Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "oczyszczalnie sciekow" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Biodegradacja tłuszczów w ściekach, odpadach i gruncie
Autorzy:
Kiepurski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399592.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
biodegradacja tłuszczów
oczyszczalnie ścieków
Opis:
Opracowanie dotyczy biodegradacji tłuszczów w oczyszczaniu ścieków, ziemi i uzdatniania odpadów. Wyniki badań laboratoryjnych i technologicznych wykazały ponad 90% redukcji tłuszczu. Było to możliwe dzięki zastosowaniu dobranych szczepów bakterii. Badania modelowe stanowią podstawę do projektowania oraz wdrożenia technologii. Produktami biologicznej mineralizacji tłuszczów są dwutlenek węgla i woda.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2007, 19; 106-112
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optymalizacja wyboru typu oczyszczalni ścieków dla małych jenostek osadniczych
Optimum choice of a sewage treatment plant for a settlement with low-density housing
Autorzy:
Górecki, W.
Mazurski, K.R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237231.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczalnie ścieków
małe jednostki osadnicze
Opis:
Recently,many treatment technologies-including sewage treatment plants-have been offered by a vareiety of specjalized companies.The existing methods of selection are not good enough to provide an optimum choice in every instance.Our analysis showed that the"premium system method" was a workable one.The method was tested in the commune of Mieroszów,a vilagr situated in a hilly area belonging to the Sudety Range ( in the south- west of Poland ), with a low population density,dispersed development, and forming as prevalent occupation.Sewage is discharged into the recipient watercourse with no treatment whatsoever,thus polluting the Ścinawka River ( some part of its course covering the territory of the Czech Republic ).The polution load carried by the Ścinawka River contributes markedly to the guality of the drinking water supplied to the municipality of Wrocław.Making use of the proposed method,it was possible to make the optimum choice from three treatment plants offerred by three companies.The selected variant is best suited for settlements with a low poipulation density.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 1998, 2; 25-29
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Substancje pochodzenia farmaceutycznego jako wyłaniające się zagrożenie dla środowiska wodnego
Pharmaceuticals in the aquatic environment
Autorzy:
Szczotka, A.
Gąszczak, A.
Bartelmus, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/306035.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Inżynierii Chemicznej PAN
Tematy:
farmaceutyki
wody naturalne
oczyszczalnie ścieków
Opis:
W pracy przedstawione zostały zagadnienia związane z obecnością w środowisku wodnym związków pochodzenia farmaceutycznego. Omówiono najważniejsze drogi przedostawania się leków do wód, problemy związane z oceną ryzyka ekotoksykologicznego oraz losy leków w oczyszczalniach ścieków.
The key issues concerning the presence of pharmaceuticals in the aquatic environment are presented. The most important pathways of drugs entering aquatic ecosystems, problems associated with ecotoxicological risk assessment and the fate of pharmaceuticals in conventional wastewater treatment plants are discussed.
Źródło:
Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk; 2014, 18; 5-16
1509-0760
Pojawia się w:
Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy wiejskich oczyszczalni sciekow na przykladzie obiektu w Tereszpolu
Autorzy:
Wasag, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/808039.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
eksploatacja
Tereszpol
obszary wiejskie
oczyszczalnie sciekow
koszty
Opis:
W pracy przedstawiono wybrane problemy wiejskiej oczyszczalni ścieków, po przekazaniu jej do eksploatacji, na przykładzie obiektu w Tereszpolu. Przeprowadzone badania dotyczyły zmian ilości oczyszczanych ścieków w zakresie od 20 do 120 m³·d⁻¹, zmian ich stężeń oraz nierównomierności dostaw ścieków dowożonych w stosunku do ogólnej ilości ścieków. Otrzymane wyniki wskazują na podwyższone stężenie zanieczyszczeń w ściekach surowych, bez względu na ich ilość. Powodem tego może być duży udział ścieków dowożonych (około 80%). Przy niewielkiej ilości ścieków 20 m³·d⁻¹ stężenia azotu amonowego, azotu ogólnego i fosforu ogólnego w ściekach po oczyszczalni przekraczają dopuszczalne wielkości. Stałe koszty eksploatacji oczyszczalni w około 80% uzależnione są od kosztów jej obsługi, natomiast koszty zmienne w największym stopniu uzależnione są od zużycia energii elektrycznej. Z badań wynika, że koszty eksploatacji oczyszczalni ściśle uzależnione są od ilości oczyszczanych ścieków. Przy 20 m³·d⁻¹ koszt oczyszczania 1 m³ wynosił 11,58 PLN, natomiast przy 120 m³·d⁻¹ - 2,44 PLN. Zatem im większa jest ilość ścieków, tym niższy jest koszt ich oczyszczania. Z przeprowadzonych badań wynika, że należy dążyć do pełnego obciążenia ściekami do zaprojektowanej przepustowości, co wpływa na zmniejszenie kosztów eksploatacji.
The paper concerns selected problems of rural sewage treatment plant on an example of the object in Tereszpol. The study included various quantities of sewage (from 20 to 120 m³·d⁻¹), changes in sewage concentration, as well as non-uniform sewage supply in relation to total sewage quantity. The results point out considerable pollutant concentration in crude sewage regardless of their quantity. It may be caused by considerable share of brought sewage (about 80%). At low sewage quantity 20 m³·d⁻¹ the concentrations of ammonia nitrogen, total nitrogen and total phosphorus exceeded tolerable limits. Fixed exploitation costs depend in 80% on the service, and the runming ones - on electric energy consumption. The study proved that the exploitation costs sewage treatment plant depend on sewage quantity. Purification costs per 1 m³ were at 20 m³·d⁻¹ - 11.58 PLN, and at 120 m³·d⁻¹ - 2.44 PLN. The more the sewage, the lower purification costs. It is concluded that there is a necessity to increase the load of sewage treatment to its flow capacity limits, as it improves purification quality, as well as reduces the costs.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 475; 173-178
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrofitowe oczyszczalnie sciekow
Autorzy:
Biernacka, E
Obarska-Pempkowiak, H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805210.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
oczyszczalnie hydrofitowe
gospodarka odpadami
zloza trzcinowe
Opis:
Oczyszczanie ścieków metodą hydrofitową stanowi wciąż rozwijającą się technologię wykorzystywaną w przydomowych i lokalnych oczyszczalniach ścieków na terenach wiejskich. Dotychczas uzyskiwane rezultaty skuteczności usuwania substancji organicznej oraz związków azotu w złożach hydrofitowych z poziomym przepływem ścieków wskazują na konieczność stosowania konfiguracji kilku złóż oraz zapewnienie dodatkowego natlenienia ścieków, np. w złożu o przepływie pionowym. Nowym zastosowaniem systemów hydrofitowych jest utylizacja osadów ściekowych w złożach trzcinowych.
Constructed wetland systems are a still developing technology used in the households and small local wastewater treatment plants on rural areas. Achieved till now efficiencies of organic matter and total nitrogen removal in horizontal constructed wetland systems indicate that it is necessary to apply the configuration of a few beds with additional oxygenation od sewage for instance in a vertical flow constructed wetland. New application of reed beds for utilization of sewage sludge is being developed, too.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 287-297
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy przeróbki osadów ściekowych
Selected problems of sewage sludge processing
Autorzy:
Malej, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826301.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
osady ściekowe
oczyszczalnie ścieków
charakterystyki fizyczno-chemiczne ścieków
unieszkodliwianie osadów
Opis:
Wskaźnikowa ilość osadów i odpadów powstająca w procesie oczyszczania ścieków oraz warunki ewakuacji ich z oczyszczalni. Procesy przeróbki i unieszkodliwiania osadów są nieodłączną częścią procesową każdej oczyszczalni ścieków [Kempa 1995]. Na każdej oczyszczalni ścieków występują trzy ciągi, wzajemnie oddziaływujące na siebie: ściekowy, osadowy, unieszkodliwiania osadów i odpadów. Ilość i jakość osadów ściekowych zależy od charakterystyki fizyczno-chemicznej ścieków i od przyjętego układu technologicznego oczyszczalni ścieków. Ogólnie osady powstające na miejskiej oczyszczalni można podzielić na: wstępne, wtórne po biologicznym procesie oczyszczania, chemiczne po chemicznym procesie strącania fosforu lub koagulacji. Osady wstępne związane są z występowaniem osadnika wstępnego. Osady te określa się też jako surowe - zawierające dużą koncentrację drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów. Są one niebezpieczne pod względem sanitarnym. Podatne są na procesy rozkładu wydzielając przy tym uciążliwe odory. W osadniku wstępnym mogą powstawać inne osady: surowy + chemiczny, surowy + recyrkulowany. Osady wstępne - surowe są niejednorodne, mają dobre właściwości sedymentacyjne. W leju osadowym osadnika wstępnego osiągają znaczną suchą masę w granicach 6÷7,5% s.m. Osady nadmierne mogą być zróżnicowane w zależności od prowadzenia procesu osadu czynnego a zwłaszcza od: wieku osadu, sposobu usuwania związków azotu i fosforu, ze względu na występowanie lub brak osadnika wstępnego, co wiąże z ilością zawiesiny przenoszonej do komór osadu czynnego. Zastosowanie osadnika wstępnego i wstępnego chemicznego strącania fosforu - w układzie technologicznym oczyszczalni ścieków - musi spełniać określone warunki: wykonanie poprzedzających badań fizyczno-chemicznych ścieków oraz testów technologicznych, sprawdzenie czy zachowane są podstawowe wymagania jakościowe dla ścieków dopływających do reaktorów z biochemicznym usuwaniem związków węgla, azotu i fosforu. W przypadku braku osadnika wstępnego - w układzie technologicznym oczyszczalni - wytwarzanie lotnych kwasów tłuszczowych można dokonywać w fermentach, używając samych ścieków. Zastosowanie osadnika wstępnego ma istotny wpływ na gospodarkę osadową na danej oczyszczalni ścieków. Osady wstępne są silnie zainfekowane mikroorganizmami chorobotwórczymi. Osady te szybko zagniwają wydzielając odory uciążliwe dla środowiska. W procesach obróbki mieszanych osadów najczęściej stosowane są procesy fermentacji. Wody osadowe zawierają wysokie stężenia zanieczyszczeń a zwłaszcza biogenów i dlatego muszą one być oczyszczone, przed ponownym skierowaniem do oczyszczalni. Przy braku osadnika wstępnego, powstające osady w osadnikach wtórnych poddawane są obróbce, z reguły, z udziałem procesów oksydacyjnych. Ogranicza to zasięg strat ochrony sanitarnej. Oczyszczalnie takie mogą być lokalizowane w pobliżu osiedli miejskich.
This paper discusses issue of indexing sludge amount of sludge taking into consideration more important processes used in the sewage treatment plant. This paper also discusses controversial problem of primary settling tanks and primary precipitation application giving decisive conditions for realisation of removal processes of carbon, nitrogen and phosphorus. Results of own research on possibility of generation of volatile fatty acids from raw sewage are given, showing by the way technological system of sequential circulation chambers with triphase activated sludge. This system includes fermenters for generation of volatile fatty acids from raw sewage with participation of sewage brought by sewage removal rolling stock. The paper also shows problem of sedimentation waters pollution by different kinds of sludge stabilisation, giving results of own research concerning movement of pollutants to sedimentation waters during thickening and dewatering of sludge. Following conclusions are drown from considerations presented in the paper: Usage of preliminary settling tank and praliminary chemical prcipitaion of phosphorus in the technological system of sewage treatment plant has to fulfil specific conditions: performing preliminary physico-chemical tests of sewage and technological tests, check if basic qualitative requirements for the sewage inflowing to the reactors with biocemical removal of carbon, nitrogen and phosphorus are fulfilled. In case of lack of preliminary settling tank in the technological system of sewage treatment plant, volatile fatty acids may be produced in fermenters, using only sewage. Usage of preliminary settling tank has essential influence on sludge management in the sewage treatment plant. Preliminary sludge are strongly infected with pathogenic micro-organisms and quickly rots and emits odours. In the processes of mixed sludge processing fermentation is used most often. Sedimentation water contains high concentrations of nutrients and that is why it has to be treated before directing back to the treatment plant. In case of lack of preliminary settling tank sludge from secondary settling tanks are usually treated using oxidation processes. Such treatment plants may be placed near housing estates.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2000, Tom 2; 39-69
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilość dopływających ścieków do oczyszczalni SBR – Biovac w Książu Wielkim w latach 2000-2004
Amount to sewage to treatment plant SBR – Biovac in Ksiaz Wielki in 2000-2004 years
Autorzy:
Bugajski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60842.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
reaktory typu SBR
reaktory BIOVAC
doplyw sciekow
ilosc sciekow
Opis:
W artykule przedstawiono analizę ilości dopływających ścieków do oczyszczalni typu SBR – BIOVAC w wieloleciu 2001–2004. Przedmiotowa oczyszczalnia zlokalizowana jest na terenie gminy Książ Wielki w województwie małopolskim. Uruchomienie oczyszczalni oraz pełny rozruch nastąpił w roku 2000. Oczyszczalnia ścieków została zaprojektowana na przepływ Qśr.d.=200 m3⋅d-1. Analiza ilości dopływających ścieków pozwoliła na porównanie ilości ścieków dopływających do ilości zakładanej w projekcie, a tym samym określenie aktualnego obciążenia obiektu. Od roku 2001 do roku 2004 sukcesywnie podłączano kolejnych użytkowników do sieci kanalizacyjnej, co skutkowało zwiększaniem się ilości dopływających ścieków. W roku 2001 dopływało średnio 70,0 m3⋅d-1, natomiast w roku 2004 dopływało średnio 106,7 m3⋅d-1. W analizowanym okresie czterech lat największe dopływy odnotowano w miesiącach marcu oraz grudniu – średnio 97,0 m3⋅d-1, natomiast miesiące o najmniejszym dopływie to styczeń i czerwiec – średni dopływ około 77,0 m3⋅d-1. Po przeanalizowaniu średnich dopływów ścieków w poszczególnych dniach tygodnia największe dopływy zanotowano w niedziele (91,5 m3⋅d-1), a najmniejsze w soboty (81,0 m3⋅d-1). Maksymalne odchylenia od dopływów średnich dobowych wyniosły ± 10%. Aktualny dopływ ścieków jest na poziomie 50% Qśr.d.. Z analizy wyników badań wynika, iż do oczyszczalni dopływa w każdym roku więcej ścieków. Trend wzrostowy dopływających ścieków pozwala stwierdzić, iż w najbliższych kilku latach oczyszczalnia ścieków osiągnie pełną zakładaną przepustowość. Istnieje zatem możliwość rozbudowy sieci kanalizacyjnej na terenie gminy, do której należy podłączać kolejne gospodarstwa w celu zwiększenie ilości dopływających ścieków, tak aby osiągnąć pełną zakładaną przepustowość obiektu.
The article presents a analysis of amount flow to sewage to treatment plant type SBR – BIOVAC in years 2001–2004. The Treatment plant is located in Książ Wielki in province małopolska. The Treatment plant gave and started in 2000 year. The Treatment plant designed to flow sewer Q=200 m3∙d-1. Analysis amount flow to sewer allowed to compare actual flow to sewer with flow to founded in project. From 2001 year do 2004 year successive connected next users to sewage system, because of that increased amount flow to sewer. In 2001 year flowed to middle 70,0 m3∙d-1, however in 2004 year flowed to middle 106,7 m3∙d-1. In analysis time four years the most flow to in months march and december – middle 97,0 m3∙d-1, however months the smallest flow to in january and june – middle 77,0 m3∙d-1. After analysis middle flow to sewer in individual week days the most flow to write down in sundays (91,5 m3∙d-1) and the smallest in saturdays (81,0 m3∙d-1). Maximum deviations from middle days flow to took ± 10%. Actual flow to sewer is about 50% Qśr.d. From analysis results research follow to treatment plant flow to every year more sewer. Trend rising flow to sewer allow affirm in the nearest years the treatment plant will achieve full capacity. Is possibility extend sewage system and connect next households to aim achieve full capacity of treatment plant.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 3/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osadnik gnilny – podstawowy element przydomowej oczyszczalni ścieków
Septic tank – basic element of household treatment plant
Autorzy:
Paweska, K.
Pulikowski, K.
Strzelczyk, M.
Rajmund, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61439.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
oczyszczalnie przydomowe
osadniki gnilne
mechanizm dzialania
oczyszczanie sciekow
efektywnosc oczyszczania
Opis:
Właściwa gospodarka ściekowa na terenach wiejskich jest zagadnieniem trudnym, zwłaszcza, iż w dalszym ciągu widoczna jest dysproporcja pomiędzy stopniem zwodociągowania a skanalizowania gmin. Z roku na rok długość sieci kanalizacyjnej zwiększa się, co świadczy o podejmowaniu przez gminy działań mających na celu poprawę stanu sanitarnego. Zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania Ścieków Komunalnych [Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2010] jeżeli budowa kanalizacji jest nieuzasadniona, gmina powinna rozwiązać problem utylizacji ścieków we własnym zakresie. W pracy przedstawiono podstawowy obiekt przydomowej oczyszczalni ścieków (POŚ) - osadnik gnilny. Odpowiedzialny jest on przede wszystkim za mechaniczne oczyszczanie ścieków z części stałych oraz za wstępną stabilizację (beztlenową) osadów. Autorzy zwrócili uwagę na jakość ścieków doprowadzanych do zbiorników jak również odprowadzanych na kolejne stopnie oczyszczania. W pracy oprócz studiów literaturowych zawarto wyniki kilkuletnich obserwacji parametrów ścieków po mechanicznym oczyszczeniu. Podawane w literaturze skuteczności pracy kształtują się na poziomie 40,0-94,0% dla zawiesiny, 23,3 - 66,0% dla BZT5. Najniższa redukcja obserwowana była dla związków azotu i fosforu.
Proper wastewater management in rural areas is a difficult issue, especially that we can still see a disparity between the level of water service coverage and canalization of municipalities. The length of sewerage network increases every year, which indicates that municipalities are taking actions to improve sanitary condition. According to the National Program for Municipal Wastewater [Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2010], if the construction of sewage system is not justified, the municipality should solve the problem of waste disposal on their own. The paper presents the basic object at household sewage treatment plant – the septic tank. The septic tank is responsible primarily for the mechanical treatment of wastewater from the solids and for the initial stabilization (anaerobic) sediments. The authors paid attention to the quality of wastewater supplied to the tanks as well as wastewater delivered to the next steps of purification. The article, except study of literature includes results of several year of observations concerning parameters of wastewater after mechanical purification. According to the literature, the effectiveness of the operation is at the level of 40–94% for the suspension, 23,3–66,0% for BOD5. The lowest reduction was observed for compounds of nitrogen and phosphorus.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 10
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy funkcjonowania przydomowych oczyszczalni ścieków z osadem czynnym – badania wstępne
The problems of functioning of household sewage treatment plants with activated sludge – the preliminary research
Autorzy:
Jozwiakowski, K.
Marzec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886894.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
oczyszczalnie przydomowe
oczyszczalnie z osadem czynnym
funkcjonowanie
efektywnosc oczyszczania
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartosc nawozowa osadow sciekowych z wybranych oczyszczalni sciekow regionu siedleckiego
Autorzy:
Kalembasa, S
Kalembasa, D.
Kania, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801854.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wartosc nawozowa
oczyszczalnie sciekow
region siedlecki
osady sciekowe
Opis:
Osady ściekowe z sześciu oczyszczalni ścieków regionu siedleckiego wykazywały istotnie wyższą wartość nawozową niż obornik bydlęcy w I i II roku po ich zastosowaniu oraz w serii zarówno bez, jak i z dodatkowym nawożeniem NPK. Efektywność osadów była istotnie wyższa niż efektywność NPK stosowanego na tle osadów. Zależność efektywności osadów i NPK na tle osadów opisano równaniem w I roku Y = 80,9 - l,14x przy r = -0,81* (istotna). W II roku doświadczenia Y = 56,6 - l,33x przy r = -0,92* (wysoce istotna), a dla sumy dwóch lat Y = 140,7 - l,25x, r = -0,85* (istotna). Wartość współczynnika wykorzystania azotu z osadów wahała się w granicach 60 - 80%.
Activated sewage sludges from Siedlce region showed significantly higher fertilization values than the farmyard manure in first and second year after their application in the series of activated sludges with and without additional mineral fertilization. The effectivness of activated sludges was significantly higher than NPK applied on the background of activated sludges. The relationship between the effectiveness of sludges and NPK applied on the wastes is descriebed by following equation in the first year of experiment: Y = 80,9 - l,14x at correlation coefficient r = -0,81* (significant), whereas in the second year: Y = 56,6 - l,33x at r = -0,92** (highly significant). For two years of experiment the values were as follows: Y = 140,7 - l,25x at r = -0,85* (significant). The coefficient of nitrogen utilization from sewage sludges ranged within 60 - 80%.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 475; 279-286
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy kanalizacji i oczyszczania sciekow bytowo-gospodarzcych na terenach wiejskich
Autorzy:
Jozwiakowski, K
Wasag, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802994.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
kanalizacja
oczyszczalnie sciekow
obszary wiejskie
gospodarka odpadami
oczyszczalnie przydomowe
scieki bytowo-gospodarcze
oczyszczanie sciekow
Opis:
W pracy przedstawiono aktualne problemy gospodarki wodno-ściekowej na terenach wiejskich. Od wielu lat między zaopatrzeniem wsi w wodę, a rozwojem sieci kanalizacyjnej w Polsce istnieje dosyć duża dysproporcja. Powszechnym zjawiskiem jest obecnie wiejska jednostka osadnicza posiadająca prawidłowo działający system wodociągowy oraz całkowicie nieuporządkowany system usuwania i unieszkodliwiania ścieków. W 1999 roku długość sieci kanalizacyjnej wynosiła 13 312 km, a 8,5% ludności wsi było obsługiwane przez 1266 komunalnych oczyszczalni ścieków. Na terenach wiejskich o rozproszonym charakterze zabudowy, tworzone są lokalne systemy unieszkodliwiania ścieków w miejscu ich powstania, czyli małe, przydomowe oczyszczalnie ścieków dla 5-50 mieszkańców. Prawdopodobnie w Polsce działa obecnie kilka tysięcy obiektów tego typu.
This study presents current problems of water supply and sewage disposal in rural areas. For many years there is quite a vast disproportion between rural water supply and the development of sewerage network. At present, the most common situation is a rural settlement, having a water supply system but not equipped with have a sewage disposal and treatment system. In 1999, the length of sewerage network reached to 13312 km and 8.5% rural population was served by 1226 municipal sewage treatment plants. On-site wastewater treatment systems, that is small household treatment plants for 5 to 50 inhabitants are created in rural areas characterized by low density of houses. At present several thousand objects of this type are probably in use in Poland.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 357-362
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oczyszczanie ścieków dowożonych w reaktorach sekwencyjnych SBR
Treatment of wastewater delivered to sequencing reactors SBR
Autorzy:
Siwiec, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886158.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
oczyszczanie sciekow
gospodarka sciekowa
wywoz sciekow
oczyszczalnie sciekow
reaktory typu SBR
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2012, 21, 4[58]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy budowy i rozruchu gruntowo-roślinnych oczyszczalni ścieków bez nasadzenia roślinności na przykładzie obiektu w Skorczycach
The problems of construction and commissioning of constructed wetland wastewater treatment plant without plants on the example of object in Skorczyce
Autorzy:
Gizinska, M.
Jozwiakowski, K.
Marzec, M.
Pytka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62104.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
oczyszczalnie gruntowo-roslinne
systemy hybrydowe
budowa
koszty budowy
rozruch
oczyszczanie sciekow
skutecznosc oczyszczania
Opis:
W pracy przedstawiono zagadnienia dotyczące budowy i rozruchu gruntowo-roślinnych oczyszczalni ścieków na przykładzie obiektu, który powstał w 2011 roku w miejscowości Skorczyce (woj. lubelskie). Stwierdzono, że koszty budowy tego typu oczyszczalni zwracają się po około 5 latach eksploatacji. Obliczono, że koszty materiałów stanowiły 65% całkowitych kosztów inwestycyjnych poniesionych na instalację obiektu. Pozostałą część (około 35%) stanowiły koszty usług, związanych z zaprojektowaniem i wykonaniem oczyszczalni oraz z nadzorem nad jej budową i rozruchem. W pierwszych miesiącach pracy oczyszczalni stwierdzono ponad 95% efektywność eliminacji zanieczyszczeń organicznych (BZT5 i ChZT) oraz usuwania zawiesin ogólnych. Najkorzystniejsze warunki do usuwania zanieczyszczeń zaobserwowano w pierwszym złożu z pionowym przepływem. W okresie rozruchu oczyszczalni średnia skuteczność usuwania fosforu ogólnego wynosiła 84%, a azotu ogólnego nie przekraczała 42%, co może wynikać z niedostatecznego wytworzenia się błony biologicznej i niekorzystnych warunków do prawidłowego przebiegu procesów nitryfikacji i denitryfikacji.
The paper presents issues concerning the construction and commissioning of a constructed wetland wastewater treatment plant on the example of an object, which was established in 2011 in the village Skorczyce (Lublin province). It was found that the costs of constructing this type of treatment plant pay for itself after about 5 years of operation. Calculated that the cost of materials accounted for 65% of the total investment costs incurred for the installation of the object. The remainder (about 35%) were the costs of services relating to the design and implementation of treatment plant and supervision of its construction and commissioning. In the first months of treatment plant operation was over 95% efficiency of the elimination of organic pollutants (BOD5 and COD) and total suspended solids removal. Optimum conditions for removal of pollutants were observed in the first bed with vertical flow. During start-up treatment plant the average total phosphorus removal efficiency was 84% and total nitrogen did not exceed 42%, which may be due to inadequate formation of biological membranes and unfavorable conditions for the normal processes of nitrification and denitrification.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój gospodarki wodno-ściekowej w województwie podlaskim w latach 2008–2015
Water and sewage economy development in Podlaskie Voivodeship in 2008–2015
Autorzy:
Oszczapińska, K.
Skoczko, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400797.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
kanalizacja
wodociągi
oczyszczalnie ścieków
sewage systems
waterworks
sewage plants
Opis:
Celem artykułu była ocena rozwoju gospodarki wodno-ściekowej województwa podlaskiego w skali kraju oraz wytypowanie najlepiej rozwijającego się powiatu na analizowanym terenie. Analizie poddano dane Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) z lat 2008–2015 w zakresie wodociągów, kanalizacji oraz oczyszczalni ścieków. W ostatnich latach obserwuje się tendencję zmniejszania liczby zbiorników bezodpływowych na rzecz zwiększania długości sieci kanalizacyjnych i liczby przydomowych oczyszczalni ścieków. W latach 2008–2015 przybyło 150 840 przydomowych oczyszczalni ścieków i 54 876,4 km sieci kanalizacyjnej, ubyło zaś 303 509 zbiorników bezodpływowych. Województwo podlaskie w skali kraju zajmuje 12 miejsce pod względem wybudowanej sieci wodociągowej (wzrost o jedną pozycję w latach 2008–2015) oraz ostatnie miejsce pod względem długości sieci kanalizacyjnej.
The aim of this article was to evaluate the water and sewage economy development in Podlaskie Voivodeship in comparison to the rest of the country. Moreover, the best developing districts in analysed area have been marked out. The data from Central Statistical Office of Poland from 2008–2015 pertaining to a range of waterworks, sewerage and sewage plants was used in the study. In recent years we have observed a decreasing tendency in the number of cesspits in favour of sewage systems and household sewage treatment plants. In 2008–2015 water and sewage economy in Poland was expanded in 150 840 Household Sewage Treatment Plants and 54 876.4 km of sewage systems. Podlaskie Voivodeship assumed 12th place in the country in respect to newly built waterworks (advancement by one position) and the last place in respect to sewerage length.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 4; 20-24
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamierzenia Nadlesnictwa Ilawa w sprawie prowadzenia gospodarki lesnej na terenie Lesnej Oczyszczalni Sciekow ZPZ "Ilawa" [Lesnictwo Rodzone, obreb Smolniki]
Autorzy:
Fuks, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/811711.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Lesna Oczyszczalnia Sciekow Ilawa
Nadlesnictwo Ilawa
gospodarka lesna
lesnictwo
lesne oczyszczalnie sciekow
Źródło:
Sylwan; 1999, 143, 10; 45-46
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania kofermentacji osadów ściekowych z tłuszczami odpadowymi w oczyszczalni ścieków w Brzegu
Research on cofermentation of sewage sludge with waste fats for the wastewater treatment plant in Brzeg
Autorzy:
Gazda, M.
Rak, A.
Sudak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61886.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
Oczyszczalnia Sciekow Brzeg
osady sciekowe
tluszcze odpadowe
wspolfermentacja
produkcja biogazu
Opis:
W artykule przedstawiono analizę funkcjonowania instalacji kofermentacji osadów ściekowych z tłuszczami odpadowymi pochodzącymi z odtłuszczania ścieków przemysłowych pochodzących z zakładu tłuszczowego. W okresie dwóch lat (2008-2009) prowadzono badania efektywności procesu kofermentacji mierzonego ilością otrzymanego biogazu oraz wpływu ilości dozowanego tłuszczu odpadowego na przebieg procesu fermentacji mieszaniny osadu ściekowego i tłuszczu odpadowego. Proporcja objętościowa pomiędzy fermentowanym osadem i tłuszczem odpadowym wynosiła średnio 10:1. Maksymalna jednorazowa proporcja wyniosła 4:1 (tłuszcz stanowił 25% wsadu). W zależności od ilości dozowanego tłuszczu ilość wytwarzanego biogazu wzrastała nawet o 80% więcej niż w przypadku fermentacji tylko osadu ściekowego. W okresie badawczym uzyskano dodatkowo średnio 107 m3 biogazu na każdą 1 Mg tłuszczu dozowanego do komór fermentacyjnych. Taka ilość biogazu pozwala na wyprodukowanie dodatkowo 180 kW energii elektrycznej i około 2,8 kW odzyskanej ze spalin energii cieplnej. Ustalono, że przyrost ilości wytwarzanego biogazu uzależniona jest nie tylko od proporcji dozowanego tłuszczu odpadowego, lecz także od jego właściwości. Za-obserwowano, że gdy dozowano tłuszcz w którym rozpoczęły się już procesy rozkładu związków organicznych (tzw. tłuszcz zagniły) to wzrastała ilość biogazu. Świadczy to o tym, że taka mieszanina osadu i tłuszczu była bardziej przyswajalna dla bakterii metanowych odpowiedzialnych za efektywność procesu fermentacji. Osad po fermentacji cechował się stabilnymi właściwościami: odczyn 7,0-7,4 pH, zasadowość ogólna 72-99 val∙m-3. W wyniku prowadzenia procesu kofermentacji stopień mineralizowania osadu przefermentowanego zmniejsza się z 40% do 33%, co można odczytać jako negatywny aspekt prowadzonego procesu ko-fermentacji. Dwuletnia eksploatacja instalacji pokazała, iż kofermentacja tłuszczy odpadowych jest bardzo efektywna w procesie produkcji biogazu, co wiąże się z zwiększeniem opłacalności prowadzonego procesu. Obciążanie komór WKFz nawet dużymi dawkami tłuszczy nie zaburzało procesu fermentacji osadu ściekowego.
The article presents the analysis of operation of sewage sludge cofermentation with waste fats coming from de-fattening process of industrial sewage generated in fat production facilities. Within the period of two years (2008- 2009) analyses of the co-fermentation process efficiency have been carried out measured by the volume of generated biogas as well as the analysis of influence of the amount of waste fat used on the sewage sludge and waste fat mixture fermentation process. The average volume proportion between the fermented sludge and waste fat was 10:1. The maximum ratio was 4:1 (fat constituted 25% of batch). Depending on the amount of dosed fat the biogas fermentation was increased even by 80% in comparison to the case where only sewage sludge was fermented. During the examination period 107 m3 of biogas in average have been additionally achieved, for each 1 Mg of fat added into the fermentation chambers. Such volume of biogas allows for generation of additional 180kW of electric energy and approx. 2,8 KW of heat energy recovered from exhaust fumes. It was agreed that the increase of generated biogas volume depends not only on the ratio of dosed waste fat but also on its characteristics. It was observed that in case of dosing fat in which organic matters biodegradation processes had been already started the volume of biogas was increased. It demonstrates that such mixture of sludge and fat was more acceptable for methane bacteria responsible for fermentation process effectiveness. Sludge after fermentation is characterized by stable parameters: pH 7,0-7,4, basicity 72-99 val·m-3. During co-fermentation process the mineralization degree of fermented sludge decreases from 40% to 33% which can be taken as negative aspect of this process. A two-year operation of this installation proved that waste fat co-fermentation is very effective in biogas production which in effect provides higher cost-effectiveness of this process. Loading chambers even with big portions of fat did not interfere the sewage sludge fermentation.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie biostruktur w procesie doczyszczania sciekow komunalnych metoda roslinno-wodna
Autorzy:
Daniszewski, P
Falkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805271.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wskazniki biogenne
oczyszczalnie hydrofitowe
doczyszczanie sciekow
makrofity
biostruktury
biologiczne oczyszczalnie sciekow
mikrofity
scieki komunalne
Opis:
Zastosowane biostruktur w procesie doczyszczania ścieków umożliwiło na drodze biologicznej obniżyć wartości BZT₅, azotu i fosforu. Przeprowadzone badania dowiodły skuteczności stosowania biostruktur w procesach doczyszczania ścieków komunalnych.
The aim of study was to determine the influence of colonizing organisms on artificial sewage treatment by using the plant-water method. Standard plate count and mould count were chosen as BOD₅, nitrogen and phosphorus reduction indices reflecting the treatment efficiency.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 484, 1; 125-129
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność oczyszczania ścieków w przydomowej oczyszczalni z wykorzystaniem zmodyfikowanego filtru żwirowo-piaskowego
The effectiveness of domestic sewage treatment in a household sewage treatment plant with a modified gravel and sand filter
Autorzy:
Chmielowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61437.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
oczyszczalnie przydomowe
filtr zwirowo-piaskowy
modyfikacje
oczyszczanie sciekow
skutecznosc oczyszczania
redukcja zanieczyszczen
Opis:
Nieoczyszczone ścieki bytowe na terenach wiejskich stanowią nadal poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Brak jednoczesnej budowy systemów wodociągowych i kanalizacyjnych na terenach wiejskich przyczynił się do powstania znacznych dysproporcji pomiędzy zaopatrzeniem w wodę, a odprowadzeniem ścieków. Ścieki surowe wprowadzone do naturalnego odbiornika powodują szybką degradacje życia w odbiorniku i przyczyniają się do zachwiania równowagi biologicznej w środowisku. ścieki nieoczyszczone mogą doprowadził do pogorszenia jakości wody w studniach indywidulanych, a nawet doprowadził do całkowitego jej skażenia. Na terenach gdzie nie można zastosować kanalizacji zbiorczej alternatywą pozostaje budowa dołów asenizacyjnych lub przydomowych oczyszczalni ścieków. Rozwój przydomowych oczyszczalni ścieków w Polsce obserwuje się od kilkudziesięciu lat. W roku 1998 zarejestrowanych przydomowych oczyszczalni było 4000, podczas gdy w 1999 roku liczba ta wzrosła do 18054 szt. Intensywny wzrost obserwowano w latach kolejnych, gdzie w 2008 roku zarejestrowanych było 51 943 szt. w 2010 roku liczba ta wzrosła do około 81 tysięcy szt. a w 2011 roku zarejestrowano około 103 tysięce szt. W najbliższych latach przewiduje się gwałtowny wzrost nowo budowanych przydomowych oczyszczalni ścieków. Celem pracy była analiza skuteczności oczyszczania scieków bytowych w przydomowej oczyszczalni z wykorzystaniem zmodyfikowanego filtru swirowopiaskowego o przepływie pionowym. Cel pracy został zrealizowany poprzez wykonanie wstepnych badań laboratoryjnych z wykorzystaniem modelu wycinkowego „M1” w skali 1:1, a następnie wykonanie prototypu zmodyfikowanego filtru „F1” w terenie i określenie skuteczności działania w warunkach terenowych. Na tej podstawie autor zaproponował nowatorskie rozwiązanie, zmodyfikowany filtr świrowo-piaskowy o przepływie pionowym. Obecnie trwają procedury związane ze zgłoszeniem patentowym prototypu zmodyfikowanego filtru świrowo-piaskowego. Autorskie rozwiązanie filtru piaskowego o przepływie pionowym polegało na: – wprowadzeniu przed właściwą warstwą filtracyjną (piaskową) warstwy zabezpieczającej z drobnego świru, – zastosowaniu innowacyjnego układu rozprowadzającego ścieki w postaci autorskiego rozwiązania, – zmniejszeniu powierzchni filtru w stosunku do rozwiązań klasycznych. Klasyczne filtry piaskowe o przepływie pionowym zajmują znaczą powierzchnią (25-30 m2 dla pięcioosobowego gospodarstwa). W pracy podjęto próbę zmniejszenia wymiarów filtru w planie. Ważnym elementem modyfikacji złoża jest zaprojektowanie odpowiedniego systemu rozprowadzania ścieków tak, aby wykorzystał warstwą filtracyjną w jak najwyższym stopniu. Rozstawa drenów rozprowadzających ścieki po powierzchni złoża filtracyjnego w konwencjonalnych rozwiązaniach jest bardzo duża i wynosi nawet 200 cm. Przy miąższości właściwej warstwy filtracyjnej wynoszącej od 60 do 100 cm może dochodzić do nierównomiernego obciążenia złoża filtracyjnego. Poprzez zwiększenie wykorzystania warstwy filtracyjnej oraz wprowadzenie dodatkowej warstwy zabezpieczającej (z drobnego świru) można znacznie zmniejszyć wymiary filtru piaskowego o przepływie pionowym, przy równoczesnym zachowaniu jakości filtratu na dopuszczalnym poziomie. Badania obejmowały między innymi określenie wartości wskaźników fizykochemicznych zanieczyszczenia w ściekach dopływających oraz odpływających z filtru: BZT5, ChZTCr, tlen rozpuszczony, zawiesina ogólna, odczyn pH, fosfor ogólny, azot amonowy N-NH4, azot organiczny, azot całkowity Kjeldahla, azot azotynowy N-NO2, azot azotanowy N-NO3 oraz azot ogólny, (dodatkowo określono wartości wskaźników fizykochemicznych ścieków pobranych z następujących głębokości złoża filtracyjnego: 10 cm, 30 cm, 50 cm, 90 cm). Ponadto określono wartości wskaźników mikrobiologicznych zanieczyszczenia ścieków: bakterie grupy coli, Escherichia coli, Enterokoki, Salmonella sp., Shigella sp. oraz Clostridium perfringens) w ściekach dopływających do filtru, na odpływie z warstwy żwirowej oraz na odpływie z warstwy piaskowej. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyników badań zaleca się stosowanie warstwy zabezpieczającej, wykonanej z drobnego żwiru o średnicy miarodajnej d10=1,66mm i miąższości 50 cm. Pod tą warstwą powinna być ułożona właściwa warstwa filtracyjna wykonana z piasku płukanego o średnicy miarodajnej d10=0,40mm i miąższości co najmniej 60 cm. Niewątpliwą zaletą zmodyfikowanego filtru żwirowopiaskowego o przepływie pionowym jest niewielka powierzchnia jaką zajmuje (1,15 m2.M-1) podczas gdy w klasycznych rozwiązaniach jest to nawet 7 m2.M-1. Biorąc pod uwagę, że usuwanie zanieczyszczeń następuje najintensywniej w początkowej głębokości warstwy zabezpieczającej, bardzo ważną sprawą jest równomierne rozprowadzenie ścieków wstępnie oczyszczonych po powierzchni warstwy zabezpieczającej wykonanej z drobnego żwiru. Zastosowanie innowacyjnego układu rozprowadzającego ścieki pozwoliło w badanym okresie optymalnie wykorzystał powierzchnię złoża filtracyjnego. Ze względu na znaczne wartości związków biogennych w ściekach oczyszczonych nie zaleca się stosowania zmodyfikowanego filtru żwirowo-piaskowego przy odprowadzaniu ścieków oczyszczonych do wód stojących i jezior.
Untreated domestic sewerage still poses a serious threat to the environment in rural areas. The lack of simultaneous construction of water supply and sewerage systems in rural areas contributed to the significant imbalance between water supply and sewage discharge. Raw sewage, entering the natural receiver, cause rapid degradation of life and contribute to the biological imbalance in the environment. Untreated sewage can cause the deterioration of water quality in private wells and may even lead to its total contamination. In areas, where it is impossible to implement collective sewerage systems, there is an alternative in the form of building septic tanks or household sewage treatment plants. The development of household sewage treatment plants in Poland has been observed for decades. There were 4000 household sewage treatment plants registered in 1998, while in 1999 this number increased to 18054. A rapid increase was observed in subsequent years, i.e. in 2008 there were 51,943 registered household sewage treatment plants, in 2010 this number increased to about 81 thousand and in 2011 about 103 thousand treatment plants were registered. In the near future a dramatic increase in the number of newly built household sewage treatment plants is expected. The aim of this study was to analyze the efficiency of domestic sewage treatment in a household sewage treatment plant with a modified vertical flow sand and gravel filter. The aim was achieved by performing preliminary laboratory studies using a fragmentary “M1” model in a scale 1:1, and then by construction of a modified prototype of “F1” filter in the field and determining its effectiveness under field conditions. On this basis, the author proposed an innovative solution - a modified vertical flow gravel and sand filter. Currently, the procedures related to the patent application of the prototype of the modified gravel and sand filter are being underway. The original solution in the vertical flow sand filter consisted in: – placement of a protective layer of small pebbles before the filtration (sand) layer, – application of innovative sewage distribution system in the form of the proprietary solution, – reduction of the filter surface as compared to conventional solutions. The classic vertical flow sand filters occupy a significant surface (25-30 m2 for a five persons household). This study attempts to reduce the dimensions of the filter on the plan. An important element of the bed's modification is the design of a suitable sewage distribution system in order to utilize the filter layer as much as possible. The spacing of sewage distribution drains on the surface of the filter bed in conventional solutions is very large and ranges up to 200 cm. With thickness of the proper filtration layer from 60 to 100 cm the filter bed may be unevenly loaded. By increasing the use of the filter layer and introducing an additional protective layer (made of small pebbles) one can significantly reduce the dimensions of vertical flow sand filter while at the same time maintaining the acceptable level of the filtrate quality. The study included the determination of physical and chemical indicators of pollution in sewage flowing into and out of the filter: BOD5, CODCr, dissolved oxygen, total suspended solids, pH, total phosphorus, ammonium nitrogen NH4, organic nitrogen, total Kjeldahl nitrogen, nitrite nitrogen NO2, nitrate nitrogen NO3 and total nitrogen (the values of physical and chemical indicators of sewage collected from the following depths of the filter bed were determined: 10 cm, 30 cm, 50 cm, 90 cm). Moreover, the abundance of microbial indicators of sewage pollution (coliform bacteria, Escherichia coli, Enterococcus faecalis, Salmonella spp., Shigella spp. and Clostridium perfringens) was determined in sewage flowing into the filter, at the outflow from the gravel layer and at the outflow from the sand layer. Based on the results of the analyzes it is recommended to use a protective layer made of small pebbles with a normal grain size of d10=1.66mm and thickness of 50 cm. Under this layer there should be a proper filtration layer made of rinsed sand with normal diameter of d10=0.40mm and thickness of at least 60 cm. An important advantage of the modified vertical flow gravel and sand filter is its small surface (1.15 m2.M-1) while in the classical solutions it is even up to 7 m2.M-1. Taking into consideration that the removal of pollutants is most intense at the initial depth of the protective layer, it is very important to evenly distribute the pre-treated sewage over the surface of the protective layer made of small pebbles. The use of innovative sewage distribution system allowed the optimal use of the filter bed’s surface during the study period. Due to the large amounts of biogenic compounds in treated sewage, the use of the modified vertical flow gravel and sand filter is not recommended when discharging treated sewage into stagnant water bodies and lakes.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans ścieków dopływających i dowożonych do oczyszczalni na przykładzie wybranego obiektu
The balance of sewage inflowing and brought to the treatment plant based on example of the chosen object
Autorzy:
Bugajski, P.
Satora, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61860.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow
bilans sciekow
scieki doplywajace
scieki dowozone
ilosc sciekow
Oczyszczalnia Sciekow Nowe Brzesko
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące ilości ścieków dopływających systemem kanalizacyjnym oraz ilości ścieków dowożonych taborem asenizacyjnym do zbiorczej oczyszczalni ścieków w Nowym Brzesku. Analizowana oczyszczalnia ścieków zlokalizowana jest na terenie miejscowości Nowe Brzesko w Nowobrzeskim Obszarze Gospodarczym na lewym brzegu rzeki Wisły. Do obiektu odprowadzane są ścieki bytowo-gospodarcze z 250 budynków mieszkalnych. Analizę ilości ścieków prowadzono w okresie od stycznia 2005 roku do grudnia 2007 roku. W okresie tym określono ilość ścieków dopływających i dowożonych w poszczególnych miesiącach celem porównania ich z ilością projektowaną. Ponadto w pracy opisano częstość występowania określonych wielkości dopływów ścieków, a także prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Analiza wykazała, iż badany obiekt jest niedociążony hydraulicznie. W roku 2005 faktyczna ilość ścieków oczyszczanych stanowiła zaledwie 20,4% zakładanej przepustowości oczyszczalni, w roku 2006 wartość ta wyniosła 22%, a w roku 2007 stanowiła 26,7%. W okresie 3 lat odnotowano dużą nierównomierność ilości ścieków dopływających oraz ścieków dowożonych w poszczególnych miesiącach. Wahania ilości ścieków dopływających w poszczególnych latach wyniosły w roku 2005 od 28,8 m3·d-1 do 64,6 m3·d-1, dla roku 2006 od 40,1 m3·d-1 do 66,5 m3·d-1 i dla roku 2007 od 49,8 m3·d-1 do 84,9 m3·d-1. Natomiast wartości ekstremalne ilości ścieków dowożonych kształtowały się w zakresie od 2,6 m3·d-1 do 6,4 m3·d-1 w roku 2005, od 3,0 m3·d-1 do 7,8 m3·d-1 w roku 2006 i od 4,3 m3·d-1 do 10,3 m3·d-1 w roku 2007. Stwierdzono, iż ścieki dowożone stanowią od 8,2% do 11,5% całości faktycznego obciążenia oczyszczalni. Najczęściej dopływ ścieków występuje w przedziałach od 30 m3·d-1 do 60 m3·d-1 oraz w przedziale od 60 m3·d-1 do 90 m3·d-1. Odnotowano w nim blisko 85% wszystkich dopływów ścieków jakie zdarzyły się w analizowanym okresie.
The paper presents the results of the research regarding the amount of sewage inflowing by the sewerage system and the amount of sewage brought to the collective sewage treatment plant in Nowe Brzesko with the sanitation vehicle. The analyzed treatment plant is located in the area of Nowe Brzesko town in Nowe Brzesko Economic Area on the left bank of the Vistula River. Domestic sewage from 250 buildings are drained into this object. The analysis of the amount of sewage was carried out in the period from January 2005 to December 2007. In this period the amount of sewage inflowing and brought in each month was defined in order to compare this amount with the designed one. Moreover, the paper presents the frequency of the defined amounts of inflowing sewage occurrence, as well as the probability of their occurrence. After data analysis, it was stated that the tested object is hydraulically under-loaded. In 2005 the actual amount of treated sewage constituted only 20,4% of the established treatment plant capacity, in 2006 this amount was 22% and in 2007 – 26,7%. In the period of 3 years high irregularity of the amount of incoming and brought sewage in each month was noticed. Fluctuations of the amount of inflowing sewage valued respectively: for 2005 from 28,8 m3·d-1 to 64,6 m3·d-1, for 2006 from 40,1 m3·d-1 to 66,5 m3·d-1 and for 2007 from 49,8 m3·d-1 to 84,9 m3·d-1. On the other hand the extreme values of the brought sewage were: from 2,6 m3·d-1 to 6,4 m3·d-1 in 2005, from 3,0 m3·d-1 to 7,8 m3·d-1 in 2006 and from 4,3 m3·d-1 to 10,3 m3·d-1 in 2007. The brought sewage was found to account from 8,2% to 11,5% of the total actual hydraulic loading of the sewage treatment plant. Additionally, it was stated that the most often occurring inflow was from 30 m3·d-1 to 60 m3·d-1 sewage inflow or from 60 m3·d-1 to 90 m3·d-1. These ranges covered for almost 85% of all incoming sewage which happened in the analyzed period. The other average-daily amounts of inflowing sewage happened incidentally.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efekty usuwania zanieczyszczen w przydomowej oczyszczalni ze zlozem gruntowo-roslinnym z podpowierzchniowym przeplywem
Autorzy:
Orlik, T
Jozwiakowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806804.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
osadniki wstepne
oczyszczalnie sciekow
doczyszczanie sciekow
zloza z podpowierzchniowym przeplywem
zloza gruntowo-roslinne
oczyszczalnie przydomowe
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki 3-letnich badań, dotyczące skuteczności usuwania zanieczyszczeń w przydomowej oczyszczalni ścieków ze złożem gruntowo-wierzbowym z podpowierzchniowym, poziomym przepływem. Badania jakości ścieków były wykonywane w latach 1997 - 1999 i dotyczyły oznaczania: BZT₅, ChZT, azotu ogólnego, fosforu ogólnego, zawiesin ogólnych i potasu. Efektywność oczyszczania ścieków w sezonie letnim była większa, niż w okresie zimowym. Efekty usuwania zanieczyszczeń w złożu wynosiły średnio dla BZT₅ (87%), ChZT (78%), zawiesin ogólnych (61%), azotu ogólnego (58%), fosforu ogólnego (86%) oraz potasu (49%) i nie zawsze były satysfakcjonujące. Zawartości badanych parametrów w ściekach po oczyszczaniu czasami przekraczały dopuszczalne normy. Otrzymane wyniki badań, wskazują na to, że przydomowe oczyszczalnie ze złożem gruntowo-roślinnym mogą być stosowane, ale po pewnych modyfikacjach.
The results of 3-year investigations concerning the efficiency of pollution removal in household wastewater treatment plant with horizontal, subsurface flow through ground-willow bed, were presented. The sewage quality tests were performed in 1997 - 1999 and consisted in the determination of: BOD₅, COD, total nitrogen, total phosphorus, total suspended solids and potassium. The efficiency of sewage treatment in the bed was stonger in summer season than in the winter period. The efficiency of pollution removal amounted, on an average: BOD₅ 87%, COD 78%, total suspended solids 61%, total nitrogen 58%, total phosphorus 86% and potassium 49%, but it was not always satisfactory. The concentration of investigated parameters in sewage after treatment sometimes exceeded the limits. The results of investigation showed that household sewage treatment plant with subsurface flow through ground-willow bed can be used, just after some modifications.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 475; 163-171
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność eliminacji azotu w przydomowych oczyszczalniach z osadem czynnym
Effectiveness of elimination of nitrogen in domestic sewage treatment plants with activated sludge
Autorzy:
Bugajski, P.
Kaczor, G.
Bergel, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61685.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
oczyszczalnie sciekow przydomowe
osady czynne
azot ogolny
temperatura sciekow
usuwanie azotu
skutecznosc oczyszczania
Opis:
Celem badań było określenie skuteczności usuwania związków azotu w dwóch przydomowych oczyszczalniach ścieków działających w oparciu o technologię osadu czynnego. Ponadto określono wpływ temperatury ścieków w reaktorach biologicznych na skuteczność eliminacji analizowanego wskaźnika. Analizowane obiekty to oczyszczalnia ścieków Turbojet EP-2 o przepustowości projektowanej od 1,2 do 1,8 m3·d-1, oraz oczyszczalnia Turbojet EP-4 o przepustowości projektowanej 3,5÷5,0 m3·d-1. W okresie badań oba obiekty były niedociążone hydraulicznie. Na podstawie badań prowadzonych w latach 2008-2010 stwierdzono, że średnie stężenia azotu ogólnego w ściekach surowych wynosiły 82,6 mgNog·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-2 oraz 102,0 mgNog·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-4, natomiast średnie stężenia azotu ogólnego w ściekach oczyszczonych wynosiły 30,2 mgNog·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-2 i 65,5 mgNog·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-4. W okresie badań stwierdzono duże wahania stężeń azotu ogólnego w ściekach oczyszczonych, które wynosiły od 12,2 do 77,1 mgNog·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-2 i od 15,3 do 130,7 mgNog ·dm-3 w oczyszczalni Turbojet EP-4. Świadczy to o niestabilnie zachodzących procesach nitryfikacji i denitryfikacji. Duży wpływ na skuteczność procesów unieszkodliwiających azot miała temperatura ścieków w reaktorach biologicznych. Wpływ ten potwierdzono zależnością korelacyjną, która w oczyszczalni Turbojet EP-2 była wysoka (rxy=0,67) a w oczyszczalni Turbojet EP-4 bardzo wysoka (rxy=0,72). Skuteczność usuwania azotu ogólnego w oczyszczalni Turbojet EP-2 wyniosła średnio w okresie badań 61,3%, natomiast w oczyszczalni Turbojet EP-4 36,2%. W obu analizowanych obiektach w reaktorach biologicznych zaobserwowano duże wahania temperatury ścieków. Najniższe temperatury ścieków oscylujące w granicach 6÷8oC występowały w okresie 3 miesięcy w okresie rocznym, co przekładało się na niską skuteczność oczyszczania w tym okresie.
The aim of the study was to determine the effectiveness of the removal of nitrogen compounds in two domestic sewage treatment plants operate based on activated sludge technology. In addition, the effect of sewage temperature in the bioreactors analyzed the effectiveness of the elimination rate. Also analyzed the treatment Turbojet EP-2 with a capacity designed from 1.2 to 1.8 m3·d-1, and treatment Turbojet EP-4 with a capacity of 3.5÷5.0 designed m3·d-1. During the study period the two objects were hydraulically underloaded. Based on studies conducted in 2008-2010 found that the average concentration of total nitrogen in raw sewage were 82.6 mgNog·dm-3 in the treatment plant Turbojet EP-2 and 102.0 mgNog·dm-3 in the treatment Turbojet EP-4, the mean concentration of total nitrogen in treated wastewater were 30.2 mgNog·dm-3 in the treatment Turbojet EP-2 and 65.5 mgNog·dm-3 in the treatment Turbojet EP-4. During the study found large fluctuations in the concentrations of total nitrogen in treated wastewater, which ranged from 12.2 to 77.1 mgNog·dm-3 in the treatment Turbojet EP-2 and from 15.3 to 130.7 mgNog·dm-3 in the treatment Turbojet EP-4. This demonstrates the instability occurring processes of nitrification and denitrification. High impact on the percentage of disposal process was nitrogen temperature treatment in bioreactors. This effect was confirmed correlations, which in sewage Turbojet EP-2 was high (rxy=0.67) and treatment Turbojet EP-4 very high (rxy=0.72). The removal efficiency of total nitrogen in wastewater Turbojet EP-2 was on average 61.3% during the study period, while in treatment Turbojet EP-4 36.2%. In both study sites in the bioreactors seen large fluctuations in water temperature. The lowest sewage temperature is oscillating in the range of 6÷8°C occurred during the three months in the year, which translates into a low efficiency of treatment during this period.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/IV
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena pracy przydomowych oczyszczalni ścieków BIO-DUO w pierwszych miesiącach eksploatacji
Evaluation sewage treatment plants BIO-DUO in the first months of operation
Autorzy:
Jakubaszek, A.
Stadnik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371857.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
oczyszczanie ścieków
przydomowe oczyszczalnie ścieków
wskaźniki zanieczyszczeń
wastewater treatment
sewage treatment plants
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań podstawowych wskaźników zanieczyszczeń w ściekach z przydomowych oczyszczalni ścieków BIO-DUO firmy Sotralentz. Obiektami badań były oczyszczalnie zlokalizowane w województwie dolnośląskim na terenie gminy Bardo. Badania prowadzono w pierwszym półroczu eksploatacji obiektów. Analizie poddano ścieki oczyszczone odprowadzane do odbiorników, którymi są studnie chłonne lub rowy melioracyjne. Na podstawie uzyskanych wyników badań wykazano, że w większości przebadanych obiektów już po 4 tygodniach eksploatacji wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych nie przekraczały stężeń dopuszczalnych. Część oczyszczalni wymagała dłuższego okresu wypracowania i regulacji ilości powietrza dostarczanego do reaktora. Ponowne badania wykazały poprawę pracy oczyszczalni oraz spełnienie wymagań określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska.
The article presents the results of the basic indicators of pollutants in sewage from domestic wastewater treatment plants BIO-DUO company Sotralentz. Research sewage treatment facilities were located in the Dolnośląskie Province in the municipality of Bardo. The study was conducted in the first half operation of facilities. We analyzed effluent discharged into the receivers, which are cesspools or drainage ditches. Based on the results of research it has shown that in most studied objects after 4 weeks of life indicator values of pollutants in treated wastewater does not exceed concentration limits. Part of the sewage require a longer period and regulating the amount of air supplied to the reactor. Re study showed improvement in plant operation and fulfillment of requirements specified in the Ordinance of the Minister of the Environment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2015, 160 (40); 45-55
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minimalizacja hałasu środowiskowego na przykładzie oczyszczalni ścieków w Sztumie
Environmental noise minimization with an example of sewage treatment plant in Sztum
Autorzy:
Sadowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2071817.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
oczyszczalnie ścieków
minimalizacja hałasu
sewage treatment plants
minimization of noise
Opis:
W oparciu o badania własne przedstawiono możliwości ograniczenia hałasu powstającego na terenie oczyszczalni ścieków w Sztumie do dopuszczalnych norm. Stwierdzono, że głównym źródłem hałasu były dmuchawy powietrza, a hałas był emitowany w porze dziennej i nocnej do stref chronionych (osiedle domków jednorodzinnych). Przeprowadzono pomiary akustyczne hałasu w pomieszczeniach stdcji dmuchaw i w otoczeniu oczyszczalni oraz wypromieniowanego do środowiska zewnętrznego w obszarze chronionym Przedstawiono kilka wariantów rozwiązania problemu, dokonano wyboru wariantu optymalnego oraz wykazano efekty ekologiczne po jego wdrożeniu.
According to the classification of waste in physical terms, noise and vibrations are wastes that are harmful to health and environment. The paper presents, based on author's own research, possibilities of limiting the noise generated at the sewage treatment plant in Sztum which are emitted to protected areas (inhabited by the users) during day and night to the acceptable standards. Several variants of problem solving, a choice of optimal variant and ecological effects resulting from its implementation are presented.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2012, 5; 251-253
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie entalpii strugi sciekow dla produkcji ciepla na przykladzie oczyszczalni sciekow w Ketach
The use of the enthalpy of sewage stream for heat production on an example of sewage treatment plant in Kety
Autorzy:
Szul, T
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/883148.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
ogrzewanie
entalpia
oczyszczalnie sciekow
struga cieczy
wykorzystanie
scieki oczyszczone
cieplo odpadowe
Źródło:
Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna; 2008, 06; 9-12
1732-1719
2719-4221
Pojawia się w:
Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitorowanie PHA w oczyszczalniach ścieków województwa łódzkiego
Monitoring of PHA in wastewater treatment plants of the Lodz voivodship
Autorzy:
Ślęzak, R.
Liwarska-Bizukojć, E.
Solecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073137.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
osad czynny
monitoring
PHA
oczyszczalnie ścieków
activated sludge
wastewater treatment plants
Opis:
Celem pracy był pomiar i poznanie zmian ilościowych polihydroksyalkanianów (PHA) w dwóch oczyszczalniach ścieków komunalnych województwa łódzkiego. Dodatkowo, porównano dwie metody oznaczania PHA, to jest metodę chromatograficzna i opatią na cyfrowej analizie obrazu. Zaobserwowano zgodność pomiędzy wynikami obydwu metod zastosowanych w pracy, choć zasada oznaczenia jest odmienna. Obie metody mogą być wykorzystane do monitorowania zmian PHA w komorach osadu czynnego oczyszczalni ścieków.
The aim of this work was to identify and measure the variations of polyhydroxyalkanoates quantity (PHA) in two wastewater treatment plants (WWTPs) in the Lodz voivodship. Two methods of PHA assay were compared, namely chromatographic method and method based on digital image analysis. The results obtained using both of them were compatible, despite the difference in the rule of analytical approach. Both methods can be used to monitor PHA in the activated sludge chambers of WWTPs.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2015, 4; 204--206
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies