Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "personal names" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 37
Tytuł:
Ukraiński system onimiczny dawnej ziemi chełmskiej jako wyznacznik tożsamości narodowej
The Ukrainian Onymic System of the Former Chełm Lands as a Determiner of National Identity
Autorzy:
Mytnik, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031228.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
personal names
national identity
language interference
anthroponymic system
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 639-654
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologiczne uwarunkowania nazw osobowych w utworach Adolfa Dygasińskiego. Cz. 3: Przezwiska
Sociological Conditions of Personal Names In Works by Adolf Dygasiński. Part 3: Nicknames
Autorzy:
Stachurski, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459236.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
słownictwo
antroponimia literacka
przezwiska
vocabulary
literary personal names
nicknames
Opis:
In works by Adolf Dygasiński are numerous nicknames – unofficial personal names of literary heroes. They are differentiated according to sociological circles of these heroes. Most of all they represent country unofficial names, in a less degree specific for another circles: nobleman’s, middle-class, schoolboy and even criminal. In literary texts by this author used nicknames of heroes fulfil various functions – semantic and stylistic.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 253-265
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of personal names among Slovakia Hungarians
Autorzy:
Bauko, Ján
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045486.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
personal names
surnames
given names
diminutives
nicknames
Slovakia Hungarians
bilingualism
Opis:
This study deals the use of personal names among Slovakia Hungarians. The bilingual environment of Slovakia Hungarians affects their use of personal names. Bilingual persons can choose names from a larger set of names. Choosing a variant of a personal name from one language or the other can depend on several factors: the communicative domain, the communication partners, the social or linguistic context etc. The dimensions of time, space and society play an important role in the change anddiversity of personal names. A Hungarian dominant use of names characterizes Slovakia Hungarians in the informal domains, and Slovak dominant use in the formal domains. A dual use of names or bi-naming can characterize a dual identity, however, most people employ this as a pre-emptive strategy trying to avoid a possible language or communication problem by using the form conforming with the majority norm in a majority language context and the form conforming with the minority norm in a minority language or informal context. Personal names have an identity marking function, and can indicate the language affiliation and nationality of their bearer.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 107-118
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona mniejszości litewskiej w Polsce
Autorzy:
Walkowiak, Justyna B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676823.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
given names
Lithuanian minority in Poland
identity
anthroponymic heritage
personal names
Opis:
The given names used by the Lithuanian minority in PolandThis article analyses the given names of members of the Lithuanian minority in Poland. It is based on a Lithuanian telephone directory issued in Puńsk in 1997, in which a significant number of personal names are recorded in the Lithuanian form. Their comparison with the corresponding data in two Polish telephone directories from a similar period revealed over two hundred “given name + surname” pairs in two language versions: Lithuanian and Polish. About eighty pairs in which the names differed in spelling and morphology have been extracted for analysis.In the analysis of given names, also Kazimierz Rymut’s name dictionary (1995) has been used to establish the frequency of selected names in the Suwalki region and beyond. The statistically significant higher turnout of names of Lithuanian origin in the Suwalki region than in the rest of Poland was confirmed in almost all cases. It was also established that the occurrence of Lithuanian given names in unassimilated form is more frequent there. The frequency of the given names which appear in the aforementioned Lithuanian telephone directory and on the lists of high school graduates in Puńsk from 1959–1995 was compared to the ranking lists of given names used in Poland and Lithuania. This enabled some observations concerning the choice of names by Polish Lithuanians.It appears that Lithuanian anthroponymy plays an important role in consolidating the Lithuanian minority in Poland, and that it can be viewed in terms of an in-group code. At the same time, the parallel use of two language versions of given names – Polish and Lithuanian – allows for the selection of the form depending on the communicative situation. Imiona mniejszości litewskiej w Polsce W artykule podjęto próbę analizy imion członków mniejszości litewskiej w Polsce. Bazą materiałową pracy jest wydana w 1997 roku w Puńsku litewska książka telefoniczna, w której antroponimy znacznej części abonentów zapisane zostały w postaci litewskiej. Porównując je z odpowiadającymi im danymi w dwóch polskich książkach telefonicznych ze zbliżonego okresu, uzyskano ponad dwieście par imię + nazwisko w dwóch wersjach językowych: litewskiej i polskiej, z których wyekscerpowano ok. 80 par imion różniących się grafią i morfologią.W analizie imion posłużono się też słownikiem imion K. Rymuta (1995), badając frekwencję wybranych imion na Suwalszczyźnie i poza nią. Potwierdzono istotną statystycznie wyższą frekwencję na Suwalszczyźnie prawie wszystkich imion pochodzenia litewskiego, a także częstsze występowanie tam imion litewskich w postaci niezasymilowanej do polszczyzny. Wykorzystując wspomnianą litewską książkę telefoniczną, spisy absolwentów liceum w Puńsku z lat 1959–1995 i listy rangowe frekwencji imion w Polsce i na Litwie, porównano też wybory imiennicze Litwinów mieszkających w Polsce, odnotowując podobieństwa do listy litewskiej.Jak stwierdzono, antroponimia litewska pełni istotną rolę konsolidującą mniejszość litewską w Polsce i stanowi swego rodzaju kod dla wtajemniczonych. Jednocześnie równoległe funkcjonowanie dwóch postaci językowych imienia – polskiej i litewskiej – pozwala na wybór postaci antroponimu zależnie od sytuacji komunikacyjnej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etniczne i językowe zróżnicowanie osadnictwa na zachodnich obrzeżach Wielkiego Księstwa Litewskiego na podstawie spisu włościan w Inwentarzu starostwa tykocińskiego z 1573 roku
Ethnic and linguistic differences in settlements on the western Edge of the Grand Duchy of Lithuania, on the basis of the record of the peasantry in the Tykocin District Inventory of 1573
Autorzy:
Kondriatuk, Michał
Filinowicz, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594014.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy osobowe
osadnictwo
etnonimy
Podlasie
personal names
settlement
ethnonyms
Opis:
W artykule przedstawiono zróżnicowany etnicznie i językowo proces osadnictwa zachodniej części dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, dziś województwa podlaskiego, obejmującego ziemie w ramionach rzeki Narwi i jej lewego dopływu – rzeki Śliny. Obszar ten był zasiedlany przez Słowian zachodnich i wschodnich oraz Litwinów. Podstawą opracowania jest rękopis Inwentarza starostwa tykocińskiego z 1573 roku sporządzony przez Łukasza Górnickiego, starostę tykocińskiego, sekretarza, bibliotekarza i pisarza króla Zygmunta Augusta. Na podstawie analizy spisu włościan 18 wsi i folwarków tego starostwa pokazano udział poszczególnych grup etnicznych i językowych w zasiedleniu terenu. Najliczniej zasiedlili ten obszar Słowianie zachodni i wschodni, a w nieco mniejszym stopniu Litwini i Jaćwingowie. Magnaci i namiestnicy litewsko-ruscy podlegający Trokom – Glińscy, Radziwiłłowie i Gasztołdowie – przenosili do dóbr ziemskich i królewskich na Podlasiu Litwinów i Białorusinów ze swoich posiadłości na Litwie i nad Niemnem. Badania nad przynależnością językową i etniczną włościan oparto na analizie ortografii i etymologii antroponimów.
This paper presents the differing ethnic and linguistic character of the settlements of the western part of the former Lithuanian Grand-Duchy, today the Podlaskie Voivodeship, occupying the land between the river Narew and its tributary, the Ślina. The area was settled by Eastern and Western Slavs as well as Lithuanians. The basis of this research is the manuscript The Tykocin District Inventory of 1573, collated by Łukasza Górnicki, Starost of Tykocin, secretary, librarian and scribe to King Zygmunt August. On the basis of analysis of the record of the peasantry in 18 villages and farms of that district, a breakdown of the ethnic and linguistic composition of the area is given. The largest group were the Eastern and Western Slavs, with slightly fewer Lithuanians and Yotvingians. The Lithuanian-Russian governors under the authority of Trakai – the Glińskis, the Radziwiłłs and the Gasztołds – brought Lithuanians and Belarusians from their possessions in Lithuania and on the river Neman to the land and royal properties of Podlasie. Research on the ethnicity and language of the peasants is based on an analysis of the orthography and etymologies of anthroponyms.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 243-254
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Processes used in the creation of anthroponyms in Old Hungarian
Autorzy:
Mozga, Evelin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928117.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
personal names
semantic name-formation
morphematic construction
syntagmatic construction
Opis:
In the Middle Ages, several name-formation processes played a role in the creation of the anthroponyms in Hungarian. The main name-formation mechanisms were:1. Semantic name-formation. Within this mechanism, the anthroponym develops through the use of internal elements of the language in such a way that the anthroponymic meaning is created without any change in morphological structure. In Old Hungarian naming practices, the most frequent types of semantic name-formation were:a. metaphoric name-giving (e.g. farkas ʽfarkas’ [wolf] > anthroponym Farkas),b. metonymic name-giving (e.g. when an “instrument” of a profession becomes the name of the person practising the given profession; ökör ʽökör’ [ox] > anthroponym Ökör as the name of a butcher),c. semantic split: e.g. ethnonyms, names of professions, etc., often become anthroponyms without the use of any morphological tool (kovács ʽkovács’ [smith] > anthroponym Kovács).2. Morphematic construction. In the Old Hungarian period, several suffixes  contributed to the creation of anthroponyms, among which the most common ones were: -d(i) ~ -t(i), -s, -a/-e etc. This morphological solution was the most important tool for adapting foreign names in the Middle Ages: Petrus in Latin > Petr-i, Pet-e, Pet-i, Pet-es in Hungarian. 3. Syntagmatic construction. This process, through the combination of two existing lexemes, cre-ates an anthroponym composed of two constituents, in which both elements provide a certain information about the named person.In this essay I provide an overview of the typical name-formation processes characterising the for-mation of anthroponyms in Old Hungarian.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 107-120
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy we współczesnych tłumaczeniach rosyjskich tekstów literackich
Personal names in contemporary translation o f Russian literatury texts
Autorzy:
Jóźwiak, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482414.pdf
Data publikacji:
2013-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
personal names
cultural background
literatury translation
translator
imagination in translation
Opis:
The aim of the paper is to present the problem of transmitting cultural-determined personal names in literatury translation. The study focuses on various groups of such lexems: personal names, which were created onthe base of the model: name + patronimicum + surname; diminutive names; meaning names; folkand historical names and personal names of intertextual relationships. The emphasis is put on imagination of the translator and creative individual approach to each lexical element and its function in the text. The very important thing is the perspective of recipients with a different cultural background.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2013, 1, XVIII; 175-183
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane staropolskie nazwy osobowe na -mir i -sław, ukryte we współczesnych polskich nazwiskach
The Unknown Old Polish Personal Names Ending in -mir and -sław Hidden in Contemporary Polish Names
Autorzy:
Kreja, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127781.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
współczesne nazwiska
staropolskie nazwy osobowe
contemporary surnames
old-Polish personal names
Opis:
The paper is based on the material contained in the ten-volume Dictionary of Names Used in Contemporary Poland, ed. by K. Rymut and in the Dictionary of Old-Polish Personal Names, ed. by W. Taszycki. It consists of three parts. In the first part consisting of such names as Rezmer (etc.) and Celmer (etc.), I reconstructs such old-Polish names as Redzimir (< Radzimir) and Żelimir; they are not confirmed in the SSNP. In the second part there are such names as Brommer, Kammer and Stammer, in the SSNO they are not confirmed; I interpret them as the effect of the respective reconstructed and abbreviated words, and thus confirmed directly or indirectly, the ancient two-element names like Bronimir, Kanimir and Stanimir. Finally, in the third part I devote space to such names as Cyrklaff (etc.) and Niecław (etc.). The name Cyrklaff is a graphic and phonetic transformation of the German name of the place Zirzlaff (Western Pomoria) with the historical inscriptions of the type Sillezlaw of 1335; this name is derived from the old-Polish Sulisław, noted from the twelfth century onward. The name Niecław I propose to derive from the name Niecisław, which has not been confirmed in the SSNO. Its forms, respectively reduced, would be contemporary names of the type Necel or Niec. The series of contemporary names Niecław − Necel − Niec would be somewhat analogical to such series of the contemporary names as e.g. Węcław − Wencel − Wenc.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 205-217
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O imionach pisarzy "Ewangeliarza Archangielskiego" z 1092 roku
On Names of the Scribes of the 'Arkhangelsk Gospel' 1092
Autorzy:
Wójtowicz, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031759.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Russian anthroponymy
Old Russian personal names
names of the scribes
Arkhangelsk Gospel 1092
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 2; 357-364
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona chrześcijańskie w Synodyku nowogrodzkim z końca XIV–XV wieku
Autorzy:
Wójtowicz, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026444.pdf
Data publikacji:
2021-05-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Novgorod personal names
Old Russian Christian names
Novgorod synodicon
commemoration book of Lisitsky monastery
Opis:
The article contains an analysis of Christian names selected from the oldest synodicon written in the Lisitsky monastery near Veliky Novgorod. The analysis comprises 3190 names of laypeople, amongst which are 208 male names and 58 female names. The author discusses the group of given names (basic forms, their phonetic, morphological variants and frequency, as well as rarely used names that occurred in the synodicon).
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 1; 225-234
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia słowiańska okolic miasta Smolian
Autorzy:
Mihaylov, Miroslav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681593.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Personal names of Arabic-Turkish origin
change of names
personal names of Slavonic origin
transparency of semantics as factor in the choice of personal names
imiona pochodzenia arabsko-tureckiego
zmiana imion chrzestnych
imiona chrzestne pochodzenia słowiańskiego
semantyka jako czynnik wyboru imion własnych
Opis:
The paper focuses on a peculiarity in the development of personal names in the region of Smolyan during the XX century: the substitution of part of the Arabic-Turkish personal names for anthroponyms of Slavonic roots. The author attempts to analyze the causes that incited parents to prefer personal names of Slavonic origin. A great number of historical events lead to changes in the system of personal names. Such changes occurred repeatedly during the centuries due to the assimilation aspirations of religious and state leaders that ruled this border region.
W artykule poddano analizie imiona mieszkańców okolic bułgarskiego miasta Smolian w XX wieku. Cechą specyficzną analizowanego zbioru nazw jest ich płynność, m. in. zaobserwowano proces zamiany części imion pochodzenia arabsko-tureckiego imionami o genezie słowiańskiej. Autor ustalił przyczyny popularności antroponimów słowiańskich w zakresie nominacji mieszkańców poszczególnych miejscowości tego rejonu. Okazuje się, że zmiany antroponimicznych tendencji nazwotwórczych okolic miasta Smolan można obserwować  w ciągu całego XX wieku, głównie z powodu prowadzonej w tym okresie polityki asymilacji narodowej oraz w wyniku rozmaitych inicjatyw ze strony samych polityków.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2015, 4
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transcription of foreign personal names in the written works of learners of Latvian as a foreign language
Autorzy:
Kļavinska, Antra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878494.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Latvian as foreign language
learner corpus
transcription of personal names
error analysis
Opis:
Aim. The aim of this study is to analyse how personal names are transcribed in the written works of Latvian as foreign language learners, as well as the most typical mistakes when transcribing personal names in other languages, the attitude of students towards the Latvianisation of their personal names, and the experience of Latvian language teachers in teaching the principles of transcribing personal names. Methods. The study uses the corpus analysis method, as well as a survey of students and  survey of teachers who teach Latvian as a foreign language. The article includes error analysis of the personal name transcription established in the corpus and the analysis of the survey results. Results and conclusion. It was found out that students mostly know how to transcribe their names in Latvian; less frequently do they know how their surname should be transcribed. Their attitude towards Latvianisation of personal names is various: positive, negative or neutral. Latvian as a foreign language teachers emphasize the principle of transcription of foreign personal names and the need to provide its justification in the study process. It was concluded that further Latvian language acquisition process needs to be focused more on the problems with transcription of foreign personal names. Originality. This study highlights the aspect which is little researched in the applied linguistics – the issued linked to transcription of foreign personal names in the process of learning the Latvian language. The novelty is related to the use of a new resource (error-tagged learner corpus) data.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2021, 12, 2; 469-481
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne nieoficjalne antroponimy odimienne bielszczan derywowane sufiksalnie
Contemporary informal anthroponyms created by suffixal derivation from first names of Bielsk Podlaski residents
Autorzy:
Mordań, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956347.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
linguistics
onomastics
anthroponymy
informal personal names
językoznawstwo
onomastyka
antroponimia
nieoficjalne nazwy osobowe
Opis:
W artykule omówiono współczesne nieoficjalne nazwy osobowe mieszkańców Bielska Podlaskiego motywowane imionami nosicieli, utworzone na drodze derywacji sufiksalnej. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że powstanie tej grupy antroponimów należy łączyć z procesami sufiksacji w postaci derywacji postępowej i derywacji dezintegralnej wymiennej oraz sufiksacji z towarzyszącymi jej zabiegami dezintegracji, najczęściej w formie mutylacji. Powstanie i użycie nazw nieoficjalnych tego typu jest odpowiedzią na potrzebę realizacji funkcji dyferencjacyjnej, bardzo często połączonej z czynnikiem oceniająco-wartościującym. Tę drugą funkcję pełnią odpowiednio nacechowane formanty zastosowane w procesie derywacji.
The paper presents contemporary informal names of Bielsk Podlaski residents created by suffixal derivation from their first names. The analysis demonstrated that the creation of this group of anthroponyms is associated with suffixation processes, including progressive derivation, disintegrative substitutive derivation, and suffixation combined with disintegration (usually mutilation). The formation and use of such informal names reflects the need for effecting a differentiating function, frequently combined with an appraising and evaluating factor, such as specific formative elements used in the derivation process.
Źródło:
Linguodidactica; 2015, 19; 169-182
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby identyfikacji osób w księgach metrykalnych parafii prawosławnych na Kujawach Wschodnich i ziemi dobrzyńskiej na przełomie XIX i XX wieku
East Cuyavia and Dobrzyn Land in the Late 19th and Early 20th Centuries
Autorzy:
Duszyński-Karabasz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480889.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
parish registers
personal names
onomastics
anthroponymy
Russian Partition
East Cuyavia
Dobrzyn Land
Opis:
The article is devoted to the methods of nominal configuration in the Parish registry books form East Cuyavia and the Dobrzyn Land in the Late 19th and Early 20th Centuries (Aleksandrów Kujawski, Włocławek, Lipno, Rypin). There are several types of identifying elements in the registry books: first name, patronymic, last name, profession, function, social estate, place of origin or residence, religion, affiliation which are the components of the identifying formulas. They are discussed in the article and also the examples are mentioned.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2017, 3, XXII; 7-19
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MĘSKIE NAZWY OSOBOWE NA -a W KSIĘGACH GROMADZKICH WSI KASINA WIELKA (XVI–XVIII W.)
MASCULINE PERSONAL NAMES ENDING WITH -a IN THE GROMADA REGISTER OF KASINA WIELKA VILLAGE (16th–18th CENTURY)
Autorzy:
KOBYLIŃSKA, JÓZEFA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971818.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
męskie nazwy osobowe
odmiana nazw osobowych
końcówki równoległe i oboczne
Księgi gromadzkie wsi Kasina Wielka
masculine personal names
declension of personal names parallel and alternative endings gromada register of Kasina Wielka
Opis:
Between 16th and 18th century there existed (and it still can be observed today) a group of masculine personal names ending with a in nominative singular. The declension system of the group was not stable; it was chaotic and allowed for the existence of various variant endings: parallel and alternative endings, or masculine and feminine ones. The system became stable in the 18th and 19th century.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 165-174
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku
Autorzy:
Gozdek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022849.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
onomastyka
nazwy osobowe
adaptacja nazw
Erazm Gliczner
XVI w.
onomastics
personal names
XVI century
Opis:
Głównym celem artykułu jest opis adaptacji obcych imion męskich w publikacji Erazma Glicznera pt. Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) na tle tendencji, które występowały w dawnej polszczyźnie. W wybranym do analizy tekście występują liczne antroponimy, zarówno te obecne w naszym języku od samego początku, jak również te, które były przyswajane dopiero w czasie powstawania dzieła. Autor Odporu był znanym działaczem reformacyjnym, pełniącym funkcję superintendenta kościołów protestanckich w Wielkopolsce. W badanym dziele podjął polemikę z przedstawicielami kontrreformacji. Przedmiotem sporu uczynił pięć prawd wiary, które, jego zdaniem, zostały niewłaściwie zinterpretowane przez katolików. W celu udowodnienia swoich przekonań autor wielokrotnie przywoływał różne postacie z kręgów religijnych oraz świeckich. Na zapis imion wpływ miało także to, jakie osoby za ich pomocą były identyfikowane. W Odporze spotykamy wszystkie trzy wyróżniane przez badaczy sposoby oddania obcych imion: translokację nazwy, adaptację nazwy oraz tłumaczenie nazwy.
The main aim of this article is description of the adaptation the men’s first names of foreign origin in Erazm Gliczner’s Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) at the background of the old Polish language trends. In this publication we can see many personal names which was in our language from the beginning and personal names which were being adapted in second part of the XVI century. Gliczner was a well known person in the reformation community. In Odpór na odpowiedź kwestyi […] he got into a polemic with the Jesuits. Author in order to prove his convictions frequently referred to religious and lay persons. Foreign personal names in Polish language can be translocated, adapted and translated. All of this types are present in Gliczner’s book.  
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 165-176
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socioonomastika - lze ji vymezit jako samostatnou disciplínu?
Socio-onomastics — Is It Possible to Define This as a Distinct Discipline?
Autorzy:
Rausová, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928055.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
vlastní jména
sociolingvistika
socioonomastika
výzkum vlastních jmen
antroponyma
toponyma
proper names
sociolinguistics
socio-onomastics
proper names research
personal names
place names
Opis:
This study is focused on scholarship on proper names within a sociolinguistic framework. The main aim of this study is to clarify the term socio-onomastics and its meaning and usage with regards to toponomastics. Special attention is paid to the genesis of socio-onomastics and to the relations between sociolinguistics, onomastics and socio-onomastics. The influence of social aspects on the act of naming and on the entire existence of names is also taken into consideration when discussing the use of socio-onomastics. The text discusses views and attitudes towards the topic presented in linguistic literature. The socio-onomastic aspects are predominantly studied in scholarship on personal names, e.g. name creation and choice. In the case of place names, they are studied more rarely and the research pays attention mostly to the usage of place names in communication. Available toponomastic and anthroponomastic works using the term socio-onomastics in their description have been analyzed, as well as theoretical onomastic literature, producing several findings of differences in the usage of this term. The main topics of socio-antroponomastic literature are anthroponymy of various social groups, social aspects of name choice, social aspects of the development of naming systems, popularity of names, nicknames, hypocorisms and slang naming. The socio-toponomastic works mainly deal with the toponymy of various social groups, toponymic competence (knowledge and usage of toponyms), non-standardized toponyms, slang toponyms, social-based toponyms (commemorative toponyms), social-based renaming, and the linguistic landscape.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 281-293
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska, przezwiska i przydomki młynarzy i mieszkańców osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego na Podlasiu w XVI-XIX wieku
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972654.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anthroponymy
Brańsk starosty
millers
personal names
Podlasie region
antroponimia
młynarze
nazwy osobowe
Podlasie
starostwo brańskie
Opis:
The paper presents a semantic and structural analysis of the anthroponyms of millers and inhabitants of mill villages of the Brańsk starosty in the Podlasie region in the 16th –19th centuries. The author also investigates the formation and stabilization of the personal names within this professional group. The text is complemented by dictionary of anthroponyms, based on archival materials containig a chronology of  names and their location.
W niniejszym artykule poddano analizie semantyczno-strukturalnej antroponimy (nazwiska, przezwiska, przydomki) młynarzy i mieszkańców osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego na Podlasiu w XVI–XIX wieku. Przedmiotem zainteresowania autora jest również proces kształtowania się i stabilizacji nazwisk badanej grupy zawodowej. Uzupełnieniem tekstu jest słownik antroponimów, oparty na wyekscerpowanym materiale źródłowym, w którym ukazano chronologię nazw osobowych oraz ich lokalizację.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chińskie osobowe nazwy własne
Chinese Personal Names
Autorzy:
Klejnowski-Różycki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480370.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
sinologia
chińskie imiona
nazwy osobowe
nazwy własne
teologia chińska
Monumenta Serica
Sinology
Chinese names
personal names
proper nouns
Chinese theology
Opis:
Tworzenie nazwisk i imion w języku chińskim kieruje się odmiennymi regułami niż na Zachodzie. Sama kategoria „imienia” i „nazwiska” jest pewną kalką zachodniej koncepcji nazw osobowych nakładaną na język chiński. Zarówno tworzenie imion (名字 míngzì), jak i nazwisk (姓氏 xìngshì) oraz pseudonimów (号 hào) ma swoją tradycję. Chińczycy używają ok. 200 nazwisk i nieskończonej liczby imion. W tworzeniu osobowych nazw własnych istotnym elementem jest obraz znaku, który niesie ze sobą treści określające nazywaną osobę, a nie jedynie fonetyka. „Konwertowanie” imion i nazwisk europejskich na chińskie za pomocą fonetyka prowadzić może do szeregu nieporozumień znaczeniowych. Obraz znaku często komunikuje treści związane z charakterem, wrażliwością, pragnieniami, osobowością. Zostało to ukazane na przykładzie nazw Romana Malka (馬雷凱 Mǎ Léikǎi) i Dariusza Klejnowskiego-Różyckiego (柯達理 Kē Dálǐ).
Creating names in Chinese is guided by rules different than in the West. The very category of a “name” and a “surname” is a kind of a carbon copy of the Western concept of personal names, applied to the Chinese. Both the formation of names (名字 míngzì) and surnames (姓氏 xìngshì) as well as nicknames (hào 号) has its own tradition. The Chinese use about 200 surnames and an infinite number of names. While creating personal names – the character image is an important element which carries the contents of defining a person called in a specific way, not only the phonetics. The “converting” of the European names into Chinese, using phonetics, can lead to a series of misunderstandings in meaning. The character image often communicates content related to the nature, sensitivity, desires and person’s personality. This has been shown on the example of Roman Malek (马雷凯 Mǎ Léikǎi) and Dariusz Klejnowski-Różycki (柯达 理 Kē Dálǐ).
Źródło:
Nurt SVD; 2014, 1; 74-86
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy w utworach kresowych Włodzimierza Odojewskiego i ich funkcje artystyczne
Anthroponyms in the Kresy works by Włodzimierz Odojewski and their artistic function
Autorzy:
Kubiszyn-Mędrala, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594164.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
onomastyka
antroponimy literackie
funkcje nazw osobowych w literaturze
onomastics
literary anthroponyms
functions of personal names in literature
Opis:
W artykule omówione zostały antroponimy (imiona i nazwiska) występujące w trzech utworach tworzących tzw. cykl kresowy Włodzimierza Odojewskiego. Autorka przedstawia ich genezę i etymologię oraz pełnione przez nie funkcje artystyczne. Nazwiska osób realnie istniejące w świecie pozaliterackim w trylogii kresowej pełnią funkcję lokalizacji w czasie i/lub przestrzeni. W nazywaniu postaci fikcyjnych autor sięga po autentyczne imiona i nazwiska występujące na terenach będących miejscem akcji utworów. Nazwy te charakteryzują postaci ze względu na ich pochodzenie narodowe, społeczne i terytorialne (funkcja socjologiczna). Nieautentyczne nazwisko Czerestwienski skupia funkcję socjologiczną, treściową i semantyczną. Literacki antroponomastykon trylogii pełni ponadto funkcję ekspresywną, intertekstualną i mitotwórczą.
In the article the author considers the anthroponyms occurring in three works constituting the so-called “Kresy cycle” by Włodzimierz Odojewski. The author presents the origin and etymology of examined names as well as their artistic functions. The surnames of people existing in the non-literary world in the Kresy trilogy have the function of locating in time and/or in space. When naming literary figures, Odojewski refers to authentic names and surnames that occur in the region where the action of his literary works takes place. The names characterize literary figures by their national, social and territorial origin (they have a sociological function). The non-authentic surname Czerestwienski condenses the sociological, content and symbolic functions. Furthermore, the literary anthroponyms in the trilogy have an expressive, intertextual and mythogenic function.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 191-207
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntactic Patterns of English and Polish Fixed Phrases with Proper Names
Struktury składniowe w angielskich i polskich związkach frazeologicznych z nazwami własnymi
Autorzy:
Dąbrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882893.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zwroty frazeologiczne
osobowe nazwy własne
nazwy miejscowości
etymologia
struktury składniowe
phraseological fixed phrases
personal names
place names
etymology
syntactic patterns
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza angielskich i polskich związków frazeologicznych, które zawierają nazwy osobowe i nazwy geograficzne miejsca. Przedstawienie definicji nazw własnych w odróżnieniu od rzeczowników pospolitych było wyjściowym etapem studium, a zaprezentowana definicja robocza związków frazeologicznych według Gläsera stanowiła punkt odniesienia do niniejszych badań. Na podstawie danych ze słowników angielskich oraz polskich, opierając się na korpusach językowych, przeanalizowano związki frazeologiczne, jeśli tylko zawierały w swojej strukturze nazwy osobowe lub miejsca, z wykluczeniem przysłów. Materiał poddano wieloaspektowej analizie ze względu na występujące struktury składniowe badanych jednostek frazeologicznych oraz etymologię i znaczenie nazw własnych występujących we frazach. Wyróżniono, zarówno we frazeologizmach angielskich, jak i polskich, pięć wzorów syntaktycznych: (1) wyrażenia rzeczownikowe, (2) zwroty czasownikowe, (3) wyrażenia przyimkowe, (4) zdania główne i podrzędne, (5) porównania. Związki frazeologiczne poddane zestawieniu wywodziły się z różnorodnych źródeł: jedne miały korzenie biblijne, inne literackie lub/i mitologiczne, kulturowe czy/oraz historyczne. Ponadto w świetle przeanalizowanych danych zaobserwowano przewagę nazw osobowych nad nazwami miejscowymi, oraz wyrażeń rzeczownikowych nad innymi strukturami składniowymi. Najczęściej frazeologizmy z nazwami własnymi pochodzą ze źródeł biblijnych i mitologicznych, a najmniej popularne są wyrażenia o tle historycznym i literackim, gdyż te aspekty określają specyfikę typową dla danego kraju, nie zawsze rozumianą dla innych kultur. Istniejące we frazeologizmach konotacje biblijne, mitologiczne, literackie, kulturowe czy historyczne przeżywały swoje natężenie znaczeniowe w danej przestrzeni czasowej, niemniej jednak, prawie we wszystkich wypadkach, odniesienia te są nadal aktualne i rozumiane przez ogół społeczeństwa.
This paper focuses on English and Polish fixed phrases involving personal and place names. First, the definition of a name and the distinction between proper and common nouns or proprial lemmas and proper names are provided, following a short overview of theories that constitute the basis for any discussion related to proper names. Next, subcategories and sources of names, together with their linguistic characteristics are presented, followed by the working definition of phraseological fixed units. Afterwards, the study is undertaken of personal and place names in fixed phraseological units, surveying a broad list of English and Polish fixed entities that are classified according to five syntactic patterns: phrases with (1) NPs, (2) VPs, (3) PPs, (4) clauses, and (5) similes. Additionally, the biblical, literary, classical, cultural and historical origins of these expressions are pointed out. Finally, in the light of the examined data, the predominance of personal over place names is noticeable, while the items with NPs constitute the vast majority of the phraseological units. Investigating corpus and dictionary evidence, fixed elements typical either of English or only of Polish, or those common to both English and Polish are listed. The most frequent are the units from biblical and mythological sources, while the least popular are the expressions with historical and literary background, as these aspects are unique for each country. With regard to the meaning of the fixed phrases containing proper personal and place names, the data reveal that the units do convey information, recall connotations that arose some time ago in relation to the biblical, mythological, literary, cultural, and historical background, and are still relevant today.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 53-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ляхи и поляки в языковой истории новгородской земли
Lachy i Polacy w dziejach językowych ziemi nowogrodzkiej
Ljachi and Poljaki in the linguistic history of the Novgorod region
Autorzy:
Васильев, Валерий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594286.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ethnonyms
personal names
history of the Russian language
Novgorod region
etnonimy
antroponimy
historia języka rosyjskiego
region nowogrodzki
Opis:
W artykule autor analizuje funkcjonowanie dwóch polskich nazw etnicznych w tekstach dawnego piśmiennictwa nowogrodzkiego, w toponimii nowogrodzkiej i leksyce dialektalnej. Pierwsza część artykułu została poświęcona etnonimowi ляхи. Omówiono występowanie etnonimu w dawnych kronikach (latopisach) nowogrodzkich. W wyniku antroponimizacji tego etnonimu pojawiły się stare nowogrodzkie imiona własne Ляхъ, Ляшко, które zostały odnotowane w gramotach na korze brzozowej z XII–XIII w. Przeanalizowano również średniowieczną toponimię z tematem Лях-/Ляш- na terenach leżących w pobliżu południowo-zachodnich granic historycznej ziemi nowogrodzkiej, por. nazwy miejscowości Ляховичи (znana od 1134 roku) oraz Лахова (= Ляхова). Jest bardzo prawdopodobne, że te nazwy były pozostawione przez starożytnych Lachów-Lędzian, którzy wraz z innymi Słowianami mogli uczestniczyć w kolonizacji północno-zachodniego terytorium rosyjskiego. Druga część artykułu jest poświęcona nazwie поляки, która utrwaliła się w języku rosyjskim w XVII wieku, przesuwając nazwę ляхи na peryferie językowe. W piśmiennictwie rosyjskim zaczęto używać etnonimu поляки w opisach wydarzeń okresu Wielkiej smuty w Rosji na początku XVII w. Zwykle jednak w rejestrach podatkowych ziemi nowogrodzkiej (piscovyje knigi) oraz innych dokumentach z XVII–XIX w. używa się słowa поляк w szerszym sensie – jako określenia mieszkańców dawnej Rzeczypospolitej, czyli państwa polsko-litewskiego. Najczęściej słowem поляк nazywano Białorusinów, którzy uciekli na sąsiednie ziemie nowogrodzkie w poszukiwaniu lepszego życia. Zresztą etniczni Polacy również żyli w niektórych miejscowościach guberni nowogrodzkiej w XIX w. W końcowej części artykułu przedstawiono kilka napisów nagrobnych w języku polskim, które zostały znalezione na miejscu pochówku Polaków z XIX wieku we wsi niedaleko Nowogrodu.
This article analyzes how Polish ethnic names are reflected in the material of ancient Novgorod written sources, Old Novgorod toponymy and dialectal vocabulary. The first part of the article is devoted to the ethnonym Ljachi. Firstly, the functioning of the ethnonym in ancient Novgorod chronicles is explored. Due to the so-called “anthroponymization” of this ethnonym the Old Novgorodian personal names Ljach, Ljashko marked in the 12th–13th centuries, appeared. Secondly, the medieval toponymy on Ljach-/ljash- is explored, among which most important are the names of Ljachovichy (from 1134) and Lachova (= Ljachova) in villages located near the southwestern borders of the historical Novgorod Region. It is likely that these place-names were left by the ancient Ljachi-Lendzjane, which, along with other Slavs, could have participated in the colonization of the territory of the Russian Northwest. The second part of the article deals with the ethnic name Poljaki that stuck in the Russian language in the 17th century, displacing the ethnic name Ljachi to the periphery of the language. Novgorod Cadastre Books (piscovyje knigi), as well as other written documentation of the 17th–19th centuries generally use the word Poljak in the wider, territorial sense – as a designation of the inhabitants of the Polish-Lithuanian States. Most often, the word Poljak referred to the Belarusians who had fled to neighboring Novgorod in search of a better life. However, ethnic Poles also lived in separate localities in Novgorod province in the 19th century. At the end of the article, there is interesting material on inscriptions in Polish, that are on the tombstones over the graves of Poles living in the 19th century in the countryside near Novgorod.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 509-522
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MECHANIZM KREACJI ONIMÓW W LITERATURZE DLA DZIECI (NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH UTWORÓW)
THE FORMATION OF PROPER NOUNS IN LITERATURE FOR CHILDREN (ON SELECTED EXAMPLES)
Autorzy:
DAWIDZIAK-KŁADOCZNA, MAŁGORZATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971700.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy osobowe
przezwiska
derywacja
literatura dla dzieci
literary onomastics
personal names
nicknames
derivation
literature for children
Opis:
The article presents strategies to attract attention to names relating to the literary characters in selected children’s books. Proper names are often part of the plot. The proper names present characters and describe them. This means that they have semantic value. Names are often the result of language games, including various derivation processes. One of the most interesting formative mechanisms are all kinds of word-formation inspired by two principles. A complete understanding of the intention is almost always contextual. Animal characters are named after anthroponyms. This is a result of a tendency, fairly typical of children’s literature, to transmit all the characters’ traits and behaviors in a way which is relatable to man.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 341-354
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Древние восточнославянские двучленные имена
Dawne wschodniosłowiańskie imiona dwuczłonowe
Old East Slavonic two-part names
Autorzy:
Sosnowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593997.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimia
nazwy osobowe
imiona dwuczłonowe
język staroruski
języki wschodniosłowiańskie
nazwy własne
anthroponymy
personal names
two-part names
Old Russian
East Slavonic languages
proper names
Opis:
Imiona dwuczłonowe, wśród których większość stanowiły imiona złożone, były niegdyś bardzo aktywnym i rozpowszechnionym elementem nazewnictwa osobowego Słowian (por. np. st.-rus. Izjaslavъ, Jaroslavъ, Svjatopolkъ, Volodimerъ, Vsevolodъ, Zavidъ). Ich niesłychana popularność w języku staroruskim zdecydowanie osłabła w XIV–XV w. Jednak nieliczne imiona i po tym okresie charakteryzowały się mniejszą lub większą częstotliwością użycia – chodzi tu szczególnie o dwa imiona: Bogdanъ i Volodimerъ/Volodimirъ (nie licząc skrócenia Borisъ od Borislavъ), por. jeszcze Bogdana ż., Nekrasъ, Nemirъ, Ratmirъ. W artykule scharakteryzowano dotychczasowe prace z zakresu antroponimii słowiańskiej (w tym również polskiej i rosyjskiej), poczynając od pierwszego naukowego ujęcia Franza Miklosicha z 1860 roku. Główną część artykułu stanowi alfabetyczny wykaz wschodniosłowiańskich imion dwuczłonowych wraz z ich lokalizacją źródłową. Za źródło posłużyły autorowi liczne opracowania z zakresu antroponimii i toponimii staroruskiej, rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej oraz odpowiednie słowniki zawierające nazwy osobowe. Alfabetyczny wykaz imion dwuczłonowych liczy ponad 500 nazw męskich i 42 żeńskie. Znaczna część tych nazw zachowała się w języku w formie podstaw toponimów; również te imiona zostały umieszczone w wykazie – są oznaczone asteriskiem, por. np. *Dorogobudъ i gród Dorogobužь.
Two-part names, most of which were composites, were a very active and widespread element in Slavic personal naming in the past (cf. e.g. Old Russian Izjaslavъ, Jaroslavъ, Svjatopolkъ, Volodimerъ, Vsevolodъ, Zavidъ). Their exceptional popularity in Old Russian weakened decidedly in the 14th–15th centuries. However, a small number of names continued to be used to a greater or lesser extent – in particular two names Bogdanъ and Volodimerъ/Volodimirъ (not counting the short form Borisъ from Borislavъ), cf. also Bogdana f., Nekrasъ, Nemirъ, Ratmirъ. This work contains an overview of previous research on Slavic anthroponymy, including Polish and Russian, and beginning with the first scientific work of Franz Miklosich in 1860. The main part of the article is an alphabetical list of East Slavic two-parts names, along with the location of their source. The author used as sources many works on the anthroponymy and toponymy of Old Russian, Russian, Ukrainian, and Belarusian, as well as dictionaries of personal names. The alphabetical list of two-part names includes over 500 men’s names and 42 women’s names. A significant portion of such names remained in the language in the form of toponyms; these are also included in the list and are marked with an asterisk, cf. *Dorogobudъ and the city Dorogobužь.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 461-496
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monarchs’ Names and Numbering in the Second Bulgarian State
Autorzy:
Mladjov, Ian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682256.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bulgaria
Byzantium
Serbia
personal names
monarchs
house of Asen
house of Terter
house of Šišman
house of Sracimir
Opis:
The article explores the onomastic practices of medieval Bulgarians, focusing on the Second Bulgarian State, from the late 12th to the early 15th century. The collected evidence suggests that soon after their conversion to Christianity, Bulgarians abandoned the attested pre-Christian clan names. Yet, despite the undeniable strength of Byzantine cultural influence, neither aristocrats nor commoners in Bulgaria seem to have adopted Byzantine-type family names, nor, for that matter, making recourse to the use of patronymics as found among the Eastern and other Southern Slavs. Thus, for example, the name Asen became a true family name only among members of the royal family living in Byzantium. More generally, the few cases of family names or patronymics apparently applied to medieval Bulgarians, seem to be restricted to a foreign context. While family names and patronymics do not seem to have been employed in Christian Medieval Bulgaria, many individuals (at least where males are concerned) appear to have sported double names, composed almost invariably of a baptismal Christian name paired with a folk name usually derived from Slavic or even Bulgar tradition. This practice included Bulgaria’s monarchs, most of whom had such double names that should not be misinterpreted as family names or patronyms, as often done in the past. Specific names did, however, function as indicators for belonging within a particular lineage, as witnessed by the propagation of names like Asen, Terter, Šišman, and Sracimir. Thus, while these cannot be considered true family names, we could continue to use them as expedients to designate the ruling clans of Medieval Bulgaria (e.g., the House of Terter), albeit recognizing this to be a modern label. These considerations not only elucidate another aspect of cultural practice in Medieval Bulgaria, but also allow and necessitate a relatively inobtrusive emendation and systematization of the historiographical nomenclature of Medieval Bulgarian monarchs. Discarding the notion of family names and recognizing foreign patronymics for what they are, it becomes possible to recover the actual results of dynastic name selection, as well as the rationale behind them.
Źródło:
Studia Ceranea; 2015, 5; 267-310
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies