc pamięci i dotyczącej ich propagandy. Mimo to miejsca pamięci stały się ważnymi nośnikami pamięci. Ich przejawem były bardzo nowatorskie projekty upamiętnień zarówno w formie pomników (pomniki w danych obozach koncentracyjnych - Oświęcim, Majdanek, Treblinka), jak i wielkich kompozycji przestrzennych (nowa zabudowy upamiętniająca warszawskie getto), które powstawały po 1945 roku. Rozumienie polskich miejsc pamięci znacząco zmieniało się w XX wieku, podobnie jak cała tradycja kulturowa. Zmieniało się także ich postrzeganie, rozumienie, jak i sposób odbioru społecznego, niezależnie od dużej akceptacji społecznej. Także i dzisiaj rozumienie miejsc pamięci nie jest ostatecznie zdefiniowane i nadal będzie podlegało ono zmianom interpretacji i odbioru, co ma wpływ na ich znaczenie i formy ochrony.
The paper discusses the concept of the place of memory, its scope, and associated associations and social in subsequent historical periods. Changes in understanding this term and different shaping of different places of memory in subsequent historical periods were also presented, as well as different interpretations of events that commemorated, which influenced their different organization and different social perception. Analyzing the functioning of Polish places of memory in the twentieth century should be noted frequent and profound changes their meaning and social acceptance. Interpretation of events and forms of commemoration was dependent on the current social and political situation. Even a small change in the political situation caused significant changes in the interpretation of memorial sites and their propaganda. Nevertheless, places of memory have become important carriers of memory. Their manifestations were very innovative memorial projects both in the form of monuments (monuments in given concentration camps - Oświęcim, Majdanek, Treblinka), as well as great spatial compositions (new buildings commemorating the Warsaw ghetto), which were created after 1945.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 5; 103-113
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyckie formy pamięci o Czerwcu ’56
Poetical frames of memory about Poznań 1956 protests
Autorzy:
Dabert, Dobrochna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041928.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Poznań 1956 protests
occasional poetry
memory
places of memory
memory carriers
collective memory
Opis:
The article is devoted to occasional poetry related to the Poznań 1956 protests. The survery was conducted within the framework of memory studies, assuming that this type of verse is mostly involved in the literary discourse of memory, and can be treated as one of the forms of forgetting. This approach is supported by theory of collective memory, with notions proposed by Pierre Nora, Jan Assmann, Marcin Kula, Andrzej Szpociński and Michel Foucault.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 29; 103-127
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć o Sugiharze i „wizach życia” w Polsce
The memory of Sugihara and the ‘visas for life’ in Poland
Autorzy:
Hądzelek, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957930.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historical memory, places of memory, Sugihara Chiune, “visas for life”, Tadeusz Romer, Polish war refugees, Polish Jews in WWII
Opis:
This article examines the historical memory of the act of issuing over 2,000 visas to Polish Jews by the Japanese Consul in Lithuania, Sugihara Chiune. Sugihara’s “visas for life” are memorialised heavily in Japan, in the countries where the refugees ultimately settled (Israel, United States, Canada and Australia), and in Lithuania. However, in Poland the story is barely known, and it does not seem to form part of the national narrative of survival during WWII. Is it because the refugees were Polish Jews, and, as such, they do not belong to either the Polish or the Jewish historical memory? The study of Polish “places of memory” (Pierre de Nora’s lieux de mémoire) revealed that in Poland this topic attracts researchers primarily in the field of Japanese Studies, and not in Jewish Studies or WWII Studies. The presence of this story in the media and popular culture is scattered and fragmented. In terms of institutional memory and memorialisation of this act, Sugihara twice was granted (posthumously) high state awards by the Republic of Poland, but there are no monuments, no streets named after him, no museum exhibits dedicated to “visas for life” – in stark contrast to Lithuania. It is even more remarkable that stories of survival of an estimated 6,000 refugees – Polish citizens, do not attract public interest in Poland. The article concludes that a number of new “places of memory” are needed in Poland to properly commemorate Sugihara’s act of issuing visas, and the fate of thousands of Polish Jews who escaped the Holocaust.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 51, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „topografii pustki” w krajobrazie kulturowym. Miejsca niepamięci i nie-miejsca pamięci w kontekście mordów dokonanych na Żydach w Polsce w pierwszych miesiącach po drugiej wojnie światowej
On the “topography of emptiness” in the cultural landscape. Places of non-remembrance non-places of remembrance in the context of victims and circumstances of murders committed on Jews in Poland in the first months after the Second World War
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684355.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Żydzi
Holokaust
przemoc antyżydowska
okres powojenny
miejsca pamięci
miejsca niepamięci
nie-miejsca pamięci
Jews
Holocaust
anti-Jewish violence
post-war period
places of memory
places of non-remembrance
non-places of remembrance
Opis:
Writing about the annihilation of the unprecedented concentration of Jews in Poland, spurred by the unparalleled brutality of German perpetrators, we should also add that in the shadow of the Holocaust, and often hand-in-hand with its main architects, numerous members of Polish society also committed acts of aggression and terror. The most terrifying scale of acts of collective violence against the Jewish population broke out mainly in those areas captured by the Germans (Podlasie, especially its part between Grajew and Łomża, and eastern Galicia), which until mid-1941 were occupied by the Soviet Union. A wave of anti-Jewish terror has arrived in Radziłów on July 7. In the three-day pogrom – preceded by the campaign of destroying Torah scrolls and humiliating Jews (including shaving them) initiated by the Germans on July 25, 1941 – local Poles, using the approval from German gendarmes, gathered most of their Jewish neighbours to a barn and burned them there, while the others were caught and killed in different ways. The number of murdered Jews is estimated at 600. This former city did not, however, become a place of remembrance of the execution committed by Polish Christians on their Jewish neighbours. The monument commemorating their martyrdom still bears an inscription: “In August of 1941, the fascists murdered 800 people of Jewish nationality, they burnt 500 of these people in the barn. Honour their memory". The approaching end of the Second World War and the inevitable defeat of Hitler’s Germany did not mean the end of the drama of Jews in the Polish lands. In areas abandoned by German occupation forces, many survivors, often homeless, lonely and frightened, struggling with trauma and pain after the loss of their relatives, experienced further violence. Those guilty of crimes were usually not identified, and even if their identity was established, the acts they had committed did not prevent them in contemporary Poland from being granted the honour of being in the pantheon of the heroes of history written by the national majority (e.g. Józef Kuraś, pseudonym Ogień, responsible for the murders in Podhale). In the opinion of many researchers (among others, A. Całej, H. Datner, D. Engel, A. Skibińska, A. Żbikowski), the war did not contribute in the slightest to softening or discrediting the prejudice of Poles towards Jews. Anti-Jewish stereotypes turned out to be permanent. It did not cause any compassion for the victims of the Holocaust, nor solidarity with them within the society at large. As Irena Hurwic-Nowakowska argued, some part of it considered “the extermination of Jews” as “quite normal” conduct, a continuation of the “values and concepts” “implanted” during the occupation. In turn, the places of many traumatic events, marked by the suffering and death of the Holocaust survivors, have not become points that would spark remembrance in local or supralocal communities. They have arranged themselves, “spread out” into another postwar layer of “burial”, without a “definite place” to lay flowers, meditate or stop. There have been only few commemorations in space of so many cases of post-war violence against Jews. The establishment of a place of remembrance usually happened in relations to those crimes that: had the largest number of victims, occurred in larger cities, have been precisely located and, due to this baggage of characteristics, have been scientifically described (e.g. the Kielce pogrom of July 1946). It should be assumed that these at least 200 places of crimes against the survivors – this approximate number shows that a clear figure is impossible to arrive at this early stage of research – will never be remembered in any form. In striving to identify these tragic points in the historical time-space, it should be of primary importance to make them parts of the collective consciousness. It is therefore paramount that the locations of these events become places of focus for dramatic Jewish histories, assume characteristics that would transform them into carriers of memory of the victims. They should become the attachment points for the local, and non-local, identity (a source of realisation that it happened in this particular town, or its vicinity, here, no matter how hard it is now to say where exactly).
Wieńcząca drugą wojnę światową klęska hitlerowskich Niemiec nie oznaczała kresu dramatu Żydów na ziemiach polskich. Jeszcze przed zakończeniem największego w dziejach świata konfliktu na terenach opuszczonych przez okupacyjne wojska niemieckie wielu ocalałych z Holokaustu, często bezdomnych, osamotnionych i wylęknionych, nadal doznawało przemocy. Upamiętnienia w przestrzeni doczekały się tylko niektóre spośród wielu ofiar (i aktów) powojennego terroru antyżydowskiego. Podobnie zresztą w nikłym stopniu formą publicznej komemoracji objęte zostały wcześniejsze, wojenne przypadki kolektywnych mordów dokonanych na Żydach przez polskich chrześcijan. Gdy jednak już doszło do topograficznego oznaczenia informacji o aktach rozgrywającego się w cieniu Holokaustu dramatu, nie przywracano na ogół pełnej prawdy o sprawcach (ich proweniencji etnicznej czy osadzeniu terytorialnym) oraz przebiegu tych wydarzeń.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 93-132
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepoliczone i niepoliczalne (?) ofiary broni chemicznej, maj 1915 r.
Autorzy:
Zalewska, Anna Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040913.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Great War
Eastern Front
chemical weapon (CW)
1915
chlorine
fatal and non-fatal poisonings
estimation of the number of fatalities
resting places as memory triggers
war cemeteries
peace education
OPCW
Wielka Wojna
Front Wschodni
broń chemiczna (CW)
chlor
zatrucia śmiertelne i inne niż śmiertelne
estymacja liczby ofiar
miejsca spoczynku jako wyzwalacze pamięci
cmentarze wojenne
edukacja dla pokoju
Opis:
Przedmiotem omówienia są zapomniane ofiary broni chemicznej na froncie wschodnim I wojny światowej. Dane źródłowe powiązane z działaniami zbrojnymi, w szczególności z niemieckimi atakami gazowymi w rejonie Bzury i Rawki, stanowią tu podstawę estymacji liczby ofiar trującego chloru z okresu między majem a lipcem 1915 r. Na przykładzie zebranych danych odnoszących się do ataku falowego z dnia 31 maja 1915 r. ukazuję specyfikę i złożoność krytyki źródłowej w odniesieniu do liczby ofiar broni chemicznej. Pośrednio ukazuję przy tym potrzebę i zasadność systematyzacji oraz interpretacji wszelkich dostępnych informacji na temat tego, czym skutkowało stosowanie broni chemicznej (CW) w czasach minionych. Pomocne w tym byłoby zainicjowanie prac nad cyfrowym repozytorium wiedzy na temat użycia broni chemicznej w przeszłości z uwzględnieniem wydarzeń i ofiar z frontu wschodniego Wielkiej Wojny. Taki zdigitalizowany zasób mógłby się przyczynić do lokalizacji miejsc spoczynku ofiar broni masowego rażenia, do integracji danych źródłowych, a także ich wtórnych opracowań oraz do ich aktywizowania, na rzecz: pogłębiania wiedzy o dziejach i świadomości historycznej oraz zapobiegania zagrożeniu stosowania broni masowego rażenia.
The subject of this discussion are the almost forgotten victims of chemical weapons on the Eastern Front of World War I. Source data related to military operations, in particular to the German gas attacks in the region of the Bzura and Rawka rivers, are the basis for presenting problems related to the estimation of the number of victims of poisonous chlorine gas in the period between May and July 1915. Using the example of selected data relating to the wave attack of May 31, 1915, I show the specificity and complexity of the source documents closely related to the problem under consideration, that is the issue of the countability of victims of chemical weapons. Indirectly, I show the need and legitimacy of systematizing and interpreting all available information on what resulted from the historical use of chemical weapons. This would be conducive to deepening our knowledge about the fallen soldiers and their resting places. It would be helpful to initiate work on a digital repository of knowledge on the use of chemical weapons in the past, taking into account the very diverse descriptions of events and victims of chemical weapons from the Eastern Front of the Great War. Such a digitized resource could contribute to the systematization of highly dispersed source data, their further interpretation and reinterpretation, and their social activation, for the benefit of deepening knowledge about history and historical awareness and preventing the threat of again turning to the use of such weapons of mass destruction.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 281-311
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie nasza to wojna – społeczne ramy niepamięci o I wojnie światowej
This is not our war – the social frames of the “non-memory” of World War I
Autorzy:
Wysmułek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413482.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
collective memory, First World War, politics of memory, places of memory
pamięć zbiorowa, I wojna światowa, polityka pamięci, miejsca pamięci
Opis:
The article discusses the place of World War I in contemporary Polish culture and politics of memory. In Poland, the centenary commemorations of the Great War in 2014 and 2018 went by with a telling lack of reference to the related events at the national level. The impression of this collective forgetting prompts questions about its scale, coherence and causes. In order to define the frames of this “non-memory” about the Great War, the article identifies registers which contain references to people, places and events connected with the Great War. They were assigned to the three dimensions of the collective memory, defined here as: first, the official, state politics of memory, second, the local politics of memory and third, the individual memory. The collected data indicate that despite the significant influence that the First World War had on the life of the entire war generation, and despite the scale and severity of warfare taking place on the territory of today’s Poland, the history of the Great War is mostly silent in the national historical narratives. In the official, state politics of memory, its role is reduced to a certain “prelude” before the rebirth of Polish statehood, while in the minds of contemporary Poles the experiences of 1914–1918 are mostly forgotten. The popular silhouette of Józef Piłsudski and the celebrations of Independence Day on November 11 function in isolation from the historical context and are not the subjects of contemporary public debate. However, in recent years, in the local dimension of memory, we may observe a certain renaissance of the remembrances connected with the First World War. Local authorities, activists and communities have started to commemorate the participants and victims of the war, regardless of the language they used and the banner under which they fought. The article finishes with the presentation of three hypotheses of the social and political reasons that prevented the memories of wartime experiences from entering into the canon of Polish national culture.
W artykule postawiono pytanie o miejsce I wojny światowej we współczesnej polskiej kulturze i polityce pamięci. Analiza jubileuszowych obchodów w 100-lecie rozpoczęcia i zakończenia Wielkiej Wojny wskazuje na zasadniczy brak odniesień do związanych z nią wydarzeń w polskiej oficjalnej polityce pamięci. Dostrzeżenie tej sfery „niepamięci” skłania do postawienia pytań o jej skalę, spójność oraz przyczyny. W celu określenia ram społecznej niepamięci o Wielkiej Wojnie w artykule podjęto próbę odnalezienia i zarysowania miejsc w przestrzeni pamięci, w których pojawiają się odwołania do osób, miejsc i wydarzeń z nią związanych. Problem ten został rozpatrzony w trzech rejestrach działania pamięci zbiorowej, określonych tu jako: wymiar oficjalnej, państwowej polityki pamięci, wymiar pamięci lokalnej oraz wymiar pamięci na poziomie indywidualnym. Zebrany materiał badawczy wskazuje, że pomimo znaczącego wpływu I wojny światowej na życie całego wojennego pokolenia oraz pomimo skali i dotkliwości działań wojennych mających miejsce na terytorium dzisiejszej Polski doświadczenia z lat 1914–1918 zostały przez Polaków zapomniane. Wielka Wojna w oficjalnej narracji państwowej jest przeważnie przemilczana bądź traktuje się ją jedynie jako swego rodzaju „preludium” do odrodzenia się polskiej państwowości. W jeszcze większym stopniu jest ona nieobecna w świadomości współczesnych Polaków, którym zazwyczaj brakuje podstawowej wiedzy faktograficznej. Nie mają także skojarzeń kulturowych związanych z I wojną światową. Popularna symbolika Józefa Piłsudskiego i 11 listopada 1918 roku funkcjonuje w oderwaniu od kontekstu historycznego i nie jest przedmiotem debaty publicznej. W ostatnich latach w wymiarze lokalnym mamy jednak do czynienia z pewnym renesansem pamięci o I wojnie światowej oraz jej uczestnikach i ofiarach, niezależnie od tego, jakim posługiwali się językiem i pod jakim występowali sztandarem. Artykuł kończy przedstawienie trzech hipotez na temat społecznych i politycznych przyczyn, które sprawiły, że pamięć o doświadczeniach wojennych Polaków nie weszła do kanonu kultury narodowej.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2019, 68, 3; 157-183
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nakléřov – částečně zaniklá ves v pohraničí jako kulturně-historický fenomén
Nakléřov - a Partially Extinct Borderland Village as a Cultural-Historical Phenomenon
Autorzy:
Pátek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375538.pdf
Data publikacji:
2020-12-03
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Nakléřov
Czech-German border
Czech borderland
village liquidation
places of memory
Česko-německá hranice
České pohraničí
likvidace obce
místa paměti
Opis:
This article engages with the phenomenon of the extinct village of Nakléřov in the Krušné  hory (Ore Mountains) in the district of Ústí nad Labem, located a few kilometers from the Czech-German border. Its main focus is the role played by the proximity of traditional land— and later state borders—in the historical development of this mountain village. In the fi rst place, the history of the village, which was founded in the 13th century and disappeared in the middle of the 20th century, is summarised. In the second place, the article outlines the development of the local population and presents the main causes of its transformations in the 19th and 20th centuries. Furthermore, the issue of Nakléřov in relation to the nearby border is given in the context of changes in its appearance. In the third part, the author points out the local points of memory associated with the former village, which continue to illustrate its fate in interesting ways. The final part of the article contains a brief reflection on the current value of the locality in conjunction with the extraordinarily strong genius loci.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 7-21
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies