Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "obrzędowość" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Каляндарныя памiнальныя абрады беларусаў Падзвiння (па матэрыялах ХIХ – пачатку ХХI стст.)
Tradycyjne obrzędy żałobne Białorusinów (od XIX do początków XXI wieku)
Traditional calendar funeral rituals of Belarusian people (the period from the 19th century to the beginning of the 21st century)
Autorzy:
Аўсейчык, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944340.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kultura tradycyjna
kalendarz narodowy
obrzędowość żałobna
Dzień Zmarłych
Zielone Świątki
„Radanica”
traditional culture
national calendar
funeral rituals
all souls’ day
pentecost
“radanitsa”
Opis:
Na podstawie materiału badawczego obejmującego okres od XIX do początków XXI wieku omówiono tradycyjne żałobne obrzędy Białorusinów. Przeanalizowano żałobną tradycję na Dzień Zmarłych, Zielone Świątki, „Radanica” i Wielkanoc. Scharakteryzowano warianty nazw obrzędów, wskazano na ich cechy regionalne oraz lokalne różnice, opisano chronologię obrzędów i ich stan współczesny. Wyniki badań mogą zostać wykorzystane przy analizie światopoglądu i wierzeń Białorusinów, jak również przy rozwiązywaniu problemów natury etycznej związanych z historią regionu.
The article discusses traditional calendar funeral rituals of Belarusian people based on ethnographic material of the period from the 19th century to the beginning of the 21st century. Such traditions as All Souls’ Day, Pentecost, “Radanitsa” and Easter have been described. The author describes varieties of ritual names their regional and distinctive features, an order of ritual activities, and their modern form. The results of the analysis are useful not only to show ideals and beliefs of Belarusians, but also to solve ethical problems connected with the history of the region.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 313-331
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Каляндарныя памiнальныя абрады беларусаў Падзвiння (па матэрыялах ХIХ – пачатку ХХI стст.)
Tradycyjne obrzędy żałobne Białorusinów (od XIX do początków XXI wieku)
Traditional calendar funeral rituals of Belarusian people (the period from the 19th century to the beginning of the 21st century)
Autorzy:
Аўсейчык, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109160.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kultura tradycyjna
kalendarz narodowy
obrzędowość żałobna
Dzień Zmarłych
Zielone Świątki
„Radanica”
traditional culture
national calendar
funeral rituals
All Souls’ Day
Pentecost
“Radanitsa”
Opis:
Na podstawie materiału badawczego obejmującego okres od XIX do początków XXI wieku omówiono tradycyjne żałobne obrzędy Białorusinów. Przeanalizowano żałobną tradycję na Dzień Zmarłych, Zielone Świątki, „Radanica” i Wielkanoc. Scharakteryzowano warianty nazw obrzędów, wskazano na ich cechy regionalne oraz lokalne różnice, opisano chronologię obrzędów i ich stan współczesny. Wyniki badań mogą zostać wykorzystane przy analizie światopoglądu i wierzeń Białorusinów, jak również przy rozwiązywaniu problemów natury etycznej związanych z historią regionu.
The article discusses traditional calendar funeral rituals of Belarusian people based on ethnographic material of the period from the 19th century to the beginning of the 21st century. Such traditions as All Souls’ Day, Pentecost, “Radanitsa” and Easter have been described. The author describes varieties of ritual names their regional and distinctive features, an order of ritual activities, and their modern form. The results of the analysis are useful not only to show ideals and beliefs of Belarusians, but also to solve ethical problems connected with the history of the region.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 313-331
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chaci sefira, czyli połowa rachuby
Autorzy:
Zarachowicz, Zarach
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942742.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Religia karaimska
obrzędowość
Jarty san
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2014, 25, 2 (43); 18-19
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarskie przepowiednie meteorologiczne związane z dniem św. Tryfona
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034248.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
meteorologia ludowa
przysłowia kalendarzowe
św. Tryfon
folklor
obrzędowość
folk meteorology
calendar proverbs
St. Tryphon
folklore
ceremonials
Opis:
Autorka analizuje ludowe przepowiednie pogody wyekscerpowane z wydanego w roku 1900 tomu Народна метеорология (Ludowa meteorologia). Na podstawie ich analizy stwierdza, że chociaż w języku bułgarskim brakuje przysłów kalendarzowych, to w tradycji ludowej funkcjonowały przepowiednie pogody i przyszłych plonów związane z określonymi ważnymi datami kalendarza liturgicznego. Najważniejszą z tych dat jest 1 lutego – dzień św. Tryfona, patrona winnic i winiarzy. Artykuł zawiera omówienie tych właśnie prognoz.
The author analyzes the folk weather predictions extracted from the volume Народна метеорология (Folk Meteorology) published in 1900. Based on their analysis, she concludes that although the Bulgarian language lacks calendar proverbs, in the folk tradition there were predictions of weather and future crops related to certain important dates of the liturgical calendar. February 1 – the day of St. Tryphon, patron of vineyards and winemakers - is the most important of these dates. These predictions are discussed in the article.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 181-191
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogrzebana za życia
Autorzy:
Tulisow, Jerzy
Majchrowska, Kasia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/622341.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
legendy karaimskie
obrzędowość
Opis:
Opowieść z dreszczykiem, jedna z tych, jakie Karaimi opowiadali sobie niegdyś wieczorami...
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2014, 25, 2 (43); 28-29
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Jasek z Milówki jako wybitny śpiewak i depozytariusz lokalnej religijnej tradycji muzycznej
Józef Jasek of Milówka as an Outstanding Singer and a Depositary of the Local Religious-Musical Tradition
Autorzy:
Strycharz-Bogacz, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Milówka
żywa tradycja śpiewów religijnych
obrzędowość doroczna i rodzinna
tradycja muzyczna Górali Żywieckich
indywidualny styl wykonawczy
living tradition of religious singing
annual and family ritual cycles
musical tradition of the Żywiec highlanders
individual performance style
Opis:
Artykuł dotyczy Józefa Jaska z Milówki, wybitnej indywidualności w tradycyjnej kulturze Żywiecczyzny. Pochodził on z rodziny o tradycjach muzycznych. Śpiewać nauczył się od ojca, ludowego śpiewaka i matki, która znała wiele pieśni z kółka różańcowego. Józef Jasek miał sześcioro bardzo muzykalnych dzieci (m.in. córkę Irenę Golec, która jest matką Pawła i Łukasza Golców, popularnych współczesnych polskich muzyków). Był śpiewakiem pogrzebowym oraz przewodnikiem odpustowym i kalwaryjskim. Jako depozytariusz lokalnej religijnej tradycji muzycznej wypracował też swój indywidualny styl wykonawczy. Podczas badań terenowych przeprowadzonych w Milówce w 1973 roku przez pracowników i studentów Instytutu Muzykologii KUL zostały nagrane aż 92 śpiewy w jego wykonaniu, zdeponowane w Archiwum Muzycznego Folkloru Religijnego przy Katedrze Etnomuzykologii i Hymnologii KUL. Stanowią one niezwykle cenny zapis foniczny niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz interesujący materiał do studiów etnomuzykologicznych. Repertuar śpiewany przez Józefa Jaska obejmuje liczne gatunki religijnych śpiewów z żywej tradycji (pieśni adwentowe, kolędy i pastorałki, śpiewy wielkopostne i pasyjne, pieśni wielkanocne, maryjne, przygodne, do świętych, śpiewy pogrzebowe, pieśni kalwaryjskie, dziadowskie, do Opatrzności Boskiej), funkcjonujące w opisanej przez tego depozytariusza bogatej lokalnej obrzędowości dorocznej i rodzinnej.
This article concerns the life and activity of Józef Jasek of Milówka (1910–82), an eminent personality in the traditional culture of the Żywiec region. Born into a family with musical traditions, he learned to sing from his father, a folk singer, and his mother, who knew many religious songs from a rosary group. Józef had six highly musical children (including his daughter Irena, mother of contemporary popular Polish musicians Paweł and Łukasz Golec). Jasek was a funeral singer as well as he led singing during pilgrimages to sanctuaries, including Kalwaria Zebrzydowska, where he was performing Calvarian songs. As depositary of the local religious-musical tradition, he developed his own individual performance style. During field studies carried out in Milówka in 1973 by staff and students of the Institute of Musicology of the John Paul II Catholic University of Lublin (KUL), as many as 92 pieces sung by Jasek were recorded. Deposited in the Archive of Music Religious Folklore of KUL (AMFR KUL), attached to the KUL’s Department of Ethnomusicology and Hymnology, they constitute an extremely valuable audio document of intangible cultural heritage, as well as interesting material for ethnomusicological studies. The repertoire performed by Józef Jasek comprises numerous vocal religious genres belonging to the living tradition: songs for Advent, Christmas carols and pastoral Christmas songs, songs for Lent, Passiontide and Easter, Marian songs, songs for use in everyday life, songs to the saints, repertoire for funerals, Calvarian songs, wandering beggars songs, and songs to Divine Providence. All of them had their place in the rich local annual and family ritual cycles as described by Jasek himself.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 141-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rośliny w zwyczajach i obrzędach mieszkańców województwa śląskiego. Tradycja i współczesność
Plants used in the Customs and Rituals of the Inhabitants of the Province of Silesia. Tradition and Modernity
Autorzy:
Skonieczna-Gawlik, Dobrawa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057021.pdf
Data publikacji:
2015-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
herbalism
customs
rites
annual rites
ziołolecznictwo
zwyczaje
obrzędowość doroczna
obrzędy
Opis:
To this day plants are present in many annual and family rituals and customs. Except for the belief in their medical powers, plants were also often attributed with magical properties. Hence they were used to ward off disease or protect animals, people and homes from evil spirits. Herbs sprinkled with holy water by a priest acquired a special power. Thus they were granted with even greater causative power and played an important role in the later magical treatments. To this date, there are still several religious occasions during which people may consecrate plants, that are: Easter Sunday, the Feast of Corpus Christi or the day of the Assumption of the Blessed Virgin Mary. Although the faithful continue to bring to bouquets or garlands to temples, their religious and magical role gradually sinks into oblivion. Today, hardly anyone sets an Easter palm in a window during a storm, moxibusts cows with smoke from herbs consecrated on August 15 as noone prepares infusions from these herbs. However, in some places people still practice swallowing consecrated willow catkins, eating consecrated apples in order to protect themselves from diseases of the throat or they set crosses made of twigs consecrated on the Palm Sunday in fields to protect them from hail. But those old customs are slowly fading away. This article is an attempt to gather information about the past and currently cultivated customs and rites concerning the use of plants not only due to their therapeutic properties, but especially due to their religious and magical powers.
Do dnia dzisiejszego w wielu obrzędach i zwyczajach dorocznych, jak i rodzinnych, obecne są rośliny. Obok aspektu leczniczego roślinom tym przypisywano również właściwości magiczne, wykorzystywano je do odpędzania chorób lub zabezpieczania zwierząt, ludzi oraz domostw przed złymi mocami. Zioła skropione wodą święconą przez kapłana nabierały szczególnej mocy, uzyskiwały większą siłę sprawczą i pełniły ważną funkcję w późniejszych zabiegach magicznych. Do chwili obecnej okazji do święcenia roślin w kościele jest kilka: Niedziela Wielkanocna, uroczystości Bożego Ciała czy dzień Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Wierni nadal przynoszą do świątyni bukiety lub wianki, lecz ich wierzeniowo-magiczna rola coraz bardziej odchodzi w niepamięć. Obecnie mało kto wystawia palmę wielkanocną do okna w trakcie burzy, nie okadza krów dymem z ziela poświęconego 15 sierpnia i nie przygotowuje z tych roślin naparów. Gdzieniegdzie jeszcze połyka się poświęcone bazie czy zjada poświęcone jabłko, aby uchronić się od chorób gardła lub też zatyka się krzyżyki z gałązek poświęconych w Niedzielę Palmową w pole, aby ochronić je przed gradobiciem. Ale i te dawne zwyczaje powoli odchodzą w niepamięć. Artykuł ten jest próbą zebrania informacji o zwyczajach i obrzędach, w których dawniej i częściowo jeszcze obecnie stosowano rośliny nie tylko z uwagi na ich aspekt leczniczy, ale przede wszystkim magiczno-wierzeniowy.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2015, 3, 3; 103-123
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sladkom v jazyke i kult’ture Bolgar
ON SWEET IN THE BULGARIAN LANGUAGE AND CULTURE
Autorzy:
Sedakova, Irina A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611275.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
traditional Bulgarian culture
beliefs and rituals
sweet foods
sweet is unequivocally good
euphemism
disease prevention
tradycyjna kultura bułgarska
wierzenia i obrzędowość
słodkie produkty
słodkie jest dobre
eufemizm
zapobieganie chorobom
Opis:
W tradycyjnej kulturze bułgarskiej to, co słodkie, jest jednocześnie dobre. Słodkie produkty (surowe, jak i gotowane), stanowią swoiste znaki kulturowe, w których zawarte są archaiczne treści symboliczne i mitologiczne. Stąd bierze się ich znacząca rola w wierzeniach i obrzędowości (rodzinnej i dorocznej – por. ścisły związek miodu z korowajem). Słodkie produkty są częstym atrybutem obrzędowego goszczenia. Słodkie łączy ze światem przodków, służy jako eufemizm dla nazywania demonów – sładki medeni, błagi medeni itp., w magii leczniczej miód i cukier są wykorzystywane do diagnozowania i zapobiegania chorobom, szczególnie epidemicznym, jak np. ospa wietrzna. Słodką wodą podlewa się miejsca nieczyste. W ludowej kulturze bułgarskiej „słodkie” produkty o bogatej treści symbolicznej, mają wyrazistą geografię: koncentrują się na obszarach południowych są wyróżnikiem kultury bałkańskiej. Na poziomie semiotycznym w kulturze bułgarskiej „słodki” wchodzi nie tylko w opozycje typu słodki – gorzki, słodki – słony, ale także przyjemny – nieprzyjemny i szerzej dobry – niedobry, dobry – zły.
In traditional Bulgarian culture, sweet things are good. Sweet foods, both raw and processed, are peculiar cultural signs containing archaic symbolic and mythological content. Hence their significant role in beliefs as well as family and social customs (cf. a strong link between honey and korovay, a kind of pie). Sweet food is a frequent attribute of ritualistic hosting. Sweet things serve as links with the world of ancestors, the term for sweet is used as a euphemism for demons (sladki medeni, blagi medeni, etc.). In healing magic, honey and sugar are used to diagnose and prevent illnesses, especially communicable diseases like chickenpox; sweet water is poured over impure places. In folk Bulgarian culture, sweet products of rich symbolic content exhibit specific geography: they are a distinctive feature of the Balkan culture in the south of the country. At the semiotic. level, sweet in Bulgarian culture is not only present in oppositions of the type „sweet : sour” or „sweet : salty”, but also in „pleasant : unpleasant” or even more generally „good : not good”, „good : bad”.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 155-166
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O weselach w dawnym Łucku
Tojłary Kart Łuckanyn
Autorzy:
Rudkowski, Sergiusz
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943503.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Łuck
obrzędowość
życie społeczne
Opis:
Jak wyglądały oświadczyny, zaręczyny i wesela łuckich Karaimów przed stu pięćdziesięcioma i więcej laty.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2017, 28, 4 (57); 16-18
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na Iwana, na Kupała – o współczesnym i tradycyjnym świętowaniu letniego przesilenia w okolicy Bielska Podlaskiego
Autorzy:
Rokosz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798660.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
obrzędowość
konceptualizacja
struktura obrzędu
Opis:
The aim of the paper is to describe and analyse the contemporary event Na Iwana, na Kupała in the context of field research material concerning traditional summer solstice rites. The author analyses both publications of ethnographic material from the region of Bielsk Podlaski and interviews with local people made by himself. In the Podlasie district an East Slavonic (Ukrainian) variant of the summer solstice ritual existed, which, in spite of similarities on the general level (location near water, throwing garlands of flowers into the water, use of fire), differs in details from the typical Polish Midsummer Night. The present-day event discussed in the paper draws only slightly on the authentic folk culture, referring to the Ukrainian variation of the summer solstice ritual. In practice, it functions as a contemporary mass event, close to the popular culture idiom. Apart from the aesthetic, ludic and playful function, the event called Na Iwana, na Kupała has also an important role of integrating the local Ukrainian minority.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2013, 7; 77-100
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawy duszpasterskie oraz związane z religijnością i obrzędowością w siedemnastowiecznym Kazimierzu według relacji Stefana Ranatowicza CRL
Autorzy:
Pęgier, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602646.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historiografia klasztorna
kanonikat regularny
duszpasterstwo
obrzędowość
obyczajowość
kronikarstwo siedemnastowieczne
monastic historiography
regular canonry
ministry
religious rituals
customs
seventeenth-century chronicles
Opis:
Artykuł prezentuje zagadnienia o charakterze duszpasterskim oraz opis obyczajów i obrzędów religijnych w zakonie kanoników regularnych laterańskich kongregacji Bożego Ciała na podkrakowskim Kazimierzu, a także dotyczących życia siedemnastowiecznego społeczeństwa. Stefan Ranatowicz (1617–1694) był zakonnikiem ze zgromadzenia kanoników regularnych i kronikarzem tejże kongregacji. Opisy zamieszczonych w tekście wydarzeń są barwne i obfitują w liczne szczegóły, nieomawiane w innych źródłach, stanowiąc cenny materiał do dalszych badań nad historią i kulturą siedemnastowiecznego Krakowa i Kazimierza. The article deals with pastoral issues and presents customs and religious ceremonies in the Corpus Christi Monastery of the Order of Canons Regular of the Lateran at Kazimierz near Cracow, at the same time paintings the image of life of the seventeenth-century society. Stefan Ranatowicz (1617–1694) was a seventeenth-century canon and chronicler of his congregation. Descriptions of events presented in the text are vivid and rich in details – and since they are not discussed in other sources, they make a valuable material for further studies into the history and culture of seventeenth-century Cracow and Kazimierz.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaratusztriański Nowy Rok (Nouruz) w kontekście badań tożsamości
Autorzy:
Niechciał, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597165.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
zaratusztrianie
zaratusztrianizm
kalendarz zaratusztriański
obrzędowość noworoczna
Iran
Nouruz
tożsamość
Opis:
Artykuł stanowi refleksję nad zaratusztriańską obrzędowością noworoczną w kontekście badań nad tożsamością zbiorową tej społeczności w Iranie. Materiał badawczy został pozyskany zarówno w trakcie badań terenowych, jak i w ramach analizy treści materiałów zastanych. W artykule opisano obrzędowość noworoczną, a następnie pokazano wielowymiarowość Nouruzu zarówno jako jednego z głównych wyróżników zaratusztrian jako odrębnej od pozostałych mieszkańców Iranu grupy etnoreligijnej, jak i elementu kultury mającego łączyć te społeczności w kontraście do nie-Irańczyków postrzeganych jako obcy.
Źródło:
Lud; 2019, 103
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wodzenie niedźwiedzia”. O możliwych wariantach interpretacji obrzędowości zapustnej na Górnym Śląsku
“Bear Guiding”. On Possible Alternatives of the Interpretation of Shrovetide Customs in Upper Silesia
Autorzy:
Liboska, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051738.pdf
Data publikacji:
2013-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
annual rituals
carnival customs
Slavic mythology
obrzędowość doroczna
zwyczaje karnawałowe
mitologia słowiańska
Opis:
“Bear guiding” is one of most characteristic and still practiced rites during the carnival period in Upper Silesia. The course and the internal structure of the ritual, especially the participation of a zoomorphic figure of “bear” in the ceremony, allows us to search for the interpretational analogies to other cultural facts. The study is focused on the role of animals in the folk culture and on a comparative analysis of the symbolic meaning of “bear” in the cycle of annual rites. The final conclusion address the culture-shaping role of animals with reference to selected elements of mythology.
Wodzenie niedźwiedzia to jeden z najbardziej wyrazistych i wciąż szeroko kultywowanych na Górnym Śląsku obrzędów zapustnych. Przebieg oraz wewnętrzna struktura obrzędu, a zwłaszcza udział w obrzędzie zoomorficznej postaci niedźwiedzia pozwala na daleko idące poszukiwania interpretacyjnych analogii względem innych faktów kulturowych. Artykuł skupia się przede wszystkim na roli zwierząt w kulturze ludowej oraz porównawczej analizie symbolicznego znaczenia niedźwiedzia w cyklu obrzędów dorocznych. Wnioski końcowe odnoszą się do kulturotwórczej roli zwierzą w odniesieniu do wybranych elementów mitologii.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2013, 1, 1; 99-120
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grotem w dół, grotem w górę. Deponowanie włóczni w grobach wczesnośredniowiecznych na ziemiach polskich
Spearhead up, spearhead down. Deposition of spears in Early Medieval Graves in the Polish lands.
Autorzy:
Kurasiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584846.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
wczesne średniowiecze
obrzędowość pogrzebowa
broń drzewcowa
wyposażenie grobowe
early Middle Ages
burial rite
staff weapons
grave goods
Opis:
The paper discusses the issue of deposition of shafted weapons in Early Medieval graves in the Polish lands, with particular stress on the location of spearheads near the feet of the deceased. The analysis of distribution of spearheads in the space of the grave pit points to a diversified manner of burying the dead with the weapon in question. Three zones can be identified (cf Fig. 1): I – upper part of the torso with the head (61 graves); II – vicinity of the pelvis and the femora (6 graves); III – vicinity of the feet and the tibiae (25 graves; cf Figs. 2-5). Attempts at clarifying this diversity in the deposition of shafted weapons in the space of the grave pit have hardly been undertaken in scholarship. Furthermore, they do not offer a satisfactory explanation of this phenomenon This paper presents an interpretation which is somehow different than those hitherto proposed. The deposition of spearheads in Zone III probably expresses a certain scheme of thinking which is founded on a mythical order of the world, especially on an archaic motif of the “divine duel”. It was an outline of numerous tales, images and beliefs. Its essence was the fight of a positive hero against a dragon or another monster which represents powers of chaos and destruction. Following this path, the dead for whom the weapon was deposited near his feet, may have been posthumously honoured due to his especially remarkable deeds (of war or other ones) done during his life. These deeds were considered significant for the maintenance or restoration of the social order.
Źródło:
Acta Archaeologica Lodziensia; 2014, 60; 159-187
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad religijnością ludową w Katedrze Religiologii i Misjologii KUL
Research on Folk Religiosity in the Department of Religious Studies and Missiology KUL
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036348.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katedra Religiologii i Misjologii
religijność ludowa
zwyczaje i obrzędy ludowe
obrzędowość doroczna i rytuały przejścia
etnograficzne badania terenowe
Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin
folk religiosity
folk customs and rituals
annual rituals and rites of passage
ethnographic field studies
Opis:
Artykuł prezentuje działalność, specyfikę i tematykę badań Katedry Religiologii i Misjologii nad religijnością ludową. Zarówno pracownicy naukowi, jak i studenci mogą poszczycić się znacznymi osiągnięciami w tym zakresie, o czym świadczą prace dyplomowe powstałe w Katedrze. W przypadku pracowników naukowych uwidacznia się to w obecności na konferencjach naukowych, gdzie wygłaszano referaty, które następnie ukazywały się w formie zbiorowych publikacji. Wiele artykułów z zakresu obrzędowości i religijności ludowej zostało opublikowanych w czasopismach i monografiach naukowych. W pracach zwraca się także uwagę na przemiany, jakie nastąpiły w obrzędowości dorocznej, weselnej czy pogrzebowej na przestrzeni ostatnich lat. Zmiany dokonują się na wielu płaszczyznach życia społecznego, kulturowego czy gospodarczego, nie ominęły również ludowej obrzędowości. Pomimo wkradania się w tę społeczność nowych trendów, tak często pochodzących z innych kultur, mieszkańcy wsi (w zależności od regionu Polski) na współczesny sposób reaktywują lub pielęgnują dawne zwyczaje i obrzędy ludowe. Rekonstrukcja tradycji ludowych i światopoglądu pozwala współczesnemu człowiekowi lepiej zrozumieć ludzkie zachowania w różnych kontekstach społecznych, historycznych i kulturowych, przez co zachęca do ponownego odczytania źródłowych materiałów etnograficznych, co z kolei pozwala lepiej rozpoznać i zrozumieć wiele stereotypów, zachowań i narracji obecnych we współczesnej kulturze polskiej i w przeżywaniu religii.
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain their methodology and the method of analysis of the collected source material deriving from ethnographic field studies into social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (wedding, funeral). Many articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and scientific monographs.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 131-147
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies