Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "muzyka XVIII w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Mozart i śpiewacy: ograniczenie czy inspiracja?
    Mozart and singers: limitation or inspiration?
    Autorzy:
    Brandenburg, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920344.pdf
    Data publikacji:
    2009-06-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Mozart
    opera
    Italian singing conventions
    composing for singers
    XVIII century music
    muzyka XVIII w.
    Opis:
    Mozart and singers: limitation or inspiration?Stefan Kunze called the time before Mozart settled in Vienna the years of migration and study. Daniel Brandenburg in his article shows that in reference to the operas composed by young Mozart for Milan (Mitridate re di Ponto, 1770, Lucio Silla, 1772) and Munich (Idomeneo re di Creta, 1781), the process of education meant also mastering the Italian singing conventions. Composing for singers appears to be an inspirational task, although it was limited in various ways. That double effect is recorded in Mozart’s scores.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2009, 7, 13-14; 87-96
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznane tria smyczkowe Amanda Ivanschiza OSPPE (1727-1758)
    Unknown String Trios by Amandus Ivanschiz Osppe (1727–1758)
    Autorzy:
    Jochymczyk, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45641631.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-09
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Amandus Ivanschiz
    trio smyczkowe
    altówka
    muzyka XVIII w.
    string trio
    viola
    18th-century music
    Opis:
    Trio smyczkowe to gatunek niezwykle popularny w II połowie XVIII wieku, jednak obecnie w dużej mierze zapomniany i pozostający w cieniu kwartetu smyczkowego. Jednym z kompozytorów, którzy tworzyli podwaliny tego gatunku był austriacki paulin, o. Amandus Ivanschiz (1727-1758). Jego rola nie została jednak dostrzeżona przez wcześniejszych badaczy ze względu na nieznajomość biografii autora i wynikające z tego błędne (znacznie późniejsze) datowanie zachowanej twórczości. Celem artykułu jest przedstawienie wkładu Ivanschiza w wykształcenie klasycznego tria smyczkowego, a także prezentacja sześciu niewzmiankowanych w literaturze źródeł ze zbiorów klasztoru benedyktynów w Melk (Austria), wśród których znajdują się dwa nieznane dotychczas utwory o. Amanda.
    The genre of the string trio, extremely popular in the second half of the eighteenth century, is now largely forgotten and overshadowed by the string quartet. One of the composers who created the foundations of this genre was the Austrian Pauline monk Fr. Amandus Ivanschiz (1727–1758). However, his role in this field was not noted by researchers due to a lack of knowledge about his life, resulting in a wrong (much later) dating of his works. The aim of this article is to discuss Ivanschiz’s contribution to the development of the classical string trio and to present six sources from the Benedictine monastery in Melk (Austria) which contain, among others, two previously unknown trios by Fr. Amandus.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 12; 21-30
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instrumental Music Repertoire of the Piarist Ensemble from Podolínec
    Repertuar muzyki instrumentalnej kapeli pijarów z Podolińca
    Autorzy:
    Smolarek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040384.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzyka instrumentalna XVII i XVIII w.
    kompozytorzy XVII i XVIII w.
    kultura muzyczna kościołów i klasztorów
    muzyka kościelna
    pijarzy
    Podoliniec
    instrumental music in seventeenth and eighteenth centuries
    composers in seventeenth and eighteenth centuries
    musical culture of churches and monasteries
    church music
    Piarists
    Podolínec
    Opis:
    Europejskie archiwa kościelne zawierają oprócz utworów wielogłosowej muzyki wokalno- -instrumentalnej również utwory instrumentalne noszące nazwę: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, kwartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, uwertura, concerto. Ta sytuacja dotyczy także kościelnych ośrodków w Polsce (m.in. klasztoru paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, klasztoru dominikanów w Gidlach, opactwa cystersów w Krakowie-Mogile), których zasoby archiwalne zawierają sporą liczbę tego rodzaju muzyki pochodzącej z XVII, a zwłaszcza z XVIII wieku. W ten fenomen wpisuje się zakon Szkół Pobożnych, czyli pijarów, który swoją działalnością objął Włochy, Austrię, Czechy, Słowację i Polskę. W kolegiach tego zakonu, znajdujących się w granicach ówczesnej Rzeczpospolitej, również rozbrzmiewała muzyka instrumentalna, m.in. w Łowiczu, Rzeszowie, Piotrkowie, Złoczowie, Wieluniu oraz Podolińcu. Repertuar muzyki instrumentalnej pochodzący z byłego klasztoru i kolegium pijarów w Podolińcu, zanotowany w inwentarzach oraz zachowany w postaci rękopisów i druku, obejmuje: sonaty kościelne, barokowe koncerty skrzypcowe, tria przedklasyczne i klasyczne, symfonie przedklasyczne, uwertury do oper, utwory na instrumenty klawiszowe. Utwory instrumentalne wykorzystywano w celach pedagogicznych, podczas rekreacji, do szkolnych przedstawień teatralnych, były również wykonywane podczas liturgii. Prawdopodobnie w Podolińcu, tak jak to było ówczesną praktyką w Europie w XVIII wieku, zastępowano śpiewy Proprium Missae muzyką instrumentalną.
    European church archives contain, in addition to polyphonic vocal and instrumental music, also instrumental compositions bearing the names of: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, quartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, overture, concerto. This phenomenon applies also to church centres in Poland (e.g. Pauline monastery at Jasna Gora in Czestochowa, Dominican monastery in Gidle, Cistercian abbey in Cracow-Mogila), the archival collection of which includes a large amount of this type of music from the seventeenth and especially from the eighteenth century. The order of Scholarum Piarum, that is Piarists, active in Italy, Austria, Czech Republic, Slovakia and Poland, was also a part of this phenomenon. In the colleges of this order, located within the boundaries of the then Polish-Lithuanian Commonwealth e.g. in Lowicz, Rzeszow, Piotrkow, Zloczow, Wielun and Podolínec, there also sounded instrumental music. The repertoire of instrumental music originating from the former monastery and Piarist College in Podolínec, recorded in the inventories and preserved in the form of manuscripts and printing includes as follows: church sonatas, baroque violin concertos, pre-classical and classical trios, pre-classical symphonies, overtures to operas, keyboard instrument music. Instrumental pieces were used for the purposes of teaching, during recreation, in school theater performances and during the liturgy. In Podolínec, Proper Missæ chants were probably replaced with instrumental music, as it was commonly practised in Europe in the eighteenth century.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 13; 137-175
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brakujące głosy czterech kompozycji wokalnych Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i trzech jemu przypisywanych odnalezione w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu
    The Discovery at Poznań University Library of Missing Parts for Four Vocal Pieces by Grzegorz Gerwazy Gorczycki and Three Others Attributed to Him
    Autorzy:
    Walter-Mazur, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24024809.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Grzegorz Gerwazy Gorczycki
    Józef Surzyński
    Adolf Chybiński
    muzyka polska XVIII w.
    rękopisy roranckie
    Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
    styl palestrinowski
    kompozycje barokowe a cappella
    eighteenth-century Polish music
    the ‘Rorate’ manuscripts
    Poznań University Library
    Palestrina style
    Baroque a cappella music
    Opis:
    Punktem wyjścia do zreferowanych w artykule badań stało się odnalezienie wśród rękopisów muzycznych przechowywanych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu brakujących głosów czterech kompozycji wokalnych Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego  (Tota pulchra es Maria, Regina caeli laetare I, Sancte Deus Sancte fortis, Laetare ierusalem) oraz trzech jemu przypisywanych (Ave Filia Dei Patris, Haec dies quam fecit Dominus, Maginicet te Domine). Składający się z dziewięciu kart przedmiotowy rękopis Pu 7641 obejmujący fragmenty ksiąg głosowych Canto i Alto, okazał się być fragmentem „ksiąg roranckich”, czyli rękopisu sygnowanego obecnie Kk.I.7 (w Musicalia Vetera WM 6) i przechowywanego od 1982 r. z powrotem w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej (wcześniej w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Krakowie). Odnalezione obecnie w BAUM karty prawdopodobnie już w latach osiemdziesiątych XIX w. znajdowały się poza macierzystym wawelskim rękopisem: Józef Surzyński w Monumenta Muscices Sacrae in Polonia (poszyt II, 1887) wspominał, iż w niektórych przekazach kompozycji Gorczyckiego brakuje Altu. Manuskrypt Pu 7641, zapewne wraz z innymi muzykaliami po kapeli roranckiej wypożyczonymi przez Adolfa Chybińskiego na początku XX w., przebył drogę z Krakowa do Lwowa i z powrotem, a następnie do Poznania: tu został przypadkowo oddzielony od reszty zespołu wawelskiego i dlatego nie został zwrócony wraz z nim do archiwum krakowskiej kapituły w roku 1983. Odnalezienie źródłowego przekazu brakujących głosów pozwala spojrzeć na część twórczości wokalnej Gorczyckiego z nowej perspektywy: zarówno w odniesieniu go utworów funkcjonujących w postaci zrekonstruowanej, jak i do tych, które wydano w postaci niekompletnej. Prowokuje do stawiania pytań o stosunek kopii Pękalskiego do oryginału oraz o to, czy faktycznie styl kontrapunktyczny Gorczyckiego był tak „palestrinowskim” jak chciał go widzieć Surzyński. Niniejszy tekst stanowi jedynie skromną prolegomenę do tego rodzaju rozważań.
    The research recounted in this paper was triggered by the discovery, among the music manuscripts held at Poznań University Library, of missing parts from four vocal works by Grzegorz Gerwazy Gorczycki (Tota pulchra es Maria, Regina caeli laetare I, Sancte Deus, sancte fortis, Laetare Ierusalem) and three others attributed to him (Ave Filia Dei Patris, Haec dies, quam fecit, Magnificet Te Domine). The manuscript under study (MS 7641), consisting of nine folios containing fragments of Canto and Alto partbooks, turned out to belong to the so-called ‘Rorantists’ books’, that is, a manuscript now bearing the shelf mark Kk.I.7 which in 1982 was returned to the Archives of Kraków Cathedral Chapter, having previously been held in the Provincial State Archive in Kraków. The folios discovered in Poznań had probably become separated from the Kraków manuscript by the 1880s, since Józef Surzyński notes in Monumenta Musices Sacrae in Polonia (vol. 2, 1887) that the Alto part was missing from some sources of Gorczycki’s works. Manuscript 7641 was transported (probably with other music sources formerly belonging to the Rorantists’ chapel, borrowed by Adolf Chybiński in the early twentieth century) from Kraków to Lviv and back, and later to Poznań. There it was accidentally separated from the rest of the Kraków collection, with the result that it was not returned to Kraków Cathedral Chapter in 1983. The discovery of a source for the missing parts makes it possible to look at Gorczycki’s vocal works from a new perspective, with regard to both his reconstructed works and those that have been published in incomplete form. Possible questions concern the relationship between Pękalski’s copy and the original and whether Gorczycki’s contrapuntal style was really as ‘Palestrinian’ as Surzyński suggests. The present paper is only a modest prolegomenon to the study of these issues.
    Źródło:
    Muzyka; 2023, 68, 3; 23-49
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teksty liturgiczne w wielogłosowych mszach żałobnych ze zbioru rękopisów Biblioteki Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie
    Autorzy:
    Smolarek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1037968.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    requiem
    tekst liturgiczny
    kompozytorzy xviii i xix w.
    źródła muzyczne
    muzyka kościelna
    kościelne kapele (zespoły) muzyczne
    Opis:
    Europejska tradycja muzyczna przekazuje w zachowanych zbiorach pokaźną liczbę wielogłosowych opracowań Missa pro defunctis (np. benedyktyni w Kremsmünster, Einsiedeln, Lambach, cystersi w Stams, Heiligenkreuz, kapucyni w Pradze, urszulanki w Bratysławie). Również w repertuarze kapel muzycznych funkcjonujących przy kościołach w dawnej Rzeczpospolitej (XVII i XVIII w., w okresie zaborów w XIX w.) znajdowały się wielogłosowe kompozycje do tekstu mszy żałobnej. Requiem wykonywały zespoły działające przy kościołach klasztornych (cystersów, dominikanów, pijarów, jezuitów) oraz diecezjalnych. Były to utwory kompozytorów polskich oraz zagranicznych.             W tę tradycję wpisuje się również działalność muzycznej kapeli jasnogórskiej w Częstochowie, której zachowany repertuar zawiera ponad 40 kompozycji rekwialnych pochodzących z drugiej połowy XVIII i XIX w. Są to dzieła muzyków działających przy zespole paulińskim (L. Maader, F. Gotschalk) oraz innych twórców polskich (np. M. Zwierzchowski, J. Engel, J. Elsner) i zagranicznych (m.in. W.A. Mozart, E. Pausch, J. Gotsche, J.M. Dreyer). Celem artykułu jest zaprezentowanie utworów requiem zachowanych w zbiorach Biblioteki Klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze oraz ich recepcji w innych ośrodkach Polski oraz Europy. Zostanie przedstawione wykorzystanie tekstu liturgicznego mszy żałobnej oraz jego tłumaczenie i interpolacje zastosowane przez twórców, a także wskazanie funkcjonowania kompozycji Missa pro defunctis na Jasnej Górze.
    European musical tradition transmits a considerable number of polyphonic missa pro Defunctis arrangements in the preserved collection (e.g. Benedictines in Kremsmünster, Einsiedeln, Lambach, Cistercians in Stams, Heiligenkreuz, Capuchins in Prague, Ursulines in Bratislava). Repertoire of music bands operating at churches in the former Polish-Lithuanian Commonwealth (17th and 18th centuries, during the partitions in the 19th century) also included polyphonic compositions to the text of the funeral mass. Requiems were performed by bands at monastic churches (Cistercians, Dominicans, Piarists, Jesuits) and diocesan churches. Those included works by Polish and foreign composers. The activity of the Jasna Góra musical band in Częstochowa also fits in this tradition, the repertoire of which includes over 40 requial compositions from the second half of the 18th century and 19th century. These are works of musicians working with the Pauline ensemble (L. Maader, F. Gotschalk) and other Polish composers (M. Zwierzchowski, J. Engel. J. Elsner) and foreign (W.A. Mozart, E. Pausch, J. Gotsche, J.M. Dreyer). Aim of the article is to present requiem works preserved in the collection of the Monastery Library of Pauline Fathers at Jasna Góra and their reception in other Polish and European centres. Liturgical text of the funeral mass will be presented, as well as its translation and interpolations used by the authors and indication the functioning of the composition missa pro defunctis at Jasna Góra.
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 56, 2; 231-269
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, Eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer, Graz 2022, pp. 309. ISBN 9783701104970
    Autorzy:
    Beroun, Raphaela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14510986.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    muzyka w Austrii
    muzyka XVI wieku
    muzyka XVII wieku
    muzyka XVIII wieku
    Habsburgowie
    transfer muzyczny
    Johann Joseph Fux
    music in Austria
    sixteenth-century music
    seventeenth-century music
    eighteenth-century music
    Habsburg
    music transfer
    Opis:
    Book Review of: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
    Recenzja książki: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, red. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
    Źródło:
    Muzyka; 2023, 68, 2; 158-161
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kompozytorzy muzyki instrumentalnej zachowanej w archiwum opactwa cystersów w Krakowie-Mogile. Problem atrybucji
    Composers of Instrumental Music Preserved in the Archives of the Cistercian Monastery in Kraków-Mogiła: Attribution Problem
    Autorzy:
    Smolarek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037952.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzyka instrumentalna XVIII wieku
    kompozytorzy XVIII wieku
    kultura muzyczna zakonu cystersów
    repertuar muzyki instrumentalnej klasztoru cystersów w Krakowie-Mogile
    18th century instrumental music
    18th century composers
    musical culture of the Cistercian monastery
    instrumental music repertoire of the Cisterian monastery in Kraków-Mogiła
    Opis:
    Na ziemiach osiemnastowiecznej Rzeczpospolitej, w wielu klasztorach istniały muzyczne kapele wokalno-instrumentalne. Ich repertuar składał się w duże mierze z utworów przeznaczonych na liturgię jak i na nabożeństwa. Interesującym zjawiskiem jest fakt, że oprócz muzyki religijnej, kapele kościelne posiadały w swoim repertuarze również utwory czysto instrumentalne. Do jednego z najliczniej i dobrze zachowanych zasobów z taką muzyką należy zbiór muzykaliów znajdujący się w Archiwum Opactwa Ojców Cystersów w Krakowie-Mogile (nazwa łacińska klasztoru Clara Tumba). Przedstawiona w artykule problematyka wskazuje, że w zbiorze muzykaliów cysterskich z Krakowa-Mogiły na 87 utworów instrumentalnych tylko 19 jest anonimowych, z tego 6 kompozycji o niepewnej atrybucji. Zasoby nutowe obejmują 68 imiennych utworów instrumentalnych, które pochodzą z następujących ośrodków muzycznych (dla przykładu zostaną podane nazwiska tylko niektórych kompozytorów): mannheimskiego (J. Stamitz, A. Fils, G.B. Toeschi), berlińskiego (F. Benda, bracia C.H. Graun i J.G. Graun), drezdeńskiego (J. Adam), czeskiego (F. Brixi, A. Laube, A. Neumann), wiedeńskiego (G.Ch. Wagenseil, K Ditters von Dittersdorf, J.B. Vanhal, V. Pichl, J. Haydn, L. Hofmann), londyńskiego (C.F. Abel, J.Ch. Bach, A. Kammel, I. Raimondi), włoskiego (a szczególnie Neapol – P. Anfossi, P.A. Guglielmi, G. Paisiello – i Mediolan – G.B. Sammartini) oraz polskiego (J. Gołąbek, A. Fischer). Zachowany zbiór muzykaliów klasztoru cystersów mogilskich jest doskonałym przykładem reprezentatywności repertuarowej (orkiestrowej i nie tylko) jednego z ważniejszych ośrodków muzycznych osiemnastowiecznej Rzeczpospolitej i liczącego się w tym czasie zespołu.
    In many monasteries of the 18th century Poland, there were vocal-instrumental ensembles. Their repertoire consisted mostly of songs designed for liturgy and religious services. An interesting fact is, that besides religious music, church ensembles had also strictly instrumental works in their repertoires. One of the largest and well preserved volumes of such music, is the musical collection of the Archive of the The Sanctuary of the Holy Cross of the Cistercian Abbey in Kraków-Mogiła. The problematic aspect presented in the article, indicates that among the 87 instrumental works from the collection in Kraków-Mogiła, only 19 are anonymous, and from those, 6 compositions have an uncertain attribution. The collection of notes includes 68 individual instrumental works which originate in the following music centers (names of only a number of composers will be presented as examples): Mannheim (J. Stamitz, A. Fils, G.B. Toeschi), Berlin (F. Benda, brothers C.H. Graun and J.G. Graun), Dresden (J. Adam), the Czech Republic (F. Brixi, A. Laube, A. Neumann), Vienna (G. Ch. Wagenseil, K Ditters von Dittersdorf, J. B. Vanhal, V. Pichl, J. Haydn, L. Hofmann), London (C.F. Abel, J.Ch. Bach, A. Kammel, I. Raimondi), Italy (and especially Naples—P. Anfossi, P.A. Guglielmi, G. Paisiello and Milan—G.B. Sammartini) and Poland (J. Gołąbek, A. Fischer). The preserved musical collection of the Clarae Tumbae is a perfect example of a repertoire representativeness (orchestral and not only) of one of the most important music centers of the 18th century Poland and a relevant, at the time, ensemble.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 13; 173-202
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies