Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "naturalistic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 27
Tytuł:
La metáfora biológica en la obra de Manuel González Prada
The biological metaphor in the work of Manuel Gonzalez Prada
Autorzy:
Fernández-Cozman, Camilo Rubén
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048050.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metaphor
biological
disease
naturalistic
vision
Opis:
Manuel González Prada is one of the most important Latin American authors. He used the biological metaphor to criticize Peruvian society in the late nineteenth century. The metaphor of disease, animal and plant are three kinds of analog procedures that González Prada uses according to a naturalistic vision, heiress of Spencer's evolutionism. González Prada questions the imitation and lack of stylistic precision of writers in the nineteenth century, as well as conceiving that Peru is a sick organism
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2020, 47, 4; 111-122
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wolności w dwóch paradygmatach psychologii: przyrodniczym i humanistycznym
The issue of freedom in two paradigms of psychology: naturalistic and humanistic
Autorzy:
Prusiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468240.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
freedom
naturalistic paradigm
humanistic paradigm
naturalism
antynaturalism
Opis:
Freedom as a subject of academic research in psychology has always been confined to a space regarded as difficult to explore. Since the beginning of psychology as a branch of science the discussion of freedom has been largely absent or fragmented. This is mainly due to the lack of agreement on the most appropriate method of examination of different phenomena. The adoption of a specific repertoire of methodological and philosophical assumptions has ignited interest in the topic and issues of freedom. The history of freedom being present in psychology is an ongoing struggle between different paradigms regarding the nature of this subject and its associated methods of examination.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica; 2012, 5; 112-127
2084-5596
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka związku między zdaniami opisowymi a zdaniami normatywnymi
Characteristics of the Relationship between Descriptive Sentences and Normative Statements
Autorzy:
Jastrzębski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048627.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
naturalistic fallacy
„is” and „ought”
descriptive sentences
normative sentences
Opis:
The philosophical problem that is the focus of this article was polemically coined by David Hume and expressed in a Latin phrase: ab esse ad obligare non valet illatio. Thanks to George Moore, this statement entered into the history of philosophy as the naturalistic fallacy. Hume ques- tioned the possibility of deriving ethics from natural law. He was convinced that moral obligation has its roots rather in human emotions. Subsequently both Immanuel Kant in his categorical imper- ative, and Max Scheler in his material ethics of values, disputed Hume’s statement. In the present article we will try to address the issue of the naturalistic fallacy, which denies the possibility of deriving an „ought” from an „is”, first of all in the field of formal logic. After- wards, we will analyze the relationship of descriptive and normative statements philosophically, psychologically and, in the end, neuroscientifically – all this in order to answer the question whether there is any possible link between those two types of statements.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2012, 9; 113-124
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Second Thoughts on Naturalistic Theism and Model of Levels of Analysis: A Response to Mark Harris
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553294.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
naturalism
theism
naturalistic theism
miracles
biblical interpretation
levels of analysis
Opis:
I shall show that Dr. Harris’ study of biblical scholarship is treated in a very serious manner in my paper, as it is the element identifying him as a representative of naturalistic theism (NT). NT is a position that has been recognized in the literature on science and religion for several years. Dr. Harris’ commitment to the rule of methodological naturalism in the natural sciences, as well as his lack of evidence for the limits of using it in his hermeneutical analysis of divine action, makes his academic papers represent the main assumptions of NT. Model of levels of analysis (MLA) helps to show the empirical character of accounts of divine action as an important part of the traditional theistic interpretation of this action, and scepticism towards such an interpretation as a main characteristic of all advocates of NT.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2016, 13; 275-285
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The location and conditions of the calligraphic parks in Matwijowce, Horodyszcze and Rybczynce in Ukraina
Autorzy:
Baster, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100430.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
garden art
naturalistic parks
calligraphic park
sztuka ogrodowa
parki naturalistyczne
Opis:
Calligraphic parks - it is a large group of realizations, unfortunately almost unknown in the history of the landscape. Hundreds of them were designed on the turn of 19th century, but only about one hundred still exist. They are recognized as the most subtle forms of the naturalistic style. The characteristic shape of curved paths, streams and the lakeside - calling associations with Polish calligraphic writing, recognized as a canon of beauty - was distinctive for this style. Some of the parks were realized in the territory of the Ukraine. The description of their location and status quo may contribute to their restoration and to better management of the surrounding landscape.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2013, 3; 17-25
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mark Harris as a Naturalistic Theist: The Perspective of the Model of Levels of Analysis
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553362.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
theism
naturalism
naturalistic theism
science and religion
Mark Harris
biblical studies
Opis:
Presently, naturalistic theism is the dominant position in the debate on the relation between science and religion, defending a thesis that the conflict between science and religion is only an apparent one. Also, this version of theism accepts the naturalist assumptions behind contemporary science and attempts to reformulate the beliefs held within the traditional Christian theism in order to present the religious view of reality as not conflicting with the scientific picture of the world. Certain assumptions behind Mark Harris’s views on the relations between science and religion can be described as consistent with naturalistic theism. The model of levels of analysis helps to analyze the most important themes found within naturalistic theism and show how these are described in the works of Harris. The model facilitates the identification of the relations between particular kinds of assumptions behind the position taken from the point of view of naturalistic theism in the debate on the relation between science and religion. The list of most frequently recurring assumptions — that are also important in Harris’s writings — include: the general division of epistemic competence, which assumes theology (religion) to be competent in dealing with the metaphysical issues (Levels 1 and 2) and science to be the only one competent to deliver the empirical statements describing processes and entities found within the empirical sphere (Levels 4 and 5); the acceptance of the naturalistic assumptions behind contemporary science (Level 2) and skepticism toward the religious notions found in the traditional Christian theism describing supernatural interventions and toward the dualist interpretation of human soul (Level 3). This leads to the acceptance of purely scientific, naturalistic, explanations of the events found within the empirical sphere and to skepticism toward the literal meaning of descriptions of empirical events (Level 5) that are not consistent with the anti-interventionist assumptions behind science. Harris’s acceptance of naturalistic theism in terms of the relation between science and religion and his use of the techniques found in the modern biblical scholarship have led him to the ideas of plurality of meanings and the lack of one definite truth with respect to the specific issues he deals with. From the point of view of MLA it is the rejection of super-naturalistic assumptions of the traditional Christian theism and the acceptance of the naturalistic assumptions of science that seems to be the cause of lack of definite truth in his theological explanations.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2015, 12; 7-36
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pragmatyzm dzisiaj (ze szczególnym uwzględnieniem propozycji Johna Deweya) a jego korzenie antyczne
Autorzy:
Chudoba, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644738.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Dewey's pragmatism
naturalistic empiricism
aesthetic concept
the conc ept of reconstruction
Opis:
The author of the article poses the following question: Why would we find Dewey's classic pragmatism interesting and is it true that everything that is really important can be found in the works of his followers: Rorty and Shuterman. The author emphasizes that in her narrative she is mostly  interested in more primal Dewey whose philosophical thoughts, naturalistic empiricism, as he himself called his philosophy, as well as the aesthetic conc ept s are not subject to frequent debates in our coun try She indicates that there are certain abuses in the interpretation of Dewey's philosophy. On e of them is, for example, treating Dewey as a leftist philosopher who has not had much to offer when it come s to the approach to tradition and history. The author emphasizes that although Dewey's point of view was very far from being right-wing or far from accept ing nationalism, he is not a left-wing thinker. Dewey is a philosopher who remains extremely attached to tradition and he believes that knowledge about history is crucial to understand philosophy and culture. The author specifically refers to emphasize that Dewey reminds us of what full of life and contemporary art really is. It stems from the rhythm and needs of social life and it expresses beliefs of a given community or society.
Źródło:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja; 2015, 8, 2; 111-130
2300-0422
Pojawia się w:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światopoglądowy i ideologiczny wymiar epistemicznych układów odniesienia a teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
The Worldview and Ideological Dimension of Epistemic Frameworks Generally and the Theistic-Naturalistic Epistemic Framework in Particular
Autorzy:
Kilian, Krzysztof J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553218.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
epistemiczny układ odniesienia
teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
teizm naturalistyczny
naturalizm metodologiczny
ideologia
światopogląd
epistemic framework
theistic-naturalistic epistemic framework
naturalistic theism
methodological naturalism
ideology
worldview
Opis:
Artykuł ten wyjaśnia, na czym polega światopoglądowe i ideologiczne zaangażowanie EUO. Wskazuje też na światopoglądowe i ideologiczne składniki EUO. Pokazane też zostanie, że ideologiczno-światopoglądowy konflikt między odmiennymi EUO prowadzi do, zachodzącej już, zmiany oblicza zachodniej cywilizacji. Na tym tle przedstawiony jest teizm naturalistyczny. Uprzednio omówione EUO tworzą poznawcze ramy dla uprawiania nauki. Zaś naturalistyczny teizm jest takim EUO, który tworzy również inną, specyficzną, światopoglądową ramę uprawiania nauki. Dzięki niej ma być możliwe zażegnanie kryzysu wiary wśród ludzi wykształconych, w szczególności naukowców. Kryzys ten jest następstwem niezgodności tradycyjnego teistycznego oraz współczesnego naukowego opisu świata. Teizm naturalistyczny ma być też udaną próbą obrony cywilizacji chrześcijańskiej przed próbami przekształcenia jej w cywilizację postchrześcijańską. Obrona ta odbywać ma się drogą pogodzenia obrazu świata współczesnego przyrodoznawstwa z teizmem chrześcijańskim. Zarówno zażegnanie kryzysu wiary, jak i godzenie obrazu świata przyrodoznawstwa z teistycznym obrazem świata odbywa się drogą „umiejętnego czytania” ksiąg Pisma Świętego. Zaś takie „czytanie” ma olbrzymie koszty światopoglądowe i epistemiczne.
This paper explains what it is for epistemic frameworks to involve worldviews and ideological commitments, while also indicating the actual worldviews and ideological components present in such frameworks. In addition, it sets out to show that the ideological conflict between different epistemic frameworks is already bringing about changes to the form of Western civilization. Against this general background, naturalistic theism is presented. The epistemic frameworks previously discussed give rise to cognitive frameworks for the practicing of science, and naturalistic theism is one such epistemic framework, furnishing a specific and distinctive worldview framework of its own for scientific practice. In this case its aim is to enable an overcoming of the crisis of faith amongst educated people generally and scientists in particular. That crisis is a consequence of the incompatibility of a traditional theistic description of the world with the contemporary scientific one. Naturalistic theism, moreover, seeks to defend Christian civilization from attempts to transform it into a post-Christian civilization. It aims to achieve this by reconciling the image of the world provided by contemporary natural science with Christian theism itself. Both the defusing of the crisis of faith and the reconciling of the scientific and theistic images of the world are to be accomplished through a “skillful reading” of Biblical texts. However, where the accompanying worldview and epistemic commitments are concerned, such a “reading” comes at a very high price.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 139-222
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między nietzscheańskim ateizmem i kierkegaardowskim idealizmem. Na podstawie powieści Niels Lyhn Jensa Petera Jacobsena
Between nitschean atheism and kierkegaardian idealism: on the basis of novelty Niels Lyhn by Jens Peter Jacobsen
Autorzy:
Głąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488190.pdf
Data publikacji:
2019-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religia
ateizm naturalistyczny
idealizm
Jacobsen
miłość
śmierć
religion
naturalistic atheism
idealism
love
death
Opis:
Przedmiotem analiz jest powieść duńskiego pisarza Jensa Petera Jacobsena Niels Lyhne. Autorka uważa, że klucze do jej interpretacji można odnaleźć zarówno w filozofii rozpaczy i melancholii Sørena Kierkegaarda, jak i filozofii bogobójstwa Fryderyka Nietzschego. W artykule analizuje problem ateizmu i wynikających z niego sprzeczności, najpierw od strony (1) argumentów wskazujących na słabość religii; następnie (2) argumentów na rzecz ateizmu, jakie formułuje główny bohater powieści. W sposobie myślenia Nielsa zwraca uwagę jednoznaczne odwrócenie się od religii z jednej strony, z drugiej — przyjęcie naturalizmu, który jednak jest trudny do pogodzenia z jego idealizmem. Dalej (3) Autorka pyta o podstawy światopoglądu Nielsa, zauważając, że stanowi go bunt metafizyczny, czyli brak akceptacji ontycznego statusu człowieka, na który składają się cierpienie i śmierć. Twierdzi, że Niels nie posiadł „sztuki tracenia”, o której pisze w wierszu pod tym tytułem Elizabeth Bishop. (4) W podsumowaniu Autorka wskazuje na sprzeczności w myśleniu Nielsa, które podważają spójność i użyteczność jego ateistycznego światopoglądu.
The article analyses Niels Lyhne, a novel written by the Danish writer Jens Peter Jacobsen. The authoress believes that the novel can be interpreted through the prism of Søren Kierkegaard’s philosophy of despair and melancholy, as well as Friedrich Nietzsche’s philosophy of deicide. She investigates the issue of atheism and contradictions that result from it by, firstly, (1) focusing on arguments proving the weakness of religion and then (2) by discussing arguments supporting atheism that are advanced by the main protagonist in the novel. What draws attention in Niels’s line of thought is, on the one hand, an unambiguous departure from religion and, on the other, adopting naturalism, which is difficult to reconcile with his idealism. Furthermore, (3) the authoress concentrates on Niels’s worldview, pointing out that it is constituted by a metaphysical rebellion, i.e. refusing to accept an ontic status of man, which involves suffering and death. She claims that Niels has not mastered „the art of losing,” which is addressed by Elizabeth Bishop in her poem. (4) In her conclusion, the authoress indicates contradictions in Niels’s line of thought, which undermine coherence and usefulness of his atheistic worldview.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 119-147
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje polski kryminał gejowski? Rekonesans
Is there a Polish gay crime novel? A study
Autorzy:
Tuszyńska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231116.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
LGBTQ
crime fiction
gay novel
naturalistic novel
powieść kryminalna
powieść gejowska
powieść środowiskowa
Opis:
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania: Jak możemy rozumieć pojęcie „kryminał gejowski”? Czy w Polsce wyodrębniła się taka odmiana gatunkowa? Czy jest to odmiana kryminału, czy raczej powieści gejowskiej? Przedmiot zainteresowania stanowią między innymi utwory Edwarda Pasewicza (Śmierć w darkroomie), Michała Witkowskiego (Drwal, Zbrodniarz i dziewczyna) i Andrzeja Selerowicza (Kryptonim „Hiacynt”, Zbrodnia, której nie było). Analiza tych utworów skupia się na sposobie wykorzystania schematu kryminalnego oraz wybranych taktyk pisarskich w kontekście najpopularniejszych strategii charakterystycznych dla konwencji kryminalnej (np. zwrot w stronę powieści społecznie zaangażowanej, eksplorowanie przestrzeni miejskiej, psychologizacja bohaterów), a także najważniejszych cech powieści środowiskowej (różne koncepcje przedstawiania grup społecznych). W konsekwencji definicja kryminału gejowskiego odnosi się zarówno do cech powieści środowiskowej, jak i kryminalnej, sytuując analizowany fenomen literacki w domenie odmian gatunkowych literatury popularnej, wraz z właściwymi jej historycznymi przekształceniami poetyki oraz semantyki tekstów.
This paper is an attempt at finding answers to the following questions: How can the term gay crime novel be understood? Has such a sub-genre been established in Poland? Is it a sub-genre of crime fiction or rather gay novel? The author examines works by such writers as Edward Pasewicz (Śmierć w darkroomie [The Death in the Darkroom]), Michał Witkowski (Drwal [The Woodcutter], Zbrodniarz i dziewczyna [The Criminal and the Girl]), and Andrzej Selerowicz (Kryptonim „Hiacynt” [Codename Hyacinth], Zbrodnia, której nie było [The Crime that Never Was]). The analysis of the works is focused on the use of the crime scheme and selected writ-ing techniques in the context of the most popular strategies typical of crime fiction convention (e.g. a shift towards a socially engaged novel, urban space exploration, psychologisation of protagonists) as well as the most important characteristics of naturalistic novel (different ideas of presenting social groups).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 71-94
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arguments of evolutionary ethics
Autorzy:
Nitecki, M H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20759.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
rapprochement
naturalistic fallacy
natural selection
philosophical fallacy
sociobiology
biological war
biological fallacy
evolutionary ethics
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 3-4
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ALEKSANDRA KROŃSKIEGO TEORIA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
Aleksander Kroński’s Theory of Local Government
Autorzy:
Jesiołowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443394.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
Aleksander Kroński
samorząd terytorialny
teoria naturalistyczna
teoria państwowa
local government
naturalistic theory
state theory
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie oryginalnej koncepcji samorządu terytorialnego, ukutej przez polskiego prawnika Aleksandra Krońskiego. Autor dokonał analizy tez zawartych w książce pt. Teorja samorządu terytorialnego, wpisując je w szerszy kontekst filozoficznoprawnej debaty prowadzonej wokół ustroju państwa polskiego w okresie międzywojennym. Ponadto w artykule rozwinięto myśl Krońskiego dotyczącą historii samorządu terytorialnego o wątki politologiczne, wskazując, iż idea samorządności może łączyć się z przeciwstawnymi politycznymi doktrynami. Autor tekstu stanął również na stanowisku, iż teoria Aleksandra Krońskiego, godząc indywidualne uprawnienia ze wspólnotową naturą człowieka, może stanowić inspirację dla współczesnej idei samorządnego państwa.
The main aim of this article is to present the original concept of local goverment, coined by Polish jurist Aleksander Kroński. The Author has analyzed the theses contained in the book Theory of Local Government in the context of legal and philosophical debate concerning the Polish political system during the interwar period. Furthermore, in the paper the Author has developed Kroński’s views on the history of the local government indicating that the idea of self-governance might be plausibly intertwined with various of political doctrines. It was also concluded that due to its expressed stance on the human nature, community and individual rights the above-mentioned theory might be found as inspiring nowadays too.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 279-289
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co by było, gdyby… próbowano nie popełniać błędu naturalistycznego?
Autorzy:
Dudek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426735.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
metaetyka
George Edward Moore
błąd naturalistyczny
unikanie błędu naturalistycznego
komunikacja międzyludzka
avoidance of naturalistic fallacy
Opis:
The paper discusses possible consequences of avoiding naturalistic fallacy (NF) in interpersonal communication. The hypothetical conversation between two subjects (X and Y) about an object (α) is outlined and its variants are specified. In the variant 1, X states that α is good and Y asks question, why it is good. X says that α is good, because, e.g., it is economically effective. This can be regarded, according to basically understood Moore’s view, as an instance of NF. In the variant 2, X avoids answering the Y’s question. X is saying only ‘α is good and that’s it!’, which can be interpreted as a reference to Moorean self-evidence category. Although X avoids NF, it impairs a conversation. One can also avoid NF through: not asking ‘why α is good?’ (variant 3) or not using word ‘good’ (variant 4). Analysis of all variants shows that avoiding NF can have troublesome consequences because of, i.a., common use of the word ‘good’ or frequent need to justify statements about goodness of some object. Those consequences seem to be independent from the mere evaluation of Moore’s argumentation about NF, e.g., a controversy whether NF is a real fallacy or only a consequence of Moore’s assumptions regarding, i.a., definitions.
Artykuł omawia możliwe skutki unikania błędu naturalistycznego (BN) w komunikacji międzyludzkiej. Zarysowana jest hipotetyczna rozmowa dwóch podmiotów (X i Y) na temat przedmiotu (α) i sprecyzowane są jej warianty. W 1. wariancie X twierdzi, że α jest dobre, a Y zadaje pytanie, dlaczego jest dobre. X odpowiada, iż α jest dobre, bo jest, np. efektywne ekonomicznie. To można ocenić, zgodnie z podstawowo ujętymi poglądami Moore’a, jako przykład BN. W 2. wariancie X unika odpowiedzi na pytanie Y. X mówi tylko „α jest dobre i tyle!”, co można uznać za nawiązanie do Moore’owskiej kategorii oczywistości samej przez się. Choć X unika BN, to utrudnia rozmowę. Unikać BN można też przez: niezadawanie pytania „dlaczego α jest dobre?” (wariant 3) czy nieużywanie słowa „dobry” (wariant 4). Analiza wszystkich wariantów pokazuje, że unikanie BN może mieć problematyczne skutki z powodu, m.in., powszechnego użycia słowa „dobry” czy częstej potrzeby, by uzasadnić tezy o przysługującej czemuś cesze dobra. Te konsekwencje zdają się być niezależne od samej oceny argumentacji Moore’a o BN, np., kontrowersji, czy BN jest rzeczywistym błędem czy wynikiem przyjętych przez Moore’a założeń o, m.in., definicjach.
Źródło:
Logos i Ethos; 2019, 49, 1
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Arnold Gehlen był naturalistycznym redukcjonistą?
Was Arnold Gehlen a Naturalistic Reductionist?
Autorzy:
Michalski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343862.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Arnold Gehlen
naturalistyczny redukcjonizm
antropologia filozoficzna
kultura
język
moralność
instytucje
naturalistic reductionism
philosophical anthropology
culture
language
morality
institutions
Opis:
Artykuł podejmuje polemikę z zarzutem naturalistycznego redukcjonizmu, którym rzekomo obciążona jest antropologia filozoficzna Arnolda Gehlena. W pierwszej części artykułu przeanalizuję zasadność zarzutu o redukcjonizm w kontekście rozważań Gehlena nad naturą człowieka, z kolei przedmiotem drugiej części będzie pojęcie natury jako obiektywnego świata, natomiast część trzecia i czwarta podejmą wątki dotyczące zagadnienia moralności (3) oraz kultury i ludzkiej świadomości (4) pod kątem zarzutu o rzekomy naturalizm jego projektu antropologicznego. Argumentuję, że antropologia Gehlena ma wprawdzie na celu zintegrowanie wyników badań nauk biologicznych i społecznych, jednakże wyprowadza z nich implikacje filozoficzne o takim poziomie ogólności, że wykraczają one poza kompetencje nauk szczegółowych. Ich ustalenia uzyskują w jego koncepcji uniwersalne znaczenie w ramach systemu filozoficznych kategorii opisujących człowieka jako całościowy projekt natury. Gehlen odrzuca wszelkie próby tworzenia ogólnej teorii człowieka na podstawie badań komparatystycznych wyprowadzających własności ludzkiej kondycji ze świata zwierzęcego. Gehlenowska antropobiologia rezygnuje z pojęcia natury człowieka w sensie biologicznym, tzn. jako zestawu ewolucyjnie zdeterminowanych cech morfologicznych, fizjologicznych i behawioralnych, porzuca również obiektywistyczne pojęcie „natury zewnętrznej” jako obszaru ontycznego niezawisłego od zapośredniczeń kulturowych. Język, świadomość, kultura stanowią efekt procesów kompensujących biologiczne deficyty, a jednocześnie reprezentują obszar kompetencji i wartości, które są autonomiczne i autoteliczne, a zatem całkowicie niezależne od biologicznych uwarunkowań.
The article takes up a polemic with an accusation of naturalist reductionism, which allegedly constitutes the philosophical anthropology of Arnold Gehlen. In the first section of the article I will analyze the legitimacy of the charge of reductionism in the context of Gehlen’s considerations on human nature, in turn the subjcekt of the second part will be the concept of nature as an objective world, while the third and fourth sections will deal with issues concerning morality (3) and culture and human consciousness (4) in view of the allegation of the naturalism of his anthropological project. The author argues that Gehlen’s anthropology is aimed at integrating the results of the biological and social sciences, but he derives philosophical implications from them on such a level of generality that they go beyond the competence of specific sciences. Their findings acquire a universal meaning in his concept within the framework of a system of philosophical categories describing man as a whole project of nature. Gehlen rejects all attempts to create a general human theory on the basis of comparative studies that derive the property of the human condition from the animal world. Gehlen’s anthropobiology resigns from the concept of man’s nature in the biological sense, i.e. as a set of evolutionarily determined morphological, physiological and behavioral features, he also abandons the objectiveist concept of “external nature” as an ontical area independent of cultural mediation. Language, consciousness and culture are the result of processes compensating for biological deficits, and at the same time they represent the area of competence and values that are autonomous and autotelic, and therefore completely independent of biological conditions.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 97-116
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie i rozwój filozofii środowiskowej w USA na podstawie poglądów Johna Muira, Aldo Leopolda i J. Bairda Callicota
Autorzy:
Pyra, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
naturalistic fallacy
wild nature
ecology
land ethic
holistic environmental philosophy
błąd naturalistyczny
dzika przyroda
ekologia
etyka ziemi
holistyczna filozofia środowiskowa
Opis:
Artykuł dotyczy filozofii środowiskowej, nazywanej również filozofią ekologiczną lub ekofilozofią. Pokazuje, jak kształtowała się refleksja nad środowiskiem naturalnym w tradycji amerykańskiej. W tym kontekście przedstawiono i poddano analizie oraz ocenie poglądy wymienionych poniżej myślicieli. John Muir, wnikliwy obserwator dzikiej przyrody, został przedstawiony jako entuzjasta i prorok głoszący powrót do natury. Muir, pozostający pod mocnym wpływem reprezentantów transcendentalizmu, jako praktyk zakładał parki narodowe mające służyć zachowaniu dziewiczej przyrody, zaś jako pisarz popularyzował ideę zachowania obszarów dzikich. Poglądy Alda Leopolda, przedstawione w A Sand County Almanac, zdaniem wielu reprezentantów ekofilozofii, tworzą wzór nowego myślenia o przyrodzie dzikiej. Praca ta niemal powszechnie uważana jest za biblię filozofii środowiskowej. Leopold, leśnik interesujący się filozofią, stworzył podstawy holistycznej filozofii środowiskowej, jego koncepcja jednak nie jest pozbawiona mankamentów. Teoria J. Bairda Callicota jest przykładem stosunku akademickiego filozofa do dzikiej przyrody, stosunku w pełni profesjonalnego, gdy chodzi o stosowanie metody poznawczej pozwalającej autorowi uniknąć błędu naturalistycznego. Callicot dokonuje reinterpretacji problematyki faktów i wartości, gdyż sądzi, iż dynamicznie rozwijająca się ekologia umożliwia przeformułowanie tradycyjnego podejścia do omawianych problemów oraz przejście od „jest” do „powinno być”.
The publication refers to environmental philosophy, which is also called ecological philoso- phy or ecophilosophy. It shows in what way philosophical reflection on the environment has been shaped in the American tradition. In this context, the views of the thinkers listed below have been presented, analysed and evaluated. John Muir, an astute observer of wild nature, has been presented as an enthusiast and a prophet persuading a return to nature. Muir was a for- ester under the strong influence of the representatives of transcendentalism. As an activist, he founded national parks that served to preserve virgin areas, and as a writer he popularized the concept of the preservation of wild areas. For many representatives of ecophilosophy, the views of Aldo Leopold, as expressed in his well-known work, A Sand County Almanac , constituted a new pattern of thinking about wild nature. The book itself is almost generally regarded as a bible of environmental philosophy. Leopold, a forester interested in philosophy, created the fundamentals of holistic environmental philosophy, but the theory he developed is not without defects, to which some attention has been paid in this paper. The theory of J. Baird Callicot presents the attitude of an academic philosopher with regard to wild nature. His attitude is fully professional as regards the applied method, thus allowing the author to avoid committing a naturalistic fallacy. Callicot reinterprets the issues of facts and values, because he thinks that the discoveries of the dynamically developing ecolog y make possible the reformulation of the traditional approach to such issues by utilising a spirit of acceptance, and lead to a shift from is to ought to be.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 1; 115-132
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak ‘powinien’ może wynikać z ‘jest’? Reewaluacja tezy Johna R. Searle’a
How ‘Ought’ Can Be Inferred From ‘Is’? John r. Searle’s Thesis Revisited
Autorzy:
Janikowski, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232819.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
J.R. Searle
Naturalistic Fallacy
speech acts
promise
motivation
institutional facts
normativity
błąd naturalistyczny
czynności mowy
obietnica
motywacja
fakty instytucjonalne
normatywność
Opis:
W niniejszym artykule omawiam koncepcję zdań normatywnych Johna R. Searle’a. Przeprowadzona analiza ma służyć wykazaniu jej wiarygodności. Również jej autor w 2021r., po ponad pół wieku od jej pierwszego sformułowania, mimo bardzo licznych dyskusji prowadzonych w przeciągu tego czasu, stwierdza, że podtrzymuje twierdzenie o ważności i trafności tej koncepcji, a w szczególności także słynną już tezę o możliwości dokonania inferencyjnego przejścia od zdań o faktach do zdań o powinnościach (Searle 2021, 3–16). Twórca powszechnie znanej teorii czynności mowy przekonuje, że niektóre zdania normatywne wynikają pojęciowo ze zdań faktualnych (opisowych). Analizuję szczegółowo jego argumentację, usiłując wyjaśnić, jak należy rozumieć jego tezę, że mówienie o tzw. błędzie naturalistycznym samo w sobie może być błędem. Skupiam się przy tym na istocie wynikania (poprawnych inferencji) oraz warunkach prawdziwości zdań normatywnych. Rozważenie różnych możliwości interpretacji tezy i argumentów Searle’a jest zarazem uzasadnieniem twierdzenia, że są one poprawne i zachowują swoją aktualność. Wyjątkowym elementem koncepcji Searle’a, z którym polemizuję, jest jego twierdzenie o rzekomo samoistnie motywującej mocy aktów mowy, np. dokonywania obietnicy.
In this article, I discuss the conception of normative sentences by John R. Searle. The conducted analysis is to prove its credibility. Also, its author in 2021, more than half a century after its first formulation, despite numerous discussions over that time, claims that he maintains the statement about the validity of this conception, and in particular also the famous thesis about the possibility of making an inferential transition from sentences about facts to sentences about duties (Searle 2021, 3–16). The creator of the commonly known theory of speech acts argues that some normative sentences result conceptually from factual (descriptive) sentences. I analyze his arguments in detail, trying to explain how to understand his thesis that talking about the so-called Naturalistic Fallacy may itself be a mistake. I focus here on the issue of implication (correct inferences) and the conditions of the truth of normative sentences. Considering the various possibilities of interpreting Searle’s thesis and arguments will also justify the claim that they are correct and retain their importance. A unique element of Searle’s conception that I argue with is his claim about the allegedly intrinsically motivating power of speech acts, such as making a promise.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 133-154
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiara praktyczna i jej funkcje. Szkic filozoficzny
Practical faith and its functions. A philosophical sketch
Autorzy:
Niemczuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761787.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
wiara praktyczna
wiara moralna
wiara filozoficzna
wolność
błąd naturalistyczny
Kant
Kierkegaard
Jaspers
practical faith
moral faith
philosophical faith
freedom
naturalistic error
Opis:
Artykuł zawiera szkic koncepcji wiary praktycznej i prezentację dwóch ważnych funkcji, jakie koncepcja ta może pełnić w filozofii praktycznej. Idea wiary praktycznej jest syntezą opartą na interpretacji trzech koncepcji wiary: wiary moralnej z filozofii Kanta, wiary religijnej, na której oparte jest tzw. „trzecie stadium” życia w myśli Kierkegaarda oraz wiary filozoficznej przedstawionej w filozofii Jaspersa. Autor eksponuje te funkcje wiary praktycznej, dzięki którym transcenduje ona sferę wiedzy deskryptywnej. Dla filozofii praktycznej funkcje te mają ważne znaczenie, gdyż są podmiotowym źródłem akceptacji pierwszych zasad tej filozofii, czyli twierdzenia o wolności człowieka oraz twierdzenia o istnieniu sfery wartości (innej niż sfera faktów i bytów). Jeśli filozofia wartości byłaby logicznie oparta na wierze praktycznej, to byłaby wolna od zarzutu błędu naturalistycznego w aksjologii.
This article contains a sketch of the concept of practical faith and a presentation of two important functions that this concept can perform in practical philosophy. The idea of practical faith is a synthesis based on the interpretation of three concepts of faith: moral faith from Kant’s philosophy, religious faith, on which the so-called „third stage” of life in Kierkegaard’s thought is based, and philosophical faith presented in Jaspers’ philosophy. The author presents these functions of practical faith, due to which it transcends the sphere of descriptive knowledge. For practical philosophy these functions are of major importance because they are the source of subject acceptance of the first principles of this philosophy, i.e. the thesis of human freedom and the thesis of the existence of the sphere of value (different than the sphere of facts and objects). If a philosophy of value were logically based on practical faith, it would be free from the charge of the naturalistic error in axiology.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2021, 40, 1; 91-114
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Did Aquinas Justify the Transition from ‘Is’ to ‘Ought’? by Piotr Lichacz
Autorzy:
Kukiela, Kaz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507552.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Aristotle
David Hume
Moore
Piotr Lichacz
Thomas Aquinas
naturalistic fallacy
normative
descriptive
is/ought
natural sciences
anthropology
ontology
teleology
ethics
Human nature
Opis:
This paper is a review of the book: Piotr Lichacz, O.P., Did Aquinas Justify the Transition from ‘Is’ to ‘Ought’? (Warszawa: Instytut Tomistyczny, 2010). According to the author, Lichacz’s book provides a comprehensive analysis of Thomas Aquinas’s anthropological and teleological methodology of philosophy. Consequently, it develops a supervenient and normative characteristic of natural finality onto the description of the human being as discovered in the natural sciences.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2020, 9, 3; 495-498
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why Moral Norms Cannot be Reduced to Facts: On a Trilemma in Derivations of Moral “Ought” from “Is”
Dlaczego normy moralne są nieredukowalne do faktów: o trylemacie wyprowadzania „moralnej powinności” z „bytu”
Autorzy:
Załuski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531558.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ought-statements
is-statements
logical derivation
ethical justification
Searle
Anscombe
naturalistic ethics
divine ethics
zdania powinnościowe
zdania faktualne
logiczna derywacja
uzasadnienie etyczne
etyka teistyczna
Opis:
The paper aims at formulating a certain trilemma that applies to justifying moral norms. The trilemma can be succinctly stated as follows: any attempt to derive a “moral-ought-statement” from an “is-statement” with a justificatory goal (i.e. to justify the “moral-ought-statement”), even if it were successful in its “derivation” part (i.e. logically correct), would be unsuccessful in its “justificatory” part for one of the following three reasons: (1) it would consider each human action of which a factual statement can be made as morally obligatory, thus “justifying” a large number of implausible moral norms; or (2) it would presuppose a moral norm not derivable from facts; or (3) it would not explain why the distinction – made based on extra-moral criteria – between those factual statements about human actions from which moral norms can be derived and those from which they cannot be derived should count as morally relevant. The trilemma is illustrated in the paper by an analysis of Searle’s well-known attempt at deriving “ought” from “is”. Some further implications of the trilemma regarding the proper way of justifying moral norms are also examined.
Celem artykułu jest sformułowanie pewnego trylematu dotyczącego uzasadniania norm moralnych. Trylemat ten można ująć zwięźle w następujący sposób: każda próba logicznego wywiedzenia zdania moralnego (formułującego nakaz lub zakaz określonego działania), ze zdania lub zdań faktualnych, nawet jeśli byłaby poprawna w swojej części logicznej, nie mogłaby stanowić jego uzasadnienia z jednego z trzech powodów: albo (1) prowadziłaby do uznania każdego typu czynu za moralnie nakazany lub zakazany, nie pozostawiając tym samym miejscu dla czynów moralnie obojętnych; albo (2) zakładałaby istnienie normy moralnej nie dającej się wyprowadzić ze zdań faktualnych; albo (3) nie tłumaczyłaby, dlaczego dokonana na podstawie poza-moralnych kryteriów dystynkcja między zdaniami faktualnymi mogącymi stanowić podstawę dla derywacji norm moralnych i zdaniami faktualnymi nie mogącymi stanowić takiej podstawy, miałaby zostać uznana za moralnie istotną. Trylemat ten zostaje w artykule zilustrowany w kontekście analizy znanej próby Searle’a wyprowadzenia norm z faktów. Artykuł kończą refleksje na temat implikacji trylematu dla sporu o właściwy sposób uzasadniania norm moralnych.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 2(20); 63-74
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Morale de Madame Dulska – o francuskojęzycznej edycji dramatu Gabrieli Zapolskiej
La Morale de Madame Dulska – a French-Polish publication of Gabriela Zapolska’s play
Autorzy:
Karwowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942680.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Morality of Mrs. Dulska
naturalistic drama
reception of Polish literature abroad
translation
Gabriela Zapolska
Moralność Pani Dulskiej
dramat naturalistyczny
recepcja literatury polskiej za granicą
przekład
Opis:
The article presents the bilingual French-Polish publication, entitled La Morale de Madame Dulska. Moralność Pani Dulskiej (2011). Editors of the volume (Danuta Knysz-Tomaszewska, Grzegorz Bąbiak and Cécile Bocianowski) invited representatives of various universities to join the project, among them: Paris III Sorbonne (Elżbieta Koślacz-Virol), Paris IV Sorbonne (Danièle Chauvin) and University of Warsaw (Tomasz Wójcik). The play was translated by: Krzysztof Jeżewski – translator of Polish poetry into the French, also Elżbieta Koślacz-Virol, author of the book on Gabriela Zapolska published in France. La Morale de Madame Dulskawas based on the translation by Paul Cazin (1881-1963).The French-Polish publishing initiative has been based on a copy of Paul Cazin’s manuscript donated by his widow, Juliette Monfet, in the late 1970s.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthesis of naturalistic vehicle driving cycles using the Markov Chain Monte Carlo method
Synteza eksploatacyjnych cykli jezdnych samochodów przy wykorzystaniu metody Monte Carlo z zastosowaniem łańcuchów Markowa
Autorzy:
Puchalski, Andrzej
Komorska, Iwona
Ślęzak, Marcin
Niewczas, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365182.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
Tematy:
naturalistic vehicle driving cycles
synthesis of driving cycles
Markov models
Monte Carlo simulation
eksploatacyjne cykle jezdne samochodu
synteza cykli jezdnych
modele Markowa
symulacja Monte Carlo
Opis:
Simulation methods commonly used throughout the design and verification process of various types of motor vehicles require development of naturalistic driving cycles. Optimization of parameters, testing and gradual increase in the degree of autonomy of vehicles is not possible based on standard driving cycles. Ensuring representativeness of synthesized time series based on collected databases requires algorithms using techniques based on stochastic and statistical models. A synthesis technique combining the MCMC method and multifractal analysis has been proposed and verified. The method allows simple determination of the speed profile compared to classic frequency analysis.
Metody symulacyjne powszechnie stosowane w całym procesie projektowania i weryfikacji różnych typów pojazdów mechanicznych wymagają opracowania eksploatacyjnych cykli jezdnych. Optymalizacja parametrów, testowanie i stopniowe zwiększanie stopnia autonomiczności pojazdów nie jest możliwe na bazie standardowych cykli jezdnych. Zapewnienie reprezentatywności syntezowanych szeregów czasowych na podstawie zgromadzonych baz danych wymaga algorytmów wykorzystujących techniki bazujące na modelach stochastycznych i statystycznych. Zaproponowano i zweryfikowano technikę syntezy łączącą metodę Monte Carlo wykorzystującą łańcuch Markowa (MCMC) oraz analizę multifraktalną. Metoda umożliwia proste wyznaczenie profilu prędkości jazdy w porównaniu do klasycznej analizy częstotliwościowej.
Źródło:
Eksploatacja i Niezawodność; 2020, 22, 2; 316-322
1507-2711
Pojawia się w:
Eksploatacja i Niezawodność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesłanie Humanae vitae z perspektywy pięćdziesiątej rocznicy ogłoszenia encykliki
The message of Humanae vitae from the perspective of the fifty years since the publishing of the encyclical
Autorzy:
Machinek, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047460.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Humanae vitae
contraception
naturalistic fallacy
conjugal act
marriage
Amoris laetitia
human body
natural family planning
antykoncepcja
błąd naturalistyczny
akt małżeński
małżeństwo
ciało człowieka
naturalne planowanie rodziny
Opis:
Autor niniejszego artykułu stara się zgłębić przesłanie Humanae vitae w oparciu o trzy kluczowe punkty. Pierwszym z nich jest koncept osoby ludzkiej. W odróżnieniu od podejścia ewolucyjnego, w którym osoba ludzka jest postrzegana w aspekcie jej biologicznej faktyczności, jest ona tutaj widziana jako “unitotality” – nierozdzielna jedność ciała i ducha, przy czym ludzkie ciało pełni nie tylko pewne funkcje, ale niesie w sobie głębokie znaczenie. Drugim punktem jest natura aktu małżeńskiego. Ujawnia on wzajemny dar męża i żony obejmujący całość osoby. Poprzez całkowitość oddania dwa znaczenia zawarte w akcie małżeńskim, mianowicie znaczenie jednoczące miłości oraz znaczenia prokreacyjne, nie powinny być rozdzielane. Chodzi tutaj jednak nie o powiązanie między biologicznymi faktami, ale o powiązanie między znaczeniami. Zarzut błędu naturalistycznego nie jest tu uzasadniony. Wreszcie trzeci punkt dotyczy teologicznego wymiaru, według którego związek obydwu wyżej wymienionych znaczeń pochodzi od Boga Stwórcy i jako wpisany w ludzką naturę oraz naturę miłości, powinien być respektowany. Współczesna kontrowersja skupia się na pytaniu, czy związek między seksualnością, zjednoczeniem małżeńskim a prokreacją dotyczy każdego aktu małżeńskiego lub też czy może równie dobrze dotyczyć całości życia małżeńskiego, podczas gdy para małżeńska może uczynić niektóre akty małżeńskie świadomie niepłodnymi.
The author of this article explores the understanding of the message of the encyclical Humanae vitae based on three crucial points. The first one concerns the concept of human person. Unlike the evolutionary approach wherein the human being is thought under the aspect of its biological facticity, human person is viewed here as a “unitotality”, an indissolubly whole of the body and the soul whereby the human body has not only a function but also reveals a deeper meaning. The second point is the nature of the conjugal act. It exhibits the reciprocal gift of a man and a woman in their totality as persons. Due to this totality the two meanings contained in the conjugal act, namely the meaning of loving personal unity and the meaning of procreativeness should not be consciously separated. The matter is hereby not a bond between two things or biological facts but a bond between meanings. The objection of the naturalistic fallacy is also here unjustified. Finally the third point is the theological dimension which highlights that the double meaning of the conjugal act comes from God the Creator and as innate into the human nature and the nature of human love and as such should be respected. The contemporary controversy concentrates the question either the sexuality-conjugality-procreation nexus concerns every single conjugal act or if it might concern the marital life as a whole whereas the married couple can make some single sexual acts consciously unfruitful.
Źródło:
Teologia i moralność; 2018, 13, 2(24); 13-27
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natura jako naturalna granica naturalizmu
Nature as a Natural Limit of Naturalism
Autorzy:
Lekka-Kowalik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015775.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nauka jako działanie
badania naukowe
paradygmat naturalistyczny
manipulacja genetyczna
sądy moralne
normatywny wymiar natury
science as action
scientific research
naturalistic paradigm
genetic manipulation
moral judgements
normative dimension of nature
Opis:
At first glance naturalism seems to be an integral part of contemporary science. For science there exist only those phenomena which can be examined with scientific methods (an ontological thesis), and any explanation of those phenomena must appeal only to natural causes, i.e. to structures, processes and regularities underlying those phenomena, and not to any supernatural forces (a methodological thesis). If we look at naturalism as a paradigm of doing science, a pattern that determines what and how should be investigated, some limits of this paradigm show itself. When doing experiments, scientists sometimes meet moral prohibitions of treating certain obviously natural objects in certain ways. This fact may be interpreted as a product of social evolution which science is entitled to ignore, for it can change in the process of further evolution, or as an external factor which science should not ignore under the peril of losing social support. None of these interpretation does justice to some basic facts about science (including the fact that social support was never withdrawn regardless of well known cases of immoral scientific practices). The prohibition of treating certain natural objects in certain ways may also be interpreted as a consequence of discovering the moral dimension of nature understood as the essence of things. Yet, the normative dimension of nature cannot be investigated with scientific methods. Thus, for a consistent naturalist it does not exist; and even more − following moral prohibitions could be seen as detrimental for science in cases where morality prohibits applying the most effective scientific methods. It seems however that no scientist defends the reduction of scientific ethics to scientific methodology. In this sense the nature-essence of things practically limits naturalism seen as a paradigm of doing science. The paper argues for the above thesis in three steps: (1) various meanings of the terms “nature”, “natural”, and “naturalism” are presented; (2) it is shown in what sense contemporary science is unnatural but naturalistic; (3) a case where science “meets” moral prohibitions concerning natural beings − producing transgenic animals − is discussed. It is then shown that any interpretation of these prohibitions consistent with the naturalistic paradigm cannot be maintained, whereas the interpretation which recognizes the moral dimension of nature-essence does justice to facts and intuitions concerning this case.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 187-195
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ад мiфу да лiтаратуры: сюжэты натуралiстычных паданняў у рамантычнай прозе Iспанii i Беларусi
Od mitu do literatury: motywy podań naturalistycznych w hiszpańskiej i białoruskiej prozie romantycznej
From myth to literature: motifs of naturalistic legends in Spanish and Belarusian romantic prose
Autorzy:
Ruis, Angela Espinosa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118309.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
натуралiстычныя паданнi
сiмвалiзм
рамантызм
фальклор
проза
Ян Баршчэўскi
Густава Адольфа Бэкер
legendy naturalistyczne
symbolizm
romantyzm
folklor
proza
Jan Barszczewski
Gustavo Adolfo Bécquer
naturalistic legends
symbolism
romanticism
folklore
prose
Jan Barščeǔski
Opis:
У артыкуле даследуецца перайманне матываў i фармальных асаблiвасцей народных натуралiстычных паданняў у прозе рамантычных пiсьменнiкаў еўрапейскай перыферыi, а канкрэтна на аснове прыкладаў з прозы iспанскага лiтаратара Густава Адольфа Бэкера i беларускага пiсьменнiка Яна Баршчэўскага. Дзеля гэтага вызначаюцца адрозненнi i падабенствы розных формаў народнай прозы (казкi, байкi, падання), даследуецца ўплыў падання на рамантычную прозу i прычыны яго перавагi ў гэтым жанры. На аснове гэтых прынцыпаў аналiзуюцца канкрэтныя прыклады часавых i прасторавых элементаў нарацыi (хранатопу) ў мiфалогii i народнай лiтаратуры, а таксама галоўныя рысы пераймання дадзеных элементаў рамантычнымi пiсьменнiкамi. Такiм чынам, у артыкуле раскрываецца роля натуралiстычных паданняў у фармаваннi мастацкiх сiстэм лiтаратараў эпохi рамантызму, што адкрывае новыя перспектывы для еўрапейскай кампаратывiстыкi i гiсторыi лiтаратуры.
W artykule omówiono zastosowanie wątków i form popularnych podań naturalistycznych w prozie romantycznej pisarzy z europejskich peryferii, zwłaszcza w utworach hiszpańskiego prozaika Gustavo Adolfo Bécquer’a i białoruskiego pisarza Jana Barszczewskiego. Wskazano różnice i podobieństwa między takimi formami prozy popularnej jak bajka, legenda, baśń, zbadano wpływ legend na prozę romantyczną i przyczyny jego dominacji w omawianym gatunku. Przeanalizowano także elementy czasu i przestrzeni w narracji mitologicznej i ludowej oraz podstawowe cechy ich zastosowania przez twórców romantycznych. W artykule wskazano na rolę legend w literaturze romantycznej, co otwiera nowe perspektywy w europejskich studiach porównawczych.
In the article we investigate the usage of both motifs and formal particularities of popular naturalistic legends in the prose of romantic writers from European periphery, especially in books written by Spanish prose writer Gustavo Adolfo Bécquer and Belarusian prose writer Jan Barˇsˇce˘uski. We determine similarities and differences between various forms of popular prose (fairy tales, fables and legends) and investigate the influence of legends on the prose of the romantic period and the reasons for its dominance in the given genre. Based on these principles, we analyze specific examples of time and space elements of the narration in mythology and folklore, as well as the main features of the usage of the aforementioned elements by romantic writers. The article therefore uncovers the role of naturalistic legends in the formation of the literary systems of romantic period, which opens new perspectives for European comparative and literary studies.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 37-51
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja stanowisk kreacjonistycznych
The Classification of Creationist Positions
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553222.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
kreacjonizm młodej Ziemi
kreacjonizm starej Ziemi
kreacjonizm progresywny
kreacjonizm typu fiat
teistyczny ewolucjonizm
teoria inteligentnego projektu
płaskoziemcy
geocentryści
young earth creationism
old earth creationism
progressive creationism
fiat creationism
deistic evolution
theistic evolution
naturalistic evolution
concordism
intelligent design theory
flat-earthers
geocentrists
Opis:
Autor analizuje istniejące w literaturze przedmiotu próby sklasyfikowania stanowisk kreacjonistycznych, po czym przedstawia własną klasyfikację.
Author analyzes attempts of classifying the creationist positions present in the literature on this subject and then offers his own classification.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 241-269
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies