Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

La Création de Quinet et la logique du vivant: une épistémologie imaginaire
La Création of Quinet and the logic of life: an imaginary epistemology

Autorzy:

Séginger, Gisèle

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1048485.pdf

Data publikacji:

2018-05-16

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Quinet
natural history
history
evolutionism
imagination

Opis:

Quinet studies the logic of life in natural history, history and the arts from an epistemological viewpoint. He shows interesting similarities between different fields of study, and he explains the specificity of the épistémè of the 19th century. This paper will show the impact of the concept of the unity of knowledge on the writing of Quinet’s book, and the ideological and religious implications.

Źródło:

Studia Romanica Posnaniensia; 2017, 44, 4; 141-157
0137-2475
2084-4158

Pojawia się w:

Studia Romanica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Extracting limestone: How to interpret the city through ammonites and belemnites

Autorzy:

Sadowska, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/914198.pdf

Data publikacji:

2020-10-09

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

aestheticization
natural history
stone
city
museum

Opis:

The paper analyzes the presence of the remains of ammonites and belemnites in the stones used to build the elevations of houses in modern Polish cities. The process of aestheticizing buildings is the reason for fossilized cephalopods being moved from the natural environment into urban space. I consider whether the use of such materials leads merely to making the buildings look more attractive or if this process provides an opportunity to interpret these buildings in an alternative way, which goes beyond aesthetic categories and is related to the fact that the fossils have been moved from the natural world into the cultural sphere. The limestone elements of architecture also allow one to look at the city as a unique museum of cultural and natural history.

Źródło:

Polish Journal of Landscape Studies; 2020, 3, 6; 83-95
2657-327X

Pojawia się w:

Polish Journal of Landscape Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

La Palingénésie philosophique de Charles Bonnet: le pouvoir heuristique d’un imaginaire matérialiste des Lumières
Charles Bonnet’s La Palingénésie philosophique: the heuristic power of the materialist imagery of the Enlightenment

Autorzy:

Sukiennicka, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1048495.pdf

Data publikacji:

2018-05-16

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

palingenesis
chain of being
fixism
evolution
natural history

Opis:

The works of Charles Bonnet illustrate the contribution of imagination to research in natural history in the second half of the 18th century. In his Palingénésie philosophique (1769), Bonnet uses images and metaphors rooted in the philosophical and literary imagery of the Enlightenment to describe the evolution of life. This juxtaposition of scientific and literary discourses did not prevent Bonnet from being regarded as a forefather of modern biology by historians of science.

Źródło:

Studia Romanica Posnaniensia; 2017, 44, 4; 25-34
0137-2475
2084-4158

Pojawia się w:

Studia Romanica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

World history of the museum: Krzysztof Pomian’s story of the world of people and objects (1)

Autorzy:

de Rosset, Tomasz F.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27724215.pdf

Data publikacji:

2023-08-30

Wydawca:

Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków

Tematy:

museums
museology
treasure chamber
collection
art
antiquity
natural history

Opis:

In spring 2023, the Gdansk publishers: słowo/ obraz terytoria released the first volume of Krzysztof Pomian’s study Muzeum. Historia światowa [World History of the Museum]. It launches the Polish edition of the monumental three-volume work published by Éditions Gallimard in Paris which is the first study of the universal history of the museum. This is more than a book, it’s a monument! (Plus qu’un livre, un monument!) is what Fabien Simode wrote in the l’OEil monthly (March 2021). At present rarely are such historically broad studies released, possibly because of authors’ fear of being potentially accused of postmodernist meta-narrative. In this case, the work is a comprehensive synthesis in view of the entailed chronology, geography, and thematic range. The discussed volume Od skarbca do muzeum [From a Treasure Chamber to the Museum] recently published for Polish readers tackles the process of European collectorship crystalizing and first museums being its consequence, mainly Italian and several northern ones, from the Capitoline Museum in Rome (1471) up to London’s British Museum (1753). Subsequent volumes are already being prepared. Titled L’ancrage européen, 1789–1850, the second one is dedicated to the history of the museum consolidating into a permanent and significant element of European culture, close to the institution we know today: started by the revolutionary Louvre (1793), this history is created by the vast part of the major museums of today’s Western Europe. Finally, volume three A la conquête du monde, 1850–2020 is the most extensive of them all both chronologically and territorially, as well as in view of the number of museums and their activity discussed. Author’s considerations encompass museums’ expansion to Eastern Europe including Russia, and then eventually to the rest of the world: Asia, Africa, both Americas, mainly the territories connected with the West through colonial bonds; the United States, being the area where today’s dominating world centres have been formed, is analysed separately. At that point the book’s title: world history, gains its full relevance, and relates both to the interwar period in the democratic and totalitarian world, WW II, and to the long contemporary era.

Źródło:

Muzealnictwo; 2023, 64; 86-91
0464-1086

Pojawia się w:

Muzealnictwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Świat roślin w komentarzach do Wergiliusza autorstwa Serwiusza
El reino vegetal en los comentarios a Vergilio de Servio

Autorzy:

Krynicka, Tatiana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1953970.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

gramatyka
Serwiusz
historia naturalna
rośliny
grammar
Servius
natural history
plants

Opis:

Acabado el análisis de las referencias a las plantas incluídas en los Comentarios a Vergilio de Servio llegamos a la conclusión de que tienen carácter más bien literario que de la historia natural. Su papel principal consiste en explicar la obra del gran Poeta, sí bien cabe decir que a la vez se emplean para demostrar la erudición del gramático.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 43-53
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Towards “The Nature and Secrets of Music”: W. C. Printz and the natural history tradition

Autorzy:

Wessel, Jan Andreas

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2122190.pdf

Data publikacji:

2021-11-21

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

W. C. Printz
music historiography
natural history
17th century

Opis:

The present article provides arecontextualization of Wolfgang Caspar Printz’s (1641–1717) landmark music history published in 1690 (Historische Beschreibung der edelen Sing- und Kling-Kunst). later commentators have read it as a primitive, naïve and even failed attempt at writing the history of music. Still, they seem to agree that the text, in virtue of its subject matter, forms part of a canon of music historiography. The present article will seek the interpretative key in the wider intellectual context, outside of the narrow confines of texts about the musical past. It will advance the thesis that Printz built his music historiography from elements of the natural history tradition. Two arguments support this thesis. First, it will be argued that the organization of the material in chapters XIv, Xv and XvI betrays the influence of a classical version of taxonomy closely associated with the natural history tradition. Secondly, that Printz’s inquiry into the purpose of music reveals his reliance on a concept of nature similarly rooted in natural history.

Źródło:

Interdisciplinary Studies in Musicology; 2021, 21; 93-105
1734-2406

Pojawia się w:

Interdisciplinary Studies in Musicology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

O początkach terminu „geologia”
On the beginnings of the term “geology”

Autorzy:

Skoczylas, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2075861.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

geologia
geognozja
mineralogia
oryktognozja
historia naturalna
geology
geognosy
mineralogy
oryctognosy
natural history

Opis:

The article presents the way in which the term “geology” in its today’s meaning was formed. The reasons for its consolidation among the naturalists in Poland and throughout Europe are pointed out. Thanks to the scientific influence of the father of European mineralogy A.G. Werner (1749-1817), the term geology was in some cases replaced by geognosy and oryctognosy. In turn, the father of Polish geology, Stanisław Staszic (1755-1826), favoured using the term ziemiorodztwo (“terrogenesis”). Probably, for the first time the term geology was used in Polish in 1804 by Józef Wybicki (1747-1822), the creator of the national anthem “Dąbrowski Mazurka”, and by Jan Śniadecki (1756-1830), an outstanding geographer, mathematician and astronomer.

Źródło:

Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 2; 102--06
0033-2151

Pojawia się w:

Przegląd Geologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

„Amoris sagittae et spicula”. Cielesne aspekty mistyki bł. Doroty z Mątów – próba reinterpretacji
„Amoris sagittae et spicula”. The carnal aspects of the mysticism of Dorothy of Montau – a reinterpretation approach

Autorzy:

Jakubek-Raczkowska, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2154350.pdf

Data publikacji:

2014-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

medieval female mysticism
Dorothy of Montau
somatic symptoms
natural history of desease

Opis:

The paper is devoted to the physical aspects of asceticism and mystical experience of Prussian female mystic, the blessed Dorothy of Montau, analysed based on the detailed and vivid description of John Marienwerder. It makes an attempt of hypothetic identification of actual character of somatic effects of visions and mystical unions with Christ (sweating, hot flushes, pain) with special consideration of spiritual “stabbings” of heart (and other bodily parts) with arrows and spears of Divine Love and the symptom of enlarged womb. The interpretation by John Marienwerder, rooted in the medieval knowledge of physiology and set in categories of the bridal mysticism, made a considered apology of the Prussian recluse. In effort to reinterpret the somatic symptoms described by medieval theologian, this paper controverts also the attempt of their evaluation and analysis appearing in contemporary scientific literature employing methods of the so called psycho-history. Most likely neither the female psychology nor the religious hysteria were responsible for the carnal symptoms described by John Marienwerder. The mystic throughout all her life heroically struggled with the consequences of scalding she had suffered as a child and of multiple childbirth intertwined with carnal mortifications, however the main cause of her painful experiences most probably was a progressing heart disease. Its increasing untreated symptoms (natural history of illness) can be identified in the writings by John Marienwerder and analysed in the light of contemporary medical knowledge. The holiness of the recluse manifested not only in the sphere of asceticism, renouncement, zealous religious practice and contemplation, but also in transmitting the corporal suffering of somatic origin into the sphere of deep spiritual experience based on the idea of Compassio Christi.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2014, 15; 165-187
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Buffon (1707–1788) et la Pologne. Actes du colloque franco-polonais à l’occasion du 300e anniversaire de sa naissance tenu à Paris le 8 juin 2007, Varsovie–Paris : Académie polonaise des sciences, 2007, pp. 162
Buffon (1707-1788) and Poland. Proceedings of the French-Polish Conference on the Occasion of the 300th Anniversary of His Birth Held in Paris on June 8, 2007, Warsaw–Paris : Polish Academy of Sciences 2007, pp. 162

Autorzy:

Schmitt, Stéphane

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/14999928.pdf

Data publikacji:

2022-04-06

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN

Tematy:

Buffon
natural history
French-Polish relations
circulation
histoire naturelle
relation franco-polonaises

Opis:

Ce volume, paru il y a maintenant treize ans, faisait suite à un colloque tenu au Centre de l’Académie Polonaise des Sciences à Paris à l’occasion du tricentenaire de la naissance du naturaliste français Georges-Louis Leclerc de Buffon (1707–1788). Consacré aux relations entretenues par le grand naturaliste français des Lumières avec la Pologne, il constitue une rare contribution à l’étude des circulations de savoirs scientifiques entre la France et l’Europe Centrale et Orientale au xviiie siècle. Le parcourir, treize ans après sa publication, nous invite à évoquer l’historiographie relative à Buffon et à ses rapports avec la culture de son temps.
Thirty years ago, at the occasion of the tercentenary of the birth of Georges-Louis Leclerc de Buffon (1707–1788), one of the leading figures in French science and literature of the Enlightenment, a volume devoted to the relationships between him and Poland was published. Still today, it is one of the few contributions to the study of the circulation of knowledge and ideas between France and Central and Eastern Europe in the eighteenth century. Here, we analyze its contents, and, more generally, we outline a reflection on the historiography of Buffon’s relations with the European culture of his time. We briefly examine the different agents of diffusion and their role in the (often biased) transmission of scientific texts and conceptions from one country to another, and the ways these agents have been studied by historians in Buffon’s case, in particular by the authors of Buffon (1707–1788) et la Pologne. Certainly, this work did not attempt to bring general conclusions, but it contributed to give a first sketch of the complex networks of relationships between French and Polish naturalists in the late eighteenth century. It would be valuable, nevertheless, to develop a more comprehensive approach of these processes, to consider multipolar rather than bilateral exchanges, and to take into account the role of other (German, Russian…) cultural zones.

Źródło:

Zagadnienia Naukoznawstwa; 2022, 55, 3; 135-146
0044-1619

Pojawia się w:

Zagadnienia Naukoznawstwa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Muzeum przyrodnicze jako backteller antropocenu
A natural history museum as a ‘backteller’ of the Anthropocene

Autorzy:

Rybczyńska, Zoriana
Dziubenko, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1944291.pdf

Data publikacji:

2021-03-30

Wydawca:

Narodowe Centrum Kultury

Tematy:

muzeum przyrodnicze
Muzeum Dzieduszyckich we Lwowie
antropocen
backteller
interpretacja muzealna
natural history museum
the State Museum of Natural History in Lviv
the Dzieduszycki Family Museum
Anthropocene
museum interpretation

Opis:

The definition of a natural history museum as an institution continues to evolve following the humanistic reflection on the Anthropocene. This article focuses on the history of the State Museum of Natural History in Lviv, one of the oldest institutions of this type, recently reopened after years of reconstruction. The text seeks to analyse the museum concept and operations through the prism of the contemporary debate on the human–nature–culture relationships. The primary questions include: (1) How was the human–nature relationship depicted in the museum space as the latter evolved into its modern concept? (2) Which problems and motives present in the museum exhibitions seem close to the contemporary challenges and vision of the Anthropocene? (3) What museum interpretations are possible in the context of old natural history collections and the contemporary debate on the museum’s function and its transformation? An important conclusion is that natural history collections not only provide a valuable material for natural research, but are also a significant testimony to changes occurring in the contemporary perception of the human–nature relationship and its impact on political, economic and cultural processes taking place in modern societies.

Źródło:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 113, 1; 116-130
1230-4808

Pojawia się w:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Ksyloteki, czyli patroszenie lasu

Autorzy:

Arendt, Ada

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2080464.pdf

Data publikacji:

2020-12-23

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Xylotheques
natural history
history of forestry
collecting
Polish intelligentsia
ksyloteki
historia naturalna
historia leśnictwa
kolekcje
inteligencja urzędnicza

Opis:

Obierając za punkt wyjścia niemiecką tradycję tworzenia ksylotek, czyli bibliotek zawierających próbki drewna ucharakteryzowane na książki, przypominam biografię Wiktora Kozłowskiego (1791–1858), pierwszego polskiego twórcy ksylotek, leśnika, kolekcjonera i autora słowników terminologii leśnej na tle historii organizacji rządowej służby leśnej w Królestwie Polskim. Opisuję, jak reorganizacja leśnictwa w duchu oświeceniowego projektu dominacji nad przyrodą wywołała niepokój, który znalazł wyraz między innymi w operze Karola Kurpińskiego Leśniczy z Kozienickiej Puszczy. W pierwszej połowie XIX wieku zestawiano postaci „młodego” i „starego” leśniczego, zapowiadające rozdźwięk między oświeceniowym i romantycznym podejściem do świata przyrody. Ksyloteki Wiktora Kozłowskiego reprezentują podejście oświeceniowe – związane z pasją katalogowania, preparowania i obiektywizowania jako narzędzi kontroli.
Taking as a starting point the German tradition of creating xylotheques, i.e. libraries containing wood samples disguised as books, I recall the biography of Wiktor Kozłowski (1791–1858), the first Polish creator of xylotheques, forester, collector and author of dictionaries of forest terminology against the backdrop of the history of the organisation of the governmental forest service in the Kingdom of Poland. I put forward the thesis that the reorganisation of forestry in the spirit of the Enlightenment’s project of dominating nature caused anxiety, which found expression, among other places, in Karol  Kurpiński’s opera Leśniczy z Kozienickiej Puszczy [The Forester from the Kozieniecka Primeval Forest]. In the first half of the 19th century, the figure of the “young” and “old” forester was juxtaposed, already heralding the rift between the Enlightenment and romantic approaches to the natural world. Wiktor Kozłowski’s xylotheques represent the Enlightenment approach – related to the passion for cataloguing, preparing and objectifying as tools of control over the natural world.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2020, 8; 215-229
2353-4583
2449-7401

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Bylica pospolita, „synfitonizm” i ekspozycje roślinno-ludzkich historii
Artemisia vulgaris, ‘synphytonism’ , and plant-human history exhibitions

Autorzy:

Zamorska, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1944326.pdf

Data publikacji:

2021-03-30

Wydawca:

Narodowe Centrum Kultury

Tematy:

rośliny
muzeum przyrodnicze
ochrona przyrody
choreografia
in situ
plants
natural history museum
environmental protection
choreography

Opis:

What curatorial gesture would make it possible to give rise to a temporary museum in situ where anthropogenic inscriptions could be presented by the living exhibits themselves? In this article the past of the Anthropocene is defined as a time of intensified activity of Homo sapiens in the early Holocene, before our impact on the hydrosphere, geosphere and atmosphere became irreversible. The author ponders whether the current definition of a natural history museum can incorporate a project of a living, embodied, post-anthropocentric and post-institutional museum. She suggests plants as essential partners in the human becoming across the biosphere. Chlorophyll organisms initiated the Great Oxidation Event, or Oxygen Catastrophe, which led not only to the extinction of anaerobic organisms but also to the proliferation of oxygen-dependent life, including humans. The human-plant co-existence is studied through the consequences of the ‘desire for sunlight’ of the former and the ‘desire for mobility’ of the latter. Synanthropic plants, which thrive growing next to people, emerge as the protagonists of this story, with the shared interspecies history and anthropogenic mutations inscribed in their bodies. This is a story of the human–plant co-evolution where contemporary, ‘spontaneous’ synanthropic plants are depicted as agents. In this context the author describes the artistic practices of Andrea Haenggi, analysing them as curatorial gestures for an interspecies dialogue within the framework of a ‘museum setting’.

Źródło:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 113, 1; 60-73
1230-4808

Pojawia się w:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Thinking and Morality as a Form of Cooperation in the Light of the Conception of Michael Tomasello

Autorzy:

Żuromski, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1996835.pdf

Data publikacji:

2017-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

the Interdependence Hypothesis
the Shared Intentionality Hypothesis
Michael Tomasello
the natural history of human morality

Opis:

In his work A Natural History of Human Thinking, Michael Tomasello depicts thinking as a form of cooperation. Presenting at the same time a conceptual schema enriched with empirical data, he outlines a natural history of thinking in particular, indicating how the process of socialization and new, unique manifestations of human interaction alter the forms of thinking, from the ones we share with primates, through increasingly complex forms characteristic of the primitive man, to these of the contemporary man. In A Natural History of Human Morality Tomasello presents a similar structure, showing morality as a form of human cooperation in which, according to Tomasello, Homo sapiens, seen as “ultra-social primates”, developed new and uniquely human forms of social interaction and organization which, as a result, required new and also very specific for Homo sapiens psychological mechanisms in cognitive processes, social interaction and self-control. While in A Natural History of Human Thinking Tomasello’s main hypothesis is the Shared Intentionality Hypothesis, in A Natural History of Human Morality it is the Interdependence Hypothesis. Thus, this unique structure of abilities and motivation is the feature which distinguishes us from other primates. This essay aims to extract and outline this structure, focusing more on A Natural History of Human Morality.

Źródło:

Kultura i Edukacja; 2017, 2(116); 69-81
1230-266X

Pojawia się w:

Kultura i Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Epistemologia w dydaktyce fizyki Komisji Edukacji Narodowej
Epistemology in the teaching of physics by the Commission for National Education

Autorzy:

Janeczek, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015979.pdf

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

historia filozofii
nauki i oświaty
historia przyrodoznawstwa
historia fizyki
history of philosophy
science and education
natural history
history of physics

Opis:

The subject of the article is defining the specificity of broadly understood epistemology (theory of cognition, methodology of science) that could be seen in the teaching of physics at secondary schools (and partly also at universities) run by the Commission for National Education. It was the first European „ministry” of education, which worked in Poland in the years 1773-1795. Its specificity was defined by a new model of school directed to scientific rather than linguistic-humanist, and on a higher level − also than philosophical education. On the level of syllabuses it meant replacing lecturing Aristotelian philosophy of nature with phenomenalistic-mathematical natural science (mechanists), oriented to technical-economic practice (utilitarianism). The syllabuses declared so radical a break up − in the spirit of pre-positivism of The French Encyclopaedia − with traditional education that at secondary schools practically all the philosophical subjects were removed, apart from logic and ethics, and at universities logic was cancelled too. However, the teaching practice differed from the syllabus and organisational radicalism that was incomparable with any other education system functioning in Europe. In it numerous handbooks written in the circle of the so-called philosophia recentiorum were used. It joined the Aristotelian philosophy of nature with elements of modern natural history. Introduced into the secondary and university education in the whole of Europe in the first half of the 18th century, it broke the framework of the traditional philosophy syllabus. Also the handbooks of the Commission for National Education − like all of the eclectic school physics of the Enlightenment era − still contained philosophical elements, with the idea of justifying them inductively. However, at the same time numerous troubles appeared resulting from putting into effect the empirical-mathematical ideal of natural history. This was the result of shortage of instruments necessary for performing experiments, even on the didactic level that dominated over research work in the Polish science of that time. Also doubts were expressed as to the possibilities and range of applying the language of mathematics for defining the data obtained in experiments. This resulted from a low methodological level of natural science of that time that still had a describing-systematising character (natural history, partly also physics). Hence doubts appeared in defining the mathematical status of natural science, still treated as applied mathematics, or as an integral − sometimes even first-rate − element of physics. Especially development of mathematically defined mechanics and the possibilities of applying it in technology gave a higher prestige to reflection over technical--economic activity, which led to general acceptance of the ideal of applied science preferred at those times.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 203-263
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Rapsodie na temat muzeum historii naturalnej. Marka Diona dyletanckie gry z ekspozycjami przyrody
Rhapsodies on the theme of a natural history museum. Mark Dion’s dilettante play with natural history exhibitions

Autorzy:

Tańczuk, Renata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1944328.pdf

Data publikacji:

2021-03-30

Wydawca:

Narodowe Centrum Kultury

Tematy:

Mark Dion
muzeum przyrodnicze
antropocen
diorama
gabinet osobliwości
natural history museum
Anthropocene
a cabinet
of curiosities

Opis:

Recognised as archives documenting natural research and human impact on nature and biodiversity loss, natural history museums prompt questions about how to explore, interpret and put their collections in context so as to provoke a discussion on the consequences of constructed concepts of nature, pressing ecological issues, and ethical obligations towards nonhuman beings and the next generation. Answers to these questions may be found in the analysis of selected works by Mark Dion who uses museum instruments and collections not so much to criticise the museum itself but to transform it into an agora. The author studies the artist’s works that refer to cabinets of curiosities. She argues that Dion’s Wunderkammer are visual quotations derived from their 16th and 17th century prototypes. Put in a new context, the quotations eliminate boundaries between words and images, theory and practice, art and science, nature and culture. The said quotations of cabinets of curiosities are of preposterous nature. Dion’s ‘mobile dioramas’ and his Ursus Maritimus project (1992–2002) are in turn recognised as subversive works where natural history museum instruments are used to unveil the institutional framework responsible for our seeing of nature and problems of the Anthropocene such as biodiversity loss.

Źródło:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 113, 1; 13-27
1230-4808

Pojawia się w:

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Jean-Philippe Graffenauer (1775–1838), alzacki przyrodnik i napoleoński lekarz w Polsce – mało znane, interesujące dla historii geologii prace oficera Wielkiej Armii
Jean-Philippe Graffenauer (1775–1838), an Alsatian naturalist and a Napoleonic physician in Poland - a little-known geological work of the Grande Army officer

Autorzy:

Daszkiewicz, P.
Tarkowski, R.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2074910.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

history of geology
Napoleonic scientists
amber
Gdańsk Natural History collection
Polska
historia geologii
napoleoński lekarz
bursztyn
gdańska kolekcja historii przyrodniczej

Opis:

The paper presents Graffenauer’s, Alsatian physician and naturalist, stay in Poland as a Napoleonic officer. The authors present the context of Natural History work during the Napoleonic Wars and the biography of this scientist. His writings are analyzed in terms of history of geology. Letters of Graffenauer constitute a precious document for the history of science. The authors emphasize the importance of information about amber, the biography of George Forster, the history of Natural History collection of Gdansk They also highlight the importance of the testimony of the Napoleonic era in the history of Natural Sciences in Poland.

Źródło:

Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 10; 534--538
0033-2151

Pojawia się w:

Przegląd Geologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Naturalny przebieg stwardnienia rozsianego
Natural history of multiple sclerosis

Autorzy:

Bonek, Robert
Maciejek, Zdzisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/766274.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Medical Communications

Tematy:

course
czynniki prognostyczne
disability
multiple sclerosis
natural history
niewydolność ruchowa
prognosis
przebieg kliniczny
przebieg naturalny
stwardnienie rozsiane

Opis:

Multiple sclerosis (MS) is a chronic, inflammatory, autoimmune disease of the central nervous system (CNS) of unknown aetiology. It affects mostly young adults and is characterised by multifocal and temporally scattered CNS damage of varied symptomatology and clinical course, eventually leading to significant motor impairment. Studies of the natural course of MS provide valuable data on the course of the disease in individual stages of multiple sclerosis. They allow to determine the frequency of relapses, duration of remission and, most importantly, to determine the motor disability increase rate and describe demographic and clinical factors of influence on benign or aggressive course of the disease. Data on the subject come mostly from four patient databases (Lyon; London, Ontario; Gothenburg; Vancouver) including from several hundred to five thousand patients. The results obtained from hitherto conducted analyses are often non - uniform. Peak MS morbidity dates between 20 and 39 years of age. In primary progressive multiple sclerosis (PPMS) patients, the disease onset occurs on average 10 years later than in relapsing-remitting multiple sclerosis (RRMS) patients. The initial symptoms have monosymptomatic character in over 75% of patients. Pyramid signs are the most important predictive factor for clinically definite multiple sclerosis (CDMS) development after a clinically isolated syndrome (CIS) episode. The conversion of RRMS to secondary progressive multiple sclerosis (SPMS) occurs on average 10 years after onset of the disease. Significant motor disability develops after 15 - 20 years of multiple sclerosis, the strongest adverse prognostic factor is PPMS.
Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest przewlekłą, zapalną, autoimmunologiczną chorobą ośrodkowego układu nerwowego (OUN) o nieznanej etiologii. Występuje głównie u młodych dorosłych, cechuje się wieloogniskowym i rozsianym w czasie uszkodzeniem OUN, z różnorodną symptomatologią i przebiegiem klinicznym, prowadząc ostatecznie do znacznej niewydolności ruchowej. Badania naturalnego przebiegu SM dostarczają cennych danych dotyczących postępu choroby w poszczególnych postaciach stwardnienia rozsianego. Pozwalają określić częstość rzutów, czas trwania remisji, a przede wszystkim ustalić tempo narastania niesprawności ruchowej oraz ustalić, jakie czynniki demograficzne i kliniczne mają wpływ na łagodny bądź też agresywny przebieg choroby. Dane na temat tego zagadnienia na świecie pochodzą głównie z czterech baz chorych (Lyon, London w Ontario, Gothenburg oraz Vancouver) obejmujących od kilkuset do pięciu tysięcy chorych. Wyniki uzyskane na podstawie przeprowadzonych do tej pory analiz są często niejednorodne. Dotychczas przeprowadzone badania wykazały, że najwyższa zachorowalność na SM ma miejsce pomiędzy 20. a 39. rokiem życia. U chorych z postacią pierwotnie postępującą (PPMS) początek choroby występuje średnio o 10 lat później niż w postaci rzutowo-remisyjnej (RRMS). U ponad 75% pacjentów pierwsze objawy kliniczne mają charakter monosymptomatyczny. Objawy uszkodzenia drogi piramidowej są czynnikiem o najwyższym znaczeniu predylekcyjnym rozwoju rozwoju klinicznie pewnego stwardnienia rozsianego (CDMS) po przebyciu izolowanego zespołu klinicznego (CIS). RRMS ulega konwersji do postaci wtórnie postępującej (SPMS) średnio po 10 latach od wystąpienia pierwszych objawów chorobowych. Po 15 - 20 latach trwania SM dochodzi do rozwoju znacznej niesprawności ruchowej, najsilniejszym niekorzystnym czynnikiem rokowniczym jest PPMS.

Źródło:

Aktualności Neurologiczne; 2009, 9, 2; 116-125
1641-9227
2451-0696

Pojawia się w:

Aktualności Neurologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Rzeki „historyczne” w geografii mentalnej piętnastolecia pokongresowego (1815−1830)
“Historical” rivers in Polish mental geography during the fifteen-year period following the Congress of Vienna (1815−1830)

Autorzy:

Dąbrowicz, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012592.pdf

Data publikacji:

2015-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

geografia mentalna
historia naturalna
pamięć zbiorowa
podmiotowość
rzeka graniczna
mental geography
natural history
collective memory
national identity
subjectivity
border river

Opis:

The geographical names of the rivers which occur in great numbers in Śpiewy historyczne (Historical chants) by Julian Ursyn Niemcewicz, represent some kind of imagined water circulation system. The idea of such a system, the one closely mingled with the past of the nation, was considered an important element not only of mental geography but also of national identity. The making of “ourselves” became a hot topic of public debate after the Congress of Vienna (1815), promising Polish people the right to cultural autonomy at least. Border rivers play a significant role in Niemczewicz’s work and they are recognized by the author as a basic element of natural, nonhuman world. They may also assume the role of state borders but only as a result of a combat. The riverbanks in Śpiewy historyczne are therefore frequently considered to be bloody battlefields. Getting across the river was a crucial moment in the biography of national heroes. On the map of Śpiewy two shared rivers, namely the Dnieper and Dniester, are conceived of as a boundary between the Western and Eastern world on the one hand, and between the civilization and barbarian people on the other. In view of the didactic and therapeutic functions of Niemcewicz’s work, all “historical” rivers mentioned in it play the role of the rivers of memory. They are thought of as instruments in remembering the lost homeland, by analogy to the rivers of Babylon, and envisaged as bedrocks of Polish self-consciousness and identity. The water circulation system in Śpiewy historyczne is similar to the images present in other works of the period, e.g. in the works of Staszic, Surowiecki, Woronicz. This idea and image would moreover be useful as a starting point to analyse the biographically and politically important phenomenon of “domestic” river in the works of Mickiewicz and Syrokomla.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2015, 5(8); 315-334
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Jacob Theodor Klein jako kolekcjoner rysunku przyrodniczego oraz współpracownik rysowników i rytowników
Jacob Theodor Klein as a collector of the nature drawing and an associate of illustrators and engravers

Autorzy:

Jakubowski, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2189561.pdf

Data publikacji:

2022-06-30

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów

Tematy:

Jacob Theodor Klein
historia naturalna
rysunek przyrodniczy
kolekcja przyrodnicza
przepływ wiedzy
Gdańsk
natural history
nature drawing
nature collection
circulation of knowledge

Opis:

Jacob Theodor Klein (1685–1759) was one of the most prominent collectors and naturalists operating in Gdańsk in the 18th century. Apart from natural specimens, he was gathering nature drawings, acquired from sources such as Samuel Niedenthal’s body of work or Hiob Ludolf’s legacy. In the mid-1720s, Klein commissioned David Schultz, a draughtsperson based in Gdańsk, to produce visual documentation of the Museum Kleinianum. Afterwards, the task was taken over by two of Klein’s daughters, Dorothea Juliana Gralath and Theodora Renata Klein, who made in-situ studies of selected museum exhibits with the former designing vignette illustrations for her father’s editions as well. Engravings modelled after the nature drawings from Klein’s collection often illustrated his scientific publications. Earlier ones, from the late 1720s and early 1730s, were made by Gdańsk-based Peter Böse and Johann Friedrich Mylius; later ones, from the mid-1730s to the end of the 1740s, by professional artists from Nuremberg, Leipzig and Halle on the Saale, among whom Georg Wolfgang Knorr, Johann Wilhelm Stör and Johann Michael Seligmann deserve special mention. Klein’s work consolidated the naturalist community of Gdańsk and promoted academic networking within the region.

Źródło:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2022, 31, 1; 59-84
1509-0957

Pojawia się w:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Poza politykę: o pobycie Piotra I w Gdańsku w 1716 roku w świetle wybranych materiałów z epoki
Beyond politics: about Peter I’s visit to Gdansk in 1716 in the light of selected contemporary sources

Autorzy:

Pękacka-Falkowska, Katarzyna
Siek, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/53354844.pdf

Data publikacji:

2024-09-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Early Modern Gdansk
Tsar Peter I
natural history in 18th century
Gdańsk nowożytny
car Piotr I
przyrodoznawstwo w XVIII w.

Opis:

The article presents the visit of Tsar Peter I to Gdańsk in 1716; it is based on an unpublished anonymous manuscript from the Gdansk Library of the Polish Academy of Sciences (Summarischer Bericht Deßen, was währender Ihro Groß-Czaar: Maytt: Hoher Gegenwart Anno 1716. allhier in Dantzig passiret und vorgegangen [PAN BG rkps 699]), and coverage by the European press (mainly Europäische Fama and Hamburger Relations-Courier) compared with selected texts from the era, including Major von Conradi Geschriebenes Journal des Kriegs Etats von Anno 1704 biss 1719 (PAN BG rkps 592). These sources allow to show the cultural context of this visit and offer new information on the role of Gdansk as a center of natural science in the 18th century. (The text of the manuscript PAN BG rkps 699 is attached as an annex to the article). For a better understanding of the non-political aspects of Peter I’s stay in Gdansk in 1716, however, manuscript and old-print materials held in Russian institutions, primarily in St Petersburg, need to be identified. An analysis thereof will provide better contextualisation of the source material studied so far and provide more details on the cultural elements of Peter I’s two-month visit to the city on the Motława River and its impact on Gdansk-Russian relations in the 18th century.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2024, 3(42); 127-176
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Historia naturalna a historia społeczna. Szkic porównawczy
Natural History and Social History. A Comparative Essay

Autorzy:

Łagosz, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31342341.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Tematy:

historia naturalna
historia społeczna
zmiana jakościowa
czas
strzałka czasu
koniec historii
totalność historii
historyczność
czasowość
natural history
social history
qualitative change
time
arrow of time
end of history
totality of history
historic nature
temporality

Opis:

W artykule rozważam problem ontycznej różnicy między historią naturalną a historią społeczną. Zagadnienie analizuję w kontekście pięciu kwestii szczegółowych: problemu tempa zmian jakościowych oraz jednorodności czasu, problemu (an)izotropowości czasu, kwestii „końca historii”, zagadnienia całościowości (totalności) dziejów oraz problemu różnicy między historycznością a czasowością. Dochodzę do wniosku, że w aspekcie kategorii czasu (pod względem struktury zmienności) trudno znaleźć istotne różnice między tymi dwoma rodzajami procesów historycznych.
In this paper I undertake the question of differences between natural and social history. I consider five detailed issues: the pace of qualitative changes and homogeneity of time, the arrow of time, the end of history, the totality of history, and the difference between historic nature and temporality. I emphasize that the differences between natural and social history are not ontologically essential.

Źródło:

Filozofia i Nauka; 2015, 3; 335-344
2300-4711
2545-1936

Pojawia się w:

Filozofia i Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Działalność geologiczna Polaków w zaborze pruskim w drugiej połowie XIX w. na przykładzie Brunona Józefa Szafarkiewicza (1821-1892)
Geological activity of Poles in the Prussian partition in the second half of the 19th century as exemplified by the life of Brunon Józef Szafarkiewicz (1821-1892)

Autorzy:

Skoczylas, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2076127.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

Szafarkiewicz
historia geologii
historia nauk przyrodniczych
history of geology
history of natural sciences

Opis:

By presenting Dr B.J. Szafarkiewicz, a well-known scientist of the second half of the 19th century, the present author set himself the goal of dealing with the view that Poles were not interested in natural sciences, and geological in particular, in the Grand Duchy of Poznań at that time. It was not allowed in the Prussian partition to found a university. Thus, there were no institutional and economic conditions for the development of geology. Only the establishment of the PTPN (Poznań Society of Friends of Learning) created a substitute for a scientific centre that also included mineralogical, palaeontological and geological sciences. However, except for R. May, no one had a geological background. Prominent representatives of other professions, suchas B.J. Szafarkiewicz and F. Chłapowski, and earth science enthusiasts tried to bring the benefits of studying and practicing geology to the society of Greater Poland. While F. Chłapowski is known and appreciated today, the memory of the pioneering, geological activity of B.J. Szafarkiewicz is becoming increasingly blurred.

Źródło:

Przegląd Geologiczny; 2021, 69, 1; 55--59
0033-2151

Pojawia się w:

Przegląd Geologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Grounded Theory and Serendipity. Natural history of a Research

Autorzy:

Konecki, Krzysztof Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2138431.pdf

Data publikacji:

2008-04-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Grounded theory
Serendipity
Qualitative sociology
Field research
Natural history of research
Sociology of interaction
Social world
Human-animals – non-human animals interactions
Anthropomorphization of animals

Opis:

The paper deals with the issue of “serendipity” (which constitutes the context of discovery) in field research and the analysis of data by using the grounded theory methodology. The thesis of the paper is: the methodology of grounded theory is naturally associated with serendipity. We describe two aspects of serendipity in grounded theory: 1. substantive, and 2. theoretical. We present in the paper serendipity phenomenon by using the case of research on the “social world of pet owners”. We show how the research is developed by a sequence of decisions being made by researchers. The process of emergence of the main analytical category, subcategories and the whole theoretical construction during the long time of the field research and theoretical group analysis is presented, as well as the procedure of coming to unanticipated theoretical conclusions. It was all possible because of the interactional character of serendipity happening during the research in grounded theory style of investigation.

Źródło:

Qualitative Sociology Review; 2008, 4, 1; 171-188
1733-8077

Pojawia się w:

Qualitative Sociology Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Przyrodnicze i geologiczne zainteresowania Jana Amosa Komeńskiego (1592–1670) : w 350 rocznicę śmierci

Autorzy:

Skoczylas, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2076077.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

Komeński
historia geologii
historia nauk przyrodniczych
Komensky
history of geology
history of natural sciences

Opis:

The article refers to the 350th anniversary of the death of an outstanding educator, philosopher, theolo¬gian and politician Jan Amos Comenius who was active in the years 1628-1656, mainly in Leszno. This extremely versatile researcher also showed interest in natural science. Although he was not a pioneer in this field, the number of his works, the number of editions, as well as numerous translations into foreign languages contributed to the popularization of natural sciences, including Earth sciences. Unfortunately, few geologists have come across his achievements in this field.

Źródło:

Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 7; 556--558
0033-2151

Pojawia się w:

Przegląd Geologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Motywy roślinne w architekturze sakralnej gminy Kiełczygłów i okolic (województwo łódzkie) – wybrane obiekty
Floral motifs in sacral architecture of Kiełczygłów Community and surroundings (Łódź Voivodeship) – selected objects

Autorzy:

Jędrzejska, Aleksandra
Zemanek, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2171390.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

churches
plant ornaments
Christian and folk plant symbols
natural history basis of cultural heritage
kościoły
ornamenty roślinne
symbolika roślinna chrześcijańska i ludowa
przyrodnicze podstawy dziedzictwa kulturowego

Opis:

Interdisciplinary studies on the role of plants in culture are rare, that is why a rich plant ornamentation of the churches in Poland is little known. This article presents the first documentation of the plant ornaments in nine Roman Catholic churches of Kiełczygłów Community and surroundings in Łódź Voivodeship, which were built from the 16th into the 20th centuries. The first stage of work was to take 385 photographs, then to organize a basis with 505 records, one record containing one plant ornament. As a result of botanical analysis 39 taxa were determined, including 17 species, 18 genera, and 4 families. Some of the plant motifs could not be identified because of strong stylization. The most frequent taxa were the old useful plants popular in sacral art, originating in southern or south-eastern regions of Europe and in West Asia: bear’s-breech (Acanthus sp1.), rose (Rosa sp.), Madonna lily (Lilium candidum L.), and grape-vine (Vitis vinifera L.). Some ornaments present the plants occurring in wild in Poland or as field and meadow weeds, e.g. bellflower (Campanula sp.) or poppy (Papaver sp.). The greatest number of ornaments was identified in the neo-Gothic St. Casimir Church in Osjaków. Captivating in their colors and diversity of shapes, the plant ornaments serve not only decorative functions, but symbolic ones as well. This article hopes to contribute, at least to a small extent, to the reflection on the presence of plants in our culture and to raise the awareness of how important it is to protect local species that perish irretrievably due to anthropogenic activity.

Źródło:

Opuscula Musealia; 2020, 27; 185-205
0239-9989
2084-3852

Pojawia się w:

Opuscula Musealia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Anna Semper (1826–1909) and the female scientist in modern Germany

Autorzy:

Weston, Nathaniel Parker

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/783344.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Umiejętności

Tematy:

Anna Semper, Carl Semper, colonial science, female scientists, natural history, history of biology, history of zoology, history of anthropology, history of ethnography, industrial Germany, colonial Germany, the Philippines, Palau
Anna Semper, Carl Semper, nauka kolonialna, kobiety-naukowcy, historia biologii, historia zoologii, historia antropologii, historia etnografii, przemysłowe Niemcy, kolonialne Niemcy, Filipiny, Palau

Opis:

This article uses the work of Anna Semper (1826–1909) to explore the possibilities for understanding women’s contributions to the development of science in Germany from the second half of the 19th century to the beginning of the 20th century.By examining the publications of her husband, the naturalist Carl Semper (1832–1893), as well as those of other scholars, traces of the ways that she produced scientific knowledge begin to emerge.Because the Sempers’ work took place in the context of the Philippines and Palau, two different Spanish colonies, and formed the basis of Carl’s professional career, this article also analyzes Anna’s role in the creation of an explicitly colonial science.
Artykuł wykorzystuje prace Anny Semper (1826–1909) dla zbadania możliwości zrozumienia wkładu kobiet w rozwój nauki w Niemczech w II poł. XIX w. i początkach XX w.Dzięki zbadaniu publikacji jej męża, przyrodnika Carla Sempera (1832–1893), a także innych naukowców, zaczynają wyłaniać się ślady sposobów, w jaki tworzyła ona wiedzę naukową.Ponieważ praca Semperów dotyczyła Filipin i Palau, dwóch różnych hiszpańskich kolonii, i stanowiła podstawę kariery zawodowej Carla, artykuł analizuje także rolę Anny w tworzeniu jawnie kolonialnej nauki.

Źródło:

Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202

Pojawia się w:

Studia Historiae Scientiarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Geological heritage and museums

Autorzy:

Jakubowski, K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1186573.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

kolekcje geologiczne
muzea przyrodnicze
nieruchome i ruchome zabytki przyrody nieożywionej
dziedzictwo przyrodnicze i kulturalne
geoochrona
ochrona czynna
edukacja przyrodnicza
geological collections
natural history museums
immovable and movable monuments of inanimate nature
natural and cultural heritage
geoconservation
active protection
environmental education

Opis:

Muzea przyrodnicze gromadzące cenne kolekcje spełniają ważną rolę w ochronie dziedzictwa geologicznego. Wiąże się ona integralnie z podstawową misją muzeów w zakresie zachowania dziedzictwa przyrodniczego i kulturalnego. Dla celów metodologicznych wyróżniono dwie kategorie zabytków przyrody nieożywionej: (1) nieruchome dziedzictwo geologiczne (nieruchome zabytki przyrody nieożywionej), nierozerwalnie związane z otaczającym środowiskiem i chronione in situ oraz (2) ruchome dziedzictwo geologiczne (ruchome zabytki przyrody nieożywionej), chronione ex situ w przestrzeni muzealnej. Przedstawiono naukowe i dydaktyczne kryteria waloryzacji głównych typów kolekcji muzealnych, stanowiących ruchomą część dziedzictwa geologicznego. Wskazano na nowe tendencje czynnej ochrony geostanowisk, polegające na zastosowaniu muzealnych technik konserwacji i ekspozycji in situ oraz budowie specjalnych pawilonów muzealnych.

Źródło:

Polish Geological Institute Special Papers; 2004, 13; 21-28
1507-9791

Pojawia się w:

Polish Geological Institute Special Papers

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Kanonik sandomierski Marcin z Urzędowa i jego Herbarz Polski w historiografii
The Canon of Sandomierz, Marcin of Urzędów, and His Polish Herbal in Historiography

Autorzy:

Suchecka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/19944727.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu

Tematy:

zielniki drukowane
historia nauk przyrodniczych
historia historiografii
Herbarz polski
printed herbaria
history of natural sciences
history of historiography
Polish Herbal

Opis:

Wydany w 1595 r. Herbarz polski autorstwa kanonika sandomierskiego Marcina z Urzędowa był pierwszym oryginalnym zielnikiem napisanym po polsku. Wśród wszystkich prac o roślinach wydanych drukiem w Krakowie w XVI w. przyznaje mu się wartość największą. Badania nad biografią Marcina z Urzędowa i treścią zielnika prowadzi się już od prawie dwóch wieków w obrębie różnych nauk: historii botaniki, farmacji, medycyny, dziejów kultury czy bibliologii historycznej, a także językoznawstwa w zakresie nomenklatury przyrodniczej. Pomimo nawarstwiania się informacji faktograficznych na temat dzieła Marcina z Urzędowa stan wiedzy jest ciągle niezadowalający ze względu na rozproszenie źródeł. Celem artykułu jest przedstawienie i analiza stanu badań, ich słabości oraz niekwestionowanych osiągnięć, co może być punktem wyjścia do ujęcia monograficznego zielnika i pełnej biografii duchownego.
The Polish Herbal, published in 1595 by the canon of Sandomierz, Marcin of Urzędów, was the first original Polish herbarium. It is given the greatest value among all works on plants published in Krakow in the 16th century. Research on the biography of Marcin of Urzędów and the herbarium content has been going on for almost two centuries within various sciences: history of botany, pharmacy, medicine, history of culture, or historical bibliology, as well as linguistics in the field of nature nomenclature. Despite the accumulation of factual information about the work of Marcin of Urzędów, the state of knowledge is still unsatisfactory due to the dispersion of sources. The aim of the article is to present and analyze the state of research, its weaknesses and unquestionable achievements, which may be the starting point for a monographic approach to the herbarium and a full biography of the clergyman.

Źródło:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2021, 28; 5-26
0208-7626

Pojawia się w:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

O trzęsieniach ziemi w średniowieczu i ich badaniu. Wokół pracy Konrada Schellbacha Erdbeben in der Geschichtsschreibung des Frühund Hochmittelalters. Ursprung, Verständnis und Anwendung einer spezifisch mittelalterlichen Traditionsbildung
On Earthquakes in the Middle Ages and Their Study. Around Konrad Schellbach’s Book Erdbeben in der Geschichtsschreibung des Früh- und Hochmittelalters. Ursprung, Verständnis und Anwendung einer spezifisch mittelalterlichen Traditionsbildung

Autorzy:

Krawiec, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763530.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

natural disasters in history
earthquakes
history of beliefs
medieval historiography
biblical exegesis
klęski żywiołowe w dziejach
trzęsienie ziemi
historia wyobrażeń
dziejopisarstwo średniowieczne
egzegeza biblijna

Opis:

Głównym tematem artykułu jest monografia Konrada Schellbacha poświęcona sposobowi konceptualizacji fenomenu trzęsienia ziemi w dziejopisarstwie łacińskim od końca VIII do połowy XIII w. Została ona omówiona na szerszym tle problematyki badań nad dawnymi zjawiskami sejsmicznymi. Krytycznej analizie poddane zostały założenia pracy oraz efekty ich realizacji, ze szczególnym uwzględnieniem doboru analizowanych treści, a także możliwości źródłowej weryfikacji tez, stawianych w pracy przez Autora.
The main subject of the article is Konrad Schellbach’s monograph devoted to how the phenomenon of earthquakes was conceptualised in Latin historiography between the late eighth and the mid-thirteenth centuries. The main assumptions of the book and the effects of their implementation are critically analysed, with special attention paid to the selection of the content under study, as well as the possibility of source verification of the theses put forward by the Author. The book is discussed within the broader context of research into old seismic phenomena.

Źródło:

Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 3; 697-718
0023-5903

Pojawia się w:

Kwartalnik Historyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Książki gdańskich przyrodników w zbiorach rękopisów Biblioteki Głównej Narodowego Muzeum Historii Naturalnej (Muséum National d’Histoire Naturelle)

Autorzy:

Daszkiewicz, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/947178.pdf

Data publikacji:

2017-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii

Tematy:

gdańska szkoła przyrodnicza
Biblioteka Główna francuskiego Narodowego Muzeum Historii Naturalnej
rękopisy Georga Forstera
kolekcja książek gdańskich przyrodników
naturalist school in Gdańsk
French National Museum of Natural History Library
Forsters’s manucsrits
Gdańsk’s naturalists book collection

Opis:

W XVII i XVIII w. gdańska szkoła przyrodnicza odgrywała ważną rolę w rozwoju historii naturalnej i położeniu podwalin pod nowoczesną biologię. W tym okresie gabinet przyrodniczy króla Francji, a następnie Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (MNHN) stanowił jedno z najważniejszych centrów naukowych Europy. Liczne ślady współpracy gdańskich przyrodników z tą instytucją przetrwały w muzealnej kolekcji. Odegrali oni znaczącą rolę w powstaniu Histoire Naturelle…, pierwszej nowoczesnej encyklopedii przyrodniczej, zredagowanej przez Georges’a-Louisa Leclerca Buffona (1701-1788). Biblioteka Główna MNHN posiada w swoich zbiorach książki Adriana Pauliego, Nicolausa Ölhafena, Georga Segerusa, Ernsta Gottfrieda Heysego, Johanna Adama Kulmusa, Christiana Mentzla, Christophora Gottwalda, Georga Andreasa Helwinga, Joahannesa Philippusiusa i Jacoba Breyniusów, Jacobusa Theodorusa Kleina, Michaela Christopha Hanoviusa, Gottfrieda Reyegera, Johanna Daniela Titiusa, Johanna Reinholda i Georga Forsterów. 90 książek gdańskich przyrodników, a także rękopisy i korespondencja m.in. G. Forstera pozwalają na częściowe odtworzenie historii współpracy gdańszczan z Gabinetem Historii Naturalnej króla Francji i MNHN.
The naturalist school in Gdańsk played a major role in the development of natural history and the foundations of modern biology. The Cabinet of the King of France, then the National Museum of Natural History, was one of the most important scientific centers in Europe. The numerous traces of the collaboration of the naturalists of Gdańsk with the center of Paris persist in the collections of the MNHN. The naturalists of Gdańsk played an important role in the redaction of Histoire Naturelle... published by Georges-Louis Leclerc comte de Buffon (1707-1788). The central library of the MNHN has books writed by Adrian Pauli, Nicolaus Ölhafen, Georg Segerus, Ernst Gottfried Heyse, Johann Adam Kulmus, Christian Mentzel, Christoph Gottwald, Georg Andreas Helwing, Johannes Philippius and Jacob Breyne, Jacobus Theodorus Klein, Michael Christoph Hanovius, Gottfried Reyger, Johann Daniel Titius, Johann Reinhold and Georg Forster. 90 books as well as numerous manuscripts, including the correspondence of Georg Forster, allow for a partial reconstruction of the history of the scientific relation between Gdańsk Natural History school with the Cabinet of the French King and the MNHN.

Źródło:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 403-412
1897-0788
2544-8730

Pojawia się w:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Wokół sprzedaży gdańskiego muzeum doktorów Gottwaldów: Johann Philipp Breyne i jego korespondenci
About the Sale of the Museum of the Gottwalds: Johann Philipp Breyne and His Correspondents

Autorzy:

Pękacka-Falkowska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194313.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Christoph(orus) Gottwald (1636 –1700)
Johann Christoph Gottwald (1670 – 1713)
Musaeum Gottwaldianum
the history of medicine – Royal Prussia, the 17th century, the 18th century
the history of natural collections – Royal Prussia, the 18th century
the history Natural Science – the Polish-Lithuanian Commonwealth, the 17th century, the 18th century

Opis:

The article discusses the correspondence between Johann Philipp Breyne and scholars from the German-speaking territories of Europe and England interested in purchasing the exhibits from the Museum of the Gottwalds in Gdansk after the death of its second owner Johann Christoph Gottwald (1670–1713). The Museum of the Gottwalds was set up in the second half of the 17th century by Christoph Gottwald (1636–1700), a medical doctor and a doctor of philosophy; after his death, it was inherited by his son, who was also a medical doctor. It constituted one of the biggest collections of natural exhibits in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the early modern period and one of the most outstanding collections in Gdansk. In 1716, part of the collection was moved to Petersburg, where it gave rise to a collection of minerals which was part of the royal cabinet of curiosities. At present it is kept in the Fersman Mineralogical Museum.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2017, 82, 3; 33-50
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Muzea religijne Lwowa przełomu XIX i XX wieku na tle muzeów miejskich i prywatnych
Lviv’s Religious Museums in the Late 19th and Early 20th Centuries against the Background of City and Private Museums

Autorzy:

Skrzydlewska, Beata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26850536.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Akademia Zamojska

Tematy:

Roman Catholic Archdiocesan Museum
Museum of the Stauropegic Institute
Ukrainian National Museum
Jewish Museum
Armenian Museum
Dzieduszycki family
Miączyński-Dzieduszycki Gallery
Natural History Museum in Lviv
Muzeum Archidiecezjalne Rzymskokatolickie
Muzeum Instytutu Stauropigialnego
Ukraińskie Muzeum Narodowe
Muzeum Żydowskie
Muzeum Ormiańskie
Dzieduszyccy
Galeria Miączyńskich-Dzieduszyckich
Muzeum Przyrodnicze we Lwowie

Opis:

Historia muzealnictwa lwowskiego jest na tyle bogata, że działalność placówek muzealnych rozpatrywać można w wielu aspektach. Przyczyniła się do tego zapewne specyficzna sytuacja polityczna, religijna, a co za tym idzie i kulturowa tego miasta. Lwów zamieszkiwali przedstawiciele różnych religii, wyznawcy każdej z tych grup postarali się o zorganizowanie własnego muzeum. Działały więc we Lwowie następujące placówki: Muzeum Archidiecezjalne Rzymskokatolickie, Muzeum Instytutu Stauropigialnego, Ukraińskie Muzeum Narodowe, Muzeum Żydowskie i Muzeum Ormiańskie. Podstawę zbiorów stanowiły obiekty wycofane z kultu, poszerzane z czasem o dary i sporadycznie o zakupy. Kolejną ważną grupą na mapie Lwowa są muzea i kolekcje prywatne. Wielu mieszczan, nie tylko tych najbogatszych, rozwijało własne pasje i dawało wyraz swoim zainteresowaniom poprzez gromadzenie kolekcji dzieł sztuki, bogatych zbiorów bibliotecznych, zaś pasjonaci świata przyrody zbierali okazy z pogranicza biologii i geologii. Zbiory te miały zazwyczaj charakter prywatny i dostępne były wyłącznie dla osób indywidualnych. Jednak powstawały też muzea z inicjatywy prywatnych zbieraczy, jak np. Dzieduszyckich, które zostały przekazane miastu i były otwarte dla szerszej publiczności, a także stały się miejscem szeroko zakrojonych badań naukowych.
The history of Lviv museology is so rich that the activities of its museums can be considered in many aspects. This is probably a result of the specific political, religious and, consequently, cultural situation of this city. Lviv was inhabited by representatives of various religions, whose followers organized their own museums. Thus, the following institutions operated in Lviv: the Roman Catholic Archdiocesan Museum, the Museum of the Stauropegic Institute, the Ukrainian National Museum, the Jewish Museum, and the Armenian Museum. The large part of the collection consisted of objects withdrawn from worship, and it was expanded over time by donations and occasional purchases. Another important group in Lviv are private museums and collections. Many of the city’s residents, not necessarily the wealthiest ones, developed their own passions by amassing collections of works of art or books, while those interested in the natural world collected biological and geological specimens. Those collections were usually private and available only to individuals. However, there were also a few museums, created on the initiative of private collectors, such as the Dzieduszycki family, which were donated to the city and were available to the general public, becoming a place for extensive scientific research.

Źródło:

Facta Simonidis; 2022, 15, 2; 51-65
1899-3109

Pojawia się w:

Facta Simonidis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Badania interdyscyplinarne nad polskimi zielnikami drukowanymi
Междисциплинарные исследования польских печатных гербариев

Autorzy:

Suchecka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969655.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Towarzystwo Nauki i Kultury Libra

Tematy:

zielniki drukowane
badania interdyscyplinarne
historia nauk przyrodniczych
historia historiografii
printed herbals
interdisciplinary research
history of natural sciences
history of historiography
печатные гербарии
междисциплинарные исследования
история естество-знания
история историографии

Opis:

Междисциплинарные исследования польских печатных гербариев эпохи Возрождения имеют более чем столетнюю традицию. Их специфика состоит в сочетании источников и методов, используемых в области гуманитарных и естественных наук. Автор показывает междисциплинарный характер этих исследований подчеркивая, что в них переплетаются такие области науки, как история ботаники, фармации, медицины и других естественных наук, с историей культуры и культурной антропологией или исторической биб-лиологией (история печати и типографики), а также с лингвистикой в обла-сти естественной номенклатуры.

Źródło:

Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 199-224
1731-982X

Pojawia się w:

Wschodni Rocznik Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

The Impact of Major Natural Disasters on the System and the Insurance Market of the Interwar Poland

Autorzy:

Kasperski, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1804681.pdf

Data publikacji:

2019-11-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

natural disasters
interwar period
insurance market
history of insurance

Opis:

The article is an attempt to present the problem of natural disasters and their influence on the economy and the functioning of the insurance market during the interwar period in Poland. The Author reveals the picture of Poland grappling with a number of challenges such as the unification of the legislation or rebuilding of the economy deteriorated by the war. The country had to increase its expenditure in the aftermath of natural disasters. Poland is presented as a state that had to cope with disasters and various economic turbulences every three years on average. As early as in 1921, the whole territory of Poland was struck by scorching heats resulting in huge loses in its economy, especially in agriculture. Mid 1920s was a period of raging inflation but also a struggle with the flood, which had been the greatest natural disaster in the territory of Poland in over three centuries. The years 1926–1929 were the heyday for the Polish economy, yet Poland suffered the first signs of an economic breakdown in 1929. In the summer of 1928, it had faced a tornado that destroyed houses, obliterated forests and claimed the lives of many. A similar occurrence was recorded in 1931 in the area of Lublin, where a hurricane of unprecedented force ravaged the land. The turn of the year 1929 went down in the history of our nation as the winter of the century. Another flood ravaged Poland in 1934, when the country had not yet fully recovered after the economic collapse caused by the Great Depression. The flood caused losses exceeding 84 million zloty. The Author also presents changes in the legislation of that time forced by the disasters and, above all, the law concerning prevention of fire and other natural disasters. It was a law which owing to the support of insurers enabled fire brigades and fire fighter units to develop so that the general public and its property could be safeguarded against disasters in the future.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 2; 29-46
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Dzieło M.B. Valentiniego Museum museorum i inne publikacje muzeograficzne z gdańskich księgozbiorów oraz ich znaczenie w kształtowaniu zbiorów przyrodniczych i artystycznych w XVII i XVIII wieku
The work of M.B. Valentini “Museum museorum” and other museographical publications from the Gdańsk book collections and their significance in the formation of the natural history collections in the 17th and 18th centuries

Autorzy:

Chodyński, Antoni Romuald

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2171386.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Michael Bernhard Valentini
Christian Gottlieb Jöcher
Johann Daniel Major
Ch.G. Jöcher
J.D. Major
publikacje muzeograficzne
księgozbiory gdańskie
europejskie kolekcje przyrodnicze XVII i XVIII wieku
M.B. Valentini
museographic publications
Gdańsk book collections
European natural history collections of the 17th and 18th centuries

Opis:

After 1700 we observe a clear increase in the number of conscious collectors gathering works of art, naturalia and various curiosities – mirabilia, typical of many Baroque “chambers” (Kammer) that were created by collectors during the previous, 17th century. Michael Bernhard Valentini (1657–1729), court physician at the court of the Landgrave of Hessen, published a compendium of encyclopaedic knowledge, a work for academic collectors of natural history specimens, entitled Museum museorum (Vol. I–II, Frankfurt am Main 1704–1714). Valentini provided information about various noteworthy things found in the Old and New World as well as in Asia (India), sometimes exceeding the limits of previous knowledge, both for researchers and collectors. Valentini’s work may be seen as evidence of a real collector’s fever, directed not only at all kinds of rare and curious things (curiosities) but also research objects collected for study purposes, especially in countries north of the Alps (e.g. natural amber and amber with insect inclusions). This German author recommended in his proposed programme for the creation of an ideal modern museum that objects should be arranged into groups, for example naturalia and artificialia and then divided into more detailed subgroups in order to make them more visible and their content more comprehensible, therefore enriching the knowledge of the surrounding world.

Źródło:

Opuscula Musealia; 2020, 27; 131-167
0239-9989
2084-3852

Pojawia się w:

Opuscula Musealia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Teaching Constitutional Law to Undergraduate Students of Administration and Security

Autorzy:

Kozub-Ciembroniewicz, Wiesław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1832043.pdf

Data publikacji:

2018-08-28

Wydawca:

Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie

Tematy:

constitutional law
pedagogy
history of law
positive law
natural law

Opis:

The author endeavors to display the didactic process in undergraduate studies in administration and security. He emphasizes the legitimacy and the understanding of trans-political functions of the law. The article also discusses the legal and constitutional notion of liberty and security, which students do not fnd obvious. Moreover, he puts forward some methods that make lectures in constitutional rules more accessible to students.

Źródło:

Security Dimensions; 2013, 9(9); 16-24
2353-7000

Pojawia się w:

Security Dimensions

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Permissive natural law and its scope in paul vladimiri’s philosophy

Autorzy:

Płotka, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1070389.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Paul Vladimiri
natural law
permissive law
philosophy of law
history of Polish philosophy
history of medieval philosophy
history of law

Opis:

The purpose of this article is to a%empt to provide a more precise answer to the question of Paul Vladimiri’s (Latin: Paulus Vladimiri; Polish: Paweł Włodkowic) account of the concept of permissive natural law. This purpose is realized in two steps. First, a brief history of permissive natural laws in the tradition of medieval philosophy is discussed, and the historical context, in which Paul Vladimiri developed his theory of natural law, is outlined. Next, some excerpts from Vladimir’s writings are analysed, in which he uses phrases indicating the presence of the concept of permissive law in his philosophy.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, S1; 7-24
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Analiza fleksyjna tekstów historycznych i zmienność fleksji polskiej z perspektywy danych korpusowych

Autorzy:

Woliński, Marcin
Kieraś, Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1630443.pdf

Data publikacji:

2020-10-30

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

electronic text corpus
natural language processing
inflection of Polish
history of language

Opis:

The subject matter of this paper is Chronofleks, a computer system (http://chronofleks.nlp.ipipan.waw.pl/) modelling Polish inflection based on a corpus material. The system visualises changes of inflectional paradigms of individual lexemes over time and enables examination of the variability of the frequency of inflected form groups distinguished based on various criteria. Feeding Chronofleks with corpus data required development of IT tools to ensure an inflectional processing sequence of texts analogous to the ones used for modern language; they comprise a transcriber, a morphological analyser, and a tagger. The work was performed on data from three historical periods (1601–1772, 1830–1918, and modern ones) elaborated in independent projects. Therefore, finding a common manner of describing data from the individual periods was a significant element of the work.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2020, 777, 8; 66-80
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Rozwój i upadek przemysłu naftowego w Galicji
Development and decline of oil industry in Galicia

Autorzy:

Lorenz, K.
Szwed-Lorenz, J.
Ślusarczyk, S.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/122160.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa

Tematy:

Galicja
ropa naftowa
gaz ziemny
historia wydobycia
Galicia
petroleum
natural gas
mining history

Opis:

W artykule przedstawiono historię odkryć złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarze Galicji, początki eksploatacji, jej rozwój na przełomie XIX. i XX. wieku i zmierzch w latach 40-tych XX. wieku. Opierając się na literaturze przedmiotu przeanalizowano rozwój przemysłu naftowego w dwóch głównych rejonach, zwracając uwagę na podobieństwa i różnice między nimi. Przedstawiono wpływ rozwoju tego przemysłu na rozwój społeczny regionu, a także główne przyczyny upadku znaczenia eksploatacji i przerobu węglowodorów w Galicji w czasie II wojny światowej.
This paper presents the history of the exploration of crude oil and gas on the area of Galicia, the beginnings of extraction, its development in the turn of the 19th century and decline in the forties of 20th century. Relying on the vast literature the article analyzes the development of the oil industry in its two main areas and pays particular attention to the similarities and differences between them. It also shows the impact of this industry on the social development of the region as well as the main reasons for the decline of the extraction and processing of hydrocarbons in Galicia during the Second World War.

Źródło:

Hereditas Minariorum; 2017, 4; 201-207
2391-9450
2450-4114

Pojawia się w:

Hereditas Minariorum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Prace z równań różniczkowych w „Pamiętniku Towarzystwa Nauk Ścisłych w Paryżu”
Papers on differential equations in the Memoirs of the Natural Science Society in Paris

Autorzy:

Koroński, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690984.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

differential equations
Memoirs of the Natural Science Society in Paris
papers on differential equations in Memoirs of the Natural Science Society in Paris
history of mathematics
history of mathematics in Poland

Opis:

This paper concerns the general characteristics of the Natural Science Society in Paris and the Memoirs of the Natural Science Society in Paris. Moreover, in the context of the development of the theory of differential equations in the world, we present in this paper the articles of Y. Villarceau (1813), W. Zajączkowski (1837–1898) and W. Folkierski (1842–1904) on differential equations, which were published in Memoirs of the Natural Science Society in Paris.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 53; 231-262
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Prawo Boga według Rémiego Brague’a
The Law of God by Rémi Braque

Autorzy:

Kowalczyk, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2057126.pdf

Data publikacji:

2022-03-30

Wydawca:

International Étienne Gilson Society

Tematy:

divine law
nature
natural law
religion
political theology
history and philosophy of law

Opis:

This paper is a review of the book by Rémi Brague, titled The Law of God.A Philosophical History of the Alliance, in which he aims to analyze the concept of divine law, assuming „[...] that human activity is based on norms derived from a divine source.” The author analyses this concept historically and philosophically, and thus searches for its historical conditions and reasons for its existence. Focusing mainly on the Middle Ages, he undertakes a critique of modern times and the modern concept of law, according to which it is merely a convention. He stresses that in pre-modern times law was treated as objective, because it was given by God and was closely connected with religion. Such understanding of law was common in all traditions, the history of which the author is following, and it constitutes the very foundation of european culture. In spite of certain differences in interpreting the idea of law, resulting from differences in the doctrines of Judaism, Islam and Christianity, on the grounds of all of them law possesses divine features—as determined and revealed by God, eternal and inherent to the nature of being.

Źródło:

Studia Gilsoniana; 2022, 11, 1; 165-172
2300-0066

Pojawia się w:

Studia Gilsoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Państwowe Muzeum Zoologiczne wobec powstania Polskiej Akademii Nauk: droga do powołania Instytutu Zoologicznego PAN
The State Zoological Museum and the establishment of the Polish Academy of Sciences: the beginnings of the Institute of Zoology of the Polish Academy of Sciences

Autorzy:

Zabłocki, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2089501.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

State Zoological Museum
Zoological Cabinet
Polish Academy of Sciences
Institute of Zoology
National Natural History Museum
Congress of Polish Science
Polish Academy of Arts and Sciences
Warsaw Scientific Society
new biology
Państwowe Muzeum Zoologiczne
Gabinet Zoologiczny
Polska Akademia Nauk
Instytut Zoologiczny
Narodowe Muzeum Przyrodnicze
Kongres Nauki Polskiej
Polska Akademia Umiejętności
Towarzystwo Naukowe Warszawskie
nowa biologia

Opis:

The State Zoological Museum, established in 1928, inherited and developed the legacy of the Zoological Cabinet of the University of Warsaw (existing since 1818). The Cabinet’s collection had been gathered for decades and belonged to eminent personages not only in Poland but also in Europe. The Museum and its collections were threatened many times: first by a great fire in 1935, then by the German attack on Warsaw in 1939 and subsequent occupation, as well as by the outbreak of the Warsaw Uprising and the destruction of the city. After the post-war reconstruction of the Museum, it was time to function in a new political reality, in which the most significant change for this institution was the establishment of the Polish Academy of Sciences. A planned inclusion of the State Zoological Museum in the structures of the newly-founded Polish Academy of Sciences meant that the scientists had to face a dilemma: in exchange for research funds and career development opportunities, they were expected to show favour to the communists and readiness to implement the idea of socialism. In the background of this process, numerous scientific conferences took place, where controversial visions of the future of biological sciences clashed. This process resulted in the transformation of the State Zoological Museum into the Institute of Zoology of the Polish Academy of Sciences.

Źródło:

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 4; 81--98
0023-589X
2657-4020

Pojawia się w:

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Postrzeganie osób dbających o środowisko przez młodych Polaków
The perception of people who care about the environment by young Poles

Autorzy:

Ciążela, Ariadna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/470522.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

środowisko naturalne
ekolog
stereotypy
ekologia
ekologizm
wizerunek ekologów
historia ochrony środowiska
ochrona środowiska w Polsce
ecologist
stereotypes
ecology
ecologism
image of ecologists
history of protection of natural environment
protection of natural environment in Poland

Opis:

The article presents the results of a study concerning the perception of people protecting the natural environment by students of the universities in Warsaw. According to the study, people protecting the environment are associated with positive characteristics and motivation. The study shows also how popular the negative associations with activity of ecological organizations are.

Źródło:

Studia Ecologiae et Bioethicae; 2015, 13, 4; 65-84
1733-1218

Pojawia się w:

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

W POSZUKIWANIU RELIGII UNIWERSALNEJ: ZARYS METODOLOGICZNY I TEMATYCZNY
IN SEARCH FOR THE UNIVERSAL RELIGION: METHODOLOGICAL AND THEMATIC OUTLINE

Autorzy:

Szymański, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/418528.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych

Tematy:

history of ideas
philosophy of religion
universal religion
natural religion
historical religions
revelation
historical process

Opis:

What are we talking about when we talk about universal religion? The purpose of this article is to present a preliminary methodological, typological and historical outline (focusing particularly on modern France modern France), which facilitates answering this question. If we accept the meaning given to religion by modernity (which defines it by a form of worship, doctrine, morality and community), we conclude that the idea of a universal religion, as having numerous historical variants, fulfills its criteria in various ways. At the same time, however, it transcends positive religions, and its critical-investigative attitude towards them are even the necessary conditions of possibility of its emergence. The idea of universal religion can remain at the level of purely intentional solution or project (as in the case of modern natural religion, which is the common denominator of all religions, based on the so-called Credo minimum), it can also although this is rare, adopt a specific social character (as in the case of cults created during the French Revolution). The idea of a universal religion can also be associated with one of the historical religions. In the Western world and its Judeo-Christian context, it would generally be Catholicism.

Źródło:

Colloquium; 2015, 7, 4; 255-272
2081-3813
2658-0365

Pojawia się w:

Colloquium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

J. B. S. Haldane i sformułowania warunków doboru
J.B.S. Haldane and Formulations of Conditions of Selection

Autorzy:

Chodasewicz, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31342344.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Tematy:

J. B. S. Haldane
dobór naturalny
warunki doboru naturalnego
filozofia i historia biologii
natural selection
conditions for natural selection
philosophy and history of biology

Opis:

W artykule analizuję stosunek J. B. S. Haldane’a do kwestii definiowania koniecznych warunków (ewolucji drogą) doboru naturalnego. Kwestia ta jest ostatnio żywo dyskutowana na pograniczu filozofii biologii i biologii teoretycznej. Stawiam roboczą hipotezę, że Haldane, podobnie jak wielu innych genetyków populacyjnych, nie starał się znaleźć podsumowania warunków doboru, które odnosiłoby się do wszystkich sytuacji jego wystąpienia, ale zamiast tego konstruował modele matematyczne określonych przypadków.
I analyze J.B.S. Haldane’s view on defining necessary conditions for (evolution by) natural selection. This issue has been recently broadly discussed on the borderline between philosophy of biology and theoretical biology. I put forward a hypothesis that Haldane (like many population geneticists) did not try to formulate a summary of conditions of natural selection applicable to all cases of selection, but he built instead relevant differential mathematical models of natural selection.

Źródło:

Filozofia i Nauka; 2015, 3; 359-367
2300-4711
2545-1936

Pojawia się w:

Filozofia i Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Praktycystyczna koncepcja filozofii człowieka jako podstawa rozumienia prawa naturalnego (na przykładzie ujęcia Pawła z Worczyna)
Practicist concept of philosophical anthropology of Paul of Worczin as a foundation of natural law theory

Autorzy:

Płotka, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/452673.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Naukowe Towarzystwo Tomistyczne

Tematy:

prawo naturalne
praktycyzm
filozofia późnośredniowieczna
historia filozofii
natural law
practicism
late medieval philosophy
history of philosophy

Opis:

In the late medieval political philosophy one can observe the original concept of natural law. It has been innovative doctrine when compared to the theories of Augustine and Thomas Aquinas. Its originality relies on grasping (natural) law as a feature of a subject, not as a feature of the world-structure. Among representatives of such a theories there can be mentioned William Ockham, Francesco Suarez and Polish philosophers: Paul Vladimiri and Stanisław of Skarbimierz. The aim of this article is to examine in what extent late medieval natural law theories assume the innovative anthropology, which enhances the role of will, and passes over the role of reason. There is going to be argued that coherent anthropology which can be applied as a foundation of natural law theory, can be found in Paul’s of Worczin anthropology and ethics.

Źródło:

Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 161-181
2300-1976

Pojawia się w:

Rocznik Tomistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Okręt Mandevillea. Rola teistycznej idei projektu i inspiracje filozoficzne w Darwinowskiej wizji doboru naturalnego
Mandeville’s Ship: Theistic Design and Philosophical Historyin Charles Darwin’s Vision of Natural Selection

Autorzy:

Alter, Stephen G.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2082381.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii

Tematy:

analogia do okrętu
Bernard Mandeville
David Hume
dobór naturalny
historia spekulatywna
Karol Darwin
teologia naturalna
ship analogy
natural selection
conjectural history
Charles Darwin
natural theology

Opis:

Wiele już napisano na temat retorycznych ilustracji wykorzystanych w O powstawaniu gatunków. Do najbardziej znanych przykładów zalicza się tętniące życiem „zarośnięte zbocze”, rozgałęzione drzewo życia i oczywiście analogię między doborem odbywającym się w stanie udomowienia a tym zachodzącym w stanie natury. Jednakże niewiele się mówi na temat ilustracji odnoszącej się do dzikich i okrętu, pomimo że ma ona istotne znaczenie w pracy Darwina. Na stronach niniejszego teksu przyjrzymy się tej analogii, a zwłaszcza przeanalizujemy jej trzy wzajemnie powiązane aspekty. Po pierwsze, postaram się pokazać, że ilustracja z wykorzystaniem okrętu stanowiła odpowiedź Darwina wobec idei teistycznego „projektu”, która była powszechna wśród Brytyjczyków — idea ta została wyłożona w siedemnastym wieku przez Roberta Boyle’a i Johna Raya, a następnie — w klasycznej już formie — wyrażona przez Williama Paleya na stronach Natural Theology [Teologia naturalna]. Drugim celem tego artkułu będzie wskazanie na źródła, na podstawie których powstała ilustracja Darwina. Jej historia jest złożona i nie ogranicza się jedynie do pobytu na Ziemi Ognistej, który, rzecz jasna, miał istotne znaczenie. Darwinowi w pamięć zapadały również okręty i dzicy, o których nie wiedział zbyt wiele, ale o których czytał po powrocie do Anglii. Szczególnie duże wrażenie wywarły na nim książki Dialogi o religii naturalnej (1779) Davida Hume’a i Bajka o pszczołach (1714) Bernarda Mandeville’a. Pierwszy był autorem klasycznej krytyki idei projektu, drugi zajmował się hipotetycznymi początkami ludzkiej uprzejmości. I chociaż autorzy ci zajmowali się odmiennymi zagadnieniami, to zarówno prace Hume’a, jak i Mandeville’a miały znaczący wpływ na powstanie analogii Darwina. Na koniec, biorąc pod uwagę treść tych książek w perspektywie innych prac, które Darwin czy tał w tamtym okresie, spróbujemy lepiej zrozumieć, w jaki sposób koncepcja doboru naturalne¬go wyparła ideę boskiego projektanta. Nawet jeżeli ten pogląd przedstawia rzeczywisty rozwój wydarzeń, to Darwin dokonał czegoś więcej niż tylko zastąpienia Paleyowskiej idei najwyższego wynalazcy równie mechanistycznym poglądem o doborze naturalnym. Było raczej tak, co postaram się pokazać w najbardziej spekulatywnej części mojej argumentacji, że Darwin postrzegał proces selekcji w kategoriach szczególnego rodzaju narracji, takiej, jaką można znaleźć w osiemnastowiecznej filozofii lub historii „spekulatywnej”. Takie podejście występowało w dziełach wielkich autorów, między innymi Monteskiusza i Rousseau, aczkolwiek najbardziej było rozwinięte w poglądach szkockich myślicieli oświeceniowych. Lektura tekstów szkockich filozofów pokazała Darwinowi, że kumulacja ślepych doświadczeń historycznych może przełożyć się na spontaniczny porządek. A dokonując ekstrapolacji idei społecznych na świat przyrody, dostrzegł, że taki proces mógłby całkiem skutecznie wyeliminować rękę Projektanta. Twierdzę, że wynik rozmyślań Darwina dotyczył czegoś więcej niż tylko ciekawej ilustracji pojawiającej się w ostatnim rozdziale O powstawaniu gatunków. Angielski przyrodnik odwołał się do poglądów szkockich myślicieli dotyczących przeszłości nie tylko po to, aby przedstawić swoją odpowiedź na brytyjską teologię naturalną, ale przede wszystkim po to, aby skonceptualizować swoje podejście.
Much has been written about the Origin’s rhetorical images, famously including the “entangled bank” teeming with life, the branching tree of organic descent, and of course the analogy between selective animal breeding and evolutionary “selection” in nature. Little attention has been paid, however, to the ship-and-savage illustration, this despite the prominent position it occupies in Darwin’s text. Here we will examine this analogy, focusing on three overlapping aspects. First, I will suggest that the ship image epitomized Darwin's response to the traditional British belief in theistic “design” — an idea set forth by Robert Boyle and John Ray in the seventeenth century, and later given classic expression in William Paley’s Natural Theology. The second task of this essay will be to identify the sources that inspired Darwin’s ship image. Although his experience at Tierra del Fuego was foundational, the illustration was actually a compound of several parts. Superimposed on Darwin's personal memories were ships and savages of a wholly speculative nature, these encountered in texts Darwin read in the years follow¬ing the voyage of the Beagle. Especially influential were David Hume’s Dialogues Concerning Natural Religion (1779) and Bernard Mandeville’s Fable of the Bees (1714), the one a classic critique of design thinking and the other a conjectural account of the origins of human civility. Yet while they thus treated different topics, these writings each contributed something essential to the formation of Darwin’s analogy. Finally, by situating these texts among a related set of works that Darwin read in this period, we can clarify our understanding of how, in Darwin’s thinking, natural selection displaced the idea of a designing deity. Even so, Darwin did not simply replace Paley’s supreme mechanical inventor with an equally mechanistic view of natural selection. Rather, as I will suggest in the most speculative phase of my argument, Darwin viewed the selection process in terms of a particular kind of narrative, the kind found in eighteenth-century philosophical or “conjectural” history. That genre included works by Continental figures such as Montesquieu and Rousseau, yet it was developed most extensively by Scottish Enlightenment thinkers. Exposure to writings by the latter group would have taught Darwin that blind-yet-cumulative historical experience could eventuate in sponta¬neous order. And, extrapolating from society to nature, he would have seen that such a process could substitute quite effectively for the calculated workmanship of a Designer. The result, I argue, was more than just a vivid illustration appearing in the final chapter of the Origin of Species. For Darwin drew on the Scottish historical outlook not only to represent his response to British natural theology but also to conceptualize that response in the first place.

Źródło:

Filozoficzne Aspekty Genezy; 2019-2020, 16-17; 83-118
2299-0356

Pojawia się w:

Filozoficzne Aspekty Genezy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Zastosowanie lecznicze i kosmetyczne wody różanej według dziewiętnastowiecznej literatury farmaceutycznej oraz medycznej
Medicinal and cosmetic uses of rose water according to 19th century pharmaceutical and medical literature

Autorzy:

Koniewicz, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2170083.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

rose water
history of pharmacy
history of medicine
natural medicine
19th century
woda różana
historia farmacji
historia medycyny
medycyna naturalna
XIX wiek

Opis:

Floral water, also called hydrolate, is a secondary product of the distillation process of aromatic plants. In the Middle Ages, rose hydrolate, according to medical advice of the time, protected against plague spread by ‘miasma’. In nineteenth-century medical and cosmetic applications, rose water was often used as an aromatic and soothing ingredient, forming a base while giving the product the right consistency. It was also the main ingredient in eye medications (in Latin: Collyrium), anti-inflammatory ointments and cosmetic products, including perfumes, aromatic waters, nourishing creams, lubricating pomades and numerous fragrances. In the 19th century medical and pharmaceutical literature, rose water was seen as a mainly aromatic substance which added a pleasant fragrance to medicines and cosmetics. The aim of this article is to compare the recipes for medicines and cosmetics containing rose water from 19th-century apothecary’s manuscripts in the library of the Pharmacy Museum of the Jagiellonian University Medical College with the medical and pharmaceutical literature of the period.

Źródło:

Opuscula Musealia; 2021, 28; 7-21
0239-9989
2084-3852

Pojawia się w:

Opuscula Musealia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Biography of Józef Siemiradzki

Autorzy:

Głowniak, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2061326.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

paleontologia
Siemiradzki Józef
Komisja Fizjograficzna
Kraków
Polska Akademia Umiejętności
Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
history of natural sciences
palaeontology
Physiographic Commission
Polish Academy of Arts and Sciences
Jan Kazimierz University in Lvov

Opis:

In this work, the biography of Józef Siemiradzki (1858-1933) has been documented by various archival materials, and accompanied by the list of his most important publications. Józef Siemiradzki was a Professor of Palaeontology at Jan Kazimierz University in Lvov, Member of the Polish Academy of Arts and Sciences, Honorary Member of the Polish Geological Institute, Commander of the Order of Polonia Restituta, Defender of Lvov, awarded the Cross of Valour. He co-operated with the Museum of the Physiographic Commission in Kraków and the Dzieduszycki Museum in Lvov. He was a representative of the National Department of the Galician Sejm in the expedition to Brazil in aim to support Polish emigrants. He wrote over 60 treatises, e.g. "Explanations to the Geological Map" - the first synthetic presentation of the geological structure of Polish lands, "Geology of Polish Lands" - the first monograph on the geological structure of Poland written in 20th century, and "Palaeozoology" - the first Polish textbook on palaeontology for academic use. In the field of palaeontology and stratigraphy he has been known as an author of the monograph on the Upper Jurassic ammonites from the Kraków Upland and the monograph on the genus Perisphinctes of Western Europe.

Źródło:

Volumina Jurassica; 2007, 5, 1; 3-26
1896-7876
1731-3708

Pojawia się w:

Volumina Jurassica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Wpływ wielkich klęsk żywiołowych na system i rynek ubezpieczeń w Polsce w okresie międzywojennym
The Impact of Major Disasters in the System and the Insurance Market in Poland in the Interwar Period

Autorzy:

Kasperski, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1804765.pdf

Data publikacji:

2019-11-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

kleski ywiołowe
dwudziestolecie miedzywojenne
rynek ubezpieczeniowy
historia ubezpieczen
natural disasters
interwar period
insurance market
history of insurance

Opis:

Artykuł stanowi próbę przedstawienia problemu klęsk żywiołowych i wpływu tych klęsk na gospodarkę i funkcjonowanie rynku ubezpieczeniowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Autor pokazuje obraz Polski, która zmagając się z wieloma problemami – od scalania państwa pod względem prawnym, poprzez odbudowę zniszczonej przez wojnę gospodarki – zmuszona była ponieść ogromne koszty będące następstwem klęsk żywiołowych. Klęsk, które w połączeniu z różnego rodzaju zawirowaniami gospodarczymi, ukazują Polskę, z występującymi średnio co trzy lata przeciwnościami. Już bowiem w 1921 r. teren całego kraju nawiedziły rekordowe upały powodujące ogromne straty w gospodarce, głównie w rolnictwie. Połowa lat dwudziestych to okres nie tylko szalejącej inflacji w Polsce, to również walka z powodzią będącą największą katastrofą naturalną na ziemiach polskich od przeszło trzech wieków. Lata 1926-1929 to czas największego rozkwitu gospodarczego Polski międzywojennej. Pierwsze oznaki załamania gospodarczego Polska odczuwa już w 1929 r., wcześniej jednak, bo latem 1928 r., zmaga się z trąbą powietrzną, która szalejąc nad Polską, zniszczyła wiele zabudowań, zrównała z ziemią ogrom hektarów lasów i pozbawiła życia wiele istnień ludzkich. Podobne skutki odnotowano w 1931 r., gdzie huragan o nienotowanej w ówczesnych czasach sile przeszedł nad Lublinem i jego okolicami. Przełom 1928/29 r. zapisał się natomiast w kartach historii naszego narodu jako zima stulecia. Kolejna powódź nawiedziła Polskę już w 1934 r., kiedy Polska nie podniosła się jeszcze po załamaniu gospodarczym spowodowanym światowym kryzysem ekonomicznym. Powódź spowodowała straty przekraczające kwotę 84 milionów złotych. W pracy autor przedstawił również zmiany w obowiązującym prawie wymuszone klęskami, a przede wszystkim ustawę o ochronie przed pożarami i innymi klęskami. Ustawę, na podstawie której, straże i pogotowia pożarne, po części finansowane przez ubezpieczycieli, mogły się rozwijać, tak by jak najlepiej zabezpieczyć społeczeństwo i ich mienie przed klęskami żywiołowymi.
The article is an attempt to present the problem of natural disasters and their influence on the economy and the functioning of insurance market during the interwar period in Poland. The author reveals the picture of Poland which grappling a number of issues like unifying the legislature of the country or rebuilding the economy deteriorated by the war, was to increase its expenditure in the aftermath of natural disasters. The disasters which together with various economic turbulence depict Poland as the one having to face some struggles on average every three years. As early as in 1921 the whole territory of Poland was struck by scorching heats resulting in huge loses in its economy, especially in agriculture. Half of the twenties, it is the period of raging inflation but also a struggle with the flood which had been the greatest natural disaster on the territory of Poland for over three centuries. Years 1926-1929 were the time of the heyday of Polish economy of the interwar period. Poland suffered first signs of economic breakdown in 1929, however, earlier in summer 1928, it faced a tornado raging over Poland destroying houses, obliterating forests and claiming lives of many. Similar outcome was brought about in 1931 in the area of Lublin where a hurricane of unprecedented force ravaged the land. The turn of the year 1928/29 marked itself in the history of our nation as the winter of the century. Another flood ravaged Poland in 1934 when Poland still not fully recovered after the economy collapse caused by the great depression. The flood has caused losses exceeding 84 million zlotys. In the article the author also presents changes in the binding legislature forced by the disasters and above all the bill concerning fire and other natural disasters prevention. The bill which due to the participation of the insurers allowed the fire brigades and firefighter depots to develop so that the society and its property could be safeguarded against the disasters.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 2; 41-60
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:

Żubrze eksponaty z lat 1811-1914 w europejskich kolekcjach naukowych - mało znany aspekt XIX-wiecznej gospodarki łowieckiej w Puszczy Białowieskiej
European bison specimens from 1811-1914 in European science collections - little known aspect of the 19th century game management in Białowieża Primeval Forest

Autorzy:

Samojlik, T.
Daszkiewicz, P.
Fedotova, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/987196.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Leśne

Tematy:

lowiectwo
historia
wiek XIX
Puszcza Bialowieska
gospodarka lowiecka
zubr
Bison bonasus
pozyskanie zwierzat
pozyskanie dla celow naukowych
pozyskanie dla celow muzealnych
pozyskanie lowieckie
pozwolenia na polowania
zbiory zoologiczne
zbiory muzealne
lata 1811-1914
european bison conservation
natural science history
białowieża primeval forest
game management

Opis:

The 19th century game management in Białowieża Primeval Forest (BPF), especially hunts for European bison, have been a subject of several works. The aspect of hunts motivated by research and museum needs have not been described in detail yet. The paper attempts at describing the administrative process behind such hunts and collecting all records of bison hunted or captured and carcasses acquired in BPF for museums, natural collections and universities in 1811−1914 (period covered by manuscript sources and published historical works with data on bison hunts available). Based on available sources, we calculated that in the period in question a total of 153 bison were hunted during ‘recreational' hunts (by tsars, their families and exalted guests with special tsars' permissions) and 56 were shot for purposes of study and research – therefore 27% out of 209 hunts had research motivations. Furthermore, 72 bison were captured alive (for zoos, cross−breeding and taming experiments) and carcasses of 89 bison (plus another 9 of unknown origin) were sent to museums and universities all around Europe. We believe that this little known aspect of the 19th century game management in BPF has had a significant impact on informing the scientific world and especially the general public about the European bison species, which in turn could have contributed to successful, international collaboration after the extinction of the species in the wild in 1919.

Źródło:

Sylwan; 2017, 161, 04; 341-352
0039-7660

Pojawia się w:

Sylwan

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:

The history and natural regeneration of a secondary oak-beech woodland on a former wood-pasture in Hungary

Autorzy:

Varga, A.
Odor, P.
Molnar, Z.
Boloni, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/59012.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Botaniczne

Tematy:

history
natural regeneration
secondary forest
oak-beech forest
socioeconomic change
forest cover change
large tree
wood pasture
Hungary

Opis:

Characteristic features of European woodland include both a reduction in natural forest areas and an increase in former agricultural areas occupied by secondary woodland. The management of these areas is challenging in terms of nature conservation, agricultural and forestry management and policy. The aim of our study was to reconstruct the history and to document the current tree stand structure for a secondary oak-beech woodland in Hungary. Towards the end of the 1800s, this area which was once almost completely occupied by a continuous forest, had been transformed into a wood-pasture. As a result of its gradual abandonment, the closed forest stand of the pasture increased from 10 to 52% between 1963 and 2005. The most characteristic feature of this woodland is the abundance of large trees. Globally, the number of large and ancient trees is rapidly diminishing. Therefore preserving and maintaining such areas, where large trees could live, is an essential management task.

Źródło:

Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2015, 84, 2
0001-6977
2083-9480

Pojawia się w:

Acta Societatis Botanicorum Poloniae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:

Study of the interest of Seweryn Józef Krzemieniewski (1871–1945) in the nature conservation, the history of botany in Poland, and his passion for popularizing the natural sciences

Autorzy:

Krzeptowska-Moszkowicz, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/783486.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Umiejętności

Tematy:

Seweryn Józef Krzemieniewski, history of botany, biographies of Polish botanists, history of nature conservaton in Poland, natural science education, promotion of natural science
Seweryn Józef Krzemieniewski, historia botaniki, biogramy botaników polskich, historia ochrony przyrody w Polsce, edukacja przyrodnicza, popularyzacja wiedzy przyrodniczej

Opis:

The aim of this paper is to present one of the pioneers of Polish microbiology, Seweryn Józef Krzemieniewski, as a scholar with humanistic and interdisciplinary interests. His work covered primarily the history of botany and was an important contribution to the development of this discipline in the interwar period in Poland. Krzemieniewski is the author of works analyzing the research of Michał Boym, a missionary in China, as well as of an article presenting the history of botany in Lviv. He also prepared biographies of Polish botanists, but not all of them were published. Additionally, the scientist was involved for several years in intensive work in nature conservation, which makes it possible to include him in the group of leading activists in this field in Poland of that period.Krzemieniewski’s belief in the fundamental importance of education for the development of conscious and environmentally sensitive society seems to be at the root of his humanistic activities, which is clearly visible in his published works. This idea is also reflected in his activities as a popularizer of natural science and a lecturer.
Celem pracy jest przedstawienie sylwetki Seweryna Józefa Krzemieniewskiego, jednego z pionierów polskiej mikrobiologii, jako uczonego o zainteresowaniach humanistycznych i interdyscyplinarnych. Jego twórczość w tym obszarze objęła przede wszystkim historię botaniki i wniosła ważny wkład w rozwój tej dyscypliny w Polsce, w okresie międzywojennym. Krzemieniewski jest autorem prac analizujących badania przyrodnicze misjonarza Michała Boyma, a także artykułu przedstawiającego historię botaniki w ośrodku lwowskim. Opracował również biogramy botaników polskich, nie wszystkie jednak zostały wydane drukiem. Ponadto uczony przez kilka lat angażował się w intensywne prace na rzecz ochrony przyrody, co pozwala zaliczyć go w tym okresie do grupy czołowych działaczy na tym polu w Polsce i wpisuje na karty historii ochrony przyrody.U podstaw humanistycznej działalności Krzemieniewskiego wydaje się leżeć jego przekonanie o podstawowym znaczeniu edukacji dla rozwoju świadomego i wrażliwego przyrodniczo społeczeństwa, co znajduje wyraźne odbicie w opublikowanych przez niego pracach. Ta idea ma również odzwierciedlenie w działaniach uczonego jako popularyzatora wiedzy przyrodniczej oraz wykładowcy.

Źródło:

Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202

Pojawia się w:

Studia Historiae Scientiarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:

Rzym, Europa, świat – prawo rzymskie jako ratio scripta
Rome, Europe, World – Roman Law as the Ratio Scripta

Autorzy:

Leszczyński, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/945717.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

berman
prawo rzymskie
historia prawa
ius
commune
prawo naturalne
agamben
roman law
history of law
ius commune
natural
law

Opis:

Wśród historyków prawa istnieje przeświadczenie, że w Europie istnieje dość jednolita tradycja prawna. To przekonanie o jednolitości tradycji wynika z badań nad recepcją prawa rzymskiego przez różne kraje Europy i przyjęcie prawa rzymskiego jako podstawy dla prawa kanonicznego. Prawo rzymskie uważane jest zatem za faktyczny, historyczny fundament różnych porządków prawnych. W tym sensie, prawo rzymskie przejmuje funkcję, przypisywaną mu już w średniowieczu, ratio scripta, zbliżoną w treści do funkcji prawa natury. Co więcej, odwoływanie się do jednolitej tradycji prawnej, prowadzić może do wyrażania anachronicznych opinii o sytuacji politycznej w Europie. W artykule stawiam tezę, że prawo rzymskie nie powinno stanowić odpowiedniego punktu odniesienia dla budowania porządku prawnego w Europie, mimo oczywistych powodów, dla których mogłoby nim być.
Some legal historians believe that there is a fairly uniform legal tradition in Europe. That conviction is brought about by the research of Roman law’s reception in different countries and its function for canon law. Hence, Roman law is considered to be an actual, historical foundations of different legal orders. In that sense, Roman law takes over a function, already attributed to it in Middle Ages, of ratio scripta. In content it is similar to natural law. What is more, constant reference to the uniform legal tradition can lead to anachronistic opinions on political situation in Europe. In the article I venture an opinion that Roman law should not be a valid reference point for a construction of legal order in Europe – despite the obvious reasons why it could be.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2018, 42 (3)
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:

Chemical electricity

Autorzy:

Szydło, Zbigniew A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2175213.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej

Tematy:

Galvani Luigi
Volta Alessandro
natural philosopher
electricity
history
electrochemistry
electric cell
battery
filozof przyrody
elektryczność
historia
elektrochemia
ogniwo elektryczne
bateria

Opis:

In 1800 Alessandro Volta published the results of several years’ work on the phenomenon of electric shocks which he experienced from physical contact with the terminals of his newly developed battery. His work was prompted by Luigi Galvani’s explanation of involuntary muscle spasms in frog’s legs, which he induced and attributed to animal electricity. Volta’s paper opened the floodgates for research in the new field of electrochemistry which has resulted in today’s worldwide electric battery industry. This essay explains the sequence of natural events and their explanations which led to the publication of Volta’s paper, and gives an overview of the scientific research resulting from Volta’s work. This research includes attempts to improve batteries, and the development of ideas which led to a better understanding of matter and the way it interacts with energy. Practical details for the teaching of several important chemical concepts are listed in the appendix. The experiments are related to a reaction which has been known for many centuries - that between iron and copper sulphate solution.

Źródło:

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2021, 26, 1-2; 5--29
2084-4506

Pojawia się w:

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:

Natural Silk – an Unusual Fibre: Origin, Processing and World Production
Naturalny Jedwab – niezwykłe włókno: pochodzenie, przetwórstwo i produkcja światowa

Autorzy:

Czaplicki, Zdzisław
Gliścińska, Eulalia
Machnowski, Waldemar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2056310.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych

Tematy:

natural silk
silkworm breeding
Bombyx mori
mulberry
silk technology
history of silk
jedwab naturalny
hodowla jedwabników
morwa
technologia jedwabiu
historia jedwabiu

Opis:

The article presents the history of the development of sericulture in the world, including Poland. The advantages of natural silk which cause interest in its production and processing in many countries of the world are indicated. A brief description of mulberry silkworm breeding and the technology of silk processing into textile products are presented. The article provides information on the production of natural silk in several countries in 2015-2019. The share of silk in the world global production of fibres is about 0.2%. Over the last few years, the largest amounts of natural silk have been produced by the following countries: China, India and Uzbekistan – the total share of these countries in the world silk production is about 98%.
W artykule przedstawiono historię rozwoju jedwabnictwa w świecie, w tym również w Polsce. Wskazano na walory jedwabiu naturalnego, które powodują zainteresowanie jego produkcją i przetwarzaniem w wielu krajach świata. Przedstawiono także hodowlę jedwabnika morwowego oraz technologię przetwarzania jedwabiu na wyroby. W artykule zawarto dane statystyczne produkcji jedwabiu naturalnego dziewiętnastu krajów w ciągu ostatnich pięciu lat (2015-2019). Udział w produkcji jedwabiu na rynku tekstylnym wynosi około 0,2%. Główne kraje produkujące jedwab naturalny to: Chiny (63%), Indie (32,9%) i Uzbekistan (1,6%) – łączny udział tych krajów w światowej produkcji wynosi 97,5%.

Źródło:

Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2021, 5 (149); 22--28
1230-3666
2300-7354

Pojawia się w:

Fibres & Textiles in Eastern Europe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:

Mapa erupcji Wezuwiusza : niezwykły polonik w zbiorach Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu
Vesuvius eruption map : the Polish unusual historical document in the collections of the National Museum of Natural History in Paris

Autorzy:

Arabas, Iwona
Daszkiewicz, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2074330.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

Anna Jabłonowska
nauki przyrodnicze w XVIII wieku
historia wulkanologii
historia geologii
kartografia
erupcja Wezuwiusza
natural sciences in the 18th century
history of volcanology
history of geology
cartography
eruption of Vesuvius

Opis:

The authors present and analyse the Vesuvius eruption map ordered by Princess Anna Jabłonowska, found in the Krafft collection, in the National Museum of Natural History in Paris. The map was made after 1779, the date of the last eruption marked on it. It was commissioned by Anna Jabłonowska, a Polish aristocrat, an influential representative of the Enlightenment, the creator of one of the largest and most valuable natural science collections of 18th-century Europe. The author of the map is Filippo Morghen, a famous artist, engraver, collector and art dealer. It compares nine 18th-century eruptions from 1723, 1737, 1751, 1754, 1760, 1767, 1770, 1771, 1776 and August 8, 1779. It is one of the first cartographic documents showing changes in the morphology of Vesuvius as a result of successive eruptions. The authors analyse the map in the context of the development of volcanology, geology, technology, as well as artistic production related to the 18th-century Enlightenment fashion of scientific tourism in southern Italy.

Źródło:

Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 3; 231--234
0033-2151

Pojawia się w:

Przegląd Geologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:

Jak nakaz moralny wynika z natury świata? Koncepcja prawa natury św. Tomasza z Akwinu na tle stoickiej i późnośredniowiecznej tradycji
How is moral Imperative a Result of the Nature of the World? The Concept of Natural Law in St. Thomas Aquinass Account Stoic and Late Medieval Tradition

Autorzy:

Płotka, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/452613.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Naukowe Towarzystwo Tomistyczne

Tematy:

prawo naturalne
Tomasz z Akwinu
stoicyzm
Franciszek Suarez
historia filozofii średniowiecznej
natural law
Thomas Aquinas
stoicism
Francis Suarez
the history of medieval philosophy

Opis:

This paper presents two discourses of natural law in Greek and medieval tradition: the Stoic account of lex, the account of ius in the understanding of Francis Suarez, and the concept of natural law in terms of St. Thomas Aquinas. The aim of this paper is twofold: firstly, it is to describe the history and the development of the concept of natural law from its early, Stoic expressions to its late medieval modification. And secondly, to argue for the thesis, according to which the Aquinas’s proposal, based on his concept of “nature”, avoids the difficulties of the Stoic approach associated with the continuity between the legal and moral justification and the nature.

Źródło:

Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 129-144
2300-1976

Pojawia się w:

Rocznik Tomistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:

Historia środowiskowa jako praktyka badawcza
Environmental History in Practice

Autorzy:

Praczyk, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2080774.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

environmental history
social-natural system
anthropocentrism
anthropocene
animal studies
historia środowiskowa
system społeczno-przyrodniczy
antropocentryzm
antropocen
studia nad zwierzętami
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Opis:

The article places the environmental history on the map of historical research. It contains a problematised definition of environmental history, outlines its key determinants, describes its research issues and methodology, and analyses the question of the historical sources that are used by environmental historians. The article also reflects on the relationship between environmental history research and theoretical reflection, primarily from the field of post-human studies and postcolonial studies. It also considers the interdisciplinary potential of these in relation to the humanities as well as natural and earth sciences. The article also contains a review of the state of research on environmental history in the Polish historiography of the last five years.

Źródło:

Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 351-376
0073-277X

Pojawia się w:

Historyka studia metodologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:

O użyteczności praw historycznych

Autorzy:

Bednarczyk, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/644155.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

historische Gesetze
Naturgesetze
Philosophie der Geschichte
Methodologie der Geschichte
Philosophie der Wissenschaft
Falsifikationismus
Karl Popper
Feliks Koneczny
history laws
natural sciences laws
philosophy of history
methodology of history
philosophy of science
falsificationism
prawa historyczne
prawa przyrody
filozofia historii
metodologia historii
filozofia nauki
falsyfikacjonizm

Opis:

Das Thema der vorliegenden Überlegungen ist die Analyse der praktischen Anwendung der auf dem Boden der Geschichtsphilosophie gebildeten sog. historischen Gesetze. Um ihre starken und schwachen Seiten aufzuzeigen, konfrontiert sie der Autor mit den auf dem Boden der Naturwissenschaften formulierten Gesetzen. Das Ziel dieses Verfahrens liegt darin, eine Bilanz zu schaffen, die sowohl den Nutzen des Studiums der Geschichte als auch ihre "wissenschaftlichen" Schwächen berücksichtigt. 
The article analyzes the practical application of history laws as developed within the philosophy of history context. To indicate their strengths and weaknesses, the author confronts the laws with those  devised  on the ground  of natural sciences. The purpose of such an approach is to draw-up a balance sheet taking into account the benefits of practicing history and its “scientific” shortcomings.
Tematem rozważań jest analiza praktycznego wykorzystania, tworzonych na gruncie filozofii historii, tzw. praw dziejowych. W celu ukazania ich mocnych i słabych stron autor konfrontuje je z prawami formułowanymi na gruncie nauk przyrodniczych. Cel tego zabiegu to stworzenie bilansu, który uwzględni zarówno korzyści płynące z uprawiania historii, jak i jej „naukowe” mankamenty.

Źródło:

Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806

Pojawia się w:

Kultura i Wartości

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:

Czysto ludzka sprawa? Archeologiczne przywracanie pamięci o trudnej przeszłości przez tropienie naturo-kulturowych przemian cmentarzy wojennych
Simply human case? Archaeological revival of the memory about the difficult past, through the tracing of nature-cultural transformations of the war cemeteries

Autorzy:

Zalewska, Anna
Cyngot, Dorota
Czarnecki, Jacek
Kiarszys, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1023862.pdf

Data publikacji:

2019-09-16

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

war cemeteries
the Great War
central Poland
creation
transformation
decay
destruction
history
archaeology
remote sensing
natural-cultural phenomena and processes
difficult past
material warnings
contemporaneous archaeology

Opis:

In this article the outcomes of historical, archaeological, spatial and anthropological research concerning material remnants of the war cemeteries left by the Great War in Central Poland, in the area of Rawka and Bzura are presented. On the example of one of the four communes (Nowa Sucha) subjected to research under the project Archaeological Revival of Memory of the Great War (ARM), the processes of creation, transformation, decay, destruction and re-making present the resting places of the soldiers fallen between December 1914 and July 1915 are shown. In the first part, we sketch the output atmosphere that accompanied the primary context in which war cemeteries were established and place the war cemeteries in the network of social, formal and legal determinants. In the second part, we frame the historical and social contexts in which the resting places of the fallen soldiers of the German and Russian armies were massively created. Than, we show the difficulties associated with locating particular war cemeteries and signal strengths and obstacles in correlating results of archival research and use of remote sensing and archaeological methods in order to restore the memory of war cemeteries and establish their current and future condition as material warnings. Also we stress the looping of cultural and natural factors both in the process of protecting and destroying material condition of war cemeteries. Finally, on the example of one of the cemeteries we show how slow and arduous but at the same time promising can be the process of transformation from a forgotten/plowed cemetery into a place of/in memory, and as an agent struggling with the continuous nature-cultural transformations.
In this article the outcomes of historical, archaeological, spatial and anthropological research concerning material remnants of the war cemeteries left by the Great War in Central Poland, in the area of Rawka and Bzura are presented. On the example of one of the four communes (Nowa Sucha) subjected to research under the project Archaeological Revival of Memory of the Great War (ARM), the processes of creation, transformation, decay, destruction and re-making present the resting places of the soldiers fallen between December 1914 and July 1915 are shown. In the first part, we sketch the output atmosphere that accompanied the primary context in which war cemeteries were established and place the war cemeteries in the network of social, formal and legal determinants. In the second part, we frame the historical and social contexts in which the resting places of the fallen soldiers of the German and Russian armies were massively created. Than, we show the difficulties associated with locating particular war cemeteries and signal strengths and obstacles in correlating results of archival research and use of remote sensing and archaeological methods in order to restore the memory of war cemeteries and establish their current and future condition as material warnings. Also we stress the looping of cultural and natural factors both in the process of protecting and destroying material condition of war cemeteries. Finally, on the example of one of the cemeteries we show how slow and arduous but at the same time  promising can be the process of transformation from a forgotten/plowed cemetery into a place of/in memory, and as an agent struggling with the continuous nature-cultural transformations.

Źródło:

Folia Praehistorica Posnaniensia; 2018, 23
0239-8524
2450-5846

Pojawia się w:

Folia Praehistorica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:

Physiographic and meteorological conditions in the Doplyw spod Nowej Wsi catchment during the last 150 years

Autorzy:

Okonski, B.
Miler, A.T.
Panfil, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/59808.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN

Tematy:

physiography
meteorological condition
Doplyw spod Nowej Wsi catchment
catchment
history
Warmia region
forested-agricultural catchment
pond storage
natural pond storage
anthropogenic factor
air temperature
long-term change

Opis:

The paper covers research on physiographic features and anthropogenic factors influence on natural pond water storage. The problem was investigated both at the level of the Dopływ spod Nowej Wsi catchment (27.53 km2) and the smaller spatial unit Bagna Ramuckie natural pond (12.4 ha). Dynamics of physiographic features, changes of hydrographical network and anthropogenic factors including water, land and forest management practices were investigated. The decisive factor modulating processes of water storage rebuilding for investigated spatial units seems to be dynamics and long-term directional changes of air temperature. Rebuilding of pond water storage occurred after a 40-year period of air temperature decrease and the decline of water storage after a 20-year period of air temperature increase. Precipitation had minor significance in modulating pond water storage in long-term periods, because lack of long-term precipitation trends in analysed period. Although in short-term periods precipitation have important modulating impact on a decline of pond storage. The decline occurred after the dry period from 1989 to 1995 as a result of high deficit of climatic water balance. Spectacular rebuilding of pond water storage occurred in Bagna Ramuckie after the cold and wet period from 1956 to 1965. Non-climatic physiographic features and anthropogenic factors did not influence the processes of pond water storage rebuilding and decline because both of these factors seemed to be stationary over at least eight decades of 20th century, while processes of storage rebuilding or decline lasted over the investigated spatial unit.

Źródło:

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 06
1732-5587

Pojawia się w:

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:

„Jest czas wojny i czas pokoju…” W jakich porach roku prowadzono najczęściej działania wojenne w Polsce średniowiecznej?
„There is a time of war and a time of peace…” In which times of the year, were the military activities carried out in the Middle Ages in Poland?

Autorzy:

Ptak, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/688722.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

dzieje wojskowości polskiej
wojny w średniowieczu
wojna a warunki naturalne
wojna a pogoda
Polska średniowieczna
Poland in the Middle Ages
history of Polish army
wars in the Middle Ages
a war and the natural conditions
a war and weather

Opis:

The military actions in the Middle Ages usually did not take long. During these actions their participants undertook the military expeditions to the enemy territory trying to defeat the enemies’ army in battle or to conquer its fortresses. The possessions of the enemy were than regularly despoiled and devastated. To realize these goals, the most convenient times of the year were chosen, by taking into account the natural conditions and the possibilities of the military functioning. For the Polish people and some of their adversaries, the best time for conducting the war was late Summer and early Autumn. At these times the most battles took place, as the favorable weather conditions and the greater possibilities to fulfil the supply requirements were used. Big armies took part in them, being often led by monarchs and carrying out their actions numerous weeks. Their duration was however limited by the worsening of the weather conditions in the Autumn months and the physical and material exhaustion of the army. Another period of the year, which was also used to carry out the military actions was Winter. The severity of the weather conditions was compensated by the facilitating of moving through the territory, even in the areas which were difficult to access in the remaining periods of the year, such as the water reservoirs, in particular big rivers. The military actions in Winter had a different character then those in Summer or Autumn; they lasted usually short and the smaller armies participated in them. In the remaining times of the year the armed battles, in which the Polish people participated, took place more seldom and were conditioned by exceptional circumstances.
Działania wojenne w średniowieczu trwały zazwyczaj krótko, w ich trakcie podejmowano zbrojne wyprawy na teren przeciwnika, dążąc do pokonania jego wojsk w bitwach lub zdobycia posiadanych przez niego twierdz, najczęściej ograbiano i dewastowano jego posiadłości. Do realizacji tych celów wybierano najdogodniejsze pory roku, uwzględniając panujące wówczas warunki naturalne i wynikające z nich możliwości militarnego funkcjonowania. Dla Polaków i niektórych ich przeciwników najlepszym czasem na prowadzenie wojen było późne lato i wczesna jesień. Wówczas też toczono najwięcej walk, korzystając ze sprzyjających warunków pogodowych i z większych niż w innych okresach możliwości zaspokojenia potrzeb aprowizacyjnych. Brały w nich udział duże armie, często pod dowództwem monarchów, prowadząc działania przez wiele tygodni. Ich długotrwałość była jednak ograniczona pogarszaniem się pogody w miesiącach jesiennych i wyczerpywaniem się sił uczestników. Innym okresem roku, także wykorzystywanym do prowadzenia akcji militarnych, była zima. Surowość warunków pogodowych była wówczas rekompensowana ułatwieniami w poruszaniu się w terenie trudno dostępnym w innych porach roku. Ułatwienia wynikały z zamarznięcia zbiorników wodnych, w tym także dużych rzek. Działania zbrojne w czasie zimowym miały inny charakter niż w okresie lata i jesieni, były zazwyczaj krótkotrwałe i uczestniczyły w nich mniejsze armie. W pozostałych porach roku walki orężne z udziałem Polaków również miały miejsce, zdarzały się jednak rzadziej i bywały uwarunkowane wyjątkowymi okolicznościami.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 11-30
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:

Andrzej Pelczar’s (1937–2010) meetings with the history and philosophy of science

Autorzy:

Kokowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/783362.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Umiejętności

Tematy:

Andrzej Pelczar, history of science, philosophy of science, mathematics, Jagiellonian University, Polish Academy of Arts and Sciences, PAU Commssion on the History of Science, PAU Commission on the Philosophy of Natural Sciences / PAU Commission on the Ph
Andrzej Pelczar, historia nauki, filozofia nauki, matematyka, krakowskie środowisko matematyczne, Uniwersytet Jagielloński, Polska Akademia Umiejętności, Komisja Historii Nauki PAU, Komisja Filozofii Nauk Przyrodniczych PAU / Komisja Filozofii Nauk PAU, M

Opis:

The article presents the character of Andrzej Pelczar (1937–2010): his genealogical pedigree, sketchy scientific biography, list of performed public functions, achievements in the history and philosophy of science against the achievements of the Kraków mathematical environment, and also it updates the information on the numerical state of the Kraków mathematical environment and Warsaw mathematical school.
Artykuł przedstawia postać Andrzeja Pelczara (1937–2010): jego rodowód genealogiczny, szkicową biografię naukową, listę pełnionych funkcji publicznych oraz dorobek z historii i filozofii nauki na tle dokonań krakowskiego środowiska matematycznego, a także uaktualnia informacje na temat stanu liczbowego krakowskiego środowiska matematycznego i matematycznej szkoły warszawskiej.

Źródło:

Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202

Pojawia się w:

Studia Historiae Scientiarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:

Radykalna krytyka szkoły i nowe strategie edukacyjne w II połowie XX wieku
Radical Criticism of School and New Educational Strategies in the Second Half of the 20th Century

Autorzy:

Wolter, Edyta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/495560.pdf

Data publikacji:

2015-05-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

historia edukacji
edukacja ustawiczna
rozwój zrównoważony
radykalna krytyka szkoły
międzynarodowe strategie edukacyjne w II połowie XX wieku
history of education
life-long learning
balanced development
radical criticism of school
international education strategies in the second half of the 21st century
The aim of this article is to justify/prove the following thesis by way of logical deduction
a human
as a potential being can develop (throughout the entire life) to become a rational and responsible being within the social and natural environment
provided that the “technical civilization” complies with the humanistic view of spiritual development of a person which constitutes an implication of international strategies in the second half of the 21st century

Opis:

The aim of this article is to justify/prove the following thesis by way of logical deduction: a human, as a potential being can develop (throughout the entire life) to become a rational and responsible being within the social and natural environment, provided that the “technical civilization” complies with the humanistic view of spiritual development of a person which constitutes an implication of international strategies in the second half of the 21st century.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2015, 36, 2; 105-114
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce