Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "parliamentary republic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Wierzymy, że odtąd praworządność wypisana będzie na sztandarze naszego państwa” – z okazji 100-lecia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r.
“We believe that from now on the rule of law will be inscribed on the banner of our state” - on the occasion of the 100th anniversary of the Constitution of the Republic of Poland of March 17, 1921
Autorzy:
Redzik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232214.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Konstytucja RP z 1921 r.
Ustrój Polski II RP
demokracja parlamentarna
praworządność
prawo konstytucyjne
The Constitution of the Republic of Poland of 1921
the Polish system of the Second Polish Republic
constitutional law
parliamentary democracy
the rule of law
Opis:
Artykuł jest opracowaniem powstałym z okazji jubileuszu Konstytucji RP z 1921 r., która łączyła tradycję niepodległościową z nowoczesnością wprowadzając odrodzone Państwo Polskie do grona państw demokratycznych i praworządnych. Celem opracowania jest pokazanie jak doszło do powstania Konstytucji, w tym nade wszystko roli Ankiety Konstytucyjnej, jak i tego jak wielkie nadzieje w niej pokładano.
The article is prepared on the occasion of the jubilee of the Constitution of the Republic of Poland of 1921 which combined tradition with modernity, introducing the reborn Polish State to the group of democratic and law-abiding states. The aim of the study is to demonstrate how the Constitution came about, including, above all, the role of the Constitutional Questionnaire developed under the supervision of Michał Bobrzyński. The article shows that while the authors of subsequent draft constitutions differed in matters of the political system, the president and the local council, there was no dispute as regards the guarantees of judicial independence.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 303-316
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2021 Parliamentary elections in the Republic of Moldova – An attempt at post-election analysis
Autorzy:
Macuhin, Alexandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142009.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
parliamentary elections
Republic of Moldova
electoral process
overturning elections
EU
Russia
Opis:
This article analyses the parliamentary elections held in the Republic of Moldova in 2021, as a result of which the right-wing party, formerly in opposition, won, and was able to form its own single-party government with a parliamentary majority, which has not happened in Moldova exactly 20 years – since 2001. In this article the basic positions of the “left” and “right” political camps in the Republic of Moldova before the elections are analysed; as well as the mechanics of the electoral campaign and the voting process in different socio-geographical profiles. In 2021 The Republic of Moldova, for the first time in many years, faced the phenomenon of “overturning elections”; understanding the mechanics of which contributes to the development of a much better political and electoral process in general. At the same time, despite the special nature of the 2021 elections, the electoral political process in the Republic of Moldova continues to show several fixed tendencies, such as the geographical polarization of Moldovan voters residing in the EU or Russia, and the overall objective decrease of interest in the electoral process in general, regardless of the degree of the political and social representation of the political parties represented in the elections.
Źródło:
Eastern Review; 2021, 10; 39-54
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alain Peyrefitte (1925–1999): Visions from the XXth Century’s Last Moralist
Autorzy:
Kitous, Bernhard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621190.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Constitution, 5th French Republic, De Gaulle, Chirac, Zhu-en-Lai, China, Macartney, Staunton, Tien-An-Men, Memorialist, Moralist, Algeria, Authority, Respon- sibility, Sovereignty, Parliamentary regime.
Opis:
This article renders justice to Alain Peyrefitte, a French Gaullist minister who conducted, in parallel with official duties, a personal project of being an observer of his times as did his models Tocqueville (for the native USA) and Custine (for Imperial Russia) during the XIXth century. In spite of his an apparent success as a minister who served several times, as well as by his election at the Academie Francaise, Peyrefitte was under attack on the breach throughout during his whole life, with enemies both from within the Gaullist camp (like Jacques Chirac), and outside (leftist intellectuals never acknowledged his works). As De Gaulle himself, Peyrefitte was the target of two assassination attempts, which in a way proves his capacity to disturb conventional mindframes. His works are quite varied and always bring new approach.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2013, 12; 401-419
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza postulowanych zmian sposobu uzyskiwania pozwolenia na broń w Polsce z wykorzystaniem metody komparatystycznej w studium przypadku Republiki Czech
The perspective of firearms licensing under Polish and Czech law. Study of postulated changes in 2022
Autorzy:
Krzywicka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35567436.pdf
Data publikacji:
2023-03-03
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
prawo o broni i amunicji
zezwolenie na broń
poselski projekt ustawy prawo o broni i amunicji
prawo do broni w Czechach
arms and ammunition law
gun permit
parliamentary draft law on arms and ammunition
right to arms in the Czech Republic
Opis:
Coraz więcej osób w Polsce decyduje się na uzyskanie pozwolenia na broń palną. Ich decyzja wynika m.in. z wojny w Ukrainie, czy zmniejszenia poczucia bezpieczeństwa w kraju. Niedawno został wniesiony przez posłów projekt ustawy prawo o broni i amunicji, w którym to posłowie uwzględnili regulacje z dyrektywy PE i Rady (UE) 2021/555 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni. W pracy dokonano analizy przepisów ustawy prawo o broni i amunicji, przepisów proponowanych w poselskim projekcie ustawy oraz analizy procedury uzyskania zezwolenia na broń w Czechach. Następnie dokonano porównania i oceny powyższych regulacji w oparciu o statystyki, a na koniec wskazano postulaty de lege ferenda, celem ulepszenia systemu prawnego i wzmocnienia bezpieczeństwa w Polsce.
In the first half of 2022, a draft Law on Weapons and Ammunition was brought, in which the MPs included regulations from the EP and Council Directive (EU) 2021/555 of 24 March 2021 on control of the acquisition and possession of weapons. Therefore, this work analyses, as well as compares the procedure of issuing weapons permits in Poland, which was based on the current provisions of the Law on Weapons and Ammunition and the provisions contained in the draft law proposed by the MPs, which included the regulations of the EP and Council (EU) Directive of 24.03.2021. In addition, the paper analyses the procedure for obtaining an arms permit on the basis of the current legal regulations in Poland and the proposed legal regulations in the draft in the case study of the Czech Republic. This is followed by a comparison and evaluation of the above regulations based on statistics, and finally, de lege ferenda postulates are identified to improve the legal system and strengthen safety in Poland.
Źródło:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2022, 13(13); 67-80
2543-6961
Pojawia się w:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Belarusian parliamentary election in 2019
Autorzy:
Czwołek, Arkadiusz
Kołodziejska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920237.pdf
Data publikacji:
2021-09-10
Wydawca:
Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
Tematy:
Belarus
National Assembly of the Republic of Belarus
parliamentary election
political opposition
OSCE
Opis:
In 2019 a snap election was held to the bicameral National Assembly of the Republic of Belarus. The election was fully controlled by the authorities. Numerous cases of election law violations were recorded by independent observers. The intensity of the election campaign was low and the candidates were not guaranteed equal access to the media. As in the previous parliamentary election, mainly “nonpartisan” candidates loyal to the regime and several representatives of pro-regime parties were elected. No candidate from the political opposition gained a seat in the new parliament. According to ODIHR/OSCE’s assessment, the 2019 Belarusian parliamentary election did not meet international standards.
Źródło:
The Copernicus Journal of Political Studies; 2021, 1; 81-93
2299-4335
Pojawia się w:
The Copernicus Journal of Political Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Analysis of the Systems of Government of the Republic of Poland and the Republic of Armenia
Autorzy:
Hrayr, Tovmasyan,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902443.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
semi-presidential form of government
presidential form of government
parliamentary form of government
President of the Republic
Parliament
Government
dual accountability of government
Opis:
The article discusses the system of government in the Republic of Poland and Republic of Armenia, showing the main similarities and differences between them.
Źródło:
Studia Iuridica; 2016, 68; 393-402
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność ks. Jana Czuja w parlamencie II Rzeczpospolitej Polskiej w latach 1922–1935
Autorzy:
Magiera, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19918846.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Fr. Jan Czuj
parliament
the Second Polish Republic
parliamentary mandate
parliamentary speech
interpellation
ks. Jan Czuj
parlament
II Rzeczpospolita
mandat parlamentarny
mowa sejmowa
interpelacja
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono działalność parlamentarną ks. Jana Czuja jako posła na Sejm RP w latach 1922–1935 z ramienia Polskiego Stronnictwa Katolicko-Ludowego. Skupiono się głównie na omówieniu poszczególnych form jego aktywności na forum izby, przejawiającej się w przemówieniach sejmowych oraz składaniu podpisu pod wnioskami poselskimi i interpelacjami. Opierając się na analizie źródeł parlamentarnych w postaci sprawozdań stenograficznych z posiedzeń sejmu, druków sejmowych i tekstów interpelacji, przybliżono zakres tematów i zagadnień, wokół których ogniskowała się aktywność parlamentarna ks. J. Czuja. Oszacowano również skalę tej aktywności, co doprowadziło do konstatacji, że w trakcie swej trzynastoletniej obecności w parlamencie należał on raczej do grona posłów mało aktywnych.
The article presents the parliamentary activity of Fr. Jan Czuj as a deputy to the Sejm of the Republic of Poland in the years 1922–1935 on behalf of the Polish Catholic-People’s Party. The main goal of this paper is to show various forms of his activity in the parliament which was especially parliamentary speeches and signing of the legislative proposals and interpellations. The main topics of the Fr. Jan Czuj’s interests during his career in the parliament are shown through the analysis of the parliamentary sources which are stenographic records, documents and interpellations. Also, his activity as a member of parliament is evaluated which leads to the conclusion that during the thirteen years of his presence in the lower house of the Polish legislature, he was not a very diligent deputy.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2020, 27; 109-138
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forma rządu współczesnej Ukrainy: próba implementacji francuskich doświadczeń
Autorzy:
Martyniuk, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053592.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
form of government
presidential republic
parliamentary republic
mixed republic
forma rządu
republika prezydencka
republika parlamentarna
republika mieszana
форма правления
президентская республика
парламентарная республика
смешанная республика.
Opis:
Первичной редакцией Конституции Украины была учреждена форма правления, которую можно классифицировать смешанной республиканской лишь условно. Элементы президенциализма, присущие этой форме правления, свидетельствуют о существенном искажении сущности смешанной республики. Форма правления принципиально ограничивала влияние Верховной Рады Украины на исполнительную власть и административно подчиняла ее Президенту Украины. Закрепляя главенствующую роль Президента Украины в государственном механизме, форма правления не устанавливала некоторых принципиально важных элементов смешанной республики. Несмотря на очевидное функциональное сходство формы правления с президентской республикой, она не была тождественна и ей. Эта форма правления не проявляла «жесткого» разделения властей и предусматривала институты, нетипичные для президентской республики. Поэтому установленную первичной редакцией Конституции Украины форму правления невозможно определить ни смешанной республиканской, ни президентской. Эта атипичная форма правления занимала, по сути, промежуточное положение между двумя указанными типами республики. Изменения к Конституции Украины от 8 декабря 2004 года существенно приблизили форму правления к «полноценной» смешанной республике и в целом обеспечили ее соответствие критериям парламентарно-президентской республики. Форма правления ограничивает влияние Президента Украины на исполнительную власть в пользу Верховной Рады Украины. Парламентский способ формирования Кабинета Министров Украины и его парламентская ответственность сместили центр политического тяготения к Верховной Раде Украины. Изменив механизм ответственности власти перед обществом, форма правления позволяет идентифицировать партии, чей политический курс осуществляет Правительство. Изменения к Конституции Украины от 8 декабря 2004 года устранили административное подчинение Президенту Украины Кабинета Министров Украины и обеспечили реальный дуализм исполнительной власти. В то же время, существующая форма правления проявляет ряд серьезных дефектов и наполнена рисками конституционных конфликтов. В Основном Законе механизм взаимодействия высших органов государства регламентировано фрагментарно, а их компетенционные взаимосвязи ‒ противоречиво. Как следствие, в условиях партийного противостояния форма правления существенно теряет функциональность. Построение в Украине «полноценной» смешанной республики требует конституционного закрепления в естественной для нее форме ее важнейших элементов.
The initial version of the Constitution of Ukraine established a form of government that can be classified as mixed republican only conditionally. Elements of presidentialism inherent in this form of government indicate a significant distortion of the essence of a mixed republic. The form of government fundamentally limited the influence of the Verkhovna Rada of Ukraine on the executive branch and administratively subordinated it to the President of Ukraine. Securing the leading role of the President of Ukraine in the state mechanism, the form of government did not establish some of the fundamentally important elements of a mixed republic. Despite the obvious functional similarity of the form of government with the presidential republic, it was not identical to it. This form of government did not show a “rigid” separation of powers and anticipated the institutions that were atypical for a presidential republic. Therefore, the form of government established by the primary edition of the Constitution of Ukraine cannot be defined either as a mixed republican or presidential. This atypical form of government occupied, in fact, an intermediate position between these two types of republic. The amendments to the Constitution of Ukraine dated on December 8, 2004 brought the form of government closer to a “full-fledged” mixed republic and, on the whole, ensured its compliance with the criteria of a parliamentary-presidential republic. The form of government limits the influence of the President of Ukraine on the executive branch in favor of the Verkhovna Rada of Ukraine. The parliamentary method of forming the Cabinet of Ministers of Ukraine and its parliamentary responsibility have shifted the center of political attraction to the Verkhovna Rada of Ukraine. By changing the mechanism of government accountability to society, the form of government makes it possible to identify the parties whose political course is carried out by the Government. The amendments to the Constitution of Ukraine dated on December 8, 2004 eliminated the administrative subordination of the Cabinet of Ministers of Ukraine to the President of Ukraine and ensured a real dualism of the executive branch. At the same time, the existing form of government demonstrates a number of serious defects and it is filled with the risks of constitutional conflicts. In the Fundamental Law, the mechanism of interaction between the highest bodies of the state is regulated fragmentarily, and their competence relationships are contradictory. As a result, in conditions of party confrontation, the form of government significantly loses its functionality. The construction of a “full-fledged” mixed republic in Ukraine requires the constitutional consolidation of its most important elements in its natural form.
Pierwotna wersja Konstytucji Ukrainy ustanowiła taką formę rządu, którą tylko warunkowo można zaliczyć do republikańskiej mieszanej. Elementy prezydencjalizmu, które są nieodłącznie z tą formą rządu związane, wskazują na znaczne zniekształcenie istoty republiki mieszanej. Forma rządu zasadniczo ograniczała wpływ Rady Najwyższej Ukrainy na władzę wykonawczą i podporządkowywała ją administracyjnie Prezydentowi Ukrainy. Zapewniając wiodącą rolę Prezydenta Ukrainy w mechanizmie państwowym, forma rządu nie ustalała niektórych fundamentalnie ważnych elementów republiki mieszanej. Pomimo tego, że forma rządu jest podobna funkcjonalnie do republiki prezydenckiej, jednak nie  utożsamia się z nią. W tej formie rządu podział władzy nie był “oczywisty”, były też przewidziane instytucje, które są nietypowe dla republiki prezydenckiej. W związku z tym, forma rządu, która została ustalona w pierwotnym wydaniu Konstytucji Ukrainy nie może być określana, ani jako mieszana republikańska, ani jako prezydencka. Ta nietypowa forma rządu zajmowała w rzeczywistości  pozycję pośrednią pomiędzy dwoma rodzajami republiki. Nowelizacja Konstytucji Ukrainy od 8 grudnia 2004 r. znacznie przybliżyła formę rządu do “pełnoprawnej” republiki mieszanej i ogólnie rzecz biorąc, zapewniła jej zgodność z kryteriami republiki parlamentarno-prezydenckiej. Forma rządu ogranicza wpływ Prezydenta Ukrainy na władzę wykonawczą na korzyść Rady Najwyższej Ukrainy. Parlamentarny sposób tworzenia Gabinetu Ministrów Ukrainy i jego parlamentarna odpowiedzialność, przesunęły środek ciężkości politycznej na Radę Najwyższą Ukrainy. Zmieniając mechanizm odpowiedzialności władz wobec społeczeństwa, forma rządu pozwala dokonywać identyfikacji partii politycznych, kurs polityczny których realizuje Rząd. Nowelizacja Konstytucji Ukrainy od 8 grudnia 2004 r. zlikwidowała podporządkowanie administracyjne Gabinetu Ministrów Ukrainy Prezydentowi Ukrainy i zapewniła rzeczywisty dualizm władzy wykonawczej. Jednocześnie forma rządu, która istnieje na ten czas na Ukrainie, ujawnia szereg poważnych defektów i jest przepełniona ryzykiem konfliktów konstytucyjnych. W Ustawie Zasadniczej, mechanizm interakcji pomiędzy najwyższymi rządami państwa jest uregulowany fragmentarycznie, a ich relacje kompetencyjne są sprzeczne. W wyniku tego, w warunkach konfrontacji partyjnej forma rządu znacznie traci swoją funkcjonalność. Budowa „pełnoprawnej” republiki mieszanej na Ukrainie wymaga konstytucyjnego utrwalenia jej najważniejszych elementów, które właściwe jej z natury.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2021, 7, 2; 61-76
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje kontrolne parlamentów na ziemiach polskich w początkach XIX w.
The control functions of Polish parliaments in the early nineteenth century
Autorzy:
Pilarczyk, Piotr Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697606.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Duchy of Warsaw
Kingdom of Poland
Republic of Cracow
the legislative
the executive
control
parliamentary accountability
constitutional responsibility
Opis:
One of the aspects of the principle of separation of powers in the state is control of the executive by the legislature. As regards the Polish lands in the early nineteenth century, we can speak about Polish parliamentarism only in the Duchy of Warsaw, the Kingdom of Poland and the Republic of Cracow. Although these states did not recognize the principle of parliamentary accountability, their parliaments voiced criticism of the authorities and there occurred the problem of controlling the executive. Parliament of the Duchy of Warsaw tried to usurp this right itself. Parliament of the Kingdom of Poland claimed the right to charge a civil officer of the government with crimes committed while in office. In that state the ability to control emerged during the November Uprising. In the Republic of Cracow all attempts at obtaining the right of control encountered the objection on the part of three supervising neighbours (Russia, Prussia, and Austria).  
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2016, 14, 2; 143-158
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imigracja i imigranci w kampaniach wyborczych w Republice Czeskiej w 2017 i 2018 r.
Immigration and Immigrants in Electoral Campaigns in the Czech Republic in 2017 and in 2018
Autorzy:
Szyszlak, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557907.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Centrum Europejskie
Tematy:
Immigrants
Czech Republic
Presidential Elections
Parliamentary Elections
Election Campaign
Opis:
The immigration crisis has in recent years become the leitmotif of electoral campaigns in the states of the Three Seas Initiative. Politicians do not avoid anti-immigration rhetoric, presenting immigration, mainly from the Middle East and Africa, as the greatest threat to their countries today. They create an extremely negative image of immigrants coming to Europe, generally identified as Muslims. This was the case, e.g. during the last elections in Hungary, Slovakia or the Czech Republic. This last case is the subject of analysis in this article. The author investigates the causes and effects of this phenomenon and highlights the topics related to immigration that dominated the 2017 and 2018 electoral campaigns.
Źródło:
Studia Europejskie - Studies in European Affairs; 2018, 2; 133-150
1428-149X
2719-3780
Pojawia się w:
Studia Europejskie - Studies in European Affairs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Piłsudski kontra Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej w 1922 r. Uwagi na temat książki Janusza Farysia pt. Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku
Józef Piłsudski Versus the Legislative Sejm of the Polish Republic in 1922. Comments on „Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku” by Janusz Faryś
Autorzy:
Szudarek, Krystian Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916384.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Second Polish Republic
parliamentary democracy
1922 government crisis in Poland
Legislative Sejm
Chief of State
Józef Piłsudski
Druga Rzeczpospolita
demokracja parlamentarna
kryzys rządowy 1922 r.
Sejm Ustawodawczy
Naczelnik Państwa
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest omówienie książki pt. Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku autorstwa Janusza Farysia. Recenzowana monografia jest pierwszą w historiografii książką poświęconą w całości kryzysowi demokracji parlamentarnej w Polsce, do którego doszło latem 1922 r., w przededniu wyborów parlamentarnych i prezydenckich. Jego przejawem było najdłuższe w historii II Rzeczypospolitej (dwumiesięczne) przesilenie rządowe, spowodowane konfrontacją polityczną pomiędzy Naczelnikiem Państwa Józefem Piłsudskim, wspieranym przez partie lewicowe i centrolewicowe oraz przedstawicieli mniejszości narodowych, a jego przeciwnikami z partii prawicowych i centroprawicowych. Doszło wówczas do otwartego konfliktu Naczelnika Państwa z Sejmem Ustawodawczym o charakterze konstytucyjnym, którego apogeum stanowiła nieudana próba przegłosowania wotum nieufności wobec J. Piłsudskiego. Książka Janusza Farysia przedstawia nie tylko w sposób erudycyjny genezę, przebieg i następstwa tych wydarzeń, ale zawiera również pogłębioną analizę czynników decydujących o słabości funkcjonowania polskiej demokracji parlamentarnej w tym okresie.
The aim of the review article is a discussion on a book by Janusz Faryś, Functioning of a parliamentary democracy in the Second Polish Republic. Conflicts around the government crisis in 1922 (Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku). The reviewed monograph is the first book devoted entirely to the crisis of Poland’s parliamentary democracy from summer 1922. The crisis occurred in the runup to the parliamentary and presidential elections and involved the longest government crisis in the history of the Second Polish Republic. It was triggered by a political confrontation between Poland’s Chief of State Józef Piłsudski, supported by the left-wing and centre-left parties and representatives of national minorities with his opponents on the right and central right. An open constitutional conflict between the Chief of State and the Legislative Sejm peaked during a failed attempt to push through a vote of no confidence in J. Piłsudski. Alongside an eloquent presentation of the origins, course and consequences of those events, the book by Janusz Faryś provides an in-depth analysis of factors that contributed to the weakness of Poland’s parliamentary democracy at that time.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1437-1449
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauru – najmniejsza republika świata
Nauru – the smallest republic in the world
Autorzy:
Rytel-Warzocha, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524305.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system wyborczy Dowdall
Nauru
ustój konstytucyjny
państwo wyspiarskie
republika parlamentarna
Dowdall electoral system
constitutional system
island country
parliamentary
republic
Opis:
Streszczenie Republika Nauru jest wyspiarskim państwem położonym w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego na wyspie o tej samej nazwie. Nauru uzyskało niepodległość 31 stycznia 1968 r., w tym dniu weszła w życie konstytucja. Systematyka ogólna konstytucji jest typowa dla współczesnych konstytucji państw demokratycznych, opierając ustrój państwa na takich zasadach, jak zasada niepodległości, zasada republikańskiej formy rządów, zasada nadrzędności konstytucji w systemie źródeł prawa czy też zasada podziału władzy. Państwo to zasługuje na uwagę z kilku powodów. Po pierwsze, Nauru jest najmniejszą republiką świata, która jako jedyna nie posiada oficjalnej stolicy. Po drugie, w wyborach parlamentarnych stosowany jest system wyborczy Dowdall, będący zmodyfikowaną wersją systemu Borda, w teorii prawa wyborczego niejednokrotnie uznawany za system idealny, który w wyborach ogólnokrajowych nie jest stosowany nigdzie indziej na świecie. Z drugiej strony, Nauru jest przykładem państwa, które w ciągu stu lat doprowadzone zostało do ekologicznej degradacji na skutek działalności człowieka polegającej na wydobywaniu fosforytów i obecnie stoi na skraju bankructwa.
The Republic of Nauru is an island country located in the south-western Pacific Ocean on the island of the same name. Nauru gained independence on 31 January 1968 and on the same day a new constitution came into force. The constitution of Nauru is similar to typical constitutions of modern democratic states, providing that the political system of Nauru should be based on such principles as independence, the republican form of government, the supremacy of the Constitution in the system of law, or the separation of powers. Nauru is an interesting country to research for several reasons. Firstly, Nauru is the smallest republic in the world and as the only state it does not have an official capital. Secondly, in parliamentary elections the Dowdall electoral system is used, which is a modified version of the Borda system considered to be an ideal electoral system in the theory of electoral law, which in national elections is not used anywhere else in the world. On the other hand, Nauru is an example of a state which has been brought from a paradise to an ecological degradation due to human activities involving the mining of phosphates and now it stands on the verge of bankruptcy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 1(23); 11-26
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parlamentarny system rządów w Polsce i Niemczech po I wojnie światowej
The parliamentary system of government in Poland and Germany after the First World War
Autorzy:
Dunaj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621568.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
parlamentarny system rządów, II Rzeczpospolita, Republika Weimarska, konstytucja marcowa, konstytucja weimarska
parliamentary system of government, the II Republic of Poland, the Weimar Republic, the March Constitution, the Weimar Constitution
Opis:
The end of the First World War coincided in Poland and Germany with the birth of a parliamentary system of government. However, while Poland adopted classical political devices derived from the then model a la française, which at that time dominated, Germany decided to create an original parliamentary system of government, with the strong position of a president elected by universal and direct election. It soon turned out that in both countries this resulted in a “democracy that came too soon”. Quite quickly, crisis and the collapse of parliamentary rule occurred. The subject of the analysis undertaken by the author is the reflection on the solutions of the German Constitution of 1919 and the Polish March Constitution of 1921, which shaped the parliamentary system of government, with particular reference to the premises that led to crisis and the collapse of parliamentary democracy.
Koniec I wojny światowej zbiegł się w Polsce i Niemczech z narodzinami parlamen- tarnego systemu rządów. O ile jednak Polska przyjęła klasyczne urządzenia ustro- jowe zaczerpnięte z dominującym wówczas wzorcem a la française, o tyle Niemcy zdecydowali się na stworzenie oryginalnego systemu rządów parlamentarnych, z silną pozycją prezydenta wybieranego w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Okazało się niebawem, iż w obu państwach zaszedł przypadek „demokracji, która przyszła za wcześnie”. Dość szybko nastąpił kryzys i upadek rządów parlamentar- nych. Przedmiotem analizy podjętej przez autorkę jest refleksja nad rozwiązaniami niemieckiej konstytucji z 1919 r. i polskiej konstytucji marcowej (1921) kształtujący- mi parlamentarny system rządów ze szczególnym uwzględnieniem przesłanek, które doprowadziły do kryzysu i upadku demokracji parlamentarnej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 43-59
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka Ministerstwa Spraw Wewnętrznych wobec życia społeczno-politycznego w Polsce w latach 1926–1928. Wybory parlamentarne z 4 i 11 marca 1928 r.
Policy of the Ministry of Internal Affairs in relation to social and political life in Poland in the years 1926–1928. The parliamentary elections of March 4 and 11, 1928
Autorzy:
Kozyra, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533231.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
administrative policy
social and political life
minister of internal affairs
political parties
social organizations
national minorities
parliamentary elections
parliament
senate
Second Polish Republic
interwar period
polityka administracyjna
życie społeczno-polityczne
minister spraw wewnętrznych
partie polityczne
organizacje społeczne
mniejszości narodowe
wybory parlamentarne
sejm
senat
II Rzeczpospolita
dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
In the years 1926–1928, the Piłsudski leadership of the Ministry of Internal Affairs began the implementation of a new administrative policy, aimed specifically at the social and political life of the country. It was declared that the policy should focus on the “general political issues” of the Republic, and not just the problems of endangered security and internal order. As a result, the authorities intensified their activities towards the political parties and fractions as well as social organizations. They were subjected to increasingly growing observation and police surveillance. The administrative policy of the Ministers of Internal Affairs in relation to national minorities pursued the idea of national (political) assimilation. In the parliamentary elections of 1928, for the first time, the structures of the Ministry of Internal Affairs (as well as other Ministries) were explicitly included in the electoral campaign for the governmental fraction. As a result, the Piłsudski supporters indeed formed the largest club in the Parliament, but they did not win the majority there.
W latach 1926–1928 piłsudczykowskie kierownictwo resortu spraw wewnętrznych rozpoczęło realizację nowej polityki administracyjnej, w szczególności wobec życia społeczno-politycznego kraju. Uznało, że jej głównym przedmiotem powinny być „zagadnienia ogólnopolityczne” Rzeczpospolitej, a nie li tylko problemy zagrożenia bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego. W rezultacie kierownictwo to zintensyfi kowało swoje działania wobec partii i ugrupowań politycznych oraz organizacji społecznych. Były one poddawane coraz bardziej gruntownej obserwacji oraz inwigilacji policyjnej. Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych w stosunku do mniejszości narodowych realizowała ideę asymilacji państwowej (politycznej). W wyborach parlamentarnych w 1928 r. po raz pierwszy struktury resortu spraw wewnętrznych (i pozostałych resortów) zostały jednoznacznie włączone do akcji wyborczej po stronie obozu rządowego. W wyniku wyborów obóz piłsudczykowski co prawda stworzył największy klub poselski w sejmie, ale nie uzyskał w nim większości.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 397-412
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siła i słabość Konstytucji RP z 17 marca 1921 r.
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335847.pdf
Data publikacji:
2021-07-21
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
konstytucja marcowa
Konstytucja RP z 17 marca 1921 r.
Rzeczpospolita
uchwalenie konstytucji marcowej
odzyskanie niepodległości Polski a dylematy wyboru ustroju konstytucyjnego
parlamentaryzm – absolutyzm parlamentarny
krytyka konstytucji marcowej
dziedzictwo konstytucji marcowej
March Constitution
Constitution of the Republic of Poland of 17 March 1921
Republic of Poland
adoption of the March Constitution
restoration of Poland’s sovereignty versus the dilemmas of choosing a constitutional system
parliamentary system – parliamentary absolutism
criticism of the March Constitution
March Constitution legacy
Opis:
Motywem podjęcia problematyki polskiej Konstytucji z 17 marca 1921 r. była 100. rocznica jej uchwalenia. Chodziło jednak nie tylko o rocznicowe przypomnienie jednej z historycznych polskich ustaw zasadniczych, ale o zwrócenie uwagi – przy okazji tej rocznicy – na wiele szczególnych okoliczności towarzyszących jej uchwaleniu, na konsekwencje polityczne jej wejścia w życie i – ostatecznie – jej znaczenie dla polskiego konstytucjonalizmu.Z jednej strony była to konstytucja, która stała się widomym znakiem, wręcz symbolem renesansu państwa polskiego, które po ponad 100 latach braku niepodległości (od końca XVIII w. pod władaniem Prus, Austrii i Rosji), po I wojnie światowej, nie bez dodatkowych trudności (wojna z Rosją bolszewicką), odzyskiwało swą niepodległość. Z drugiej – konstytucja ta uchwalana była w sytuacji stuletniej przerwy własnej ewolucji konstytucyjnej, oderwana odwłasnej tradycji i pozbawiona własnego doświadczenia w funkcjonowaniu nowoczesnego na owe czasy konstytucjonalizmu. Wzory trzeba było czerpać z zewnątrz. I był to podstawowy, istotny dylemat, bo dokonać wyboru należało na dwu zasadniczych płaszczyznach: monarchia czy republika, system prezydencki (amerykański) czy parlamentarny (anglo-francuski)? I na tym tle wybuchły zagorzałe spory doktrynalne i polityczne, bo ani doktryna nie była całkiem własna, ani system polityczny ostatecznie ukształtowany i wypróbowany. Ale zarazem panował ogromny „głód konstytucji”, intensywnie odbudowywane państwo nie mogło jej nie mieć. Upowszechniona w Polsce kultura francuska przesądziła o wyborze modelu III Republiki francuskiej, a swoista idealizacja parlamentu, jako organu przedstawicielstwanarodowego, spowodowała wybór systemu z silną władzą ustawodawczą. I w konsekwencji – ze słabą egzekutywą. Tym bardziej że rozbicie polityczne nie pozwoliło na ukształtowanie większości parlamentarnej, a tym samym na efektywność i stabilność rządów. I znowu pojawiły się zagorzałe spory. Ale wtedy podjęto już zmiany konstytucji – w ich rezultacie została zastąpiona aktem z 1935 roku, który nie kontynuował demokratycznej linii ustrojowej, raczej dopasowując ją do trendów lat 30. w Europie. Konstytucja marcowa, upragniona i oczekiwana, ale krytykowana „przed, w trakcie i po” swego istnienia, pozostała symbolem demokratycznej polskiej myśli konstytucyjnej. I nadal krytykowanej.W tekście przedstawione zostały okoliczności i atmosfera towarzysząca uchwaleniu aktu, przebieg uchwalenia, podstawowe zasady i treści konstytucji, a ponadto wiele towarzyszących temu poglądów, słów krytyki, postulatów ówczesnej polskiej doktryny konstytucyjnej.
The motive for discussing the issue of the Polish Constitution of 17 March 1921 is the centenaryof its adoption. But the aim is not just to remind the anniversary of one of the historic Polishbasic laws but also to draw attention, by the way, to a series of specific circumstancessurrounding its adoption, political consequences of its entry into force and, eventually, itsimportance for the Polish constitutional system.On the one hand, it was a constitution that became an apparent sign, even a symbolof the revival of the Polish state, which, after over 100 years’ lack of independence (beingunder the rule of Prussia, Austria and Russia from the late 18th century) and World War I,was really striving to regain its independence (the Polish-Soviet War). On the other hand, theConstitution was adopted during a hundred years’ discontinuity in its own constitutionalevolution, separated from its own tradition and deprived of its own experience in thefunctioning of the then modern constitutionalism. Patterns had to be derived from outside.And it was a real, fundamental dilemma because it was necessary to make a choice betweentwo basic options: a monarchy or a republic, a presidential (American) or parliamentary(Anglo-French) system? And, against that background, fierce doctrinal and political disputesbroke out because neither the doctrine was really the country’s own nor the political systemwas ultimately developed and tested.Nevertheless, there was an enormous ‘appetite for a constitution’; an intensively restoredcountry could not lack it. The French culture, which was popular in Poland, played a decisiverole in the choice of the model of the French Third Republic, and the specific idealisation ofa parliament as a body of national representation resulted in the choice of a system with stronglegislative power and, in consequence, with weak executive power. What is more, the politicalbreakup did not allow for the formation of a parliamentary majority and, therefore, theefficiency and stability of the government. Again, that led to fierce disputes. But amendmentsto the Constitution were already adopted then and, as a result, a new act substituted for it in 1935. However, it adjusted to the trends of the 1930s in Europe instead of continuinga democratic route in the political system.The desired and long-awaited March Constitution, but criticised “before, during and after”the time it was in force, remained a symbol of the Polish democratic constitutional thought,which is still criticised.The article presents the circumstances and atmosphere accompanying the adoption ofthe act, the course of its adoption, basic principles and content of the Constitution, anda series of accompanying opinions, criticism, and proposals of the then contemporary Polishconstitutional doctrine.
Źródło:
Ius Novum; 2021, 15, 2; 5-24
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies