Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pewnosc prawa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji
Should the Polish Constitution be Changed During a Pandemic - Contribution to the Discussion
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047315.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zmiana konstytucji
stabilność prawa
pewność prawa
constitutional amendment
stability of law
legal certainty
Opis:
In this speech I will present the role and importance of the Constitution of the Republic of Poland in maintaining certainty and stability of the law and system. Considerations in this regard will serve to verify the thesis that the duration of a pandemic is not appropriate for making changes. Then, the arguments justifying the thesis will be presented, based, on the one hand, on the history and reality of the extraordinary situation that occurs - the pandemic, and on the other hand, based on the legislative experience from the period of the ongoing pandemic. Their examination will allow to highlight the doubts related to the amendment of the Basic Law in a specific, extraordinary time - the period of the pandemic, and the shortcomings of the legislative mode, which was used by the legislature during the pandemic.
W niniejszej wypowiedzi przybliżona zostanie rola i znaczenie Konstytucji RP w zachowaniu pewności oraz stabilności prawa i ustroju. Poczynione rozważania w tym zakresie posłużą do zweryfikowania tezy mówiącej, iż okres trwania pandemii nie jest właściwy dla dokonywania zmian. Następnie przedstawione zostaną argumenty uzasadniające postawioną tezę, oparte z jednej strony, na historii i realiach nadzwyczajnej sytuacji jaka występuje - pandemii, a z drugiej zaś strony bazujące na doświadczeniach legislacyjnych z okresu trwającej pandemii. Ich badanie pozwoli uwydatnić wątpliwości związane ze zmianą ustawy zasadniczej w specyficznym, nadzwyczajnym czasie - okresie pandemii, a także mankamenty trybu ustawodawczego, którym posługiwał się ustawodawca w czasie pandemii.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 51-63
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rule of law, stato di diritto e certezza del diritto
Rule of law, state of law and legal certainty
Praworządność, państwo prawa i pewność prawa
Autorzy:
Ancora, Felice
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991263.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
państwo prawa
praworządność
pewność prawa
jurysprudencja
rule of law
state of law
legal certainty
jurisprudence
Opis:
F. Ancora w swoim studium zajął się przeanalizowaniem fundamentalnych pojęć prawoznawstwa: rule of law, stato di diritto (państwo prawa, praworządność) oraz pojęciem pewności prawa. Analiza ta dowodzi, że – zdaniem jej autora – wspomniane pojęcia ewoluują, nie są w swej treści absolutnie niezmienne. Cechę tę F. Ancora uważa za istotną, ale i pożądaną. Umożliwia to bowiem dostosowywanie treści podstawowych kategorii prawnych do zmieniających się warunków społecznych, ekonomicznych, politycznych. Choć może zagrażać pewności prawa.
In his study, F. Ancora is exploring the fundamental concepts of jurisprudence: the rule of law, the state of law and the concept of legal certainty. This analysis proves – according to its author – that the aforementioned concepts evolve and that they are completely unchangeable in their content. F. Ancora considers this feature to be not only important, but also desirable. It makes it possible to adopt the content of basic legal categories into changing social, economical and political conditions, even if it may threaten legal certainty.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 4; 2-35
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea bezpieczeństwa prawnego w polskim prawie spadkowym
The idea of legal security of Polish inheritance law
Autorzy:
Mącik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927466.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
prawo spadkowe
bezpieczeństwo prawne
pewność prawa
inheritance law
legal security
legal certainty
Opis:
The purpose of this paper is to present the issues of legal protection within inheritance law. A court decision made in the case of the ascertainment of inheritance, acquisition, or registered deed of succession, constitute the only proofs of legal succession, so their amendment or revocation is permissible only in the special cases indicated in the Act. Time and procedure limitations on amendments in respect of succession can potentially affect the accepted principle of justice. However, the State protects inheritance law and at the same time upholds legal protection. The fact that the legislator facilitated such a mode of procedure attests to the fact that legal stability and security of transactions are valued more than the protection of legal succession. However, this does not mean that the principle of justice and the protection of legal succession are not applied. Au contraire a person who is not a successor has the possibility to assert the protection of his/her rights at a particular time. On the other hand, the person who is a successor has to invoke the statutory presumption and has to have the sense of legal security guaranteed by the legislator which is required of him/her. As a consequence the conflict between the protection of legal succession and legal security arises. This presents the opportunity for reflection on the status of Polish inheritance law which will be provided in this article.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 66-84
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Design thinking w procesie legislacyjnym – szanse i zagrożenia
Autorzy:
Sobusiak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2207128.pdf
Data publikacji:
2022-08-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
desing thinking
myślenie projektowe
legal design
eksperymentalne prawodawstwo
tworzenie prawa oparte na dowodach
pewność prawa
Opis:
Artykuł przedstawia propozycję zastosowania metod design thinking (myślenia projektowego) w procesie ustawodawczym. Autorka przybliża podstawowe założenia design thinking oraz historię rozwoju tej koncepcji. Wskazuje także dotychczasowe przykłady wykorzystania myślenia projektowego w procesach legislacyjnych oraz analizuje potencjalne najważniejsze korzyści i zagrożenia płynące ze stosowania opisywanej metody przez ustawodawców.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2022, 11, 5; 132-143
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New legal regulations on nanoforms of substances in the context of the legal certainty principle
Nowe regulacje prawne dotyczące nanoform substancji w kontekście zasady pewności prawa
Autorzy:
Jurewicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2202630.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
nanoforms of substances
legal certainty
REACH regulation
nanoformy substancji
pewność prawa
rozporządzenie REACH
Opis:
New legal regulations concerning nanomaterials in the scope of the legal certainty principle were discussed. Commission Regulation (EU) 2018/1881 of 03/12/2018 amending the REACH regulation with regard to Annexes I, III, VI-XII is the first normative act on chemicals that sets out the requirements for the registration of nanoforms of substances. The new requirements for nanomaterials will serve to implement the principle of legal certainty in this area. The presented analysis of the introduced amendments to the annexes to the REACH regulation indicates some shortcomings of the new legal regulations.
Omówiono nowe uregulowania prawne dotyczące nanomateriałów w zakresie zasady pewności prawa. Rozporządzenie Komisji (UE) 2018/1881 z 03.12.2018 zmieniające rozporządzenie REACH w odniesieniu do załączników I, III, VI-XII stanowi pierwszy akt normatywny dotyczący chemikaliów, który ustala wymagania odnośnie rejestracji nano- substancji. Nowe wymagania dotyczące nanomateriałów posłużą do realizacji zasady pewności prawa w tym obszarze. Przedstawiona analiza wprowadzonych zmian załączników do rozporządzenia REACH wskazuje na pewne uchybienia nowych uregulowań prawnych.
Źródło:
Polimery; 2022, 67, 9; 418--422
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka killer acquisitions w świetle wyroku w sprawie Illumina/Grail przeciwko Komisji Europejskiej
Autorzy:
Kopera, Damian
Wiliński, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2207152.pdf
Data publikacji:
2022-06-08
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
art. 22 rozporządzenia 139/2004
Grail
Illumina
kontrola koncentracji
pewność prawa
rynek wewnętrzny
„zabójcze przejęcie”
Opis:
Artykuł porusza problematykę tzw. zabójczych przejęć w świetle orzeczenia Illumina/Grail v. Komisji. Autorzy artykułu wyjaśniają na czym polegają trudności związane z tzw. zabójczymi przejęciami (przede wszystkim w kontekście wydanego wyroku), opisują stan faktyczny analizowanej sprawy, przedstawiają najistotniejsze założenia nowych wytycznych Komisji Europejskiej w przedmiocie stosowania art. 22 rozporządzenia 139/2004, a także przedstawiają swoje krytyczne uwagi odnośnie do orzeczenia zapadłego w sprawie Illumina/Grail v. Komisji. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problematykę tzw. zabójczych przejęć w świetle nowego podejścia Komisji Europejskiej i na potencjalne problemy, które przedsiębiorcy mogą napotkać w tym zakresie.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2022, 11, 4; 134-143
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie „ekonomizacji” w polskim prawie podatkowym
The concept of “economisation” in the Polish tax law
Autorzy:
Werner, Aleksander
Wierzbicki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761928.pdf
Data publikacji:
2022-04-19
Wydawca:
Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
Tematy:
ekonomizacja
rządy prawa
pewność prawa
podatki
harmonizacja
UE
OEC
economization
rule of law
legal certainty
taxes
harmonization
OECD
Opis:
Rozważania zawarte w artykule zostały poświęcone modnemu współcześnie zagadnieniu ekonomizacji prawa podatkowego. Koncepcja ta, z uwagi na elastyczność i niedookreśloność treściową pojęcia, bywa przywoływana już to jako zagrożenie dla prawa, w tym podatkowego, już to jako wielka nadzieja i źródło potencjału interpretacyjnego.
The article deals with more and more popular category known as the economization of tax law. This specific concept due to its elasticity and interpretative potential may be considered as a treat for the rule of law or as a great hope within the application of tax law.
Źródło:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych; 2022, 4(308); 18-28
1427-2008
2449-7584
Pojawia się w:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacje podatkowe kosztów uzyskania przychodów – fiskalna puszka Pandory
Tax Rulings on Tax-Deductible Costs – A Fiscal Pandora’s Box
Autorzy:
Sokołek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596815.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
tax rulings, tax system, legal certainty, tax security.
interpretacje podatkowe; system podatkowy; pewność prawa; bezpieczeństwo podatkowe
Opis:
Polish tax law is the most complex in the world. It is also the most difficult area of law in Poland. Due to the inaccuracy of the construction of tax laws, the idea was that the relevant tax authorities prepare their interpretations, which would be issued by the Office at the request of the taxpayer. Amendments that were intended to clarify or modify the legal structure of a legal act have been replaced by the issuance of a kind of tax advice at source, i.e. by the Treasury. This should build good relationships on the taxpayer – Tax Office line and arouse mutual trust. The practice is slightly different, however. Numerous interpretations contain errors and are contrary to those previously issued to another entity or to the decision line presented by the administrative courts. This causes unnecessary confusion and undermines the hierarchy, seriousness and status of law. Taking care of the security of decisions is also becoming apparent. A published database of interpretations, which can be used to solve the tax problem of other taxpayers, can contribute simultaneously to conflicts and tax disputes; thus, it is the beginning of misery (the opening of the mythological Pandora’s box) affecting the economic equilibrium of the taxpayer.  
Polskie prawo podatkowe należy do najbardziej skomplikowanych na świecie. W celu doprecyzowania niejasnych przepisów konstrukcja polskiego prawa podatkowego wprowadziła instytucję interpretacji aktów prawnych. Takie zabiegi spowodowały jednocześnie, że sfera podatków stała się najtrudniejszą dziedziną prawa w Polsce. Z powodu nieprecyzyjności konstrukcji przepisów prawa podatkowego wprowadzono pomysł, by odpowiednie organy administracji skarbowej sporządzały ich interpretacje, które byłyby wydawane przez urząd na wniosek podatnika. Nowelizacje, które mają na celu doprecyzowanie lub zmianę konstrukcji prawnej aktu prawnego, zostały zastąpione wydaniem swego rodzaju porady podatkowej u źródła, tzn. przez administrację skarbową. Ma to służyć budowaniu dobrych relacji na linii podatnik – urząd skarbowy i wzbudzaniu wzajemnego zaufania. Praktyka jest jednak nieco inna. Liczne interpretacje zawierają błędy i są sprzeczne w stosunku do tych wydanych wcześniej dla innego podmiotu lub wobec linii orzeczniczej prezentowanej przez sądy administracyjne. Powoduje to niepotrzebny zamęt oraz zachwianie hierarchii, powagi i rangi źródła, którym są przepisy prawa. Pozorne staje się też dbanie o bezpieczeństwo podejmowanych decyzji. Publikowana baza interpretacji, której rozstrzygnięcia mogą służyć rozwiązaniu problemu podatkowego innego podatnika, może się jednocześnie przyczynić do konfliktów i sporów podatkowych, a więc być początkiem nieszczęść (otwarciem mitologicznej puszki Pandory) dotyczących równowagi ekonomicznej podatnika. Poprzez analizę aktów prawnych oraz studium przypadku zrealizowano główny cel artykułu – czyli, czy z założenia dobra intencja ustawodawcy, wprowadzająca instytucję interpretacji prawa podatkowego nie przyczyniła się zarazem do otwarcia mitologicznej puszki Pandory, siejącej zło, szczególnie jeśli chodzi o wykładnię skądinąd chyba najważniejszego pojęcia w systemie podatków dochodowych, tj. kosztów uzyskania przychodu.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2018, 109; 327-338
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne
The Protection of Legal Order by Administrative Courts
Autorzy:
Grzybowski, Tomasz
Sarnowiec-Cisłak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120469.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sądy administracyjne
porządek prawny
pewność prawa
uzasadnienie
kompetencje reformatoryjne
administrative courts
legal order
legal certainty
justification
reformatory powers
Opis:
Pozycja ustrojowa sądownictwa administracyjnego, w kształcie funkcjonującym od 2004 r., sytuuje tę instytucję nie tylko w roli gwaranta legalności działania władzy publicznej w konkretnym przypadku, lecz również koherencji i funkcjonalności systemu prawa administracyjnego jako takiego. Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne w naturalny sposób wiąże się z zagadnieniem stabilności praktyki orzeczniczej i odpowiedzialnością sędziego za treść orzeczenia, w dalszej kolejności ze skutecznością sądowoadministracyjnego stosowania prawa. Problematyka ta plasuje się tym samym na krawędzi różnych płaszczyzn metodologicznych, obejmując takie wątki analizy, jak: miejsce i rola sądów administracyjnych we współczesnym porządku prawnym (metoda konstytucyjno-prawna), model proceduralny sądowego stosowania prawa i jego efektywność (metoda administracyjno-prawna), czy też teoretyczno-, a nawet etyczno-prawne aspekty sądowego stosowania prawa. W świetle decyzyjnego modelu sądowego stosowania prawa zagadnienie dbałości o ład prawny ujawnia się ze szczególną mocą w warstwie ustaleń walidacyjnych i interpretacyjnych, co nadaje istotne znaczenie motywom uzasadnienia, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę, że wykonanie orzeczenia w zasadzie pozostaje poza kompetencją sądu administracyjnego. Na tym tle autorzy zwracają uwagę na stosunkowo powściągliwe korzystanie przez sądy administracyjne z kompetencji reformatoryjnych i środków dyscyplinujących jako swego rodzaju rozwiązań ostatecznych. Pozwala to sformułować tezę, że sądy administracyjne zasadniczo chronią porządek prawny siłą argumentów, nie zaś argumentem siły. Działania zapewniające pewność i skuteczność decyzji sądowego stosowania prawa traktują zaś jako środki ochrony porządku prawnego.
The position of the administrative judiciary, as it has functioned since 2004, situates this institution not only as a guarantor of the legality of public authority action in a given case, but also of the coherence and functionality of the administrative law system as such. The protection of the legal order by administrative courts is naturally related to the issue of the stability of the judicial practice and the responsibility of the judge for the content of the ruling, and further to the effectiveness of the judicial-administrative application of the law. Thus, this issue is situated on the edge of different methodological planes, covering such threads of analysis as: the place and role of administrative courts in the modern legal order (constitutional-legal method), the procedural model of judicial application of law and its effectiveness (administrative-legal method), or theoretical and even ethical-legal aspects of judicial application of law. In the light of the decisional model of judicial application of law, the issue of care for legal order is revealed with particular force in the layer of validation and interpretation findings, which gives significant importance to the reasons for the justification, especially if one takes into account that the execution of the decision in principle remains outside the competence of the administrative court. Against this background authors pay attention on the relatively restrained use of reformatory powers and disciplinary measures by administrative courts, as a kind of last resort legal remedy. This allows to maintain thesis that administrative courts generally protect the legal order with the force of arguments rather than with the argument of force. On the other hand, they treat measures to ensure the certainty and effectiveness of decisions of judicial application of law as measures to protect the legal order.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 98; 209-220
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RELIABLE TAXPAYER = SAFE TAXPAYER?
RZETELNY PODATNIK = BEZPIECZNY PODATNIK?
Autorzy:
Glumińska-Pawlic, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443657.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
joint service centre,
shared service,
servicing unit,
serviced unit,
central contracting authority
podatnik,
rzetelny,
zmienność,
pewność prawa,
obowiązek,
bezpieczeństwo
Opis:
The scope of tasks entrusted to the servicing units, the so-called shared services centres, as part of the joint service results from the resolution of the decision-making body of the local government unit or from an agreement concluded between units, with restrictions resulting from the local government laws. By means of a special provision of the public procurement law, the legislator granted the competence to indicate or appoint an entity performing central contracting tasks or to specify the method of appointing such entities to the decision-making body of the local government unit. The competences of the commune council also include determining the scope of activities of these entities in accordance with Art. 15c of the Public Procurement Law. The perspective of providing by the commune of the joint service of the commune’s organisational units may therefore include joint activities in the scope of the procurement procedures, but then it is necessary to apply both the provisions of the law on commune government and the public procurement law. The indication or appointment of a central contracting authority by the decision-making body of the local government unit must be the activity preceding the transfer of specific tasks in the field of public procurement to this entity.
Zakres powierzonych jednostce obsługującej, tzw. centrum usług wspólnych, zadań w ramach wspólnej obsługi wynika z uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego bądź z porozumienia zawartego pomiędzy jednostkami, z ograniczeniami wynikającymi z ustaw samorządowych. Przepisem szczególnym ustawy prawo zamówień publicznych ustawodawca przyznał organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego kompetencję do wskazania albo powołania podmiotu wykonującego zadania centralnego zamawiającego albo określenie sposobu powoływania takich podmiotów. Do kompetencji rady gminy należy nadto także określenie zakresu działania tych właśnie podmiotów zgodnie z art. 15c ustawy prawo zamówień publicznych. Perspektywa zapewnienia przez gminę wspólnej obsługi jednostek organizacyjnych gminy może zatem obejmować wspólne działania z zakresu postępowania o udzielenie zamówienia, ale wówczas konieczne jest zastosowanie zarówno postanowień ustawy o samorządzie gminy, jak i ustawy prawo zamówień publicznych. Wskazanie lub powołanie centralnego zamawiającego przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego musi być czynnością poprzedzającą przekazanie temu podmiotowi określonych zadań z zakresu zamówień publicznych.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 1, XX; 123-138
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit
Legal Certainty and the Interpretatio Retro Non Agit Principle
Autorzy:
Bielska-Brodziak, Agnieszka
Suska, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26126964.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pewność prawa
wykładnia prawa
jednolita linia orzecznicza
interpretatio retro non agit
retroaktywne prawo
legal certainty
legal interpretation
consistent line of case law
ex post facto laws
Opis:
W nawiązaniu do badań Józefa Nowackiego nad zasadą lex retro non agit, autorzy artykułu podjęli refleksję na temat związków pomiędzy pewnością prawa a retroaktywną zmianą dominującej w praktyce wykładni przepisów prawa. Głównym przedmiotem zainteresowania uczyniono sformułowanie interpretatio retro non agit, funkcjonujące w kulturze prawnej, choć nieznane powszechnie we wspólnocie interpretacyjnej. Cele badawcze obejmowały: 1) ustalenie treści wiązanej lub możliwej do powiązania z tą zasadą w wypowiedziach orzecznictwa i piśmiennictwa, 2) zbadanie, czy istnieją podstawy, aby mówić o „związaniu” stosujących prawo to zasadą, i 3) określenie, dlaczego zmiany dominującej wykładni są w życiu prawnym postrzegane jako zło konieczne. Badania dały podstawy do wyróżnienia wąskiego i szerokiego ujęcia zasady interpretatio retro non agit, z dalszym powiązaniem z szerokim ujęciem tej zasady czterech jej możliwych wariantów. Ujęcie wąskie zakazuje uznawania zmiany dominującej wykładni za okoliczność pozwalającą wzruszać prawomocne orzeczenia sądowe lub ostateczne decyzje administracyjne. Ujęcie szerokie zaś – wprowadza domniemanie, że nie należy wiązać z pewnym faktem prawnym takich skutków prawnych, które wynikają wyłącznie ze zmiany wykładni dominującej w chwili, gdy miał miejsce ten fakt prawny. Rozważono także cztery możliwe rodzaje uzasadnień zasady interpretatio retro non agit – formalne, prawnonaturalne, kulturowe i instrumentalne. Najbardziej adekwatne z nich wydaje się to ostatnie, wiążące analizowaną zasadę z wartością pewności prawa. Przynajmniej niektóre elementy zasady mogą być jednak również przekonująco uzasadniane formalnie. Problematyka retroaktywnej zmiany wykładni jest dostrzegana w literaturze jedynie na marginesie innych rozważań, co autorzy opracowania uważają za niekorzystny stan rzeczy. Zasadnicze różnice między tworzeniem a stosowaniem prawa pozwalają jednak zrozumieć, że w praktyce udzielanie ochrony adresatom prawa jest w tych drugich sytuacjach znacznie bardziej skomplikowane.
Referring to Józef Nowacki’s research on the principle of non-retroactivity of law [lex retro non agit], the authors of this study focus on the relationship between legal certainty and retroactive changes in the prevailing interpretation of legal provisions. The main topic of the study is the expression ‘interpretatio retro non agit‘, which is already well-known in the legal culture, but not widely used. The objectives of the study were: (1) to determine the content related, or potentially related, to the statement above in case law and literature; (2) to examine whether there are grounds to consider this principle as binding in adjudication; and (3) to explain why changes in the prevailing interpretation of legal provisions are perceived as a necessary evil. The research gave the authors a basis to distinguish between two understandings of the interpretatio retro non agit principle: the narrow one and the broad one. Moreover, the broad understanding contains four sub-types of the thus understood principle. The narrow approach prohibits recognizing a change in the prevailing interpretation as a circumstance that would allow legally valid court judgments or final administrative decisions to be challenged. On the other hand, the broad approach introduces a presumption that legal effects should not be ascribed solely because of a change in the prevailing interpretation that occurred after the legal fact took place. Four possible justifications for the interpretatio retro non agit principle were also considered: formal, natural, cultural, and instrumental justification. The authors found that the instrumental justification, which connects the principle with the value of legal certainty, seems to be the most appropriate. However, some elements of the principle can also be convincingly justified formally. Retroactive interpretation changes are only briefly discussed in literature, which the authors regard as an unfavourable state of affairs. However, the fundamental differences between law-making and the application of law allow us to understand that protecting the addressees of the law in practice is much more complicated in cases of applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 51-65
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)
Communicativity of legal texts vs. the derivate concept of the interpretation of law (the aspect of understanding the norms sanctioned)
Autorzy:
Siwek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693590.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
comprehensibility of legal text
legal clarity
legal certainty
interpretation of the law
knowledge of the law
criminal law
komunikatywność tekstu prawnego
jasność prawa
pewność prawa
wykładnia prawa
znajomość prawa
prawo karne
Opis:
The aim of the article is to confront the postulate of the comprehensibility of legal texts with the derivative concept of the interpretation of law by Maciej Zieliński. The point of reference are provisions of penal legislation (norms or criminal law and their understanding) and how they are understood by persons with vocational, secondary and post-secondary education, who constitute the majority of the Polish population. Using the protective function of the penal law, an attempt has been made to question the thesis that provisions of criminal law are comprehensible and understood by their interpreters who are the above individuals. The assumptions of the derivative concept of interpretation require that the interpreter has an extraordinary legal knowledge. Therefore the area where the traditional formula of ignorantia legis non excusat is used should be considerably limited.
Przedmiotem artykułu jest konfrontacja postulatu komunikatywności tekstu prawnego z derywacyjną koncepcją wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Przedmiotem odniesienia uczyniono normę sankcjonowaną z perspektywy osoby o wykształceniu zawodowym, średnim i policealnym, a więc dominującym wśród polskiej populacji. Wykorzystując ochronną funkcję prawa karnego, autor podjął próbę zakwestionowania tezy, że przepisy karnoprawne są komunikatywne dla tak określonego interpretatora. Zastosowanie założeń derywacyjnej koncepcji wykładni uświadamia, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym) oraz wykorzystanie dyrektywy języka prawniczego (literatury i orzecznictwa), które – ponieważ stanowią powszechnie obowiązujący materiał interpretacyjny na równi z wykładnią autentyczną i mają w działaniu interpretacyjnym pierwszeństwo przed językiem ogólnym – wymagają od interpretatora nieprzeciętnej wiedzy prawniczej oraz prowadzenia żmudnych poszukiwań, co czyni prawo karne niezrozumiałym. W konsekwencji istotnemu praktycznemu ograniczeniu powinna podlegać sfera stosowania tradycyjnej formuły ignorantia legis non excusat.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 4; 69-79
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jawność postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego w świetle nowelizacji art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 roku
Openness of Criminal Proceedings from the Perspective of Legal Security in the Light of Amended Article 357 of the Code of Criminal Procedure of 10 June 2016
Autorzy:
Kwarciana, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804763.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bezpieczenstwo prawne
pewnosc prawa
jawnosc zewnetrzna
jawnosc wewnetrzna
postepowanie karne
proces karny
legal security
legal certainty
external openness
internal openness
criminal proceedings
criminal trial
Opis:
Niniejszy artykuł omawia kwestię jawności zewnętrznej postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego. Przejawem urzeczywistniania się tejże jawności jest ustawowe zagwarantowanie przedstawicielom środków masowego przekazu możliwości utrwalania oraz transmisji przebiegu procesu. Opracowanie jest także próbą dokonania oceny nowelizacji przepisów prawa zawartych w art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 r. pod kątem urzeczywistnienia wartości bezpieczeństwa prawnego. Autorka w sposób pozytywny ocenia kierunek zmian w polskim prawie, jednakże stara się też wskazać uregulowania prawne mogące godzić w pewność prawa, tym samym ujemnie wpływając na możliwość urzeczywistniania się idei bezpieczeństwa prawnego na gruncie prawa karnego.
This article discusses external openness of criminal proceedings from the perspective of legal security. Realization of that openness is manifested in a statutory guarantee of a possibility to record and transmit trial granted to representatives of the mass media. The paper is also an attempt to assess legal amendments contained in Article 357 of the Code of Criminal Procedure of 10 June 2016 in terms of realization of the legal security idea. The author positively evaluates the direction of changes in Polish law, however she also tries to identify legislation that could undermine legal certainty, thereby negatively affecting the possibility of realization of the legal security concept in the context of criminal law.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 2; 61-75
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między efektywnością administracji a pewnością sytuacji prawnej przedsiębiorców (uwagi do ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego)
Between the effectiveness of administration and legal certainty of traders – comments to the Law of 5 August 2015 Amending the Polish Act on Competition and Consumer Protection and other Laws
Autorzy:
Banasiński, Cezary
Bychowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508048.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
K21, K20
konsument
ochrona konsumenta
usługi finansowe
tajemniczy klient
niedozwolone postanowienia umowne
ochrona zbiorowych interesów konsumentów
pewność prawa
consumers
protection
financial services
secret client
abusive clauses
Opis:
Niniejsza publikacja dokonuje oceny zmian wprowadzanych do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zmiany dotyczą w szczególności zakresu i sposobu ochrony słabszych uczest-ników rynku przed związaniem ich umowami zawartymi z przedsiębiorcami, które zawierałyby niedozwolone postanowienia umowne. Nowelizacja ustawy przeorientowuje dotychczasowy system orzekania w sprawach dotyczących klauzul abuzywnych, a także wprowadza stypizowa-ną praktykę naruszającą interesy konsumentów na rynkach finansowych. Nowe regulacje dają Prezesowi UOKiK wysoki poziom dyskrecjonalności w zakresie orzekania; praktyka stosowania przyjętych rozwiązań pokaże dopiero czy zakładane przez ustawodawcę podwyższenie poziomu ochrony konsumentów w istocie zostanie osiągnięte.
This paper evaluates recent changes made to the Act on Competition and Consumer Protection of 2007. The new amendment concerns, in particular, the scope and method of protecting weaker market participants (consumer) before their contracts concluded with business, and containing abusive clauses, actually become binding. The amendment has reoriented the current system in matters concerning abusive clauses as well as introduced a new practice infringing consumer interests in financial markets. The new rules give the UOKiK President a high level of discretion regarding his decisions; it remains to be seen in practice, whether the use of the new solutions will in fact increase consumer protection levels in Poland.
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2015, 4, 5; 59-73
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FACING TRANSLATION ERRORS AT INTERNATIONAL ORGANIZATIONS: WHAT CORRIGENDA REVEAL ABOUT CORRECTION PROCESSES AND THEIR IMPLICATIONS FOR TRANSLATION QUALITY
W OBLICZU BŁĘDÓW TŁUMACZENIOWYCH W INSTYTUCJACH MIĘDZYNARODOWYCH: CO SPROSTOWANIA MÓWIĄ O PROCESIE DOKONYWANIA POPRAWEK I ICH WPŁYW NA JAKOŚĆ PRZEKŁADU
Autorzy:
Prieto Ramos, Fernando
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/921320.pdf
Data publikacji:
2020-01-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sprostowania
błędy tłumaczeniowe
korekty przekładu
zapewnienie jakości przekładu
przekład instytucjonalny
organizacje międzynarodowe
instytucje Unii Europejskiej
pewność prawa
corrigenda
translation errors
translation corrections
translation qualityassurance
institutional translation
international organizations
EUinstitutions
legal certainty
Opis:
Corrigenda issued by international organizations provide a most relevant source for the analysis of translation errors and what they reveal about institutional translation quality control and correction processes. This study examines corrigenda published in three settings (the European Union institutions involved in law-making, the United Nations and the World Trade Organization) in three years over a decade: 2005, 2010 and 2015. It reviews the procedures used to introduce translation corrections in these institutions before presenting the results of the quantitative and qualitative analysis of translation-triggered corrigenda in two target languages, French and Spanish, per setting, year, genre, error type and severity. A distinction is made between content reformulation corrections and minor formal corrections for the comparison of diachronic changes and semantic impact levels of corrected errors between the institutions considered. The findings confirm that minor formal errors may have meaning-distorting effects that are as serious as content reformulation errors; when this is not the case, they rarely trigger single-correction corrigenda. The UN recourse to “reissues for technical reasons” for translation corrections and the growing number of corrigenda to EU legal acts and their implications for translation quality assurance and legal certainty are further contextualized and discussed drawing on both corpus analysis and consultations with institutional informants.
Sprostowania wydawane przez organizacje międzynarodowe stanowią najistotniejsze źródło analizy błędów w tłumaczeniu oraz tego, co ujawniają na temat instytucjonalnej kontroli jakości tłumaczeń i procesów korekty. W niniejszym badaniu przeanalizowano sprostowania opublikowane przez trzy instytucje (Unię Europejską zaangażowaną w stanowienie prawa, ONZ i Światową Organizację Handlu) na przestrzeni dekady w latach: 2005, 2010 i 2015 r. Najpierw dokonano przeglądu procedur zastosowanych do wprowadzenia poprawek do tłumaczeń w tych instytucjach. Następnie przedstawiono wyniki analizy ilościowej i jakościowej sprostowań tłumaczeń w dwóch językach docelowych, francuskim i hiszpańskim, według instytucji, roku, gatunku, rodzaju błędu i jego wagi. Wprowadzono rozróżnienie między zmianami wpływającymi na treść komunikatu a drobnymi poprawkami formalnymi w celu porównania zmian diachronicznych i rodzaju zmian semantycznych, wynikających z korekty błędów wprowadzanych przez poszczególne instytucje. Ustalenia potwierdzają, że drobne błędy formalne mogą mieć równie poważne skutki, zniekształcające znaczenie, jak błędy zmieniające treść komunikatu; w wypadkach odmiennych rzadko dochodzi do wydania jakiegokolwiek sprostowania błędu. Autor kontekstualizuje i omawia podejście ONZ do „ponownego publikowania z przyczyn technicznych tekstów” uwzględniających poprawione błędy tłumaczeniowe oraz rosnącą liczbę sprostowań aktów prawnych UE i ich konsekwencje dla zapewnienia jakości tłumaczeń oraz pewności prawa w oparciu o analizę korpusu i konsultacje z informatorami instytucjonalnymi.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2020, 41, 1; 97-133
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies