Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "norma prawna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 37
Tytuł:
Efekt zakotwiczenia i przypomnienia normy a wierne odzwierciedlenie sytuacji finansowej jednostki
Anchoring, the norm reminder effect, and the faithful representation of an entity’s financial position
Autorzy:
Artienwicz, Nelli
Kołodziej, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52686405.pdf
Data publikacji:
2021-11-29
Wydawca:
Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
Tematy:
heurystyka zakotwiczenia
norma prawna
podejmowanie decyzji
rachunkowość behawioralna
Opis:
Cel: Celem artykułu jest zweryfikowanie założeń o wpływie efektu zakotwiczenia oraz efektu przypomnienia normy na decyzje księgowych w przypadku swobody wyboru pozostawionej przez regulacje prawne. Metodyka/podejście badawcze: Badanie miało charakter eksperymentalny i zostało przeprowadzone w schemacie 2 × 2 na grupie 110 aktywnych zawodowo księgowych. Wyniki: Uzyskane wyniki potwierdziły występowanie opisanych w psychologii prawidłowości podejmowania decyzji, które mogą rzutować na jakość informacji dostarczanych przez księgowych. Przypomnienie normy prawnej dotyczącej zasad tworzenia odpisów aktualizujących należności, które są obarczone ryzykiem niespłacalności, w istotny sposób zwiększyło skłonność księgowych do ich utworzenia. Zastosowana w badaniu kotwica pokazała, że wprowadzenie wartości liczbowej niemającej związku z kryteriami, na podstawie których należy dokonywać decyzji o wysokości odpisu, w istotny sposób wpłynęła na szacunki księgowych dotyczące wartości procentowej tego odpisu. Implikacje praktyczne: Efekt zakotwiczenia i przypomnienia normy mogą wpływać na jakość prezentowanych informacji liczbowych oraz realizację wymogu wiernego odzwierciedlenia w sprawozdaniach finansowych. Oryginalność/wartość: Przedstawione w artykule badanie dotyczy nieweryfikowanej empirycznie dotychczas w Polsce kwestii wpływu błędów poznawczych na zawodowe decyzje księgowych. Przy tym stanowi jedno z nielicznych badań eksperymentalnych w ramach tzw. rachunkowości behawioralnej w Polsce.
Źródło:
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości; 2021, 45(4); 11-24
1641-4381
2391-677X
Pojawia się w:
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedagogika prawa: paternalizm normodawcy czy relatywizm normy?
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409252.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
pedagogika prawa
legislacja
norma prawna
aksjologia prawa
paternalizm
relatywizm
Opis:
Przedmiotem opracowania jest stosunek pedagogiki i prawa do pozornie przeciwnych sobie zjawisk paternalizmu i relatywizmu w normach prawnych. Prawo na różne sposoby oddziałuje na społeczeństwo, czego wyrazem są różne postawy przyjmowane przez ludzi wobec norm prawnych. Jedną z najważniejszych form społecznego oddziaływania prawa jest funkcja wychowawcza. Pedagogika prawa postuluje odejście od popularnych obecnie metod legislacji opartych na paternalizmie prawodawcy lub relatywizmie norm prawnych na rzecz umacniania wolności osób, rodzin i wspólnot oraz postaw sprzyjających korzystaniu z niej przez ludzi w sposób konstruktywny i odpowiedzialny.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2019, 3, 32; 119-127
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uprawnienie dłużnika do składania pism procesowych oraz dokumentów z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej
Autorzy:
Wołowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46628467.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
dłużnik
upadły
upadłość
pismo procesowe
zasada równość
norma prawna
Opis:
Od 1.12.2021 r. zasadą jest, że w postępowaniu upadłościowym pisma procesowe oraz dokumenty wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe z wykorzystaniem udostępnianych w tym systemie formularzy. Wyjątek od powyższej zasady stanowi m.in. uprawnienie osoby fizycznej do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i innych pism procesowych oraz dokumentów z pominięciem tego systemu. W publikacji przeprowadzono analizę, czy przedmiotowe uprawnienie osobie fizycznej przysługuje tylko w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości, czy też w postępowaniu upadłościowym prowadzonym po ogłoszeniu upadłości.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 4; 34-55
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie prawa w teorii i praktyce
The Concept of Law in Theory and Practice
Autorzy:
Utz, Artur F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807975.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
norma prawna
norma moralna
prawo naturalne
legal norm
moral norm
natural law
Opis:
In order to define law one should – in the author’s opinion – take into consideration both its purely conceptual definition (nominal definition) and its real definition. From the point of view of theory there is a need to distinguish legal norms and moral norms. Law may be defined as a social norm equipped with means of coercion. However, when in practice we face the problem of violation of the law, the nominal definition of law is not sufficient. Hans Kelsen’s “pure theory of law” inevitably leads to positivism, which does not answer the question of how to cope with an extremely unjust and cruel law. The author emphasizes that irrespective of how widely recognized legal positivism should be because of its stress on the clarity of law and legal security, still there are limits; and if they are exceeded the essence of human dignity is infringed upon. Assessments of these limits may be undertaken only on the grounds of moral cognition of values. Hence it is necessary to refer to natural law. According to the theory of natural law, human reason, by nature, is directed to recognition of the fundamental norms of human community life, albeit because of various reformation influences this natural ability de facto is not realized. The philosophers’ claim that we should live in a reasonable way assumes the natural ability in man to distinguish things that belong to human nature from what is inhuman.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2010, 20, 2; 7-15
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys jako inspiracja legislacyjna
Crisis as legislative inspiration
Autorzy:
Proskin, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347914.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
kryzys
organ administracji
norma prawna
crisis
administrative body
legal norm
Opis:
W artykule podjęto analizę wpływu sytuacji nadzwyczajnych na sposób postrzegania świata i ułożenia korelacji między życiem codziennym, a życiem w kryzysie. Zdarzenia nagłe i nieprzewidywalne, kiedy pozostają poza kontrolą człowieka, wywołują trwogę i utratę poczucia bezpieczeństwa. W takich sytuacjach społeczeństwo jako zbiorowość zorganizowana podejmuje próby unormowania swojego działania na tyle, na ile pozwala doświadczenie i wyobraźnia. Zarządzanie kryzysem przez ludzi mogłoby się wydawać stwierdzeniem abstrakcyjnym, gdyby nie fakt, że daje substytut poczucie bezpieczeństwa. Funkcjonowanie społeczeństwa w tym organów nim kierujących, powinno mieć cechy legalności, tj. działać w granicach prawa. W naszych warunkach powszechnie obowiązującymi źródłami prawa są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia i lokalne akty prawa. Na podkreślenie zasługuje fakt, że źródła prawa są nierzadko mylone ze źródłami poznania prawa (fontes iuris cognescendi), czyli dokumentami, publikacjami, z których można czerpać znajomość norm prawa, ale które zawierają nie tylko informacje prawne. Mogą to być komentarze do kodeksów, periodyki fachowe czy nawet informacje zamieszczane w internecie. Nie są także źródłami prawa wyroki sądów, chociaż za takie się je uważa w anglosaskim systemie prawnym - tzw. common law.
This article attempts to analyse the impact of emergencies on the perception of the world and the establishment of a correlation between everyday life and life in a crisis situation. Events that are unforeseeable and occur all of a sudden, when they cannot be controlled by people, cause trepidation and give a sense of insecurity. In such cases society as an organised community attempts to normalise its activities insofar as it is made possible by experience and imagination. A crisis managed by people might seem an abstract notion if it were not for the fact that it constitutes a substitute for a sense of security. The functioning of society, including its authorities, should be characterised by legality, i.e. acting as permitted by law. In our conditions the common sources of law include the following: the Constitution, statutes, ratified international agreements, regulations and local laws.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 2; 199-217
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie probabilistyki w analizie zakresu zastosowania normy prawnej. Wstęp do dalszej dyskusji
Use of probability theory in analysis of legal norm application scope. Introduction to further discussion
Autorzy:
Serafin, Wawrzyniec
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476335.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
legal norm
application
probability
legislation
norma prawna
zastosowanie
prawdopodobieństwo
legislacja
Opis:
The paper shows general concept of use of probability theory methods in analysis of legal norm application scope understood as class of events to which given legal norm is applicable. Proposed solution assumes that application scope can be regarded as event, thus it is allowed to calculate probability of such an event. Indictation of probability of event, which is application scope of given legal norm enables to verify in objective manner how common shall be application of given legal norm. That kind of information may improve legislative process due to selection of legal norms, which shall found limited application and which entail merely overproduction of law, which is particularly important taking into account vast numbers of enacted legal acts.
Praca przedstawia ogólną koncepcję zastosowania metod rachunku prawdopodobieństwa do analizy zakresu zastosowania normy prawnej, rozumianego jako klasa zdarzeń, w których zastosowanie ma dana norma prawna. Proponowane rozwiązanie zakłada, że zakres zastosowania normy stanowi zdarzenie losowe, co z kolei umożliwia ustalenie prawdopodobieństwa zaistnienia tego zdarzenia. Określenie prawdopodobieństwa zdarzenia losowego, jakim jest zakres zastosowania danej normy prawnej, pozwala w sposób zobiektywizowany zbadać, na ile powszechnie stosowana będzie dana norma prawna w przyszłości. Z kolei takie informacje umożliwią usprawnienie procesu legislacyjnego poprzez dokonanie selekcji norm, które w praktyce nie znajdą szerokiego zastosowania i które prowadzą jedynie do nadprodukcji prawa, co jest szczególnie istotne przy liczbie obecnie uchwalanych aktów prawnych.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2015, 2(17); 137-158
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quel modéle pour penser linappropriable?
Autorzy:
Guibet Lafaye, Caroline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521750.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
zasoby niezawłaszczalne
zasoby wspólne
własność intelektualna
niezbywalność
wykluczanie
norma prawna
Opis:
The inappropriable has until now been relegated to the margins of the law. It has been thought of as an accidental property of the legal regime concerning some entities, such as the commons. Nevertheless a positive status can be conferred to it. This paper aims to define this positive status. To this end, we will first identify the requirements for recognizing something as the inappropriable and a status for it. Then, we will consider the models in terms of which the inappropriable can be understood, for example the inalienability and the commons. Finally, we will analyse the conditions for the institutionalization of the inappropriable, including the guarantee of universal usability, the private reservation of utilities and the prohibition of exclusion.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 7-37
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O normie parametrycznej
Parametrical norms
Autorzy:
Bonczkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693934.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
parametrical norm
legal norm
theory of law
norma parametryczna
norma prawna
teoria prawa
Opis:
The article deals with parametric norms, as a certain type of norm, so far not in the interest of the theory of law. The current achievements of Polish law theories and individual branches of Polish dogmatics are presented and possible areas where these norms can be found have been identified. They include normalisation standards, environmental law standards and financial law standards, all of them referred to as norms. Further, a division into legal parametric norms and non-normative parametric norms is made and the relation of a set of norms to a set of parametric norms as well as the possible impact of parametric norms on the flexibility of law are analysed.
Niniejszy artykuł traktuje o normach parametrycznych jako pewnym typie norm dotychczas nie będącym w kręgu zainteresowań teorii prawa. Autor przedstawia dotychczasowy dorobek polskiej teorii prawa oraz poszczególnych gałęzi polskiej dogmatyki, a także wskazuje możliwe obszary, gdzie owe normy można odnaleźć (jak np.: normy z zakresu normalizacji, normy prawa ochrony środowiska, normy prawa finansowego). Wprowadza podział na prawne normy parametryczne oraz pozaprawne normy parametryczne, następnie analizuje relację zbioru norm prawnych do zbioru norm parametrycznych – a także analizuje możliwy wpływ norm parametrycznych na elastyczność prawa.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 4; 149-162
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty normy – problem holistycznego ujęcia wzorca normatywnego w świetle myśli późnego Wittgensteina
Aspects of the Norm. The Holistic Model of the Legal Norm in the Context of Wittgenstein’s Remarks on Aspect Perception
Autorzy:
Graboń, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945671.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ludwig Wittgenstein
widzenie aspektów
widzieć jako
derywacyjna koncepcja wykładni
norma prawna
Opis:
In Polish legal theory there is a generally accepted distinction between legal norms (normative standards) and legal provisions (independent editorial units of a legal text). One of the most developed theories of the interpretation of law, the derivative theory of M. Zieliński, however, also includes the postulate of the reconstruction of the entire legal system as one comprehensive norm (the so-called holistic approach) in the process of applying the law. This postulate stems mainly from assumptions regarding the adopted methods of interpretation. The holistic approach has often been criticized as inadequate in pragmatic terms, but the derivative theory has not yet been thoroughly modified in this respect. In this paper, I propose to apply Wittgenstein's concept of aspect perception as providing adequate conceptual framework to describe the mechanism of identifying relevant parts of the legal norm that deals with the pragmatic inadequacy of the holistic approach, but does not affect the core of the derivative theory of interpretation.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2019, 44, 1; 168-177
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wydane do nieobowiązującego przepisu. Glosa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2019 r., sygn. akt P 1/18 (Dz. U. poz. 2196)
Judgement of the Constitutional Tribunal relating to an invalid regulation. A gloss to the decision of the Constitutional Tribunal of 30 October 2019, file no. P 1/18 (Journal of Laws, item 2196)
Autorzy:
Tkaczyk, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1896382.pdf
Data publikacji:
2020-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
orzeczenie
Trybunał Konstytucyjny
norma prawna
system prawny
judgement
Constitutional Tribunal
legal norm
legal system
Opis:
Trybunał Konstytucyjny postanowił o utracie mocy przepisu już nieobowiązującego w systemie prawnym. Na mocy orzeczenia sygn. akt P 1/18 art. 57 § 5 pkt 2 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego został uznany za niezgodny Konstytucją. Przepisy te mają wymiar historyczny, chociaż przez chwilę były częścią systemu prawa oraz mogły być właściwie stosowane przez organy władzy publicznej. Orzeczenie zostało wydane w dniu 30 października 2019 r., czyli po wejściu w życie nowelizacji tego artykułu. Niezależnie od działań ustawodawcy Trybunał Konstytucyjny musiał wydać wyrok jako orzeczenie historyczne, które jest logiczną zasadą wypracowaną na podstawie art. 190 Konstytucji.
The Constitutional Tribunal has ruled that a regulation which is no longer binding in the legal system – expires. By way of the Decision file no. P 1/18, Art. 57 § 5 point 2 of the Act dated 14 June 1960 – Administrative Procedure Code was found incompatible with the Constitution. These regulations are of historical character, although they were temporarily part of the legal system and could be adopted by the public authorities. The judgement was pronounced on 30 October 2019, that is after the amendment to this article had come into force. Irrespective of the legislator’s actions, the Constitutional Tribunal had to issue a judgment as a historical decision which is a logical principle elaborated on the basis of Art. 190 of the Constitution.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2020, 18, 3; 155-165
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surveying and cartographic aspects of utility networks in Slovakia and Poland
Autorzy:
Klapa, Przemysław
Hudecová, Ľubica
Jurkiewicz, Magdalena
Kysel, Peter
Mika, Monika
Ślusarski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2175181.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
utility networks
cartography
cartographic object
legal standard
technical standard
sieci użytkowe
kartografia
obiekt kartograficzny
norma prawna
norma techniczna
Opis:
Utility networks provide transport for various types of raw materials. They comprise a network of pipes, cables and ducts running on, under and above the surface of either ground or water. They connect individual customers with distributors within water supply, sewage, heating, telecommunications, electricity, as well as oil, gas and chemical networks. They serve an extremely important role in today’s urbanised world. However, utility networks require specialised treatment not only in legal, technical or social terms, but also geodetic and cartographic. It is necessary to conduct a precise and accurate inventory to prepare and implement projects of utility networks, as well as all kinds of other construction works. Mapping is another task required, along with the preparation of databases on networks that provide comprehensive (graphic and descriptive) information on objects. In each country, the execution of surveying and cartographic works observes internal laws and technical standards and norms. This paper presents the issues of surveying and cartographic works in relation to utility networks, as well as their implementation in Slovakia (Bratislava) and Poland (Kraków). The rules for the presentation of networks on maps, as well as technical standards for collecting, processing and sharing network databases based on legal provisions that are valid for both countries, were compared.
Sieci użyteczności publicznej zapewniają transport różnego rodzaju surowców. Stanowią sieć rur, kabli i kanałów przeprowadzanych na, pod oraz nad powierzchnią ziemi i wody. Zapewniają one połączenie poszczególnym odbiorcom dóbr z dystrybutorem w ramach sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej, telekomunikacyjnej, elektroenergetycznej, a także naftowej, gazowej i chemicznej. Stanowią niezwykle istotną rolę w dzisiejszym zurbanizowanym świecie. Jednakże sieci użyteczności publicznej wymagają specjalistycznego traktowania nie tylko pod względem prawnym, technicznym czy społecznym, ale również geodezyjno-kartograficznym. Przygotowywanie projektów, a także realizacja sieci, jak również wszelkiego rodzaju innych prac budowlanych wymagają precyzyjnej i dokładnej ich inwentaryzacji. Kolejnym zakresem prac jest mapowanie wraz z przygotowaniem bazy danych o sieciach, zapewniając w ten sposób kompleksową (graficzno-opisową) informację o obiektach to jest wszystkich elementów składowych sieci oraz urządzeń technicznych. W ramach realizacji prac geodezyjno-kartograficznych w poszczególnych krajach stosowana są wewnętrze przepisy prawa oraz normy i standardy techniczne. W niniejszym artykule przedstawiono problematykę prac geodezyjnych i kartograficznych w aspektach dotyczących sieci użyteczności publicznych, a także przedstawiono ich realizację w Republice Słowackiej (na przykładzie Bratysławy) oraz w Polsce (na przykładzie Krakowa). Porównaniu zostały poddane zasady prezentacji sieci na mapach, a także normy techniczne dotyczące gromadzenia, przetwarzania oraz udostępniania baz danych o sieciach w oparciu o aktualne dla obu krajów przepisy prawa.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2022, 3; 117-129
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaj jako kreator normy prawnej na przykładzie regulaminu Sejmu
Custom as a Creator of Legal Norm on the Example of Standing Orders of the Sejm
Autorzy:
Kalinowska-Wójcik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762516.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zwyczaj
norma prawna
regulamin Sejmu
parlament
Custom
legal norm
Standing Orders of the Sejm
parliament
Opis:
Parliamentary custom has been present in modern parliament since its inception. The functioning of the British or German parliament shows that customs can co-create or supplement parliamentary procedure. In the Polish parliament, customs also regulate a number of proceedings. The subject of this article is the custom found in the practice of the lower house of the Polish parliament – the Sejm. Examples of customs that have been transformed into norms of the Sejm’s rules of procedure despite their long practice are indicated and discussed. However, the analysis of these examples does not give a clear answer to the question of the reasons for turning custom into law. It shows the inconsistency and discretionary nature of the changes. It is also in vain to find purposefulness and consistency in the creation of norms on the basis of custom.
Zwyczaj parlamentarny jest obecny w nowożytnym parlamencie od początków jego powstania. Funkcjonowanie parlamentu brytyjskiego czy niemieckiego pokazuje, że zwyczaje mogą współtworzyć czy też uzupełniać procedurę parlamentarną. W polskim parlamencie zwyczaje również regulują szereg postępowań. Przedmiotem artykułu jest zwyczaj występujący w praktyce działania izby niższej polskiego parlamentu – Sejmu. Wskazane i omówione zostały przykłady zwyczajów, które mimo wieloletniej praktyki ich stosowania zostały przekształcone w normy regulaminu Sejmu. Analiza tych przykładów nie daje jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o przyczyny zmiany zwyczaju w prawo. Pokazuje brak konsekwencji i uznaniowość zmian. Próżno również doszukiwać się celowości i spójności w kreowaniu norm na podstawie zwyczaju.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 41-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decyzja w postępowaniu administracyjnym
Decision in administrative proceedings
Autorzy:
Proskin, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348339.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
decyzje administracyjne
organ administracyjny
postępowanie administracyjne
norma prawna
administrative decisions
administrative body
administrative proceedings
legal norm
Opis:
W artykule podjęto analizę procesów rozstrzygania - podejmowania decyzji, bodźców, stanów faktycznych i uwarunkowań prawnych, wpływających na treść merytoryczną rozstrzygnięć. Praktyczne rozwiązywanie problemów poprzez rozstrzyganie oraz zwyczaj jako część tej praktyki. Zwyczaj można określić jako pozaprawny nawyk postępowania przestrzegany praktycznie w obrębie danej struktury (jednostki) organizacyjnej administracji, w podobnych sytuacjach i w określonym czasie. Funkcjonowanie społeczeństwa, w tym organów nim kierujących powinno mieć cechy legalności tj. działać w granicach prawa. W naszych warunkach decyzja administracyjna ma ogromne znaczenie i w sposób wyraźny odciska się na codziennym życiu każdego. Praktycznie nie można spotkać człowieka, który nie byłby podmiotem takiej czy innej decyzji administracyjnej. Ze względu na wagę decyzji w naszym życiu artykuł adresowany jest m.in. do tej grupy pracowników organów administracyjnych - urzędników, którzy prowadząc postępowanie administracyjne, przygotowują merytorycznie postanowienia czy decyzje kończące postępowanie w danej instancji i czują się anonimowi. Bagatelizowanie znajomości przepisów poprzez stwierdzenie "ja się na prawie nie znam, nie jestem prawnikiem" jak mantra jest powtarzane przez merytorycznych pracowników organów administracyjnych, beztrosko obnażających swoją ignorancję. Ignorantia legis non excusat (łac. Nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem) - dlatego nie można szukać usprawiedliwienia w nieznajomości prawa.
The article analyses adjudication processes: decision-making, incentives, factual states and legal conditions influencing the content of adjudication. A practical solution to problems by adjudication and a custom as part of this practice. A custom can be defined as a non-legal habit of conduct virtually observed within a given organizational structure (unit) of administration in similar situations and in specified time. The society, including the bodies that govern it, should be characterised by legality, i.e. act within law. In our conditions an administrative decision is of phenomenal significance and leaves a clear mark on our everyday life. It is virtually impossible to meet a person that has never been a subject of an administrative decision. Because of the importance of an administrative decision in our life, this article is addressed to those clerks in administrative bodies that in the course of administrative proceedings draw up the content of a ruling or decision that terminates the proceedings in a particular instance and feel anonymous. Underestimating familiarity with law by stating that one does not know law or that one is not a lawyer is frequently repeated by those employees in administrative bodies that are responsible for the content of those decisions and in this way they reveal their ignorance. Ignorantia legis non excusat (Latin for "ignorance of the law excuses no one"), therefore one cannot excuse oneself with unfamiliarity with law.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 4; 133-147
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law & Economics jako teoria procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych – podstawy teoretyczne decyzji, ich błędne interpretacje i przesadne tezy ekonomicznej analizy prawa
Law & Economics as a Theory of Decision Making in Legal Contexts – Decision Theoretical Foundations, Their Misinterpretations and Excessive Claims of Economic Analysis of Law
Autorzy:
Małecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531411.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ekonomiczna analiza prawa
teoria procesów decyzyjnych
norma prawna
law & economics
theory of decision making
legal norm
Opis:
W artykule ujmuje się law & economics jako propozycję teorii procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych. Podkreśla się, że rozróżnienie między dwoma podejściami w ekonomicznej analizie prawa: neoklasycznym i behawioralnym, dokonuje się w odniesieniu do dwóch różnych teorii podejmowania decyzji stosowanych w dziedzinie każdego z nich. Podejście neoklasyczne opiera się na teorii oczekiwanej użyteczności, natomiast behawioralne – na teorii perspektywy. Według przedstawicieli obu z nich, zastosowanie teorii procesu decyzyjnego może być pomocne w oddziaływaniu przez normy prawne na zachowania adresatów w bardziej wyrafinowany sposób. Tezą artykułu jest to, że badacze z kręgu law & economics błędnie interpretują założenia i twierdzenia teorii i / lub formułują nadmierne twierdzenia, jeśli twierdzą, że ustalenia teoretyczne dotyczące decyzji dostarczają wiedzy na temat sposobu, w jaki prawo wpływa na ludzkie decyzje.
The article treats law & economics as a proposal of a theory of decision making in legal settings. It is emphasized that the distinction between two approaches in economic analysis of law: the neoclassical and the behavioral one, is made with reference to two different theories of decision making applied in the realm of each approach. The neoclassical approach is based on the theory of expected utility, whereas the behavioral one – on prospect theory. According to the scholars on both sides, application of decision theory might be helpful in influencing behavior by legal norms in a more sophisticated way. The claim of the article is that law & economics scholars misinterpret the assumptions and propositions of the theories and/or formulate excessive claims, if they argue that decision theoretical findings provide knowledge about the way in which people’s decisions are influenced by law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 34-50
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładnia norm planowych w prawie ochrony środowiska (zagadnienia wstępne)
Interpretation of planning norms in environmental law (preliminary issues)
Autorzy:
Goździewicz-Biechońska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046894.pdf
Data publikacji:
2018-03-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wykładnia prawa
norma planowa
norma prawna
planowanie w prawie ochrony środowiska
legal interpretation;
planning norm;
legal norm;
planning in environmental law
Opis:
Artykuł podejmuje, w kontekście wykładni prawa, problematykę planowania w ochronie środowiska – zjawiska które przeżywa obecnie swoisty renesans. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, jakie są odrębności wykładni prawa ochrony środowiska w odniesieniu do norm planowych oraz czy i na ile swoistość aktów planowania jako źródeł prawa determinuje też ich wykładnię. Artykuł ma charakter wstępny i ukierunkowany jest na identyfikację problemów badawczych oraz wyznaczenie kierunków dalszych poszukiwań. Wychodząc od przedstawienia aktów planistycznych w prawie ochrony środowiska jako źródła rekonstrukcji normy prawnej, wskazano, iż trudności wykładni aktów planistycznych jako źródeł prawotwórczych stanowią refleks ich szczególnego charakteru prawnego. Analizując następnie charakter norm planowych w prawie ochrony środowiska, zauważa się, iż (podobnie jak inne normy planowe) wykazują one duże zróżnicowanie, będące pochodną różnorodności charakteru prawnego aktów planistycznych. Autorka podkreśla też swoistość wykładni norm planowych, prezentując przykłady odrębności, które również związane są ze swoistymi cechami norm planowych, w tym ich przynależnością do prawa ochrony środowiska. Na koniec zauważa wpływ planowania w prawie ochrony środowiska na tendencje ewolucyjne modelu prawa w Polsce w świetle teorii P. Noneta i P. Selznicka.
In the context of interpretation of law, the article deals with the issue of planningin environmental protection – a phenomenon that has been experienceda kind of renaissance in Polish law. The aim of the article is to answer the question,what are the distinctive features of interpretations of environmental lawin relation to planning norms and whether and to what extent the specificityof planning acts as sources of law determines their interpretation. The article ispreliminary. It aims to identify problems and determine directions for furtherresearch. Starting from the presentation of planning acts in the environmentallaw as a source of legal norms’ reconstruction, it is pointed out that the difficultiesof interpreting planning acts as sources of law reflect their special legalcharacter. Analyzing then the nature of planning norms in environmental law, itis noted that (similarly to other planning norms) their diversity is a consequenceof the legal nature’s diversity of planning acts. The specificity of the interpretationof planning norms is presented in some examples. Finally, the impact of planningin environmental law on evolutionary tendencies of the legal model in Poland, inthe light of Ph. Nonet and Ph. Selznick’s theory is noted.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2018, 2; 27-45
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 242.
Review: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki [The Peculiar Court. The Idea of Constitutional Justice in the Contexts of the Rule of Law, Democracy and Individual Rights], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, 242 pages
Autorzy:
Kiełpiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
praworządność
sądownictwo konstytucyjne
rządy prawa
teoria prawa
norma prawna
rule of law
constitutional judiciary
legal theory
legal norm
Opis:
Sądownictwo konstytucyjne stanowi przedmiot sporów w obszarze nauk prawnych, głównie na poziomie filozofii prawa i teorii prawa. W związku z tym została poddana recenzji monografia, która porusza obecnie interesującą tematykę w obszarze zasad konstytucjonalizmu. Autorzy w poszczególnych rozdziałach udzielają odpowiedzi na wiele pytań z zakresu sądownictwa konstytucyjnego. Z wieloma zasygnalizowanymi problemami można spotkać się w życiu społecznym, politycznym i naukowym. Celem opublikowanej recenzji jest zaprezentowanie myśli autorów, którzy za pomocą analizy, rekonstrukcji i krytycznej refleksji połączyli sądownictwo konstytucyjne z trzema ideami: rządów prawa, demokracji i praw jednostki. Warto podkreślić, że przywołane trzy idee nie tworzą harmonijnej triady, ani apriorycznej rzeczywistości. Stworzenie tego typu monografii było możliwe dzięki wykorzystaniu różnych metod badawczych: dogmatycznoprawnej, filozoficznej, historycznej, filologicznej. Osobliwość sądu (judical review) nie stanowi punktu odniesienia, do tego, aby stworzyć grupy zwolenników oraz przeciwników sądownictwa konstytucyjnego. Zbadanie wszechstronne idei sądownictwa konstytucyjnego tworzy nowy katalog argumentów do wykorzystywania m.in. w rozwoju badań naukowych, prowadzenia debaty publicznej oraz szeroko pojętej edukacji społeczeństwa.
Constitutional judicature is a subject of dispute in the field of legal science, mainly at the level of philosophy of law and legal theory. In this connection, a book has been reviewed which deals with an interesting topic. In the individual chapters of the book, the authors provide answers to many questions, in the field of constitutional justice. Many of the problems indicated by the authors can be encountered in social, political and scientific life. The aim of the published review is to present the thoughts of the authors who, by means of analysis, reconstruction and critical reflection, have linked constitutional justice to three ideas: the rule of law, democracy and individual rights. It is worth emphasizing that the three ideas cited do not form a harmonious triad, nor an a priori reality. The creation of this type of monograph was possible thanks to the use of various research methods, dogmatic-legal, philosophical, historical, philological. The singularity of the court (judicial review) is not a point of reference, to create groups of supporters and opponents of constitutional justice. A comprehensive examination of the idea of constitutional justice creates a new catalogue of arguments for the use of, inter alia, the development of scientific research, the conduct of public debate and the broad education of the public.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 625-633
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Objection of the Physician’s Conscience. Legal or Ethical Category?
Sprzeciw sumienia lekarza. Kategoria prawna czy etyczna?
Autorzy:
Domańska, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920715.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights and freedoms
freedom of conscience
conscience clause
legal norm
ethical norm
prawa i wolności człowieka
wolność sumienia
klauzula sumienia
norma prawna
norma etyczna
Opis:
Freedom of conscience is the basis of a democratic state and a pluralistic society. It has been formed slowly in the course of long-lasting historical processes and philosophical discourse. Although intuitively understood, this concept is still not clearly defined. This freedom is guaranteed by the normative acts in force in the UN system, as well as in the Council of Europe and the European Union and in the basic laws of individual states. Its protection is the conscience clause, which is not regulated by the basic law. The aim of this research is to answer a question whether the conscience clause is a legal or purely ethical category. In view of the broad scope with regard to this issue, the paper is devoted to the question of determining the legal nature of the physician’s conscience clause.
Wolność sumienia stanowi podstawę demokratycznego państwa i pluralistycznego społeczeństwa. Kształtowała się ona powoli w toku długotrwałych procesów historycznych i dyskursu filozoficznego. Pojęcie to choć intuicyjnie zrozumiałe, to wciąż nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Wolność ta gwarantowana zarówno przez akty normatywne obowiązujące w systemie ONZ, jak i Rady Europy i Unii Europejskiej oraz w ustawach zasadniczych poszczególnych państw. Jej gwarancją jest klauzula sumienia, która nie została uregulowana u ustawie zasadniczej. Celem badań prowadzonych przez autora jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy klauzula sumienia jest kategorią prawną czy wyłącznie etyczną. Ze względu na obszerność zagadnienia niniejsze opracowanie poświęcono kwestii określenia charakteru prawnego klauzuli sumienia lekarza.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 275-284
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od error fidei św. Tomasza z Akwinu do kan. 1099 KPK z 1983 roku : proces kształtowania się normy prawnej w przedmiocie error iuris
Dall’error fidei da s. Tommaso D’Aquino al can. 1099 del Codice di Diritto Canonico del 1983. Il processo della formazione della norma giuridica riguardante l’error iuris
Autorzy:
Góralski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/663279.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
norma prawna
św. Tomasz z Akwinu
error fidei
error iuris
kanon 1099 KPK
legal norm
Saint Thomas
canon 1099 CIC/1983
Opis:
Il problema della rilevanza giuridica dell’error iuris circa le proprietà essenziali e la dignità sacramentale del matrimonio ha una lunga storia incominciata da S. Tomasso D’Aquino riguardo all’errore degli eretici o degli infedeli sulla sacramentalità del matrimonio.L’autore presenta le singole tappe dell’evoluzione storica durante la quale si formava la futura norma giuridica del can. 1099 del CIC del 1983. Dopo aver riferito la dottrina di s. Tommaso D’Aquino sull’error fidei, presenta lo sviluppo della dottrina sull’error iuris dal XVI al XVIII secolo, quindi il contributo della dottrina e della giurisprudenza del XIX e dell’inizio del XX secolo, lo sforzo compiuto durante la codificazione di diritto canonico coronato con il can. 1084 del CIC del 1917, la recezione del suddetto canone nella dottrina canonistica e nella girisprudenza rotale nonché le nuove proposte rispetto al valore giuridico dell’error iuris, finalmente i lavori dei cosultori del coetus „De matrimonio” della Pontificia Commissione per la Revisione del CIC, portati a termine con la formulazione del can. 1099 che é stato approvato dal Legislatore CIC del 1983.Per quanto riguarda la regolazione stessa del can. 1099 CIC, conformemente allo scopo di questo studio l’autore si limita solo alla breve presentatione della normativa non toccando le difficoltà interpretative.
Źródło:
Ius Matrimoniale; 2009, 20, 14; 61-87
1429-3803
2353-8120
Pojawia się w:
Ius Matrimoniale
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła prawa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Sources of law in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Połomski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036759.pdf
Data publikacji:
2019-06
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
źródło prawa
norma prawna
konstytucja
umowa międzynarodowa
trybunał konstytucyjny
promulgacja
sources of law
legal provision
constitution
international agreement
Constitutional Tribunal
promulgation
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą zarysu struktury norm prawnych w ustroju państwa. Już w ogólnym znaczeniu struktury zawierają się takie jej atrybuty jak uporządkowanie, organizacja, hierarchia, właściwości i relacje – co pozwala potraktować strukturę (w szczególności normatywną) w ujęciu systemowym. Elementarnym tworzywem tego systemu są normy prawne, czyli reglamentowane komunikaty, które odwzorowują narzucony przez legislatywę porządek prawny. Typizacja źródeł prawa deleguje adresatom tych komunikatów (obywatelom, organom państwowym) pewien schemat postępowania, konstytuujący zasadę legalizmu. Kontrolne kompetencje Trybunału Konstytucyjnego (TK) sprowadzają się do odkodowywania (stwierdzania lub zaprzeczania) praworządności dyrektyw w świetle stosowania norm z przepisów prawa. W artykule położono merytoryczny nacisk na zjawisko sprzężenia norm krajowych z regulacjami (umowami) międzynarodowymi. Poddano pod wątpliwość ukształtowaną praktykę traktowania nowelizacji umów – jako części krajowego porządku prawnego – bez ich każdorazowego wewnętrznego promulgowania. Podano również przykład braku wyraźnego stanowiska (uzasadnienia) TK, jakie było zajmowane w przedmiocie zasady nullum crimen sine lege scripta – zabraniającej kryminalizacji czynów w drodze aktów rangi podustawowej.
This article is an attempt to outline the structure of legal provisions in the state system. In the general sense of the structure, there are such attributes as orderliness, organization, hierarchy, properties and relationships – which allows to regard the structure (particularly in a normative sense) as a systemic approach. Legal norms, or rationed messages are the elementary link of this system, which reflect the legal order imposed by the legislation. The typification of the sources of law gives the recipients of these communications (citizens, state authorities) a certain pattern of behavior, constituting the principle of legalism. The control powers of the Constitutional Tribunal (CT) concentrate on decoding (affirming or denying) the legality of directives in the light of the application of norms stated by the law. The article puts a substantive emphasis on the phenomenon of coupling national standards with the international regulations (agreements). The established practice of treating the amendment of contracts as a part of the national legal order was undermined without any internal promulgation. An example of the lack of a justification of the Constitutional Tribunal was also presented, which was taken into consideration according to the principle of nullum crimen sine lege scripta – which forbids the criminalization of acts by means of subordinate acts.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2019, 1/2019 (3); 58-65
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LE PRÉAMBULE DE LA CONSTITUTION COMME UN EXEMPLE DUN TEXTE DE DROIT
PREAMBUŁA KONSTYTUCJI JAKO PRZYKŁAD TEKSTU PRAWNEGO
THE PREAMBLE TO THE CONSTITUTION AS AN EXAMPLE OF A LEGAL TEXT
Autorzy:
PIEPRZYCA, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920753.pdf
Data publikacji:
2017-10-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
préambule
constitution
langage juridique
norme juridique
linguistique juridique
preambuła
konstytucja
język prawny
norma prawna
legilingwistyka
preambule
legal language
legal standard
legilinguistics
Opis:
Le préambule de la Constitution est un type spécial de texte juridique qui diffère significativement des autres textes législatifs, en ce qui concerne le lexique, la syntaxe et la sémantique. Cet article vise à désigner les caractéristiques de la langue juridique du préambule de la Constitution – son contenu, sa forme et la fonction qu'il joue dans le système juridique. Le corpus de la recherche se compose des plus de vingt préambules des constitutions des pays européens. Les résultats montrent qu’en dépit de quelques différences entre les préambules des pays européens, il existe de nombreuses caractéristiques communes – presque tous les préambules mentionnent des valeurs et des principes, considérés comme fondamentaux pour le pays et la nation, tels que l'indépendance, la liberté ou la démocratie. Certains préambules se réfèrent aussi à l'histoire de son pays, à la religion ou à la personne de Dieu – directement ou indirectement. Malgré le fait que le préambule – du point de vue linguistique – n’est pas comme les autres textes juridiques, il peut être considéré comme un texte normatif.
Preamble to the Constitution is a special type of legal text, which differs significantly from the other legislative texts, both in terms of vocabulary, syntax and semantics. This paper aims to make the characteristics of the legal language of the preamble to the Constitution – its content, form and function it plays in the legal system. The linguistic corpus is composed of over twenty preambles to constitutions of European countries. The results show that, despite some differences between the preambles of individual European countries, there are many features in common – almost all mention the values and principles, considered as fundamental to the nation, such as independence, freedom or democracy. Some preambles also refer to the history of the country or religion and to the person of God – both indirectly and directly. Despite the fact that the preamble in terms of language is not like other legal texts, it has the characteristics of a normative act.
Preambuła konstytucji jest szczególnym rodzajem tekstu prawnego, różniącym się znacznie od pozostałych tekstów normatywnych, zarówno pod względem leksykalno-składniowym, jak i semantycznym. Niniejsza praca ma na celu dokonanie charakterystyki prawno-językowej preambuły konstytucji – jej treści, formy oraz funkcji, jaką odgrywa w systemie prawnym. Korpus badawczy stanowią teksty ponad dwudziestu preambuł konstytucji krajów europejskich. Wyniki badań wskazują, że pomimo pewnych różnic pomiędzy preambułami poszczególnych krajów europejskich, istnieje wiele cech wspólnych – niemal wszystkie wymieniają bowiem wartości i zasady, postrzegane jako fundamentalne dla narodu, takie jak niezależność, wolność czy demokracja. Niektóre preambuły odwołują się również do historii swojego kraju lub do religii i samej osoby Boga – zarówno w sposób pośredni, jak I bezpośredni. Pomimo faktu, iż preambuła pod względem językowym nie przypomina innych tekstów prawnych, można przypisać jej cechy tekstu normatywnego.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 30, 1; 51-66
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie językowe normy prawnej w poznańsko-szczecińskiej szkole teorii prawa w świetle pragmatyzmu analitycznego
The linguistic meaning of a legal norm in the Poznan-Szczecin school of legal theory in the light of analytic pragmatism
Autorzy:
Rzepiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693812.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
legal norm
linguistic meaning
analytic pragmatism
Poznan-Szczecin school of legal theory
norma prawna
znaczenie językowe
pragmatyzm analityczny
poznańsko-szczecińska szkoła teorii prawa
Opis:
The author first reconstructs standpoints adopted by the scholars from the Poznan-Szczecin schoolof legal theory regarding the linguistic meaning of a legal norm. This reconstruction allows certaindilemmas related to the adoption of analytic philosophy in the theory of law to be visualized. Inthe next section of the article, attention is paid to the influence of Kazimierz Ajdukiewicz’s philosophyon the understanding of linguistic meaning within the School. The problem of linguistic meaning may be explained by the definition of equivalence, the core of which is a set of directivesof a specific language. Finally, the author comments on the theses of Robert B. Brandom’s analyticpragmatism and the application of the latter to legal theory of Maciej Dybowski. Analytic pragmatismextends semantic research through an attempt to understand practice-related conditions.
Autor rekonstruuje stanowiska przyjmowane w ramach tzw. poznańsko-szczecińskiej szkoły teorii prawa (Szkoła) dotyczące znaczenia językowego normy prawnej. Pozwala to na unaocznienie pewnych dylematów związanych z przyjmowaniem założeń filozofii analitycznej w teorii prawa. Następnie zwrócono uwagę na wpływ filozofii Kazimierza Ajdukiewicza na pojmowanie znaczenia językowego w Szkole. Problem znaczenia językowego może zostać wyjaśniony przy użyciu definicji równoznaczności, której rdzeń stanowi zbiór dyrektyw danego języka. W ostatniej części tekstu omówione zostały natomiast tezy pragmatyzmu analitycznego Roberta B. Brandoma i sposób jego aplikacji do teorii prawa przez Macieja Dybowskiego. Pragmatyzm analityczny poszerza badania semantyczne o próbę zrozumienia uwarunkowań praktycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 1; 27-41
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice prawa. W odpowiedzi na polemikę Piotra Ślęczki SDS Kompromis czy kłamstwo? Głos w sporze o zakres prawnej ochrony życia w Polsce
The Boundaries of Law: A Response to “A Compromise—or a Lie? A Voice in the Controversy over the Scope of Legislation on Human Life Protection in Poland,” a Polemics of Piotr Ślęczka, SDS
Autorzy:
WIERZBICKI, Alfred M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046693.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prawo do życia, norma moralności, norma prawna, demokracja, wartości, kompromis aksjologiczny, kompromis polityczny
right to life, the norm of morality, legal norm, democracy, values, axiological compromise, political compromise
Opis:
Rozważania o granicach prawach są odpowiedzią autora na krytykę jego stanowiska przez Piotra Ślęczkę SDS (zob. P. Ślęczka SDS, Kompromis czy kłamstwo? Głos w sporze o zakres prawnej ochrony życia w Polsce 29(2016) nr 4(116), s. 297-305). Kontekstem tych rozważań jest społeczna inicjatywa zaostrzenia prawa chroniącego życie człowieka nienarodzonego oraz masowy protest, z jakim inicjatywa ta spotkała się w Polsce w roku 2016. Ustawa z roku 1993 dopuszcza legalną aborcję w trzech przypadkach. W interpretacji autora hiatus między normą moralną a normą prawną jest wynikiem uwzględnienia przez prawodawcę granic samego prawa. Po pierwsze, źródłem granicy prawa jest demokratyczna procedura jego stanowienia na drodze głosowania. Kompromis prawny nie musi z konieczności stawać się kompromisem aksjologicznym. Po drugie, źródłem granicy prawa jest uwzględnienie przygodnej i dramatycznej kondycji ludzkiej, wobec której prawodawca zawiesza kategoryczny charakter normy prawnej bez podważania obowiązywalności normy moralnej. Prawo wycofuje się w takich sytuacjach od nakazywania czynów heroicznych czy też przekraczających psychologiczną zdolność podmiotu. U podstaw analiz znajduje się pogląd, że wierność wartościom oraz zdolność do kompromisu są filarami demokracji, a mądrość prawodawcy polega na trosce o ich wzajemną więź w sytuacji poważnego konfliktu aksjologicznego.
The present considerations regarding the boundaries of law are a response to Fr. Piotr Ślęczka’s criticism of the author’s standpoint (see Piotr Ślęczka, SDS, “A Compromise—or a Lie? A Voice in the Controversy over the Scope of Legislation on Human Life Protection in Poland,” Ethos 29:4(116) (2016): 297-305). The context of the considerations is the public initiative to toughen the prenatal life protection law and the mass protests the initiative in question encountered in Poland in 2016. The 1993 anti-abortion law allows legal abortion if one of three exceptions is met. The author holds that the hiatus between the moral norm and the legal norm results here from the lawmaker’s consideration of the boundaries of law as such. Firstly, the boundaries of law are a consequence of the democratic procedures of voting used in lawmaking. However, a legal compromise does not necessarily turn into an axiological one. Secondly, the boundaries of law are a consequence of the lawmaker’s consideration of the human condition, its contingency and tragic realities, in the face of which the lawmaker suspends the categorical nature of the legal norm without, however, questioning the imperative nature of the respective moral norm. In cases in question the law abstains from prescribing heroic acts or acts beyond the psychological capacity of the subject. The author’s standpoint stems from the view that both faithfulness to values and the ability to compromise are the pillars of democracy. The wisdom of the lawmaker lies in the concern for preserving the link between the two in the situation of a grave axiological conflict. Translated by Dorota Chabrajska
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 1 (117); 283-289
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies