Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "old town" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-40 z 40
    Tytuł:
    Transformacja urbanistyczna Starego Miasta we Wrocławiu w okresie PRL-u jako dokument przemian politycznych i społecznych
    Urban transformation of the Old Town in Wrocław during the period of the Polish People’s Republic as a document of political and social changes
    Autorzy:
    Grodzka, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294091.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Stare Miasto
    Wrocław
    odbudowa powojenna
    przebudowa zespołów staromiejskich
    XX w.
    Old Town
    post-war rebuilding
    Old Town’s rebuilding
    20th century
    Opis:
    Artykuł przedstawia zarys zmian urbanistycznych z okresu PRL-u na Starym Mieście we Wrocławiu. Intensywne działania budowlane rozpoczęły się już pod koniec lat 40. XX w. Początkowo polegały głównie na rekonstrukcji zniszczonej zabudowy staromiejskiej, skoncentrowanej wokół Rynku i pl. Solnego. Od 1956 r. zaobserwować można powrót do idei przedwojennego modernizmu. Nowa architektura i urbanistyka miała być symbolem nowej organizacji życia społecznego oraz postępu technologicznego. W latach 70. i 80. XX w., pomimo ambitnych planów przekształcenia centrum Wrocławia w wielkomiejskie centrum usługowe, tempo inwestycji budowlanych zdecydowanie zmalało. Pod koniec epoki PRL, dzięki stopniowemu odejściu od gospodarki centralnie planowanej, znacznie wzrosła ilość zabudowy plombowej na Starym Mieście.
    The article is a short brief about urban changes in the Old Town in Wrocław during the Polish People’s Republic. Intensive rebuiliding activities have begun at the end of 1940’s. Historical buildings around the Main Square and Solny Square were the first to be reconstructed. However, since 1956 the return to pre-war modernism ideas has been observed. New architecture and urbanism were supposed to be a symbol of new social order and technological progress. Despite of ambitious plans of transforming Wrocław’s city centre into a modern downtown the pace of rebuilding of The Old Town dropped dramatically in the 1970’s and 1980’s. At the end of the communist era in Poland, thanks to the gradual departure from the centrally planned economy, the number of infill buildings in the Old Town has increased considerably.
    Źródło:
    Architectus; 2019, 2 (58); 27-40
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elblag from the Side of the River Could Look Totally Different. Case Study
    Elbląg od strony rzeki mógłby wyglądać inaczej. Studium przypadku
    Autorzy:
    Wiśniewska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2021016.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Elblag’s Old Town
    Granary Island
    history
    identity
    involvement of local authoritiesand residents
    port
    retroversion of The Old Town
    river Elblag
    tradition
    waterfront
    Źródło:
    Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN; 2018, 188; 331-352
    0079-3507
    Pojawia się w:
    Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe Stare Miasto w Elblągu – wieloaspektowość interwencji w obszarze zabytkowym
    New Old Town in Elbląg – Multi-faceted Intervention in a Historic Area
    Autorzy:
    Wiśniewska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2172434.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    Nowe Stare Miasto
    retrowersja
    Nówka Starówka
    New Old Town
    retroversion
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przegląd zasad ingerencji w obszarze zabytkowym poprzez chronologiczne przedstawienie różnych koncepcji odbudowy Starego Miasta w Elblągu, jako teoretycznych podstaw odbudowy oraz ukazanie przemian w podejściu do projektowania nowej zabudowy w obszarze zabytkowym. Konsekwentna odbudowa Starego Miasta w Elblągu od prawie czterech dekad jest ugruntowana teoretycznie i dostosowana do współczesności. Poprzez przykłady i określenie faz odbudowy Starego Miasta w Elblągu, chciałabym poddać refleksji, czy retrowersja jest procesem dostosowującym się każdorazowo do nowych współczesnych potrzeb, czy raczej retrowersja jako autorska metoda zakończyła się w 2002 roku wraz z zaprzestaniem nadzorowania projektów przez jej autorkę i od dziewiętnastu lat obserwujemy po prostu proces budowy Nowego Starego Miasta.
    The purpose of this article is to review the principles of intervention in a historic area through a chronological presentation of the various concepts of reconstruction of the Old Town in Elbląg, as theoretical foundations for reconstruction, and to show changes in the approach to designing new buildings in a historic area. The consistent reconstruction of Elblag's Old Town for nearly four decades has been theoretically grounded and adapted to the present day. By means of examples and defining phases of the reconstruction of the Old Town in Elblag, I would like to reflect on whether retroversion is a process that adapts itself each time to new contemporary needs, or rather retroversion as an authorial method ended in 2002 when the author stopped supervising projects and for nineteen years we have been simply observing the process of building the New Old Town.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2021, 11; 43--64
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of urban regeneration on the socio-economic activation of the Old Town in Bielsko-Biała
    Autorzy:
    Makowski, Marcelin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/471679.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Bielsko-Biała
    Bielsko Old Town
    urban regeneration
    socio-economic changes
    Opis:
    The author paid attention to the medieval part of Bielsko-Biała City, which for decades had been practically neglected and abandoned. The constantly growing problems of technical, economic and social degradation of this area were analysed. In the mid-1990s attempts were made to regenerate the city historic core and to restore its proper position and rank, which it should occupy in the minds of locals and tourists. Presenter in the paper are infrastructural, social and economic changes, which took place within this area as a result of the revitalisation process. The objectives of this process have been highlighted, as well as the renovation of buildings. Social problems affecting the residents have been indicated and completed projects improving their situation have also been discussed. The changes of the service function occurring thanks to the process of revitalisation have been described. The growth of the number of service units showed a positive effect of the regeneration, improving the economic situation of the discussed area. The pace of changes is intense. Every year the number of economic entities increases and most of them are located in the buildings and quarters subjected to renovation. Nevertheless, part of this activity is observed out of Bielsko’s Old Town, being replaced by the catering and entertainment services.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2015, 9; 72-82
    2084-5456
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Architektura tła a odbudowa kwartału staromiejskiego w Stargardzie. Konserwacja i nowa architektura w kontekście kulturowym miasta
    Background architecture versus reconstruction of the old town quarter in Stargard. Conservation and new architecture in the cultural context of the town
    Autorzy:
    Urbańska, M. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218248.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    architektura tła
    odbudowa
    Starówka
    Stargard
    background architecture
    rebuilding
    Old Town
    Opis:
    Artykuł prezentuje, podjętą już poprzednio przez autorkę, ideę nowej architektury tła jako czynnika harmonizującego przestrzeń. To niezwykle istotne zwłaszcza w kontekście dziedzictwa kulturowego. Problem nabiera szczególnej ostrości w przypadku odbudowy czy prób rewitalizacji miast zniszczonych, także w aspekcie społecznym, przez II wojnę światową. Jest ich na terenie Polski wiele, zwłaszcza na tzw. Ziemiach Odzyskanych, po zmianie granic. Historyczne, średniowieczne miasta uległy tam destrukcji w wyniku ofensywy Armii Czerwonej w 1945 r. Artykuł sygnalizuje, zdaniem autorki modelową, restytucję kwartału miejskiego w Stargardzie, tym ciekawszą, że dokonaną jako komercyjna inwestycja przez firmę Modehpolmo. Powstała zabudowa o funkcji usługowej i mieszkaniowej idealnie konweniuje z charakterem miejsca i z potrzebami użytkowników. Jest to zasługą tak inwestora, jak i architekta – Jacka Lenarta z pracowni Studio A4, przy współpracy ze służbami konserwatorskimi i władzami miejskimi.
    The article discusses the idea of new background architecture as a factor harmonizing space, which the author has previously addressed. It is extremely significant especially in the context of cultural heritage. The problem becomes particularly acute in the case of reconstruction or attempts at revitalizing cities destroyed, also in the social sense, by World War II. There are many of those in Poland, especially in the so called Recovered Territories, after the changer of frontiers. Historic medieval cities there were destroyed as a result of the Red Army offensive in 1945. The article signals in the author’s opinion model restoration of the town quarter in Stargard, the more interesting since made as a commercial investment by the Modehpolmo Company. The erected buildings with service and residential functions ideally match the character of the place and needs of the users. The credit for it should be given both to the investor, and the architect – Jacek Lenart from the Studio A4 designing offi ce, in cooperation with conservation services and town authorities.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 52; 86-95
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Georadar investigations and geochemical analysis in contemporary archeological studies
    Autorzy:
    Łyskowski, M.
    Wardas-Lasoń, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184685.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    sewage
    Old Town of Cracow
    moat
    GPR
    echograms
    AAS
    heavy metals
    Opis:
    Archeological studies require a precise and interdisciplinary approach. Use of the noninvasive methods in urban area investigations is expected because they do not result in any changes in land architecture plans. Very good combination fulfilling such demands are geochemical analyses of: pH, Eh, conductivity and heavy metals concentrations in soils and the results of the ground penetrating radar method. These methods allow for a more precise selection of places of interest and can be also used for a more accurate calibration and better interpretation of subsequent results. Proposed methodology gives good final results thanks to complementarity of each method and can be used under variable conditions.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 3; 307-315
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synagogi Rzeszowa. Część 1. Synagoga Staromiejska
    Rzeszow synagogues. Part 1. Old Town Synagogue
    Autorzy:
    Tobiasz, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217301.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Rzeszów
    społeczność żydowska
    synagoga Staromiejska
    Rzeszow
    Jewish community
    Old Town
    Synagogue
    Opis:
    Przedwojenne piękno i bogactwo rzeszowskich synagog znamy niestety już tylko z opisów Alfreda Grottego, Władysława Łuszczkiewicza oraz zdjęć Szymona Zajczyka i Edwarda Janusza. Po Holokauście, wobec nieobecności Żydów, nieużywane i opuszczone synagogi popadały w ruinę. Mimo to przez wiele lat wciąż były ważnym elementem krajobrazu kulturowego polskich miast. Część z nich została przebudowana, inne otrzymały nowe funkcje, które wiązały się z ich adaptacją, co w wielu przypadkach niekorzystanie wpłynęło na ich wartość kulturową. Niniejszy artykuł jest pierwszą z dwóch publikacji o historii rzeszowskich synagog i dotyczy synagogi Staromiejskiej. Obiekt ten zlokalizowany jest przy ul. Bożniczej 4 i zwany jest także „małą synagogą” lub „starą szkołą”. Dokładna data jego powstania nie jest znana. Przyjmuje się, że pierwsza bożnica murowana na terenie Rzeszowa powstała około 1610 roku. Obecnym właścicielem budynku jest Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie, a dzierżawcą obiektu do końca 2016 roku było Wojewódzkie Archiwum Państwowe. Obecnie synagoga Staromiejska jest nieużytkowana.
    Pre-war beauty and wealth of Rzeszow synagogues are known, unfortunately, only from descriptions of Alfred Grotte, Władysław Łuszczkiewicz and photos of Szymon Zajczyk and Edward Janusz. After the Holocaust, in view of the absence of Jews, unused and abandoned synagogues were falling into ruin. Nevertheless, for many years they still constituted an important element of the cultural landscape of Polish cities. Some of them have been altered, while others have been adjusted to new functions that involved their adaptation, which in many cases negatively influenced their cultural value. This article is the first of two publications on the history of Rzeszow synagogues and concerns the Old Town Synagogue. The object is located at 4 Bożnicza St. and is also referred to as the “Small Synagogue” or the “Old School”. The exact date of its creation is unknown. It is assumed that the first masonry temple in Rzeszow was erected around 1610. The current owner of the building is the Jewish Religious Community in Krakow, and until the end of 2016 the object leaseholder was the Voivodeship State Archive. Currently the Old Town Synagogue is not used.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 51; 72-85
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomnik Historii - procedury uznania i kryteria wyboru na przykładzie miasta Trzebiatów, pretendenta do tytułu
    Monument of history – procedures of recognition and selection criteria on the example of the town of Trzebiatów, a candidate for the title
    Autorzy:
    Latour, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1358006.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    pomnik historii
    stare miasto
    Trzebiatów
    zabytki
    historical monument
    old town
    monuments
    Opis:
    Wniosek Burmistrza Trzebiatowa w sprawie uznania zespołu staromiejskiego w Trzebiatowie za Pomnik Historii został przekazany Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kwietniu 2011 r. Do tej pory nie nastąpiło rozstrzygnięcie w tej sprawie. Trzebiatów to miasto położone w powiecie gryfickim, w województwie zachodniopomorskim. Podstawą do złożenia wniosku o przyznanie tytułu Pomnika Historii były: • Zachowany średniowieczny układ urbanistyczny zespołu staromiejskiego z czytelnym podziałem katastralnym; • Zachowana historyczna zabudowa w obrębie murów obronnych, • Wpis terenu Starego Miasta do rejestru zabytków; • 40 obiektów w granicach Starego Miasta wpisano do rejestru; • Na terenie Starego Miasta obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w formie planu rewaloryzacji, uchwalony przez Radę Miasta Trzebiatowa w 1996 r. Przywołano procedury uznania i kryteria wyboru Pomnika Historii. Przedstawiono zarys historii miasta oraz działania konserwatorskie i planistyczne, wskazując przy tym jego wartości materialne i niematerialne. W konkluzji wyrażono przekonanie, że wymienione wartości spełniają kryteria wyboru postawione przez MKiDN.
    The Mayor of Trzebiatów's application to recognize the Old Town Complex in Trzebiatów as a Monument to History was submitted to the Minister of Culture and National Heritage in April 2011. Trzebiatów is a town located in the poviat (district) of Gryfice, in the Zachodniopomorskie Voivodeship. The basis for submitting the application for the title of the Monument of History was the following: - Preserved medieval urban layout of the Old Town complex with a clear cadastral division; - Preserved historical buildings within the defensive walls, - Entry of the Old Town area into the register of historical monuments; - 40 objects within the Old Town boundaries are entered into the historical monuments register; - In the Old Town there is a local spatial development plan in the form of a revaluation plan, adopted by the Trzebiatów City Council in 1996. The outline of the city's history as well as conservation and planning activities are presented, indicating at the same time its material and non-material values. The conclusion expressed the conviction that these values meet the selection criteria set by the Ministry of Culture and National Heritage.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 7; 75-87
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem rekonstrukcji w rewaloryzacji obiektów architektury po II wojnie światowej we Wrocławiu w latach 1945–1990
    Problems of reconstruction in revalorization of architectural monuments in Wrocław after the Second World War since 1945 to 1990
    Autorzy:
    Grodzka, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2206490.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    rekonstrukcja
    rewaloryzacja
    odbudowa
    Stare Miasto
    Wrocław
    reconstruction
    revalorization
    rebuilding
    the Old Town
    Opis:
    Artykuł przedstawia zarys pojęć „rekonstrukcji” i „autentyczności zabytku architektury” oraz sposoby ich interpretacji przed II wojną światową oraz po 1945 r. Ich zakres znaczeniowy omówiono w oparciu o manifesty konserwatorskie polskie i zagraniczne, a także przykłady wrocławskich realizacji z lat 1945–1989.
    The article presents a brief outline of definitions of such terms as “reconstruction” and “authenticity of historical monument” and the ways of their interpretation before and after the Second World War. Their meaning was described based on Polish and world charters for conservation and also examples of Wrocław’s realizations from 1945–1989.
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Rekonstrukcje i badania obiektów zabytkowych; 57-66
    9788374939805
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół Forum
    Around Forum
    Autorzy:
    Bieńkowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1535382.pdf
    Data publikacji:
    2009-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Christian church
    architecture
    city of Rome
    old town
    diary
    guide book
    essay
    Opis:
    The essay is excerpted from a chapter of a book that is currently being written by the author. The working title of the book is Spacery po kościołach rzymskich [Walks through historical churches and temples of Rome] (Wydawnictwo Zeszytów Literackich). The present essay aims at discussing the specific character of the Christian church architecture of the city of Rome that constitutes nodes of a network that has been developing throughout one and a half millennia. Each of the chapters of the book is centered around a particular walk of the town that includes on its way the described churches. The walks cover virtually the whole of the old town and some of the adjacent palaces. The adopted method of presentation is purely personal and has a character of a “Roman diary” — to some extent, the author has been inspired by Promenades das Rome by Stendhal. The diary is, however, a particular guide book on the town for those who want to experience something else that the offer presented by standard guidebooks. Notwithstanding it subjective angle, the book does not interfere in passing the essential historical and artistic knowledge to the reader. Rome appears here to be a singular place, as a personification of one of the most important stages of Western civilization.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2009, 16; 111-121
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbudowa zespołów staromiejskich – wybrane zagadnienia dotyczące współczesnych realizacji w Polsce
    Reconstruction of the old-town districts – some aspects of the contemporary realizations in Poland
    Autorzy:
    Wróblewski, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472769.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    retrowersja, rekonstrukcja, odbudowa, starówka, zespół staromiejski
    reconstruction, old town districts, spatial planning
    Opis:
    We współczesnej Polsce ponownie aktualny stał się problem odbudowy zespołów staromiejskich, zniszczonych podczas katastrofy ostatniej wojny lub w wyniku zaniedbań bądź celowej polityki władz poprzedniego ustroju. Zrealizowane formy rekonstrukcji lub modernistycznych zespołów staromiejskich, powstałe zarówno po pierwszej, jak i po drugiej wojnie światowej, stanowią przykłady zarówno pozytywnych, jak i negatywnych rozwiązań problemu odbudowy tak specyficznego krajobrazu kulturowego, jakimi są zespoły staromiejskie. Z uwagi na zachowanie charakteru układów staromiejskich projektowanie w tych obszarach powinno zawierać szereg obostrzeń – szczegółowo zapisanych w przepisach prawnych.
    In contemporary Poland, problem of the reconstruction of historical old town districts reappear. Many of the old city centers were destroyed during the second world war and there were no enough financial means to rebuild those districts. Some were intention- ally destroyed due to the political decisions of communist regime, or by the modernist experiments in spatial planning and architecture. The law-basis to architectural design or spatial-plan making in Poland, not only in those special areas of the cultural landscape of the city which are old town districts, but also elsewhere, should be the actual local plan of spatial development. Yet in the old town areas it should have especially precise directives, based on the several analyses by art-historians, architects, archeologists and heritage conservators. Unfortunately large percentage of actual polish local plans of spatial development have designingdirections which allow to broad interpretations of legal principles in the designing. Modern reconstructions of the old town in Głogów, Elbląg, Szczecin and many more show how difficult is to reconcile the authenticity of recreated space of the city with modern experiments.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2013, 9
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie przestrzeni w rynkach ośrodków administracyjnych regionu częstochowskiego
    Shaping of the public space in the markets of the communal centres in the Częstochowa region
    Autorzy:
    Wróblewski, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472914.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    rewaloryzacja
    rynek staromiejski
    planowanie przestrzenne
    urbanistyka
    revitalisation
    old town market
    spatial planning.
    Opis:
    Przestrzeń publiczna w rynkach małomiasteczkowych regionu częstochowskiego w ciągu ostatniego stulecia przechodziła kilka faz radykalnych zmian. Większość ogólnych struktur małomiasteczkowych układów urbanistycznych pochodzi sprzed XIX w., z okresu ich lokacji, lecz ich architektura pochodzi z okresu dwudziestolecia międzywojennego i przełomu wieków XIX i XX. Układ przestrzenny, osie kompozycyjne i widokowe przestrzeni rynkowej, podział na strefy we wnętrzu rynków ukształtowane w toku historii dotrwały od końca XIX w. do połowy następnego stulecia niemal bez większych przekształceń. Najważniejsze zmiany w układzie przestrzeni rynkowej zaistniały w okresie 1945 –1990. Zrywano wówczas ciągłość kulturową, zarówno w kształtowaniu architektury pierzei, jak i całkowicie zmieniano układ kompozycji przestrzennej wnętrz urbanistycznych. Współczesne prace rewaloryzacyjne próbują na nowo zdefiniować kompozycję rynków małomiasteczkowych. W zależności od wielu aspektów realizacje prac rewaloryzacyjnych reprezentują różny poziom jakości estetycznej.
    Public space in small town markets of the Czestochowa region has been radically changed over the last hundred years. The majority of spatial plans were generally shaped before the 19th century, during the process the of towns’ location, but their architecture went back to the end of the 19th century or 1st half of the 20th century. The spatial plan, composition and view axes, divisions into the different spheres in the interiors of the markets were shaped in the course of history and were preserved almost intact till the first half of the 20th century. Major changes to the spatial structure of those markets were introduced in the period between 1945 and 1990. Then the cultural continuity was broken in both the architecture of the urban walls and the spatial composition of the urban interiors. Contemporary revitalization works are aimed at the reshaping of the composition of the public space in small town markets. For many reason they represent different levels of aesthetics.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2014, 1, 10
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewaloryzacja Rynku Starego Miasta w Rzeszowie
    Restoration of the Old Town Square in Rzeszów
    Autorzy:
    Malczewska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218599.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Rzeszów
    rewaloryzacja
    rynek
    piwnica
    podziemia
    kamienice
    ratusz
    restoration
    old town square
    cellars
    tenement house
    town hall
    Opis:
    Degradacja rzeszowskiego rynku rozpoczęła się podczas II wojny światowej oraz w wyniku braku inwestowania w infrastrukturę techniczną w obrębie Starego Miasta w pierwszym dwudziestoleciu powojennym, co wpłynęło na pogorszenie stanu technicznego kamienic. Proces rewaloryzacji Starego Miasta w Rzeszowie rozpoczęto od opracowania kompleksowego planu rewaloryzacji i projektów technicznych. Prace rozpoczęto od zabezpieczenia podziemi i piwnic przy kamienicach i pod płytą rynku, oraz konstrukcji wszystkich obiektów. Prowadzono kolejno kompleksowe remonty wszystkich kamienic, na ogół zgodnie z przygotowanym planem rewaloryzacji. W przestrzeni rynku przywrócono pomnik Tadeusza Kościuszki, a następnie nakrycie usytuowanej w pobliżu stu dni, co spowodowało dysonans na przedpolu pomnika. Na końcu prac umieszczono w miejscu brakującej zachodniej pierzei scenę oraz zrewitalizowano płytę rynku.
    The degradation of the Rzeszów market square began during World War II and also as a result of lack of investment in technical infrastructure within the Old Town in the post-war decades, which contributed to the deterioration of the technical condition of buildings. The process of restoration of the Old Town Square in Rzeszów was started from drawing up a comprehensive plan for restoration and technical projects. The work started with securing the basement and cellars of the houses and under the plate of the market square and constructions of all facilities. Comprehensive renewals of all houses, generally in accordance with the restoration plan, were carried out sequentially. In the market square space, the Tadeusz Kościuszko monument was restored, and then the covering of the well located nearby, which resulted in a dissonance in the foreground of the monument. At the end of the works, a stage was constructed and the market square plate was renewed to replace the missing western frontage.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 43; 7-17
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ratownicze badania archeologiczne w Teatrze Starym w Lublinie. Nowe spojrzenie na układ działek lokacyjnych i ich przekształcenia
    Rescue excavations in the Old Theatre in Lublin. New look on the system of location plots and their transformation
    Autorzy:
    Tkaczyk, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/896965.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Lublin
    the Old Town
    location plots
    Wattle and daub construction
    tenement house
    spatial transformation
    Opis:
    Rescue excavations performed in the Old Theatre in Lublin provided archaeological data to set the boundaries of three location plots and get to know the type of their front construction. They were examined in a broader context, presenting diagrams of transformations of plots system within the whole building quarter. Archaeological verification covered urban determinations for Block IX, noticing the compliance in the metric analysis, while indicating different system of non-market plots.
    Źródło:
    Raport; 2014, 9; 409-416
    2300-0511
    Pojawia się w:
    Raport
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Staromiejskie obwarowania Olsztyna w koncepcji miejskich plant – między konserwacją a kreacją
    The Old Town fortifications in Olsztyn in the concept of old town green belt – between conservation and creation
    Autorzy:
    Lewicka, M. L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294136.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    zabytki
    architektura obronna
    Olsztyn
    planty
    konserwacja
    monuments
    military architecture
    old town green belt
    conservation
    Opis:
    Tematem pracy jest konserwatorski proces przygotowania naukowych podstaw dla rozwiązań projektowych przyszłych plant w Olsztynie. W artykule przedstawiono efekt części prowadzonych przez autorkę od 20 lat badań: historycznych, architektonicznych z archeologią oraz konserwatorskich studiów przedprojektowych – wybranych pod kątem powiązań z realizacją plant według projektu wyłonionego w wyniku ogólnopolskiego konkursu architektoniczno-urbanistycznego. Omówiono też historyczną wartość staromiejskich obwodów obronnych oraz samą ideę miejskich plant. Konkurs na miejskie planty ogłosił Urząd Miasta w Olsztynie w 2017 r. Zwycięska praca będzie realizowana. Dokumentacje z dotychczasowych badań i studiów konserwatorskich nad średniowiecznymi obwarowaniami miasta i zamku stanowiły merytoryczną jej podstawę. Wyłoniony w konkursie projekt satysfakcjonuje pod względem poziomu opracowań kulturowych i projektowanych rozwiązań oraz uwzględnienia tego, co najistotniejsze w dorobku studialnym i badawczym przygotowanym w przeszłości na zamówienie służb konserwatorskich w Olsztynie. Na obszarze przyszłych plant zabytkowe budowle współistnieć będą ze współczesnymi obiektami staromiejskiej infrastruktury i zielenią parkową.
    The subject of the work is the conservation process of preparing the scientific basis for design solutions for future old town green belt in Olsztyn. The article present the effect of parts of research carried out by the author for 20 years: historical, architectural and archeological and conservation pre-design studies – selected in terms of connection with the implementation of the belt of greenery according to the project selected as a result of a nationwide architectural and urban competition. The historical value of the Old Town defense districts and the idea of the urban green belt were also discussed. The old town green belt competition was announced by the City Hall in Olsztyn in 2017. The first place awarded for the work will be carried out. Documentations from previous research and conservation studies on the medieval fortifications of the city and the castle were the substantive basis for the winning work. The project selected in the competition is satisfactory in terms of the level of cultural studies and proposed solutions, and taking into account what is the most important in the study and research developed in the past on the order of the conservation services in Olsztyn. In the future old town green belt area, historic buildings will coexist with modern facilities of the Old Town infrastructure and park greenery.
    Źródło:
    Architectus; 2018, 4 (56); 53-69
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The history of the Sieradzs Old Town hidden in the former Tatarczy Market Square
    Historia Starego Miasta w Sieradzu ukryta w obszarze dawnego Tatarczego Rynku
    Autorzy:
    Sowała, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835692.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Tatarczy Market Square
    Sieradz
    Old Town
    urban planning
    architecture
    Tatarczy Rynek
    Stare Miasto
    urbanistyka
    architektura
    Opis:
    The article presents the history of the elements of the former Tatarczy Market Square, which constitute an important part of the history of the Sieradz's Old Town. The article deals with the history of elements of the Sieradz's Old Town, such as stockade, gates, street system, the former Dominican Monastery and craft. The history of the Tatarczy Market Square is episodic and unique – it points to necessity to popularize information about this place and continue exploring its story. During the work, the methodology appropriate for historical and interpretative research was used. The information on the spatial development of Sieradz and the history of individual fragments of the Old Town was collected and analyzed. To get to know this story, the available archival references, literature and archaeological research were used. An analysis of these sources allows us to draw conclusions about the history of this part of the city. The article also discusses the role of historical urban spaces and the need and ways of presenting their history by architectural and urban planning activities. For this purpose, the revitalization of the Small Market Square in Bystrzyca Kłodzka and the concept of transforming the Tatarczy Market Square in Sieradz were presented.The amount and value of the information collected on the Tatarczy Market Square proves how important it is to take care of historical spaces, stop negative transformations, explore their secrets and, above all, save them from oblivion. The collected knowledge about the Tatarczy Market Square certainly requires supplementing with archaeological research on a large scale. Nevertheless, it does indicate some directions of research that should be continued. Disseminating the history of the Tatarczy Market Square will allow for a greater understanding of the history of the Old Town in Sieradz. Its inconspicuousness and mystery combined with the number of elements that made up this place make it unique and worth exploring.
    W artykule przedstawiono historię elementów dawnego Tatarczego Rynku w Sieradzu, które stanowią istotną część dziejów Starego Miasta. W tekście zarysowano dzieje obwarowań miejskich i bramy, sieci ulicznej, zespołu kościelno-klasztornego oraz rzemiosła. Wielowątkowość historii rynku oraz unikatowość jego elementów wskazuje na potrzebę rozpowszechniania tych informacji i dalszego zgłębiania dziejów Tatarczego Rynku.W trakcie pracy posłużono się metodologią właściwą dla badań historyczno-interpretacyjnych – zebrano i zanalizowano informacje na temat rozwoju przestrzennego Sieradza oraz historii poszczególnych fragmentów obszaru staromiejskiego. W tym celu wykorzystano dostępne materiały archiwalne, wyniki badań archeologicznych oraz literaturę przedmiotu, których analiza pozwoliła na wysnucie wniosków przybliżających historię tej części miasta. W artykule poruszono także kwestię roli historycznych przestrzeni miejskich oraz potrzebę i sposoby przybliżenia ich historii za pomocą działań architektoniczno-urbanistycznych. W tym celu przestawiono efekt rewitalizacji Małego Rynku w Bystrzycy Kłodzkiej oraz koncepcję przekształcenia Tatarczego Rynku w Sieradzu. Ilość i wartość zebranych informacji na temat Tatarczego Rynku udowadniają, jak ważne jest dążenie do zadbania o historyczne przestrzenie, powstrzymanie negatywnych przekształceń, poznanie ich tajemnic, a przede wszystkim ocalenie ich od zapomnienia. Zebrana wiedza na temat Tatarczego Rynku z pewnością wymaga uzupełnienia o badania archeologiczne na szeroką skalę. Niemniej jednak wyznacza pewne kierunki, w które należałoby się zwrócić. Upowszechnianie dziejów Tatarczego Rynku pozwoli na większe zrozumienie historii Starego Miasta w Sieradzu. Jego niepozorność i tajemniczość połączona z liczbą elementów, które tworzyły to miejsce, czyni je wyjątkowym i wartym dalszego odkrywania.
    Źródło:
    Architectus; 2021, Nr 2 (66); 17-26
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia – kontekst – tożsamość. Powojenna odbudowa i dekoracja Starego Miasta w Olsztynie
    History – context – identity. Post-war restoration and decoration of the Old Town in Olsztyn
    Autorzy:
    Wawrykiewicz, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927097.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    powojenna odbudowa
    Stare Miasto w Olsztynie
    zabytkowe zespoły staromiejskie
    program odbudowy
    rekonstrukcja
    projektowanie
    wartość artystyczna
    dekoracja plastyczna
    sgraffito
    post-war reconstruction
    Old Town in Olsztyn
    historic Old Town complexes
    rebuilding programme
    reconstruction
    design
    artistic value
    artistic decoration
    Opis:
    Artykuł jest kolejnym przyczynkiem do badań nad fenomenem powo¬jennej odbudowy polskich miast w formach historycznych i historyzu¬jących. W pracy podjęto próbę zarysowania mało znanych aspektów skomplikowanego i wielowątkowego procesu projektowania odbudowy Starego Miasta w Olsztynie po zniszczeniach 1945 roku oraz uzupełnienia dotychczasowego stanu badań w tym zakresie. Poruszono także problem oceny wartości architektury z okresu powojennej odbudowy staromiejskiej dzielnicy Olsztyna. W powojennej odbudowie miast rysuje się wyraźna dwoistość – odtwarzano średniowieczny układ urbanistyczny i jednoczenie realizowano założenia urbanistyki nowoczesnej. Odbudowę Olsztyna trudno nazwać rekonstrukcją, jego historyczna struktura została bowiem istotnie zmieniona. Patrząc jednak na realizacje późniejsze – modernistyczne oraz w duchu retrowersji – przyznać trzeba, że przyjęte wtedy założenia odbudowy w formach historyzujących okazały się z dzisiejszej perspektywy słuszne. Autorom takiej koncepcji udało się bowiem zachować „obraz” dawnego miasta. Kontekst historyczny, społeczno-kulturowy, polityczno-ekonomiczny i wreszcie architektoniczny miał niewątpliwy wpływ na kształt programu odbudowy tej dzielnicy staromiejskiej, a zrealizowana z niemałym trudem zabudowa stała się nośnikiem istotnych wartości. Wyróżnikiem olsztyńskiego Starego Miasta na tle innych odbudowanych ośrodków jest najbardziej współczesny charakter dekoracji plastycznych – specyficzne połączenie stylizowanej architektury o formach historyzujących ze sztuką już na wskroś nowoczesną, której cechy formalne w pełni odzwierciedlają współczesne tendencje rysujące się w plastyce lat 60. XX wieku. Wartością dekoracji staromiejskich, wykonanych głównie w technice sgraffito, jest zarówno indywidualny program tematyczny, jak i oryginalna forma plastyczna o współczesnym wyrazie artystycznym.
    This article is another contribution to research on the phenomenon of post-war reconstruction of Polish cities in historical and historicizing forms. The article attempts to highlight little-known aspects of the com¬plex and multi-task process of designing the reconstruction of the Old Town in Olsztyn after it was destroyed in 1945 and to fill gaps in the relevant research. It also examines the problem of valuation of the post-war architecture of the reconstructed Old Town District in Olsztyn. In towns and cities rebuilt after the war, there is a clearly visible duality – on the one hand, their restorers reconstructed the medieval urban layout, on the other hand, they aimed to achieve the objectives of modern urban planning. Olsztyn was rebuilt rather than reconstructed, because its historical structure was altered significantly. However, considering the subsequent projects – modernistic and in the spirit of retroversion – it must be admitted that, from today’s perspective, the then formulated objectives to rebuild the city in historicizing forms proved to be justified. This is because the authors of that concept managed to preserve the “image” of the pre-existing town. The historical, socio-cultural, political, economic and last but not least architectural context had an unquestion¬able impact on the nature of the old town reconstruction programme. The resulting built-up area, which required so much effort to recreate, embodies essential values today. What distinguishes the Old Town in Olsztyn from other rebuilt old towns is the most contemporary character of artistic decorations – stylized, historicizing architecture was specifically combined with art that was already thoroughly modern and whose formal features fully reflected the dominant trends in visual arts of the 1960s. The value of old-town decorations, produced mainly in the sgraffito technique, arises both from a specific range of themes and from their original artistic form, which is characterized by contemporary aesthetics.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2019, 1; 73-112
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy odbudowy Starego Miasta w Strzelinie
    Autorzy:
    Masztalski, R.
    Michalski, M.
    Kapłon, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/163091.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    Stare Miasto w Strzelinie
    Strzelin
    koncepcja odbudowy
    układ komunikacyjny
    Old Town of Strzelin
    reconstruction concept
    communication system
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2013, R. 84, nr 3, 3; 99-102
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace badawczo-rozpoznawcze obiektów podziemnych usytuowanych wzdłuż Murów Miejskich w Bystrzycy Kłodzkiej
    The research work of underground objects location along town walls in Bystrzyca Kłodzka
    Autorzy:
    Hydzik, J.
    Wałach, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/348827.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    zabytkowe obiekty podziemne
    metoda Z-S
    staromiejskie dzielnice
    underground monumental objects
    Z-S method
    old town district
    Opis:
    W artykule przedstawiono prace badawczo-rozpoznawcze przeprowadzone w obiektach podziemnych znajdujących się wzdłuż Murów Miejskich od Baszty Wodnej do Baszty Rycerskiej w Bystrzycy Kłodzkiej. Podczas tych prac zinwentaryzowano dostępne podziemia pod dziesięcioma kamienicami, pomieszczenia dawnego więzienia oraz Mury Miejskie. Wszystkie obiekty podziemne naniesiono na plan miasta oraz wykonano szczegółowy opis techniczny wraz z rzutami, przekrojami i dokumentacją fotograficzną. Wykonane prace są częścią planu rewitalizacji miasta.
    The paper presents the research work which made in underground objects location along Town Walls from Water Tower to Knight's Tower in Bystrzyca Kłodzka. There were inventory control open basements under ten apartments houses, accommodations of old prison and Town Wall. All the underground objects was draw on the city map. There was realized detailed description of technical state with view, crosssections and photographic documentations. The realized work was part of city revitalizations plan.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 297-306
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Centrum Bydgoszczy – poszukiwanie tożsamości miejsca drogą budowy społeczności lokalnych
    Centre of Bydgoszcz – a search of the place’s identity through building local communities
    Autorzy:
    Raczyńska-Mąkowska, E.
    Mąkowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/344618.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
    Tematy:
    Bydgoszcz
    Stare Miasto
    rewitalizacja
    ulica Długa
    Kamienica 12
    ulica Gimnazjalna
    Old Town
    revitalization
    Długa Street
    Gimnazjalna street
    Opis:
    Działania inwestycyjno-remontowe i zmiany funkcjonalne określone są na Starym Mieście w Bydgoszczy przez obowiązujące lokalne akty prawne, w których w większym stopniu zajęto się tkanką materialną, niż aspektem ludzkim. Celem pracy jest przedstawienie znaczenia miejsca, jako przestrzeni identyfikowanej przez aktywność wspólnoty. Przeprowadzono analizę literatury przedmiotu, badanie przepisów obowiązujących w Bydgoszczy dotyczących starówki i obserwacje in situ. Dokonano przeglądu działających stowarzyszeń i grup lokalnych, ich struktury i profilu działania. Okazuje się, że rewitalizacja przez nadanie nowego charakteru społecznego miejscom, może być realizowana dzięki młodym wspólnotom łączącym aktywność ruchów miejskich, interakcje z mieszkańcami, kreatywność liderów. Aktywność w dziedzinie kultury i sztuki, wielowątkowe wsparcie administracji miejskiej oraz szeroki wachlarz dostępnych programów finansujących może zmienić wygląd ulic, nie tylko kamienic administrowanych przez miasto.
    Investing-reconstructing actions and functional changes are set in the Old Town of Bydgoszcz by current law policies, where there is more about material tissue, than the human aspect. The goal of this work is to present the meaning of the place and a space identified through the activity of the community. What was conducted, it was the analysis of literature, research of Bydgoszcz’s current policies regarding Old Market and in situ observations. The review of active communities and local groups, their structure and profile of actions, have been made. It has turned out, that revitalization through giving a new social character to places can be realized thanks to young communities, which consists of city movements’ activities, interactions with citizens and leaders’ creativity. The activity in the matter of art and culture, multilayered support of town hall and vast array of available financial programs can change the look of the streets, not only the tenement houses.
    Źródło:
    Środowisko Mieszkaniowe; 2017, 19; 37-44
    1731-2442
    2543-8700
    Pojawia się w:
    Środowisko Mieszkaniowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kożuchów – historyczne miasto z przyszłością
    Kożuchów – a historical town with a future
    Autorzy:
    Eckert, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/390506.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    urbanistyka
    architektura
    układ przestrzenny
    stare miasto
    system obronny
    rewitalizacja
    urbanism
    architecture
    spatial layout
    old town
    defence system
    revitalisation
    Opis:
    Kożuchów jest miastem wyjątkowym, nie tylko w skali województwa lubuskiego ale w skali kraju. Zachowany w bardzo dobrym stanie system obronny, składający się z dwóch pierścieni kurtyn oraz fosy, wyróżnia je spośród setek innych. Należy jednocześnie do najstarszych miast Środkowego Nadodrza. Zachowane prawie na całym obwodzie fortyfi kacje uniemożliwiły scalenie się centrum z przedmieściami. Dzięki temu zachowało się pierwotne rozplanowanie tej części miasta i jego historyczny charakter. Te walory są jednak dużym wyzwaniem dla urbanistów i architektów w pracach planistyczno-urbanistycznych. Samo stare miasto stało się miejscem węzłowym w układzie przestrzennym ożuchowa. Ponadto, w nim samym, jest wiele dodatkowych węzłowych miejsc. Są to budowle mające znaczące wartości kulturowe: zamek, ratusz, gotycki kościół, zabudowa mieszkalna. Jest to również system fortyfi kacyjny z dobrze zachowanymi kurtynami, basztami, bastejami i fosą. Historyczny układ ulic nie ułatwia komunikacji pieszej i samochodowej na Starówce. Tereny zielone kryją ogromny potencjał. Niestety jest też dużo elementów degradujących miasto: budynki gospodarcze, zaniedbane podwórka, współczesna zabudowa tzw. bloki, pawilony handlowe, niezabudowane działki i kwartały. W opracowaniu przedstawiono próbę analizy problemów oraz propozycje zmian aby zachowany został wyjątkowy charakter tego miasta a jednocześnie powstała wartość dodana wynikająca z wprowadzenia propozycji nowych rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych.
    Kożuchów is a unique town, not only in the Lubusz Voivodship but also in the whole country. The well-preserved defence system, consisting of two rings of curtains and a moat, distinguishes this town from hundreds of others. It is also one of the oldest towns in the Middle Oder Region. Nearly the entire circumference of the fortifi cations has been prevented, which makes it impossible to merge the centre with the suburbs. For this reason, the original layout of this part of the town and its historical character have been preserved. However, these factors are a big challenge for urbanists and architects in terms of urban-planning. The old town has become a central point in the spatial layout of Kożuchów. Moreover, there are a number of additional important objects such as buildings of signifi cant cultural value: the castle, the town hall, the gothic church and the residential buildings as well as the fortifi cation system with the well-preserved curtains, bastion, fortifi ed towers and moat. The historical layout of the streets makes walking and driving diffi cult in the Old Town. The green areas have enormous potential. Unfortunately, there are also a number of elements spoiling the look of the town: the business buildings, the neglected yard, the modern buildings – so called blocks of fl ats, the commercial pavilions, the undeveloped plots and quarters. The paper presents an attempt to analyse the problems and to provide suggestions for changes so as to preserve the unique character of the town and, at the same time, to add value resulting from the introduction of new architectural and urban-planning ideas.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2018, 17, 2; 65-80
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    XL-lecie rekonstrukcji i rewaloryzacji podziemnej struktury pod Starym Miastem w Opatowie
    XL anniversary of reconstruction and renovation of underground structure under the Old Town in Opatów
    Autorzy:
    Kohutek, Z. B.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350390.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    zagrożenie Starego Miasta
    podziemne prace zabezpieczające
    metoda Z-S
    endargement of Old Town
    rescure works in underground
    Z-S method
    Opis:
    We wstępie wymieniono przyczyny źródeł zagrożenia. Omówiono czynnik historyczno-cywilizacyjny (obecność wielokondygnacyjnego, podziemnego labiryntu komór i korytarzy drążonych w XIV-XVII w. do składowania towarów) oraz czynnik geotechniczny (podłoże z lessu, który uplastycznia się lub upłynnia w miarę nawadniania). Następnie opisano zakres programowy prac ratunkowych (roboty badawczo-poszukiwawcze, likwidacyjno-zabezpieczające i fundamentowe). Prace te realizowano z zaangażowaniem wykonawstwa górniczego, przy znaczącym udziale większości branż i sektorów budownictwa. Wycinkowym rezultatem tych prac jest podziemna trasa turystyczna "Podziemia Opatowskie". W osobnym rozdziale przedstawiono aspekt nakładu inwestycji oraz rolę koordynacji i nadzoru - w myśl metody Z-S. Wyjaśniono również istotę i znaczenie tej metody. Podsumowanie zawiera krótkie zestawienie wyników akcji z perspektywy 40 lat.
    Reasons of endargement were mentioned at the beginning of the article. In this part both historical (the presence of multi-storey, underground labyrinth with chambers and galleries, which were bored in XIV-XVII century in order to store articles of trade in them) and geotechnical (the loess ground which becomes plastic or liquid as the result of watering) aspects were discussed. Than the programme of rescue works (recognition, liquidation and protection operations) was described. Those works have been conducted by engaging the specialist of mining and building sectors. One of the result of those works is the underground touristic route. In another chapter the aspect of investors engagement and the role of coordination and supervision - in accordance with Z-S Method were described. This chapter explains the essence and meaning of the abovementioned method. Recapitulation presents the quantity results of action in perspective of 40 years.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 4; 37-57
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza wybranych aspektów bezpieczeństwa pożarowego oraz przygotowania operacyjnego Starego Miasta w Warszawie
    Analysis of Selected Aspects of Fire Safety and Operating Capability in Warsaw’s Old Town
    Autorzy:
    Pecio, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372697.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    bezpieczeństwo pożarowe
    przygotowanie operacyjne
    zabezpieczenie terenu
    Warszawa
    Stare Miasto
    UNESCO
    fire safety
    operating capability
    site protection
    Old Town in Warsaw
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest analiza aktualnego poziomu bezpieczeństwa pożarowego oraz przygotowania operacyjnego do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych na terenie historycznego centrum Warszawy. Dodatkowo w pracy określono rozwiązania techniczne, operacyjne i legislacyjne, które mogą przyczynić się do poprawy sytuacji w dwóch wyżej wymienionych obszarach. Wprowadzenie: W artykule przedstawiono ocenę bezpieczeństwa pożarowego oraz przygotowania operacyjnego do działań ratowniczo-gaśniczych terenu Starego Miasta w Warszawie. W tym celu wykorzystano analizę dostępnych materiałów źródłowych, danych statystycznych, wyników badań ankietowych oraz obowiązujących aktów prawnych. Elementem wprowadzenia do przedmiotowego zagadnienia jest również charakterystyka dzielnicy Stare Miasto w Warszawie, w której uwzględniono przynależność tego obszaru do światowego dziedzictwa narodowego UNESCO. Metodologia: Artykuł zawiera ocenę wybranych aspektów bezpieczeństwa pożarowego Starego Miasta w Warszawie oraz przygotowania operacyjnego KM PSP w Warszawie tego obszaru. Ocena bezpieczeństwa pożarowego została przeprowadzona przy wykorzystaniu analizy materiałów zgromadzonych podczas pracy przy programie HERITPROT, danych uzyskanych od Komendy Miejskiej PSP w Warszawie oraz na podstawie wyników badań ankietowych. Badania ankietowe przeprowadzono wśród wszystkich obecnych na Starym Mieście administratorów nieruchomości mieszkalnych oraz wszystkich występujących na tym terenie administratorów budynków sakralnych. Analiza przygotowania operacyjnego do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych objęła weryfikację zgodności z wymaganiami dróg pożarowych oraz przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę. Na podstawie przeprowadzonej analizy zaproponowano metody zwiększenia bezpieczeństwa miejskich starówek. Do proponowanych działań organizacyjnych należą szkolenia jednostek ratowniczo-gaśniczych. Rozwiązania techniczne to nowoczesne urządzenia gaśnicze (mgła wodna), natomiast działania legislacyjne obejmują dostosowanie zasad opracowywania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla budynków zabytkowych. Wnioski: Wykazano, że problemy związane z odpowiednim zabezpieczeniem wrażliwego, historycznego obszaru miejskiego oraz zabytkowych eksponatów można rozwiązywać z wykorzystaniem urządzeń technicznych lub uwarunkowań prawnych. Artykuł zawiera przykłady działań pozwalających poprawiać stan bezpieczeństwa pożarowego na starówkach miejskich oraz przykłady rozwiązań służących polepszeniu przygotowania tych obszarów do prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczej. Dodatkowo kompleksowa ocena stanu dróg pożarowych i przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę może być bezpośrednio wykorzystana do działań operacyjnych Komendy Miejskiej PSP w Warszawie.
    Aim: This article aims to analyse the current level of fire safety and operating preparation for conducting rescue and firefighting operations within the Historical Centre of Warsaw. The aim of the study is also to determine the technical, operating and legislative activities which can improve the situation in the two aforementioned areas. Introduction: The article presents an assessment of fire safety and the preparation for fire and rescue operations in the Old Town in Warsaw. For this purpose, the paper analyses the available source materials, statistical data, survey results and existing legislation. As an introduction to the subject, the article describes the Old Town district of Warsaw, including its recognition as a world heritage site by the UNESCO. Methodology: The article contains an assessment of selected aspects of fire safety in Warsaw’s Old Town and an evaluation of the preparation of the Municipal Headquarters of the State Fire Service in Warsaw for carrying out operations in this area. The assessment of fire safety was performed using the analysis of materials collected while working with the HERITPROT project, data obtained from the Municipal Headquarters of the State Fire Service in Warsaw and on the basis of survey results. A survey was also carried out among all residential property administrators in the Old Town and all administrators of religious buildings in this area. The analysis of the preparation for rescue and firefighting operations included an assessment of compliance with the requirements of fire access roads and fire water supply. The analysis proposes ways of increasing the safety of Old Town areas in cities. Organisational activities include training for fire and rescue units; technical solutions comprise modern firefighting equipment (water fog); and legislative action involves the adaptation of Fire Safety Instructions for historic buildings. Conclusions: The analysis showed that problems with an inadequate protection of sensitive historic urban fabric and historical exhibits can be solved by using either technical devices or legal conditions. Hence, the article includes examples of activities for improving fire safety in Old Town areas, and examples of solutions for improving the preparation of these areas for conducting rescue and firefighting operations. In addition, the contained comprehensive assessment of fire access roads and fire water supply can be directly used for operating activities of the Municipal Headquarters of the State Fire Service in Warsaw.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 46, 2; 88-98
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbudowane Stare Miasto i zabytki Warszawy w ocenie zagranicznych konserwatorów
    Autorzy:
    Barański, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218568.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    konserwacja zabytków
    prace konserwatorskie
    Warszawa
    Stare Miasto w Warszawie
    ocena
    conservation of monuments
    conservation work
    Warsaw
    Old Town of Warsaw
    evaluation
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 13; 55-61
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Program and results of research at the customs chamber in Dukla
    Program i wyniki prac badawczych przy komorze celnej w Dukli
    Autorzy:
    Gransicki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/107200.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
    Tematy:
    archaeological and architectural research
    reconstruction of historical objects
    revalorization of the old town
    badania archeologiczno-architektoniczne
    rekonstrukcja zabytków
    rewaloryzacja starego miasta
    Opis:
    In this article the background and reasons for archeological and architectural research on a site of historical customs chamber ruins in city of Dukla were described. Discovered elements of centuries-old construction and conclusions based on their analyses were shown, as well as approached reconstructions of building’s overlook in three different periods of its functioning. The importance of revitalization of historical buildings for the future of the city was empowered in the summary.
    W niniejszym artykule opisano kulisy i powody przeprowadzenia badań archeologicznych i architektonicznych w obrębie ruin historycznej izby celnej w Dukli. Przedstawiono odkryte elementy wielowiekowej budowli i wnioski jakie nasuwają się z ich analizy oraz próbę rekonstrukcji wyglądu budynku z trzech okresów jego funkcjonowania. W podsumowaniu podkreślono wagę rewaloryzacji zabytkowej zabudowy dla przyszłości miasta.
    Źródło:
    Topiarius. Studia krajobrazowe; 2017, 5; 11-26
    2449-9595
    2543-926X
    Pojawia się w:
    Topiarius. Studia krajobrazowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów dominikanek klasztoru św. Anny na Starym Mieście w Pradze (1293–1782)
    The history of the St Anne convent of Dominican nuns in the old town of Prague (1293–1782)
    Autorzy:
    Stefaniak, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595597.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Praga Stare Miasto
    mniszki dominikańskie
    rotunda św. Wawrzyńca
    klasztor św. Anny
    Prague Old Town
    Dominican nuns
    St Lawrence rotunda
    St Anne Monastery
    Opis:
    The most renowned female monastery in Prague Old Town had belonged to the nuns of the Order of Preachers (the Dominicans). The convent had been founded in 1293 by the Canon of Wyshehrad Jan Holý on the right bank of the Vltava River in Újezd. After the dissolution of the Order of Knights of the Temple in 1312, their seat in the Old Town by the Rotunda of St Lawrence was transferred on 9th July 1313 for 130 stags of cents to the Dominican nuns of Prague. Shortly afterwards, on the site of a former commandery, a marvelous Gothic monastery with the large Church of St Lawrence and St Anna was built. In the Middle Ages the Dominican convent, referred to as Anenský court, became famous as an important spiritual and intellectual center. An example can be the Bible translation into Czech (the so-called Bible of Dresden) done by the Dominican Kolda from Koldice for the prioress Anna Leskoviecka. The Middle Ages were a period of the most remarkable development of the nuns community. During the Hussite Wars, in 1420, the monastery became a grouping place of all the Prague nuns that were forced into Hussite liturgical practices. Moreover, a further economic and spiritual collapse of the community occurred. The revival came only in the 17th century. At that time the nuns adopted the reform proposed by the Council of Trent. In 1676 a process of a thorough reconstruction of the monastery begun, resulting in its new baroque architectural form. Concurrently, the community was increasing gradually and in 1710 it consisted of 60 nuns. Between 1709 and 1712 the only foundation of a new monastery in the convent’s history occurred – in the city of Plzen. The prosperity of the order was undermined by the war between Austria and Prussia. Prague itself, was affected especially by the French-Bavarian occupation of the city between 1741 and 1742. After that, in 1744, Prague was invaded by the Prussians. Numerous tributes collections, goods overtaking and pillages begun. In 1744 the Prussians imposed on the convent a tribute of 25 thousand stags of gold. Since then, the Dominican nuns were struggling with a difficult economic situation. On 21th May 1782, the convent got disbanded by a decree of the emperor Joseph II and 14 nuns (10 choir-nuns and 3 converse) had to leave the monastery. Through the ages, the Dominican Convent of Prague consisted mostly of nuns originating from the social elites: aristocracy, nobility, a participating and wealthy bourgeoisie. It guaranteed its high intellectual level. The nuns in the convent were representative both the German and the Czech world.
    Najznakomitszy żeński klasztor na Starym Mieście w Pradze należał do mniszek Zakonu Kaznodziejskiego. Sam konwent powstał w 1293 r. z fundacji kanonika vyšehradzkiego Jana Holý’ego na prawym brzegu Wełtawy w Újeździe. Po likwidacji zakonu rycerskiego templariuszy w 1312 r. ich siedzibę na Starym Mieście w Pradze przy rotundzie św. Wawrzyńca przekazano 9 lipca 1313 r. za 130 kop groszy praskich dominikankom. Niebawem w miejscu dawnej komturii powstał wspaniały gotycki zespół klasztorny z obszernym kościołem pw. św. Wawrzyńca i św. Anny. W średniowieczu konwent dominikanek zwany Aneńskim dworem zasłynął jako ważne centrum duchowe i intelektualne. Przykładem jest przekład Biblii (tzw. Rękopis Drezdenski), który dla subprzeoryszy Anny Leskovieckiej dokonał na język czeski dominikanin Kolda z Koldic. Średniowiecze było dobą najpomyślniejszego rozwoju wspólnoty sióstr. W okresie wojen husyckich klasztor stał się w 1420 r. miejscem zgrupowania wszystkich praskich mniszek, które zmuszono do husyckich zwyczajów liturgicznych. Nastąpił także dalszy upadek ekonomiczny oraz duchowy wspólnoty. Odrodzenie przyszło dopiero w XVII w. Wówczas siostry przyjęły reformę proponowaną przez Sobór Trydencki. W 1676 r. zapoczątkowany został proces gruntownej przebudowy zespołu klasztornego, który uzyskał barokową formę architektoniczną. Równocześnie wspólnota rozrastała się sukcesywnie i w 1710 r. składała się z 60 mniszek. W latach 1709–1712 doszło do jedynej w dziejach konwentu fundacji nowego klasztoru, który powstał w Pilznie. Pomyślność konwentu podkopała wojna Austrii z Prusami. W samej Pradze we znaki dała się zwłaszcza francusko-bawarska okupacja miasta, która nastąpiła w latach 1741–1742. Po niej doszło do zajęcia Pragi przez Prusy w 1744 r. Rozpoczęły się liczne pobory kontrybucji, zajmowanie dóbr, grabieże. Urzędnicy pruscy w 1744 r. obłożyli klasztor kontrybucją w kwocie 25 000 złotych. Odtąd dominikanki borykały się z trudną sytuacją materialną. 21 maja 1782 r. konwent został skasowany dekretem cesarza Józefa II i 13 mniszek dominikańskich (10 chórowych i 3 konwerski) musiało opuścić klasztor. Poprzez wieki praski klasztor dominikanek składał się przede wszystkim z mniszek wywodzących się z ówczesnych elit społecznych: arystokracji, szlachty, patrycjatu i zamożnego mieszczaństwa. To gwarantowało jego wysoki poziom intelektualny. Mniszki w klasztorze reprezentowały zarówno żywioł niemieckojęzyczny, jak i czeski.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2018, 38, 1; 195-224
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przykłady praktyki konserwatorskiej na obszarze Starego Miasta we Wrocławiu
    Autorzy:
    Pierścionek, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/162998.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    Stare Miasto we Wrocławiu
    Wrocław
    ochrona konserwatorska
    budynek zabytkowy
    budynek nowoczesny
    koegzystencja
    Old Town of Wrocław
    conservatory protection
    monumental building
    modern architecture
    coexistence
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2013, R. 84, nr 3, 3; 157-161
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba rekonstrukcji pierwotnej rzeźby obszaru Zespołu Staromiejskiego w Toruniu i jego bliskich przedmieść na podstawie geoinformacji geologicznej i historycznej
    An attempt to reconstruct the primary relief of the Old Town of Toruń and its close suburbs on the basis of the geological and historical geoinformation
    Autorzy:
    Molewski, P.
    Juśkiewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294498.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    rekonstrukcja pierwotnej rzeźby terenu
    geoinformacja geologiczna
    geoinformacja historyczna
    Zespół Staromiejski w Toruniu
    reconstruction of the original relief
    geological geoinformation
    historical geoinformation
    Old Town of Toruń
    Opis:
    Autorzy przedstawiają źródła, metody i wyniki analiz przestrzennych, których celem było odtworzenie pierwotnej rzeźby obszaru Zespołu Staromiejskiego w Toruniu i jego bliskich przedmieść. Badania oparte zostały na danych geologicznych, archeologicznych i historycznych. Dane te zebrano i przetransformowano do postaci umożliwiającej wspólną analizę na platformie GIS. Końcowym rezultatem badań jest próba rekonstrukcji rzeźby analizowanego obszaru sprzed lokacji miasta (XIII w.) i jej późniejszych przekształceń, głównie antropogenicznych. Zmiany te zostały scharakteryzo wane ilościowo, a pierwotne ukształtowanie rozpatrywanego terenu zwizualizowano w postaci modelu rzeźby.
    The authors present the sources, methods and results of the spatial analyses, the aim of which was to recreate the original relief of the area of the Old Town of Toruń and its close suburbs. The researches were based on the geological, archaeological and historical data. These data were collected and transformed into the form which permits their joint analysis in the GIS. The outcome of the study is an attempt to reconstruct the relief of the analysed area before the foundation of the town (13th c.) and its subsequent transformations, mainly anthropogenic. These changes were characterised quantitatively, and the original relief of the area in question was visualised as a relief model.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 25; 115-124
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fasady kamienic pierzei Rynku w Rzeszowie, stan badań i koncepcje rewaloryzacji
    Facades and frontage of the market square in Rzeszów, the state of research and restoration concepts
    Autorzy:
    Gosztyła, M.
    Huk, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/162315.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    Rzeszów
    Stare Miasto w Rzeszowie
    rynek
    zabudowa historyczna
    kamienica
    renowacja
    elewacja
    koncepcja rewaloryzacji
    Old Town of Rzeszów
    market square
    historical development
    tenement
    renovation
    facade
    revalorisation concept
    Opis:
    Zabudowa przyrynkowa w Rzeszowie była przedmiotem wnikliwych badań i analiz już w latach 80. i 90. XX w. Przeprowadzone wówczas badania terenowe, historyczne jak również kwerendy archiwalne miały na celu określenie charakterystyki historyczno-architektonicznej analizowanych kamienic oraz sporządzenie dla nich wytycznych konserwatorskich. Pomimo zdefiniowanych założeń konserwatorskich zamierzenia budowlane, pojawiające się z biegiem lat w przestrzeni rzeszowskiego Rynku, nie korespondują z historyczną tkanką miasta. Przygotowana przez autorów analiza historyczno-architektoniczna poprzedzona została badaniami terenowymi, historycznymi oraz kwerendą archiwalną. Przeprowadzone rozpoznanie umożliwiło porównanie stanu istniejącego fasad z zabudową historyczną.
    The buildings located at the old town market square in Rzeszów have been the subject of extensive research already in the 1980s and 1990s. The fieldworks conducted at the time as well as the historical research and archival inquires were to determine both the historical and architectural characteristics of the analyzed tenements, aiming at creating the conservation guidelines for them. Despite the conservation objectives defined, plans of the buildings appearing over the years in the market space did not correspond to the historical buildings already existing there. The prepared by the authors comparative analysis of the current state of the market facades and the historic structures allowed the identification of the works being carried out. All the activities conducted in the area of research have been classified into three groups. The prepared typology of modern conservation thought enabled first to draw conclusions and then work out the conservation guidelines. The presented concepts of revaluation of the Rzeszów market square facades attempt – in accordance with the applicable conservation doctrine – to merge the modern buildings with historical structure of the city.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2016, R. 87, nr 4, 4; 50-55
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geotechniczne i konstrukcyjne kompleksowe metody zabezpieczania zabytkowej Staromiejskiej Dzielnicy Opatowa
    Geotechnical and construction comprehensive methods of securing the historic Old Town District of Opatów
    Autorzy:
    Kurleto, Urszula
    Mikoś, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164175.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    Metoda Z-S
    zabezpieczanie staromiejskich podziemi
    less
    materiał podsadzkowy
    podziemna trasa turystyczna
    Z-S Method
    securing the old-town undergrounds
    loess
    filling material
    underground tourist route
    Opis:
    W artykule przedstawiono geotechniczne i konstrukcyjne metody kompleksowego zabezpieczania Staromiejskiej Dzielnicy Opatowa. Opisano początkowe prace w tym zakresie oraz budowę geologiczną formacji lessowej występującej w rejonie Opatowa wraz z występującymi zagrożeniami w rejonie podziemnych obiektów. Przedstawiono również zakres prac badawczo-rozpoznawczych oraz zabezpieczająco-likwidacyjnych te obiekty. Opisano sposób zagospodarowania staromiejskich podziemi jako trasy turystycznej. Przedstawiono także podstawowe elementy Metody Z-S, stanowiącej schemat postępowania przy zabezpieczaniu staromiejskich dzielnic.
    The geotechnical and construction comprehensive methods of securing the old-town district of Opatów have been presented. The beginnings of securing works with the geological characterization of the loess formation occurring in the area of Opatów as well as hazards occurring in the area of the underground objects have been described. The scope of research and reconnaissance as well as security and liquidation of these objects was also presented. The method of developing the Old Town underground as an tourist route was described. Also the basic elements of the Z-S Method, which illustrates the procedure for securing old districts has been presented.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2019, 75, 3; 23-31
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie krajobrazu kulturowego Warszawy - analiza urbanistyczna lokalizacji budynków wysokościowych i ochrona widokowa zespołu Starego Miasta
    Planning of Warsaw cultural landscape – urban analysis of highrise buildings location and view protection of the Old Town
    Autorzy:
    Oleński, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87690.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz miejski
    Stare Miasto
    Warszawa
    wysoka zabudowa
    osie widokowe
    ochrona krajobrazu
    panorama miasta
    city landscape
    Old Town
    Warsaw
    high-rise buildings
    observation axes
    view protection
    city skyline
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 10; 104-113
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwować czy odnawiać? Estetyczny aspekt zabiegów wykonywanych przy tynkach, dekoracjach malarskich i sgraffitowych na elewacjach kamienic Starego i Nowego Miasta w Warszawie
    To Conserve or to renovate? Aesthetic aspect of treatments performed on plaster, painting and sgraffito decorations on facades of tenement houses in the Old and New Town in Warsaw
    Autorzy:
    Sawicki, Tytus
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146328.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Stare Miasto w Warszawie
    Nowe Miasto w Warszawie
    konserwacja elewacji
    konserwacja
    odnawianie
    tynki
    sgraffito
    dekoracje malarskie
    aspekt estetyczny
    Old Town of Warsaw
    New Town of Warsaw
    facade
    maintenance
    conservation
    renovation
    plaster
    painting decorations
    aesthetic aspect
    Opis:
    W ostatnich latach kamienice Starego i Nowego Miasta w Warszawie poddawane są remontom. Czy prace te mieszczą się w pojęciu konserwacja-restauracja, czy są renowacją? Wątpliwości budzi przede wszystkim efekt estetyczny – nadanie elewacjom efektu nowości. Konieczność zachowania autentycznego wyrazu artystycznego dekoracji kamienic Starego i Nowego Miasta wynika z faktu, że są to dzieła wybitnych polskich artystów. Poza tym Stare Miasto jest wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. W artykule skupiono się na problemie rozwiązań estetycznych i artystycznych, które są jednak ściśle powiązane z zabiegami technicznymi. Skomentowano przykłady konserwacji tynków, dekoracji malarskich oraz sgraffit wykonanych w ciągu ostatnich sześciu lat. Krytycznej ocenie poddano decyzje dotyczące estetycznych rozwiązań. Omówiono też niektóre zabiegi techniczne np. kładzenie na elewację barwionych w masie tynków. Celem analizy jest zaproponowanie rozwiązań, które pozwolą na zachowanie wartości dawności i autentyzmu wystrojów kamienic Starego i Nowego Miasta.
    In recent years, the tenement houses of the Old and New Town in central Warsaw have been undergoing renovation. Does this work fall within the concept of conservation-restoration, or merely renovation? The aesthetic effect is questioned-giving the facades a fresh new appearance. The need to maintain the authentic artistic expression of the decorations of the Old and New Towns is necessary as they are works of outstanding Polish artists. In addition, the Old Town is inscribed on the UNESCO World Heritage List. This paper focuses on the aesthetic and artistic solutions that are closely related to technical measures. Examples of the conservation of plasters, painting decorations and sgraffito that has been undertaken in the last six years are commented on. Decisions regarding aesthetic solutions are critically assessed. Some technical procedures were also discussed, e.g., the application of colored plaster on the facade. The aim of the analysis is to propose solutions that will allow the preservation of the age-values and the authenticity of the exterior decorations of the Old and New Town houses.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 69; 141--155
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka podtapiania budynków wodami podziemnymi na przykładzie miasta Zielona Góra
    Problems of underflooding houses for example of town Zielona Góra
    Autorzy:
    Dankowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2055975.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    budynek
    podtopienia
    woda podziemna
    Zielona Góra
    starówka
    powódź hydrogeologiczna
    studnia depresyjna
    izolacja wodochronna
    remont
    building construction
    flooding
    underground water
    old town
    hydrogeological flood
    depression well
    waterproof barrier
    repair
    Opis:
    W artykule jest opisany przypadek i przyczyny zalania budynków Starówki Zielonej Góry z powodu pływów hydrogeologicznych. Zaprezentowano także techniczne problemy związane z remontem tych budynków.
    In this paper described an accident and causes of underflood of house in region of Old Town of Zielona Góra city as an effect of hydrogeological floods. The article presents the technical problems with recon ditions of this buildings.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2021, 92, 9; 36--39
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    REVITALISATION AS A FORM OF THE CYCLICAL PROCESS OF URBAN STRUCTURE RECONSTRUCTION. THE EXAMPLE OF KUPA STREET IN THE KAZIMIERZ DISTRICT OF KRAKOW
    Rewitalizacja jako forma cyklicznego procesu rekonstrukcji struktur miejskich. Przykład ulicy Kupa w dzielnicy Kazimierz w Krakowie
    Autorzy:
    Wróbel, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440214.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    revitalisation of old town complexes
    continued existence of urban structures
    history of the Kazimierz District in Krakow
    rewitalizacja zespołów staromiejskich
    ciągłość i trwanie struktur miejskich
    historia dzielnicy Kazimierz w Krakowie
    Opis:
    This article describes revitalisation as a form of the contemporary reconstruction and restoration of urban tissue. Advances in social, economic and technical requirements generate adjustments in the architectural and urban layout. These changes result in destructive, regressive and remedial actions, contributing to the complexity of a city as a continuous phenomenon of cumulative transformations. Kupa Street is located in the Kazimierz District of Krakow. Having withstood successive phases of building renovation, this street constitutes an adequate case study for research in architectural and spatial revitalisation. This study includes a literature review, as a theoretical basis for the analysis and conclusions; and a participant observation of the design and development of the location. Moreover, long-term development projects, conservation and planning activities in the Kazimierz District were considered.
    W artykule podjęto próbę ukazania rewitalizacji jako szczególnej współczesnej formy procesu kompleksowej rekonstrukcji tkanki miejskiej po okresach regresu oraz podejmowanych cyklicznie działań mających na celu dostosowywanie układów architektoniczno-urbanistycznych do nowych wymagań społeczno-ekonomicznych i technicznych. Kolejne rekonstrukcje i modernizacje składają się na złożony fenomen trwania i ciągłości miasta poprzez nawarstwiające się przekształcenia. Ulica Kupa na krakowskim Kazimierzu, za sprawą kolejnych faz wymiany substancji budowlanej, jest przykładem stanowiącym materiał badawczy dla studium przypadku rewitalizacji w wymiarze architektoniczno-przestrzennym. Metody, jakimi posłużono się w badaniach to studia literaturowe, będące bazą teoretyczną dla analiz i formułowanych wniosków, oraz obserwacja uczestnicząca polegająca na udziale autora w pracach studialnych i projektowych zabudowy w omawianej lokalizacji. Ponadto istotnym elementem uzupełniającym jest wieloletnia obserwacja działań inwestorskich, konserwatorskich i planistycznych na terenie dzielnicy Kazimierz.
    Źródło:
    Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2019, 1(59); 15-30
    2084-4689
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości adaptacji poddaszy na cele użytkowe w zabudowie miejskiej z końca XIX i początku XX wieku
    Possibilities of adaptation of attics in the nineteenth and twentieth century bourgeois buildings for utility purposes
    Autorzy:
    Bojarowicz, A.
    Żaboklicki, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/162212.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    zabudowa staromiejska
    budynek zabytkowy
    rewaloryzacja
    adaptacja poddasza
    rozszerzenie
    rozwiązanie konstrukcyjne
    ochrona cieplna
    ochrona przed pożarem
    old town development
    historic building
    revalorisation
    attic adaptation
    expansion
    structural solution
    thermal protection
    fire protection
    Opis:
    Niniejsza publikacja traktuje o zagadnieniach adaptacji oraz naprawy przestrzeni dachowej do współczesnych celów użytkowych. Artykuł przedstawia charakterystykę najczęściej stosowanych rozwiązań projektowych, w odniesieniu do struktur dachowych budynków wzniesionych według tradycyjnych technologii budowlanych pod koniec XIX i na początku XX wieku, na gęsto zaludnionych obszarach miejskich, które często zlokalizowane są w strefach ochrony konserwatorskiej. Zaproponowana charakterystyka poparta jest przykładami projektów przestrzeni dachowej oraz rodzajów konstrukcji więźb dachowych i drewnianych stropów.
    The publication covers the issues of adaptation and repair of roof space for contemporary utility functions. The article presents the characteristics of the most common design solutions of roof structures in buildings erected in traditional construction technologies in the late nineteenth and early twentieth century in a dense urban area, which often are located in conservation areas. The proposed characterization is supported by actual examples of roof space design and construction types of timber roof truss and wooden ceilings.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2016, R. 87, nr 2, 2; 38-45
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ODBUDOWA RYNKU STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
    RECONSTRUCTION OF THE OLD TOWN MARKET SQUARE IN OLSZTYN AFTER THE WORLD WAR II
    Autorzy:
    Czernik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539390.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    OLSZTYN - OLD TOWN MARKET SQUARE RECONSTRUCTION
    rynek Starego Miasta w Olsztynie
    Olsztyn
    Prusy
    ziemie odzyskane
    II wojna światowa
    Armia Czerwona
    Rynek Staromiejski
    Okręg Mazurski
    Narodowa Komisja Gospodarki i Odbudowy
    Komitet Aktywizacji
    Opis:
    The liberation campaign conducted by the Red Army in 1945 incurred considerable damage to Prussian towns envisaged as the heritage of a hostile state. This type of devastation also affected Olsztyn - the largest city of Eastern Prussia. Untouched by wartime hostilities, Olsztyn was burned down and destroyed by Soviet soldiers. This holds true in particular for the Old Town Market Square and its environs as well as Kortowo. After power was taken over from the Soviet authorities the first post-war years initiated a long and arduous period of reconstruction - this was the time of clearing the rubble and limited ventures focused primarily on restoring public utility buildings. Only the first half of the 1950s brought the reconstruction of the Old Town Market Square (more than 50% was destroyed), although plans, documentation and discussions dated back already to the end of the 1940s. Particular attention is due to the undertakings initiated by Janina Stankowska, the prime and, for long time, the only architect in the city. The turn of the 1940s witnessed the conception of reconstructing the Old Town, devised by Hanna Adamczewska. Despite the completed projects and confirmation by the urban authorities, none of the plans were implemented. The early 1950s marked the reconstruction of the southern and eastern rows of houses according to projects by S. Bobinski and K. Orlowski, prepared by the Ateliers for the Conservation of Historical Monuments in Gdansk. The newly erected townhouses were granted neo-Baroque forms, quite possibly by following plans used in Gdansk, rebuilt at the same time. The destroyed townhouses in the northern and western rows had been designed already by local architects - E. Michalski and K. Wojcik. All told, 17 houses were raised in the Market Square - two in the northern row, six in the western row, four in the western row and five in the southern row. During the 1960s a considerable part of the façade was decorated with folk motifs applied in the sgraffito technique. No significant work was performed in the Market Square to the end of the twentieth century. Conservation-construction undertakings in the Old Town were not completed until the late 1990s and ended in 2003. Their outcome was the re-Gothicisation of the southern wing of the town hall together with unveiling the oldest fragments of the wall and repairing the northern and western wings.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2008, 4; 15-32
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapomniane miasto, wieś i dwór Zwanowo. Przyczynek do badań nad późnośredniowiecznym i nowożytnym zespołem osadniczym w Niedźwiedzinach (przysiółek Dzwonowo), pow. wągrowiecki, woj. Wielkopolskie
    Autorzy:
    Krzepkowski, Marcin
    Moeglich, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038461.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    town
    village
    cemetery
    knight’s headquarters
    old-Polish manor
    residence
    town charter
    oval-shaped settlement
    marketplace
    burgher’s lot
    Middle Ages
    aerial photography
    Dzwonowo
    Niedźwiedziny
    Great Poland (Wielkopolska)
    Opis:
    A Forgotten Town, the Village and Manor Zwanowo. Contribution to the Studies into Late Mediaeval and Modern Settlement Complex in Niedźwiedziny (Hamlet Dzwonowo), Administrative District Wągrowiec, Great Poland. The article presents a preliminary interpretation of vegetation dissimilarities recognized due to the analysis of an orthophotomap published on the Internet site www.geoportal.gov.pl. The dissimilarities in question, visible in the grounds of the village of Niedźwiedziny (hamlet Dzwonowo), administrative district Wągrowiec, Great Poland (Wielkopolska), have been construed as the remains of a unique mediaeval settlement complex: oval-shaped village, chartered town and a mediaeval (?) and modern manor. During visits to the abovementioned sites, the area of the old churchyard cemetery was traced. On the basis of the written sources, it has been established that Dzwonowo was the main centre of the joint properties owned by Dobrogost – Poznań voivode, and subsequently his descendants.
    Źródło:
    Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2014, 55; 211-236
    0080-9993
    Pojawia się w:
    Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ustawiacze automatycznego carillonu ratusza Głównego Miasta w Gdańsku — Franciscus de Rivulo i jego następcy
    Setters of the automatic carillon at the Main Town Hall in Gdańsk — Franciscus de Rivulo and his successors
    Autorzy:
    Popinigis, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521944.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
    Tematy:
    music culture of old Gdańsk
    automatic carillon of the Main Town Hall in Gdańsk
    setters of the Gdańsk Main Town Hall
    automatic carillon
    Franciscus de Rivulo
    Gdańsk
    carillon tablatures
    Opis:
    In 1561 an automatic carillon was installed at the Main Town Hall in Gdańsk. The mechanism was programmed by so-called town hall bell setters, who were employed by the City Council. We know the names of over twenty people who held this post. The fi rst was Franciscus de Rivulo — a composer most probably originally from the Netherlands. Out of all the bell setters that followed, he turned out to be the most signifi cant musician and outstanding composer. Later, the mechanism was programmed by other musicians, chiefl y organists, as well as members of the city orchestra and musicians’ guild. As many as ten of tchem were professional organists: Michael Colrep, Jacob Tetius, Franz Tetius, Andreas Neunaber, Jacob Neunaber, Christian Bühn, Theodor Friedrich Gülich, Rudolph Liebegott Liebendey, Julius Krieschen and Paul Krieschen. Members of the city chapel included Philipp Schönberg, Bartel Biehn and Johann Georg Borowski, while the musicians’ guild was represented by Hans Neunaber and Peter Bewersdorff. In the fi nal decades of the 17th century, the post was for the fi rst time held by a clockmaker, Johann Eichstedt. In the 19th century, the post of bell setter was held by two other members of this profession — Paul Friedrich Knaack and Carl Anton Kaschlinsky. On account of their professional training, these clockmakers were very familiar with the mechanism of the ‘singing device’ and they had no problems with setting music on the carillon drum. The article focuses on those setters whose activities had in some way infl uenced the musical culture of Gdańsk. It also points to the work of as yet not so well-know setters. Nevertheless, research is underway and in near future it promises to shed light on many of these currently unclear matters.
    Źródło:
    Aspekty Muzyki; 2012, 2; 67-79
    2082-6044
    Pojawia się w:
    Aspekty Muzyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przemieszczanie się centrum Mławy w historii jej rozwoju – znaczenie centrotwórcze stacji kolejowej Mława Miasto
    Movement of the Mława city center in the city’s development history - the role of the railway station in the creation of the city center
    Autorzy:
    Izabela, Sobierajska
    Teresa, Wyszyńska
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461077.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-30
    Wydawca:
    Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
    Tematy:
    Mława
    rynek miejski
    Stary Rynek
    Wólka
    stacja Mława Miasto
    ratusz
    market square
    Old Market Square
    Mława Miasto train station
    town hall
    Opis:
    Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie współczesnych problemów zagospodarowania i funkcjonowania centrum usługowego Mławy, ze szczególnym uwzględnieniem historii rozwoju i przemieszczania się funkcji centrotwórczych w mieście, powiązanych z wielowiekową tradycją handlową. Pierwotne centrum, czyli lokacyjny rynek z końca XV w. pełnił główną rolę centrotwórczą do czasów II wojny światowej. Już od końca XIX w. centrum rozrastało się w kierunku zachodnim. Druga połowa XX w. to szybki rozwój miasta i powstawanie obiektów o znaczeniu centrotwórczym w zachodniej części śródmieścia. Początek XXI w. to realizacje dużych obiektów handlowych, uzupełniających dotychczasowy program centrum i wzmacniających jego układ na osi wschód-zachód. Najnowsze plany dotyczące rozwoju miasta, wykorzystujące wzrastające, miastotwórcze znaczenie stacji, przewidują budowę nowego obiektu handlu wielkopowierzchniowego w rejonie stacji Mława Miasto. Drugim, podobnym zespołem, stanie się rozbudowany obiekt handlowy funkcjonujący na północny wschód od rynku. Po realizacji staną się one wyraźnymi krańcami pasmowego centrum miejskiego. Artykuł zawiera ogólne sugestie proponowanych działań wzmacniających przede wszystkim układ powiązań pieszych oraz przestrzeni reprezentacyjnych, możliwy do wytworzenia w ramach docelowego układu centrum.
    The aim of this paper is to present contemporary problems of development and functioning of the Mława city center, with particular emphasis on the history of the development and relocation of city center functions related to the trade tradition. The original market-square from the end of the 15th century, was the centerpiece till the Second World War. Since the end of the 19th century, the center has grown westward. The second half of the twentieth century, it’s the rapid development of the city center in the western part of the city. The beginning of the 21st century it’s the realization of large shopping centers, complementing the existing program of the center and strengthening its layout on the east-west axis. The latest plans of the city administration are the construction of a new large-scale trade facility in the area of the Mława Miasto station, which uses the growing, urban-creating significance of this station. The second similar complex will be the retail center north-east of the market square. Once completed, they will become the distinct ends of the urban belt of the centre. This article contains general suggestions for the proposed measures to strengthen, first of all, the arrangement of pedestrian links and representative spaces that can be placed within the center.
    Źródło:
    MAZOWSZE Studia Regionalne; 2018, 24; 85-104
    1689-4774
    Pojawia się w:
    MAZOWSZE Studia Regionalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ polityki monarchów polskich na ustrój Gdańska w latach 1454–1793
    Impact of the policy of Polish monarchs on the political system of Gdańsk in 1454–1793
    Autorzy:
    Maciejewski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533107.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    Gdańsk
    Royal Prussia
    Polska
    Baltic sea
    Polish Kings (Casimir the Jagiellonian/ Kazimierz Jagiellończyk, Sigismund the old/Zygmunt Stary, Steven Bathory/Stefan Batory, Jan/ John III Sobieski, August III)
    burgrave
    council
    town council (bench)
    Third Order
    maritime policy
    Prusy Królewskie
    Polska
    Bałtyk
    monarchowie polscy (Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Stefan Batory, Jan III Sobieski, August III)
    burgrabia
    rada
    ława
    Trzeci Ordynek
    polityka morska
    Opis:
    The Polish–Pomeranian sovereignty over Gdańsk continued for 338 years (970–1308) and purely Polish for 339 years (1454–1793), which corresponds to the total of 677 years, while that of the Teutonic Order and Prussia (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918) – only to 265 years. The thirteen-years’ war continued from 1454 to 1466. Its result on the one hand was the establishment of Royal Prussia, dependent on Poland, and on the other – the granting of four great privileges (in 1454–1457) by King Casimir the Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) to Gdańsk. They awarded the city with broad territorial, court and legal, trade and customs, maritime, and minting autonomy, with only limited duties towards the sovereign kings of Poland. In the 16th century, controversies between the governing patriciate and the commons started in Gdańsk around 1517. An end was put to them in 1526 by King Sigismund the Old (Zygmunt Stary), who issued Constitutiones Sigismundi that generally brought back the old political system of Gdańsk, albeit altered by the setting up of the Third Order being a representation of the commons. In the 17th century, King John (Jan) III Sobieski interfered with the political system of Gdańsk, issuing two decrees in 1678. They reinforced the rights of the monarch in the city and the position of the Third Order. The political system of Gdańsk was reformed again in mid-18th century, by King August III who in 1750 issued a declaration and a statute expanding the rights of the king in the city, and reinforcing the position of the Third Order and changing the principles of its nomination. Finally, plenty of administrative, organisational, economic, and financial questions were revised.
    Podległość polsko-pomorska Gdańska trwałą 338 lat (970–1308), a całkowicie polska 339 lat (1454–1793), łącznie więc 677 lat, gdy tymczasem krzyżacko-pruska (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918), zaledwie 265 lat. W latach 1454–1466 toczyła się wojna trzynastoletnia, której efektem było z jednej strony utworzenie zależnych od Polski Prus Królewskich, zaś z drugiej obdarzenie Gdańska przez króla Kazimierza Jagiellończyka czterema wielkimi przywilejami z lat 1454–1457, dających miastu szeroką autonomię: terytorialną, prawno-sądową, handlowo-celną, morską oraz menniczą, przy niewielkich tylko powinnościach zwierzchnich królów polskich. W XVI w., począwszy od 1517 r., zaczęły się w Gdańsku spory między rządzącym patrycjatem a pospólstwem. Zakończył je w 1526 r. Zygmunt Stary wydając Constitutiones Sigismundi, przywracające generalnie stary ustrój Gdańska, jakkolwiek zmieniony przez utworzenie Trzeciego Ordynku, będącego reprezentacja pospólstwa. W XVII w. w sprawy ustroju Gdańska zaingerował Jan III Sobieski, wydając w 1678 r. dwa dekrety wzmacniające prawa monarsze w mieście oraz pozycję Trzeciego Ordynku. Natomiast w połowie XVIII w. ustrój Gdańska zreformował August III, wydając w 1750 r. deklarację i ordynację rozszerzające prawa króla w mieście, a nadto wzmacniające pozycję Trzeciego Ordynku oraz zmieniające zasady jego osobowej obsady. Wreszcie też dokonano rewizji wielu kwestii administracyjno-organizacyjnych, gospodarczych czy też finansowych.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 49-60
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-40 z 40

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies