Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "obraz świata" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 226
Tytuł:
»Nie mam nic przeciwko tym obcym, ale ci obcy nie są stąd«. Konceptualizacja obcości w dyskursie prasowym w Polsce i w Niemczech
I DON’T MIND FOREIGNERS, BUT THEY AREN’T FROM HERE. THE CONCEPTUALIZATION OF FOREIGNNESS IN JOURNALISTIC DISCOURSE IN POLAND AND GERMANY
Autorzy:
Zinken, Jörg
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611764.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Linguistic Worldview
the oppositionus—them [swój—obcy]
Polish and German ideological discourse
Teun van Dijk
the legitimization—delegitimization of actions
językowy obraz świata
opozycja swój – obcy
polski i niemiecki dyskurs ideologiczny
Teun van Dijkiem
legitymizacja – delegitymizacja działań
Opis:
W artykule autor przygląda się zasadniczej dla językowego obrazu świata opozycji między swoim i obcym w przykładowych tekstach przynależnych do polskiego i niemieckiego dyskursu ideologicznego (politycznego). Za van Dijkiem przyjmuje, że charakterystyczne dla dyskursu ideologicznego jest ustalenie i reprodukcja rozróżnienia miedzy grupą własną a innymi grupami. Funkcją dyskursu ideologicznego jest legitymizacja działań i przekonań grupy własnej oraz delegitymizacja działań i przekonań innych grup. W popularnych czasopismach polskich i niemieckich, traktujących o tematach politycznych („Wprost” i „Spiegel”) takie pojmowanie swojego i obcego wydaje się akceptowane. Konkretyzacja abstrakcyjnych pojęć swój i obcy przy tym nie jest stała, a raczej funkcjonalnie zmienna, zależnie od tego, kto ma być postrzegany jako należący do grupy własnej, a kto ma być z niej wyłączony.
The article analyzes the opposition US — THEM, fundamental for the linguistic worldview, in chosen texts of the Polish and German ideological (political) discourse. It is accepted, following van Dijk, that ideological discourse is characterized by establishing and reproducing the distinction between one’s own group and other groups. The function of ideological discourse is, on the one hand, to legitimize actions and beliefs of one’s own group and, on the other, to delegitimize actions and beliefs of other groups. It seems that such conceptualizations of US and THEM are accepted in popular Polish and German magazines {Wprost and Spiegel, respectively). Depending on who is to be considered as belonging to US and who is to be excluded, those abstract concepts are realized in a functionally changeable manner.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 53-62
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fol’klornyj mir v alfavitnom porjadke
THE WORLD OF FOLKLORE IN ALPHABETICAL ORDER
Autorzy:
Chrolenko, Aleksandr T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611246.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the dictionary of the language of folklore
folklore genres
perennial plants
folkloristic worldview
spiritual culture of Russian people
Nikita Tolstoy
Svetlana Tolstoy
Jerzy Bartmiński
Serafima Nikitina
Khrolenko
słownik języka folkloru
gatunki folkloru
byliny
folklorystyczny obraz świata
kultura duchowa Rosjan
Nikita Tołstoj
Swietłana Tołstojowa
Chrolenko
Opis:
W ostatnich dziesięcioleciach mijającego stulecia świat ogarnął niespotykany dotąd boom słownikowy. W Rosji i w innych krajach ukazały się liczne pozycje, w tym tak osobliwe, jak słownik żargonu więziennego czy wulgaryzmów, brakowało jednak słownika języka folkloru. Autor artykułu Świat folkloru w porządku alfabetycznym z satysfakcją odnotowuje fakt podjęcia prac nad trzema słownikami języka folkloru rosyjskiego i jednego – folkloru polskiego. Dwa z nich, a mianowicie słownik opracowany w Moskwie pod kierunkiem Nikity i Swietłany Tołstojów oraz w Lublinie pod kierunkiem Jerzego Bartmińskiego, mają charakter etnolingwistyczny. Dwa inne – przygotowywany w Moskwie pod kierunkiem Serafimy Nikitiny oraz w Kursku pod kierunkiem A.T. Chrolenki – mają charakter lingwofolklorystyczny. Słownik opracowywany w Kursku jest słownikiem typowo lingwistycznym, uwzględnia wyłącznie dane występujące w tekstach folkloru. W haśle słownikowym ujęte są wszystkie związki opisywanego leksemu. Hasło składa się z następujących części: (1) identyfikacyjnej, (2) paradygmatycznej, (3) syntagmatycznej, (4) paradygmatyczno-syntagmatycznej, (5) słowotwórczej, (6) funkcjonalnej, (7) informacyjnej. Dla ilustracji autor przytacza kilka haseł słownikowych: reka, zelenyj, promolvit’, vpolsvista. Zakłada się, że ta sama metoda opisu zostanie zastosowana do języka bylin, pieśni lirycznych i pozostałych gatunków folkloru. Z czasem nastąpi połączenie słowników języka poszczególnych gatunków folkloru w jedną całość. W pierwszej kolejności zostanie opracowany słownik języka bylin rosyjskich. Analizie poddane zostaną wyłącznie wyrazy autosemantyczne, pominięte zaimki, które nie posiadają określonej specyfiki folklorystycznej i nie mają większej wartości dla poznania folklorystycznego obrazu świata. Kurski słownik lingwofolklorystyczny będzie źródłem wiedzy nie tylko o języku, ale także o kulturze duchowej Rosjan.
The recent decades have witnessed extraordinary proliferation of lexicographic work. Numerous publications have appeared both in Russia and elsewhere, sonic of them rather peculiar, such as dictionaries of prison slang or obscene expressions. Although so far there has been no dictionary of the language of folklore, three projects on the language of Russian folklore and one on Polish folklore are currently under way. Of these, two are ethnolinguistic and two linguistic-folkloristic in nature. The former category includes dictionaries compiled in Moscow under the supervision of Nikita and Svetlana Tolstoy and the one compiled in Lublin under the supervision of Jerzy Bartmiński. To the latter category belong those complied in Moscow under the supervision of Serafima Nikitina and in Kursk under the supervision of A. T. Khrolenko. The latter of these is a typically linguistic enterprise, it only records data from texts of folklore. A dictionary entry, which contains all collocations of a particular lexeme, consists of the following parts: (1) identificational, (2) paradigmatic, (3) syntagmatic, (4) paradigmatic-syntagmatic, (5) word-formational, (6) functional, (7) informational. A few entries serve as exemplification: ręka, zelenyy, promolvit’, vpolsvista. An assumption is made that the same descriptive method will be utilized for the language of perennial plants, the first category to be characterized, and for that of lyric songs and other genres of folklore. With time, the dictionaries of the language of different folklore genres will be combined into one whole. Only autosemantic words will be taken into account. Pronouns will be excluded for their lack of folkloristic specification and little value for arriving at a folkloristic worldview. The linguistic-folkloristic dictionary from Kursk will provide information not only about language but also about the spiritual culture of the Russians.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 121-138
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mnogoznačnost’ i sinonimija slova ljubit’
ON THE NUMEROUS MEANINGS AND SYNONYMY OF THE RUSSIAN LYUBIT’ ‘TO LOVE’
Autorzy:
Apresjan, Jurij D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611557.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Tolstoy
Linguistic Worldview
the integrity of linguistic description
synonyms
the verb lyubit’
the verb obozhat’
Tołstoj
językowy obraz świata
integralność lingwistycznego opisu
synonimy
czasownik ljubit’
czasownik obožat’
Opis:
Dwie programowe i teoretyczno-metodologiczne cechy postawy badawczej N.I. Tołstoja bliskie są autorowi artykułu: idea ścisłej więzi między językiem a widzeniem świata, tj. pojęcie językowego obrazu świata oraz postulat integralności lingwistycznego opisu obiektu. Oba one legły u podstaw Nowego objaśniającego słownika synonimów języka rosyjskiego opracowanego przy udziale autora. Artykuł jest swoistym portretem rosyjskich czasowników ljubit’ i obožat’ w ich wzajemnym synonimicznym powiązaniu. Czasownik ljubit’ ma trzy znaczenia, którym odpowiadają użycia, takie jak: (1) Ona ljubit’ drugogo; (2) Sestry Cvetaevy lubili svoj dom v Taruse; (3) On ljubit’ davat’ interv’ju. W odróżnieniu od niego, czasownik obožat’, pomimo zdolności do występowania w analogicznych kontekstach semantycznych i syntaktycznych, nie da się rozczłonkować na odrębne znaczenia. Teza ta następnie zostaje potwierdzona obserwacją szeregu właściwości obu wyrazów: cech semantycznych, morfologicznych, ich możliwości derywacyjnych oraz syntaktycznych, włączając w to zdolność do pełnienia funkcji wskaźnika rematu. Analiza wykazuje, że ten szereg właściwości realizuje się różnie w każdym z trzech znaczeń czasownika ljubit’, czego nie stwierdza się w przypadku czasownika obožat’. W szczególności, nie jest możliwe użycie go w zdaniach przeczących (*On ne obožal slušat’ muzyku) i pytających (*Vy ego obožaete?).
Two programmatic and theoretic-methodological features of N. I. Tolstoy’s research attitude are continued by the author of the present article: (1) the idea of a close link between language and perception of the world, i.e. of a linguistic worldview, and (2) the postulate of the linguistic integrity of an object. Both of these constitute the basis of a new dictionary of Russian synonyms, coedited by the abovementioned author. The article presents a picture of Russian verbs lyubit’ and obozhat’ in their mutual synonymic bond. Lyubit’ has three meanings and three parallel usages: (1) Ona lyubit’ drugovo ‘She loves someone else’; (2) Sestry Tsvetaevy lubili svoy dom v Taruse ‘Tsvetaeva’s sisters liked their house in Tarus’; and (3) On lyubil davat’ interv’yu ‘He liked to give interviews’. Although obozhat’ can also appear in analogical semantic and syntactic contexts, it cannot be split into separate meanings. The observation is corroborated by a number of properties of the two words: their semantic, morphological, derivational and syntactic features, including the ability to function as indicators of the rheme. The abilities are realized differently in each of the three meanings of lyubit’, which for obozhat’ is not the case. In particular, it is impossible to use the latter in negatives (*On ne obozhal slushat’ muzyku ‘He didn’t love/adore to listen to the music’) or interrogatives (* Vy evo obozhayete? ‘Do you-PL love/adore him?’).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 77-95
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sovremennyj russkij istoričeskij mif i sposoby еgо vosproizvedenija
THE CONTEMPORARY RUSSIAN HISTORICAL MYTH AND ITS MANIFESTATIONS
Autorzy:
Levkievskaja, Elena E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611330.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian historical myth
Soviet myth
pro-Western myth
monarchic myth
‘naïve’ image of the world
national identity
zapadnichestvo [westernism]
rosyjski mit historyczny
mit sowiecki
mit prozachodni
mit monarchistyczny
„naiwny” obraz świata
tożsamość narodowa
zapadniczestwo
Opis:
Współczesny rosyjski mit historyczny i sposoby jego uobecniania – pod takim tytułem autorka rozprawy omawia modele ideologiczne, jakie funkcjonują w obiegu masowym we współczesnej Rosji współtworząc „naiwny” obraz świata, w którym odbija się społeczna samoświadomość. Obiegowe mity historyczne nie tylko porządkują i objaśniają świat i pomagają przeżyć w sytuacjach krytycznych, ale przede wszystkim budują narodową tożsamość, służą potwierdzaniu własnej wartości i odróżnianiu się od innych, obcych. Przyjmują często charakter agresywny, służą terrorowi, jak w okresie stalinowskim mity o zaostrzaniu się walki klasowej, obraz wroga-kułaka czy mit światowej rewolucji. Mity kreowane odgórnie i służące interesom władzy mają szansę zaistnieć w wymiarze społecznym tylko za zgodą samego społeczeństwa. Zaistniał np. obraz Gagarina jako narodowego bohatera, ale już próba wykreowania Walentyny Tierieszkowej, pierwszej kosmonautki, na podobną bohaterkę skończyła się fiaskiem, desakralizacją i wręcz ośmieszeniem. Mity historyczne operują pojęciem „złotego wieku”. Współcześnie w obiegu społecznym funkcjonują w Rosji trzy mity historyczne o różnym zasięgu: sowiecki, prozachodni i monarchistyczny. Dwa pierwsze stanowią parę powiązaną zasadą „lustrzanego odbicia”, opartą na pojęciu postępu i systemie binarnych opozycji. Wedle mitu sowieckiego, złoty wiek przypadał na czasy Związku Radzieckiego, potężnego supermocarstwa zdolnego obronić się przed wrogiem z zewnątrz i zabezpieczyć porządek od wewnątrz, zapewnić bezpieczeństwo socjalne prostym ludziom, tworzącego postępowy system przeciwstawiający się zgniłemu systemowi zachodniemu. Mit ten ma wciąż wielu zwolenników. Wyznawcy koncepcji prozachodniej (określonej tradycyjnie jako zapadniczestwo) rosyjski „złoty wiek” lokują w przyszłości, realną Rosję uważają za głuchą prowincję cywilizacji zachodniej lub amerykańskiej, postęp historyczny Rosji ma polegać na zbliżaniu się do zachodniego wzorca.
The article discusses commonly entertained ideological models in contemporary Russia, which constitute the “naive” worldview reflecting Russian social self-awareness. Generally known historical myths not only explain the world, organize our understanding of it and help survive in critical situations, but above all build national identity, confirm one’s self-esteem and differentiate “us” from ”them”. They frequently assume an aggressive character and reinforce planned terror, cf. the myths of class struggle or world revolution, or the image of a hostile kułak (a rich peasant) in the Stalinist period. Myths imposed from above and designed to serve the interests of the authorities can only spread on a socially significant scale through social consent. For example, the image of Gagarin as a national hero was a success but the attempt to create a similar image of a first woman astronaut Valentina Tereshkova ended in total failure or even ridicule. Historical myths are based on the idea of a “golden age”. In Russia, there currently exist three generally approved myths: Soviet, pro-Western and monarchic. The first two constitute a pair linked by a principle of a mirror image, based on the idea of progress and a system of binary oppositions. According to the Soviet myth, the “golden ago” were the times of the Soviet Union, a superpower able to defend itself, insure law and order within its boundaries, provide social stability for its citizens and create a dynamically developing system opposed to the “rotten” West. The myth is still quite popular. Supporters of the pro-Western idea (commonly called zapadnichestvo) expect the “golden age” to come in the future, Russia being a mere province of the Western or American civilization. The historical progress would consist in approaching the Western ideal. The third ideological model makes references to the so called “Russian idea” (russkaya idea), whose beginnings date back to the 16th c. teaching of the monk Filofey on Moscow as the “Third Rome”, to the idea of the uniqueness of the Russian culture and history (Dostoyevsky), to the programme of gaining “self-awareness” (initiated by Lamansky in 1892), and directly to the ideas of "Young Russians” (mladorossy) of the 1920’s, for whom the "golden age” were the times before the revolution. The central event of the 20th c. Russian history is in this model the assassination of the tsar, who represented the unity of political and religious power. A recent manifestation of the myth is the book Rossiya pered vtorym prishestviyem, published in 1998. It presents various arguments, from biblical to contemporary, in offering a revived variety of the idea of Moscow as the Third Rome, with all significant elements of the myth: ethnocentricity, sacralization of the national history, dualism of good and evil (where Orthodox Russia is good and non-Orthodox West is evil), or religious justification of the monarchic idea. Important elements of the myth are the concept of guilt and penance, understood collectively rather than individually. Although the monarchic myth aspires to being Orthodox, it is very far from the real spirit of the Orthodox Church and its principles. It presents the faith in the tsar and monarchy instead of the faith in Christ, the idea of collective action in place of individual action and responsibility, it identifies the Orthodox Church with the monarchy and excludes from it those who do not share monarchic views. Currently, the monarchic model is functioning mainly as an oral tradition, but more and more frequently it finds its way to various writings, by which it is apparently gains esteem. The tsar, presented as a martyr and redeemer of the sins committed by the Russian nation, is portrayed as a cult superhero.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 97-120
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obyčnye i strannye časti tela u Latyšej (k koncepcii čeloveka v tradicionnoj kul’ture)
ORDINARY AND STRANGE BODY PARTS OF THE LATVIANS. A CONTRIBUTION TO THE CONCEPTION OF MAN IN TRADITIONAL CULTURE
Autorzy:
Ryžakova, Svetlana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611420.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
obraz ludzkiego ciała
łotewska świadomość ludowa
łotewski tradycyjny obraz świata
the image of the human body
Latvian folk awareness
traditional Latvian worldview
Opis:
Wychodząc z założenia, że obraz ludzkiego ciała wykazuje uwarunkowania kulturowe, autorka rozpatruje specyficzną jego konstrukcję w łotewskiej świadomości ludowej. W kulturze tej rodzenie człowieka jest traktowane jako jego „zbieranie” przez rodziców z rozproszonych elementów. W ciele człowieka wyróżniane są tzw. „końcówki”, mające szczególnie duże znaczenie jako punkty kontaktu człowieka ze światem zewnętrznym. W ludowej kulturze Łotyszy są to: oczy, ręce, a także palce i paznokcie. W sensie symbolicznym i w znaczeniach rytualnych mają one zdolność reprezentowania całego człowieka. W łotewskim tradycyjnym obrazie świata ciało ludzkie jest całością niestabilną, w znacznym stopniu iluzoryczną. Stąd możliwość traktowania pieśni jako swoistej części ciała: jako „końcówki” kontaktowej, dziedziczonej po przodkach, stale obecnej i pełniącej rolę narzędzia, niezbędnego człowiekowi do normalnego, pełnego życia.
The assumption that the conception of the human body is culturally determined serves as the basis for considerations of the conception in Latvian folk awareness. In Latvian folk culture, giving birth to a child is treated as ‘collecting’ the child’s parts by the parents. The human body is said to have the so called ‘endings’ of particular importance as points of contact of a person with the outside world: these are eyes, hands, fingers and fingernails. In the symbolic sense and in rituals they can represent the whole person. In the traditional Latvian worldview, the human body is an unstable and largely illusory entity. Hence a song can be treated as a peculiar body part: a contact-type ‘ending’, inherited after one’s ancestors, an ever-present tool indispensable in normal full life.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 197-214
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz Afrykanina
THE LINGUISTIC PICTURE OF AN AFRICAN
Autorzy:
Wysocka, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611575.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Linguistic Worldview
the linguistic image of Africans in the Polish language
the image of Africans in journalistic texts written by well-known Poles
Henryk Sienkiewicz
Ryszard Kapuściński
racial stereotype
the acquisition of speech
the overcoming of linguistic implications
the departure from stereotype
językowy obrazy świata
językowy obraz Murzynów w polszczyźnie
obraz Afrykanów w reportażach napisanych przez znanych Polaków
stereotyp rasowy
akwizycja mowy
przezwyciężenie implikacji języka
odejście od stereotypu
Opis:
Niniejsze rozważania dotyczą wpływu językowego obrazu świata na teksty tworzone przez jednostki. Przedmiotem analiz jest obraz Afrykanów w reportażach napisanych przez znanych Polaków: Henryka Sienkiewicza i Ryszarda Kapuścińskiego. Pod uwagę brane są sądy o Afrykanach wyrażone explicite oraz wpisane w semantykę słów użytych na oznaczenie i opisanie tej grupy rasowej. Wyniki analiz porównane są z obrazem Afrykanów utrwalonych w leksyce i frazeologii polszczyzny oraz tekstach kliszowanych (przysłowiach i dowcipach). Językowy obraz Murzynów w polszczyźnie i obiegowych tekstach jest jednolity pod względem aksjologicznym. Są oni postrzegani jako niewolnicy lub słudzy, o niskim statusie społecznym, wyglądający „egzotycznie”, ubodzy w sferze materialnej i duchowej. Na taki sposób konceptualizacji wpłynął ogólny mechanizm tworzenia stereotypów: wyraźne wyodrębnienie grupy „obcej” oraz przypisanie jej zestawu stałych cech, z przewaga negatywnych, by przez deprecjację „obcych” móc wyżej ocenić „swoich”. Zespół przeświadczeń, jaki składa się na stereotyp rasowy, jest nabywany w procesie naturalnej akwizycji mowy, a przezwyciężenie implikacji języka wymaga dodatkowego wysiłku kognitywnego. Przeprowadzone analizy pozwalają wnioskować, że to przezwyciężenie jest możliwe. Podczas gdy obraz Afrykanów w Listach… Sienkiewicza pokrywa się niemal z ich obrazem językowym, sposób przedstawiania tej grupy rasowej w Hebanie różni się od niego radykalnie. Pisarstwo Kapuścińskiego potwierdza, że odejście od stereotypu wymaga nie tylko niezależnej myśli, lecz także świadomego i „ostrożnego” korzystania z zasobów języka.
The article deals with the influence of the linguistic worldview on texts created by individual authors. An analysis is offered of the linguistic picture of Africans in the journalistic texts of Henryk Sienkiewicz and Ryszard Kapuściński. More specifically, the analysis is focused on explicitly formulated statements about. Africans as well as those residing in the background of the semantics of words used to refer to Africans. The results are juxtaposed with the picture of Africans reflected in Polish lexis and phraseology as well as in formulaic texts (proverbs and jokes). The linguistic picture of Africans in Polish is axiologically homogeneous. They are perceived as slaves or servants, people of low social status, of „exotic” appearance, poor in the literal and spiritual sense. The picture is a result of the general way of stereotype creation: by a clear demarcation of „them” and attributing to this group a stable inventory of features, mostly negative, one is able to depreciate „them” in order to value „us” more highly. A set of beliefs which constitut.es a racial stereotype is acquired together with language; in order to go beyond the implications of one’s language requires an additional cognitive effort. The present analysis allows one to conclude that this is, in fact, possible. While the picture of Africans in Sienkiewicz’s Listy. . . is almost identical with their image encoded in Polish generally, in Kapuściński^ Heban their presentation is radically different. Kapuściński^ works confirm that a departure from a stereotype requires not only independent thinking, but also making a conscious and careful use of linguistic resources.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 175-196
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody i jej znaczenie dla nauk przyrodniczych
Autorzy:
Korpikiewicz, Honorata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013454.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antropiczny
chaos
holizm
hipoteza
kosmoekologia
światopogląd
obraz świata
upadek łańcuszkowy
anthropic universe
holism
hypothesis
cosmoecology
world-view
chain fall
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 345-348
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody jako podstawa światoobrazu
Autorzy:
Pleszczyński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013470.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
światoobraz
obraz świata
ewolucyjna teoria poznania
filozofia nauki
filozofia przyrody
Weltbild
picture of the world
evolutionary epistemology
philosophy of sciences
philosophia naturalis
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 306-309
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych
Nomination and the Linguistic Picture of Plants in the 19th-Century Dialectal Dictionaries
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953536.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nominacja
językowy obraz świata
gwara
XIX wiek
nomination
linguistic picture of the world
dialect
19th century
Opis:
The paper discusses the names of plants from two 19th-century dialectal dictionaries: Z. Gloger’s Dictionary of the Folk Dialect in the Tykocin Region and A. Osipowicz’s Dictionary of Augustów Dialect, reconstructed on the basis of the contents of J. Karłowicz’s Dictionary of Polish Dialects. The paper sought to show how the world of plants fixed in names was perceived and understood. It resulted from the analysis of the material that the basis for botanical vocabulary, contained in the two dictionaries, was the outward appearance of plants perceived by the senses, especially the sense of sight. This manner of perceiving the surrounding reality is in accord with the naive knowledge about the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 45-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O luksusie filozofowania
Autorzy:
Bugajak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013455.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia naukowa
filozofia przyrody
obraz świata
wiedza czysta
scientific philosophy
philosophy of nature
worldview
pure knowledge
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 342-345
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stawianie i rozwiązywanie problemów filozoficznych w powiązaniu z naukami przyrodniczymi
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013469.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
filozofia nauk przyrodniczych
kosmologia
naukometria
obraz świata
philosophy of nature
philosophy of science
cosmology
scientometrics
Weltbild
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 310-311
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze o pojęciu językowego obrazu świata. Glosa do książki Anny Różyło "Dzień, noc i inne pory doby - studium porównawcze polszczyzny ogólnej i poezji Haliny Poświatowskiej"
Autorzy:
Kozłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624056.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
halina poświatowska
poświatowska
językowy obraz świata
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2007, 2, 1/2; 161-169
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Notion of Linguistic Thinking in the Works of Baudouin de Courtenay
O pojęciu myślenie językowe w pracach Baudouina de Courtenay
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945537.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
“linguistics thinking”
psychologism in linguistics
linguistics in Poland
linguistic picture of the world
„myślenie lingwistyczne”
psychologizm w językoznawstwie
językoznawstwo w Polsce
językowy obraz świata
Opis:
W artykule omówiono pojęcie myślenie językowe w pismach Jana Niecisława Baudouina de Courtenay (1845-1929). Podstawą materiałową pracy były wybrane prace badacza, w większości wydane w Pismach wybranych (t. I-VI, Warszawa 1974-1983), przede wszystkim Charakterystyka psychologiczna języka polskiego (1915). Dotychczas przyjmowano, że pojęcie myślenie językowe jest niejasne, bądź – z innej perspektywy – że odpowiadający mu termin jest „dziwaczny”. Przeprowadzona analiza pokazuje, że myślenie językowe u Baudouina de Courtenay to wtłoczony w psychikę (w „duszę”) system (struktura). W innych miejscach natomiast, myślenie językowe należy pojmować jako pewien rodzaj myślenia – myślenie językowe jest tu przeciwieństwem myślenia wrażeniowego. Pisząc o wpływie myślenia językowego na myślenie, Baudouin de Courtenay głosił poglądy, które później w nauce zyskały miano hipotezy Sapira‑Wharfa. Niektóre użycia terminu myślenie językowe pokazują, że Baudouin de Courtenay może też uchodzić za prekursora badań nad tzw. językowym obrazem świata.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 33-46
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orędzie miłosierdzia powierzone św. Faustynie jako źródło nadziei dla współczesnego świata
The Message of Divine Mercy Entrusted to St. Faustina as the Source of Hope for the Contemporary World
Autorzy:
Seremak, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340058.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Orędzie Miłosierdzia Bożego
zaufanie i oddawanie czci Miłosierdziu Bożemu
obraz zagrożeń współczesnego świata
św. Faustyna
świadczenie miłosierdzia
the Message of Divine Mercy
trust and worship to Divine Mercy
the picture of the threats to the contemporary world
St. Faustina
testifying to mercy
Opis:
The author of this paper entitled „The Message of Divine Mercy Entrusted to St. Faustina as the Source of Hope for the Contemporary World” have characterised contemporary threats present now in the world. This characterisation has been based on the teaching of two popes, John Paul II and Benedict XVI. Then he determined the principal elements of the message of Divine Mercy, and, eventually, on the basis of St. Faustina's Diary, he characterised the benefits that flow to us when once we receive Divine Mercy through Jesus Christ. When we put, side by side, the fruits of this reception and the threats to the contemporary world, we can clearly see that the message of Divine Mercy may become a source of hope for those who are open to it.
Źródło:
Roczniki Teologii Duchowości; 2009, 1; 53-79
2081-6146
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Duchowości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza językowa seksistowskich wypowiedzi Janusza Korwin-Mikkego
A linguistic analysis of sexist statements by Janusz Korwin-Mikke
Autorzy:
Kuros, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460401.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
język polski
językowy obraz świata
płeć
seksizm
antyfeminizm
the Polish language
sex
antifeminism
a linguistic picture of the world
Opis:
W pracy autorka dokonała analizy językowej wybranych, seksistowskich wypowiedzi Janusza Korwin-Mikkego, które dowiodły jak stereotypowo kobiety postrzegane są przez znanego polityka. Ten konserwatywny mężczyzna traktuje stereotypy jako dowód na ostoję dobrych porządków i walczy, by kobiety nie próbowały zmieniać tego, co przez tysiące lat zapewniało powszechny ład a także szczęście płci męskiej oraz, w jego przekonaniu, żeńskiej. Istotne dla autorki wystąpienia było znaczenie tekstów antyfeministy w aspekcie pragmatyczno-semiotycznym. Autorka koncentrowała się na wyraźnie językowym aspekcie – szczegółowo omówione zostały między innymi: sentencje oraz neologizmy stosowane przez kontrowersyjnego polityka. W pracy autorka starała się udowodnić, iż Janusz Korwin-Mikke swoim językiem przede wszystkim prowokuje i upokarza przeciwną płeć.
In the following paper the author has performed a linguistic analysis of several chosen sexist remarks by Janusz Korwin-Mikke in order to prove how stereotypically women are regarded by the famous politician. This conservative man treats stereotypes as a proof of good orders and fights to prevent women from trying to change what for thousands of years has given the general order and happiness for male sex and, in his opinion, for female sex. Significant for the author’s paper has been the importance of antifeminist’s texts within pragmatic and semantic aspect. The paper has concentrated on solely the linguistic aspect - in detail there have been discussed among other things: aphorisms and neologisms which are used by the controversial politician. In the paper the author has tried to prove that J. Korwin-Mikke’s language provokes and insults the opposite sex.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 226

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies