- Tytuł:
-
Osoba – substancja – relacja. Antonio Rosmini jako prekursor personalizmu europejskiego
‘Person’—‘Substance’—‘Relation.’ Antonio Rosmini: A Forerunner of European Personalism - Autorzy:
- SKRZYPCZAK, Ks. Robert
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1047052.pdf
- Data publikacji:
- 2020-01-12
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
osoba, inteligentny podmiot, relacja subsystentna, personalizm, system prawdy, miłość intelektualna, nowa osobowość w Chrystusie
person, intelligent subject, subsistent relation, personalism, truth-system, intellectual love, new personality in Christ - Opis:
-
Wielkim projektem intelektualno-duchowym Antonia Rosminiego było zbudowanie zwartego i dojrzałego „systemu prawdy” obejmującego syntezę myślenia filozoficznego i teologicznego. W systemie myślowym Rosminiego rozpoznanie człowieka jako osoby jest możliwe jedynie w porządku bytowym. Rosmini uznawał kategorię osoby za najbardziej znaczące osiągnięcie w całej historii filozofii. Zamierzał przede wszystkim do tego, by dokładnie ją zdefiniować. Osoba stanowi według niego najwyższą zasadę ludzkich działań, której wszystko inne musi podlegać. Podejścia Rosminiego nie da się jednakże zrozumieć bez bezpośredniego odwołania się do chrześcijańskich koncepcji łączących osobę-człowieka z Trój-osobowym Bogiem. Im bardziej osoba żyje w relacji, tym mocniej potwierdza swoją tożsamość. Tomasz z Akwinu jedynie Osoby Boskie określał mianem relacji subsystentnych. Antonio Rosmini miał odwagę zastosować kategorię relacji subsystentnej do opisania statusu osobowego człowieka. Swą walką o osobę Rosmini zdołał położyć fundament pod rozwijający się w kolejnym pokoleniu personalizm. W personalistycznej koncepcji Rosminiego chodziło nie tylko o zbudowanie możliwie najpełniejszej definicji osoby, ale i o wykazanie, że cały wszechświat ontologicznie koncentruje się w osobie. Choć sam Rosmini nie posługiwał się tym określeniem, ani też nie uzurpował sobie prawa do podobnego tytułu, to jednak uwzględniając jego absolutnie pionierski wysiłek nadania pojęciu osoby centralnego miejsca w nowym systemie naukowym, należy Antonia Rosminiego uznać za ojca personalistycznej inspiracji w Europie.
The great intellecutal and spiritual project undertaken by Antonio Rosmini was to build up a coherent and mature ‘truth-system’ which would embrace a synthesis of philosophical and theological thinking. According to Rosmini, the recognition of the human being as ‘person’ is feasible only within the ordo essendi (order of being). Rosmini considered the category of ‘person’ as the most significant accomplishment in the entire history of philosophy. Thus his own project focused on the precise definition of ‘person.’ He held that the person should constitute the highest principle regulating human actions. However, a fully grasp of Rosmini’s ideas involves a direct reference to the Christian conceptions relating the human person to the Three-Person God: The stronger the relation in which the person subsists, the stronger the person’s identity. Unlike Thomas Aquinas, who attributed the status of subsistent relations to the Divine Persons only, Rosmini proposed that the category of ‘subsistent relation’ should equally apply to the status of the human being as ‘person’. Rosmini’s continuous efforts to appreciate the value of the human person resulted in his laying the foundations of personalism, which was in time developed by the succeeding generation of philosophers. The personalist approach worked out by Rosmini contributed not only to the origin of a possibly fullest definition of ‘person,’ but also to the realization that—in the ontological sense—the entire universe is focused on the person. Despite the fact that Rosmini never considered himself a pioneer of personalism, his accomplishments—in particular his idea that the new approach to intellectual research must make the person its main focus—make him the father of the personalist inspiration throughout Europe. Translated by Dorota Chabrajska - Źródło:
-
Ethos; 2016, 29, 4 (116); 23-41
0860-8024 - Pojawia się w:
- Ethos
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł