Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "modern philosophy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Fenomenologia postaci. Z inspiracji Hansa Ursa von Balthasara
The Phenomenology of Form. Inspired by Hans Urs von Balthasar
Autorzy:
Urban, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762692.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
filozofia nowożytna
fenomenologia
postać
forma
idea
piękno
H. U. von Balthasar
J. W. Goethe
modern philosophy
phenomenology
figure
form
beauty
H. U. von Balthasar
Opis:
Pojęcie postaci (formy) wywodzi się pierwotnie ze świata myśli greckiej, który stworzył pojęcia eidos (wskazujące zarówno na obraz, jak i na ideę) i morphe (określające przede wszystkim postać). Zostały one przejęte z jednej strony ze świata życia organicznego, z drugiej zaś ze świata myśli i twórczości techniczno-artystycznej oraz (jeśli można tak powiedzieć) przeniesione i w sposób uszlachetniony przeznaczone do użytku filozoficznego. Pojęcie formy (postaci) zdominowało jednak nie tylko myśl grecką, lecz w takim samym stopniu również średniowieczną, gdzie wywoływało wyobrażenie czegoś pełnego, doskonałego, określającego. W filozofii nowożytnej pojęcie postaci w świecie życia organicznego pojawia się w myśli J. W. Goethego oraz w myśli filozoficzno-teologicznej H. U. von Balthasara. Pojęcie postaci, która z każdej strony wydaje się inna, a jednocześnie cały czas promieniuje pełnym światłem bytu, może stanowić wprowadzenie nie tylko do rozumienia człowieka, zwierząt czy roślin, ale do świata różnorodności postrzegania tej samej rzeczywistości. Na czym ono polega? Przede wszystkim, w przeciwieństwie do krytycznego spojrzenia Kanta czy analitycznego nauk przyrodniczych, na spojrzeniu syntetycznym i umiejętności dostrzegania żywej postaci. Piękno ukazuje się w świecie w widocznych formach i daje się nam przede wszystkim w tajemnicy postaci lub obrazu. Tylko postać rości sobie prawo do pełnego imienia piękna i jest miejscem, w którym ukazuje się blask piękna odwiecznego. 
The concept of a figure (form) comes originally from the world of Greek thought, which created the notions of eidos (indicating both an image and an idea) and morphe (primarily describing a figure). They were taken from the world of organic life on the one hand, and from the world of thought, technical and artistic creativity on the other, and, so to speak, transferred and ennobled for philosophical use. The concept of form (figure), however, dominated not only Greek thought, but also medieval to the same extent, where it evoked the idea of something complete, perfect, defining. In modern philosophy, the concept of a figure in the world of organic life appears in the thought of J. W. Goethe and in the philosophical and theological thought of H. U. von Balthasar. The concept of a character who seems different from each side, and at the same time constantly radiates the full light of being, can introduce not only the understanding of man, animals or plants, but also the world of the diversity of perceptions of the same reality. What is it about? First of all, in contrast to Kant’s critical view, or the analytical view of natural sciences, on the synthetic view and the ability to see a living figure. Beauty appears in the world in visible forms and is given to us, above all, in the secret of a figure or an image. Only the figure claims the full name of beauty and is the place where the splendor of eternal beauty is revealed. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 73-88
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia nowokrytyczna w rozumieniu Stanisława Kobyłeckiego i Mariana Massoniusa
New Critical Philosophy as Understood by Stanisław Kobyłecki and Marian Massonius
Autorzy:
Szotek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25804810.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
filozofia nowokrytyczna
Stanisław Kobyłecki
Marian Massonius
Filozofia nowokrytyczna [Modern Crititical Philosophy]
Opis:
Kwestia neokantyzmu i nowokrytycyzmu stanowi jeden z tych problemów, o których dyskutowali przedstawiciele różnych nurtów filozoficznych w Polsce pod koniec XIX i na początku XX wieku. Neokantyzm bowiem — ze swoją heteronomicznością i z kłopotami z rozgraniczeniem w nim poszczególnych stanowisk — a w szczególności mocno niedookreślony nowokrytycyzm, niewykazujący właściwie żadnej ideowej jedności, skłaniały do poglądu, że mogli znaleźć w nich miejsce wszyscy, którzy bądź „poczuwali się do obowiązku karności naukowej”, czyli w jakiś sposób głosili potrzebę unaukowienia filozofii, bądź zgłaszali jedynie powierzchowny akces lub akceptację ogólnego stanowiska, bądź wreszcie tylko jakiegoś jego elementu. Znamienne jest, że i dzisiaj niełatwo jest się uporać z tym problemem. Z jednej strony bowiem wydaje się, że neokantyzm i nowokrytycyzm — przede wszystkim w filozofii polskiej przełomu XIX i XX wieku — w zasadzie traktować można synonimicznie, a z drugiej strony — że stanowią opcje pod jednym względem wykluczające się, natomiast pod innym — dopełniające (zbliżają się wówczas — jak się twierdzi — w swoich podstawowych treściach do krytycyzmu pozytywistycznego). W artykule podjęto próbę przedstawienia, głównie na przykładzie stanowisk dwóch przedstawicieli myśli filozoficznej tego czasu, a mianowicie księdza Stanisława Kobyłeckiego i Mariana Massoniusa, podobieństw i różnic, jakie uwidoczniły się w rozumieniu nowokrytycyzmu w związku z wydaniem przez „Przegląd Filozoficzny” prospektu zatytułowanego Filozofia nowokrytyczna, w którym „zwrot do Kanta” ujęty został wręcz w formułę „nowokrytycyzmu”.
The issue of neo-kantism and modern criticism is one of the problems discussed by representatives of various philosophical currents in Poland in the late nineteenth and early twentieth centuries. For neo-kantism — with its heteronomy and problems with the delineation of individual positions in it — and, in particular, a strongly undefined modern criticism, practically showing no ideological unity, led to the view that everyone who felt obliged to stick to a scientific discipline, i.e. proclaimed the need to make philosophy more scientific, or only made a superficial accession or acceptance of a general idea, or only some element of it, could find a place within them. It is interesting that even today it is not easy to deal with this problem. It seems that, on the one hand, neo-kantism and modern criticism — primarily in Polish philosophy at the turn of the 19th and 20th centuries — can be almost treated synonymously; on the other hand, they are, from one point of view, mutually exclusive options, and, from another, complementary in nature (they are coming closer then, as is claimed, to a positivist criticism). The article attempts to present, mainly on the basis of two representatives of philosophical thought of that time, viz. Stanisław Kobyłecki and Marian Massonius, the similarities and differences that emerged in the understanding of modern criticism in connection with the publication entitled Filozofia nowokrytyczna [Modern Crititical Philosophy], in which “the turn to Kant” was even put into the formula of “modern criticism”.
Źródło:
Folia Philosophica; 2020, 44; 1-19
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa M. Bocheńskiego koncepcja historii filozofii
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1966109.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Józef M. Bocheński
historia filozofii
filozofia starożytna
filozofia średniowieczna
filozofia nowożytna
filozofia współczesna
History of philosophy
classic philosophy
medieval philosophy
modern philosophy
contemporary philosophy
Opis:
The notion of history of philosophy is initiated by Bocheński by presentation of the notion of history itself which, according to him for the fact of treating the past („that what happened”), has two meanings: subject meaning (past events) and object meaning (historiosophy). Both of them can be further divided into two parts: history of facts and history of doctrines. History of philosophy is a typical history of doctrines. The second element of the name „history of philosophy”- which is philosophy-is etymologically linked to wisdom, present in numerous meanings: in antiquity its was simply a synonim of science. In the Middle Ages we observe division of human knowledge to revealed knowledge and natural knowledge, the latter one, in its aspect of exploring the ultimate principles and causes is called philosophy. In modern times philosophy was questioned at all or the entire science was included in its scope. For that reason Bocheński establishes the set of topics which are constantly present in the history of philosophy and which can be classified as strictly philosophical issues. They are: 1) the question of cognition (can we cognize truth?); 2) the question of science; 3) ontological issues (universalities, existence or non-existence of plurality); 4) questions of relation of science and psychic; 5) axiological issues (ethics, esthetics, philosophy of religion); 6) the question of absolute (God, eternal matter). Bocheński stresses that questions proper to philosophy can not be classified as one of the science and, what is more, contemporary methodology of science will rather not change this situation. Striking in that presentation is the lack of issues regarding philosophy of being (existence, essence, substance, accidental properties, relations, causes) with little exemption of philosophy of being inc-luded in the question of absolute. When it comes to division of history of philosophy, we may say that according to Bocheński it should follow analogically the traditional division of the European history such as classic, medieval, modern and contemporary times
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2020, 1, 9; 433-451
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o opisie autotematycznym (i nie tylko). Wiersz (Trackless) Andrzeja Sosnowskiego w perspektywie filozofii języka
Some Comments on Authothematic Description (and Not Only). Wiersz (Trackless) by Andrzej Sosnowski from the Perspective of Philosophy of Language
Autorzy:
Waligóra, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1338045.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Sosnowski
mise en abyme
modern Polish poetry
trope
trace
Jacques Derrida
language philosophy
autotematyzm
polska poezja najnowsza
trop
ślad
filozofia języka
Opis:
Artykuł jest próbą zinterpretowania słynnego Wiersza (Trackless) autorstwa Andrzeja Sosnowskiego na podstawie tez filozofów języka (Frege, Searle, Russell). Wywiedzione z wiersza pojęcia śladu i tropu służą interpretacji zjawiska autotematyzmu (który – jak próbuje wskazać autorka – ma strukturę tropiczną). Wskazane problemy (trop, ślad, autotematyzm, filozofia języka) zostają omówione w świetle kategorii opisu, który ujmowany jest jako: 1) podstawowy sposób ujmowania „braku” i „straty”, pojęć istotnych dla projektu poetyckiego omawianego autora; 2) istotna składowa utworu autotematycznego, który – zgodnie z tezami Jonathana Cullera – dzieli się na warstwę opisywaną i opisującą; 3) fundamentalny sposób poznania, zwłaszcza w obliczu suponowanych przez filozofię języka niejasności wiązanych z kategorią nazwy.
The paper attempts at interpreting the famous poem Wiersz (Trackless) by Andrzej Sosnowski based on some theses of language philosophers (Fregge, Searle, Russel). The notions of a trace and trope extracted from the poem serve as the basis for interpteting the phenomenon of mise en abyme (which, as is suggested, has a trope-like structure). Issues such as a trope, trace, mise en abyme, language philosophy, are problematized according to the category of description, which is understood as: 1. The basic way of framing “lack” and “loss”, key terms in Sosnowski’s poetry; 2. A key element of an autothematic poem which – according to Jonathan Culler – consists of the described and describing layers; 3. Fundamental way of cognition, especially in the face of ambiguities related to the category of a name supposed by language philosophy.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 20; 62-73
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa oblicza republikanizmu? Wspólnota polityczna w filozofii Immanuela Kanta i Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Autorzy:
Maciej, Witkowski
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903491.pdf
Data publikacji:
2019-06-18
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
political philosophy
social philosophy
Andrzej Frycz Modrzewski
Immanuel Kant
republicanism
modern philosophy
Opis:
This article is an attempt at comparative analysis of works of two representatives of the republican tradition, that is Immanuel Kant and Andrzej FryczModrzewski. This analysis is based on the following works: Perpetual peace, Doctrine of Right and On the Reform of the Republic. I will compare how both of the authors understand the notion of the republic and other notions such as law, freedom and general will. At the end of this paper I will show how the two republican traditions influenced today’s political reality.
Źródło:
Studies in Global Ethics and Global Education; 2018, 10; 31-46
2392-0890
Pojawia się w:
Studies in Global Ethics and Global Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joga dla Polki i Polaka. Rzut oka na recepcję indyjskiej duchowości w Polsce
Autorzy:
Jakubczak, Marzenna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943889.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Yoga philosophy
modern postural yoga
psychophysical practice
religions in Poland
reception of Indian culture
Opis:
Yoga for Poles: a glance at the reception of Indian spirituality in Poland: The article starts with a review of data on the religious afliations and involvement of contemporary Poles, with special focus on religious traditions originating in India. Then, outlined briefy is the Polish reception of the Hindu and Buddhist religio-philosophical ideas, regarding the period between the mid-nineteenth century, through the 1990s and on to the present day. Both the oriental religions and psychophysical exercises associated with yoga have various connotations for Poles, who mostly identif themselves as Christians. Along with the gradually growing popularity of modern postural yoga, one can observe increasing fears and prejudices developing, ones which are usually based on ignorance or confusion. In the following part of the article the term “yoga” is elucidated. The author also discusses the origin and the signifcance of yoga as a phenomenon within the context of Hindu culture. Finally, she considers the question as to whether yoga, as it has been adopted in Polish society, should be rather associated with physical culture and a method of relaxation or with a religious movement and a spiritual path. In conclusion, the author addresses the issue of the alleged incompatibility and discrepancy between the non- -western ideas implied by yoga and the Roman Catholic worldview predominating in Poland.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 1; 123-145
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Outline of the nineteenth-century Spanish philosophy. Currents, problems, inspirations
Zarys XIX-wiecznej filozofii hiszpańskiej. Nurty, problemy, inspiracje
Autorzy:
Leszczyna, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096014.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Spain
Spanish philosophy
nineteenth century
crisis
reception
Krausism
Hegelianism
modern philosophy
Hiszpania
filozofia hiszpańska
XIX wiek
kryzys
recepcja
krauzyzm
heglizm
filozofia nowożytna
Opis:
This article is historical and philosophical in nature. Its purpose is to outline the most important trends and problems in the 19th-century Spanish philosophy. This philosophy has not yet been the subject of deeper analyses, especially in Polish literature on the subject. This is a major oversight, because the nineteenth century is the time of the impressive growth of modern social, political, legal, moral and intelectual structures in Spain. An important role in their development was played by Spanish philosophers and their reception of modern European philosophy and science. The reception was accompanied by numerous disputes and discussions about the condition of the Spanish culture and its possible development directions.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 3; 195-214
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophy as transformative practice: a proposal for a new concept of philosophy that better suits philosophy education
Autorzy:
Thomas, Phillipp
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437436.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
philosophy of education
theories of education
practical turn and philosophy
modern scientific paradigm and philosophy
subject‐specific didactics philosophy
philosophy education
philosophy at school
Opis:
The source of the following considerations is the observation that academic philosophy at universities does not fit well with philosophy education processes, e.g., those at school. Both sides seem to be separate from each other. I assume that the two areas rely on two very different concepts of philosophy. To work out a concept of philosophy more appropriate to the educational context, I methodically apply the practical turn to our philosophising in very different contexts. Moreover, I elaborate that it is precisely the modern scientific paradigm that underlies philosophy as scientific practice and that the former represents a problematic con-striction of philosophising in educational contexts. For where the ideal is objective scientific knowledge - from which everything subjective has been removed - there can be no deeper transformation of the subject through philosophy. My thesis is that philosophy is better suited to the educational context as transformative and not as scientific practice. As a consequence, the question arises as to whether the study of philosophy on teacher training courses needs a new impulse in the direction of philosophy as transformative practice.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 2; 185-199
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protoeconomics in the European Middle Ages and modern times
Protoekonomia w średniowieczu europejskim i czasach nowożytnych
Autorzy:
Wójcicki, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051408.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
protoeconomics
European Middle Age
Middle Age
modern time
Christianity
cultural formation
mutual penetration
idea
scientific method
philosophy
science development
money
demographic change
Opis:
Subject and purpose of work: The thesis presents an overview of the economic issues which existed in the European Middle Ages and modern times, prior to establishing classical economics. Materials and methods: The thesis was prepared based on the literature review which included scientific publications and websites devoted to the economy, as well as to social and cultural changes. During the Middle Ages, the mere survival was no longer satisfactory for humans; the times saw the accumulation of wealth, which turned out to be a prerequisite for participation in social life. Results: The initial intellectual narrative was dominated by canonists who studied the laws emerging from religious doctrines, gradually shifting their focus to philosophy, emphasizing the importance of research methods based on reason. Many universal ideas were introduced at the time. Conclusions: a) The focus on the method used as a research tool accelerated the emergence of particular areas of scientific studies; b) Christianity constituted the cultural core in the medieval period; c) Theology, in conjunction with philosophy, constituted the source allowing for the emergence of social sciences.
Źródło:
Economic and Regional Studies; 2019, 12, 4; 456-470
2083-3725
2451-182X
Pojawia się w:
Economic and Regional Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Realist Guide to Religion and Science by Paul Robinson
Autorzy:
Morgan, Jason
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507470.pdf
Data publikacji:
2019-03-20
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Paul Robinson
religion
Christianity
science
philosophy
Aristotle
Aquinas
Stanley Jaki
realism
truth
ideology
modern academy
Opis:
This paper is a review of the book: Paul Robinson, The Realist Guide to Religion and Science (Leominster, Herefordshire, UK: Gracewing, 2018). According to the author, Robinson’s book is a double-hearted adventure. On the one hand, Robinson patiently and methodically rebuilds the reader’s capacity for knowing and loving truth by returning to Aristotelian and Thomistic principles and insights, showing how realism is the approach needed for the human mind to look for, know, and delight in what is objectively true. On the other hand, The Realist Guide is a ruthless dismantling of the various false edifices and untenable ideologies that thicket the modern academy.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 1; 187-194
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Universe We Think In by James V. Schall
Autorzy:
Dougherty, Jude P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507436.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
James V. Schall
modern philosophy
metaphysics
politics
human nature
Opis:
This paper is a review of the book: James V. Schall, The Universe We Think In (Washington, D.C.: The Catholic University of America Press, 2019). The author discisses the reasons and consequences of modern philosophy’s propensity to neglect the innate or purposeful direction of human life.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 2; 497-501
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modern Stoicism and the Responsibility for the Global Polis
Autorzy:
Stankiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903445.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
Stoicism
modern Stoicism
ethics
virtue ethics
political philosophy
cosmopolitanism
responsibility
Opis:
This article outlines the premises and promises of a modern comeback of Stoicism, particularly the question of reinterpretation of the original doctrine, the contemporary intricacies of the principle of “following nature,” and the foundations that modern Stoicism establishes for global responsibility.
Źródło:
Studies in Global Ethics and Global Education; 2017, 8; 54-62
2392-0890
Pojawia się w:
Studies in Global Ethics and Global Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Personal Participation in the Thomistic Account of Natural Law
Autorzy:
Peters, Catherine
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507538.pdf
Data publikacji:
2018-09
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Thomas Aquinas
Karol Wojtyła
John Paul II
human being
person, personalism
Thomistic personalism
participation
natural law
nature
metaphysics
modern philosophy
consciousness
Opis:
The author seeks to show how participation serves as a focal point of a Thomistic personalist account of natural law. While Aquinas himself does not invoke the concept of person in his account of natural law, the author argues that participation can and should be understood as a personal act. According to her, justification for this interpretation is found in the commonality of rationality: that which both makes a substance to be a person and renders the participation of man in the eternal law to be a truly natural law.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2018, 7, 3; 453-468
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swoistość ontologiczna i epistemologiczna kosmologii jako nauki o Wszechświecie
The Ontological and Epistemological Specificity of Cosmology as a Science on the Universe
Autorzy:
Krawiec, Adam
Szydłowski, Marek
Tambor, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343867.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
swoistość kosmologii
kontrowersyjność kosmologii
odmienność przedmiotowo-metodologiczna kosmologii
ewolucja Wszechświata
topologiczna niedookreśloność modelu geometrycznego czasoprzestrzeni
modern cosmology
philosophy of science
methodological specificity of cosmology
the evolution of the Universe
Opis:
W pracy charakteryzujemy swoistość, tj. wyjątkowość kosmologii współczesnej rozumianej jako fizyka Wszechświata. Swoistość ta przejawia się w stosunku do samego przedmiotu badań oraz w stosunku do sposobów zdobywania wiedzy o Wszechświecie, w tym także metod stosowanych do rozwiązywania problemów. Twierdzimy, że kosmologia jest odmienna od standardowej praktyki badawczej fizyki współczesnej (odmienność metodologiczna). Odmienność przedmiotowometodologiczna współczesnej kosmologii jest źródłem kontrowersyjności kosmologii (twierdzi tak Helge Kragh (1996)). W pracy wskazujemy brak uzasadnienia takiej jej oceny. Odmienność przedmiotowo-metodologiczna kosmologii nie jest dla nas kontrowersyjna. Identyfikujemy tę odmienność między innymi ze swoistością predykcji (asymetria między retrognozą a prognozą), temporalnością kosmologii związanej z rozwojem technik obserwacyjnych, problemem horyzontu oraz specyfiką problemu warunków początkowych. Wskazujemy na niedookreśloność modelu czasoprzestrzennego w kosmologii w dwóch aspektach: a) problemu warunków początkowych dla ewolucji Wszechświata oraz b) problemu topologicznej niedookreśloności modelu geometrycznego czasoprzestrzeni.
We discuss the specificity of modern cosmology understood as the physics of the Universe. We can treat cosmology as specific because of its object, i.e. the physical Universe is specific, as well as the ways of acquiring the knowledge about the Universe are specific. We argue that the specific and, in some sense, unique methodological nature of modern cosmology compared to physics is not controversial, as it is claimed among others by Helge Kragh. In our view this specificity is natural of cosmology itself and has its foundations in: 1) the asymmetry of prediction (which favors retrognosis), 2) the temporal nature of observations applied in cosmological investigations, 3) the horizon problem and the relevance of initial conditions for cosmological evolution.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 149-174
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gottfried Wilhelm Leibniz: An Intellectual Portrait
Gottfried Wilhelm Leibniz: Portret intelektualny
Autorzy:
Gut, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488411.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rationalism
pluralism
monad
theism
Gottfried Wilhelm Leibniz
modern philosophy
filozofia nowożytna
racjonalizm
pluralizm
monada
teizm
Opis:
The aim of this paper is to set out the following: firstly, the most important facts from Leibniz’s biography; secondly, the position of Leibniz’s philosophy within the philosophical thought of the 17th century; thirdly, the diverse ways to explicate Leibniz’s philosophical thought that are still in use in literature today; fourthly, basic features which define the general spirit as well as the methods of Leibniz’s philosophizing.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie, po pierwsze, najistotniejszych faktów z bio¬gra¬fii Leibniza; po drugie, miejsca filozofii Leibniza w ramach myśli filozoficznej wieku XVII; po trze¬cie, głównych trendów interpretacyjnych jego pism, czynnych do dzisiaj w literaturze histo¬rycznofilozoficznej; po czwarte, podstawowych cech, które określą zarówno postawę filozoficzną Leibniza, jak też przyjęty przezeń sposób filozofowania.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 5-21
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies