Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "moral psychology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Judgment of the morality of an individual responsible for a fatal workplace accident involving subordinates
Autorzy:
Paruzel-Czachura, Mariola
Dobrowolska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162472.pdf
Data publikacji:
2018-05-22
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
moral incoherence
moral coherence
moral judgments
moral psychology
morality
mining
Opis:
Background The aim of the study was to verify the hypothesis that additional information about the perpetrator responsible for the death of subordinates at the workplace may influence the assessment of morality. The article contains the results of an empirical study conducted among young adult working Silesians (N = 262), who were asked to evaluate the morality of the person responsible for the decision, in line with which miners had started working on 6th October 2014. On that day miners died following an explosion in the “Mysłowice-Wesoła” methane mine in the Polish Silesia region. Material and Methods The study explored the stories’ method (from the moral psychology domain) as well as a short questionnaire. The respondents received information about the behavior of the perpetrator as well as emotions (socially desirable and undesirable) and (socially desirable and undesirable) views in the form of brief descriptions (stories). They were asked to evaluate the perpetrator’s morality. Results The socially desirable views of the evaluated perpetrator (lack of acceptance for the situation) and the socially desirable emotions (guilt) significantly increased the level of morality according to participants. A single piece of information about the socially desirable emotions didn’t significantly increase the perceived level of perpetrator’s morality; neither did a single piece of information about socially desirable views. Conclusions Results indicate the important role of additional information about emotions and views of the perpetrator in the process of assessing morality. It is worthwhile to implement the practical implications of this study in similar crisis situations at the workplace. Med Pr 2018;69(3):261–267
Źródło:
Medycyna Pracy; 2018, 69, 3; 261-267
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Creating moral self
Autorzy:
Joanna, Górnicka-Kalinowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/891990.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
moral education
moral psychology
Annette Baier
Kohlberg
Kant
Wittgenstein
Opis:
The paper shows some philosophical and practical problems of moral education such as the gap between moral knowledge and moral action. It emphasizes the role of emotional dispositions and human character in building moral identity. And it articulates the criticism of Kohlbergian conception as an insufficient approach to moral education. Instead, a theory of moral deep self is proposed as a better account of the acquisition of moral guiding motivation.
Źródło:
Kultura Pedagogiczna. Międzynarodowe Pismo Pedagogiczne; 2014, 01(1); 69-81
2391-9175
2450-1816
Pojawia się w:
Kultura Pedagogiczna. Międzynarodowe Pismo Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A proposal for a systematic approach to moral philosophy
Autorzy:
Caruana, Christopher
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137563.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
metaethics
moral psychology
practical reason
systematic philosophy
Opis:
This article gives a methodological overview of three standards against which it is possible to examine the worth of moral theories and to test their true contribution to ethics. These standards or benchmarks are requirements pertaining to metaethics, moral psychology and practical reason. The proposal is that it is only when a theory answers questions raised by these three areas of inquiry together that such a theory can be said to be a substantive theory of morality. While defending the importance of each area I also provide examples on the way to highlight such areas of relevance.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 181-202
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thinkering through Experiments: Nurturing Transdisciplinary Approaches to the Design of Testing Tools
Autorzy:
Francis, Kathryn B.
Haines, Agi
Briazu, Raluca A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632586.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
collaboration
embodiment
methodology
moral psychology
prototyping
thinkering
Opis:
In order to assess and understand human behavior, traditional approaches to experimental design incorporate testing tools that are often artificial and devoid of corporeal features. Whilst these offer experimental control in situations in which, methodologically, real behaviors cannot be examined, there is increasing evidence that responses given in these contextually deprived experiments fail to trigger genuine responses. This may result from a lack of consideration regarding the material makeup and associations connected with the fabric of experimental tools. In a twoyear collaboration, we began to experiment with the physicality of testing tools using the domain of moral psychology as a case study. This collaboration involved thinkering and prototyping methods that included direct contact and consideration of the materials involved in experimentation. Having explored the embodied nature of morality, we combined approaches from experimental psychology, moral philosophy, design thinking, and computer science to create a new testing tool for simulated moral behavior. Although the testing tool itself generated fruitful results, this paper considers the collaborative methodology through which it was produced as a route to highlight material questions within psychological research.
Źródło:
Avant; 2017, 8
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BOOK REVIEW: Peter A. Redpath, The Moral Psychology of St. Thomas Aquinas: An Introduction to Ragamuffin Ethics (St. Louis, MO: Enroute, 2017)
Autorzy:
Welter, Brian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507530.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Peter A. Redpath
moral psychology
Thomas Aquinas
ethics
Opis:
BOOK REVIEW: Peter A. Redpath, The Moral Psychology of St. Thomas Aquinas: An Introduction to Ragamuffin Ethics (St. Louis, MO: Enroute, 2017), pp. 795 ISBN: 978-0-9988940-3-4
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2017, 6, 4; 633-637
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Biję, ale kocham” – koncepcja przemocy w związku intymnym z perspektywy psychologii moralności
Autorzy:
Paruzel-Czachura, Mariola
Dobrowolska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/485649.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Intimate Partner Violence (IPV), moral psychology, moral self-concept, self-deception,
sacredness, moral absolutism, moral licensing
Opis:
Authors describe the concept explaining sources of Intimate Partner Violence from the perspective of moral psychology in the Polish background. The latest research point out that men convicted of IPV may be affected by moral paradoxes that make them reluctant to change their aggressive behavior. The sacred values ( that can lead to violence) are relevant for this sample. Moreover, man are also confident of their moral views and values, and they see the moral world in black and white colors, what helps them to justify their aggressive behavior. In addition, they are related with the mechanisms of self-deception about their behavior. In this concept the perpetrator is not seen from the perspective of pathology, but described as a “normal man” involved in the moral paradoxes that lead him to violence. At the end of the article authors discuss the practical implications of the concept in Poland.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2017, 2(25); 255-274
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concept of Brutishness (Thēriotēs) in Aristo¬tle’s Nicomachean Ethics
Autorzy:
Marcinkowska-Rosół, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806909.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
brutishness / beastliness; vice; akrasia; moral psychology; Nicomachean Ethics; Aristotle
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 64 (2016), issue 3. The article deals with “brutishness” or “beastliness” (thēriotēs), a concept introduced by Aristotle in the seventh book of the Nicomachean Ethics and defined by him as a negative ethical disposition, different both from vice (kakia) and from incontinence (akrasia), and leading to such pathological behaviours as cannibalism, paedophilia, omophagy, phobias and compulsions. Aristotle’s statements concerning brutishness (VII 1, 1145a15–35, VII 5, 1148b15–1149a24 and VII 6, 1149b23–1150a8) are examined and interpreted in order to clarify the following issues: the essence of thēriotēs as a specific ethical disposition (Sections I–II), its concrete forms and their causes (Section III), the moral-psychological condition of persons with a brutish hexis (Section IV), and their self-consciousness and moral responsibility for their brutish acts (Section V).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3 Selected Papers in English; 81-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Response to Brian Welter’s Review of Peter Redpath’s The Moral Psychology of St. Thomas: An Introduction to Ragamuffin Ethics
Autorzy:
Peláez, Marvin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507332.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Brian Welter
Peter Redpath
moral psychology
Thomas Aquinas
ethics
Opis:
The main purpose of this response is twofold, to: (1) acknowl-edge and elaborate on aspects of Welter’s review that highlight key points in Redpath’s book, and (2) make some precisions and amplifica-tions so that both authors can be better appreciated for what they offer in their works to contemporary readers.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2018, 7, 2; 373-389
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Hidden God. Achilles, Aquinas, and Moral Action in an Ordered World
Autorzy:
Fitzpatrick, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507544.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
St. Thomas Aquinas
Homer
Achilles
moral psychology
virtual quantity
anger
Opis:
The central goals of this essay are three: (1) to situate St. Thomas’s moral psychology within his cosmology, with special emphasis on the notion of virtual quantity; (2) to illuminate and confirm that moral psychology through an examination of Achilles as Homer present him in the Iliad; (3) to suggest that if St. Thomas’s picture of the psychological landscape can be validated by reference to Homer, then so, too, might his metaphysical portraiture bear more credence than it is typically awarded. Particular attention will be given to Achilles’ anger and the psychological distinctions by which St. Thomas makes such anger and its attendant acts intelligible.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2017, 6, 2; 197-220
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intuitive Learning in Moral Awareness. Cognitive-Affective Processes in Mencius’ Innatist Theory
Autorzy:
Sertdemir, İlknur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991101.pdf
Data publikacji:
2022-01-01
Wydawca:
Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:
Mencius
moral psychology
intuitive learning
self-cultivation
heart-mind correlation
Opis:
Mencius, referred to as second sage in Chinese philosophy history, grounds his theory about original goodness of human nature on psychological components by bringing in something new down ancient ages. Including the principles of virtuous action associated with Confucius to his doctrine, but by composing them along psychosocial development, he theorizes utterly out of the ordinary that makes all the difference to the school. In his argument stated a positive opinion, he explains the method of forming individuals’ moral awareness by means of inseparable integrity of feelings and thoughts, saying human being are born innately good. According to Mencius, heart-mind correlation is the motivational complement of inner incentives. Knowledge and virtue, which are extensions of inborn goodness, comprehended intuitively; then affective motives respond to circumstance, what is learned transmits to cognitive process and eventually behavior emerges. Comparing during the years of Warring State period he lived, in western geography Aristotle, who is one of the pioneers of Greek philosophy, argues deductive and inductive methods in mental activity. On the other hand, Mencius uses analogical reasoning throughout his self-titled work. This essay is an attempt to assert that most postulates of developmental theories, which have been considered an integral part of modern psychology, begin with Mencius in early era. Secondly, this study also aims to discuss the main paradigm of Mencius across emotivist-rationalist opposition, which keeps emotion above thought as well as reason above emotion.
Źródło:
Academicus International Scientific Journal; 2022, 13, 25; 235-254
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:
Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aristotelian Moral Psychology and the Situationist Challenge
Autorzy:
Croom, Adam M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430383.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Aristotle
character
development
habits
moral psychology
perceptual learning
personality
situationist challenge
virtue ethics
Opis:
For some time now moral psychologists and philosophers have ganged up on Aristotelians, arguing that results from psychological studies on the role of character-based and situation-based influences on human behavior have convincingly shown that situations rather than personal characteristics determine human behavior. In the literature on moral psychology and philosophy this challenge is commonly called the “situationist challenge,” and as Prinz (2009) has previously explained, it has largely been based on results from four salient studies in social psychology, including the studies conducted by Hartshorne and May (1928), Milgram (1963), Isen and Levin (1972), and Darley and Batson (1973). The situationist challenge maintains that each of these studies seriously challenges the plausibility of virtuous personal characteristics by challenging the plausibility of personal characteristics more generally. In this article I undermine the situationist challenge against Aristotelian moral psychology by carefully considering major problems with the conclusions that situationists have drawn from the empirical data, and by further challenging the accuracy of their characterization of the Aristotelian view. In fact I show that when properly understood the Aristotelian view is not only consistent with empirical data from developmental science but can also offer important insights for integrating moral psychology with its biological roots in our natural and social life.
Źródło:
Polish Psychological Bulletin; 2015, 46, 2; 262-277
0079-2993
Pojawia się w:
Polish Psychological Bulletin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomasz z Akwinu o radości ze zła, które przytrafia się innym
Thomas Aquinas on Taking Pleasure in Other’s Misfortune
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232714.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Schadenfreude
moral psychology
Thomas Aquinas
medieval philosophy
psychologia moralna
Tomasz z Akwinu
filozofia średniowieczna
Opis:
Tematem artykułu jest Tomasza z Akwinu koncepcja radości, której źródłem jest cierpienie innych osób (Schadenfreude). Pierwsza część obejmuje opis starożytnych źródeł Schadenfreude, którymi inspirował się Akwinata. Druga część dotyczy koncepcji nienawiści, która stanowi podstawę dla Schadenfreude. W trzeciej zaś części jest przedstawiona Tomaszowa próba rozróżnienia rozmaitych przypadków występowania Schadenfreude oraz ich częściowego moralnego usprawiedliwienia.
The article presents Thomas Aquinas’ concept of pleasure in other’s misfortune (Schadenfreude), i.e. specific joy, the source of which is the suffering of other people. The first part describes the ancient Schadenfreude sources that inspired Aquinas. The second part deals with the concept of hatred that underlies the concept of Schadenfreude. In the third part, it is presented Aquinas’ attempt to distinguish between various cases of the occurrence of Schadenfreude and an attempt of their moral justification.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 231-246
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary’ego S. Beckera
The role of psychology in Gary S. Becker’s economic approach to human behavior
Autorzy:
Fjałkowski, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/434632.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
Gary S. Becker
Jeremy Bentham
economic approach to human behavior
neoc¬lassical economics
moral psychology
Opis:
The paper presents an interpretation of G.S. Becker’s “economic approach to human behavior” with regard to relations of this standpoint in economic methodology with psychology. The aim of the paper is to properly identify the role that psychology plays both in works of Becker himself, and in the “economic approach”. Ties of psychology with the “economic approach” are subject to the analysis in the following aspects: Becker’s declarations, practice of his work, as well as in the context of methodological sources of inspiration of the “economic approach”, with the potential of its enhancement towards a more consistent use of findings of psychology. Beckerian methodology is presented in such a way, so as to highlight its historic and methodological roots and inspirations. It is considered as an uncompromised application of situational explanation, Popperian rationality principle, Robbins’ analytical definition of economic science, as well as Freidman’s view about the irrelevance of “realism” of economic model assumptions. The paper indicates that despite inspiration with Bentham’s psychology, the “economic approach to human behavior” fits into anti-psychologist paradigm in economic methodology. In accordance with methodological standpoints of Popper, Robbins and Friedman, Becker replaces “realistic” descriptions of human psyche with axiomatic, “unrealistic” assumptions of maximization and rationality. However, psychological knowledge is very relevant for Becker’s theory because it constitutes an important condition for accurate construction of individual utility functions. Therefore, by the utilization of a question from moral psychology, the paper presents the possibility of the ”economic approach” more deeply rooted in Bentham’s ideas, with potential benefits for explaining human behavior. As indicated by D.C. North, neoclassical economics poses a problem: Why do people comply with social institutions and keep promises under conditions, in which maximizing individual utility would suggest otherwise? A solution to this problem might be assuming the existence of a Beckerian commodity, that could be named moral self-satisfaction. This reasoning may run into criticism related generally to the elaborated methodological concept, with particular role of the “adhocery” accusation of Mark Balug. However, the concept of pleasures and pains bound with moral beliefs is rooted in our psychological, and even biological, knowledge about man, his needs and mind. The approach this paper proposes may be helpful in accomplishing a number of goals. First, the ancient forerunner of the “economic approach” Jeremy Bentham tried to create a comprehensive list of kinds of pleasures and pains. Such a list is increasingly more likely to be created in contemporary times, due to developments in psychology, unknown to Bentham. Secondly, developments in psychology may offer both inspiration and empirical support for particular commodities assumed in Beckerian utility functions,
Źródło:
Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu; 2013, 4 (25); 54-63
2080-5977
Pojawia się w:
Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja bestialstwa (thēriotēs) w Etyce Nikomachejskiej Arystotelesa
Autorzy:
Marcinkowska-Rosół, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879633.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bestialstwo
wada etyczna
akrazja
psychologia moralna
Etyka nikomachejska
Arystoteles
brutishness / beastliness
vice
akrasia
moral psychology
Nicomachean Ethics
Aristotle
Opis:
Artykuł poświęcony jest pojęciu bestialstwa (thēriotēs), wprowadzonemu przez Arystotelesa w VII księdze Etyki nikomachejskiej i zdefiniowanemu przez niego jako negatywna, różna zarówno od nikczemności (kakia) jak i od nieopanowania (akrasia) dyspozycja etyczna, prowadząca do patologicznych zachowań takich jak kanibalizm, pedofilia, omofagia, fobie i kompulsje. W tekście zostaje podjęta próba interpretacji wypowiedzi Arystotelesa dotyczących bestialstwa (EN VII 1, 1145a15-35; VII 5, 1148b15-1149a24; VII 6, 1149b23-1150a8) w celu rozjaśnienia szeregu istotnych dla rozumienia tej koncepcji kwestii, takich jak: istota bestialstwa jako specyficznej dyspozycji etycznej (cz. I-II), jej konkretne postaci oraz ich geneza (cz. III), psychologiczno-moralna kondycja osób dotkniętych bestialską dyspozycją (cz. IV) oraz problem świadomości i odpowiedzialności moralnej tychże osób (cz. V).
The article deals with the „brutishness” or „beastliness” (thēriotēs), a concept introduced by Aristotle in the seventh book of the Nicomachean Ethics and defined by him as a negative ethical disposition, different both from vice (kakia) and from incontinence (akrasia), and leading to such pathological behaviours as canibalism, paedophilia, omophagia, phobias and compulsions. Aristotle’s statements concerning the brutishness (VII 1, 1145a15-35, VII 5, 1148b15-1149a24 and VII 6, 1149b23-1150a8) are examined and interpreted in order to clarify the following issues: the essence of the thēriotēs as a specific ethical disposition (Part I-II), its concrete forms and their causes (Part III), the moral-psychological condition of persons with a brutish hexis (Part IV), and their self-consciousness and moral responsibility for their bestial acts (Part V).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 3; 53-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O strukturze intuicji normatywnych: uniwersalna gramatyka moralna
On the structure of normative intuitions: universal moral grammar
Autorzy:
Próchnicki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531598.pdf
Data publikacji:
2017-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
etyka
filozofia prawa
językoznawstwo generatywne
psychologia moralności
filozofia umysłu
kognitywistyka
Noam Chomsky
ethics
legal philosophy
generative linguistics
moral psychology
philosophy of mind
cognitive science
Opis:
Celem artykułu jest krytyczne scharakteryzowanie nowego, interdyscyplinarnego nurtu badań nad moralnością, określanego jako uniwersalna gramatyka moralna, oraz przedstawienie jego znaczenia dla nauk prawnych. Przedstawiciele tego programu badawczego, tacy jak John Mikhail i Marc Hauser powołują się na uczynioną przez Johna Rawlsa analogię lingwistyczną, tj. porównanie moralności do języka oraz propozycję badania jej w sposób podobny do paradygmatu językoznawstwa generatywnego Noama Chomsky’ego. Zdaniem gramatyków moralnych moralność, podobnie jak język, osadza się na wrodzonych, uniwersalnych kompetencjach poznawczych, wspólnych wszystkim ludziom. Pewne świadectwa na rzecz tej tezy pochodzą z rozmaitych dyscyplin naukowych, takich jak psychologia rozwojowa, neurobiologia, antropologia, czy logika, jednak argumenty te są przez krytyków uważane za słabe i niekonkluzywne. W artykule podjęto próbę oceny, na ile trafna i użyteczna może być analogia lingwistyczna, a także wytyczenia jej granic, m. in. poprzez przedstawienie kilku najistotniejszych elementów teorii N. Chomsky’ego i próby ich adaptacji dla systemów norm społecznych, takich jak moralność, czy prawo. Pierwszym argumentem, który zbliżać ma moralność do języka, jest tzw. niedostatek bodźca (poverty of the stimulus), opierający się na założeniu, że klasyczne mechanizmy uczenia się nie wyjaśniają fenomenu nabywania reguł językowych i moralnych. Wśród innych elementów teorii N. Chomsky’ego przetworzonych na potrzeby analizy moralności, odnaleźć można próbę scharakteryzowania moralności jako systemu zasad i parametrów (principles and parameters), podziału na moralność wewnętrzną i zewnętrzną oraz kompetencję i wykonanie, a także założenie, że istnieje wyspecjalizowany moduł umysłowy, odpowiedzialny za jej realizację. Badania prowadzone w obrębie uniwersalnej gramatyki moralnej mogą mieć istotne znaczenie dla nauk prawnych. Po pierwsze, założenia przyjmowane przez ten nurt badawczy można postrzegać jako próbę konstrukcji nowoczesnej, znaturalizowanej teorii prawa natury, która ma oprzeć się na naukach empirycznych. Co więcej, celem badaczy jest jak najpełniejsze scharakteryzowanie takich pojęć, jak np. wina, czyn, zobowiązanie, czy szkoda, i w efekcie próbę ich schematyzacji w ramach rozwiniętej logiki deontycznej, a także ukazanie źródeł intuicji z nimi związanych poprzez badania dotyczące nie tylko ich podłoża biopsychologicznego, ale również antropologię prawa, czy komparatystykę prawniczą.
The aim of the article is to critically characterize the new, interdisciplinary research program on morality: universal moral grammar, and to describe its meaning for jurisprudence. Its proponents, such as John Mikhail and Marc Hauser, refer to John Rawls’ linguistic analogy, i.e. comparison of morality to language and suggestion to study it similarly to Noam Chomsky’s generative linguistics paradigm. According to moral grammarians morality, like language, settles on innate, universal cognitive capacities, common to all people. Some evidence supporting these claim, come from various scientific disciplines, such as developmental psychology, neuroscience, anthropology or logic, but they are criticised as weak and inconclusive. The article tries to assess to what extent the linguistic analogy is accurate and useful, analyzing some of the most important N. Chomsky’s claims and their adaptations to the systems of social norms, such as morality and law. The first argument is so called poverty of the stimulus, assuming that the classic learning mechanisms cannot explain the phenomenon of acquisition of language and morals. Other elements of N. Chomsky’s theories adapted to analyze morality include characterizing morality as a system of principles and parameters, divisions between I-morality/E-morality and competence/performance, and also an assumption that the specialized mental module for it exists. Research conducted in universal moral grammar program may have substantial influence on jurisprudence. Firstly, assumptions made by moral grammarians can be seen as a construction of a modern, naturalized theory of natural law, based on empirical study. Moreover, the goal of the program is to fully describe concepts such as guilt, act, obligation or damage, and as an effect to schematize it as an advanced deontic logic, and also to discover sources of intuitions regarding them not only through research on their biopsychological foundations, but also through legal anthropology and comparative legal studies.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 102-114
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies