Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pieniadz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 141
Tytuł:
Analiza krytyczna efektywności unijnych sankcji ifnansowych zastosowanych wobec Federacji Rosyjskiej
Critical analysis of the effectiveness of EU financial sanctions against the Russian Federation
Autorzy:
PACHOLCZAK, ANGELA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232866.pdf
Data publikacji:
2024-04-26
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
Federacja Rosyjska
finansowe sankcje międzynarodowe
kryptoaktywa
zdecentralizowane finanse
DeFi
cyfrowy pieniądz banku centralnego
CBDC
rozporządzenie MiCA
Russian Federation
financial international sanctions
crypto-assets
decentralised finance
central bank digital currency
MiCA regulation
Opis:
Artykuł jest poświęcony problematyce międzynarodowych sankcji ifnansowych w kontekście wyzwań, jakie stawia dla ich skuteczności rynek kryptowalutowy. Punktem odniesienia dla tej analizy są sankcje nałożone przez Radę Unii Europejskiej (wspierane zastosowaniem komplementarnych sankcji przez część społeczności międzynarodowej) na Federację Rosyjską w związku z jej agresją na Ukrainę. Celem artykułu jest ukazanie różnych płaszczyzn oceny skuteczności sankcji, a zwłaszcza wskazanie przyczyn, dla których w większości wypadków, pomimo osłabiania potencjału gospodarczego sankcjonowanego kraju, nie realizują one pierwotnego celu ich nałożenia, czyli powstrzymania działań militarnych. W tym przedmiocie osią zainteresowania jest aktualny oraz prospektywny wpływ rozwiązań finansowych opartych na technologii blockchain na tworzenie istotnej luki w systemie sankcyjnym, która pozwala eliminować lub marginalizować skutki międzynarodowych sankcji ifnansowych. To zagadnienie jest oceniane także przez pryzmat aktualnie wdrażanych unijnych regulacji rynku kryptowalut, w tym zastosowania do transakcji kryptowalutowych tzw. travel rule.
The article focuses on the issue of international sanctions of a financial nature in the context of, in particular, the challenges to their effectiveness generated by the cryptocurrency market. An essential point of reference for this analysis is the current case of sanctions imposed by the Council of the European Union (supported by the application of complementary sanctions by part of the international community) on the Russian Federation in relation to that country’s military aggression against Ukraine. The aim of this article is to show different perspectives on the assessment of the effectiveness of sanctions and, in particular, to identify the sources why, in a key number of cases, while weakening the economic potential of the sanctioned state, they nevertheless fail to achieve the original objective of their imposition, i.e. the deterrence of military action. In this subject, the axis of interest is the current and prospective impact of blockchain-based financial solutions on the creation of an important loophole in the sanctions regime to eliminate or marginalise the effects of international financial sanctions. The issue is also assessed through the prism of the crypto-asset market regulation entering into force in the European Union in the near future and the implementation of the so-called travel rule for cryptocurrency transactions.
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2024, 30; 97-129
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critical analysis of the effectiveness of EU financial sanctions against the Russian Federation
Analiza krytyczna efektywności unijnych sankcji finansowych zastosowanych wobec Federacji Rosyjskiej
Autorzy:
Pacholczak, Angela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232864.pdf
Data publikacji:
2024-04-26
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
Russian Federation
financial international sanctions
crypto-assets
decentralised finance
DeFi
central bank digital currency
CBDC
MiCA regulation
Federacja Rosyjska
finansowe sankcje międzynarodowe
kryptoaktywa
zdecentralizowane finanse
cyfrowy pieniądz banku centralnego
rozporządzenie MiCA
Opis:
The article focuses on the issue of international sanctions of a financial nature in the context of, in particular, the challenges to their effectiveness generated by the cryptocurrency market. An essential point of reference for this analysis is the current case of sanctions imposed by the Council of the European Union (supported by the application of complementary sanctions by part of the international community) on the Russian Federation in relation to that country’s military aggression against Ukraine. The aim of this article is to show different perspectives on the assessment of the effectiveness of sanctions and, in particular, to identify the sources why, in a key number of cases, while weakening the economic potential of the sanctioned state, they nevertheless fail to achieve the original objective of their imposition, i.e. the deterrence of military action. In this subject, the axis of interest is the current and prospective impact of blockchain-based financial solutions on the creation of an important loophole in the sanctions regime to eliminate or marginalise the effects of international financial sanctions. The issue is also assessed through the prism of the crypto-asset market regulation entering into force in the European Union in the near future and the implementation of the so-called travel rule for cryptocurrency transactions.
Artykuł jest poświęcony problematyce międzynarodowych sankcji finansowych w kontekście wyzwań, jakie stawia dla ich skuteczności rynek kryptowalutowy. Punktem odniesienia dla tej analizy są sankcje nałożone przez Radę Unii Europejskiej (wspierane zastosowaniem komplementarnych sankcji przez część społeczności międzynarodowej) na Federację Rosyjską w związku z jej agresją na Ukrainę. Celem artykułu jest ukazanie rożnych płaszczyzn oceny skuteczności sankcji, a zwłaszcza wskazanie przyczyn, dla których w większości wypadków, pomimo osłabiania potencjału gospodarczego sankcjonowanego kraju, nie realizują one pierwotnego celu ich nałożenia, czyli powstrzymania działań militarnych. W tym przedmiocie osią zainteresowania jest aktualny oraz prospektywny wpływ rozwiązań finansowych opartych na technologii blockchain na tworzenie istotnej luki w systemie sankcyjnym, która pozwala eliminować lub marginalizować skutki międzynarodowych sankcji finansowych. To zagadnienie jest oceniane także przez pryzmat aktualnie wdrażanych unijnych regulacji rynku kryptowalut, w tym zastosowania do transakcji kryptowalutowych tzw. travel rule.
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2024, 30; 353-383
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Economic Aspects of Cash Access Problems
Aspekt ekonomiczny problemów z dostępem do gotówki
Autorzy:
Manikowski, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083853.pdf
Data publikacji:
2024-01-17
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
physical money
access to cash
financial exclusion
ATM network
demand for cash
pieniądz fizyczny
dostęp do gotówki
wyłączenie finansowe
sieć bankomatów
popyt na gotówkę
Opis:
Purpose: The aim of the article is to examine if difficulty of access to cash may influence the financial exclusion in Poland. Design/methodology/approach: The analysis was performed using microdata collected in the survey on payment habits of Polish consumers and spatial data on ATMs locations. Estimated distance to points where cash can be withdrawn together with feature of respondents of the state of possession of a payment account helps to identify relationships between access to cash and financial exclusion. To prove significance of the relationship, a statistical test is used. Findings: The Covid-19 pandemic has highlighted the existence of a real risk associated with the problem of the physical availability of cash, which is caused by the systematic reduction of the network of ATMs and commercial bank branches handling cash, which are the main points where consumers can withdraw it. This may consequently lead to financial and social exclusion of certain groups of consumers for whom cash is the main, or even the only, means of making payments. Results support the thesis that payment account without (real) option of easy access to cash may discourage consumers from opening the account and contribute to increased financial exclusion. It is especially visible in rural regions and small towns where we observe high level of exclusion (lack of payment accounts) and longer distance to the nearest ATM. Research limitations/implications: The presented results were based on simple statistical analyses. Further research should include econometric modeling using logit/probit models. Originality/value: The obtained results are the first on the impact of access to cash on financial exclusion in Poland and consistent with the situation in other European countries. The results allow to show the importance of access to physical money in a broader context than just having means of payment to pay for purchases.
Cel: celem artykułu jest zbadanie czy trudność w dostępie do gotówki może wpływać na wykluczenie finansowe w Polsce. Projekt/metodologia/podejście: do analizy wykorzystano mikrodane zebrane w badaniu zwyczajów płatniczych polskich konsumentów oraz dane przestrzenne dotyczące lokalizacji bankomatów. Oszacowana odległość do punktów wypłaty gotówki wraz z charakterystyką respondentów dotyczącą stanu posiadania rachunku płatniczego pozwoliła na identyfikację związku pomiędzy dostępem do gotówki a wykluczeniem finansowym. Aby wykazać istotność tej zależności, zastosowano test statystyczny. Wyniki: pandemia Covid-19 uwydatniła istnienie realnego ryzyka związanego z problemem fizycznej dostępności gotówki, co jest spowodowane systematycznym zmniejszaniem się sieci bankomatów i oddziałów banków komercyjnych obsługujących gotówkę, będących głównymi punktami, w których konsumenci mogą ją wypłacać. Może to w konsekwencji prowadzić do wykluczenia finansowego i społecznego niektórych grup konsumentów, dla których gotówka jest głównym, a nawet jedynym środkiem dokonywania płatności. Wyniki potwierdzają tezę, że rachunek płatniczy bez (rzeczywistej) opcji łatwego dostępu do gotówki może zniechęcić konsumentów do otwierania rachunku i przyczynić się do wzrostu wykluczenia finansowego. Jest to szczególnie widoczne na obszarach wiejskich i w małych miastach, gdzie obserwuje się wysoki poziom wykluczenia (brak rachunku płatniczego) i większą odległość do najbliższego bankomatu. Ograniczenia/wnioski z badań: prezentowane wyniki bazowały na prostych analizach statystycznych. Dalsze badania powinny uwzględnić modelowanie ekonometryczne z wykorzystaniem modeli logit/probit. Oryginalność/wartość: uzyskane tutaj wyniki są pierwszymi w obszarze wpływu dostępu do gotówki na wykluczenie finansowe w Polsce i spójne ze stanem w innych krajach europejskich. Wyniki pozwalają na wykazanie ważności dostępu do fizycznego pieniądza w szerszym kontekście niż tylko posiadanie środków płatniczych służących do dokonywania płatności za zakupy.
Źródło:
European Management Studies; 2023, 21, 4; 109-130
2956-7602
Pojawia się w:
European Management Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyfrowe waluty banków centralnych – wyzwania i podejścia do ich emisji w wybranych jurysdykcjach
Central bank digital currencies – challenges and approaches to their issuance in selected jurisdictions
Autorzy:
Franiak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32443884.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
cyfrowe waluty banków centralnych
CBDC
pieniądz cyfrowy
bankowość centralna
central bank digital currency
digital currency
central banking
Opis:
Cyfrowe waluty banków centralnych (CBDC) są nową, cyfrową formą środka płatniczego emitowaną przez banki centralne. Ich rosnąca rola może mieć kluczowe znaczenie dla pojęcia pieniądza, obrotu nim, a także roli w gospodarce i społeczeństwie. Podkreśla to fakt, że aktualnie ich badaniem i rozwojem zajmuje się ponad sto banków centralnych, a w kilkunastu krajach są prowadzone programy pilotażowe. Natomiast trzy jurysdykcje (Bahamy, Nigeria i Jamajka) wprowadziły już własne CBDC. Kazusy tych państw pokazują też liczne wyzwania prawne związane z ich emisją. Dotyczą one w szczególności zupełnie nowego, cyfrowego, charakteru kreacji, który wskazuje na potrzebę dostosowania systemu prawnego w przypadku ewentualnej implementacji CBDC. Również w ujęciu społecznym ich wdrożenie wiąże się z koniecznością odpowiedniego przygotowania m.in. programów pilotażowych. Artykuł omawia, czym są cyfrowe waluty banków centralnych oraz wskazuje wyzwania prawne i społeczne, jakie rodzi ich emisja. W celu dokładniejszego przedstawienia problemu posłużono się przykładem wybranych państw: Bahamów, które jako pierwsze wdrożyły CBDC, Chin - aktualnie prowadzących program pilotażowy oraz Unii Europejskiej (strefy euro), która prowadzi badania w zakresie CBDC. W opracowaniu przeanalizowano literaturę przedmiotu oraz akty prawne związane z wdrożeniem cyfrowych walut w poszczególnych państwach.
Central bank digital currencies (CBDCs) are a new digital currency issued by central banks. Their growing importance may be crucial for the concept of money, its circulation, and its role in the economy and society. This is underscored by the fact that more than one hundred central banks are currently involved in their research and development, with pilot programs being conducted in several countries. Moreover, three jurisdictions (the Bahamas, Nigeria, and Jamaica) have already introduced their own CBDCs. The cases of these countries also highlight numerous legal challenges related to their issuance. These challenges pertain to the entirely new, digital nature of creation, indicating the need to adapt the legal system for potential CBDC implementation. From a social perspective, their implementation also requires appropriate preparation, including pilot programs. The article discusses what central bank digital currencies are and highlights the legal and social challenges their issuance poses. To present the issue more accurately, examples of the selected countries were used: the Bahamas, which were the first to implement a CBDC, China, which is currently conducting a pilot program, and the European Union (Eurozone), which is conducting research on CBDC. The study analyses the literature on the subject and legal acts related to implementing digital currencies in individual countries.
Źródło:
Academic Review of Business and Economics; 2023, 5(2); 80-97
2720-457X
Pojawia się w:
Academic Review of Business and Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Falschgeld und sein Surrogat im Schweizer Strafrecht
Counterfeit Money and Its Surrogate in Swiss Criminal Law
Autorzy:
Błotnicki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348325.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fälschungen
Verfälschungen
Geld
andere Zahlungsmittel
Schweizer Strafrecht
forgery
counterfeiting
money
other means of payment
Swiss criminal law
podrobienie
przerobienie
pieniądz
inny środek płatniczy
szwajcarskie prawo karne
Opis:
Ziel der Studie ist es, den Leser in die Problematik des strafrechtlichen Schutzes von Geld in der schweizerischen Gesetzgebung gegen Angriffe auf seine Echtheit in Form von Fälschungen oder Verfälschungen einzuführen. Die im Text vorgestellten Lösungen, die sich – in gewissem Umfang – auf das Schweizerische Strafgesetz stützen, können einen Anhaltspunkt sowohl für die Durchführung gesonderter und detaillierter Analysen, die dem inländischen Falschgeldtyp gewidmet sind, als auch für die Formulierung ausgewogener Postulate de lege ferenda darstellen. Der Artikel enthält daher eine dogmatische Analyse der Bestimmungen, die im schweizerischen Strafrecht die Geldfälschung oder deren Surrogate typisieren. Zuvor werden die verschiedenen Kategorien von Straftaten zum Schutz des Umlaufs von Geld und anderen Zahlungsmitteln aufgezeigt. Darüber hinaus wird auf das im schweizerischen Recht vorgesehene gesetzliche Sanktionsrisiko und auf die spezifische Grundlage für die Einziehung verwiesen. Es sei darauf hingewiesen, dass die schweizerische Rechtsordnung in der polnischen Rechtslehre nicht gerade zu den begehrtesten Analysefeldern gehört. Diese Tatsache ist insofern überraschend, als das geltende schweizerische Strafrecht für die Verfasser des polnischen Strafgesetzbuches von 1932 eine wichtige Inspiration darstellte. Dies führt zu der Schlussfolgerung, dass eine genauere Analyse der schweizerischen Institutionen zum Schutz des Geldes vor Fälschung notwendig und beachtenswert ist.
The study aims to introduce the reader to the issue of criminal law protection of money in Swiss legislation against attacks on its authenticity in the form of forgery or counterfeiting. The solutions presented in the text, used on the basis of Swiss criminal law, to some extent, can provide a reference point both for undertaking separate and detailed analyses devoted to the domestic type of counterfeit money and for formulating balanced de lege ferenda postulates. Accordingly, the article contains a dogmatic analysis of the provisions typifying counterfeit money or its surrogates in Swiss criminal law. The argument was preceded by an indication of the distinguished categories of criminal acts aimed at protecting the circulation of money and other means of payment. Moreover, reference was made to the statutory threat of punishment provided for in Swiss law and to the specific basis for the confiscation decision. It is worth noting that the Swiss legal order is not one of the most desirable lines of analysis in the Polish legal doctrine. This fact is surprising insofar as the current criminal law of Switzerland was a significant inspiration for the drafters of the Polish Criminal Code of 1932. This leads to the conclusion that a closer analysis of Swiss institutions that protect money from counterfeiting is necessary and worth attention.
Celem opracowania jest wprowadzenie czytelnika w problematykę prawnokarnej ochrony pieniądza w szwajcarskim ustawodawstwie przed zamachami na jego autentyczność przyjmującymi postać podrobienia lub przerobienia. Zaprezentowane w tekście rozwiązania wykorzystane na gruncie szwajcarskiej ustawy karnej do pewnego stopnia mogą stanowić punkt odniesienia zarówno do podjęcia odrębnych i szczegółowych analiz poświęconych rodzimemu typowi fałszu pieniądza, jak i do formułowania wyważonych postulatów de lege ferenda. W związku z powyższym artykuł zawiera analizę dogmatyczną przepisów typizujących fałsz pieniądza lub jego surogatów w szwajcarskim prawie karnym. Wywód poprzedzono wskazaniem wyróżnionych kategorii czynów zabronionych ukierunkowanych na ochronę obrotu pieniędzmi i innymi środkami płatniczymi. Co więcej, odniesiono się do przewidzianego w szwajcarskim prawie ustawowego zagrożenia karą oraz do szczególnej podstawy orzeczenia konfiskaty. Warto zaznaczyć, że porządek prawny Szwajcarii nie należy do najbardziej pożądanych kierunków analiz w polskiej doktrynie prawa. Fakt ten dziwi o tyle, że obowiązująca ustawa karna Szwajcarii stanowiła istotną inspirację dla projektodawcy polskiego Kodeksu karnego z 1932 r. Prowadzi to do konkluzji, że bliższa analiza szwajcarskich instytucji ukierunkowanych na ochronę pieniądza przed fałszem jest potrzebna i warta uwagi.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 2; 73-89
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty wprowadzenia i funkcjonowania pieniądza cyfrowego banku centralnego w Polsce – zarys problematyki
Autorzy:
Lasek-Surowiec, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/28408179.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Tematy:
NBP
CBDC
cyfrowy złoty
pieniądz cyfrowy banku centralnego
digital zloty
central bank digital currency
Opis:
Artykuł dotyczy wybranych prawnych aspektów wprowadzenia i funkcjonowania pieniądza cyfrowego banku centralnego w Polsce. Z uwagi na stanowisko Narodowego Banku Polskiego w przedmiotowym zakresie, nie toczą się aktualnie zaawansowane prace koncepcyjne na temat CBDC. Nie oznacza to jednak, że pieniądz cyfrowy pozostaje poza sferą zainteresowania środowiska akademickiego czy uczestników rynku finansowego. Ramy prawne wprowadzenia i funkcjonowania w obrocie gospodarczym pieniądza w formie cyfrowej będą konsekwencją wyboru konkretnego modelu organizacyjnego i technologicznego. Nadanie mu odpowiednich ram prawnych wymagać będzie długotrwałych i skomplikowanych prac nad projektem lub projektami ustaw oraz aktów wykonawczych, z uwzględnieniem doświadczeń państw, które znajdują się na bardziej zaawansowanym etapie wdrażania publicznego pieniądza cyfrowego. Na ostateczny kształt polskich rozwiązań prawnych będą oddziaływały też akty prawa pochodnego UE.
The article concerns selected legal aspects of the introduction and functioning the central bank’s digital currency in Poland. Due to the position of the National Bank of Poland in this regard, advanced conceptual work on CBDC is not currently underway. It does not mean that digital currency remains outside the sphere of interest of the academic community or financial system. The legal framework for the introduction and functioning of digital currency will be a consequence of the choice some specific organizational and technological model. Giving it an appropriate legal framework will require long-term and complicated work on legal drafts, taking into account the international experience of countries that are at a more advanced stage of implementation of public digital money. The final shape of legal solutions on Poland will also be influenced by EU regulations.
Źródło:
Rozwój e-gospodarki wobec wyzwań pandemii COVID-19; 96-109
9788368103007
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Główne założenia i tezy szkoły monetarystycznej w ekonomii
The main assumptions and theses of the monetarist school in economics
Autorzy:
Klimiuk, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050792.pdf
Data publikacji:
2022-03-10
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
doktryna makroekonomiczna
monetaryzm
keynesizm i neokeynesizm,
ilościowa teoria pieniądza
podaż i popyt na pieniądz
inflacja
podejście pieniężne do bilansu płatniczego
monetarystyczna interpretacja bezrobocia
stagflacja
mechanizm transmisji
macroeconomic doctrine
monetarism
Keynesianism and neo-Keynesianism
quantity theory of money
money supply and demand
inflation
monetary approach to the balance of payments
the monetarist interpretation of unemployment
stagflation
transmission mechanism
Opis:
Termin monetaryzm jako określenie doktryny makroekonomicznej związanej i utożsamianej jednoznacznie z Miltonem Friedmanem i Uniwersytetem w Chicago został wykreowany przez Karla Brunnera w 1968 r. Nabrał on znaczenia na gruncie teoretycznym na przełomie lat 60. i 70. XX w., a największy wpływ na politykę gospodarczą uzyskał w końcu lat 70. i na początku lat 80. Swoją popularność zawdzięczał panującej stagflacji w okresie lat 70. Tak jak wielki kryzys spowodował zachwianie wiary w rynek i liberalizm, tak stagflacja spowodowała odwrót od ekonomii keynesowskiej i odrodzenie idei klasycznych. Na gruncie teoretycznym z monetaryzmu wyrosła nowa i bardziej radykalna szkoła – nowa ekonomia klasyczna. Jednakże to monetaryzm stał się częścią głównego nurtu i punktem odniesienia dla większości dyskusji toczących się wokół kluczowych kwestii teoretycznych i roli państwa w gospodarce.Twórcą monetaryzmu był M. Friedman urodzony w 1912 r. w Nowym Jorku, jeden z najwybitniejszych i kontrowersyjnych ekonomistów XX w. Był on od samego początku swojej kariery naukowej gorącym zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i z tych pozycji konsekwentnie i przy każdejokazji krytykował keynesizm, a także neokeynesizm. Jego zdaniem, niedoskonałości rynku wynikają z ingerencji państwa w gospodarkę kraju, a także z monopolistycznej pozycji związków zawodowych. Uważał również, że wszelkie wydatki na poprawę koniunktury, jak również ochrona socjalna najuboższych grup społecznych, są nieuzasadnione. Państwo powinno ograniczać swoją działalność do utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego i stać na straży prawa, a zwłaszcza prawa prywatnej własności. Patrząc na szkołę monetarystyczną przez pryzmat jej historycznego rozwoju, widzimy wyraźnie trzy etapy. Zaczęło się od ewolucji, jaką przeszło podejście oparte na ilościowej teorii pieniądza w okresie od połowy lat 50. do połowy lat 60., poprzez analizę krzywej Philipsa wspartej oczekiwaniami, którą analiza monetarystyczna przyswoiła sobie w drugiej połowie lat 60., a kończąc na podejściu pieniężnym do bilansu płatniczego i wyznaczania kursu walutowego, które zostało włączone do analizy monetarystycznej na początku lat 70. Badacze związani ze szkołą monetarystyczną podkreślają procykliczną rolę podaży pieniądza (tj. wyprzedzający w czasie ruch pozostałych zmiennych takich, jak płace, ceny, produkcja - zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym). Dlatego też bank centralny powinien zapewnić stałe tempo przyrostu podaży pieniądza (tzw. reguła k-procent), określając ją na poziomie 3-5% rocznie dla gospodarki. Propozycja takiego właśnie tempa przyrostu podaży wynikała stąd, że tyle wynosiła naturalna stopa wzrostu potencjału podażowego gospodarki. Zdaniem monetarystów gospodarka w długim okresie zbliża się do stanu pełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego, jeśli zatem ilość pieniądza w obiegu rośnie w identycznym tempie jak produkcja, przeciętny poziom cen nie zmienia się, więc nie zachodzi inflacja.
The term monetarism as a term for the macroeconomic doctrine associated and identified explicitly with Milton Friedman and the University of Chicago was coined by Karl Brunner in 1968. It gained importance on theoretical grounds in the late 1960s and early 1970s, and achieved its greatest impact on economic policy in the late 1970s and early 1980s. It owed its popularity to the prevailing stagflation of the 1970s. Just as the Great Depression had shaken faith in the market and liberalism, stagflation caused a retreat from Keynesian economics and a rebirth of classical ideas. On theoretical grounds, a new and more radical school - the new classical economics - grew out of monetarism. However, it was monetarism that became part of the mainstream and the reference point for most of the discussions revolving around key theoretical issues and the role of the state in the economy. M. Friedman, born in 1912 in New York, one of the most prominent and controversial economists of the 20th century was the founder of monetarism. From the very beginning of his academic career, he was an ardent supporter of economic liberalism, and from these positions he consistently and on every occasion criticized Keynesianism, as well as neo-Keynesianism. In his opinion, market imperfections resulted from state interference in the country’s economy, and also from the monopolistic position of trade unions. He also believed that all expenditures for the improvement of the economy, as well as social protection of the poorest social groups, were unjustified. The state should limit its activities to the maintenance of public order and safety and uphold the law, especially the right to private property. Looking at the growth of the monetarist school through the lens of its historical development, we clearly see three stages. It began with the evolution of the quantity theory of money approach from the mid-1950s to the mid-1960s, through the expectations-supported Phillips curve analysis that monetarist analysis assimilated in the second half of the 1960s, and ended with the monetary approach to balance of payments and exchange rate determination that was incorporated into monetarist analysis in the early 1970s. Researchers associated with the monetarist school emphasize the pro-cyclical role of the money supply (i.e. the ahead of time movement of other variables such as wages, prices, production - both in nominal and real terms).Therefore, the central bank should ensure a constant rate of increase in the money supply (the so-called k-percentage rule) setting it at the level of 3-5% per year for the economy. The proposal of such a growth rate of supply resulted from the fact that this was the natural growth rate of the supply potential of the economy. According to monetarists, in the long run the economy approaches the state of full exploitation of production potential, so if the amount of money in circulation grows at the same rate as production, the average price level does not change, so there is no inflation.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 13; 143-184
0860-5637
2657-7704
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepewność a pieniądz gotówkowy w okresie pandemii: przypadek Polski
Uncertainty and cash during a pandemic: the case of Poland
Autorzy:
Pietrucha, Jacek
Gulewicz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137582.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cash
uncertainty
pandemic
demand for money
niepewność
pieniądz gotówkowy
pandemia
popyt na pieniądz
Opis:
Wzrost podaży pieniądza gotówkowego jest jednym z najciekawszych zjawisk monetarnych ostatnich lat. Zwłaszcza okres pandemii COVID-19 cechował się skokowym wzrostem znaczenia pieniądza gotówkowego w obiegu. W artykule rozważa się, czy niepewność związana ze skutkami pandemii była źródłem zwiększonej podaży pieniądza gotówkowego. W celu pomiaru niepewności skonstruowano Wskaźnik Niepewności Pandemicznej oraz Wskaźnik Niepewności Gospodarczej za okres styczeń 2019 – grudzień 2021. Konstruując wskaźniki przyjęto, że poziom niepewności odczuwany przez gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorstwa niefinansowe lepiej obrazują wyszukiwania haseł w wyszukiwarce internetowej aniżeli (jak to ma miejsce w przypadku innych mierników niepewności) publikacje prasowe lub wskaźniki rynków finansowych. Obydwa nowe wskaźniki wykazują związek z podażą pieniądza gotówkowego w Polsce w okresie pandemii, przy czym związek ten jest szczególnie silny w przypadku Wskaźnika Niepewności Pandemicznej. Zmiany podaży pieniądza gotówkowego w Polsce nie były związane z dynamiką sprzedaży detalicznej (wykluczyć zatem można zmiany popytu na pieniądz z motywu transakcyjnego). Znaczenia nie mają także rzeczywiste przypadki COVID-19 oraz wysokość stopy procentowej. Utrzymywanie rezerwy pieniądza gotówkowego jest wobec tego traktowane przez podmioty jako optymalna strategia w okresie wzrostu niepewności. Ta funkcja pieniądza gotówkowego stwarza nowy kontekst w dyskusjach dotyczących pełnej rezygnacji z pieniądza gotówkowego.
The increase in the cash supply is one of the most interesting monetary phenomena in recent years. In particular, the period of the COVID-19 pandemic was marked by a significant increase in the cash in circulation. The article considers whether the uncertainty related to the effects of the pandemic was the source of the increased cash supply during the pandemic in Poland. In order to measure uncertainty, the Pandemic Uncertainty Index and the Economic Uncertainty Index were constructed (monthly data for the years 2019–2021). It was assumed that the level of uncertainty experienced by households and non-financial enterprises is better illustrated by search terms in an internet search engine than (as is the case with other uncertainty measures) press publications or financial market indicators. Both new indicators are related to the cash supply in Poland during the pandemic, and this relationship is particularly strong in the case of the Pandemic Uncertainty Index. Changes in the cash supply in Poland were not related to the dynamics of retail sales (therefore, changes in the transactional demand for money can be excluded). The actual number of COVID-19 cases and the interest rate are also irrelevant. Maintaining a cash reserve is therefore treated by entities as an optimal strategy in a period of increased uncertainty. This cash function creates a new context in the discussions about the full waiver of cash. 
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 3; 133-153
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pandemia COVID-19 a popyt na pieniądz gotówkowy i zmiany w zachowaniach płatniczych w Polsce w 2020 r.
The COVID-19 pandemic and changes in the demand for cash and payment behaviour in Poland in 2020
Autorzy:
Kaźmierczak, Andrzej
Kotkowski, Radosław
Maciejewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104477.pdf
Data publikacji:
2022-01-18
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
Tematy:
COVID-19 pandemic
payment behaviour
demand for cash
cash
pandemia COVID-19
zachowania płatnicze
popyt na pieniądz
gotówka
Opis:
Pandemia COVID-19 stała się katalizatorem raptownych zmian w zachowaniach społecznych oraz funkcjonowaniu współczesnych gospodarek. Tuż po jej ogłoszeniu, zarówno w Polsce, jak i Europie, gwałtowanie wzrósł popyt na gotówkę. Jednak dotychczasowe badania sugerują, że wzrost ten nie znalazł odzwierciedlenia w wartości płatności gotówkowych realizowanych przez konsumentów. W artykule badane są przyczyny wzrostu zapotrzebowania na gotówkę, jak również skala substytucji gotówki przez instrumenty bezgotówkowe. Do realizacji tego celu zastosowano szeroki zakres danych oraz metod analitycznych, które zgodnie z wiedzą autorów nie były dotychczas wykorzystywane dla rynku polskiego. Na podstawie uzyskanych wyników należy stwierdzić, że głównym powodem wzrostu popytu na pieniądz gotówkowy była chęć jego tezauryzacji, przy jednoczesnym spadku wykorzystania gotówki do celów transakcyjnych w trakcie pandemii.
COVID-19 pandemic has become the catalyst of rapid changes taking place in social behaviour and in modus operandi of contemporary economies. Immediately after the outbreak of the pandemic was declared, in Poland and in Europe demand for cash soared. However, the studies conducted so far suggest that the increase has not been reflected in the value of cash payments made by consumers. The paper explores reasons why demand for cash grew, as well as the scale of substitution of cash by cashless instruments. To achieve this goal, the authors deployed a broad spectrum of data and analytical methods which, to the best of their knowledge, had never been used before to examine the Polish market. The obtained results have led to the conclusion that the main reason why demand for cash increased was the wish to use it to store value while, at the same time, the usage of cash in transactions during the pandemic exhibited a downward trend.
Źródło:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów; 2021, 182; 59-76
1234-8872
2657-5620
Pojawia się w:
Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieniądz zastępczy Szczecina podczas Wielkiej Inflacji (1922–1923) w świetle dokumentów prezydium rejencji szczecińskiej przechowywanych w Archiwum Państwowym w Szczecinie
Money substitutes in Szczecin during Hyperinflation (1922–1923) in the light of Region of Stettin Presidium documents stored in the State Archive in Szczecin
Autorzy:
Pawłowski, Mieszko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206977.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
economy
paper money
money substitute
money substitute having stable
worth
Hyperinflation
Szczecin
Region of Stettin
Western Pomerania
Prussia
Germany
gospodarka
pieniądz papierowy
pieniądz zastępczy
Wielka Inflacja
rejencja szczecińska
Pomorze Zachodnie
Prusy
Niemcy
pieniądz zastępczy o stabilnej wartości
Opis:
The article presents the issue of money substitutes in Szczecin (Province of Pomerania) during the Hyperinflation in 1922–1923. It examines related legal problems and shows the position of the state authorities regarding the issue of money substitutes. In the paper, the archives of the presidium department of the Stettin Region stored in the State Archive were used.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 185-201
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty wykorzystania nowych technologii w finansowaniu działań organizacji pozarządowych
Legal aspects of using new technologies in financing activities of non- governmental organizations
Autorzy:
Greser, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085553.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja Akademia Organizacji Obywatelskich
Tematy:
fundraising
bitcoin
NFT
finansowanie społecznościowe
pieniądz elektroniczny
Bitcoin
crowdfunding
electronic money
Opis:
Artykuł opisuje prawne regulacje związane z pozyskiwaniem środków na działanie organizacji pozarządowych za pomocą wybranych rozwiązań cyfrowych. Celem opracowania jest przedstawienie środowiska regulacyjnego oraz głównych wymagań z niego wypływających, które muszą być brane pod uwagę przez organizacje pozarządowe planujące swoje aktywności w pozyskiwaniu środków przy użyciu nowych technologii. W tekście poruszono tematykę technologii rozproszonego rejestru (DLT) oraz bazujących na niej kryptoaktywów, w tym kryptowalut i tokenów, szczególnie NFT, przeanalizowano również kwestie związane z finansowaniem społecznościowym i jego różnymi odmianami oraz emisją pieniądza elektronicznego.
The article describes the legal regulations related to raising funds for the operation of a non-governmental organization with the use of selected digital solutions. Its purpose is to present the regulatory environment and the main requirements resulting from it, which must be taken into account by non-governmental organizations planning their fundraising activities with the use of new technologies. It examines the subject of distributed ledger technology (DLT) and crypto-assets based on it, including cryptocurrencies and tokens, in particular NFT. In addition, it analyzes issues related to crowdfunding and its various types, as well as the issuance of electronic money.
Źródło:
Kwartalnik Trzeci Sektor; 2022, 58 (2/2022); 24-35
1733-2265
Pojawia się w:
Kwartalnik Trzeci Sektor
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Function of the Thaler in Determining the Exchange Rates of European Currencies in the Second Half of the 16th Century
Funkcja talarów w ustalaniu kursów walut europejskich w 2. połowie XVI wieku
Autorzy:
Vorel, Petr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16068129.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
coin
thaler
currency
16th century
Europe
moneta
talar
pieniądz
XVI w.
Europa
Opis:
The author summarizes the origin and development of the thaler since its emergence in Central Europe in the 1520s to the general spread of the term “thaler” for large silver coins in the 1540s as well as the attempts to replace the thaler with another type of coin in the Roman-German Empire under the Second and Third Imperial Coin Order. The year 1566 was a major turning point. The “imperial thaler” was redefined in metrological terms and the collection of custom duties in the North Sea straits was regulated, which (instead of gold coins) continued to be collected in silver thalers. This move spurred the expansion of the thaler coins in those countries of continental Europe that used the North Sea trade route. At that time, the thaler also became the equivalent for mutual conversions of the most important monetary systems. This is evidenced by the exchange rates from the end of the 16th century from Hamburg. In them, the ”imperial thaler” serves as a tool for the mutual conversion the seven major currencies used in the North Sea and Baltic trade areas (the Lübeck mark, the Hamburg pound, the Antwerp pound, the Amsterdam pound, the imperial Rhine gulden, the Lisbon milreis and the Polish gulden).
Autor zwięźle podsumowuje genezę i rozwój talara od jego pojawienia się w Europie Środkowej w latach 20. XVI w. po powszechne rozprzestrzenienie się terminu „talar” na określenie dużej, srebrnej monety w latach 40. XVI stulecia, jak też próby zastąpienia w cesarstwie rzymsko-niemieckim talara monetą innego typu Drugą i Trzecią Cesarską Ordynacją Menniczą. Najważniejszym punktem zwrotnym był rok 1566. „Talar imperialny” został na nowo zdefiniowany pod względem metrologii, jak też uregulowano pobór ceł w cieśninach Morza Północnego, które (zamiast monet złotych) nadal pobierano w srebrnych talarach. To posunięcie pobudziło ekspansję monety talarowej w krajach Europy kontynentalnej korzystających ze szlaku handlowego Morza Północnego. W tym czasie, talar stał się także jednostką obrachunkową najważniejszych systemów monetarnych. Świadczą o tym kursy walut z końca XVI w. z Hamburga. „Talar imperialny” służy w nich jako narzędzie do przeliczania siedmiu najważniejszych walut używanych na obszarach handlowych Mórz Północnego i Bałtyckiego (marka lubecka, funt hamburski, funt antwerpski, funt amsterdamski, cesarski gulden reński, lizboński milreis i polski złoty).
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2022, 66; 283-306
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Significance And Role Of Small And Medium Enterprise Mobile Money Businesses In Zambia – A Brief Review And Perspective
Autorzy:
Mwape, Anderson
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090074.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Gdańska
Tematy:
digital account
electronic payment
financial inclusion
mobile money
small and medium enterprises
konta elektroniczne
płatności elektroniczne
integracja finansowa
male i średnie przedsiębiorstwa
pieniądz elektroniczny
Opis:
Background and Objectives: Cell phones in Africa have improved economic performance and allowed poor, unbanked communities to access financial services at a minimal cost. The main objective of the review is to shed more light on the current trends in the mobile money business by briefly appraising the various studies on the small-scale mobile money industry, with special emphasis on Zambia. Study Design/Material and Methods: The review examined 52 peer-reviewed and purposefully selected journal articles. Of these, 30 papers comprising five different areas on mobile money were evaluated. Results: It was established that mobile money is not only convenient and accessible to most people, but it has also led to economic inclusion for disadvantaged communities. Instead of competition, there should be complementarity between banks and mobile money platforms through the integration of the two payment systems. Integration of the two systems, however, would come with associated risks. Practical Implications: Replicating successes in the mobile money subsector will not only broaden the tax base but also improve and/or streamline strategies and policies relating to the small and medium scale (SMEs) industry to benefit the country. Conclusion and Summary: Mobile money has provided an invaluable, easy-to-use, and robust solution to financial inclusion for disadvantaged communities in emerging economies, especially in Africa.
Cel: Telefony komórkowe w Afryce poprawiły wyniki gospodarcze i umożliwiły ubogim, niekwalifikującym się społecznościom dostęp do usług finansowych przy minimalnych kosztach. Głównym celem przeglądu jest przedstawienie aktualnych trendów w branży pieniądza elektronicznego poprzez krótkie podsumowanie różnych badań na temat sektora pieniądza elektronicznego na małą skalę, ze szczególnym uwzględnieniem Zambii. Materiały i metody badawcze: Analiza uwzględnia 52 recenzowane i odpowiednio dobrane artykuły w czasopismach. Z tej liczby przeanalizowano 30 dokumentów z pięciu różnych obszarów pieniądza elektronicznego. Wyniki: Pieniądze elektroniczne są nie tylko wygodne i dostępne dla większości ludzi, ale również przyczyniają się do integracji gospodarczej społeczności znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. Zamiast konkurencji, banki i mobilne platformy pieniężne powinny uzupełniać się poprzez integrację obu systemów płatności. Integracja tych dwóch systemów wiązałaby się jednak z ryzykiem. Wnioski praktyczne: Powtarzające się sukcesy w podsektorze pieniądza elektronicznego nie tylko poszerzy podstawę opodatkowania, ale także udoskonali lub usprawni strategie i działania na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z korzyścią dla kraju. Wnioski i podsumowanie: Elektroniczne pieniądze dostarczyły nieocenionego, przyjaznego dla użytkownika i solidnego rozwiązania umożliwiającego integrację finansową społeczności znajdujących się w niekorzystnej sytuacji w gospodarkach wschodzących, w szczególności w Afryce.
Źródło:
Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka; 2022, 1, 34; 83-102
2084-6495
Pojawia się w:
Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieniądz Augusta III i nie tylko
Autorzy:
Kalwat, Wojciech.
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 11, s. 24-27
Data publikacji:
2021
Tematy:
Wettynowie (dynastia)
August II Mocny (król Polski ; 1670-1733)
August III (król Polski ; 1696-1763)
Pieniądz
Emisja pieniądza
Fałszerstwo
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu jest bicie pieniądza w XVII-wiecznej Rzeczpospolitej za dynastii Wettynów. Mimo że w elekcyjnym królestwie Polskim decyzją sejmu nie wolno było Wettynom emitować monety, były one produkowane w prywatnych mennicach saskich w dużych ilościach. W Polsce, na Litwie i w Saksonii cieszyły się wielkim popytem. Stara moneta srebrna była masowo przetapiana na sztućce i zastawę stołową, a szelągi miedziane służyły do łatania kotłów. Polska nie miała mennicy państwowej, stąd rósł niedostatek monet, więc akceptacja saskiej monety tylko rosła. Niestety przybywało też na rynku monety złej, fałszywej, niepełnowartościowej, produkowanej w dużych ilościach głównie w Prusach.Oblicza się, że monetarne machinacje i kanty przyniosły królowi Pruskiemu dochód w wysokości 25 mln talarów tj. ponad 200 mln zł.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Pieniądz jako miara czasu
Money as a measure of time
Autorzy:
Pecura, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364013.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
time
money
transaction
philosophy of economics
czas
pieniądz
pieniądz jako miara czasu
transakcja
filozofia ekonomii
Opis:
Na przestrzeni lat badacze zastanawiają się nad rolą czasu w życiu człowieka. Również ekonomia postrzega go jako wyjątkowy i ograniczony zasób. Pieniądz z kolei jest definiowany jako narzędzie ułatwiające transakcje. Niniejsza praca jest próbą uzupełnienia myśli ekonomicznej w zakresie porównania czasu i pieniądza. Poprzez analizę literatury w kontekście zdefiniowania pojęcia pieniądza oraz analizę własną pluralistycznych rodzajów transakcji, przeprowadzone zostało wnioskowanie dedukcyjne. Celem pracy jest próba udowodnienia tego, że przedmiotem wymiany ekonomicznej dokonywanej za pośrednictwem pieniądza jest życie ludzkie w postaci czasu zaangażowanego do uzyskania wymienialnego dobra. Na podstawie tak przeprowadzonego rozważania logicznego zostało wskazane, że czas jest pojęciem o wiele szerszym niż pieniądz, ale to właśnie czas jest walutą w transakcjach.
Over the years, researchers have been reflecting on the role of time in human life. The economy also views it as a unique and limited resource. However, money is defined as a tool that facilitates transactions. This work is an attempt to supplement economic thought in terms of comparing time and money. By analyzing the literature in the context of defining the concept of money and own analysis of pluralistic types of transactions, the deductive inference was made. The aim of the study is an attempt to prove that the object of economic exchange carried out with the use of money is human life in the form of time involved in obtaining a commodity. On the basis of such logical considerations, it was indicated that time is a concept much wider than money because time is the currency in transactions.
Źródło:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie; 2021, 58, 1; 68-78
1896-656X
Pojawia się w:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 141

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies