Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "philosophy of science" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 240
Tytuł:
Chocholi taniec. O krytyce teorii aktora-sieci w An Invasion of Tricksters Michała Kaczmarczyka
The Dance of a Straw Man. On Criticism of Actor-Network Theory in Michał Kaczmarczyk’s An Invasion of Tricksters
Autorzy:
Afeltowicz, Łukasz
Pietrowicz, Krzysztof
Sojak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427559.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
teoria aktora-sieci
konstruktywizm
wojny o naukę
filozofia nauki
actor-network theory
constructivism
science wars
philosophy of science
Opis:
W polskiej socjologii panuje szereg nieporozumień wokół teorii aktora-sieci (ANT). Świetnie obrazuje to tekst An Invasion of Tricksters. Niniejszy artykuł jest odpowiedzią na jego zarzuty. Ambicje naszego tekstu wykraczają poza ukazanie błędów interpretacyjnych i innych niedostatków tego artykułu. Przede wszystkim konfrontujemy tu rożne strategie korzystania przez socjologów z ustaleń filozoficznych i omawiamy ich przydatność naukową. Dodatkowo oferujemy własną, wewnętrzną krytykę ANT.
In Polish sociology, there are many misunderstandings about actor-network theory (ANT). This is well illustrated by Michał Kaczmarczyk’s article entitled An Invasion of Tricksters. We respond to his criticism. Our ambitions, however, go beyond an exposition of Kaczmarczyk’s interpretative errors and other deficiencies of his argumentation. Primarily, we confront various strategies for the use of philosophical findings in social research and discuss their scientific utility. Also, we offer an alternative, internal criticism of ANT.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2020, 2(237); 5-28
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feliksa Konecznego nauka o cywilizacjach wobec współczesnych zjawisk życia społecznego
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644294.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Wissenschaft von den Zivilisationen
historische Gesetze
Geschichtsphilosophie
Philosophie der Wissenschaft
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Feliks Koneczny
civilization studies
historical laws
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
nauka o cywilizacjach
prawa historyczne
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Folgende Überlegungen sind der Analyse der gegenwärtigen Dimension der Wissenschaft von den Zivilisationen in der Auffassung Feliks Konecznys gewidmet. Der Verfasser beweist ihre Überlegenheit über den konkurrierenden Theorien, indem er sich auf solche Aspekte wie der Begriff der Zivilisation, ihre Klassifizierung sowie Gesetze, die ihre innere Entwicklung bedingen oder gegenseitige Beziehungen stützt. Als der größte Vorzug der geschichtsphilosophischen Konzeption des polnischen Gelehrten wird das Recht der Angemessenheit unter den Werten angesehen, auf denen das Bestehen aller Zivilisationen beruht. Dieses Recht hat den logischen Schlüsselcharakter. Obwohl sich der Verfasser dessen bewusst ist, dass Konecznys Wissenschaft von den Zivilisationen, wie jede geisteswissenschaftliche Theorie, nicht der Fehler entbehrt, glaubt er, dass sie aufgrund des logischen Charakters der sie bildenden Gesetze den besten Ausgangspunkt für die Überlegungen über den gegenwärtigen Ausmaß der interkulturellen Beziehungen bildet. 
The  science of civilizations by Feliks Koneczny is reviewed in juxtaposition  of  other contemporary theories on this subject. The superiority of this theory  is stressed  taking into account   the notions of civilization, their classification as well as the laws governing their internal development and  relations. In view of the author the law of proportionality between the values on which the functioning of all civilizations is based, represents the most significant  asset of Koneczny's historic and philosophical  theory. While   aware that Koneczny's theory,  as any theory developed on the basis of the humanities,  cannot not be devoid of errors,  the author  argues that  given the logical nature of the laws governing his theory , it represents  the best launching pad for deliberating on  why present-day  intercultural relations are developing the way they do.
Niniejsze rozważania poświęcone są analizie współczesnego wymiaru nauki o cywilizacjach w ujęciu Feliksa Konecznego. Jej wyższość nad konkurencyjnymi teoriami autor wykazuje odwołując się do takich aspektów, jak pojęcie cywilizacji, ich klasyfikacja, a także prawa warunkujące ich wewnętrzny rozwój oraz wzajemne relacje. Jako największy atut koncepcji historiozoficznej polskiego uczonego wskazane zostaje kluczowe dla niej – posiadające charakter logiczny – prawo współmierności pomiędzy wartościami, na których oparte jest funkcjonowanie wszystkich cywilizacji. Choć autor zdaje sobie sprawę, że Konecznego nauka o cywilizacjach – jak każda teoria tworzona na gruncie nauk humanistycznych – nie może nie być pozbawiona błędów, uważa, że ze względu na logiczny charakter tworzących ją praw, stanowi ona najlepszy punkt wyjścia do rozważań na temat tego, dlaczego relacje międzykulturowe przybierają współcześnie taki, a nie inny wymiar.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O użyteczności praw historycznych
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644155.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historische Gesetze
Naturgesetze
Philosophie der Geschichte
Methodologie der Geschichte
Philosophie der Wissenschaft
Falsifikationismus
Karl Popper
Feliks Koneczny
history laws
natural sciences laws
philosophy of history
methodology of history
philosophy of science
falsificationism
prawa historyczne
prawa przyrody
filozofia historii
metodologia historii
filozofia nauki
falsyfikacjonizm
Opis:
Das Thema der vorliegenden Überlegungen ist die Analyse der praktischen Anwendung der auf dem Boden der Geschichtsphilosophie gebildeten sog. historischen Gesetze. Um ihre starken und schwachen Seiten aufzuzeigen, konfrontiert sie der Autor mit den auf dem Boden der Naturwissenschaften formulierten Gesetzen. Das Ziel dieses Verfahrens liegt darin, eine Bilanz zu schaffen, die sowohl den Nutzen des Studiums der Geschichte als auch ihre "wissenschaftlichen" Schwächen berücksichtigt. 
The article analyzes the practical application of history laws as developed within the philosophy of history context. To indicate their strengths and weaknesses, the author confronts the laws with those  devised  on the ground  of natural sciences. The purpose of such an approach is to draw-up a balance sheet taking into account the benefits of practicing history and its “scientific” shortcomings.
Tematem rozważań jest analiza praktycznego wykorzystania, tworzonych na gruncie filozofii historii, tzw. praw dziejowych. W celu ukazania ich mocnych i słabych stron autor konfrontuje je z prawami formułowanymi na gruncie nauk przyrodniczych. Cel tego zabiegu to stworzenie bilansu, który uwzględni zarówno korzyści płynące z uprawiania historii, jak i jej „naukowe” mankamenty.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradygmat cywilizacyjny Samuela P. Huntingtona. Droga do zrozumienia współczesnych problemów Zachodu?
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Zivilisationsparadigma
Geschichtsphilosophie
Wissenschaftsphilosophie
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Samuel P. Huntington
civilization paradigm
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
paradygmat cywilizacyjny
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Der Aufsatz ist eine methodologische Analyse des Zivilisationsparadigmas nach Samuel P. Huntington. Den Boden für die Überlegungen bilden statistische Forschungen, die die demographische Situation der Länder des westlichen Zivilisationskreises sowie der Länder der islamischen Welt betreffen. Es werden sowohl die Forschungen berücksichtigt, auf die Huntington Mitte der 1990er Jahre Bezug genommen hat, als auch jene, die gegenwärtige Lage schildern. Die These, deren Richtigkeit der amerikanische Wissenschaftler erklärt und mit der der Verfasser des Textes übereinstimmt, besagt, dass die wirkende Kraft der epochalen historischen Ereignisse junge und schnell wachsende Bevölkerungen sind.
The article represents a methodological analysis of the civilization paradigm as perceived by  Samuel Huntington. The analysis is based  on  statistical studies of the demographic situation in countries identified with the western civilization and those of the Islamic world. The research dwells  on studies referred to by  Huntington himself in the mid-nineties as well as  on findings dealing with present-day  realities. The   thesis considered right and endorsed  by the American scholar   is that young and fast-growing populations constitute the driving force of breakthrough historic developments.
Niniejszy tekst to metodologiczna analiza paradygmatu cywilizacyjnego w ujęciu Samuela Huntingtona. Grunt dla rozważań stanowią badania statystyczne dotyczące sytuacji demograficznej państw utożsamianych z zachodnim kręgiem cywilizacyjnym oraz tych zaliczanych do świata Islamu. Badania, o których mowa, to zarówno te, na które w połowie lat dziewięćdziesiątych powoływał się sam Huntington, jak i te, które opisują współczesne realia. Teza, za której słusznością opowiada się amerykański uczony i dla której aprobatę wyraża autor tekstu mówi, że siłą sprawczą przełomowych wydarzeń historycznych są młode i szybko rosnące populacje.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 21
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natural philosophy in the system of ideological orientations of the individual
Filozofia przyrody metodą racjonalnego kształtowania jednostek
Autorzy:
Beregova, G.
Gawdzik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321481.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
natural philosophy
natural science
education of students
human life
social philosophy
filozofia przyrody
nauki przyrodnicze
kształcenie studentów
życie człowieka
filozofia społeczna
Opis:
The paper drawn attention to natural philosophy as a branch of philosophical studies aimed at rational comprehension of the integrity of nature and its fundamental principle. It has been necessary to provide confidence in the knowledge of natural philosophy of modern university students, as this knowledge helps them to understand the nature of a general. That allows the students to understand all things in their unity and in a variety of forms, build a rational and scientific picture of the world, as a whole, from inorganic nature - to life and human life.
W pracy omówiono znaczenie i zasady filozofii przyrody, stanowiącej gałąź nauk filozoficznych, dla racjonalnego pojmowania integralności natury i zasad jej funkcjonowania. Koniecznym więc jest przekazywanie tego typu wiedzy studentom wyższych uczelni, gdyż pomoże im ona w lepszym zrozumieniu otaczającego nas świata w powiązaniu z kierunkiem stanowiącym przedmiot ich studiów.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 98; 7-14
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Contemporary Relevance of The Restructuring of Social and Political Theory
Autorzy:
Bernstein, Richard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138890.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
Richard J. Bernstein
The Restructuring of Social and Political Theory
philosophy of social science
natural sciences and humanities
Opis:
The paper is a transcript of the lecture delivered by Richard J. Bernstein at the University of Lower Silesia on July 17, 2016. It concerns the contemporary relevance of his book  The Restructuring of Social and Political Theory, first published in 1979 and recently published in Polish by University of Lower Silesia Press. The author has three aims. First, he wants to examine the book’s context from a historical perspective, reaching back to the French Enlightenment and considering early hopes for what the social sciences might achieve. Second, he wants to focus on the immediate context for writing the book to explain what he set out to show. Finally, he wants to demonstrate the contemporary relevance of his main theses.
Źródło:
Forum Oświatowe; 2017, 29, 2(58); 11-22
0867-0323
2450-3452
Pojawia się w:
Forum Oświatowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spojrzenie z bliska. Koncepcja kosmosu i ciał niebieskich jako świata oswojonego kulturowo
A View From Up Close: The Concept of the Cosmos and Celestial Bodies as Culturally Tamed World
Autorzy:
Błahut, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44922361.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antropologia astronomiczna
filozofia nauki
kosmos
Syriusz
Wenus
cultural astronomy
philosophy of science
cosmos
Sirius
Venus
Opis:
The concept of the cosmos, shaped in ancient Greek philosophy, has a different meaning today. This change of meaning reflects rejection of the idea of the cosmos as order established by the gods. The author of the article, as a cultural anthropologist and amateur astronomer, describes this problem by analyzing selected examples of the concepts of the cosmos and of celestial bodies, such as Venus and Sirius. These concepts are examples of alternative knowledge that was an important component of cultural systems. Also touched upon in the article are issues of epistemology and philosophy of science.
Pojęcie kosmosu ukształtowane w starożytnej filozofii greckiej ma współcześnie odmienną treść, co odzwierciedla porzucenie idei kosmosu jako ustanowionego przez bogów porządku. Autor artykułu, jako antropolog kulturowy i adept astronomii, opisuje ten problem, analizując wybrane koncepcje kosmosu oraz takich ciał niebieskich, jak Wenus czy Syriusz. Koncepcje te to przykłady alternatywnej wiedzy, która była ważnym składnikiem systemów kulturowych. Na drugim planie podjętych w tym artykule rozważań brane są pod uwagę kwestie dotyczące epistemologii i filozofii nauki.
Źródło:
Adeptus; 2021, 17
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowe aspekty toruńskich obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika w roku 1973. Wybrane wydarzenia
Internationale Aspekte der Toruner Feierlichkeiten zum 500. Geburtstag von Nikolaus Kopernikus im Jahr 1973. Ausgewählte Veranstaltungen
International aspects of the celebrations of the 500th anniversary of Nicolaus Copernicus’ birth in 1973. Selected events
Autorzy:
Bohr, Iwo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52494350.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (UMK)
Mikołaj Kopernik
jubileusz kopernikański
Wilhelmina Iwanowska
Międzynarodowa Unia Astronomiczna
Międzynarodowa Unia Historii i Filozofii Nauki
Nicolaus Copernicus University in Toruń (UMK)
Nicolaus Copernicus
Copernican jubilee
International Astronomical Union
International Union of the History and Philosophy of Science
Nikolaus-Kopernikus-Universität Toruń (UMK)
Nikolaus Kopernikus
Kopernikanisches Jubiläum
Internationale Astronomische Union
Internationale Union für Geschichte und Philosophie der Wissenschaften
Opis:
W niniejszym artykule zostaną omówione najważniejsze wydarzenia międzynarodowe zorganizowane w Toruniu w roku 1973 w ramach obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dwóm kluczowym zjazdom naukowym: sympozjum pod nazwą „Badanie Układu Planetarnego” oraz Colloquia Copernicana, czyli obradom poświęconym historii astronomii i recepcji dzieła Kopernika. Wydarzenia jubileuszowe zostaną omówione w kontekście zjawisk zachodzących w polityce międzynarodowej, takich jak odprężenie czy Ostpolitik realizowanej przez RFN, a także z uwzględnieniem polityki krajowej. Szczególna uwaga zostanie poświęcona stopniowemu otwieraniu się Polski na świat w okresie późnych rządów Władysława Gomułki i wczesnych Edwarda Gierka. Uroczystości jubileuszowe miały wpisywać się w propagowanie w świecie obrazu Polski jako kraju szybko modernizującego się. W artykule przedstawiono krótko starania profesor Wilhelminy Iwanowskiej mające na celu obronę planów rozbudowy zaplecza lokalowego i instrumentalnego toruńskiej radioastronomii, którym zagrażało wycofanie finansowania.   
This article will discuss the most important international events organised in Toruń in 1973 as part of the celebrations of the 500th anniversary of the birth of Nicolaus Copernicus. Particular attention will be given to two key scientific congresses: the symposium on ‘The Exploration of the Planetary System’ and the Colloquia Copernicana, i.e. proceedings devoted to the history of astronomy and the reception of Copernicus’ work. The events of the jubilee will be discussed in the context of phenomena in international politics such as de-escalation or the Ostpolitik pursued by West Germany, as well as with regard to domestic politics. Particular attention will be paid to the gradual opening of Poland to the world during the late rule of Władysław Gomułka and the early rule of Edward Gierek. The jubilee celebrations were intended as international promotion of the image of Poland as a rapidly modernising country. The article briefly outlines Professor Wilhelmina Iwanowska’s efforts to defend the plans to expand the premises and instrumental facilities of Toruń’s radio astronomy department, which were threatened by the withdrawal of funding.  
Im vorliegenden Beitrag werden die wichtigsten internationalen Veranstaltungen besprochen, die 1973 in Toruń im Rahmen der Feierlichkeiten zum 500. Geburtstag von Nikolaus Kopernikus stattfanden. Besonderes Augenmerk wird zwei wissenschaftlichen Tagungen gewidmet, die von Schlüsselbedeutung waren: Symposium mit dem Titel „Erforschung des Planetensystems“ und Colloquia Copernicana, d.h. eine Tagung zur Geschichte der Astronomie und zur Rezeption des Werkes Kopernikus. Die Jubiläumsveranstaltungen werden hier im Kontext der sich in der internationalen Politik vollziehenden Phänomene, wie Entspannung oder der von der Regierung der BRD realisierten Ostpolitik, unter der Berücksichtigung der polnischen Politik diskutiert. Besonderes Augenmerk wird auf die allmähliche Öffnung Polens gegenüber der Welt in der späten Regierungszeit von Władysław Gomułka und der frühen Periode von Edward Gierek gelegt. Die Jubiläumsfeierlichkeiten sollten ein Teil der weltweiten Förderung des Images Polens als sich rasch modernisierenden Landes werden. Im Beitrag wurden auch kurz die Bemühungen der Professorin Wilhelmina Iwanowska beschrieben, die Pläne zur Erweiterung der Räumlichkeiten und des Instrumentariums der Toruner Radioastronomie zu verteidigen, die durch den Entzug der Finanzierung bedroht waren  
Źródło:
Rocznik Toruński; 2023, 50; 159-189
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dualna natura programów komputerowych
Autorzy:
Bondecka-Krzykowska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/429155.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
philosophy of computer science
ontology of computer programs
quasi-particular objects
program as mathematical object
program as pattern
Opis:
The paper is devoted to the discussion on ontological status of the computerprograms. The most popular conceptions are presented and critically discussed:programs as concrete abstractions, as quasi-particular objects (similar to musicalpieces), as mathematical objects (of different kinds), and finally – programas digital pattern. Advantages and disadvantages of those approachesare pointed out and some possible solutions are proposed.
Źródło:
Semina Scientiarum; 2017, 16
1644-3365
Pojawia się w:
Semina Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przedmiocie badań informatyki
About the object of computer science’s studies
Autorzy:
Bondecka-Krzykowska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431273.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
philosophy of computer science
ontology of computer science
information
computer
software
algorithm
filozofia informatyki
ontologia informatyki
informacja
komputer
program komputerowy
algorytm
Opis:
One of the fundamental ontological issues of the philosophy of computer science is the question about the object of computer scientists’ research. In the paper some views concerning the objects of computer science are analyzed. They include information, computers, computer programs and algorithms. Recognition of computer science as a science of information leads to many philosophical problems related not only to the definition of information, but also of its nature. Similar issues are associated with the adoption of computers as the subject of computer science’s research. In the paper the relationship between the computer as an abstract object and its implementation − real machines is examined. Also the problem of distinguishing hardware from software is considered. Finding that the main computer scientist’s activity is software creation, leads to the view that computer science is the science of programs. The main views on the nature of programs, including the distinction between program as code and program as an executed process are compared and discussed. The paper also contains an analysis of algorithms and procedures as objects of computer science’s research, including a discussion of the main features of the algorithm.
Jednym z podstawowych zagadnień ontologicznych filozofii informatyki jest pytanie o przedmiot badań informatyków. W pracy dokonano analizy wybranych poglądów dotyczących obiektów informatyki: informacji, komputerów, programów komputerowych oraz algorytmów. Uznanie informatyki za naukę o informacji prowadzi do wielu problemów filozoficznych związanych nie tylko z definicją wszechobecnej w nauce informacji, ale również z jej naturą. Podobne kwestie związane są z przyjęciem, że przedmiotem badań informatyki są komputery. W pracy przeanalizowano między innymi związek pomiędzy komputerem, rozumianym jako byt abstrakcyjny, a rzeczywistymi maszynami, będącymi jego urzeczywistnieniami, oraz problem rozróżnienia hardware’u od software’u. Z kolei stwierdzenie, że podstawową działalnością informatyków jest tworzenie programów komputerowych prowadzi do poglądu, że informatyka jest nauką o programach. W pracy dokonano zestawienia poglądów na naturę programów, w tym na rozróżnienie programów jako kodów od programów wykonywanych na komputerach. Praca zawiera również analizę pojęcia algorytmu oraz procedury jako obiektów badań informatyki, w tym omówienie cech algorytmu.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 5-24
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pułapka na ludzi myślących
A cage for thinking people
Autorzy:
Borek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943042.pdf
Data publikacji:
2021-11-07
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
theory of relativity
quantum mechanics
philosophy of science
history of science
science-faith relationship
Opis:
Andrzej Dragan’s book Quantechism or a cage for people is a great popular science book to start a fascinating adventure with the theory of relativity and quantum mechanics. It is written in an easy language, does not require from the reader a deep knowledge of contemporary physical issues, while describing, illustrating and explaining them very well. Instead, it requires broader historical knowledge and at least basic philosophical knowledge for verification, helping to bring out what is most valuable in the book. Unfortunately, the book, while popularizing science, also makes a terrible mess and does a lot of damage to the deeper understanding of physics, its history, and the meaning and function of philosophy and religion. And so it can become an attractive and appealing, but nevertheless a trap-cage for thinking people.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 70; 243-249
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Management science(s) - contemporary challenges against the backdrop of fundamental issues of philosophy
Autorzy:
Borowiecki, Ryszard
Siuta-Tokarska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324563.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
management science
philosophy of management science
sustainable development
nauka o zarządzaniu
filozofia nauki o zarządzaniu
zrównoważony rozwój
Opis:
The paper discusses the problem of the place that management science occupies among other sciences, with emphasis on its integration with economic knowledge. The identity of management science is highlighted from the perspective of its historical, albeit relatively short periods of development. Within the context of the fundamental issues of the philosophy of management as exemplified by ontology, epistemology, methodology and axiology, the authors of the paper strive to present the major challenges faced by contemporary management science.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2019, 135; 33-47
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka o zrównoważeniu – w poszukiwaniu transdyscyplinarnej metodologii
Sustainability science – in the search of a transdisciplinary methodology
Autorzy:
Bremer, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577416.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zrównoważenie
zrównoważony rozwój
nauka o zrównoważeniu
silne zrównoważenie
słabe zrównoważenie
filozofia nauki
nauka jako Wissenschaft
nauka jako nauki przyrodnicze
normatywność
mono-, multi-, inter-, transdyscyplinarność
zaangażowanie polityczne, ekonomiczne i społeczne
sustainability
sustainable development
sustainability science
strong sustainability
weak sustainability
philosophy of science
science as Wissenschaft
science as the natural sciences
normativity
mono-, multi-, inter-, transdisciplinarity
political, economical and social engagement
Opis:
Stosowane obecnie metodologie badań naukowych są często zbyt jednostronne i ograniczone, aby mogły zająć się kompleksowymi problemami zrównoważonego rozwoju. Przyjmując podaną przez Komisję Brundtland (1987) defi nicję zrównoważenia analizujemy najpierw pojęcia silnego (strong sustainability) i słabego zrównoważenia (weak sustainability), które oceniamy od strony fi lozofi i nauki w rozumieniu K. Poppera, T. Kuhna i M. Webera. Zakładając weberowskie rozumienie nauki – jako nauki uwzględniającej normatywność w sensie Wissenschaft – skupiamy się na przedstawieniu transdyscyplinarnej metody badań nad silnym zrównoważeniem. Metoda ta: (a) uzupełnia multi- i interdyscyplinarne metody badań, (b) łączy ze sobą doświadczenie naukowe i pozanaukowe, (c) jest więc tym samym widziana jako najwyższa forma scalania ze sobą różnych dyscyplin oraz kwestii praktycznych. Celem rozwiązania poszczególnych problemów zrównoważonego rozwoju konieczne jest bowiem nie tylko poszukiwanie złożonych modeli naukowych lecz przede wszystkim podejmowanie decyzji dotyczących realizacji przedsięwzięć wymagających politycznego zaangażowania rządów państw, samorządów, a także pojedynczych obywateli.
Current methodologies of scientifi c research are often too one-sided and limited to properly address the complex issues involved in sustainable development. Assuming the defi nition of sustainability put forward by the 1987 Brundtland Commission, we shall fi rst analyze the concepts of strong and weak sustainability, which we shall evaluate from the perspective of the philosophy of science, as construed by Popper, Kuhn and Weber. Assuming a Weberian understanding of science as a discipline seeking to take account of normativity in the sense implied by the term Wissenschaft, we shall focus on the presentation of a transdisciplinary approach to research into strong sustainability. Of this approach, it may be said that it (a) complements multi- and interdisciplinary research methods, (b) combines scientifi c and non-scientifi c forms of experience with one another, and (c) can, thanks to this, be regarded as furnishing the highest level at which different disciplines and practical issues can be merged. In order to successfully address specifi c problems of sustainable development, it is necessary not only to search for complex scientifi c models, but also, above all, to make decisions about the realization of initiatives that require political involvement on the part of national governments, local authorities and individual citizens.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2016, 52, 1(207); 15-32
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Kamińskiego opcje metodologiczne
Stanisław Kamiński’s Methodological Options
Autorzy:
Bronk, Andrzej
Walczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343871.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
definicja nauki
etyka nauki
filozofia
filozofia nauki
metoda naukowa
metodologia
nauka
nauki przyrodnicze i humanistyczne
racjonalność nauki
Stanisław Kamiński
teologia
teoria nauki
typologia nauk
definition of science
classification of sciences
ethics of science
humanities and natural sciences
methodology
philosophy
philosophy of science
rationality of science
science
scientific method
theology
theory of science
Opis:
Stanisław Kamiński (1919–1986) był filozofem, filozofem nauki i historykiem nauki. Całe jego życie zawodowe od 1949 roku związane było z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Do głównych dziedzin zainteresowań Kamińskiego należały ogólna i szczegółowa metodologia nauk, metodologia filozofii, historia nauki i logiki oraz semiotyka m. in. średniowieczna. Podkreślając specyfikę klasycznego sposobu uprawiania filozofii jako poznania autonomicznego w stosunku do nauk empirycznych i teologii, pewnego i najogólniejszego, badał zastosowania logiki do filozofii oraz podał metodologiczną charakterystykę niektórych dyscyplin filozoficznych (metafizyki ogólnej, antropologii filozoficznej, etyki, filozofii religii, filozofii dziejów). Charakterystyczny dla podejścia Kamińskiego był osobliwy historyzm (indukcja doksograficzna), polegający na nawiązywaniu do dziedzictwa przeszłości, by szukać w nim inspiracji i kontekstu rozumienia dla własnych problemów. Nawiązywał bezpośrednio do dwu głównie tradycji filozoficznych: klasycznej (arystotelesowsko-tomistycznej) oraz analitycznej, zarówno w wydaniu scholastyki, jak i szkoły lwowsko-warszawskiej. Pierwszej – realistycznej teorii bytu i poznania, ale także historii filozofii – zawdzięczał swe filozoficzne i historyczne, drugiej – logiczne i metodologiczne zainteresowania nauką. Przyjmował, że jednym z głównych zadań refleksji metodologicznej jest badanie (na ogół niejawnych) założeń filozoficznych i metodologicznych, na których opiera się metoda naukowa, oraz krytyka prób skrajnie ideologicznego wykorzystywania nauki do celów nienaukowych. Był przekonany o potrzebie i zasadności uprawiania różnych typów badań nad nauką. Sprzyja to rozumieniu znaczenia i miejsca nauki w kulturze, teoretycznemu wyjaśnieniu natury i podstaw wiedzy naukowej, poznawczych roszczeń nauki, pokazaniu integrującej roli refleksji metodologicznej dla unifikacji specjalistycznych dyscyplin i współpracy między naukowcami, jak również podkreśleniu praktycznej ważności świadomości metodologicznej dla poszczególnych nauk a także filozofii, dla której jest ona przeważnie jedynym narzędziem samokontroli. Podkreślał, że badanie natury nauki winno uwzględnić wszystkie jej aspekty: logiczno- metodologiczny, humanistyczny i filozoficzny. Główna jednak rola przypada podejściu filozoficznemu (epistemologicznemu). Kamiński odróżniał trzy podstawowe typy nauk o nauce: humanistyczne (historia, socjologia, psychologia, ekonomia i polityka nauki), filozoficzne (ontologia, epistemologia, wąsko pojęta filozofia nauki i filozofia kultury) oraz formalne (logika języka naukowego, logika formalna, teoria rozumowań stosowanych w nauce oraz metodologia nauki). Kamiński interesował się głównie naturą nauki (obejmującą przedmiot, cele, metodę, strukturę i genezę), tj. tym, co w dziejach nauki niezmienne. Pojmował naukę jako epistéme (średniowieczną scientiae) oraz utożsamiał racjonalność wiedzy naukowej z jej metodycznością i szeroko pojmowaną logicznością. Mimo dostrzegania wielu ograniczeń wiedzy racjonalnej, nauka pozostawała dla niego wzorem poznania racjonalnego. Był przekonany, iż celem szeroko pojętego poznania naukowego jest wiedza prawdziwa, a w filozofii — nadto konieczna. Uważał, że „cała logika współczesna stanowi dyscyplinę filozoficzną w szerokim tego ostatniego słowa znaczeniu” i to „ze względu na swój ogólny i spekulatywny (a wedle niektórych również apodyktyczny) charakter oraz stosunkowo maksymalne wykorzystanie jej rezultatów”.
Stanisław Kamiński (1919–1986) was a philosopher, philosopher of science and historian of science. His all academic carrier was pursuing at the Catholic University in Lublin (KUL). The main interests of Kamiński was the history of science and logic, general and special methodology, methodology of philosophy and (medieval) semiotics. He himself saw his main achievements in the domain of the theory of science and the methodology of classical philosophy, especially in the studies of the method and language of metaphysics. He gave a methodological description of general metaphysics, philosophical anthropology, ethics, philosophy of religion, philosophy of history and studies on religion (religiology). He investigated the beginnings of the mathematical induction in the Middle Ages and in modern times, the modern history of the theory of definition, theory of argumentation (reasoning), the structure and the evolution of scientific theory, deductive method, the achievements of logic and philosophy in Poland. A characteristic feature of Kamiński's philosophical and methodological approach was a specific historicism, consisting of referring to the heritage of the past and at the same time to the latest achievements in logic and philosophy of science. He had a broad concept of knowledge and was a maximalist both in raising questions and in giving answers. In accordance with classical philosophy he saw the substance of person as ens rationale, a being realizing himself in a disinterested search for a theoretical truth, whose highest expression is philosophy. He stressed the epistemological and methodological plurality of knowledge, distinguished and investigated material and formal parts of knowledge. He also distinguished—besides commonsense knowledge—the scientific, philosophical and theological knowledge, nonreducible each to other. At the top he set sapiential knowledge which is much more than a simple generalization of all particular kinds of knowledge. Kamiński derived his understanding of science from contemporary as well as classical philosophy. He determined the nature of science from the point view of its subject matter, aims, methods, logical structure and genesis. The question of what science was for him a philosophical question, presupposing an appropriate understanding of the nature of the world. Kamiński opted for a pluralistic approach to the world: the principal object of science is the objective world, subjective states of man and products of his mind and language. The best diagnostic test of the scientific character of science is the scientific method. Kamiński assumes here pluralism: different subject matter and different goals of scientific cognition require different research strategies and types of cognitive procedures. He also accepts an antinaturalistic position in the humanities which he regards as methodologically autonomous in regard to natural sciences. The publications of S. Kamiński include over 350 positions. During his life three books have been published: Georgonne'a teoria definicji [Georgonne's Theory of Definition], Lublin 1958; Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Concept of Science and Classification of Sciences], Lublin 1961, 19813; and (together with M. A. Krąpiec) Z teorii i metodologii metafizyki [On the Theory and Methodology of Metaphysics], Lublin 1962. After his death five volumes of Collected Papers have been published: vol. I: Jak filozofować? [How to Philosophize? Studies in Methodology of Classical Philosophy], edited by Tadeusz Szubka, Lublin 1989; vol. II: Filozofia i metoda. Studia z dziejów metod filozofowania [Philosophy and Method. Studies from the History of the Method of Philosophizing], edited by Józef Herbut, Lublin 1993; vol. III: Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk [Method and Language. Studies in Semiotics and Philosophy of Science], edited by Urszula Żegleń, Lublin 1994; vol. IV: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Science and Method. Concept of Science and Classification of Sciences], edited by Andrzej Bronk, Lublin 1992); vol. V: Światopogląd – Religia – Teologia [Worldview – Religion – Theology], edited by Monika Walczak and Andrzej Bronk, Lublin 1998.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 199-230
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ne sutor ultra crepidam. Kazimierz Twardowski o filozofii i nauce
Ne sutor ultra crepidam. Kazimerz Twardowski on philosophy and science
Autorzy:
Brożek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690740.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
classification of sciences
mind-body problem
philosophy of science
Kazimerz Twardowski
Opis:
Kazimierz Twardowski is the father of the modern Polish analytical philosophy. One of the most important stamp of this philosophical style is referring - in philosophical investigations - to achievements and methods of natural sciences. The article analyses this plot in Kazimierz Twardowski's philosophical works. It contains, in particular, a reconstruction of Twardowski's views concerning the classification of sciences, the methodological status of philosophy and psychology and the mind-body problem. Some not commonly known facts concerning the sources of Twardowski's interests in philosophy and science are mentioned.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2010, 46; 3-31
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 240

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies