Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "obszary prognostyczne" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Obszary prognostyczne kopalin pospolitych województwa śląskiego – zaplecze surowcowe czy kłopot?
    Prospective areas of common mineral resources in the Śląskie Voivodship – a resources base or a trouble?
    Autorzy:
    Jochemczyk, L.
    Olszewska, K.
    Walentek, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063088.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    obszary prognostyczne
    kopaliny pospolite
    zasoby prognostyczne
    województwo śląskie
    zasoby geologiczne bilansowe
    prognostic areas
    common minerals
    prognostic resources
    balance resources
    Silesia district
    Opis:
    W artykule zaprezentowano prognozy udokumentowania nowych złóż kopalin pospolitych w obrębie województwa śląskiego oraz możliwość ich zagospodarowania, uwzględniając ograniczenia sozologiczne i zagospodarowanie terenu oraz zapotrzebowanie na określony surowiec.
    Prognostic areas for documentation of new common mineral deposits within the Silesia district were presented together with conditions of their future exploitation, usually restricted due to sozological limitations, local land use patterns and market demand for each kind of raw material.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 259--260
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propozycje kryteriów waloryzacji złóż oraz obszarów prognostycznych i perspektywicznych węgla kamiennego pod kątem ich ochrony
    Proposals of criteria for valorization of deposits and prognostic/perspective areas of hard coal for their protection
    Autorzy:
    Jureczka, J.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394776.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    złoża niezagospodarowane
    obszary prognostyczne i perspektywiczne
    kryteria waloryzacji
    hard coal
    undeveloped deposits
    prognosic & perspective areas
    valorization criteria
    Opis:
    Ochrona złóż kopalin winna zapewniać ich dostępność dla zagospodarowania w przyszłości. Jest to szczególnie istotne w przypadku węgla kamiennego, który w Polsce jest surowcem strategicznym o dużym potencjale zasobowym, zarówno w złożach udokumentowanych (138 złóż, w tym 91 nie objętych eksploatacją), jak i w obszarach o zasobach prognostycznych i perspektywicznych (około 90 obszarów). W artykule przedstawiono kryteria oceny tych złóż i obszarów (z wyłączeniem złóż zagospodarowanych) pod kątem ich potencjalnej ochrony, w podziale na trzy podstawowe grupy: - geologiczno-zasobowe (proponowane 70-75% łącznej oceny punktowej); - formalne i przestrzenne warunkujące dostępność złoża (15-20% łącznej oceny); - środowiskowe (ok. 10% łącznej oceny). Wynikiem proponowanej przez autorów propozycji wielokryterialnej waloryzacji złóż i obszarów prognostycznych/perspektywicznych węgla kamiennego w Polsce, opartej na systemie punktacji, byłby podział tych złóż i obszarów na pięć grup, poczynając od złóż/obszarów w najwyższym stopniu predestynowanych do ochrony, a skończywszy na złożach/obszarach wyłączonych z potencjalnej ochrony.
    Mineral resources protection should assure their accessibility for future development. It is especially important in case of hard coal, which - in Poland - is a strategic raw material. There is a large hard coal resources potential in Poland, with 138 recognized deposits (including 91 undeveloped deposits), as well as ca. 90 prognostic and perspective areas. In the paper, valorization criteria of undeveloped deposits and prognostic/perspective areas of hard coal, are formulated, being divided into three groups: - geological and resource criteria - 70-75% of total point assessment; - formal and spatial criteria - 15-20% of total point assessment; - environmental criteria - ca. 10% of total point assessment. As a result of introduction of proposed multi-criteria valorization of hard coal deposits and prognostic/perspective areas, these objects would be classified into five categories, starting from category of objects of the highest protection, down to category of objects excluded from resource protection.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 289-297
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie instytucji obszaru funkcjonalnego dla zabezpieczenia obszarów prognostycznych i perspektywicznych złóż kopalin według obowiązującego i projektowanego prawa
    The importance of functional areas for securing prognostic and prospective areas of mineral deposits, according to the applicable and planned regulations
    Autorzy:
    Kostka, Ewelina Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170362.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    złoża kopalin
    ochrona złóż kopalin
    obszary prognostyczne
    obszary perspektywiczne
    obszary funkcjonalne
    planowanie przestrzenne
    mineral deposits
    protection of mineral deposits
    prognostic areas
    prospective areas
    functional areas
    spatial planning
    Opis:
    Problem konieczności zabezpieczenia obszarów prognostycznych i perspektywicznych złóż kopalin i ich ochrony nie powinien budzić wątpliwości, jednak wciąż jest marginalizowany. Mając na uwadze długoterminową perspektywę zagospodarowania złóż kopalin należy podkreślać konieczność ochrony także obszarów perspektywicznych i prognostycznych przed zablokowaniem ich górniczego zagospodarowania przez nieprzemyślaną politykę przestrzenną. Ochrona powinna zabezpieczać takie obszary, chociażby do czasu ich rozpoznania lub dokładniejszego udokumentowania, przed prowadzeniem polityki przestrzennej, umożliwiającej realizację trwałych inwestycji przemysłowych lub infrastrukturalnych na powierzchni, które stanowią lub mogą stanowić konkurencję terenową dla przyszłych przedsięwzięć eksploatacji surowców mineralnych. Instytucja obszaru funkcjonalnego jest narzędziem, które takie obszary może zabezpieczyć. W praktyce jednak instrument ten nie jest wystarczająco często stosowany, nawet w stosunku do złóż, które już zostały udokumentowane.
    The issue regarding a need to protect of prognostic and prospective areas of mineral deposits should not be contested, however is still being marginalised. Taking into account the long-term perspective of mineral deposits development, the emphasise should be also placed on the protection of prognostic and prospective areas of mineral deposits, that prevents them from blocking their development in a result of ill-considered spatial policy. Such protection should prevent these areas, at least until they are recognized or documented more accurately, from spatial policy, that enables permanently industrial or infrastructural investments on the surface area. It especially regards investments, that are or may be a competition for future mineral production projects. The functional area is that kind of tool which may secure such areas. However, in practice, this instrument it is not being used often enough, even in relation to mineral deposits that have already been documented.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2019, 60, 1; 25-30
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porfirowa mineralizacja Mo–Cu–W w utworach prekambryjsko-paleozoicznych – analiza prognostyczna strefy kontaktu bloków górnośląskiego i małopolskiego
    Porphyry Mo–Cu–W mineralization within Precambrian–Paleozoic rocks–prospectivity analysis of the border zone of the Upper Silesia and Małopolska blocks
    Autorzy:
    Oszczepalski, S.
    Markowiak, M.
    Mikulski, S. Z.
    Lasoń, K.
    Buła, Z.
    Habryn, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063122.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    porfirowa mineralizacja Mo–Cu–W
    obszary prognostyczne
    kontakt bloków małopolskiego i górnośląskiego
    porphyry Mo–Cu–W mineralization
    prognostic areas
    Małopolska and Upper Silesia Block border zone
    Opis:
    W strefie kontaktu bloków górnośląskiego i małopolskiego mineralizacja porfirowa Mo–Cu–W występuje w obrębie granitoidów i dajek porfirowych oraz w utworach osłony intruzji magmowych, reprezentowanych głównie przez metaiłowce i metamułowce ediakaru, w mniejszym stopniu syluru, a także skały węglanowe i klastyczne ordowiku, syluru i dewonu. Mineralizacja porfirowa jest reprezentowana głównie przez chalkopiryt, molibdenit i scheelit, występujące w formie żyłkowej, impregnacyjnej i rozproszonej. W strefie krawędziowej bloku małopolskiego wydzielono pięć rejonów prognostycznych mineralizacji porfirowej Mo–Cu–W (z wyłączeniem udokumentowanego złoża Myszków): Nowa Wieś Żarecka–Myszków–Mrzygłód, Żarki–Kotowice, Zawiercie, Pilica i Dolina Będkowska, a w strefie brzeżnej bloku górnośląskiego – rejon Mysłowa. Formowanie mineralizacji kruszcowej poprzedziły procesy metamorfizmu kontaktowo-metasomatycznego, głównie biotytyzacja skał klastycznych osłony granitoidów w odległości do ok. 1500 m od intruzji. Okruszcowanie jest związane przestrzennie i genetycznie ze strefami przeobrażeń hydrotermalnych (feldspatyzacja, sylifikacja, epidotyzacja, karbonatyzacja, chlorytyzacja, serycytyzacja), występującymi w obrębie i wokół granitowo-porfirowych intruzji. Relacje między okruszcowaniem, waryscyjskim magmatyzmem, intensywnością i charakterem przeobrażeń oraz wiek molibdenitu (303–295 Ma) oznaczony metodą Re–Os jednoznacznie wskazują na pomagmowe hydrotermalne pochodzenie omawianej mineralizacji. Szanse na odkrycie następnego po Myszkowie złoża można wiązać przede wszystkim z brzeżną częścią bloku małopolskiego oraz fragmentem krawędziowej części bloku górnośląskiego w rejonie Mysłowa.
    Porphyry Mo–Cu–W mineralization is associated with the boundary zone of the Upper Silesia and Małopolska blocks. It is encountered within Ediacarian and Silurian metasediments, as well as in Ordovician, Silurian and Devonian carbonates and siliciclastics, intruded by granitoids and porphyry dikes. Ore mineralization is represented by chalkopyrite, molibdenite and scheelite forming veinlets, impregnations and disseminations. Investigation of 66kmof cores from 284 prospective drill holes (done till 1992) provided new data representing the distribution of mineralization on a regional scale. Based on the contours of metal average contents, fve prospective areas (Nowa Wieś Żarecka–Myszków–Mrzygłód, excluding Myszków deposit, Żarki–Kotowice, Zawiercie, Pilica and Dolina Będkowska) with porphyry Mo–Cu–W mineralization have been delineated on the Małopolska Block and Mysłów area on the Upper Silesia Block. Formation of ore mineralization was preceded by contact-metasomatic metamorphism (predominantly by biotitisation of granitoids cover extending to 1500 m away from intrusion). Ores are spatially and genetically associated with zones of hydrothermal alteration (feldspathization, silification, epidotization, carbonatization, chloritization, sericitization) developing in and around granitoid and porphyry intrusions. Close spatial and genetic association between mineralization (supported by Re–Os 303–295 Ma ages of molibdenite), Variscan magmatism, alteration, and active Cracow–Lubliniec disslocation system clearly indicates postmagmatic, hydrothermal origin of mineralization. New exploration targets can be found at the border zone of Małopolska and Upper Silesia Block.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 339--353
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mineralizacja Zn-Pb w obszarze Koszęcin-Żarki (północna część prowincji śląsko-krakowskiej)
    Zn-Pb mineralization in Koszęcin-Żarki region (northern part of Silesian-Cracow triassic province)
    Autorzy:
    Strzelska-Smakowska, B.
    Mucha, J.
    Wasilewska, M.
    Paulo, A.
    Gałaś, A.
    Krzak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063284.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    rudy Zn-Pb
    prognoza złożowa
    obszary prognostyczne
    trias
    obszar Koszęcin-Żarki
    prowincja śląsko-krakowska
    Zn-Pb ores
    prognostic analyses
    prospection areas
    Triassic
    Koszęcin-Żarki region
    Silesian-Cracow province
    Opis:
    Na podstawie anomalii geochemicznych wytypowano 4 obszary prognostyczne (I-IV) występowania rud Zn-Pb w dolomicie kruszconośnym między Koszęcinem a Żarkami. W dolomicie diploporowym uwzględniono jedynie te pola, w których mineralizacja cynkowa mieści się w obrębie pól o anomalnej mineralizacji w dolomicie kruszconośnym. Forma ciał rudnych nie jest możliwa do ustalenia na tym etapie rozpoznania. Strefy rudne rozrzucone sąw interwale ponad 100 m. Cynk dominuje w dolomicie kruszconośnym i jest jedynym składnikiem użytecznym w dolomicie diploporowym. Wzrost zawartości Pb następuje z zachodu na wschód i SE. Pola anomalii cynkowych są wydłużone w kierunku WNW-ESE, podobnie do struktur paleozoicznych. Istnieje związek II i IV obszaru prognostycznego z uskokami poprzecznymi do rozciągłości skał dolnego wapienia muszlowego, natomiast w I obszarze - związek z triasowymi uskokami podłużnymi. Obszary II i IV zlokalizowane są w pokrywie bloku górnośląskiego, a obszary I i III znajdująsię w pokrywie bloku małopolskiego. W obszarach I i IV widoczny jest związek z wyniesieniami podłoża paleozoicznego, który nie jest dostrzegalny w złożach udokumentowanych. Po raz pierwszy w Polsce testowano przydatność krigingu indykatorowego do rozwiązywania zagadnień złożowych na etapie rozpoznawania złóż, uzyskując pomyślne wyniki.
    Ore prognosis in the region between Koszęcin and Żarki (northern part of the Silesian-Cracow province) is based on zinc and lead anomalies in the Triassic carbonate rocks. Four perspective areas (I-IV) were identified within the Ore-bearing Dolomite, each limited by 90% probability line of at least 0.5% of Zn and Pb content. The Ore-bearing Dolomite appears the main lithological metallotect for Zn-Pb mineralization in all the compared regions. The form of orebodies in the analyzed region cannot be set due to sparse net of drillings. Zones containing above 0.5% of Zn or Pb are scattered in different parts of the profile in more than a 100-metre interval. Zinc is the dominant component in the Ore-bearing Dolomite and the sole one in the Diplopora Dolomite. The lead content increases from the west towards the east and southeast of the region. Zinc anomaly fields are elongated WNW-ESE, as are the Paleozoic structures. Prognostic areas are related to Triassic transverse faults, whereas Triassic longitudinal faults are noticeable in area I. Areas II and IV are situated above the Upper Silesian Block, whereas areas I and III are located above the Małopolska Block. Areas I and IV are situated close to Palaeozoic elevations. Indicator kriging, applied for the first time in Poland to Zn-Pb ore recognition, was successfully tested.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 203-207
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mapa Geośrodowiskowa Polski : aktualny stan realizacji i plany na przyszłość
    Geoenvironmental Map of Poland : the current implementation status and future plans
    Autorzy:
    Kozłowska, Olimpia
    Gabryś-Godlewska, Anna
    Krasuska, Joanna
    Kostrz-Sikora, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076092.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Mapa Geośrodowiskowa Polski
    prognostyczne i perspektywiczne obszary minerałów
    nielicencjonowana eksploatacja minerałów
    dane geośrodowiskowe
    Geoenvironmental Map of Poland
    prognostic and prospective areas of minerals
    unlicensed exploitation of minerals
    geo-environmental data
    Opis:
    The article describes the Geoenvironmental Map of Poland that has been developing at the PGI- NRI since 1997. In 2019, work on its last, third edition was completed. Over the years, the scope of data developed in the project has been expanded. The form of map map sharing and the way of data presentation have also been modernized. For example, the last map edition was made in GIS technology, with the vector topographic database VMap Level 2 used as a topographic background. The map consisted of 21 layers, grouped in eight thematic layers presented graphically on two boards (board A and board B). One continuous database was created for all information layers as an integral part of the project. The map data are shared through web services and reporting tools that allow direct and easy access to their resource. The information and data collected and developed within the map have many uses and are used by a wide range of entities, e.g. state and local government authorities, investors, companies and universities (examples are described in the paper). Therefore, now the project will be continued in a changed, modern form. Its key elements will be: database maintenance, constant data update and map generation for current orders.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 5; 414--423
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmieszczenie zasobów prognostycznych i perspektywicznych kopalin ilastych ceramiki budowlanej na obszarze Polski
    Distribution of the prognostic and perspective resources of building ceramics raw materials in Poland
    Autorzy:
    Brański, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062569.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    kopaliny ilaste
    surowce ceramiki budowlanej
    zasoby prognostyczne
    obszary perspektywiczne
    clay deposits
    building ceramics raw materials
    prognostic resources
    perspective areas
    Opis:
    Dla kopalin ilastych ceramiki budowlanej wyznaczono na obszarze Polski ponad sto obszarów prognostycznych i 280 obszarów perspektywicznych. Podstawowe znaczenie mają kopaliny czwartorzędowe (zwłaszcza iły zastoiskowe) oraz starszego neogenu (tzw. iły poznańskie i iły krakowieckie), które pokrywają ponad 80% wydobycia. Iły triasu i jury mają znaczenie mniejsze, a inne kopaliny ilaste zupełnie podrzędne. Jednak rozmieszczenie zasobów prognostycznych (podobnie jak udokumentowanych zasobów bilansowych) jest na obszarze całego kraju bardzo nierównomierne, a kopaliny ilaste są bardzo zróżnicowane pod względem jakości. Rozpoznawanie zasobów prognostycznych (podobnie jak poszukiwanie nowych złóż) powinno być prowadzone przede wszystkim w deficytowych województwach Polski północnej. W innych regionach wszelkie poszukiwania powinny koncentrować się na iłach najwyższej jakości. Bardziej szczegółowe rozpoznanie powinno być prowadzone także w obrębie złóż udokumentowanych wstępnie. Barierę dla rozwoju ceramiki budowlanej mogą stanowić również niedostateczne zasoby wielu złóż prognostycznych. Nowe złoża powinny mieć zasoby bilansowe na poziomie przynajmniej 1 mln m3.
    Over a hundred of prognostic areas and 280 perspective areas of building ceramics raw materials have been indicated in Poland. Of fundamental importance are Quaternary deposits (ice-dammed lake clays) and Neogene deposits (so-called Poznań Clays and Krakowiec Clays), which covers more than 80% of the current output. Triassic and Jurassic clays are of less importance, and other clay deposits are highly insignificant. However, the prognostic resources (like the economic reserves) are very unevenly distributed throughout the country, and clay deposits are very diverse in terms of their quality. Evaluation of the prognostic resources (as well as prospecting for new deposits) should be performed mostly in northern and northeastern Poland, where a deficit of building ceramics raw materials occurs. In the other regions, any prospecting should focus on the highest quality clays. A more detailed recognition should be performed also in those areas where preliminary exploration was previously carried out. Insufficient resources of many prognostic deposits can be a hurdle for development of building ceramics. New deposits should have the reserves of at least 1 million m3.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (2); 411--418
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mapa Geośrodowiskowa Polski dla racjonalnego zarządzania zasobami środowiska
    Geoenvironmental Map of Poland for rational environmental resources management
    Autorzy:
    Kozłowska, O.
    Sołomacha, M.
    Walentek, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075309.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Geośrodowiskowa Mapa Polski
    prognostyczne i perspektywiczne obszary minerałów
    nielicencjonowana eksploatacja kopalin
    antropopresja
    naturalna bariera izolacyjna
    Geoenvironmental Map of Poland
    prognostic and prospective areas of minerals
    unlicensed exploitation of minerals
    anthropopressure
    natural isolating barrier
    Opis:
    Strategies and programs compiled by the European Council for years 2020–2030 establish activities enhancing effectiveness of environmental resource management as a high priority. It is an essential condition for economic progress while maintaining principles of sustainable development. As an effect of European ordinances, Poland has implemented The National Reform Programme carrying out the European Council guidelines. It is very important for the authorities managing administrative units to have complete knowledge about up to date state of recognition and usage of natural resources, in order to use it rationally. That kind of approach is necessary to protect natural environment and provide efficient spatial planning processes. A useful tool to achieve these aims is The Geoenvironmental Map of Poland (GeMP) at scale 1 : 50 000 that has been compiled in The Polish Geological Institute – National Research Institute (PGI-NRI) since 1997. The map is prepared as a digital GIS database, which contains data concerning: distribution of raw materials, management of deposits, mining and mineral’s processing, hydrogeology and engineering geology, protection of environment and landscape, geochemical state of soil and surface water, urban elements. The map content is regularly updated. At present there are available data, which were compiled in the first edition of the map (2005–2012). Simultaneously geoenvironmental data are updated within next edition of The GeMP (2013–2019).
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 12/1; 1373--1380
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies