Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "naturalistic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Why Moral Norms Cannot be Reduced to Facts: On a Trilemma in Derivations of Moral “Ought” from “Is”
Dlaczego normy moralne są nieredukowalne do faktów: o trylemacie wyprowadzania „moralnej powinności” z „bytu”
Autorzy:
Załuski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531558.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ought-statements
is-statements
logical derivation
ethical justification
Searle
Anscombe
naturalistic ethics
divine ethics
zdania powinnościowe
zdania faktualne
logiczna derywacja
uzasadnienie etyczne
etyka teistyczna
Opis:
The paper aims at formulating a certain trilemma that applies to justifying moral norms. The trilemma can be succinctly stated as follows: any attempt to derive a “moral-ought-statement” from an “is-statement” with a justificatory goal (i.e. to justify the “moral-ought-statement”), even if it were successful in its “derivation” part (i.e. logically correct), would be unsuccessful in its “justificatory” part for one of the following three reasons: (1) it would consider each human action of which a factual statement can be made as morally obligatory, thus “justifying” a large number of implausible moral norms; or (2) it would presuppose a moral norm not derivable from facts; or (3) it would not explain why the distinction – made based on extra-moral criteria – between those factual statements about human actions from which moral norms can be derived and those from which they cannot be derived should count as morally relevant. The trilemma is illustrated in the paper by an analysis of Searle’s well-known attempt at deriving “ought” from “is”. Some further implications of the trilemma regarding the proper way of justifying moral norms are also examined.
Celem artykułu jest sformułowanie pewnego trylematu dotyczącego uzasadniania norm moralnych. Trylemat ten można ująć zwięźle w następujący sposób: każda próba logicznego wywiedzenia zdania moralnego (formułującego nakaz lub zakaz określonego działania), ze zdania lub zdań faktualnych, nawet jeśli byłaby poprawna w swojej części logicznej, nie mogłaby stanowić jego uzasadnienia z jednego z trzech powodów: albo (1) prowadziłaby do uznania każdego typu czynu za moralnie nakazany lub zakazany, nie pozostawiając tym samym miejscu dla czynów moralnie obojętnych; albo (2) zakładałaby istnienie normy moralnej nie dającej się wyprowadzić ze zdań faktualnych; albo (3) nie tłumaczyłaby, dlaczego dokonana na podstawie poza-moralnych kryteriów dystynkcja między zdaniami faktualnymi mogącymi stanowić podstawę dla derywacji norm moralnych i zdaniami faktualnymi nie mogącymi stanowić takiej podstawy, miałaby zostać uznana za moralnie istotną. Trylemat ten zostaje w artykule zilustrowany w kontekście analizy znanej próby Searle’a wyprowadzenia norm z faktów. Artykuł kończą refleksje na temat implikacji trylematu dla sporu o właściwy sposób uzasadniania norm moralnych.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 2(20); 63-74
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje polski kryminał gejowski? Rekonesans
Is there a Polish gay crime novel? A study
Autorzy:
Tuszyńska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231116.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
LGBTQ
crime fiction
gay novel
naturalistic novel
powieść kryminalna
powieść gejowska
powieść środowiskowa
Opis:
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania: Jak możemy rozumieć pojęcie „kryminał gejowski”? Czy w Polsce wyodrębniła się taka odmiana gatunkowa? Czy jest to odmiana kryminału, czy raczej powieści gejowskiej? Przedmiot zainteresowania stanowią między innymi utwory Edwarda Pasewicza (Śmierć w darkroomie), Michała Witkowskiego (Drwal, Zbrodniarz i dziewczyna) i Andrzeja Selerowicza (Kryptonim „Hiacynt”, Zbrodnia, której nie było). Analiza tych utworów skupia się na sposobie wykorzystania schematu kryminalnego oraz wybranych taktyk pisarskich w kontekście najpopularniejszych strategii charakterystycznych dla konwencji kryminalnej (np. zwrot w stronę powieści społecznie zaangażowanej, eksplorowanie przestrzeni miejskiej, psychologizacja bohaterów), a także najważniejszych cech powieści środowiskowej (różne koncepcje przedstawiania grup społecznych). W konsekwencji definicja kryminału gejowskiego odnosi się zarówno do cech powieści środowiskowej, jak i kryminalnej, sytuując analizowany fenomen literacki w domenie odmian gatunkowych literatury popularnej, wraz z właściwymi jej historycznymi przekształceniami poetyki oraz semantyki tekstów.
This paper is an attempt at finding answers to the following questions: How can the term gay crime novel be understood? Has such a sub-genre been established in Poland? Is it a sub-genre of crime fiction or rather gay novel? The author examines works by such writers as Edward Pasewicz (Śmierć w darkroomie [The Death in the Darkroom]), Michał Witkowski (Drwal [The Woodcutter], Zbrodniarz i dziewczyna [The Criminal and the Girl]), and Andrzej Selerowicz (Kryptonim „Hiacynt” [Codename Hyacinth], Zbrodnia, której nie było [The Crime that Never Was]). The analysis of the works is focused on the use of the crime scheme and selected writ-ing techniques in the context of the most popular strategies typical of crime fiction convention (e.g. a shift towards a socially engaged novel, urban space exploration, psychologisation of protagonists) as well as the most important characteristics of naturalistic novel (different ideas of presenting social groups).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 71-94
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Detailed Summary of Speech Pathology Assessment and Intervention of A Minimally Verbal Australian Child with Autism Spectrum Disorder
Szczegółowe podsumowanie oceny zaburzeń mowy i terapii logopedycznej prawie niemówiącego australijskiego dziecka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu
Autorzy:
Sims, Danielle
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035983.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD)
złożone potrzeby komunikacyjne
prawie niemówiący
patologia mowy
podejścia do leczenia
naturalistyczne interwencje rozwojowo-behawioralne (NDBI)
praktyka skoncentrowana na rodzinie
autism spectrum disorder (ASD)
complex communication needs
minimally verbal
speech and language pathology
treatment approaches
Naturalistic Developmental Behavioural Interventions (NDBIs)
family centred practice
Opis:
Speech and language pathologists have an important role to play in the treatment of individuals with Autism Spectrum Disorder. There exists a large body of evidence regarding the efficacy of assessment protocols and treatment approaches for individuals with ASD. There is an ever-growing need for clinicians to adopt holistic, family-centred clinical practices, and this is particularly important within ASD, where clinical presentations are often varied. This study described the assessments and intervention programs used by one SLP in the treatment of a minimally verbal seven-year-old male with a diagnosis of autism spectrum disorder. It found that the utilisation of multiple treatment programs may be required within therapy to provide individuals on the autism spectrum with high-quality, family-centred intervention. Further research into the development of clinically standardized procedures for selecting speech pathology interventions to promote client-centred practices is recommended.
Logopedzi odgrywają ważną rolę w leczeniu osób ze spektrum zaburzeń autystycznych. Istnieje wiele dowodów świadczących o skuteczności diagnozy i metod leczenia osób z ASD. Wciąż obserwuje się rosnącą potrzebę przyjęcia całościowych praktyk klinicznych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb dziecka i jego rodziny, co jest szczególnie ważne w przypadku ASD, gdzie objawy kliniczne są często zróżnicowane. W artykule przedstawiono zagadnienie diagnozy i terapii stosowanej w leczeniu prawie niemówiącego 7-letniego chłopca z rozpoznaniem spektrum zaburzeń autystycznych. Zwrócono jednocześnie uwagę, że w ramach terapii konieczne może okazać się łączenie wielu metod leczenia, by zapewnić optymalną rehabilitację osobom z ASD. Zalecane są dalsze badania nad opracowaniem klinicznie ustandaryzowanych procedur wyboru metod terapii logopedycznej w celu promowania praktyk skoncentrowanych na chorym.
Źródło:
Logopaedica Lodziensia; 2020, 4; 157-170
2544-7238
2657-4381
Pojawia się w:
Logopaedica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ад мiфу да лiтаратуры: сюжэты натуралiстычных паданняў у рамантычнай прозе Iспанii i Беларусi
Od mitu do literatury: motywy podań naturalistycznych w hiszpańskiej i białoruskiej prozie romantycznej
From myth to literature: motifs of naturalistic legends in Spanish and Belarusian romantic prose
Autorzy:
Ruis, Angela Espinosa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118309.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
натуралiстычныя паданнi
сiмвалiзм
рамантызм
фальклор
проза
Ян Баршчэўскi
Густава Адольфа Бэкер
legendy naturalistyczne
symbolizm
romantyzm
folklor
proza
Jan Barszczewski
Gustavo Adolfo Bécquer
naturalistic legends
symbolism
romanticism
folklore
prose
Jan Barščeǔski
Opis:
У артыкуле даследуецца перайманне матываў i фармальных асаблiвасцей народных натуралiстычных паданняў у прозе рамантычных пiсьменнiкаў еўрапейскай перыферыi, а канкрэтна на аснове прыкладаў з прозы iспанскага лiтаратара Густава Адольфа Бэкера i беларускага пiсьменнiка Яна Баршчэўскага. Дзеля гэтага вызначаюцца адрозненнi i падабенствы розных формаў народнай прозы (казкi, байкi, падання), даследуецца ўплыў падання на рамантычную прозу i прычыны яго перавагi ў гэтым жанры. На аснове гэтых прынцыпаў аналiзуюцца канкрэтныя прыклады часавых i прасторавых элементаў нарацыi (хранатопу) ў мiфалогii i народнай лiтаратуры, а таксама галоўныя рысы пераймання дадзеных элементаў рамантычнымi пiсьменнiкамi. Такiм чынам, у артыкуле раскрываецца роля натуралiстычных паданняў у фармаваннi мастацкiх сiстэм лiтаратараў эпохi рамантызму, што адкрывае новыя перспектывы для еўрапейскай кампаратывiстыкi i гiсторыi лiтаратуры.
W artykule omówiono zastosowanie wątków i form popularnych podań naturalistycznych w prozie romantycznej pisarzy z europejskich peryferii, zwłaszcza w utworach hiszpańskiego prozaika Gustavo Adolfo Bécquer’a i białoruskiego pisarza Jana Barszczewskiego. Wskazano różnice i podobieństwa między takimi formami prozy popularnej jak bajka, legenda, baśń, zbadano wpływ legend na prozę romantyczną i przyczyny jego dominacji w omawianym gatunku. Przeanalizowano także elementy czasu i przestrzeni w narracji mitologicznej i ludowej oraz podstawowe cechy ich zastosowania przez twórców romantycznych. W artykule wskazano na rolę legend w literaturze romantycznej, co otwiera nowe perspektywy w europejskich studiach porównawczych.
In the article we investigate the usage of both motifs and formal particularities of popular naturalistic legends in the prose of romantic writers from European periphery, especially in books written by Spanish prose writer Gustavo Adolfo Bécquer and Belarusian prose writer Jan Barˇsˇce˘uski. We determine similarities and differences between various forms of popular prose (fairy tales, fables and legends) and investigate the influence of legends on the prose of the romantic period and the reasons for its dominance in the given genre. Based on these principles, we analyze specific examples of time and space elements of the narration in mythology and folklore, as well as the main features of the usage of the aforementioned elements by romantic writers. The article therefore uncovers the role of naturalistic legends in the formation of the literary systems of romantic period, which opens new perspectives for European comparative and literary studies.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 37-51
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie i rozwój filozofii środowiskowej w USA na podstawie poglądów Johna Muira, Aldo Leopolda i J. Bairda Callicota
Autorzy:
Pyra, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
naturalistic fallacy
wild nature
ecology
land ethic
holistic environmental philosophy
błąd naturalistyczny
dzika przyroda
ekologia
etyka ziemi
holistyczna filozofia środowiskowa
Opis:
Artykuł dotyczy filozofii środowiskowej, nazywanej również filozofią ekologiczną lub ekofilozofią. Pokazuje, jak kształtowała się refleksja nad środowiskiem naturalnym w tradycji amerykańskiej. W tym kontekście przedstawiono i poddano analizie oraz ocenie poglądy wymienionych poniżej myślicieli. John Muir, wnikliwy obserwator dzikiej przyrody, został przedstawiony jako entuzjasta i prorok głoszący powrót do natury. Muir, pozostający pod mocnym wpływem reprezentantów transcendentalizmu, jako praktyk zakładał parki narodowe mające służyć zachowaniu dziewiczej przyrody, zaś jako pisarz popularyzował ideę zachowania obszarów dzikich. Poglądy Alda Leopolda, przedstawione w A Sand County Almanac, zdaniem wielu reprezentantów ekofilozofii, tworzą wzór nowego myślenia o przyrodzie dzikiej. Praca ta niemal powszechnie uważana jest za biblię filozofii środowiskowej. Leopold, leśnik interesujący się filozofią, stworzył podstawy holistycznej filozofii środowiskowej, jego koncepcja jednak nie jest pozbawiona mankamentów. Teoria J. Bairda Callicota jest przykładem stosunku akademickiego filozofa do dzikiej przyrody, stosunku w pełni profesjonalnego, gdy chodzi o stosowanie metody poznawczej pozwalającej autorowi uniknąć błędu naturalistycznego. Callicot dokonuje reinterpretacji problematyki faktów i wartości, gdyż sądzi, iż dynamicznie rozwijająca się ekologia umożliwia przeformułowanie tradycyjnego podejścia do omawianych problemów oraz przejście od „jest” do „powinno być”.
The publication refers to environmental philosophy, which is also called ecological philoso- phy or ecophilosophy. It shows in what way philosophical reflection on the environment has been shaped in the American tradition. In this context, the views of the thinkers listed below have been presented, analysed and evaluated. John Muir, an astute observer of wild nature, has been presented as an enthusiast and a prophet persuading a return to nature. Muir was a for- ester under the strong influence of the representatives of transcendentalism. As an activist, he founded national parks that served to preserve virgin areas, and as a writer he popularized the concept of the preservation of wild areas. For many representatives of ecophilosophy, the views of Aldo Leopold, as expressed in his well-known work, A Sand County Almanac , constituted a new pattern of thinking about wild nature. The book itself is almost generally regarded as a bible of environmental philosophy. Leopold, a forester interested in philosophy, created the fundamentals of holistic environmental philosophy, but the theory he developed is not without defects, to which some attention has been paid in this paper. The theory of J. Baird Callicot presents the attitude of an academic philosopher with regard to wild nature. His attitude is fully professional as regards the applied method, thus allowing the author to avoid committing a naturalistic fallacy. Callicot reinterprets the issues of facts and values, because he thinks that the discoveries of the dynamically developing ecolog y make possible the reformulation of the traditional approach to such issues by utilising a spirit of acceptance, and lead to a shift from is to ought to be.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 1; 115-132
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthesis of naturalistic vehicle driving cycles using the Markov Chain Monte Carlo method
Synteza eksploatacyjnych cykli jezdnych samochodów przy wykorzystaniu metody Monte Carlo z zastosowaniem łańcuchów Markowa
Autorzy:
Puchalski, Andrzej
Komorska, Iwona
Ślęzak, Marcin
Niewczas, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365182.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
Tematy:
naturalistic vehicle driving cycles
synthesis of driving cycles
Markov models
Monte Carlo simulation
eksploatacyjne cykle jezdne samochodu
synteza cykli jezdnych
modele Markowa
symulacja Monte Carlo
Opis:
Simulation methods commonly used throughout the design and verification process of various types of motor vehicles require development of naturalistic driving cycles. Optimization of parameters, testing and gradual increase in the degree of autonomy of vehicles is not possible based on standard driving cycles. Ensuring representativeness of synthesized time series based on collected databases requires algorithms using techniques based on stochastic and statistical models. A synthesis technique combining the MCMC method and multifractal analysis has been proposed and verified. The method allows simple determination of the speed profile compared to classic frequency analysis.
Metody symulacyjne powszechnie stosowane w całym procesie projektowania i weryfikacji różnych typów pojazdów mechanicznych wymagają opracowania eksploatacyjnych cykli jezdnych. Optymalizacja parametrów, testowanie i stopniowe zwiększanie stopnia autonomiczności pojazdów nie jest możliwe na bazie standardowych cykli jezdnych. Zapewnienie reprezentatywności syntezowanych szeregów czasowych na podstawie zgromadzonych baz danych wymaga algorytmów wykorzystujących techniki bazujące na modelach stochastycznych i statystycznych. Zaproponowano i zweryfikowano technikę syntezy łączącą metodę Monte Carlo wykorzystującą łańcuch Markowa (MCMC) oraz analizę multifraktalną. Metoda umożliwia proste wyznaczenie profilu prędkości jazdy w porównaniu do klasycznej analizy częstotliwościowej.
Źródło:
Eksploatacja i Niezawodność; 2020, 22, 2; 316-322
1507-2711
Pojawia się w:
Eksploatacja i Niezawodność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wolności w dwóch paradygmatach psychologii: przyrodniczym i humanistycznym
The issue of freedom in two paradigms of psychology: naturalistic and humanistic
Autorzy:
Prusiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468240.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
freedom
naturalistic paradigm
humanistic paradigm
naturalism
antynaturalism
Opis:
Freedom as a subject of academic research in psychology has always been confined to a space regarded as difficult to explore. Since the beginning of psychology as a branch of science the discussion of freedom has been largely absent or fragmented. This is mainly due to the lack of agreement on the most appropriate method of examination of different phenomena. The adoption of a specific repertoire of methodological and philosophical assumptions has ignited interest in the topic and issues of freedom. The history of freedom being present in psychology is an ongoing struggle between different paradigms regarding the nature of this subject and its associated methods of examination.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica; 2012, 5; 112-127
2084-5596
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arguments of evolutionary ethics
Autorzy:
Nitecki, M H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20759.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
rapprochement
naturalistic fallacy
natural selection
philosophical fallacy
sociobiology
biological war
biological fallacy
evolutionary ethics
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 3-4
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiara praktyczna i jej funkcje. Szkic filozoficzny
Practical faith and its functions. A philosophical sketch
Autorzy:
Niemczuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761787.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
wiara praktyczna
wiara moralna
wiara filozoficzna
wolność
błąd naturalistyczny
Kant
Kierkegaard
Jaspers
practical faith
moral faith
philosophical faith
freedom
naturalistic error
Opis:
Artykuł zawiera szkic koncepcji wiary praktycznej i prezentację dwóch ważnych funkcji, jakie koncepcja ta może pełnić w filozofii praktycznej. Idea wiary praktycznej jest syntezą opartą na interpretacji trzech koncepcji wiary: wiary moralnej z filozofii Kanta, wiary religijnej, na której oparte jest tzw. „trzecie stadium” życia w myśli Kierkegaarda oraz wiary filozoficznej przedstawionej w filozofii Jaspersa. Autor eksponuje te funkcje wiary praktycznej, dzięki którym transcenduje ona sferę wiedzy deskryptywnej. Dla filozofii praktycznej funkcje te mają ważne znaczenie, gdyż są podmiotowym źródłem akceptacji pierwszych zasad tej filozofii, czyli twierdzenia o wolności człowieka oraz twierdzenia o istnieniu sfery wartości (innej niż sfera faktów i bytów). Jeśli filozofia wartości byłaby logicznie oparta na wierze praktycznej, to byłaby wolna od zarzutu błędu naturalistycznego w aksjologii.
This article contains a sketch of the concept of practical faith and a presentation of two important functions that this concept can perform in practical philosophy. The idea of practical faith is a synthesis based on the interpretation of three concepts of faith: moral faith from Kant’s philosophy, religious faith, on which the so-called „third stage” of life in Kierkegaard’s thought is based, and philosophical faith presented in Jaspers’ philosophy. The author presents these functions of practical faith, due to which it transcends the sphere of descriptive knowledge. For practical philosophy these functions are of major importance because they are the source of subject acceptance of the first principles of this philosophy, i.e. the thesis of human freedom and the thesis of the existence of the sphere of value (different than the sphere of facts and objects). If a philosophy of value were logically based on practical faith, it would be free from the charge of the naturalistic error in axiology.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2021, 40, 1; 91-114
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Arnold Gehlen był naturalistycznym redukcjonistą?
Was Arnold Gehlen a Naturalistic Reductionist?
Autorzy:
Michalski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343862.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Arnold Gehlen
naturalistyczny redukcjonizm
antropologia filozoficzna
kultura
język
moralność
instytucje
naturalistic reductionism
philosophical anthropology
culture
language
morality
institutions
Opis:
Artykuł podejmuje polemikę z zarzutem naturalistycznego redukcjonizmu, którym rzekomo obciążona jest antropologia filozoficzna Arnolda Gehlena. W pierwszej części artykułu przeanalizuję zasadność zarzutu o redukcjonizm w kontekście rozważań Gehlena nad naturą człowieka, z kolei przedmiotem drugiej części będzie pojęcie natury jako obiektywnego świata, natomiast część trzecia i czwarta podejmą wątki dotyczące zagadnienia moralności (3) oraz kultury i ludzkiej świadomości (4) pod kątem zarzutu o rzekomy naturalizm jego projektu antropologicznego. Argumentuję, że antropologia Gehlena ma wprawdzie na celu zintegrowanie wyników badań nauk biologicznych i społecznych, jednakże wyprowadza z nich implikacje filozoficzne o takim poziomie ogólności, że wykraczają one poza kompetencje nauk szczegółowych. Ich ustalenia uzyskują w jego koncepcji uniwersalne znaczenie w ramach systemu filozoficznych kategorii opisujących człowieka jako całościowy projekt natury. Gehlen odrzuca wszelkie próby tworzenia ogólnej teorii człowieka na podstawie badań komparatystycznych wyprowadzających własności ludzkiej kondycji ze świata zwierzęcego. Gehlenowska antropobiologia rezygnuje z pojęcia natury człowieka w sensie biologicznym, tzn. jako zestawu ewolucyjnie zdeterminowanych cech morfologicznych, fizjologicznych i behawioralnych, porzuca również obiektywistyczne pojęcie „natury zewnętrznej” jako obszaru ontycznego niezawisłego od zapośredniczeń kulturowych. Język, świadomość, kultura stanowią efekt procesów kompensujących biologiczne deficyty, a jednocześnie reprezentują obszar kompetencji i wartości, które są autonomiczne i autoteliczne, a zatem całkowicie niezależne od biologicznych uwarunkowań.
The article takes up a polemic with an accusation of naturalist reductionism, which allegedly constitutes the philosophical anthropology of Arnold Gehlen. In the first section of the article I will analyze the legitimacy of the charge of reductionism in the context of Gehlen’s considerations on human nature, in turn the subjcekt of the second part will be the concept of nature as an objective world, while the third and fourth sections will deal with issues concerning morality (3) and culture and human consciousness (4) in view of the allegation of the naturalism of his anthropological project. The author argues that Gehlen’s anthropology is aimed at integrating the results of the biological and social sciences, but he derives philosophical implications from them on such a level of generality that they go beyond the competence of specific sciences. Their findings acquire a universal meaning in his concept within the framework of a system of philosophical categories describing man as a whole project of nature. Gehlen rejects all attempts to create a general human theory on the basis of comparative studies that derive the property of the human condition from the animal world. Gehlen’s anthropobiology resigns from the concept of man’s nature in the biological sense, i.e. as a set of evolutionarily determined morphological, physiological and behavioral features, he also abandons the objectiveist concept of “external nature” as an ontical area independent of cultural mediation. Language, consciousness and culture are the result of processes compensating for biological deficits, and at the same time they represent the area of competence and values that are autonomous and autotelic, and therefore completely independent of biological conditions.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 97-116
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesłanie Humanae vitae z perspektywy pięćdziesiątej rocznicy ogłoszenia encykliki
The message of Humanae vitae from the perspective of the fifty years since the publishing of the encyclical
Autorzy:
Machinek, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047460.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Humanae vitae
contraception
naturalistic fallacy
conjugal act
marriage
Amoris laetitia
human body
natural family planning
antykoncepcja
błąd naturalistyczny
akt małżeński
małżeństwo
ciało człowieka
naturalne planowanie rodziny
Opis:
Autor niniejszego artykułu stara się zgłębić przesłanie Humanae vitae w oparciu o trzy kluczowe punkty. Pierwszym z nich jest koncept osoby ludzkiej. W odróżnieniu od podejścia ewolucyjnego, w którym osoba ludzka jest postrzegana w aspekcie jej biologicznej faktyczności, jest ona tutaj widziana jako “unitotality” – nierozdzielna jedność ciała i ducha, przy czym ludzkie ciało pełni nie tylko pewne funkcje, ale niesie w sobie głębokie znaczenie. Drugim punktem jest natura aktu małżeńskiego. Ujawnia on wzajemny dar męża i żony obejmujący całość osoby. Poprzez całkowitość oddania dwa znaczenia zawarte w akcie małżeńskim, mianowicie znaczenie jednoczące miłości oraz znaczenia prokreacyjne, nie powinny być rozdzielane. Chodzi tutaj jednak nie o powiązanie między biologicznymi faktami, ale o powiązanie między znaczeniami. Zarzut błędu naturalistycznego nie jest tu uzasadniony. Wreszcie trzeci punkt dotyczy teologicznego wymiaru, według którego związek obydwu wyżej wymienionych znaczeń pochodzi od Boga Stwórcy i jako wpisany w ludzką naturę oraz naturę miłości, powinien być respektowany. Współczesna kontrowersja skupia się na pytaniu, czy związek między seksualnością, zjednoczeniem małżeńskim a prokreacją dotyczy każdego aktu małżeńskiego lub też czy może równie dobrze dotyczyć całości życia małżeńskiego, podczas gdy para małżeńska może uczynić niektóre akty małżeńskie świadomie niepłodnymi.
The author of this article explores the understanding of the message of the encyclical Humanae vitae based on three crucial points. The first one concerns the concept of human person. Unlike the evolutionary approach wherein the human being is thought under the aspect of its biological facticity, human person is viewed here as a “unitotality”, an indissolubly whole of the body and the soul whereby the human body has not only a function but also reveals a deeper meaning. The second point is the nature of the conjugal act. It exhibits the reciprocal gift of a man and a woman in their totality as persons. Due to this totality the two meanings contained in the conjugal act, namely the meaning of loving personal unity and the meaning of procreativeness should not be consciously separated. The matter is hereby not a bond between two things or biological facts but a bond between meanings. The objection of the naturalistic fallacy is also here unjustified. Finally the third point is the theological dimension which highlights that the double meaning of the conjugal act comes from God the Creator and as innate into the human nature and the nature of human love and as such should be respected. The contemporary controversy concentrates the question either the sexuality-conjugality-procreation nexus concerns every single conjugal act or if it might concern the marital life as a whole whereas the married couple can make some single sexual acts consciously unfruitful.
Źródło:
Teologia i moralność; 2018, 13, 2(24); 13-27
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natura jako naturalna granica naturalizmu
Nature as a Natural Limit of Naturalism
Autorzy:
Lekka-Kowalik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015775.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nauka jako działanie
badania naukowe
paradygmat naturalistyczny
manipulacja genetyczna
sądy moralne
normatywny wymiar natury
science as action
scientific research
naturalistic paradigm
genetic manipulation
moral judgements
normative dimension of nature
Opis:
At first glance naturalism seems to be an integral part of contemporary science. For science there exist only those phenomena which can be examined with scientific methods (an ontological thesis), and any explanation of those phenomena must appeal only to natural causes, i.e. to structures, processes and regularities underlying those phenomena, and not to any supernatural forces (a methodological thesis). If we look at naturalism as a paradigm of doing science, a pattern that determines what and how should be investigated, some limits of this paradigm show itself. When doing experiments, scientists sometimes meet moral prohibitions of treating certain obviously natural objects in certain ways. This fact may be interpreted as a product of social evolution which science is entitled to ignore, for it can change in the process of further evolution, or as an external factor which science should not ignore under the peril of losing social support. None of these interpretation does justice to some basic facts about science (including the fact that social support was never withdrawn regardless of well known cases of immoral scientific practices). The prohibition of treating certain natural objects in certain ways may also be interpreted as a consequence of discovering the moral dimension of nature understood as the essence of things. Yet, the normative dimension of nature cannot be investigated with scientific methods. Thus, for a consistent naturalist it does not exist; and even more − following moral prohibitions could be seen as detrimental for science in cases where morality prohibits applying the most effective scientific methods. It seems however that no scientist defends the reduction of scientific ethics to scientific methodology. In this sense the nature-essence of things practically limits naturalism seen as a paradigm of doing science. The paper argues for the above thesis in three steps: (1) various meanings of the terms “nature”, “natural”, and “naturalism” are presented; (2) it is shown in what sense contemporary science is unnatural but naturalistic; (3) a case where science “meets” moral prohibitions concerning natural beings − producing transgenic animals − is discussed. It is then shown that any interpretation of these prohibitions consistent with the naturalistic paradigm cannot be maintained, whereas the interpretation which recognizes the moral dimension of nature-essence does justice to facts and intuitions concerning this case.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 187-195
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Did Aquinas Justify the Transition from ‘Is’ to ‘Ought’? by Piotr Lichacz
Autorzy:
Kukiela, Kaz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507552.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Aristotle
David Hume
Moore
Piotr Lichacz
Thomas Aquinas
naturalistic fallacy
normative
descriptive
is/ought
natural sciences
anthropology
ontology
teleology
ethics
Human nature
Opis:
This paper is a review of the book: Piotr Lichacz, O.P., Did Aquinas Justify the Transition from ‘Is’ to ‘Ought’? (Warszawa: Instytut Tomistyczny, 2010). According to the author, Lichacz’s book provides a comprehensive analysis of Thomas Aquinas’s anthropological and teleological methodology of philosophy. Consequently, it develops a supervenient and normative characteristic of natural finality onto the description of the human being as discovered in the natural sciences.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2020, 9, 3; 495-498
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światopoglądowy i ideologiczny wymiar epistemicznych układów odniesienia a teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
The Worldview and Ideological Dimension of Epistemic Frameworks Generally and the Theistic-Naturalistic Epistemic Framework in Particular
Autorzy:
Kilian, Krzysztof J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553218.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
epistemiczny układ odniesienia
teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
teizm naturalistyczny
naturalizm metodologiczny
ideologia
światopogląd
epistemic framework
theistic-naturalistic epistemic framework
naturalistic theism
methodological naturalism
ideology
worldview
Opis:
Artykuł ten wyjaśnia, na czym polega światopoglądowe i ideologiczne zaangażowanie EUO. Wskazuje też na światopoglądowe i ideologiczne składniki EUO. Pokazane też zostanie, że ideologiczno-światopoglądowy konflikt między odmiennymi EUO prowadzi do, zachodzącej już, zmiany oblicza zachodniej cywilizacji. Na tym tle przedstawiony jest teizm naturalistyczny. Uprzednio omówione EUO tworzą poznawcze ramy dla uprawiania nauki. Zaś naturalistyczny teizm jest takim EUO, który tworzy również inną, specyficzną, światopoglądową ramę uprawiania nauki. Dzięki niej ma być możliwe zażegnanie kryzysu wiary wśród ludzi wykształconych, w szczególności naukowców. Kryzys ten jest następstwem niezgodności tradycyjnego teistycznego oraz współczesnego naukowego opisu świata. Teizm naturalistyczny ma być też udaną próbą obrony cywilizacji chrześcijańskiej przed próbami przekształcenia jej w cywilizację postchrześcijańską. Obrona ta odbywać ma się drogą pogodzenia obrazu świata współczesnego przyrodoznawstwa z teizmem chrześcijańskim. Zarówno zażegnanie kryzysu wiary, jak i godzenie obrazu świata przyrodoznawstwa z teistycznym obrazem świata odbywa się drogą „umiejętnego czytania” ksiąg Pisma Świętego. Zaś takie „czytanie” ma olbrzymie koszty światopoglądowe i epistemiczne.
This paper explains what it is for epistemic frameworks to involve worldviews and ideological commitments, while also indicating the actual worldviews and ideological components present in such frameworks. In addition, it sets out to show that the ideological conflict between different epistemic frameworks is already bringing about changes to the form of Western civilization. Against this general background, naturalistic theism is presented. The epistemic frameworks previously discussed give rise to cognitive frameworks for the practicing of science, and naturalistic theism is one such epistemic framework, furnishing a specific and distinctive worldview framework of its own for scientific practice. In this case its aim is to enable an overcoming of the crisis of faith amongst educated people generally and scientists in particular. That crisis is a consequence of the incompatibility of a traditional theistic description of the world with the contemporary scientific one. Naturalistic theism, moreover, seeks to defend Christian civilization from attempts to transform it into a post-Christian civilization. It aims to achieve this by reconciling the image of the world provided by contemporary natural science with Christian theism itself. Both the defusing of the crisis of faith and the reconciling of the scientific and theistic images of the world are to be accomplished through a “skillful reading” of Biblical texts. However, where the accompanying worldview and epistemic commitments are concerned, such a “reading” comes at a very high price.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 139-222
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Morale de Madame Dulska – o francuskojęzycznej edycji dramatu Gabrieli Zapolskiej
La Morale de Madame Dulska – a French-Polish publication of Gabriela Zapolska’s play
Autorzy:
Karwowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942680.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Morality of Mrs. Dulska
naturalistic drama
reception of Polish literature abroad
translation
Gabriela Zapolska
Moralność Pani Dulskiej
dramat naturalistyczny
recepcja literatury polskiej za granicą
przekład
Opis:
The article presents the bilingual French-Polish publication, entitled La Morale de Madame Dulska. Moralność Pani Dulskiej (2011). Editors of the volume (Danuta Knysz-Tomaszewska, Grzegorz Bąbiak and Cécile Bocianowski) invited representatives of various universities to join the project, among them: Paris III Sorbonne (Elżbieta Koślacz-Virol), Paris IV Sorbonne (Danièle Chauvin) and University of Warsaw (Tomasz Wójcik). The play was translated by: Krzysztof Jeżewski – translator of Polish poetry into the French, also Elżbieta Koślacz-Virol, author of the book on Gabriela Zapolska published in France. La Morale de Madame Dulskawas based on the translation by Paul Cazin (1881-1963).The French-Polish publishing initiative has been based on a copy of Paul Cazin’s manuscript donated by his widow, Juliette Monfet, in the late 1970s.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies