Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "překlad" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 35
Tytuł:
Dušan Karpatský a česko-chorvatské literární vztahy
Dušan Karpatský and Czech-Croatian Literary Connections
Autorzy:
Ivačić, Matija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38592788.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Dušan Karpatský
česká literatura
chorvatská literatura
recepce
literární překlad
Czech literature
Croatian literature
reception
literary translation
Opis:
This paper deals with the contribution of Dušan Karpatský (1935—2017) to the reception of Croatian literature in the Czech Republic, and Czech literature in Croatia since the 1960s until the present day. In his numerous translations, Karpatský worked tirelessly to introduce Czech readers to the achievements of Croatian (and Yugoslav) literature, and vice versa. By selecting texts for his translations that were as current as possible, and by meeting high aesthetic criteria, made him influential in both cultural milieus where he played the role of an intermediary. His work in lexicography, bibliography, history of literature and non-fiction is also of great importance. His research has made Croatian culture permanently indebted to him because he discovered and translated into Croatian the Prague Papers, written in Czech by the Croatian politician Stjepan Radić, and because he discovered a seven-language dictionary written by the Prague Benedictine monk Peter Loderecker, which was based on a five-language dictionary written by Faust Vrančić. Owing to all of the above, and much more, Karpatský is considered a key figure in literary and cultural communication between Croatia and the Czech Republic in the last six decades.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-14
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poľské ekvivalenty slovenských záporných adjektív na -teľný v slovensko-poľskom paralelnom korpuse par-skpl-1.0
Equivalents of Slovak negative -teľný adjectives in Slovak-Polish parallel corpus par-skpl-1.0
Odpowiedniki słowackich zaprzeczonych przymiotników na -teľný w słowacko-polskim korpusie paralelnym par-skpl-1.0
Autorzy:
Ptak, Lenka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34655919.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
comparative linguistics
word formation
parallel corpora
adjectives
suffixes
translation
językoznawstwo porównawcze
słowotwórstwo
korpus paralelny
przymiotniki
sufiksy
przekład
porovnávacia jazykoveda
slovotvorba
paralelný korpus
adjektíva
sufixy
preklad
Opis:
V príspevku sa venujeme deverbatívnym adjektívam, ktoré obsahujú význam možnosti a nemožnosti. V slovenčine sa tvoria sufixom -teľný, napríklad nedosiahnuteľný, nenahraditeľný, nenapodobiteľný, neoddeliteľný, rozpojiteľný, zameniteľný a v poľštine dominuje sufix -alny, napríklad dopuszczalny, niejadalny, nieporównywalny, niewidzialny, przesuwalny, wyleczalny. Ako vyplýva z predchádzajúcich analýz, slovenské deriváty s formantom -teľný sú početnejšie ako poľské deriváty s formantami -alny. Preto majú tieto deriváty rôzne ekvivalenty v poľštine. V príspevku bude prezentovaná analýza záporných adjektív na -teľný  a ich poľských ekvivalentov v slovensko-poľskom paralelnom korpuse par-skpl-1.0 a v dvojjazyčnom slovensko-poľskom slovníku, aby sa ukázali inovatívne možnosti alebo tiež medze paralelných korpusov.
Artykuł omawia problematykę przymiotników potencjalnych, czyli takich, które zawierają w swym znaczeniu składnik ‘(nie)może/(nie)można’. W opisywanych językach istnieją formanty główne, wykorzystywane w derywacji przymiotników o znaczeniu potencjalnym. Formantami głównymi są następujące sufiksy: w języku słowackim -teľný, np. nedosiahnuteľný, nenahraditeľný, nenapodobiteľný, neoddeliteľný, rozpojiteľný, zameniteľný, oraz w języku polskim -alny, np. dopuszczalny, niejadalny, nieporównywalny, niewidzialny, przesuwalny, wyleczalny. Jak wynika z przeprowadzonych wcześniej analiz, słowackie derywaty z formantem -teľný są liczniejsze niż formacje z -alny w języku polskim. Dlatego też w języku polskim derywaty te mają różne odpowiedniki. W artykule przedstawiono analizę konfrontatywną omawianych przymiotników w słowacko-polskim korpusie paralelnym par-skpl-1.0 oraz w słowniku dwujęzycznym, żeby pokazać innowacyjne możliwości albo też ograniczenia korpusów paralelnych.
The article focuses on a specific category of deverbal adjectives, which convey the notion of possibility/potentiality. These adjectives are characterized by high productivity and semantic compositionality, especially in the Slovak language. Their regular meaning is clearly expressed by specialized suffixes – the Slovak suffix -teľný: nedosiahnuteľný, nenahraditeľný, nenapodobiteľný, neoddeliteľný, rozpojiteľný, zameniteľný and the Polish suffix -alny: dopuszczalny, niejadalny, nieporównywalny, niewidzialny, przesuwalny, wyleczalny. The analysis shows that the number of Polish -alny adjectives recorded in dictionaries is smaller than Slovak -teľný adjectives. That is why in the Polish language these words have different equivalents. The selected adjectives are analysed on the basis of Slovak-Polish parallel corpus par-skpl-1.0 and a Slovak and Polish bilingual dictionary to show the innovative possibilities or limits of the parallel corpus.
Źródło:
Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 117-130
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja czeskiej literatury dziecięcej i młodzieżowej w Polsce po 1989 roku
Reception of Czech Literature for Children and Young Adults in Poland after 1989
Autorzy:
Żygadło-Czopnik, Dorota Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25180464.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
recepce
překlad
překladatel
vydavatelská produkce
česká literatura pro děti a mládež v Polsku po roce 1989
recepcja
tłumaczenie
tłumacz
ruch wydawniczy
czeska literatura dla dzieci i młodzieży w Polsce po 1989
reception
translation
translator
publishing production
Czech literature for children and young adults in Poland after 1989
Opis:
The primary purpose of this publication is to describe the last thirty years, comparing and organizing the phenomena in the reception of Czech literature for children and young adults in Poland after 1989. The mutual Polish-Czech relations and the reconstruction of the Polish publishing system had a significant impact on the nature and intensity of this reception. The relations from the end of World War II to 1989 were limited by specific political, economic, and cultural conditions and controlled by the state institutions established for that purpose.
Tato studie se snaží popsat stav recepce české literatury pro děti a mládež v Polsku po roce 1989. Před více než 30 lety Polsko a Česká republika nastoupily na dráhu politické, sociální a ekonomické obnovy. Metamorfóza všech projevů společenského života zasáhla také kulturu a literaturu, včetně knih určených mladším a nejmladším příjemcům. Objevila se nová vydavatelství uvádějící na polský trh publikace českých autorů, kteří dříve zůstávali polskému čtenáři neznámí. Nakladatelství dodávají texty zajímavé nejen z hlediska obsahu, ale také formy, přizpůsobují svou nabídku měnícím se čtenářským preferencím. Za zdůraznění stojí, že se vydavatelství aktivně podílejí na výchově mladých generací, vkládají velké úsilí do toho, aby propagovala hodnotnou literaturu, včetně té české. Tyto nové fenomény týkající se českých knih pro děti a mládež dostupných v polských překladech jsou předmětem analýzy a interpretace této studie.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2022, 12; 1-31
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jan Mukařovský dla wszystkich”. O przekładach tekstów czeskiego teoretyka literatury i estetyki
„Jan Mukařovský pro všechny”. O překladech textů českého literárního teoretika a estetika
“Jan Mukařovský for Everyone”. On Translating Texts by the Czech Theoretician of Literature and Aesthetics
Autorzy:
Żygadło-Czopnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487290.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Jan Mukařovský
Prague school
presence
translation
academic text
pražská škola
přítomnost
překlad
odborný text
Opis:
Jan Mukařovský (1891-1975) is a character who does not need to be introduced to Polish humanists. Recognized as a leading representative of structuralism, the so-called Prague School has its place in the history of literary theory, as well as the entire school of thought. Most of Mukařovsky’s texts, as well as those by others from Prague, which we know today as articles in magazines or books, were given at the meetings of the Prague Linguistic Circle as lectures. The presence of Czech structuralism, including the work of Jan Mukařovský, is not a closed issue in Poland. In the article, we will trace the Polish presence of his texts from the 1940s to the latest translations by Aneta Daszuta, which also contain critical studies and those are Zamierzone i niezamierzone w sztuce (Warsaw 2014) and Studia semiologiczne (Warsaw 2017).
Jan Mukařovský (1891-1975) je postava, kterou není třeba polským humanitním vědcům představovat. Uznávaný za předního představitele strukturalismu tzv. pražské školy má své místo v pracích o dějinách literární teorie, stejně jako celý směr. Většina Mukařovského textů, i jiných Pražanů, které dnes známe jako články v časopisech nebo knižní publikace, byla jako referáty přednesena na shromážděních Pražského lingvistického kroužku. Přítomnost českého strukturalismu, včetně prací Jana Mukařovského, v Polsku nepředstavuje uzavřenou otázku. V článku budeme sledovat polskou přítomnost jeho textů od 40. let 20. století po poslední překlady Anety Daszuty, které jsou vlastně kritickou edicí, jde o Zamierzone i niezamierzone w sztuce (Warszawa 2014) a Studia semiologiczne (Warszawa 2017).
The subject of the analysis is the presence of Jan Mukarovsky’s texts in the field of Polish literary theory and aesthetics. The achievements of Czech structuralism, of which he was an outstanding representative, seem to be indisputable, since to this day they are a more or less conscious element of modern knowledge about literature. The Czech structuralism heritage still amazes and intrigues with its scale, and it undoubtedly continues to be a grateful object of research by Polish theoreticians and translators.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 259-273
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
České ekvivalenty nové ruské frazeologie
Czech equivalents of new Russian phraseology
Autorzy:
Mokienko, Valerij M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909164.pdf
Data publikacji:
2020-05-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Neologism
phraseology
neography
translation loan-word
translatology
translation of phraseological units
phraseological equivalents
neologismus
frazeologie
frazeologický neologismus
neografie
kalka
translatologie
překlad frazeologických jednotek
frazeologické ekvivalenty
Opis:
Článek pojednává o problémech ekvivalence při přenosu ruských frazeologických neologismů do češtiny. Taková analýza je založena na materiálu rusko-českého slovníku neologismů sestaveného L. Stěpanovou a M. Dobrovou a publikovaným Olomouckou univerzitou. Zde je navržena typologie frazeologických ekvivalentů, kterou používají autoři slovníku, je popsána účinnost přenosu frazeologických jednotek do českého jazyka. Charakteristickým rysem frazeologických neologismů zdrojového jazyka je jeho původní zobrazení a expresivita, což znesnadňuje zejména výběr ekvivalentů.  
The article discusses the problems of equivalence in the transfer of Russian phraseological neologisms into Czech. Such an analysis is based on the material of the Russian-Czech dictionary of neologisms compiled by L. Stepanova and M. Dobrova and published at the Olomouc University. A typology of phraseological equivalents, used by the authors of the dictionary, is proposed, the effectiveness of the transfer of phraseological units into the Czech language is demonstrated. A feature of phraseological neologisms of the source language is its original imagery and expressiveness, which makes the task of selecting equivalents especially difficult.
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 2; 217-231
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Herta Müller - pisarka z obrzeży w przekładzie na język czeski
Herta Müllerová - autorka z periferie, implikace pro překlad do češtiny
Herta Müller - An Author from the Periphery, Implications for the Translation into Czech
Autorzy:
Altmann, Jakob
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487245.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polysystem
Czech translation
cultural periphery
Herta Müller
polysystém
český překlad
kulturní periferie
Opis:
This paper entitled is devoted to the peripheral nature of Herta Müller’soeuvre. Müller is regarded as a person who created “German-language literature from thecultural periphery of the German linguistic area,” as the Italian Germanist Paola Bozzicalled it. It turns out that although the literature or anti-literature of the Germans ofRomania is located on the cultural periphery of the German language area, Herta Müller occupies a central place in German literature, mainly due to subject areas unknown to West-German readers, but also due to her extraordinary language, which is a conglomerate of her idiolect, the archaic character of the German language used, the Banat-Swabian dialect and word-images from the Romanian language. The research, which is carried out from a mental, expressive, and cultural perspective, also focuses on the issue of embedding translation in a polysystem that embraces translation as an interrelated system of culture, language, literature, and society.
Tento příspěvek s názvem „Herta Müllerová ‒ autorka z periferie, implikace pro překlad do češtiny“ je věnován periferní povaze díla Herty Müllerové, která vyrostla a vytvořila „německou literaturu z kulturní periferie německojazyčné oblasti“, jak to uchopila italská germanistka Paola Bozzi. Ukazuje se, že ačkoli se literatura nebo antiliteratura rumunských Němců nachází na kulturní periferii německojazyčné oblasti, Herta Müllerová zaujímá ústřední místo v německé literatuře, hlavně kvůli tématickým oblastem neznámým pro západoněmecké čtenáře, ale také kvůli svému výjimečnému jazyku, který je konglomerátem jejího idioleku, archaického charakteru její němčiny, banátsko-švábského dialektu a slovních obrázků z rumunského jazyka. Výzkum, který je proveden z mentálního, expresivního a kulturního hlediska, se zaměřuje také na otázku zabudování překladu do polysystému, který zahrnuje překlad jako vzájemně propojený systém kultury, jazyka, literatury a společnosti.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 243-258
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kundera światowy? Hrabal peryferyjny? Przekład jako forma promocji?
Světový Kundera? Lokalní Hrabal? Překlad jako forma propagace?
Global Kundera? Peripheral Hrabal? Translation as a Form of Promotion?
Autorzy:
Soliński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487237.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
historia literatury europejskiej
przekład literack
autoprzekład
współczesna literatura czeska
B. Hrabal
M. Kundera
A. Benoit-Dusausoy
G. Fontaine
P. Casanova
J. Gruša
J. Škvorecký
history of European literature
literary translation
self-translation
contemporary Czech literature
historie evropské literatury
literarní překlad
autopřeklad
současná česká literatura
Opis:
The paper attempts to describe selected aspects of the impact of new concepts (such as history of European literature or history of the world republic of literature) that have entered into the literary and translation discourse and that coexist with the traditional categories such as ancient literature, modern literature, national literature, world literature, synthesis of the history of literature or process of the history of literature. The “confusion of tongues” (confusio linguarum) connected with the emergence of these novel concepts has undoubtedly affected the discipline of translation studies and, in particular, the promotional aspects of translation and self-translation as well as other related phenomena. An interesting role in this discussion is also played by what I refer to as “perspective,” from which the incorporation of given works or authors into European literature or world literature is being observed. In two out of the four analyzed works, the French (Parisian) perspective prevails, characteristic of a certain stage of comparative studies that seemed to have lost significance some time ago. The two remaining works, written from the Czech perspective, are addressed to English- and German-speaking readers, respectively.
Práce je pokusem popsat některé aspekty vlivu jež v dyskursu literárnědnem (i překladatelském) maji některe nové koncepty (vedle již zavedených: literatura starověká, literatura novověká, literatura obecná, literárněhistorická synteza, literárněhistorický proces). Konkrétně jde o koncepty historie evropské literatury, historie světové literatury a zejmena světové republiky literatury. To, co vycházi z těchto konceptu (svého druhu confusio linguarum) muselo změnit široce pojatou translatologii, především pokud jde o propagační silu překladu, autopřekladu, atd. Hodno úvahy je rovněž to, co popisuji jako „hledisko”, z něhož je možno pozorovat pronikaní konkretnych děl do „literatury evropské” nebo „literatury světové”. Ve dvou ze čtyř analyzovaných prací dominuje francouzské (resp. Pařížské hledisko), které je typické pro jisté období komparatistických studii. O tomto hledisku se soudi, že je již šťastně překonáno. Dvě další prace jsou napsány z české perspektivy a obracejí se k čtenářům anglo- a německojazyčným.
W artykule podjęto próbę opisania wybranych aspektów oddziaływania nowych koncepcji (takich jak historia literatury europejskiej czy historia światowej republiki literatury), które weszły do dyskursu literackiego i przekładoznawczego i które współistnieją z tradycyjnymi kategoriami, takimi jak literatura dawna, współczesna, literatura narodowa, literatura światowa czy proces historii literatury. „Pomieszanie języków” (confusio linguarum), związane z pojawieniem się tych pojęć powieściowych, niewątpliwie wpłynęło na dziedzinę studiów translatorskich, a w szczególności na promocję przekładu i autoprzekładu oraz na inne zjawiska z tym związane. Ciekawą rolę w tej dyskusji odgrywa również to, co nazywam „perspektywą”, z której obserwuje się włączanie danych utworów lub autorów do literatury europejskiej lub światowej. W dwóch z czterech analizowanych w artykule dzieł dominuje perspektywa francuska (paryska), charakterystyczna dla pewnego etapu badań porównawczych, który, jak się zdaje, już się zakończył. Dwie pozostałe publikacje, napisane z perspektywy czeskiej, są adresowane do czytelników anglo- i niemieckojęzycznych.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 225-241
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epizod szczeciński w prozie Bohumila Hrabala. Rzecz o granicach tłumaczenia
The Szczecin Episode in Bohumil Hrabal’s Prose On the Limits of Translation
Štětínská epizoda v próze Bohumila Hrabala O hranicích překladu
Autorzy:
Soliński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486947.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
a source text
translation
interpretation
source text variants
target text variants
originál
překlad
interpretace
varianta textu originalu
varianta textu překladu
Opis:
The object of the analysis is the so-called Szczecin episode in its many variants. The episode plays a significant role in interpreting the novel Too Loud a Solitude, the Czech version of which is a source text for a number of foreign translations. As such, the episode creates space for specific translation operations that are possible in some languages (e.g. Polish and German), while impossible in other.
Štětínská epizoda se nachází ve všech variantách Hrabalova textu, který se nejčastěji nazývá Příliš hlučná samota. V některých z nich se liší v drobnostech, pouze ve verzi nazvané Kluby poezie čtenář nachází možnou, ve smyslu literárních možných světů, motivaci hrdinovy cesty do Štětína, která se v reálném světě ukazuje jako ne úplně pravdivá. Epizoda se dostavuje v alkoholickém opojení a jedná se v ní to, že hrdina díla šlápl do psích výkalů, což mělo za následek podstatný zlom v jeho životě. Hrdina tvrdí, že po dvaceti letech se mu na bleším trhu ve Štětíně podařilo najít znečištěnou ponožku, jakož i zneuctěný sandál. To vše činí překladatelům tohoto díla po polštiny a němčiny možnost uskutečnit takové operace překladatelské, resp. translatologické, které se nikdy nevyskytnou v překladech do jinných cizích jazyků.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 2; 171-184
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nikolai Leskov in the aspect of translation: language game and phraseology
Nikolai Leskov v aspektu překladu: jazyková hra a frazeologie
Autorzy:
Seliverstova, Elena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908852.pdf
Data publikacji:
2019-05-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language game
N.S. Leskov
occasional phraseological units
transformations
translation
Russian
Czech
jazyková hra
okazionání frazémy
transformace
překlad
ruština
čeština
Opis:
The continuing interest in the artistic word reveals all the new aspects of the study of the writers’ language, the methods of usage of the linguistic units in their works. This article brings together in one focus several problems: the study of the language creativity of N.S. Leskov, manifested in the creation of unforgettable speech portraits of characters, who, in search of expressiveness, realize their creative abilities, using already known words and expressions or creating the new ones. Occasional expressions, used to achieve maximum expressiveness and intensity of the transmitted value, can be read in the same text in different ways. The multiple transformation of stable expressions is especially typical for the writer, therefore it is difficult not only to interpret the author’s phraseology in Leskov’s works, but also to translate. The Czech translators using the principle of functional similarity try to keep ways of usage of the units created by the author and to inform the reader of expressivity, emotional sounding and esthetic functions of the original. 
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 1; 108-120
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prowokacja czy metoda? O przekładzie literackim na język nierodzimy na tle poezji semantycznej Stefana Themersona
Provocation or Method? On Literary Translation into a Non-native Language against the Backdrop of Stefan Themerson’s Semantic Poetry
Provokace nebo metoda? O literárním překladu do rodilého jazyka na pozadí sémantické poezie Stefana Themersona
Autorzy:
Derdowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971887.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
translation into non-native language
directionality
direction of translation
semantic poetry
translator studies
překlad do cizího jazyka
směrovost
směr překladu
sémantická poezie
překladatelská studia
Opis:
This article attempts to give literary translations into non-native languages not only permission and acceptance but justification and theoretical legitimacy. While referring to Stefan Themerson’s postulates of semantic poetry, it explores his philosophy of language to focus on the possible independence of the translator.
Zatímco literární tvorba v jazyce, který není rodným jazykem autora, je společensky akceptovaná a dokonce obdivovaná, překlad do takového jazyka (zejména pokud se jedná o překlad literární) je předmětem mnoha konzervativních norem. Tento článek se snaží nahlédnout na romantické paradigma národního jazyka jakožto posvátného média z kritického hlediska a zastavuje se u možných implikací koncepce sémantické poezie a „sémantického překladu“ Stefana Themersona, díky nimž se může překlad do cizího jazyka ukázat nejen jako omluvitelný a přijatelný, ale dokonce jako opodstatněný.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 2; 185-199
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O najstarszych polskich przekładach literatury słowackiej
O najstarsich polskych prekladoch slovenskej literatury
About the Oldest Polish Translations of Slovak Literature
Autorzy:
Spyrka, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487195.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
translation
history
Slovak literature
Polish literature
translator
preklad
dejiny
slovenska literatura
polska literatura
prekladatel
Opis:
Studia vychadza z navrhnuteho J. Jarniewiczom clenenia postoją prekla- datelov na zakonodarcov a vel'vyslancov. Polske preklady slovenskej literatury spravidla existuju v ulohe zastupcu póvodnej literatury a kultury. Okolnosti suvisiace so vznikom alebo zverejnenim najstarsich polskych prekladov tejto literatury: l'udovej piesne, ktora je castou romanu J. Rostworowskeho Zamek na Czorsztynie, romanu J. Kalinciaka Restavra- cia v preklade P. Stalmacha a dramy J. Gregora Tajovskeho Matka prelozenej F. Gwiżdżom ukazuju, ze motlvy, ktorymi sa riadili tito prekladatelia, azda neboli spojene iba s pocitom misie a tuzbou byt velvyslancom prelozeneho diela, autora a póvodnej literatury
The article refers to J. Jarniewicz’s concept of two types of translators attitude: legislator and ambassador. Polish translations of Slovak literature generally exist as a representative of the original literature and culture. Circumstances of creating and publication of the oldest Polish translations of this literature: a folk song, part of J. Ros- tworowski’s novel Zamek na Czorsztynie, a novel by J. Kalinciak Restavracia translated by P. Stalmach and a drama Matka by J. Gregor Tajovsky translated by F. Gwiżdż, shows the motives behind these translators probably were not necessarily associated only with the mission and with the desire to be an ambassador of a translated work, author and primary literature.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 183-200
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie wybory czeskiej prozy kobiecej w przekładach po 1989 roku
Polish Choices of Czech Female Prose in Translations after 1989
Polskę volby ceske zenske prozy v prekladech po roce 1989
Autorzy:
Żygadło-Czopnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487270.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Polish choices
Czech female prose
Pierre Bourdieu’s theory
translation
a translator
polske volby
ceska zenska próza
teorie Pierra Bourdie
preklad
prekladatel
Opis:
Ve studii se obzvlaśte zamerujeme na pritomnost tvorby ceskych spisovate- lek v Polsku po roce 1989. Ceska literatura znama v Polsku pochazi predevśim z per muzu. Dnes se situace meni. V nejnovejśi ceske literature se zensky hlas ozyva dm dal tim casteji. A je to rozhodny, silny hlas autorek, jejichz tvorba je v soucasnosti prekladana do polśtiny. V poslednich letech se prekladaji knihy ceskych autorek predevśim mladśi generace. Pri vyberu literatury prezentovane v Polsku hraje podstatnou roli kontext knizniho trhu, medii a „jazykoveho prumyslu“. Na zaklade teorie pole, kapitalu a habitu Pierra Bourdie je ve studii rec o roli prekladatele jako aktivniho agenta v literami komunikaci.
In the article we pay special attention to the presence of Czech female writing in Poland after 1989. The Czech literature which has been known in our country is primarily male writing. Today the situation is changing. In the latest Czech literature, women are becoming more and more significant. These are determined and strong female authors whose work is currently translated into Polish. In recent years, books by Czech female writers, particularly of a younger generation, have been translated. The context of the book market, the media and ‘the language industry’ are essential factors when choosing the presented literature. Based on Pierre Bourdieus theory of field, capital and habitus, the article is concerned with the role of a translator as an active agent in literary communication.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 227-247
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacka proza naturyzmu w polskich przekładach - strategie wyboru i translacji w zmieniającej się perspektywie kulturowej drugiej połowy XX wieku
Slovenska proza naturizmu v polskych prekladoch — strategie vyberu a prekladu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice dvadsiateho storocia
Slovak Naturalist Prose in Polish Translations — Strategies for Selection and Translation in the Changing Cultural Perspective of the Second Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487274.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literary translation
Slovak naturalist prose
Slovak literature in Polish translation
literarny preklad
slovenska próza naturizmu
slovenska literatura v polskom preklade
Opis:
Autorka prispevku analyzuje polske preklady slovenskej prózy naturizmu, ktory je v primarnom horizonte vel'mi zaujimavym fenomenom a najcastejsie sa preklada do polstiny. Autorka sa zameriava na reprezentativne preklady, strategie vyberu textov na preklad a strategie prekladania naturizmu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice 20. storocia. Historicka a kulturna situacia, historicka vzdialenost’ medzi ori- ginalmi a ich prekladmi ma najvaćśi vplyv na vyber textov, ale aj na strategie, ktore si prekladatelia vyberaju pocas procesu prekladu. Z hladiska kultury a literatury sa v Polsku v roku 1956 objavila slovenska próza naturizmu vo velmi sirokom zastupeni, ale neo- vplyvnila prijemcov a nemala moznost ovplyvnit’ vyvoj prijimajucej literatury. Autorka clanku sa snazi odpovedat na otazku, ake boli toho priciny.
The author of the article analyses Polish translations of the Slovak naturalist prose which is a very interesting phenomenon at the primary horizon and appears to be the most frequently translated into Polish. The author concentrates on the represen- tative translations, strategies of selection and strategies of translation of the naturalism in the changing cultural perspective of the second half of the twentieth century. Historical and cultural situation, historical distance between the originals and their translations has the biggest influence for the selection of the texts but also for the strategies which translators choose during the process of translation. In the perspective of cultural and literature turn in Poland in 1956, Slovak naturalist prose had the chance to appear in the second horizon but it did not affect recipients and did not have the possibility to impact the development of the receiving literaturę. The author of the article tries to explain the reasons for that.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 201-226
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola posłowia w przekładzie Herztier Herty Müller na język czeski
The Role of afterword in the czech Translation of Herta müller’s Herztier
Autorzy:
Altmann, Jakob
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487035.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
parateksty
posłowie
tłumaczenie
Herta Müller
Radka Denemarková
paratexts
afterword
translation
paratexty, doslov, překlad, Herta müller, Radka denemarková
Opis:
This article deals with the relevance of paratexts in translation based on the example of the afterword in the czech translation of Herta müller’s novel Herztier [The Land of Green Plums], titled Srdce bestie and written by Radka denemarková, a writer and translator famous not only in her homeland. Firstly, the elucidation analyses the essentials of paratext as such, pointing out that translation is a specific type of paratext itself, not to mention the translator’s afterword which, in turn, constitutes — from the point of view of translation — another paratext. Furthermore, the attention of the reader is directed to the different functions of the afterword, especially as a commentary on the translator’s choices and, consequently, as an insight into the worldview inscribed into the original language. Thereby, a particular interest is paid to the translator who, in view of her literary predispositions that are clearly visible not only in the afterword, could be described as the “second author”. Finally, one of the most important issues is the very specific language used by the writer Herta müller as she describes trivial things in an extraordinary way, using words in completely unexpected meanings and contexts.
Předmětem tohoto článku je podstata paratextů v překladu, a to na příkladu doslovu k českému překladu románu Herty müllerové Srdce bestie (originální titul: Herztier) sepsaného známou spisovatelkou a překladatelkou Radkou denemarkovou. na začátku se tato stať zabývá nejdůležitějšími vlastnostmi paratextů, přičemž je zdůrazněno, že samotný překlad lze rovněž pokládat za specifický druh paratextu, nemluvě o překladatelově doslovu, který z hlediska překladu je dalším paratextem. v další části byly probrány různé funkce, splněny analizovaným doslovem: slouží mimo jiné jako komentář k překladatelovým volbám a tedy i jako náhled do obrazu světa přítomného v jazyku originálu. zvláštní pozornost byla věnována překladatelce, která částečně díky svým výjimečným literárním předpokladům, viditelným nejen v předmětném doslovu, by mohla být označena jako ‘druhý autor’. jedna z nejpodstatnějších podnětů k napsaní doslovu byl specifický jazyk používaný autorkou Hertou müllerovou, která popisuje obyčejné věci neobyčejným způsobem pomocí slov vyskytujících se v úplně neočekáváných významech a kontextech.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 123-137
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacka literatura współczesna w polskim horyzoncie odbioru w 2016 roku
Slovenská súčasná literatúra v poľskom prijímajúcom horizonte v 2016 roku
Slovak Contemporary Literature in the Polish Horizon of Reception in the Year 2016
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971910.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Slovenská literatúra v poľských prekladoch
literárny preklad
Monika Kompaníková
Maroš Krajňak
Silvester Lavrík, Radovan Brenkus
združenie žien Aspekt
Klub slovenských prozaičiek Femina
Slovak literature in Polish Translations
Literary Translation
Silvester Lavrík
Radovan Brenkus, Association of Women Writters Aspekt
Club Femina
Opis:
Autorka príspevku charakterizuje slovenskú literatúru preloženú do poľštiny v 2016 roku. Podrobne analyzuje preklady románov Piata loď Moniky Kompaníkovej (v poľskej verzií Piąta łódź), Informácia Maroša Krajňaka (v poľskom preklade Informacja) a Zu Silvestra Lavríka (v preklade Zu), a taktiež preklady vydavateľstva Aabilion antológii slovenskej literatúry Portrety z bliska a Tu i teraz v edičnej príprave Marty Pelinko, v ktorých sa nachádzajú texty Radovana Brenkusa, Ľudovíta Petrašky, Petera Karpinského, Martina Vlado a spisovateliek združenia žien Aspekt a Klubu slovenských prozaičiek Femina, medzi inými márie Bátorovej, Jany Bodnárovej, Etely Farkašovej, Jany Juráňovej, Heleny Dvořákovej, Rút Lichnerovej, Evy Maliti Fraňovej. Autorku príspevku zaujíma prijate slovenskej súčasnej literatúry v sekundárnom (prijímajúcom) horizonte.
The author of the paper characterizes Slovak literature translated into Polish in 2016. She analyzes in detail the translations of Slovak prose Piata loď by Monika Kompaníkova (in the Polish version Piąta łódź), Informácia by Maroš Krajňák (Informacja) and Zu by Silvster Lavrík (Zu). She also interprets Polish translations of Slovak prose in anthologies Portrety z bliska and Tu i teraz, which include the prose of Radovan Brenkus, Ľudovít Petraško, Peter Karpinský, Martin Vlado and women writers from the associations Aspekt and Femina, among others, Mária Bátorová, Jana Bodnárová, Etela Farkašová, Jana Juráňová, Helena Dvořáková, Rúth Lichnerová, Eva Maliti Fraňová. The author of the paper is interested in reception of Slovak contemporary literature in the secondary horizon.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 2; 141-156
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 35

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies