Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "nazwy roślin" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dwa różne kultywary o nazwie Rosa ‘Poznań’
Two different cultivars named Rosa ‘Poznań’
Autorzy:
Zielinski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888483.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
krzewy ozdobne
roza
Rosa
odmiany hodowlane
roza Poznan
roza Poznanska
nazewnictwo
zmiany nazwy
hodowla roslin
hodowcy
Grabczewski Leopold
Zielinski Jerzy
szkolkarstwo ozdobne
Opis:
In 1988 a new cultivar of park rose was described as Rosa ‘Poznań’, however, the above name was used in 1966 for a large-flowered garden rose, which probably disappeared from cultivation. Several years ago the new name Rosa ‘Poznańska’ was proposed in the electronic trade catalogue to replace the later homonymous epithet, but it was at variance with the rules of International Code of Nomenclature for Cultivated Plants (Article 25). The cultivar name Rosa ‘Poznańska’ is thus published here for the first time. Rosa ‘Poznańska’ is a large shrub with erect main stems covered with thin needle-like prickles in the lower part only, usually ± hairy in places; its leaves are large, green, wrinkled, glabrous, with broad stipules; flowers are large, pink, simple, sepals entire, bracts broadly ovate, receptacle and pedicels smooth; fruits usually undeveloped (Figs 1–4). It is probably a segregate of a hybrid of Rosa rugosa Thunb. with R. blanda Aiton, very hardy and disease resistant.
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2014, 62
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna – miejsce fitonimów w językowym obrazie świata użytkowników gwar (na Kujawach i poza nimi)
Where mullein grows is where a portionless maid lives – phytonyms in the linguistic picture of the world painted by dialect users (in Kujawy region and apart from them)
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594049.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy roślin w gwarach
językowy obraz świata
obrzędy
dialectical plant names
linguistic picture of the world
rites
Opis:
Ludzie mieszkający na wsi mieli zawsze szczególny i bardzo bliski kontakt z przyrodą. Ich życie, podporządkowane siłom i prawom natury, przebiegało według określonego rytmu pór roku i wiążących się z nimi obowiązków, zwyczajów, obrzędów oraz wierzeń (zarówno chrześcijańskich, jak i pogańskich), co znajdywało odzwierciedlenie w języku. Artykuł jest próbą ukazania funkcjonowania gwarowych nazw roślin w świadomości mieszkańców wsi. Fitonimy gwarowe odzwierciedlają bowiem subiektywny stosunek nadawcy do rzeczywistości oraz ukazują utrwalone w świadomości zbiorowej struktury poznawcze i pojęciowe.
Most countrymen and countrywomen have always lived particularly close to nature. They obey the laws of nature, their life has been subordinated to the sequence of seasons and related chores, customs, rituals, and beliefs (both Christian and pagan). All of these practices find their reflection in language. The author attempts to depict the ways in which dialectl plant names function and how dialect users comprehend them as dialect phytonyms which carry the user’s subjective attitude to reality and reflect the conceptual and cognitive structures fixed in the collective consciousness.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 229-243
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ptasi świat utrwalony w fitonimach
The Bird World Recorded in Plant Names
Птичий мир, закрепленный в фитонимах
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054672.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
названия растений
диалектные названия растений
семантика
этимология
nazwy roślin
gwarowe nazwy roślin
semantyka
etymologia
name of plants
dialectical plant names
semantic
etymology
Opis:
Fitonimy są niezwykle interesującą kategorią leksykalną i zawierają w sobie istotne właściwości semantyczne języka polskiego. Próbując odtworzyć proces nominacji poszczególnych gatunków widzimy, jak wiele zależy tu od percepcji człowieka i obserwacji otaczającej go rzeczywistości. Znaczenia zawarte w potocznych, gwarowych i botanicznych nazwach roślin ujawniają nam niezwykle bogaty i barwny świat widziany z perspektywy antropocentrycznej. Szczegółowa analiza semantyczna nazw takich jak jaskółcze ziele, kaczeniec, kurzyślad, kacze pyski, rdest ptasi, ptasie oczko i inne, prowadzi do ciekawych wniosków – nazwy roślin często niosą ze sobą treści metaforyczne, oparte na percepcji zmysłowej i doświadczeniu, a także niejednokrotnie na skojarzeniach z bliskim światowi fauny światem ptaków. W swoim artykule autorka pokaże, że system nominowania roślin w dużej mierze opiera się na konceptualizacji świata i kategoryzacji rzeczywistości.
Фитонимы представляют собой чрезвычайно интересную лексическую категорию и содержат важные семантические свойства польского языка. Пытаясь воссоздать процесс обозначения отдельных видов, мы видим, насколько он зависит от восприятия человека и наблюдения за окружающей действительностью. Значения, закрепленные (записанные?) в разговорных, диалектических и ботанических названиях растений, открывают перед нами чрезвычайно богатый и красочный мир, рассматриваемый с антропоцентрической точки зрения. Подробный семантический анализ таких названий, как jaskółcze ziele (чистотел; буквально ласточкина трава), kaczeniec (календула; буквально утиные ноготки), kurzyślad (пимпернель; буквально куриный след), kacze pyski (буквально утиные клювы), rdest ptasi (горец птичий), ptasie oczko (вероника дубравная; буквально птичий глаз) и других, приводит к интересным выводам – названия растений часто несут метафорическое содержание, основанное на чувственном восприятии и опыте, а часто и на ассоциациях, связывающих флору с миром птиц. В статье автор указывает, что система номинации растений во мно-гом основана на концептуализации мираи категоризации реальности.
Phytonyms are an extremely interesting category of lexis and they contain the significant semantic properties of the Polish language. Trying to recreate the nomination process of individual species, we see how much it depends on the perception of man and observation of the surrounding reality. The meanings contained in the colloquial, dialectical and botanical names of plants reveal to us an extremely rich and colorful world observed by man. Detailed semantic analysis of names such as jaskółcze ziele, kaczeniec, kurzyślad, kacze pyski, rdest ptasi, ptasie oczko and others leads to surprising conclusions – plant names often carry metaphorical content based on sensory perception and experience, and also many times on associations connecting flora with the world of birds. In her speech, the author will show that the system of nominating plants around us is largely based on the conceptualization of the world by people and the categorization of the nearest reality known to man.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-14
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etymologiczny słownik polskich gwarowych nazw roślin jako kontynuacja badań zespołu profesora Eugeniusza Pawłowskiego
The Etymological Dictionary of Polish Dialectal Plant Names: As a Continuation of the Research by Professor Eugeniusz Pawłowski’s Team
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nazwy roślin
etymologia
nazwy gwarowe
Eugeniusz Pawłowski
names of plants
etymology
dialect names
Opis:
The primary aim of the prospective etymological dictionary of Polish dialectal plant names is to trace the origin of selected Polish dialectal wild plant names in the context of other Slavic and European languages. What is more, the dictionary will present the history of Polish dialectal plant names, their chronology, semantic motivation as well as their semantic evolution. The beginnings of entries will consist of two elements: the Latin scientific plant names and the Polish scientific plant names, which are necessary for the identification of the species. Each entry will comprise all dialectal names for a given species, which will be grouped (together with metaphorical names) according to their semantic motivation. The publication will encompass various registers of plant names (Latin scientific names, Polish scientific names, Polish dialectal names, Slavic names, European names).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 190-202
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarowe nazwy roślin jako przykład słownictwa ginącego — próba analizy zjawiska
Dialectal plant names as an example of disappearing vocabulary — an attempt of analysis of a phenomenon
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475521.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
gwarowe nazwy roślin
słownictwo ginące
autentycznie gwarowe nazwy roślin
dialectal plant names
disappearing vocabulary
authentic dialectal plant names
Opis:
Autorka rozpatruje gwarowe nazwy roślin z perspektywy socjolingwistycznej. Stwierdza, że nazwy te należą do słownictwa ginącego w gwarach. Młode pokolenie użytkowników gwar nie rozróżnia gatunków roślin ani nie zna ich gwarowych nazw. Autorka docieka przyczyn tej sytuacji.
The author discusses dialectal plant names from a sociolinguistic perspective concluding that they belong to disappearing dialectal vocabulary. It is observed that contemporary young speakers of dialects are not familiar with the different species of plants, let alone their dialectal names. Additionally, the paper focuses on the reasons for this situation.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2014, 28; 215-224
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska w nazwach roślin
Surnames in plant names
Autorzy:
WANIAKOWA, JADWIGA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597836.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy roślin
nazwiska
łacińskie naukowe nazwy roślin
motywacja semantyczna
plant names
surnames
Latin scientific plant names
semantic motivation
Opis:
The article offers an insight into the plant names connected with surnames. There are four general groups of such plant names: 1) Latin scientific names with abbreviations of botanists’ surnames, 2) L L atin scientific names containing references to surnames, 3) names of plants containing surnames, 4) plant names derived from surnames. The last group is particularly interesting because it is the most variegated. What is more, these names do not “betray” the surnames at first glance. The plant names and their analysis show that scientific botanical names are often motivated by surnames. Such names become a peculiar monument to certain individuals, in the great majority of botanists who are well-deserved in research on particular species of plants. The names of people outside of the sphere of botanic research are quite rarely the motivation of plant names. It can also be stated that the plant names connected with surnames usually refer to genera and species that are relatively late-discovered and described (often also newly-grown ornamental plants), so they are usually exotic, and native to sparsely populated areas.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 401-412
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odolan – zagadkowa polska gwarowa nazwa kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.)
Odolan – the mysterious Polish dialectal name of valerian (Valeriana officinalis L.)
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850430.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
odolan
nazwy roślin
etymologia
motywacja semantyczna
plant names
etymology
semantic motivation
Opis:
The aim of the article is to investigate the origin of the Polish dialectal name odolan, which refers to valerian (Valeriana officinalis L.). On the basis of historical‑comparative analysis of the Slavic language material, it can be concluded that the name odolan is probably a late borrowing from Ukrainian dialects. It is related to the Proto‑Slavic form *odolěn, which is a derivative of the verb *odolěti ‘to defeat, to win’, derived from the Proto‑Slavic *dolja ‘success or failure, good or bad fate, destiny’. The Proto‑Slavic form *odolěn is motivated by the widely known healing and magical properties of valerian, but it is not a calque of Med. Lat. valeriana, because this Latin name is unlikely to be related to the verb valēre ‘to be strong, powerful; have an advantage, dominate’, and is most likely an adjectival derivative from the name of the Roman province of Valeria.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 313-325
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie słownictwo gwarowe w kontekście etymologicznym (na przykładzie nazw roślin)
Polish dialectal vocabulary in an etymological context (the example of plant names)
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008042.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectal vocabulary
etymology
dialectal plant names
semantic motivation
słownictwo gwarowe
etymologia
gwarowe nazwy roślin
motywacja semantyczna
Opis:
W artykule przedstawiono problematykę słownictwa gwarowego z etymologicznego punktu widzenia. Zwrócono uwagę na konieczność badania leksyki gwarowej pod względem etymologicznym, wskazując na wieloaspektowe potrzeby w tym zakresie. Wszystkie prezentowane zagadnienia omówiono na przykładzie gwarowych nazw roślin, uwypuklając konieczność znajomości wszelkich cech botanicznych poszczególnych gatunków w celu ustalenia właściwej motywacji semantycznej nazw. Podkreślono, że w sferze etymologii gwarowych nazw roślin ogromnie ważne są nie tylko ich formy, ale też motywacja semantyczna i historia. To po ich zbadaniu (za pomocą metody historyczno-porównawczej) można wywodzić wnioski etymologiczne, gdzie kluczową rolę odgrywa końcowe stwierdzenie, czy dana nazwa gwarowa rośliny jest autentycznie gwarowa, czy jest odziedziczona lub zapożyczona. Stwierdzono ponadto, że metodologia etymologicznych badań gwarowych, oprócz zwykłych zasad stosowanych w dociekaniach etymologicznych, musi także brać pod uwagę wpływrealiów wiejskich, wierzeń, zwyczajów itd., innymi słowy, całokształtu kultury wiejskiej na motywację semantyczną słownictwa gwarowego. Stąd badania etymologiczne nad słownictwem gwarowym wymagają dużo bogatszego niż zazwyczaj warsztatu etymologicznego i dodatkowej wiedzy z zakresu dialektologii, historii kultury wiejskiej oraz etnologii.
The article presents the issues of dialectal vocabulary from the etymological point of view. Attention has been drawn to the need of studying dialectal vocabulary with regard to the etymology, pointing to the multi-faceted requirements in this respect. All the presented issues have been discussed by using the example of dialectal plant names. Emphasis has been placed on the fact that one should know all the botanical features of individual species in order to determine the proper semantic motivation behind the names. It has been stressed that in the etymology of dialectal names of plants, not only their forms but also the semantic motivation and history are of extreme importance. After examining them (using the historical-comparative method), etymological conclusions can be drawn whether a given dialectal name of a plant is authentically dialectal, inherited or borrowed. Moreover, it has been found out that the methodology of etymological dialectal research, in addition to the typical principles used in etymological surveys, must take into account the influence of rural life, beliefs, customs, etc. In other words, the entire rural culture of the semantic motivation of the dialectal vocabulary needs to be considered. Hence, etymological research into dialectal vocabulary requires more sophisticated etymological techniques and additional knowledge of dialectology, history of rural culture and ethnology.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 247-255
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Herbicydy zarejestrowane do zwalczania chwastów w ziemniaku
Herbicides registered for weed control in potatoes
Autorzy:
Urbanowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135444.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
ochrona roslin
ochrona przed szkodnikami
ziemniaki
stonka ziemniaczana
zwalczanie szkodnikow roslin
insektycydy
dobor insektycydow
nazwy handlowe
substancje czynne
dawki
okres karencji
Opis:
Chwasty na plantacjach można zwalczać zarówno przed wschodami, jak i po wschodach ziemniaka. Do zwalczania przed wschodami zarejestrowanych jest 45 herbicydów (opartych na 10 substancjach aktywnych), do zabiegów po wschodach 24 (3 substancje aktywne) i 25 graminicydów (5 substancji aktywnych). O wyborze konkretnego środka powinien decydować aktualny stan i stopień zachwasz- czenia plantacji, co zapewni jego wysoką skuteczność i nie doprowadzi do powstawania zjawisk nie- pożądanych (kumulacja chwastów, wytworzenie odporności, fitotoksyczna reakcja).
Źródło:
Ziemniak Polski; 2020, 30, 2; 11-15
1425-4263
Pojawia się w:
Ziemniak Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu
Plant names and the picture of pagan beliefs in the novels about Poland in the Middle Ages
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Doroszewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627183.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
nazwy roślin
zasób
funkcje
wierzenia pogańskie
obraz
powieści historyczne
polskie średniowiecze
motywy roślinne
święte dęby
inne nazwy roślin
odmienny zestaw
Plant names
the range
functions
pagan beliefs
the picture
historical novels
Poland in the Middle Ages
plant motifs
holy oaks
other plant names
Opis:
Przedmiotem analizy w artykule jest fragment zagadnienia związanego z zasobem i funkcjami nazw roślin stosowanych w pięciu powieściach historycznych (Rzepicha, matka królów… F. S. Jezierskiego, Stara baśń J. I. Kraszewskiego, Lelum-Polelum W. Przyborowskiego, Ojciec i syn K. Bunscha oraz Puszcza A. Gołubiewa), których akcja rozgrywa się w Polsce od czasów przedhistorycznych po początek XI wieku. W opisie funkcji nazw roślin tekst ten nawiązuje do koncepcji A. Stoffa, który wyodrębnił sześć funkcji, jakie motywy roślinne mogą pełnić w dziełach literackich. Jedną z nich jest funkcja symboliczna. Użyte w pięciu analizowanych powieściach w tej funkcji motywy botaniczne odgrywają ważną rolę w kreowaniu obrazu wierzeń religijnych. W powieściach o wczesnym średniowieczu obraz wierzeń pogańskich został zdominowany przez stereotyp świętych dębów, w Rzepisze przejęty z kultury antycznej, w czterech pozostałych powieściach – rodzimy, dość podobny, ale nie całkiem jednakowy. Uzupełniają go użycia innych nazw roślin (np. nazw zbóż, ziół), ale, po pierwsze, nie mają one takiej wagi i wyrazistości, po drugie – ich zestaw jest dla każdego z opisywanych utworów odmienny.
This paper discusses the range and functions of the plant names used in five historical novels (“Rzepicha, matka królów…” by F.S. Jezierski, “Stara baśń” by J.I. Kraszewski, “Lelum-Polelum” by W. Przyborowski, “Ojciec i syn” by K. Bunsch and “Puszcza” by A. Gołubiew), the action of which is set in Poland from pre-historical times until the beginning of the eleventh century. In the description of the plant names the paper refers to A. Stoff’s conception, who distinguished six functions of plant motifs in the literary works. Among them there is a symbolic function. Botanic motifs used in the five analyzed novels have the symbolic function and play an import role in creating the picture of religious beliefs. In the novels on the early Middle Ages the picture of pagan beliefs is dominated by a stereotype of holy oaks. In the “Rzepicha” this picture is drawn from the ancient culture, whereas in the other four novels it is based on native beliefs, although it differs to some extent in each of them. This picture of beliefs is supplemented by other plant names (e.g. of cereals or herbs). However, these names have neither an equivalent importance and clarity, nor they occur in the same combination in each novel.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 1; 22-34
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy roślin mówią o człowieku. Ilona Kulak, Ludowy obraz człowieka utrwalony w nazwach roślin (na przykładzie leksyki górali rabczańskich), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2022, 460 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670881.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
polska kultura ludowa
nazwy roślin
ludowy obraz świata
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 333-338
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Flannel i beggar’s blanket: metafory czy amalgamaty? Analiza kognitywna wybranych potocznych nazw dziewanny w języku angielskim
Autorzy:
Mierzwińska-Hajnos, Agnieszka Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34616393.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive semantics
common plant names
metaphor
conceptual blend
linguistic worldview
dynamic meaning construction
semantyka kognitywna
potoczne nazwy roślin
metafora
amalgamat pojęciowy
językowy obraz świata
dynamiczna konstrukcja znaczenia
Opis:
Autorka dokonuje analizy kognitywnej wybranych nazw dziewanny (Verbascum thapsus L.) w języku angielskim, motywowanych wyglądem rośliny. Analizując takie określenia jak flannel (pol. flanela) oraz beggar’s blanket (pol. koc żebraka), stara się ukazać, w jaki sposób przebiega konceptualizacja tych nazw. Wykorzystuje przy tym zarówno założenia teorii metafory pojęciowej, jak i teorii integracji pojęciowej, w szczególności zaś sześcioprzestrzenny model autorstwa Line Brandt i Per Aage Brandta. Równocześnie w artykule zostały zaprezentowane te aspekty, które wydają się być kluczowe dla analizy kognitywnej potocznych nazw roślin: rola ludzkiego doświadczenia i myśli ucieleśnionej w procesie konceptualizacji pojęć, sposób dynamicznego konstruowania znaczenia osadzonego w określonym kontekście oraz (iii) funkcja językowego obrazu świata w odkodowywaniu znaczeń.
The paper offers a cognitive analysis of selected common English names of mullein (Verbascum thapsus L.) motivated by the appearance of the plant. While analyzing such names as flannel and beggar’s blanket, the author strives to portray the way they are conceptualized by recalling Conceptual Metaphor Theory and Conceptual Integration Theory, in particular the Brandt and Brandt six-space model of conceptual integration, also known as a cognitive-semiotic approach to metaphor. In the course of the analysis, the author also makes reference to those aspects which seem indispensable from the standpoint of cognitive linguistics, viz. (i) the role of human experience and embodied thought in the conceptualization process, (ii) the dynamic and context-dependent meaning construction and (iii) the role of linguistic worldview in decoding meaning.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 131-150
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rośliny tatrzańskie w piśmiennictwie Zofii Radwańskiej-Paryskiej
Tatra Plants in the Writings of Zofia Radwańska-Paryska
Autorzy:
Mączyński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459525.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nazwy roślin
gwara podhalańska
nazwy barw
językowy obraz roślin
names of plants
Tatra dialect
names of colours
lingiuistic image of the world
Opis:
Basing on the texts by Zofia Radwańska-Paryska, the author reconstructs the ways of describing plants growing in the Tatra Mountains. The method of looking at the plant includes four different author’s points of view, mixed with each other, and the genre of the text does not determine the language used in it. The article reproduces four examples of linguistic images of plants.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 107-119
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Three cognitive frameworks for analyzing metaphoric plant names: Cognitive Grammar, Conceptual Metaphor Theory and Conceptual Blending Theory
Analiza metaforycznych nazw roślin w ramach trzech modeli kognitywnych: gramatyki kognitywnej, teorii metafory pojęciowej i teorii integracji pojęciowej
Autorzy:
Kowalewski, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670839.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
folk plant names
Cognitive Grammar
Conceptual Metaphor Theory
Conceptual Blending Theory
linguistic worldview
ludowe nazwy roślin
gramatyka kognitywna
teoria metafory pojęciowej
teoria integracji pojęciowej
językowy obraz świata
Opis:
Analiza metaforycznych nazw roślin w ramach trzech modeli kognitywnych: gramatyki kognitywnej, teorii metafory pojęciowej i teorii integracji pojęciowejCelem artykułu jest ustalenie stopnia przydatności trzech modeli teoretycznych, wypracowanych w ramach lingwistyki kognitywnej, tj. gramatyki kognitywnej Ronalda Langackera, teorii metafory pojęciowej George’a Lakoffa i Marka Johnsona oraz teorii integracji pojęciowej Gillesa Faucionniera i Marka Turnera, do analizy motywacji ludowych nazw roślin. O ile żaden z tych modeli nie został opracowany jako narzędzie rekonstrukcji językowego obrazu świata (patrz prace Jerzego Bartmińskiego), o tyle mogą one uchwycić kryjące się w badanych nazwach niuanse semantyczne, a tym samym wnieść wkład w opis konceptualizacji obecnych w języku ludowym. Ponieważ zakres zastosowania wszystkich trzech modeli obejmuje wyrażenia metaforyczne, w artykule proponuje się analizę ludowej nazwy stokrotki gęsi pępek, omawia mocne i słabe strony każdego modelu, użytego w celu rekonstrukcji skonwencjonalizowanego ludowego sposobu obrazowania obecnego w nazwie rośliny.
The aim of the article is to examine the applicability of three theoretical frameworks developed within Anglophone cognitive linguistics, Ronald Langacker’s Cognitive Grammar, George Lakoff and Mark Johnson’s Conceptual Metaphor Theory, and Gilles Fauconnier and Mark Turner’s Conceptual Blending Theory, in the study of semantic motivation behind folk plant names. Even though none of the theories has been originally developed as a tool for reconstruction what Jerzy Bartmiński terms the linguistic worldview, the theories may help to capture semantic nuances behind folk names and contribute to in-depth and comprehensive descriptions of folk conceptualizations. Since the scope of applicability of the three frameworks overlaps on conceptual metaphors, the article demonstrates the analysis of the metaphoric name gęsi pępek (lit. ‘goose navel’; daisy, Bellis perennis) and discusses strengths and weaknesses of the three frameworks in the task of reconstructing conventional folk imagery encoded in the name.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 79-94
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie wybranych nazw roślin i grzybów w języku polskiej ludności wiejskiej obwodu lwowskiego
Functioning of selected plant and mushroom names in the language of the Polish population of the Lviv region
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174103.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
plant names
southern Polish
borrowings
nazwy roślin
polszczyzna południowokresowa
zapożyczenia
Opis:
The purpose of this article is to present and discuss several dialect plant names from the „plant word” thematic field in the speech of the Poles of Lviv region. These are lexical units having no equivalents in other regions of the country or having them in an incomplete range of meaning. The lexis of the dialect in the studied Polish language is also subjected to various foreign influeces, which also must be taken into account when reconstructing the processes that shape the given form in Polish dialects. The generational breakdown shows that dialect plant names in their local meaning will cause significant difficulties for dialect users over time.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 122-131
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies